Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik elektryk
  • Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
  • Data rozpoczęcia: 15 maja 2025 12:49
  • Data zakończenia: 15 maja 2025 13:40

Egzamin zdany!

Wynik: 26/40 punktów (65,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jakie jest minimalne zabezpieczenie, jakie powinien posiadać osprzęt instalacyjny przeznaczony do montażu instalacji elektrycznej w pomieszczeniach charakteryzujących się częstym występowaniem podwyższonej wilgotności oraz pylenia?

A. IP 00
B. IP 44
C. IP 66
D. IP 22
Wybór IP 22 jest kiepskim pomysłem. Oznacza to, że osprzęt ma tylko częściową ochronę przed ciałami stałymi większymi niż 12,5 mm i w ogóle nie broni przed wodą. To za mało na łazienki czy kuchnie, gdzie wilgoć jest na porządku dziennym. Tam ważne, by sprzęt był chroniony przed wodą i zanieczyszczeniami, dlatego IP 44 to minimum, które powinno się wybrać. A IP 00? To już totalna porażka, bo w elektryce oznacza brak ochrony, co stwarza zagrożenie zarówno dla sprzętu, jak i ludzi. Z kolei IP 66, mimo że teoretycznie świetnie chroni przed wodą i pyłem, to w domowych warunkach może być zbyteczne i nieopłacalne. Ważne jest, by dobierać stopnie ochrony do konkretnego miejsca i warunków użytkowania. Wiedza na ten temat umożliwia podejmowanie lepszych decyzji co do osprzętu, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa i efektywności instalacji elektrycznych.

Pytanie 2

Przedstawione w tabeli wyniki pomiarów rezystancji uzwojeń i izolacji silnika trójfazowego wskazują na

Pomiar między zaciskami silnikaRezystancja
U1 – U232 Ω
V1 – V232 Ω
W1 – W232 Ω
U1 – V10
V1 – W15 MΩ
U1 – W15 MΩ
U1 – PE0
V1 – PE0
W1 – PE5 MΩ

A. zwarcie między uzwojeniami U1 - U2 oraz W1 - W2.
B. przerwę w uzwojeniu U1 - U2.
C. uszkodzoną izolację w uzwojeniach U1 - U2 oraz V1 - V2.
D. zwarcie międzyzwojowe w uzwojeniu W1 - W2.
Wyniki pomiarów rezystancji izolacji uzwojeń U1 - U2 oraz V1 - V2, które wynoszą 0 Ω, jednoznacznie wskazują na uszkodzenie izolacji tych uzwojeń. Zgodnie z normami branżowymi, rezystancja izolacji powinna być na poziomie minimum 1 MΩ, a wartość zerowa oznacza bezpośrednie zwarcie z obwodem ochronnym (PE). Uszkodzona izolacja może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, w tym do porażenia prądem oraz uszkodzenia urządzeń. W praktyce, przed uruchomieniem silników trójfazowych, zawsze należy przeprowadzać pomiary rezystancji izolacji, aby zapewnić ich prawidłowe funkcjonowanie oraz bezpieczeństwo. W przypadku stwierdzenia niskiej rezystancji, należy przeprowadzić dokładne oględziny oraz ewentualną wymianę uszkodzonego uzwojenia. Regularne monitorowanie tych parametrów jest kluczowe dla minimalizacji ryzyka awarii i zapewnienia długoterminowej niezawodności sprzętu.

Pytanie 3

Jakie metody zapewniają ochronę przed porażeniem w instalacji fotowoltaicznej na stronie prądu stałego w przypadku uszkodzenia?

A. użycie automatycznego wyłączenia zasilania poprzez wyłączniki nadprądowe
B. umieszczenie wszystkich komponentów na izolowanym podłożu
C. użycie automatycznego wyłączenia zasilania przez zastosowanie bezpieczników topikowych
D. wykonanie wszystkich elementów w II klasie ochronności
Wykonanie urządzeń w II klasie ochronności oznacza, że są one zaprojektowane w taki sposób, aby zapewnić odpowiedni poziom bezpieczeństwa użytkownikom. Urządzenia te mają dodatkowe izolacje oraz nie wymagają podłączenia do uziemienia, co jest kluczowe w instalacjach fotowoltaicznych, gdzie prąd stały może stanowić zagrożenie w przypadku awarii. Przykładem zastosowania tego rozwiązania może być montaż paneli słonecznych, w których zastosowane komponenty są certyfikowane jako spełniające normy II klasy ochronności. W przypadku uszkodzenia instalacji, takie urządzenia zminimalizują ryzyko porażenia prądem, ponieważ są one zaprojektowane tak, by nie dopuścić do wystąpienia niebezpiecznych napięć na obudowie. Dodatkowo, stosowanie urządzeń w II klasie ochronności jest zgodne z normami IEC 61140, które definiują wymagania dotyczące ochrony osób przed porażeniem elektrycznym, co potwierdza ich praktyczną wartość na etapie projektowania i wdrażania instalacji fotowoltaicznych.

Pytanie 4

Jaki jest cel uziemienia ochronnego w instalacjach elektrycznych?

A. Redukcja zużycia energii elektrycznej w instalacjach elektrycznych
B. Zwiększenie mocy znamionowej urządzeń elektrycznych
C. Poprawa jakości sygnału w instalacjach telekomunikacyjnych
D. Zabezpieczenie ludzi przed porażeniem elektrycznym
Uziemienie ochronne ma na celu przede wszystkim zabezpieczenie ludzi przed porażeniem elektrycznym, co jest jednym z najważniejszych aspektów bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych. W praktyce oznacza to, że obudowy urządzeń elektrycznych są połączone z ziemią, co umożliwia szybkie odprowadzenie prądu w przypadku zwarcia lub uszkodzenia izolacji. Dzięki temu, jeżeli np. przewód fazowy zetknie się z metalową obudową urządzenia, prąd popłynie do ziemi, a nie przez ciało człowieka, co znacząco zmniejsza ryzyko porażenia. Takie uziemienie jest wymagane przez normy bezpieczeństwa elektrycznego, takie jak PN-IEC 60364. W skrócie, uziemienie ochronne działa jako środek zapobiegawczy, który minimalizuje ryzyko wypadków i zwiększa ogólne bezpieczeństwo użytkowników instalacji elektrycznych. Dodatkowo, uziemienie ochronne pomaga w stabilizacji napięcia sieci i eliminuje potencjalne różnice napięcia, co jest kluczowe w utrzymaniu właściwego działania urządzeń elektrycznych. To nie tylko praktyka, ale też standard w branży, który musi być przestrzegany, by zapewnić bezpieczne i efektywne działanie instalacji.

Pytanie 5

Aby ocenić kondycję techniczną przewodów wyrównawczych, należy zmierzyć między każdą dostępną częścią przewodzącą a najbliższym punktem głównego przewodu wyrównawczego

A. spadek napięcia
B. rezystancję przewodów
C. pojemność doziemną
D. natężenie prądu
Natężenie prądu w kontekście oceny stanu przewodów wyrównawczych nie jest odpowiednim parametrem do pomiaru. Chociaż natężenie prądu jest kluczowym parametrem w obwodach elektrycznych, nie dostarcza informacji o ciągłości przewodów ani o ich rezystancji. Mierzenie natężenia prądu może być użyteczne w diagnostyce obwodów, jednak nie daje obrazu jakości przewodu wyrównawczego. Spadek napięcia, choć istotny w wielu zastosowaniach, jest wskaźnikiem strat energii w przewodnikach spowodowanych oporem, a nie bezpośrednią miarą ich ciągłości. W przypadku przewodów wyrównawczych, spadek napięcia nie odzwierciedla ich zdolności do efektywnego odprowadzania prądów zwarciowych, ponieważ nie pokazuje, czy przewód jest rzeczywiście sprawny. Z kolei pojemność doziemna dotyczy głównie elementów pojemnościowych w instalacjach elektrycznych, a nie przewodów wyrównawczych. Pojemność odnosi się do zdolności kondensatora do gromadzenia ładunku elektrycznego, co w kontekście przewodów wyrównawczych ma ograniczone znaczenie. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe, aby unikać błędnych interpretacji wyników pomiarów i zapewnić prawidłowe działanie systemów ochrony przeciwporażeniowej.

Pytanie 6

Który z poniżej wymienionych instrumentów umożliwia najbardziej precyzyjny pomiar rezystancji uzwojenia komutacyjnego prądnicy obcowzbudnej prądu stałego o dużej mocy?

A. Omomierz cyfrowy
B. Omomierz analogowy
C. Mostek Thomsona
D. Mostek Wheatstone'a
Użycie omomierzy analogowych i cyfrowych do pomiaru rezystancji uzwojeń komutacyjnych prądnicy obcowzbudnej dużej mocy może prowadzić do istotnych błędów pomiarowych. Omomierze analogowe, choć stosunkowo proste w obsłudze, są podatne na subiektywne odczyty oraz drift wskazówki, co czyni je mało wiarygodnymi w kontekście precyzyjnych pomiarów. Z kolei omomierze cyfrowe, mimo że oferują dokładniejsze odczyty, mogą mieć ograniczenia w pomiarach rezystancji w wysokiej dokładności z uwagi na wewnętrzne oporności i ograniczenia pomiarowe, które mogą wpływać na wyniki. Mostek Wheatstone'a, chociaż użyteczny w wielu zastosowaniach, nie jest wystarczająco precyzyjny do pomiaru bardzo niskich rezystancji, takich jak te występujące w uzwojeniach komutacyjnych. Pomiar rezystancji w tym kontekście wymaga zastosowania zaawansowanych technik pomiarowych, które eliminują wpływ dodatkowych czynników, takich jak temperatura czy indukcyjność, co jest jedną z kluczowych zalet mostka Thomsona. Dlatego, wybierając przyrząd do pomiaru rezystancji w skomplikowanych układach elektrycznych, warto kierować się nie tylko prostotą obsługi, ale przede wszystkim dokładnością i niezawodnością pomiarów.

Pytanie 7

Aby przygotować instalację elektryczną oświetlenia do przeprowadzenia pomiarów rezystancji izolacji, konieczne jest odłączenie zasilania oraz

A. zamknąć łączniki instalacyjne i wkręcić żarówki
B. zamknąć łączniki instalacyjne i wykręcić żarówki
C. otworzyć łączniki instalacyjne i wkręcić żarówki
D. otworzyć łączniki instalacyjne i wykręcić żarówki
Zamknięcie łączników i wykręcenie żarówek to naprawdę kluczowy krok przy przygotowywaniu instalacji elektrycznej do pomiarów rezystancji izolacji. Robiąc to, unikasz ryzyka przypadkowego załączenia prądu, co mogłoby narobić sporych szkód w sprzęcie pomiarowym oraz stwarzać niebezpieczeństwo dla osoby przeprowadzającej pomiary. Normy, jak PN-IEC 60364, mówią, że izolację trzeba sprawdzać przy wyłączonym zasilaniu, żeby wszystko było bezpieczne i wyniki były wiarygodne. Wykręcenie źródeł światła zmniejsza ryzyko przewodzenia prądu lub nieprzyjemnych napięć, co jest szczególnie ważne w mocnych instalacjach. Takie praktyki stosuje się np. w obiektach komercyjnych, gdzie bezpieczeństwo ludzi jest na pierwszym miejscu. Dobre przygotowanie instalacji do badań to nie tylko spełnienie przepisów, ale też sposób na to, żeby system elektryczny działał długo i bezawaryjnie.

Pytanie 8

Który z poniższych kabli nadaje się do realizacji instalacji siłowej osadzonej w tynku w konfiguracji sieci TN-S?

A. YStY 5xl mm2
B. YSLY 3x2,5 mm2
C. YDYżo 5x2,5 mm2
D. YADY 3x4 mm2
Odpowiedź YDYżo 5x2,5 mm2 jest poprawna, ponieważ przewód ten spełnia wymagania dotyczące instalacji siłowych w układzie sieciowym TN-S, który jest jednym z systemów zasilania o uziemieniu neutralnym. Przewody YDYżo charakteryzują się dobrą odpornością na działanie wysokich temperatur oraz chemikaliów, co czyni je odpowiednimi do użytku w tynku. W przypadku instalacji siłowych, przewody te muszą być odpowiednio dobrane do obciążenia, co w tym przypadku jest realizowane przez przekrój 2,5 mm2, wystarczający do zasilania urządzeń elektrycznych o średnich wymaganiach mocy. Dobrą praktyką jest stosowanie przewodów wielożyłowych w instalacjach, co pozwala na lepsze zarządzanie przewodami i ułatwia ich montaż. Przewody YDYżo są również zgodne z normą PN-EN 60228, która określa wymagania dla przewodów miedzianych, co dodatkowo podkreśla ich odpowiedniość do zastosowań w instalacjach elektrycznych.

Pytanie 9

Który z podanych materiałów przewodzących jest najczęściej stosowany w instalacjach elektrycznych ze względu na swoje właściwości?

A. Aluminium
B. Nikiel
C. Stal
D. Miedź
Miedź to materiał przewodzący, który jest najczęściej stosowany w instalacjach elektrycznych ze względu na swoje wyjątkowe właściwości. Przede wszystkim charakteryzuje się bardzo dobrą przewodnością elektryczną, co oznacza, że opór stawiany przepływającemu prądowi jest minimalny. Dzięki temu straty energii są zredukowane, co jest kluczowe w efektywnym przesyle energii. Ponadto, miedź jest materiałem relatywnie łatwym do formowania, co ułatwia produkcję przewodów o różnych kształtach i rozmiarach. Jest również odporny na korozję, co przedłuża żywotność instalacji. Zastosowanie miedzi w kablach i przewodach elektrycznych jest standardem w branży, a jej właściwości mechaniczne pozwalają na utrzymanie wysokiej wytrzymałości oraz elastyczności przewodów. Warto również zauważyć, że miedź jest stosowana w różnych gałęziach przemysłu elektrotechnicznego, w tym w transformatorach, silnikach elektrycznych i generatorach, co świadczy o jej wszechstronności i niezawodności. Standardy branżowe i normy międzynarodowe, takie jak IEC i ANSI, często rekomendują użycie miedzi w instalacjach ze względu na jej doskonałe właściwości przewodzące i mechaniczne.

Pytanie 10

Przedstawione w tabeli wyniki pomiarów rezystancji uzwojeń i izolacji silnika trójfazowego wskazują na

Pomiar między
zaciskami silnika
Rezystancja
U1 – U232 Ω
V1 – V232 Ω
W1 – W232 Ω
U1 – V10
V1 – W15 MΩ
U1– W15 MΩ
U1 – PE0
V1 – PE0
W1 – PE5 MΩ

A. zwarcie między uzwojeniami U1 — U2 oraz W1 - W2
B. przerwę w uzwojeniu U1 — U2
C. uszkodzoną izolację w uzwojeniach U1 — U2 oraz V1 — V2
D. zwarcie międzyzwojowe w uzwojeniu W1 — W2
Wybrałeś odpowiedź mówiącą o uszkodzonej izolacji w uzwojeniach U1 — U2 oraz V1 — V2, i to jest akurat słuszne. Wyniki pomiarów rezystancji pokazują wyraźne anomalie. Na przykład, rezystancja izolacji między uzwojeniem U1 a V1 wynosi 0 Ω, co jasno wskazuje, że izolacji tam nie ma. Prowadzi to do potencjalnego zagrożenia dla bezpieczeństwa zarówno urządzenia, jak i użytkowników. Z mojej perspektywy, dobrze jest pamiętać, że normy branżowe, jak IEC 60034 dotyczące silników elektrycznych, mówią, że odpowiednie wartości rezystancji są kluczowe dla bezpieczeństwa i niezawodności silnika. Regularne pomiary rezystancji izolacji powinny być częścią rutyny konserwacji, żeby móc wcześnie wykrywać problemy i unikać awarii. Dbanie o tę izolację jest naprawdę istotne, bo jej uszkodzenie może prowadzić do zwarcia, co może zrujnować silnik i inne elementy systemu zasilania. W praktyce, ważne jest, żeby trzymać się pewnych procedur pomiarowych i konserwacyjnych – to naprawdę fundament, by działać zgodnie z najlepszymi praktykami.

Pytanie 11

Jakie numery wskazano na schemacie z dokumentacji techniczno-ruchowej elementów zamiennych, które są częścią silnika szlifierki?

A. Od 7 do 14
B. Od 19 do 26
C. Od 1 do 6
D. Od 47 do 52
Wybór odpowiedzi związanej z innymi zakresami (np. od 47 do 52, od 1 do 6 czy od 19 do 26) świadczy o małym nieporozumieniu z identyfikacją komponentów silnika szlifierki. Te numery dotyczą różnych części, które nie są kluczowe dla samego działania silnika, co może sprawić, że serwisowanie stanie się mniej efektywne. Na przykład, numery od 1 do 6 mogą obejmować części, które tak naprawdę nie wpłyną na wydajność silnika. Jak się pomylisz z ich identyfikacją, to naprawa może się wydłużyć. Numery od 47 do 52 to z kolei mogą być jakieś osłony, które też nie są bezpośrednio związane z napędem. Takie błędy najczęściej wynikają z braku znajomości dokumentacji oraz braku zrozumienia, jak różne elementy działają razem. Dobrze jest posiedzieć nad dokumentacją i ogarnąć, jak poszczególne części wpływają na całość maszyny, bo to przekłada się na lepszą obsługę i konserwację. Im lepsza znajomość identyfikacji części, tym szybciej uda się naprawić sprzęt, a dla operatorów będzie to też bezpieczniejsze.

Pytanie 12

Jakie czynności związane z eksploatacją instalacji elektrycznych powinny być realizowane jedynie na podstawie pisemnego zlecenia?

A. Dotyczące zabezpieczania instalacji przed uszkodzeniem
B. Eksploatacyjne, wskazane w instrukcjach stanowiskowych i realizowane przez uprawnione osoby
C. Związane z ratowaniem życia i zdrowia ludzi
D. Eksploatacyjne, które mogą prowadzić do szczególnego zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi
To, że czynności eksploatacyjne, które mogą grozić zdrowiu i życiu, powinny być robione tylko na pisemne polecenie, to dobra odpowiedź. Właściwie, takie sytuacje mogą się zdarzać, gdy ktoś ma do czynienia z urządzeniami pod napięciem albo w przypadku ryzyka porażenia prądem czy pożaru. Wymóg pisemnego polecenia pomaga upewnić się, że wszystko jest dokładnie opracowane, a ryzyko zminimalizowane zgodnie z normami, jak na przykład PN-IEC 60364. Oprócz tego, te procedury powinny być opisane w instrukcjach stanowiskowych i powinny być realizowane przez ludzi, którzy mają odpowiednie uprawnienia. Wiedza o bezpieczeństwie i procedurach związanych z elektrycznością jest naprawdę ważna dla każdego, kto pracuje w tej dziedzinie.

Pytanie 13

Na jaką wartość krotności prądu znamionowego silnika klatkowego trójfazowego, który napędza hydrofor w gospodarstwie domowym, powinno się ustawić zabezpieczenie termiczne?

A. 1,1 ∙ In
B. 1,4 ∙ In
C. 2,2 ∙ In
D. 0,8 ∙ In
Wybór innych wartości krotności prądu znamionowego, takich jak 1,4 ∙ In, 0,8 ∙ In lub 2,2 ∙ In, może prowadzić do różnych problemów związanych z bezpieczeństwem i wydajnością systemu. Ustawienie zabezpieczenia termicznego na 1,4 ∙ In oznaczałoby, że silnik mógłby pracować z przeciążeniem o 40% powyżej nominalnej wartości prądu, co zwiększa ryzyko przegrzania i uszkodzenia silnika. Tego rodzaju podejście narusza zasady ochrony urządzeń elektrycznych i może prowadzić do skrócenia ich żywotności. Z kolei ustawienie na 0,8 ∙ In mogłoby skutkować zbyt często wyłączającym się zabezpieczeniem, gdy silnik będzie pracował blisko swoich granic mocy, co w praktyce może utrudnić normalne funkcjonowanie systemu. Ustawienie na 2,2 ∙ In również jest nieodpowiednie, ponieważ pozwalałoby na znaczne przeciążenia, co stwarzałoby poważne zagrożenie dla trwałości silnika oraz bezpieczeństwa instalacji. Wartości te mogą prowadzić do typowych błędów myślowych, takich jak mylenie wyższej mocy z lepszą wydajnością, co jest nieprawdziwe. Ostatecznie, dobór prawidłowej wartości krotności prądu znamionowego jest kluczowy dla zapewnienia stabilności i bezpieczeństwa pracy urządzeń elektrycznych w systemach hydraulicznych.

Pytanie 14

Silnik szeregowy prądu stałego pracuje w trybie dorywczym. Co może być najczęstszą przyczyną braku reakcji silnika po włączeniu napięcia zasilającego?

A. Nieodpowiednio dobrane szczotki
B. Zabrudzony komutator
C. Przerwa w obwodzie twornika
D. Wystająca izolacja między działkami komutatora
Zabrudzony komutator, choć może wpływać na działanie silnika, nie jest główną przyczyną braku reakcji silnika na załączenie napięcia. Zabrudzenie komutatora prowadzi do problemów z przewodnictwem prądu i może powodować niestabilne działanie lub przerywanie pracy silnika, jednak nie powoduje całkowitego braku reakcji na napięcie. Nieprawidłowo dobrane szczotki również mogą przyczyniać się do słabego kontaktu z komutatorem, co wpływa na wydajność, ale nie wyklucza możliwości działania silnika w przypadku przyłożenia napięcia. Wystająca izolacja między działkami komutatora może prowadzić do lokalnych zwarć, ale z reguły nie blokuje całkowicie funkcji silnika. W praktyce, aby uniknąć mylnych wniosków, należy dokładnie analizować objawy i zrozumieć, jak każdy element układu wpływa na jego funkcjonowanie. Kluczowe jest, by podczas diagnostyki silników prądu stałego podejść do problemu z perspektywy systemowej, rozpatrując wszystkie potencjalne przyczyny, a nie tylko te, które wydają się oczywiste. Właściwe techniki diagnostyczne oraz regularne przeglądy mogą pomóc w identyfikacji problemów zanim staną się poważnymi usterkami, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w dziedzinie inżynierii elektrycznej.

Pytanie 15

Który z podanych przewodów nie jest stosowany jako przewód fazowy w instalacjach trójfazowych?

A. Przewód L2
B. Przewód L1
C. Przewód N
D. Przewód L3
W instalacjach trójfazowych przewód neutralny (N) pełni kluczową rolę w zrównoważeniu obciążenia i zapewnieniu stabilności systemu. Przewód neutralny jest odpowiedzialny za powrót prądu do źródła i wyrównanie potencjałów między fazami. W standardowych systemach trójfazowych, oznaczonych jako L1, L2, L3, przewody te są wykorzystywane jako przewody fazowe, które prowadzą prąd do odbiorników. Przewód neutralny nie przenosi prądu w sposób ciągły, ale umożliwia jego powrót w sytuacjach asymetrii obciążenia. Może być też wykorzystywany do podłączenia niektórych urządzeń jednofazowych w instalacjach trójfazowych. Dzięki temu system całkowicie funkcjonuje stabilnie, a użytkownicy mogą korzystać z zasilania w sposób bezpieczny i efektywny. Zrozumienie funkcji przewodu neutralnego jest kluczowe dla prawidłowej eksploatacji i konserwacji systemów elektrycznych, co jest niezbędne dla każdego technika elektryka.

Pytanie 16

Piec elektryczny o mocy 12 kW jest zasilany z trójfazowej instalacji 3 x 400 V za pomocą przewodu o długości 20 m i przekroju 4 mm2. Jakie konsekwencje przyniesie wymiana tego przewodu na przewód o tej samej długości, lecz o przekroju 6 mm2?

A. Moc wydobywana w piecu wzrośnie 1,5 raza.
B. Spadek napięcia na przewodach zasilających wzrośnie.
C. Moc wydobywana w piecu zmaleje 1,5 raza.
D. Spadek napięcia na przewodach zasilających zmniejszy się.
Wymiana przewodu o przekroju 4 mm² na 6 mm² w instalacji trójfazowej przynosi ze sobą korzyści związane z obniżeniem spadku napięcia na przewodach zasilających. Spadek napięcia jest wynikiem oporu przewodów, a ten opór maleje wraz ze zwiększeniem przekroju przewodu. W przypadku instalacji elektrycznych, zgodnie z normami IEC 60228, mniejsze spadki napięcia są kluczowe dla efektywności operacyjnej urządzeń elektrycznych. Przy większym przekroju przewodu, przepływ prądu staje się bardziej efektywny, co oznacza mniejsze straty energii w postaci ciepła. Przykładem praktycznym może być zastosowanie takich przewodów w instalacjach przemysłowych, gdzie urządzenia o dużej mocy, jak piec elektryczny, muszą działać optymalnie, aby zminimalizować zużycie energii i zapewnić trwałość systemu. Mniejszy spadek napięcia pozwala na stabilniejsze zasilanie, co jest szczególnie ważne w kontekście ochrony urządzeń elektronicznych i ich długoterminowej wydajności.

Pytanie 17

Jakie zadanie związane z utrzymaniem sprawności technicznej instalacji elektrycznej spoczywa na dostawcy energii?

A. Zachowanie zasad bezpieczeństwa korzystania z urządzeń elektrycznych
B. Nadzór nad jakością realizacji prac eksploatacyjnych
C. Prowadzenie dokumentacji dotyczącej eksploatacji obiektu
D. Okresowa legalizacja, naprawa lub wymiana licznika energii
Odpowiedź dotycząca okresowej legalizacji, naprawy lub wymiany licznika energii jest poprawna, ponieważ dostawcy energii są odpowiedzialni za zapewnienie, że urządzenia pomiarowe są w dobrym stanie technicznym i zgodne z obowiązującymi normami. Legalizacja licznika oznacza jego zatwierdzenie przez odpowiednie organy, co gwarantuje, że pomiary energii są wiarygodne i zgodne z przepisami prawa. W praktyce, dostawcy przeprowadzają regularne kontrole i konserwacje liczników, aby upewnić się, że działają one z wymaganymi tolerancjami. Na przykład, zgodnie z normą PN-EN 62053-21, liczniki energii elektrycznej muszą być regularnie sprawdzane, aby zapewnić ich dokładność. Dobre praktyki w tym zakresie obejmują również prowadzenie szczegółowej dokumentacji dotyczącej stanu technicznego liczników oraz przeprowadzonych działań, co pozwala na łatwe monitorowanie i zarządzanie infrastrukturą pomiarową. Współpraca między dostawcami a organami regulacyjnymi w zakresie legalizacji liczników jest kluczowa dla utrzymania jakości usług i ochrony konsumentów.

Pytanie 18

Jakie oznaczenie ma elektryczny silnik, który jest przeznaczony do pracy cyklicznej w trybie: 4 minuty – działanie, 6 minut – przerwa?

A. S3 40%
B. S2 40
C. S3 60%
D. S2 60
Silnik elektryczny oznaczony jako S3 40% jest przeznaczony do pracy przerywanej, w której cykl składa się z fazy pracy i przerwy. W tym przypadku cykl trwa 10 minut, z czego 4 minuty to czas pracy, a 6 minut to przerwa. Oznaczenie S3 40% informuje, że silnik może pracować w tym trybie przez 40% swojego cyklu, co odpowiada 4 minutom pracy w ciągu 10 minut. To zastosowanie jest typowe dla silników, które nie muszą pracować ciągle, ale muszą być aktywne przez określony czas w cyklu. Przykładem zastosowania mogą być wentylatory, pompy czy inne maszyny, które nie wymagają stałej pracy. W praktyce wykorzystanie silników S3 znacząco wpływa na wydajność energetyczną oraz żywotność urządzenia, ponieważ zmniejsza obciążenie termiczne oraz zużycie komponentów silnika. Warto również zwrócić uwagę na normy IEC 60034-1, które regulują klasyfikację silników elektrycznych, co pozwala na lepsze zrozumienie ich przeznaczenia i możliwości.

Pytanie 19

Jaki jest maksymalny czas automatycznego wyłączenia zasilania w celu zapewnienia ochrony przed porażeniem elektrycznym w przypadku awarii w obwodach odbiorczych o prądzie nominalnym I < 32 A w jednofazowym układzie sieciowym TN przy napięciu 230 V?

A. 5,0 s
B. 0,1 s
C. 0,4 s
D. 0,2 s
Czas samoczynnego wyłączenia zasilania ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych. Odpowiedzi takie jak 5,0 s, 0,2 s czy 0,1 s wskazują na pewne nieporozumienia dotyczące standardów ochrony przeciwporażeniowej. Wybór 5,0 s sugeruje znaczną tolerancję na czas wyłączenia, co jest niezgodne z praktykami w systemach TN, gdzie szybka reakcja jest kluczowa. Umożliwienie tak długiego czasu wyłączenia mogłoby prowadzić do poważnych zagrożeń dla zdrowia, gdyż w przypadku porażenia prądem, opóźnienia w odcięciu zasilania mogą skutkować poważnymi obrażeniami lub nawet śmiercią. Odpowiedzi 0,2 s i 0,1 s również nie są zgodne z wymaganiami dla obwodów o prądzie znamionowym poniżej 32 A, ponieważ czas ten jest zbyt krótki, aby zapewnić skuteczną detekcję i wyłączenie, co może prowadzić do fałszywych wyłączeń. Takie podejście ignoruje kluczowe zasady, które zakładają, że wyłączniki różnicowoprądowe muszą działać w sposób, który równocześnie zapewnia ochronę przed porażeniem oraz minimalizuje ryzyko niepotrzebnych wyłączeń przy normalnym funkcjonowaniu urządzeń. Prawidłowe rozumienie norm dotyczących ochrony przeciwporażeniowej jest istotne dla inżynierów i techników elektryków, aby skutecznie projektować i wdrażać bezpieczne rozwiązania elektryczne.

Pytanie 20

W tabeli zamieszczono wyniki kontrolnych pomiarów rezystancji uzwojeń stojana silnika trójfazowego połączonego w gwiazdę. Przedstawione wyniki świadczą o

Rezystancja uzwojeń stojana między zaciskamiWartość, Ω
U1 – V115
V1 – W1
W1 – U1

Ilustracja do pytania
A. zwarciu międzyzwojowym w uzwójeniu V1 - V2
B. przerwie w uzwojeniu VI - V2
C. przerwie w uzwojeniu Wl - W2
D. zwarciu międzyzwojowym w uzwojeniu Ul - U2
Poprawna odpowiedź wskazuje na przerwę w uzwojeniu W1-W2, co można zdiagnozować na podstawie pomiarów rezystancji. W przypadku silników trójfazowych połączonych w gwiazdę, każdy z trzech uzwojeń (U, V, W) powinien mieć zbliżoną rezystancję. W analizowanym przypadku, jeśli rezystancja między zaciskami V1-W1 oraz W1-U1 wynosi nieskończoność, oznacza to, że w obwodzie występuje przerwa. Tego rodzaju awarie mają poważne konsekwencje operacyjne, ponieważ przerywają ciągłość elektryczną, co prowadzi do nieprawidłowego działania silnika. Przerwa w uzwojeniu skutkuje brakiem obciążenia dla pozostałych uzwojeń, co może prowadzić do ich przegrzewania się i w konsekwencji do uszkodzenia. W praktyce ważne jest, aby regularnie przeprowadzać pomiary rezystancji uzwojeń, co jest zgodne z normami branżowymi, takimi jak IEC 60034, które podkreślają znaczenie monitorowania stanu technicznego maszyn elektrycznych.

Pytanie 21

Jak, w przybliżeniu, zmieni się moc wydobywana przez grzejnik elektryczny, jeśli jego spiralę grzejną skróci się o połowę, a napięcie zasilania pozostanie niezmienione?

A. Zmniejszy się dwukrotnie
B. Zwiększy się czterokrotnie
C. Zmniejszy się czterokrotnie
D. Zwiększy się dwukrotnie
Analizując błędne odpowiedzi, warto zauważyć, że wiele osób może mylić wpływ skrócenia spirali grzewczej na moc, koncentrując się na długości spirali, a nie na jej rezystancji. Odpowiedzi sugerujące zmniejszenie mocy dwukrotnie lub czterokrotnie mogą wynikać z nieporozumienia dotyczącego zasady działania rezystancji. Skrócenie spirali grzejnej nie prowadzi do zmniejszenia mocy, wręcz przeciwnie, zmniejszenie długości spirali skutkuje niższą rezystancją. Warto również zaznaczyć, że zrozumienie, iż moc jest funkcją napięcia i rezystancji, jest kluczowe dla analizy obwodów elektrycznych. W przypadku błędnych koncepcji, można zauważyć, że przyjęcie, iż skrócenie spirali o połowę prowadzi do zmniejszenia wydzielanej mocy, zaprzecza podstawowym zasadom fizyki elektrycznej. Stąd, błędne rozumienie relacji między napięciem, rezystancją i mocą, prowadzi do nieprawidłowych wniosków. W rzeczywistości, zmniejszenie rezystancji powoduje wzrost prądu, co w rezultacie zwiększa moc. W praktyce, takie myślenie może prowadzić do niewłaściwych decyzji w projektowaniu systemów grzewczych, co jest niezgodne z najlepszymi praktykami inżynieryjnymi.

Pytanie 22

W tabeli zamieszczono wyniki okresowych pomiarów impedancji pętli zwarcia instalacji elektrycznej budynku mieszkalnego wykonanej w układzie TN-S. Jaka jest najbardziej prawdopodobna przyczyna zwiększonej wartości Zs w sypialni?

Pomiar impedancji pętli zwarcia obwodów gniazd jednofazowych zabezpieczonych wyłącznikami nadprądowymi B16
Pomieszczenie:SalonSypialniaKuchniaPrzedpokójŁazienka
Wartość ZS:2,32 Ω6,84 Ω1,72 Ω1,39 Ω2,55 Ω

A. Niewłaściwie dobrany wyłącznik nadprądowy dla mierzonego obwodu.
B. Poluzowany przewód liniowy zasilający gniazda w mierzonym obwodzie.
C. Brak ciągłości przewodu ochronnego w mierzonym obwodzie.
D. Brak ciągłości przewodu neutralnego w mierzonym obwodzie.
Poprawna odpowiedź dotyczy poluzowanego przewodu liniowego zasilającego gniazda w obwodzie, co może prowadzić do zwiększonej wartości impedancji pętli zwarcia (Zs). W praktyce, poluzowanie przewodu wpływa na zwiększenie rezystancji, co z kolei podnosi wartość Zs. W sytuacji awaryjnej, wysoka impedancja pętli zwarcia oznacza, że w przypadku wystąpienia zwarcia prąd zwarcia będzie niższy, co może prowadzić do opóźnienia w działaniu zabezpieczeń, takich jak wyłączniki nadprądowe, co naraża instalację na potencjalne uszkodzenia. Standardy, takie jak PN-IEC 60364, podkreślają znaczenie zapewnienia odpowiedniej wartości Zs dla bezpieczeństwa użytkowania instalacji. Warto regularnie przeprowadzać pomiary Zs w obiektach, aby upewnić się, że wartości te są zgodne z wymaganiami normatywnymi i praktykami branżowymi, co zapobiega ryzyku pożarów oraz uszkodzeń urządzeń elektrycznych.

Pytanie 23

W tabeli przedstawiono parametry znamionowe silnika jednofazowego. Uruchomienie tego silnika bez kondensatora rozruchowego spowoduje

Typ silnikaSEh 80-2BF
Moc1,1 kW
Prędkość obrotowa2780 obr/min
Sprawność72%
Napięcie zasilania230 V, 50 Hz
Stopień ochronyIP 54
Rodzaj pracyS1
Współczynnik mocy0,97
Pojemność kondensatora pracy25 μF
Pojemność kondensatora rozruchowego70 μF

A. zmniejszenie mocy silnika.
B. uszkodzenie silnika.
C. zadziałanie wyłącznika różnicowoprądowego.
D. zmniejszenie momentu rozruchowego.
Silnik jednofazowy rzeczywiście wymaga kondensatora rozruchowego do prawidłowego startu. Kondensator ten wytwarza przesunięcie fazowe, co jest kluczowe dla generowania odpowiedniego momentu obrotowego. Kiedy silnik jest uruchamiany, kondensator rozruchowy tworzy pole magnetyczne, które pozwala na zainicjowanie ruchu wirnika. Bez tego kondensatora silnik nie jest w stanie wytworzyć wystarczającego momentu obrotowego, co prowadzi do problemów z uruchomieniem. W praktyce, takie silniki są powszechnie stosowane w domowych urządzeniach, takich jak wentylatory czy pompy, gdzie ich niezawodność jest kluczowa. W standardach branżowych, zgodnie z zasadami eksploatacji silników elektrycznych, konieczne jest stosowanie odpowiednich komponentów, aby zapewnić optymalne warunki pracy. Dlatego brak kondensatora rozruchowego skutkuje nie tylko trudnościami w uruchomieniu, ale także może prowadzić do uszkodzeń silnika w dłuższej perspektywie czasowej.

Pytanie 24

Jak wpłynie na wartość mocy generowanej przez elektryczny grzejnik, jeśli długość jego spirali grzejnej zostanie skrócona o 50%, a napięcie zasilające pozostanie niezmienne?

A. Zwiększy się czterokrotnie
B. Zwiększy się dwukrotnie
C. Zmniejszy się czterokrotnie
D. Zmniejszy się dwukrotnie
Myśląc o tym, co się dzieje, gdy długość spirali grzejnej się zmniejsza, niektórzy mogą pomyśleć, że moc grzejnika maleje. To jednak nie jest prawda, bo opór elektryczny elementu grzewczego zmienia się bezpośrednio w zależności od długości spirali. Kiedy skracasz spiralę, opór również spada, a to prowadzi do wzrostu mocy grzejnika, a nie do jej zmniejszenia. Niektóre błędne odpowiedzi sugerują, że zmiana długości spirali może negatywnie wpływać na efektywność urządzenia, a to nie ma sensu w świetle praw fizyki. W rzeczywistości, wzór P = U²/R wyraźnie pokazuje, że moc rośnie, skoro opór spada. Takie nieporozumienia mogą brać się z tego, że nie każdy do końca rozumie, jak opór, moc i napięcie się łączą, co jest kluczowe przy projektowaniu i używaniu grzejników. Fajnie by było, żeby przy analizowaniu takich zmian brać pod uwagę wszystkie zmienne, żeby uniknąć nieporozumień.

Pytanie 25

Aby uzyskać widoczną przerwę w obwodzie elektrycznym, należy użyć

A. przekaźnika
B. odłącznika
C. wyłącznika
D. stycznika
Odłącznik to urządzenie wykorzystywane do zapewnienia widocznej przerwy w obwodzie elektrycznym, co jest kluczowe z punktu widzenia bezpieczeństwa. Jego głównym zadaniem jest umożliwienie całkowitego odłączenia obwodu od źródła zasilania, co pozwala na bezpieczne przeprowadzanie prac konserwacyjnych lub naprawczych. W odróżnieniu od innych urządzeń, takich jak wyłącznik czy stycznik, odłącznik oferuje mechaniczną przerwę w obwodzie, która jest wizualnie dostępna, co pozwala operatorowi na jednoznaczne stwierdzenie, że dany układ jest odłączony od zasilania. Stosowanie odłączników jest zgodne z normami, takimi jak IEC 60947, które określają wymagania dotyczące urządzeń rozdzielczych. Przykładowe zastosowania odłączników to instalacje przemysłowe oraz systemy energetyczne, gdzie nieodzowne jest zapewnienie bezpieczeństwa pracowników podczas interwencji w obwodach elektrycznych.

Pytanie 26

W elektrycznej instalacji o napięciu 230 V, zasilanej z systemu sieciowego TN-S, zmierzona impedancja pętli zwarcia wynosi 2,5 Ω. Wskaż, które oznaczenie wyłącznika jest zgodne z wymogiem samoczynnego odłączenia zasilania jako środka ochrony przeciwporażeniowej w przypadku awarii w tej instalacji?

A. B20
B. C10
C. B16
D. C16
Odpowiedź 'B16' jest prawidłowa, ponieważ dotyczy wyłącznika, który spełnia wymogi samoczynnego wyłączenia zasilania w przypadku uszkodzenia. W przypadku instalacji o napięciu 230 V, zasilanej z sieci TN-S, ważne jest, aby wyłącznik miał odpowiednią wartość prądową oraz aby czas zadziałania był krótki, co pozwoli na zabezpieczenie osób przed porażeniem prądem. Zgodnie z normą PN-EN 61008-1, dla instalacji o impedancji pętli zwarcia wynoszącej 2,5 Ω, maksymalny czas zadziałania wyłącznika powinien wynosić 0,4 sekundy. Wyłącznik typu B16, charakteryzujący się prądem znamionowym 16 A, jest w stanie skutecznie zadziałać w tym czasie, co czyni go odpowiednim do ochrony przed porażeniem. Przykładowo, w domowych instalacjach elektrycznych często stosuje się wyłączniki B16 do zabezpieczenia obwodów oświetleniowych lub gniazd zasilających, co dodatkowo wspiera bezpieczeństwo użytkowników.

Pytanie 27

Podczas inspekcji silnika indukcyjnego klatkowego o mocy 11 kW, który działa bez obciążenia, można usłyszeć głośne stuki dochodzące z wnętrza urządzenia. Jaką przyczynę tej usterki można uznać za najbardziej prawdopodobną?

A. Zbyt wysoka temperatura urządzenia
B. Niestabilne przymocowanie silnika do podłoża
C. Zużyte łożyska kulkowe na wale silnika
D. Zanik napięcia w jednej z faz
Zużyte łożyska kulkowe w silniku to często powód, dla którego zaczyna on głośno stukać. Kiedy silnik pracuje bez obciążenia, wirnik kręci się szybko, co zwiększa napięcie na łożyskach. Z czasem te łożyska się zużywają, co prowadzi do luzów, a to z kolei skutkuje nieprzyjemnymi wibracjami i hałasami. Warto pamiętać, że jeśli łożyska są uszkodzone, ich wymiana to coś, co trzeba zrobić jak najszybciej, żeby nie narobić jeszcze większych szkód, jak na przykład uszkodzenie wirnika czy wału silnika. Regularne sprawdzanie stanu łożysk, a także dbanie o odpowiednie smarowanie, to kluczowe sprawy, o których nie można zapominać. Gdy usłyszysz głośne stukanie, zrób dokładną inspekcję łożysk. To zgodne z zasadami dobrego utrzymania urządzeń. Można też pomyśleć o czujnikach wibracji, które mogą pomóc w wychwyceniu problemów zanim będzie za późno.

Pytanie 28

Który z poniższych środków zabezpieczających przed porażeniem prądem elektrycznym nie jest właściwy do użycia w pomieszczeniach z zamontowaną wanną lub prysznicem?

A. Separacja elektryczna
B. Obwody SELV
C. Obwody PELV
D. Izolowanie stanowiska
Izolowanie stanowiska, mimo że jest jednym z zagadnień dotyczących bezpieczeństwa elektrycznego, nie jest właściwym środkiem ochrony w kontekście pomieszczeń mokrych, takich jak łazienki. W takich miejscach, gdzie obecność wody stwarza dodatkowe ryzyko porażenia prądem, należy stosować bardziej zaawansowane metody ochrony, takie jak obwody SELV czy PELV, które są zaprojektowane z myślą o niskim napięciu i ograniczeniu ryzyka. Izolowanie stanowiska często opiera się na założeniach dotyczących pracy w suchych środowiskach, gdzie można zmniejszyć ryzyko kontaktu z przewodzącymi elementami. Jednak w pomieszczeniach z wanną lub prysznicem, ryzyko to jest znacznie wyższe, a woda jest doskonałym przewodnikiem prądu. Ponadto, separacja elektryczna, którą proponuje się w innych odpowiedziach, również nie zawsze jest wystarczająca, jeśli nie jest odpowiednio wspierana przez inne środki bezpieczeństwa. Warto zwrócić uwagę na to, że zgodnie z normami bezpieczeństwa elektrycznego, w pomieszczeniach mokrych oraz w miejscach, gdzie występuje możliwość kontaktu z wodą, rekomendowane jest stosowanie systemów, które zapewniają optymalne warunki bezpieczeństwa, takie jak odpowiednie uziemienie czy obwody z niskim napięciem. Ignorowanie tych zasad prowadzi do niebezpieczeństw, które mogą mieć poważne konsekwencje zdrowotne.

Pytanie 29

Do jakiego celu wykorzystuje się przełącznik w układzie gwiazda-trójkąt w zasilaniu silnika trójfazowego?

A. Aby zwiększyć moment rozruchowy
B. Aby poprawić przeciążalność
C. Aby zredukować prąd rozruchowy
D. Aby obniżyć prędkość obrotową
Przełącznik gwiazda-trójkąt jest powszechnie stosowany w układach zasilania silników trójfazowych w celu ograniczenia prądu rozruchowego. Kiedy silnik jest uruchamiany w układzie gwiazdy, napięcie na każdej fazie wynosi tylko 1/√3 (około 58%) napięcia międzyfazowego, co powoduje znaczące zmniejszenie prądu rozruchowego, który jest proporcjonalny do napięcia. Dzięki temu unika się przeciążenia sieci zasilającej oraz zmniejsza ryzyko uszkodzenia silnika. Po osiągnięciu odpowiednich obrotów, przełącznik zmienia połączenie na układ trójkąta, co pozwala na uzyskanie pełnej mocy silnika. Stosowanie przełącznika gwiazda-trójkąt jest zgodne z normami, takimi jak IEC 60034, które regulują zasady stosowania silników elektrycznych. W praktyce, ten system jest niezwykle przydatny w aplikacjach, w których wymagany jest wysoki moment rozruchowy, np. w młynach, dźwigach czy kompresorach, gdzie kontrola prądu podczas rozruchu jest kluczowa dla zapewnienia bezpiecznej i efektywnej pracy.

Pytanie 30

Jakiej informacji nie jest konieczne zawarcie w instrukcji użytkowania instalacji elektrycznych chronionych wyłącznikami nadmiarowo-prądowymi?

A. Zasad bezpieczeństwa przy realizacji prac eksploatacyjnych
B. Wybory i konfiguracji urządzeń zabezpieczających
C. Danych technicznych instalacji
D. Terminów dotyczących prób oraz kontrolnych pomiarów
Kiedy dobierasz urządzenia zabezpieczające, musisz naprawdę wiedzieć, co robisz i przeanalizować, jakie masz parametry techniczne. Instrukcja dotycząca instalacji elektrycznych, które mają wyłączniki nadmiarowo-prądowe, nie musi opisywać wszystkiego na szczegółowo, bo każdy przypadek jest inny i trzeba to dopasować do konkretnej sytuacji. W praktyce dobierasz te urządzenia na podstawie tego, jak duże masz obciążenie, jak wygląda sama instalacja i jakie są warunki pracy. Na przykład, wyłączniki nadmiarowo-prądowe powinny być wybierane zgodnie z normami PN-EN 60898. Ważne jest, żebyś wiedział, jakie są ich cechy – na przykład typ wyłącznika. Powinieneś to określić, analizując obciążenie i możliwe zagrożenia. Dlatego instrukcja eksploatacji koncentruje się na zasadach użytkowania, kontroli i konserwacji – to wszystko jest kluczowe, żeby zapewnić bezpieczeństwo i sprawność systemu.

Pytanie 31

Która z wymienionych przyczyn może powodować przegrzewanie się uzwojenia stojana w trakcie działania trójfazowego silnika indukcyjnego?

A. Zmiana kolejności faz zasilających
B. Zbyt niska częstotliwość napięcia zasilającego
C. Nieprawidłowe połączenie grup zezwojów
D. Nierównomierna szczelina powietrzna
Błędne połączenie grup zezwojów w trójfazowym silniku indukcyjnym może prowadzić do przegrzewania się uzwojenia stojana z kilku powodów. Połączenia te są kluczowe dla prawidłowego działania silnika, ponieważ decydują o fazowej synchronizacji przepływu prądu w uzwojeniach. Nieprawidłowe połączenia mogą prowadzić do nierównomiernego obciążenia faz, co z kolei skutkuje nadmiernym nagrzewaniem się niektórych uzwojeń. W praktyce, aby uniknąć takich problemów, należy stosować się do norm, takich jak IEC 60034 dotyczących maszyn elektrycznych, które zalecają odpowiednie procedury montażu i testowania silników. W przypadku wykrycia przegrzewania się silnika, kluczowe jest przeprowadzenie analizy połączeń oraz wykonanie badań termograficznych w celu zidentyfikowania miejsc o podwyższonej temperaturze. Prawidłowe połączenie grup zezwojów zapewnia równomierne rozkładanie obciążenia, co jest kluczowe dla wydajności oraz trwałości silnika.

Pytanie 32

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, minimalna rezystancja izolacji uzwojeń silnika asynchronicznego o mocy 5 kW w temperaturze 20˚C powinna wynosić

A. 3 MΩ
B. 10 MΩ
C. 1 MΩ
D. 5 MΩ
Wybór niższej wartości minimalnej rezystancji izolacji, takiej jak 1 MΩ, 3 MΩ czy 10 MΩ, jest wynikiem niepełnego zrozumienia norm dotyczących bezpieczeństwa oraz wydajności silników elektrycznych. Przede wszystkim, zbyt niska wartość rezystancji izolacji, jak 1 MΩ, nie spełnia standardów, co może prowadzić do niebezpieczeństwa porażenia prądem, a także zwiększa ryzyko wystąpienia zwarć wewnętrznych. Silniki asynchroniczne są zaprojektowane tak, aby ich izolacja wytrzymywała znacznie wyższe napięcia i obciążenia, dlatego wartość 5 MΩ jest uważana za minimalną. Wybór 10 MΩ, choć teoretycznie wydaje się lepszą opcją, może być mylny, ponieważ zbyt wysoka rezystancja również może wskazywać na problemy z izolacją, takie jak nadmierne osuszenie materiału izolacyjnego, co prowadzi do jego kruchości i pęknięć. W praktyce, odpowiednie pomiary powinny być wykonywane z użyciem odpowiednich narzędzi, takich jak megger, aby dokładnie ocenić stan izolacji i zapewnić, że nie spadnie ona poniżej wspomnianych norm. Regularne monitorowanie rezystancji izolacji jest kluczowe w utrzymaniu silników w dobrym stanie, co przekłada się na ich długowieczność i optymalną wydajność. Ignorowanie tych zasad może prowadzić nie tylko do awarii silnika, ale również do poważnych wypadków w miejscu pracy.

Pytanie 33

Podczas użytkowania instalacji elektrycznych w pobliżu urządzeń elektrycznych znajdujących się pod napięciem niedozwolone są prace (z wyłączeniem prac określonych w instrukcji eksploatacji dotyczących obsługi)?

A. związane z konserwacją i renowacjami instalacji oraz odbiorników elektrycznych
B. przy użyciu specjalnych środków wskazanych w szczegółowych instrukcjach stanowiskowych, zapewniających bezpieczne wykonanie pracy
C. przy realizacji prób i pomiarów zgodnie z instrukcjami lub wskazówkami bhp na poszczególnych stanowiskach pracy
D. dotyczące wymiany wkładek bezpiecznikowych oraz żarówek lub świetlówek w nienaruszonej obudowie i oprawie
Odpowiedź, którą zaznaczyłeś, jest w porządku. Przy pracach nad konserwacją i remontem instalacji elektrycznych rzeczywiście trzeba zawsze wyłączać zasilanie. Bezpieczeństwo jest najważniejsze, a prąd potrafi być groźny, więc lepiej nie ryzykować. Zawsze przed wymianą jakiejkolwiek części warto upewnić się, że napięcie nie płynie. Na przykład, jeśli zmieniasz uszkodzoną instalację, to najlepszym pomysłem jest wyłączenie odpowiednich obwodów. No i procedura Lockout-Tagout (LOTO) jest po prostu kluczowa! Dzięki niej nie ma szans, że ktoś przez przypadek włączy prąd, gdy ty akurat pracujesz. Wydaje mi się, że trzymanie się tych zasad nie tylko chroni ludzi, ale także sprawia, że wszystko jest zgodne z BHP i normami bezpieczeństwa, które są naprawdę ważne w tej branży.

Pytanie 34

W ramce zamieszczono wybrane parametry silnika trójfazowego. Jakie zakresy cewek prądowych i napięciowych watomierzy należy wybrać, aby w układzie Arona zmierzyć moc pobieraną przez silnik zasilany napięciem 3×400 V, 50 Hz i obciążony znamionowo przy połączeniu w gwiazdę?

Silnik 3~   Typ 1E2-90S-4 S1
1,1 kW   3,2/1,8 A   Izol. F
IP55   1420 obr/min   cosφ 0,75
230/400 V   50 Hz

A. In = 1 A, Un = 200 V
B. In = 2 A, Un = 400 V
C. In = 2 A, Un = 200 V
D. In = 1 A, Un = 400 V
Wybór zakresu cewek prądowych i napięciowych watomierza w układzie Arona jest kluczowy dla dokładnych pomiarów mocy silnika trójfazowego. W tym przypadku, znamionowy prąd silnika wynosi 1,8 A, co oznacza, że cecha cewki prądowej powinna być dostosowana do wyższej wartości, aby zminimalizować ryzyko przeciążenia. Dlatego wybór 2 A dla cewek prądowych jest uzasadniony. Co więcej, napięcie znamionowe silnika wynosi 400 V w układzie gwiazda, co odpowiada napięciu międzyfazowemu. Zastosowanie cewki napięciowej o wartości 400 V zapewnia, że pomiar będzie dokonany w odpowiednim zakresie, co jest zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi. Takie podejście nie tylko zapewnia precyzyjność, ale również bezpieczeństwo operacyjne, gdyż pozwala na uniknięcie przeciążeń, które mogą prowadzić do uszkodzeń sprzętu. W praktyce, dobór odpowiednich zakresów cewek prądowych i napięciowych jest kluczowy dla prawidłowego monitorowania i zarządzania pracą silników trójfazowych, co jest istotne dla efektywności energetycznej i długowieczności urządzeń. Dobrze dobrany sprzęt pomiarowy może również przyczynić się do zmniejszenia kosztów operacyjnych, co jest istotne w obszarze przemysłowym.

Pytanie 35

Na jaką wielkość prądu nominalnego silnika klatkowego trójfazowego, który napędza hydrofor w gospodarstwie domowym, powinno się ustawić zabezpieczenie termiczne?

A. 1,4·In
B. 2,2·In
C. 1,1·In
D. 0,8·In
Wybór wartości 1,4·In wskazuje na zrozumienie potrzeby ochrony silnika, ale nie uwzględnia typowych warunków pracy silników klatkowych w kontekście napędu pomp hydroforowych. Ustawienie zabezpieczenia na 1,4·In może prowadzić do problemów z częstymi wyłączeniami silnika podczas standardowej eksploatacji, ponieważ zapewnia to zbyt dużą tolerancję na przeciążenia, co może skutkować przegrzaniem i uszkodzeniem silnika. Z kolei wartość 0,8·In jest niewłaściwa, ponieważ oznacza, że silnik będzie chroniony przed przeciążeniem, lecz może być zbyt czułe, przez co urządzenie będzie wyłączać się w sytuacjach, które są normalne podczas pracy silnika, takich jak chwilowe wzrosty prądu przy rozruchu. Ustawienie 2,2·In jest całkowicie niewłaściwe, ponieważ pozwala na znaczne przeciążenie silnika, co może prowadzić do jego uszkodzenia. W praktyce, wiele osób popełnia błąd, nie biorąc pod uwagę specyfiki aplikacji silnika, takich jak zmienność obciążenia w przypadku pomp, co powinno znaleźć odzwierciedlenie w odpowiednim doborze wartości termiki. Właściwe dopasowanie wartości zabezpieczeń jest kluczowe dla zapewnienia długotrwałej i efektywnej pracy urządzenia, a niewłaściwy dobór może prowadzić do kosztownych napraw i przestojów.

Pytanie 36

Jakie jest maksymalne dopuszczalne wartości impedancji pętli zwarcia w instalacji elektrycznej o napięciu nominalnym 230 V działającej w układzie TN-S, zabezpieczonej wyłącznikiem nadprądowym C16, aby zapewnić samoczynne wyłączenie zasilania jako środek ochrony przeciwporażeniowej w przypadku awarii?

A. 0,71 Ω
B. 2,87 Ω
C. 4,79 Ω
D. 1,43 Ω
Wybór innych wartości impedancji pętli zwarcia, takich jak 2,87 Ω, 0,71 Ω lub 4,79 Ω, może wynikać z nieporozumień dotyczących zasad ochrony przeciwporażeniowej i obliczeń związanych z maksymalnym prądem zwarciowym. Przykładowo, odpowiadając 2,87 Ω, użytkownik mógł przyjąć, że taka wartość jest wystarczająca do zadziałania wyłącznika, jednak przy wyłączniku C16 i napięciu 230 V, wartość ta nie zapewnia optymalnej ochrony. Rzeczywisty prąd zwarciowy przy tej impedancji byłby niższy aniżeli minimalna wartość potrzebna do uruchomienia wyłącznika. W przypadku odpowiedzi 0,71 Ω, użytkownik mógł nie uwzględnić, że zbyt niska impedancja pętli zwarcia nie jest praktyczna, a wartości te są często zarezerwowane dla sytuacji, gdzie wymagana jest wysoka wydajność instalacji, co niekoniecznie odnosi się do standardowych warunków domowych. Z kolei wybór wartości 4,79 Ω wyraźnie przekracza wszystkie praktyczne limity, co skutkuje zbyt niskim prądem zwarciowym, aby zapewnić odpowiednie warunki do samoczynnego wyłączenia zasilania. Obliczenia te powinny być zgodne z normami, takimi jak PN-IEC 60364, które jasno określają, iż dla ochrony przeciwporażeniowej istotna jest analiza wartości impedancji pętli zwarcia w odniesieniu do wyłączników nadprądowych, aby zapewnić skuteczność systemu zabezpieczeń w instalacjach elektrycznych.

Pytanie 37

W którym obwodzie powinno się odłączyć zasilanie, aby bezpiecznie przeprowadzić wymianę cewki stycznika w obwodzie sterującym silnikiem znajdującym się w hali maszyn?

A. W rozdzielnicy stanowiskowej, z której zasilany jest silnik
B. W głównej rozdzielnicy zasilającej całą halę maszyn
C. Tylko w obwodzie głównym silnika
D. Wyłącznie w obwodzie sterującym silnikiem
Musisz koniecznie wyłączyć napięcie w rozdzielnicy stanowiskowej, zanim zaczniesz wymieniać cewkę stycznika. To naprawdę ważne dla Twojego bezpieczeństwa. Rozdzielnica ta to miejsce, które zarządza zasilaniem dla silnika, a z tego co pamiętam, takie podejście jest zgodne z normami bezpieczeństwa, jak np. PN-EN 50110-1. Operatorzy powinni wyłączać napięcie w obwodzie zasilającym urządzenie, które konserwują, żeby uniknąć porażenia prądem. Podczas wymiany cewki ważne jest, by nie tylko Twoje bezpieczeństwo było na pierwszym miejscu, ale też żeby sprzęt nie ucierpiał przez przypadkowe włączenie. Przykład? W zakładach produkcyjnych przed każdym przeglądem trzeba ustalić, które obwody trzeba deenergizować, żeby ryzyko wypadków było jak najmniejsze. Warto też prowadzić dokumentację i etykietować rozdzielnice, żeby łatwiej było zidentyfikować, które obwody są aktywne. To na pewno zwiększa bezpieczeństwo podczas prac konserwacyjnych.

Pytanie 38

Jakim kolorem należy oznaczać nieizolowany przewód uziemiający punkt gwiazdowy transformatora SN/nn, który zasilają sieć TN-C, gdy jest wykonany w formie taśmy?

A. Czarny
B. Jasnoniebieski
C. Żółto-zielony
D. Zielony
Barwa żółto-zielona jest standardowym oznaczeniem przewodów uziemiających oraz przewodów ochronnych w systemach elektroenergetycznych. Zgodnie z normą PN-EN 60446, która reguluje oznaczenia kolorystyczne przewodów elektrycznych, żółto-zielony kolor jednoznacznie wskazuje na przewody uziemiające, co ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa użytkowników oraz minimalizację ryzyka błędów związanych z nieprawidłowym podłączeniem przewodów. W przypadku punktu gwiazdowego transformatora SN/nn, zastosowanie przewodu uziemiającego w barwie żółto-zielonej jest kluczowe dla zapewnienia skutecznej ochrony przed porażeniem elektrycznym oraz dla prawidłowego funkcjonowania systemów zabezpieczeń. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy obejmuje nie tylko instalacje elektryczne w budynkach, ale także w infrastrukturze przemysłowej, gdzie bezpieczeństwo urządzeń i ludzi jest priorytetem. Warto pamiętać, że stosowanie właściwych barw przewodów jest istotnym elementem bezpieczeństwa, a ich niewłaściwe oznaczenie może prowadzić do poważnych konsekwencji.

Pytanie 39

Która z poniższych przyczyn powoduje nagły wzrost obrotów w trakcie działania silnika bocznikowego prądu stałego?

A. Zwarcie w uzwojeniu komutacyjnym
B. Zwarcie w obwodzie twornika
C. Przerwa w uzwojeniu wzbudzenia
D. Przerwa w obwodzie twornika
Zgłębiając temat przyczyn nagłego wzrostu prędkości obrotowej silnika bocznikowego prądu stałego, warto zauważyć, że przedstawione niepoprawne odpowiedzi odnoszą się do różnych aspektów funkcjonowania silników elektrycznych. Zwarcie w obwodzie twornika może prowadzić do znacznego wzrostu prądu, co w praktyce skutkuje przeciążeniem silnika, ale nie bezpośrednio do wzrostu prędkości obrotowej. W rzeczywistości, zwarcie w obwodzie twornika powoduje spadek napięcia, co z kolei zmniejsza moment obrotowy i może prowadzić do jego uszkodzenia. Oba te zjawiska są sprzeczne z zasadami działania silników prądu stałego, w których to napięcie i przepływ prądu są kluczowe dla generowania momentu obrotowego. Z kolei zwarcie w uzwojeniu komutacyjnym, chociaż może wpływać na działanie komutatora, nie jest bezpośrednią przyczyną wzrostu prędkości obrotowej. W przypadku przerwy w obwodzie twornika, silnik w zasadzie przestaje działać, co również nie prowadzi do wzrostu prędkości. Warto zatem nieco lepiej zrozumieć mechanizmy działania silników, aby unikać mylnych interpretacji związanych z zagadnieniami elektrycznymi i ich wpływem na wydajność urządzeń. Kluczowe jest zrozumienie, jak różne komponenty silników wpływają na ich działanie oraz jakie zabezpieczenia są potrzebne, aby zminimalizować ryzyko uszkodzeń w wyniku nieprawidłowego działania.

Pytanie 40

W głównych rozdzielnicach instalacji w budynkach mieszkalnych powinny być montowane urządzenia do ochrony przed przepięciami klasy

A. C+D
B. A
C. D
D. B+C
Odpowiedź B+C jest prawidłowa, ponieważ w rozdzielnicach głównych instalacji budynków mieszkalnych wymagane jest zastosowanie urządzeń ochrony przepięciowej klasy II oraz III. Klasa II to urządzenia o podwyższonej odporności na przepięcia, które są stosowane w miejscach narażonych na wyładowania atmosferyczne i inne zjawiska powodujące nagłe skoki napięcia. Przykładem są warystory oraz urządzenia typu SPD (Surge Protective Device), które skutecznie ograniczają przepięcia do poziomu bezpiecznego dla urządzeń elektrycznych. Klasa III natomiast dotyczy urządzeń, które chronią obwody końcowe, stosowane w każdym pomieszczeniu budynku. Zastosowanie obu klas urządzeń ochrony przepięciowej w rozdzielnicach głównych zapewnia kompleksową ochronę instalacji i podłączonych do niej urządzeń, co jest zgodne z normami PN-EN 61643-11 oraz PN-EN 62305, które wyznaczają wymagania dotyczące ochrony przed przepięciami. Stosowanie odpowiednich klas ochrony redukuje ryzyko uszkodzeń spowodowanych przepięciami oraz zwiększa bezpieczeństwo użytkowników budynku.