Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik analityk
  • Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
  • Data rozpoczęcia: 15 maja 2025 17:11
  • Data zakończenia: 15 maja 2025 17:17

Egzamin niezdany

Wynik: 5/40 punktów (12,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Udostępnij swój wynik
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Czułość bezwzględna wagi definiuje się jako

A. największe dozwolone obciążenie wagi
B. najmniejszą masę, która powoduje wyraźne wychylenie wskazówki
C. najmniejsze dozwolone obciążenie wagi
D. największą masę, która powoduje wyraźne wychylenie wskazówki
Czułość bezwzględna wagi odnosi się do minimalnej masy, która jest w stanie wywołać zauważalne wychylenie wskazówki wagi. Oznacza to, że czułość wagi określa jej zdolność do wykrywania małych zmian w masie, co jest kluczowe w wielu zastosowaniach przemysłowych i laboratoryjnych. Przykładowo, w laboratoriach chemicznych, gdzie dokładność pomiarów jest kluczowa, wagi analityczne mają bardzo wysoką czułość. Dzięki temu można precyzyjnie odmierzać małe ilości substancji. Czułość bezwzględna jest również istotna w kontekście kalibracji wag, co jest regulowane przez normy ISO i metodykę pomiarową, aby zapewnić, że wagi są zgodne z określonymi standardami jakości. W praktyce, zrozumienie czułości bezwzględnej pozwala na lepsze dobieranie wag do potrzeb danego pomiaru, co ma bezpośredni wpływ na jakość wyników eksperymentalnych oraz procesów produkcyjnych.

Pytanie 2

Aby podnieść stężenie mikroelementów w roztworze, próbkę należy poddać

A. roztwarzaniu
B. liofilizacji
C. rozcieńczaniu
D. zagęszczaniu
Zagęszczanie jest procesem, który polega na usunięciu części rozpuszczalnika z roztworu, co prowadzi do zwiększenia stężenia składników rozpuszczonych w tym roztworze. Proces ten jest szczególnie istotny w chemii analitycznej, gdzie precyzyjne przygotowanie próbek jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników analiz. Przykładami zastosowania zagęszczania mogą być przygotowanie próbek do spektroskopii lub chromatografii, gdzie wymagane jest osiągnięcie odpowiedniego stężenia analitu. Dodatkowo, w przemyśle farmaceutycznym zagęszczanie jest stosowane w produkcji leków, gdzie stężenie substancji czynnej musi być dokładnie kontrolowane. Standardy branżowe, takie jak GMP (Good Manufacturing Practices), kładą duży nacisk na precyzyjne przygotowanie roztworów, co czyni zagęszczanie kluczowym krokiem w wielu procesach produkcyjnych i analitycznych.

Pytanie 3

Materiały wykorzystywane w laboratoriach, mogące prowadzić do powstawania mieszanin wybuchowych, powinny być przechowywane

A. w różnych punktach laboratorium
B. w izolowanych pomieszczeniach magazynów ogólnych
C. w specjalnie wydzielonych piwnicach murowanych
D. na otwartym powietrzu pod dachem
Materiały stosowane w laboratoriach, które mogą tworzyć mieszaniny wybuchowe, należy przechowywać w izolowanych pomieszczeniach magazynów ogólnych ze względu na ryzyko ich niekontrolowanej reakcji, co może prowadzić do poważnych zagrożeń dla zdrowia i bezpieczeństwa. Izolacja pomieszczeń magazynowych pozwala na ograniczenie rozprzestrzeniania się ewentualnych wybuchów oraz na skuteczne zarządzanie wentylacją i monitoringiem. Przykładem mogą być laboratoria chemiczne, gdzie substancje takie jak rozpuszczalniki organiczne, materiały łatwopalne czy reagenty chemiczne muszą być przechowywane w wyspecjalizowanych pomieszczeniach, które są zgodne z przepisami BHP oraz normami takimi jak NFPA (National Fire Protection Association) czy OSHA (Occupational Safety and Health Administration). Dobre praktyki obejmują również regularne kontrole i audyty stanu magazynów, co pozwala na wczesne wykrywanie potencjalnych zagrożeń oraz zapewnienie odpowiednich środków ochrony, takich jak gaśnice i systemy alarmowe.

Pytanie 4

Jakie jest stężenie procentowe roztworu uzyskanego poprzez rozpuszczenie 25 g jodku potasu w 100 cm3 destylowanej wody (o gęstości 1 g/cm3)?

A. 2,5%
B. 75%
C. 25%
D. 20%
Wiele osób, analizując problem stężenia roztworu, może popełnić typowe błędy w obliczeniach, które prowadzą do niewłaściwych wyników. Na przykład, wybierając odpowiedź 75%, można pomylić się w interpretacji proporcji masy jodku potasu do masy wody, nie uwzględniając całkowitej masy roztworu. Często zdarza się również zignorowanie faktu, że masa rozpuszczalnika (wody) i masa substancji rozpuszczonej (jodku potasu) muszą być sumowane, aby obliczyć całkowitą masę roztworu. Osoby, które wskazują na 25% stężenie, mogą błędnie obliczać stężenie, przyjmując masę jodku potasu za masę roztworu, co jest oczywistym błędem logicznym. W przypadku opcji 2,5% może wystąpić nieporozumienie związane z myleniem jednostek miary, gdzie mogą być stosowane niewłaściwe wartości masy przy obliczeniach. Ważne jest, aby uwzględnić wszystkie składniki roztworu, aby uzyskać prawidłowe wyniki. Przy obliczaniu stężenia procentowego, kluczowe jest zrozumienie definicji oraz umiejętność prawidłowego sumowania mas, co jest fundamentem chemii i niezbędne w laboratoriach. Użycie odpowiednich jednostek oraz precyzyjnych obliczeń jest kluczowe w naukach chemicznych, zwłaszcza w kontekście norm jakościowych i standardów branżowych.

Pytanie 5

Czy próbkę laboratoryjną przechowuje się w lodówce, gdy występuje w niej

A. rozpad promieniotwórczy
B. chłonięcie wody
C. degradacja termiczna
D. utrata lotnych składników
Przechowywanie pobranych próbek laboratoryjnych w lodówce jest kluczowym procesem, gdyż zapobiega degradacji termicznej, która może prowadzić do nieodwracalnych zmian w składzie chemicznym analitów. Degradacja termiczna zachodzi, gdy próbki są narażone na podwyższone temperatury, co może powodować denaturację białek, rozkład enzymów, a także zmiany w składzie chemicznym substancji czynnych. Przechowywanie w lodówce (zwykle w temperaturze 2-8°C) zapewnia stabilność wielu związków, co jest niezbędne w badaniach analitycznych. Przykładowo, próbki krwi, moczu czy tkanek biologicznych często wymagają przechowywania w chłodnych warunkach, aby zminimalizować ryzyko degradacji. Standardy takie jak ISO 15189 dla laboratoriów medycznych podkreślają istotność odpowiednich warunków przechowywania próbek, co jest niezbędne dla uzyskania wiarygodnych wyników analiz. Właściwe przechowywanie nie tylko chroni próbki, ale również zwiększa dokładność wyników badań, co jest kluczowe dla diagnostyki i dalszego leczenia pacjentów.

Pytanie 6

Jakie środki ochronne należy zastosować podczas sporządzania 1M roztworu zasady sodowej ze stężonego roztworu NaOH, na opakowaniu którego widnieje oznaczenie S/36/37/39?

Numer zwrotu SWarunki bezpiecznego stosowania
S36Używać odpowiedniej odzieży ochronnej
S37Używać odpowiednich rękawic
S38W przypadku niewystarczającej wentylacji używać sprzętu do oddychania
S39Używać okularów lub maski ochronnej

A. Gumowe rękawice i maskę ochronną.
B. Fartuch ochronny, rękawice i maskę tlenową.
C. Odzież ochronną i maskę tlenową.
D. Odzież ochronną, rękawice i okulary ochronne.
Odpowiedź 'Odzież ochronną, rękawice i okulary ochronne.' jest poprawna, ponieważ zgodnie z oznaczeniami S/36/37/39 na opakowaniu NaOH, wymagane są wymienione środki ochrony osobistej. Oznaczenie S36 wskazuje na obowiązek noszenia odzieży ochronnej, co ma na celu minimalizację kontaktu skóry z substancją chemiczną, która może być silnie żrąca. S37 sugeruje stosowanie rękawic ochronnych, które chronią dłonie przed skutkami kontaktu z niebezpiecznymi substancjami, a S39 odnosi się do konieczności używania okularów ochronnych lub maski, aby zapobiec dostaniu się substancji do oczu. W praktyce, stosowanie tych środków ochrony jest kluczowe podczas pracy z chemikaliami, aby zminimalizować ryzyko urazów i zapewnić bezpieczeństwo w laboratorium. Przykładowo, w laboratoriach chemicznych zaleca się także regularne szkolenia z zakresu BHP, które podkreślają znaczenie odpowiednich środków ochrony osobistej.

Pytanie 7

W próbkach obecne są składniki, które znacznie różnią się pod względem zawartości. Składnik, którego procentowy udział w próbce jest niższy od 0,01%, nazywamy

A. matrycą
B. śladem
C. domieszką
D. ultraśladem
Odpowiedzi takie jak 'domieszka', 'matryca' i 'ultraślad' nie oddają właściwego znaczenia terminu 'ślad'. Domieszka odnosi się do dowolnego składnika, który jest obecny w próbce, ale niekoniecznie w tak niskich stężeniach, jak te opisane w pytaniu. Z kolei matryca to termin używany do opisu podstawowej substancji, w której zawarte są inne składniki. W kontekście analitycznym matryca ma ogromne znaczenie, ponieważ jej skład i właściwości mogą wpływać na dokładność i precyzję analizy. Ultraślad to termin, który jest rzadziej używany i może sugerować jeszcze niższe stężenia niż te określone dla 'śladu', ale nie jest to standardowa definicja, co może prowadzić do nieporozumień. Typowe błędy myślowe związane z tymi odpowiedziami często wynikają z niepełnego zrozumienia terminologii chemicznej oraz kontekstu analitycznego. Kluczowe jest, aby rozróżniać te pojęcia i wiedzieć, jak wpływają one na interpretację wyników analitycznych. Niepoprawne zrozumienie tych terminów może prowadzić do poważnych błędów w ocenie jakości próbek oraz ich składników, co jest niezbędne w wielu dziedzinach, takich jak kontrola jakości, badania środowiskowe czy bezpieczeństwo żywności.

Pytanie 8

Połączono równe ilości cynku i bromu, a następnie poddano je reakcji Zn + Br2 → ZnBr2. W tych warunkach stopień reakcji cynku wynosi (masy atomowe: Zn – 65u, Br – 80u)?

A. 0,4
B. 0,8
C. 0,6
D. 1,0

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 0,4 jest poprawna, ponieważ obliczenia wskazują, że stosunek molowy cynku do bromu w reakcji wynosi 1:1. W przypadku reakcji, gdzie mamy do czynienia z równowagą stechiometryczną, kluczowe jest zrozumienie, że dla 1 mola Zn potrzeba 1 mola Br2. Zastosowane masy atomowe (Zn – 65u, Br – 80u) pozwalają na określenie, ile moli każdej substancji mamy w danej reakcji. Wymieszenie równych mas cynku i bromu, na przykład 65 g cynku i 80 g bromu, prowadzi do sytuacji, w której cynk jest reagentem ograniczającym, ponieważ mamy mniej moli cynku (1 mol) niż bromu (1,0 mol). W wyniku tego, tylko część bromu będzie reagować z cynkiem. Obliczając stopień przereagowania cynku, stwierdzamy, że 0,4 wynika z faktu, iż 0,4 mola cynku zareaguje całkowicie, a pozostałe 0,6 mola bromu nie znajdzie reagentu do reakcji. Takie analizy są kluczowe w praktyce chemicznej i inżynieryjnej, gdzie precyzyjne obliczenia dają podstawy do skutecznego projektowania procesów chemicznych.

Pytanie 9

Zastosowanie łaźni wodnej nie jest zalecane w trakcie prac, w których stosuje się

A. cynk
B. glicerynę
C. sód
D. etanol

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 'sodu' jest prawidłowa, ponieważ sód reaguje gwałtownie z wodą, co prowadzi do wydzielania wodoru i może spowodować niebezpieczne eksplozje. Z tego powodu, podczas prac związanych z sodem, stosowanie łaźni wodnej jest całkowicie niewskazane. W praktyce, jeśli zajmujesz się sodem, powinieneś używać innych metod chłodzenia lub podgrzewania, takich jak piekarniki lub inne systemy grzewcze, które nie wchodzą w reakcję z tym pierwiastkiem. W laboratoriach chemicznych i podczas produkcji chemikaliów, standardy bezpieczeństwa, takie jak te określone przez OSHA (Occupational Safety and Health Administration) oraz EPA (Environmental Protection Agency), zalecają unikanie kontaktu sodu z wodą. Dlatego ważne jest, aby stosować odpowiednie materiały i metody pracy, aby uniknąć potencjalnych wypadków i zapewnić bezpieczeństwo w miejscu pracy.

Pytanie 10

Jakie urządzenie jest wykorzystywane do procesu ekstrakcji?

A. aparat Soxhleta
B. pompa próżniowa
C. aparat Kippa
D. kolba ssawkowa

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Aparat Soxhleta jest specjalistycznym urządzeniem wykorzystywanym w procesach ekstrakcji, szczególnie w laboratoriach chemicznych i analitycznych. Działa na zasadzie ciągłej ekstrakcji substancji rozpuszczalnych z materiałów stałych, co umożliwia uzyskanie wysokiej wydajności ekstrakcji. Ekstrakcja w aparacie Soxhleta polega na cyklicznym podgrzewaniu rozpuszczalnika, który paruje, a następnie skrapla się w kondensatorze, opadając z powrotem na próbkę. Taki proces pozwala na efektywne wydobycie substancji, takich jak oleje, tłuszcze czy inne składniki aktywne z roślin. Zastosowanie tego aparatu jest powszechne w przemyśle farmaceutycznym, kosmetycznym oraz przy badaniach jakości surowców naturalnych. Standardy branżowe, takie jak ISO, zalecają korzystanie z metod ekstrakcji, które zapewniają powtarzalność i dokładność wyników, co czyni aparat Soxhleta doskonałym narzędziem w tej dziedzinie.

Pytanie 11

Wykonano ocenę jakości dostarczonej partii wodorotlenku sodu.
Zgodne ze specyfikacją towaru są

Parametr oznaczanyJednostkaWartość parametru
Według specyfikacjiZbadana analitycznie
Zawartość wodorotlenku sodu%>=9898,3
Zawartość węglanu sodu%<=0,40,39
Zawartość chlorku sodu%<=0,0150,015

A. tylko zawartości procentowe wodorotlenku sodu i chlorku sodu.
B. tylko zawartości procentowe węglanu sodu i chlorku sodu.
C. zawartości procentowe wodorotlenku sodu, węglanu sodu i chlorku sodu.
D. tylko zawartości procentowe wodorotlenku sodu i węglanu sodu.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź, która wskazuje na zawartości procentowe wodorotlenku sodu, węglanu sodu i chlorku sodu jako te, które są zgodne ze specyfikacją, jest poprawna. Z analizy wyników wynika, że wszystkie te substancje muszą być odpowiednio monitorowane w partii wodorotlenku sodu. W przypadku wodorotlenku sodu, jego minimalna zawartość powinna wynosić co najmniej 98%, co zostało spełnione, gdyż wynosi 98,3%. Zawartość węglanu sodu nie może przekraczać 0,4%, a wynik 0,39% jest zgodny z tym wymogiem. Ponadto, zawartość chlorku sodu musi być niższa lub równa 0,015%, co w tym przypadku również zostało spełnione, gdyż wynik wynosi 0,015%. Takie podejście do monitorowania jakości substancji chemicznych jest kluczowe w branży chemicznej, gdzie każdy zbiornik musi być regularnie oceniany pod kątem spełnienia określonych norm jakościowych. Przykładami zastosowania tej wiedzy są procesy wytwarzania chemikaliów oraz zapewnienie zgodności z normami ISO, które kładą nacisk na kontrolę jakości.

Pytanie 12

Na podstawie danych w tabeli próbkę, w której będzie oznaczany BZT, należy przechowywać

Oznaczany parametrRodzaj naczynia do przechowywaniaSposób utrwalaniaDopuszczalny czas przechowywania
barwaszklane lub polietylenowe- schłodzenie do temperatury 2-5°C24 h
fosforany ogólneszklane lub polietylenowe- zakwaszenie kwasem siarkowym(VI)
- schłodzenie do temperatury 2-5°C
4 h
48 h
BZTszklane- schłodzenie do temperatury 2-5°C
- przechowywanie w ciemności
24 h
azot azotanowy(V)szklane lub polietylenowe- schłodzenie do temperatury 2-5°C
- dodanie 2 cm3 chloroformu do 1 dm3 próbki
24 h
48 h

A. w polietylenowej butelce.
B. w butelce z ciemnego szkła.
C. w szklanej butelce.
D. w metalowym naczyniu.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Przechowywanie próbki do oznaczania biochemicznego zapotrzebowania tlenu (BZT) w butelce z ciemnego szkła jest kluczowe, aby zapewnić jej integralność i dokładność pomiarów. Ciemne szkło chroni próbkę przed działaniem światła, które może prowadzić do fotodegradacji niektórych składników organicznych, co w konsekwencji zafałszowałoby wyniki analizy. Przechowywanie w odpowiedniej temperaturze, zazwyczaj w zakresie 2-5°C, również ma fundamentalne znaczenie, ponieważ niska temperatura spowalnia procesy biochemiczne, które mogłyby wpłynąć na zmiany w stężeniu tlenu. Zgodnie z normami ISO i dobrymi praktykami laboratoryjnymi, nieprzekraczanie tych warunków gwarantuje wyższej jakości wyniki. W praktyce, takie podejście jest stosowane w laboratoriach zajmujących się analizą wód, gdzie prawidłowe przechowywanie próbek jest kluczowe dla monitorowania stanu ekologicznego zbiorników wodnych. Zastosowanie butelek z ciemnego szkła jest zatem nie tylko zgodne z wymaganiami, ale także odzwierciedla wysokie standardy profesjonalizmu w pracy laboratoryjnej.

Pytanie 13

Jakie są zalecenia dotyczące postępowania z odpadowymi roztworami kwasów oraz zasad?

A. Roztwory kwasów i zasad można umieścić bez neutralizacji w tym samym pojemniku, gdzie będą się wzajemnie neutralizowały
B. Roztwory kwasów i zasad należy mocno zagęścić i zobojętnić stężonymi roztworami NaOH oraz HCl, aby uzyskać odpady w postaci stałych soli
C. Roztwory kwasów i zasad można wylewać do kanalizacji, przepłukując silnym strumieniem wody w celu maksymalnego rozcieńczenia
D. Roztwory kwasów i zasad należy rozcieńczyć, zobojętnić zgodnie z procedurą, a następnie umieścić w osobnych pojemnikach

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź jest prawidłowa, ponieważ roztwory kwasów i zasad mogą być neutralizowane poprzez ich wzajemne mieszanie, co prowadzi do zmniejszenia ich niebezpiecznych właściwości. W praktyce, mieszając kwas z zasadą, powstaje sól i woda, co jest podstawą reakcji zobojętnienia. Ważne jest jednak, aby proces ten prowadzić ostrożnie, z uwagi na wydzielanie ciepła, które może być niebezpieczne. W przemyśle chemicznym oraz laboratoriach stosuje się standardowe procedury, które określają, jak powinno się postępować z odpadkami chemicznymi, aby zapewnić bezpieczeństwo. Istotne jest, aby nie przechowywać odpadów kwasowych i zasadowych w tym samym pojemniku bez neutralizacji, ponieważ może to prowadzić do nieprzewidywalnych reakcji chemicznych. Przykładowo, w laboratoriach często stosowane są odpowiednie pojemniki na odpady chemiczne, które są oznaczone i przystosowane do gromadzenia konkretnych typów substancji. Stosowanie się do wytycznych z zakresu ochrony środowiska oraz przepisów BHP jest kluczowe w każdym miejscu pracy zajmującym się substancjami chemicznymi.

Pytanie 14

Gdzie należy przechowywać cyjanek potasu KCN?

A. w stalowej szafie, zamkniętej na klucz
B. w szczelnie zamkniętym eksykatorze
C. w pojemniku, z dala od źródeł ciepła
D. w warunkach chłodniczych

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Przechowywanie cyjanku potasu (KCN) w stalowej szafie zamkniętej na klucz jest kluczowym aspektem zapewnienia bezpieczeństwa w laboratoriach i miejscach pracy, ponieważ jest to substancja silnie toksyczna. Właściwe przechowywanie tego związku chemicznego minimalizuje ryzyko przypadkowego kontaktu z osobami nieuprawnionymi oraz zapobiega przypadkowemu uwolnieniu substancji do otoczenia. Stalowe szafy przeznaczone do przechowywania substancji niebezpiecznych muszą być zgodne z normami bezpieczeństwa, takimi jak OSHA (Occupational Safety and Health Administration) oraz EPA (Environmental Protection Agency), które nakładają obowiązki dotyczące ochrony zdrowia i środowiska. Przykładem dobrej praktyki jest stosowanie systemów monitorowania, które informują o ewentualnych nieprawidłowościach w temperaturze czy wilgotności w miejscu przechowywania. Umożliwia to wczesne wykrywanie zagrożeń oraz odpowiednie działania w celu ich minimalizacji, co jest niezbędne w zarządzaniu substancjami chemicznymi o wysokim ryzyku. Ponadto, regularne szkolenia pracowników z zakresu obsługi substancji niebezpiecznych wspierają kulturę bezpieczeństwa w organizacji.

Pytanie 15

Proces usuwania substancji z cieczy lub wydobywania składnika z mieszanin cieczy, oparty na równowadze fazowej ciecz-gaz, nazywa się

A. dekantacja
B. krystalizacja
C. destylacja
D. filtracja

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Destylacja to proces separacji składników mieszaniny cieczy oparty na różnicy w ich temperaturach wrzenia. W wyniku tego procesu, ciecz podgrzewana do temperatury wrzenia paruje, a następnie para jest skraplana w chłodnicy, uzyskując czysty składnik. Jest to kluczowa metoda stosowana w przemyśle chemicznym, petrochemicznym oraz w produkcji napojów alkoholowych, gdzie celem jest otrzymanie wysokiej czystości składników. Na przykład, w produkcji whisky lub wina, destylacja pozwala na oddzielenie etanolu od innych substancji, co wpływa na smak i jakość finalnego produktu. W przemyśle chemicznym, destylacja jest wykorzystywana do oczyszczania rozpuszczalników oraz produkcji chemikaliów. Stosowanie destylacji zgodnie z normami, takimi jak ISO 9001, zapewnia wysoką jakość procesów i gotowych produktów, co jest kluczowe dla bezpieczeństwa i efektywności produkcji.

Pytanie 16

200 g soli zostało poddane procesowi oczyszczania poprzez krystalizację. Uzyskano 125 g czystego produktu. Jaką wydajność miała krystalizacja?

A. 75%
B. 62,5%
C. 60,5%
D. 125%

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Wydajność krystalizacji oblicza się, dzieląc masę czystego produktu przez masę surowca, a następnie mnożąc przez 100%. W tym przypadku masa czystego produktu wynosi 125 g, a masa surowca to 200 g. Obliczenia przedstawiają się następująco: (125 g / 200 g) * 100% = 62,5%. Zrozumienie wydajności krystalizacji ma kluczowe znaczenie w przemyśle chemicznym, ponieważ pozwala ocenić skuteczność procesu, co jest niezbędne do optymalizacji produkcji. Wydajność krystalizacji jest często analizowana w kontekście różnych metod oczyszczania substancji, a jej wysoka wartość wskazuje na efektywność procesu. W praktyce, osiągnięcie wysokiej wydajności krystalizacji może mieć istotne znaczenie ekonomiczne, szczególnie w sektorach takich jak farmaceutyka czy przemysł chemiczny, gdzie czystość produktu końcowego jest kluczowa dla spełnienia standardów jakości. Dlatego regularne monitorowanie wydajności procesu krystalizacji stanowi część dobrych praktyk inżynieryjnych oraz zarządzania jakością.

Pytanie 17

Na podstawie zmierzonej temperatury topnienia można określić związek organiczny oraz ustalić jego

A. reaktywność
B. palność
C. czystość
D. rozpuszczalność

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Temperatura topnienia jest istotnym wskaźnikiem czystości substancji chemicznych, szczególnie związków organicznych. Czystość substancji można ocenić na podstawie jej temperatury topnienia, ponieważ czyste substancje mają ściśle określoną temperaturę topnienia, podczas gdy obecność zanieczyszczeń obniża, a czasem także podwyższa tę temperaturę. Przykładem jest analiza kwasu benzoesowego, który ma temperaturę topnienia wynoszącą 122 °C. Jeśli podczas pomiaru odkryjemy, że temperatura topnienia wynosi 120 °C, może to sugerować obecność zanieczyszczeń. W praktyce, metody takie jak montaż termometru w naczyniu z próbką oraz kontrola tempa podgrzewania są stosowane, aby uzyskać dokładny wynik. W laboratoriach chemicznych stosuje się również standardy takie jak ASTM E2875, które precyzują metody pomiaru temperatury topnienia. Dzięki tym praktykom, możliwe jest nie tylko potwierdzenie czystości próbki, ale również ocena jakości związków organicznych, co jest kluczowe w chemii analitycznej, farmaceutycznej i przemysłowej.

Pytanie 18

Sączenie osadów kłaczkowatych odbywa się przy użyciu sączków

A. twarde
B. średnio gęste
C. rzadkie
D. bardzo gęste

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 'rzadkie' jest poprawna, ponieważ do sączenia osadów kłaczkowatych, takich jak osady z procesu oczyszczania ścieków czy osady w laboratoriach chemicznych, najczęściej stosuje się sączki rzadkie, które charakteryzują się większymi porami. Rzadkie sączki pozwalają na skuteczne oddzielanie cząstek stałych od cieczy, minimalizując przy tym ryzyko zatykania się materiału filtracyjnego. Stosowane są w różnych aplikacjach, w tym w analizach chemicznych oraz w przemyśle, gdzie kluczowe jest szybkie i efektywne usuwanie osadów. Zgodnie z normami ISO 4788, które dotyczą sprzętu laboratoryjnego, dobór odpowiedniego sączka jest istotny dla uzyskania precyzyjnych wyników analitycznych. Przykładem zastosowania mogą być laboratoria zajmujące się badaniem wody, gdzie osady kłaczkowate mogą wpływać na jakość wyników analizy i dlatego ważne jest, aby używać sączków o odpowiedniej gęstości, aby uniknąć błędów w pomiarach.

Pytanie 19

Aby oddzielić mieszankę etanolu i wody, konieczne jest przeprowadzenie procesu

A. dekantacji
B. destylacji
C. ekstrakcji
D. sączenia

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Destylacja jest procesem fizycznym, który wykorzystuje różnice w temperaturach wrzenia składników mieszaniny do ich rozdzielenia. W przypadku etanolu i wody, etanol ma niższą temperaturę wrzenia (78,37 °C) w porównaniu do wody (100 °C). Podczas destylacji podgrzewamy mieszaninę, aż etanol zacznie parować, a następnie skraplamy pary, zbierając czysty etanol. Proces ten jest powszechnie stosowany w przemyśle chemicznym oraz w produkcji alkoholu, gdzie oczyszcza się etanol od niepożądanych substancji. Destylacja jest również kluczowym procesem w laboratoriach chemicznych, gdzie czystość substancji ma ogromne znaczenie. Warto zaznaczyć, że dobór odpowiednich sprzętów, takich jak kolumna destylacyjna, może znacząco wpłynąć na efektywność rozdzielania. W praktyce, destylacja jest uważana za jedną z najważniejszych metod separacji w chemii, szczególnie w kontekście tworzenia czystych reagentów.

Pytanie 20

Do systemu odprowadzania ścieków, w formie rozcieńczonego roztworu wodnego o maksymalnej masie 100 g na raz, można wprowadzić

A. BaCl2
B. Pb(NO3)2
C. NaCl
D. AgF

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
NaCl, czyli chlorek sodu, jest substancją, która doskonale nadaje się do wprowadzania do systemu kanalizacyjnego w formie rozcieńczonego roztworu wodnego. Jest to związek chemiczny, który jest w pełni rozpuszczalny w wodzie i nie niesie ze sobą ryzyka wprowadzenia do środowiska toksycznych substancji. W kontekście standardów ochrony środowiska, NaCl jest szeroko stosowany w różnych dziedzinach, od przemysłu spożywczego po przemysł chemiczny, dzięki czemu jego obecność w kanalizacji jest akceptowalna. NaCl jest także stosowany do wspomagania procesów oczyszczania w oczyszczalniach ścieków, ponieważ wspiera działanie mikroorganizmów odpowiedzialnych za biodegradację organicznych zanieczyszczeń. Bezpieczeństwo stosowania soli kuchennej w ilości do 100 g jednorazowo jest zgodne z dobrymi praktykami w zakresie zarządzania odpadami, co czyni ją idealnym rozwiązaniem w tej sytuacji.

Pytanie 21

Aby sporządzić 20 cm3 roztworu HCl (1+1), należy w pierwszej kolejności wlać do zlewki

A. 10 cm3 stężonego kwasu solnego, a potem 10 cm3 wody destylowanej
B. 10 cm3 wody destylowanej, a następnie 10 cm3 rozcieńczonego kwasu solnego
C. 10 cm3 wody destylowanej, a potem 10 cm3 stężonego kwasu solnego
D. 10 cm3 rozcieńczonego kwasu solnego, a potem 10 cm3 wody destylowanej

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź, w której na początku dodajemy 10 cm3 wody destylowanej, a następnie 10 cm3 stężonego kwasu solnego, jest prawidłowa z kilku powodów. Po pierwsze, rozcieńczanie kwasu solnego powinno zawsze rozpocząć się od dodania wody do kwasu, a nie odwrotnie. Dodanie stężonego kwasu do wody zmniejsza ryzyko reakcji egzotermicznej, która może prowadzić do niebezpiecznego rozprysku kwasu. W praktyce, woda powinna być dodawana do kwasu w kontrolowany sposób, aby uniknąć gwałtownego wrzenia. Te zasady są zgodne z najlepszymi praktykami w laboratoriach chemicznych, które podkreślają znaczenie bezpieczeństwa podczas pracy z substancjami żrącymi. Dodatkowo, stężony kwas solny ma gęstość większą niż woda, co oznacza, że jego dodanie do wody powoduje szybkie i silne mieszanie, co ułatwia osiągnięcie pożądanej koncentracji roztworu. W kontekście praktycznym, taka procedura jest niezbędna w laboratoriach analitycznych czy edukacyjnych, gdzie przygotowywanie roztworów o określonych stężeniach jest codziennością.

Pytanie 22

Aby uzyskać roztwór AgNO3 (masa molowa AgNO3 to 169,8 g/mol) o stężeniu 0,1 mol/dm3, należy rozpuścić w wodzie destylowanej i dopełnić kolbę wodą destylowaną do zaznaczonej kreski.

A. odważyć 1,698 g AgNO3, przenieść do kolby miarowej o pojemności 100 cm3, rozpuścić w wodzie destylowanej i dopełnić kolbę wodą destylowaną do zaznaczonej kreski
B. odważyć 169,80 g AgNO3, przenieść do kolby miarowej o pojemności 1000 cm3, rozpuścić
C. odważyć 1,698 g AgNO3, przenieść do kolby miarowej o pojemności 1000 cm3, rozpuścić w wodzie destylowanej i dopełnić kolbę wodą destylowaną do zaznaczonej kreski
D. odważyć 16,98 g AgNO3, przenieść do kolby miarowej o pojemności 100 cm3, rozpuścić w wodzie destylowanej i dopełnić kolbę wodą destylowaną do zaznaczonej kreski

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź jest poprawna, ponieważ przygotowanie roztworu o stężeniu 0,1 mol/dm³ wymaga precyzyjnego odmierzania substancji chemicznych. Aby uzyskać roztwór o pojemności 100 cm³ i stężeniu 0,1 mol/dm³, należy obliczyć ilość AgNO₃ potrzebną do przygotowania takiego roztworu. Masa molowa AgNO₃ wynosi 169,8 g/mol, więc dla 0,1 mol/dm³ w 100 cm³ (0,1 dm³) potrzeba 0,01 mola tej substancji. Zatem 0,01 mola x 169,8 g/mol daje 1,698 g AgNO₃. Przeniesienie odważonej ilości do kolby miarowej o pojemności 100 cm³ i rozpuszczenie w wodzie destylowanej oraz uzupełnienie do kreski zapewnia, że otrzymujemy dokładnie przygotowany roztwór o wymaganym stężeniu. Tego rodzaju praktyka jest zgodna z najlepszymi praktykami w laboratoriach chemicznych, gdzie precyzja i dokładność są kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników analitycznych.

Pytanie 23

Które równanie przedstawia reakcję otrzymywania mydła?

CH3COOH + NaOH →CH3COONa + H2O
2 CH3COOH + Na2O →2 CH3COONa + H2O
2 C2H5COOH + 2 Na →2 C2H5COONa + H2
C17H35COOH + NaOH →C17H35COONa + H2O

A. 2 CH3COOH + Na2O → 2 CH3COONa + H2O
B. CH3COOH + NaOH → CH3COONa + H2O
C. 2 C2H5COOH + 2 Na → 2 C2H5COONa + H2↑
D. C17H35COOH + NaOH → C17H35COONa + H2O

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
No, ta reakcja, którą podałeś, to super przykład zmydlania, a więc procesu, w którym kwasy tłuszczowe reagują z zasadami, w tym przypadku z wodorotlenkiem sodu. Z tego powodu powstaje sól kwasu tłuszczowego, czyli mydło, a przy okazji mamy jeszcze wodę. Zmydlanie to absolutny must-have w produkcji mydeł, które wszyscy używamy w domach czy w kosmetykach. Przykład? Naturalne mydła, które można robić z olejów, np. kokosowego albo oliwy z oliwek. Ważne, żeby trzymać się dobrych proporcji kwasu tłuszczowego do zasady, bo to wpływa na to, jak twarde będzie mydło, jak się pieni i jak nawilża. Zmydlanie jest też ważnym procesem w chemii, bo używa się go do produkcji różnych substancji chemicznych. Jak widać, to istotna sprawa!

Pytanie 24

Na podstawie danych w tabeli określ, jaką masę próbki należy pobrać, jeżeli wielkość ziarna wynosi 1·10-5 m.

Wielkość ziaren lub kawałków [mm]Poniżej 11-1011-50Ponad 50
Pierwotna próbka (minimum) [g]10020010002500

A. 1000 g
B. 200 g
C. 100 g
D. 2500 g

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Wybór masy próbki wynoszącej 100 g jest zgodny z normami obowiązującymi dla wielkości ziaren poniżej 1 mm. W praktyce, przy analizach materiałów sypkich, takich jak proszki czy granulaty, istotne jest, aby masa próbki była dostosowana do rozmiaru cząstek, co wpływa na dokładność wyników. W przypadku cząstek o wielkości 1·10^-5 m, co odpowiada 0,01 mm, ich właściwości fizyczne i chemiczne są różne od większych ziaren, co wymaga odpowiedniego podejścia do pobierania próbek. Dla takich cząstek, minimalna masa próbki określona w normach branżowych wynosi 100 g, co zapewnia reprezentatywność oraz wystarczającą ilość materiału do przeprowadzenia analizy. Przykładowo, w laboratoriach zajmujących się analizą materiałów budowlanych lub farmaceutycznych, przestrzeganie takich wytycznych jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników badań.

Pytanie 25

Jak nazywa się naczynie o płaskim dnie, które wykorzystuje się do pozyskiwania substancji stałej poprzez stopniowe odparowanie rozpuszczalnika z roztworu?

A. Tygiel Schotta
B. Krystalizator
C. Kolba Kjeldahla
D. Eksykator

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Krystalizator to takie płaskodenne naczynie, które często widzimy w laboratoriach chemicznych. Używamy go do uzyskiwania substancji stałej w wyniku krystalizacji, co jest dosyć fajnym procesem. Krystalizacja polega na tym, że powoli odparowujemy rozpuszczalnik z roztworu, a to sprzyja tworzeniu się ładnych kryształów. Dobrze zaprojektowane krystalizatory mają dużą powierzchnię parowania, więc to przyspiesza cały proces. W praktyce, często korzystamy z krystalizatorów, żeby oczyścić różne substancje chemiczne, ale też w produkcji soli czy związków organicznych. Z mojego doświadczenia, w laboratoriach ważne jest, żeby monitorować temperaturę i ciśnienie, bo to wpływa na efektywność krystalizacji. A jeśli chodzi o świetne wyniki, to można wspomagać wytrącanie kryształów poprzez dodanie zarodków krystalicznych – to też dobrze mieć na uwadze.

Pytanie 26

W tabeli zamieszczono temperatury wrzenia niektórych składników powietrza. Na podstawie tych danych podaj, który ze składników oddestyluje jako ostatni.

Temperatura wrzenia °CSkładniki
-245,9Neon
-182,96Tlen
-195,8Azot
-185,7Argon

A. Neon.
B. Tlen.
C. Argon.
D. Azot.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Tlen to składnik powietrza, który wrze w -182,96°C. W destylacji chodzi o to, żeby oddzielić różne składniki mieszanki na podstawie ich temperatur wrzenia. Kiedy destylujemy powietrze, najpierw oddzielają się te składniki, które mają niższe temperatury wrzenia. Tlen, mający najwyższą temperaturę w porównaniu z pozostałymi substancjami, będzie się wydobywał jako ostatni. Moim zdaniem, zrozumienie tego procesu jest naprawdę ważne, zwłaszcza w takich dziedzinach jak inżynieria chemiczna. Na przykład, w przemyśle gazowym, czysty tlen z powietrza uzyskuje się właśnie przez destylację frakcyjną. To pokazuje, jak praktyczna jest ta wiedza. Warto też pamiętać, że różne metody separacji gazów opierają się na różnych właściwościach fizycznych, jak różnice w temperaturach wrzenia. Takie poznanie na pewno się przyda inżynierom w ich pracy.

Pytanie 27

Roztwór o dokładnej masie z odważki analitycznej powinien być sporządzony

A. w kolbie stożkowej
B. w zlewce
C. w cylindrze miarowym
D. w kolbie miarowej

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Roztwór mianowany z odważki analitycznej należy przygotować w kolbie miarowej, ponieważ ta szklana naczynie jest zaprojektowane do precyzyjnego przygotowywania roztworów o określonych objętościach. Kolby miarowe są wyposażone w wyraźne oznaczenia, które pozwalają na dokładne odmierzenie objętości cieczy, co jest kluczowe w chemii analitycznej. Przygotowując roztwór, należy najpierw rozpuścić odważoną ilość substancji w niewielkiej objętości rozpuszczalnika, a następnie uzupełnić do oznaczonej objętości. Dzięki temu otrzymujemy roztwór o znanym stężeniu, co jest niezbędne w różnych analizach chemicznych. Przykładem praktycznym jest przygotowanie roztworu buforowego, gdzie precyzyjne stężenie reagentów wpływa na efektywność reakcji chemicznych. Standardy przygotowania roztworów, takie jak ISO 8655, podkreślają znaczenie stosowania odpowiednich naczyń do uzyskania wiarygodnych wyników.

Pytanie 28

W tabeli przedstawiono wymiary, jakie powinny mieć oznaczenia opakowań substancji niebezpiecznych.
Korzystając z informacji w tabeli, określ minimalne wymiary, jakie powinno mieć oznaczenie dla cysterny o pojemności 32840 dm3.

Pojemność opakowaniaWymiary (w centymetrach)
Nieprzekraczająca 3 litrówco najmniej 5,2 x 7,4
Ponad 3 litry, ale nieprzekraczająca 50 litrówco najmniej 7,4 x 10,5
Ponad 50 litrów, ale nieprzekraczająca 500 litrówco najmniej 10,5 x 14,8
Ponad 500 litrówco najmniej 14,8 x 21,0

A. 14,8 x 21,0 cm
B. 5,2 x 7,4 cm
C. 7,4 x 10,5 cm
D. 10,5 x 14,8 cm

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź "14,8 x 21,0 cm" jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z obowiązującymi normami dotyczącymi oznaczeń opakowań substancji niebezpiecznych, wymiary te są wymagane dla cystern o pojemności powyżej 500 litrów. W przypadku cysterny o pojemności 32840 dm³, co odpowiada 32840 litrów, konieczne jest stosowanie wyraźnych i większych oznaczeń, aby zapewnić odpowiednią widoczność i zrozumienie dla osób, które mogą mieć kontakt z tymi substancjami. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest transport chemikaliów, gdzie prawidłowe oznakowanie ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa pracowników oraz osób postronnych. Oznaczenia muszą spełniać określone standardy, takie jak te ustalone przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną (ISO) oraz przepisy krajowe, co gwarantuje, że są one odpowiednio przygotowane na wszelkie okoliczności, w tym na sytuacje awaryjne. Zastosowanie odpowiednich wymiarów oznaczeń nie tylko zwiększa bezpieczeństwo, ale również ułatwia identyfikację substancji niebezpiecznych w transporcie i przechowywaniu.

Pytanie 29

Jakiego koloru nabierze lakmus w roztworze NaOH?

A. czerwony
B. fioletowy
C. malinowy
D. niebieski

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Lakmus jest wskaźnikiem pH, który zmienia kolor w zależności od kwasowości lub zasadowości roztworu. W roztworze sodu wodorotlenku (NaOH), który jest silną zasadą, lakmus zabarwia się na kolor niebieski. To zjawisko jest wynikiem reakcji chemicznych zachodzących w obecności zasad, które zmieniają konfigurację cząsteczek lakmusu. NaOH, jako substancja alkaliczna, podnosi pH roztworu powyżej 7, co skutkuje zmianą koloru wskaźników pH z czerwonego (typowego dla kwasów) na niebieski. W praktyce, lakmus jest często stosowany w laboratoriach i edukacji, aby szybko ocenić pH różnych substancji, co jest niezwykle istotne w chemii analitycznej oraz w przemyśle chemicznym. Zrozumienie reakcji lakmusu z różnymi substancjami jest kluczowe dla wielu procesów, takich jak kontrola jakości wody czy reakcje chemiczne w przemyśle farmaceutycznym.

Pytanie 30

Jaką objętość zasady sodowej o stężeniu 1,0 mol/dm3 należy dodać do 56,8 g kwasu stearynowego, aby otrzymać mydło sodowe (stearynian sodu)?

C17H35COOH + NaOH → C17H35COONa + H2O
(MC17H35COOH = 284 g/mol, MC17H35COONa = 306 g/mol, MNaOH = 40 g/mol, MH2O= 18 g/mol)

A. 200 cm3
B. 100 cm3
C. 150 cm3
D. 250 cm3

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 200 cm3 jest poprawna, ponieważ do syntezy mydła sodowego z kwasu stearynowego potrzebujemy odpowiedniej ilości zasady sodowej, która zneutralizuje kwas. W przypadku kwasu stearynowego, którego masa wynosi 56,8 g, obliczamy liczbę moli, korzystając z jego masy molowej wynoszącej około 284 g/mol. Obliczamy liczbę moli kwasu stearynowego: 56,8 g / 284 g/mol = 0,2 mol. Zasada sodowa w stężeniu 1,0 mol/dm3 oznacza, że w 1 dm3 roztworu znajduje się 1 mol NaOH. Aby zneutralizować 0,2 mola kwasu, potrzebujemy 0,2 dm3 roztworu NaOH, co odpowiada 200 cm3. Zastosowanie odpowiednich proporcji w syntezie mydeł jest kluczowe dla uzyskania właściwej struktury chemicznej produktu końcowego, co wpływa na jego właściwości użytkowe. Prawidłowe przygotowanie mydeł sodowych znajduje zastosowanie w przemyśle kosmetycznym oraz chemicznym, gdzie jakość surowców oraz ilości reagentów są ściśle normowane przez odpowiednie standardy.

Pytanie 31

Piknometr służy do określania

A. rozpuszczalności
B. wilgotności
C. lepkości
D. gęstości

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Piknometr jest precyzyjnym przyrządem służącym do pomiaru gęstości substancji, co jest niezwykle istotne w wielu dziedzinach, takich jak chemia, biochemia czy inżynieria materiałowa. Gęstość jest definiowana jako masa na jednostkę objętości i ma kluczowe znaczenie w identyfikacji substancji oraz w kontrolowaniu jakości produktów. Piknometry są wykorzystywane w laboratoriach do pomiaru gęstości cieczy, a także ciał stałych po uprzednim ich przekształceniu w zawiesiny. Przykładowo, w analizie chemicznej, znajomość gęstości substancji pozwala na obliczenie stężenia roztworów, co jest krytyczne dla wielu procesów syntezy chemicznej i analitycznej. Zgodnie z zasadami metrologii, pomiar gęstości powinien być przeprowadzany w warunkach kontrolowanej temperatury, a piknometry muszą być kalibrowane, aby zapewnić wiarygodność wyników. Standardy, takie jak ASTM D1481, wyznaczają metody pomiaru gęstości z wykorzystaniem piknometrów, co dodatkowo podkreśla ich znaczenie w praktyce laboratywnej.

Pytanie 32

Jaką substancję należy koniecznie oddać do utylizacji?

A. Glukoza
B. Sodu chlorek
C. Chromian(VI) potasu
D. Gliceryna

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Chromian(VI) potasu to substancja chemiczna, która jest klasyfikowana jako niebezpieczny odpad. Ze względu na swoje właściwości toksyczne oraz rakotwórcze, jego pozostałości muszą być traktowane z najwyższą ostrożnością i nie mogą być usuwane w sposób standardowy. Zgodnie z regulacjami dotyczącymi gospodarki odpadami, takie substancje powinny być przekazywane do specjalistycznych zakładów zajmujących się ich utylizacją. Przykładowo, chromiany są szeroko stosowane w przemyśle, w tym w procesach galwanicznych oraz w produkcji barwników, dlatego ważne jest, aby procesy te były zgodne z normami ochrony środowiska, takimi jak dyrektywy unijne dotyczące zarządzania odpadami niebezpiecznymi. Utylizacja chromianu VI wymaga zastosowania odpowiednich metod, takich jak stabilizacja chemiczna, aby zapobiec przedostawaniu się szkodliwych substancji do gruntu czy wód gruntowych. Właściwe postępowanie z tymi materiałami jest kluczowe dla ochrony zdrowia publicznego oraz ochrony środowiska.

Pytanie 33

Etykiety chemikaliów zawierają zwroty H, które informują o rodzaju zagrożenia. Cyfra "3" pojawiająca się po literze "H" w oznaczeniu, definiuje rodzaj zagrożenia?

A. chemiczne
B. fizyczne
C. dla środowiska
D. dla człowieka

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź "dla człowieka" jest prawidłowa, ponieważ etykiety substancji chemicznych zawierają zwroty H (H-phrases), które odnoszą się do zagrożeń, jakie dany związek chemiczny może stanowić dla zdrowia ludzi. Na przykład, oznaczenie H3 mówi o tym, że substancja może być szkodliwa w przypadku wdychania, połknięcia lub kontaktu ze skórą. W praktyce, znajomość tych oznaczeń jest kluczowa dla pracowników w laboratorach, przemysłach chemicznych oraz w obszarach zajmujących się transportem substancji chemicznych. Dlatego w ramach BHP oraz oceny ryzyka, pracownicy powinni być odpowiednio przeszkoleni w zakresie interpretacji tych etykiet oraz stosowania odpowiednich środków ochrony osobistej. Standardy takie jak GHS (Globalnie Zharmonizowany System Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliów) wyznaczają wytyczne dotyczące klasyfikacji zagrożeń, co pozwala na skuteczniejsze zarządzanie bezpieczeństwem w miejscu pracy.

Pytanie 34

Na podstawie danych zawartych w tabeli wskaż, które opakowania zawierają produkt zgodny ze specyfikacją.

WŁAŚCIWOŚCINORMA KLASY A
wg specyfikacji produktu
OPAKOWANIE
123
POSTAĆBezbarwna ciecz, bez zanieczyszczeń.
Dopuszcza się niebieskawе zabаrwienie
i obecność skrystalizowanego osadu
Bezbarwna ciecz
Zawartość ługu sodowego
(NaOH), min, % masy
46,046,546,848,0
Węglan sodu (Na₂CO₃),
nie więcej niż, % masy
0,40,30,30,2
Chlorek sodu (NaCl),
nie więcej niż, % masy
0,0200,0150,0140,011
Chloran sodu (NaClO₃),
nie więcej niż, % masy
0,0070,0060,0050,002
Siarczan sodu (Na₂SO₄),
nie więcej niż, % masy
0,0400,0380,0350,029
Zawartość żelaza (Fe₂O₃),
max, WT. PPM
15151510

A. Żadne.
B. Tylko 1 i 2.
C. Tylko 3.
D. Wszystkie.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź "Wszystkie" jest jak najbardziej na miejscu! Wszystkie opakowania (1, 2 i 3) spełniają normy klasy A według wymagań produktu. Zawierają bezbarwną ciecz, która przeszła testy na substancje chemiczne. To ważne, bo każde z tych opakowań mieści się w granicach określonych w normach, co znaczy, że są zgodne z wymaganiami jakościowymi. Z mojego doświadczenia, normy klasy A są kluczowe w wielu branżach, szczególnie w chemii czy farmacji, gdzie jakość i bezpieczeństwo to podstawa. Dobrze jest też pamiętać, że trzymanie się norm w pakowaniu jest mega ważne, bo złe opakowanie może zaszkodzić produktowi. Dlatego każdy, kto pracuje w produkcji, powinien znać te normy i się ich trzymać, żeby zapewnić najwyższą jakość i bezpieczeństwo produktów.

Pytanie 35

W trakcie reakcji estryfikacji opisanej równaniem CH3COOH + C2H5OH ↔ CH3COOC2H5 + H2O użyto molowego stosunku alkoholu do kwasu wynoszącego 1:10. W rezultacie tego

A. równowaga reakcji została silnie przesunięta w prawo
B. równowaga reakcji została silnie przesunięta w lewo
C. uzyskano ester o 100% wydajności
D. alkohol uległ całkowitej reakcji

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
W przypadku reakcji estryfikacji, zastosowanie molowego stosunku alkoholu do kwasu acetylenowego wynoszącego 1:10 powoduje, że ilość dostępnego alkoholu jest znacznie większa w porównaniu do kwasu. Zgodnie z zasadą Le Chateliera, zwiększenie ilości reagentu (w tym przypadku alkoholu) prowadzi do przesunięcia równowagi reakcji w stronę produktów. W tym konkretnym przypadku oznacza to, że równowaga reakcji przesunie się w prawo, co skutkuje większą produkcją estru (CH3COOC2H5) oraz wody (H2O). Praktycznie, taki stosunek reagentów jest często stosowany w przemyśle chemicznym, aby zwiększyć wydajność produkcji estrów, co jest szczególnie istotne w syntezach organicznych i w produkcji aromatów. Warto zauważyć, że aby uzyskać optymalne wyniki, ważne jest monitorowanie warunków reakcji, takich jak temperatura oraz obecność katalizatorów, co może również wpływać na szybkość i wydajność reakcji.

Pytanie 36

Na ilustracji oznaczono numery 1 i 4:

A. 1 - chłodnicę zwrotną, 4 - kolbę destylacyjną
B. 1 - kolbę destylacyjną, 4 - chłodnicę zwrotną
C. 1 - ekstraktor, 4 - chłodnicę zwrotną
D. 1 - kolbę destylacyjną, 4 - ekstraktor

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź jest prawidłowa, ponieważ kolba destylacyjna (oznaczona jako 1) jest kluczowym elementem w procesie destylacji, który jest wykorzystywany do separacji cieczy na podstawie różnicy ich temperatur wrzenia. W kolbie destylacyjnej mieszanina cieczy jest podgrzewana, co prowadzi do parowania substancji o niższej temperaturze wrzenia. Następnie, skroplone pary są kierowane do chłodnicy zwrotnej (oznaczonej jako 4), która zapewnia ich kondensację i powrót do kolby, co pozwala na dalszą separację. Chłodnica zwrotna jest istotnym elementem, który ogranicza straty materiału i zwiększa efektywność procesu. Przykładem zastosowania kolby destylacyjnej oraz chłodnicy zwrotnej jest produkcja alkoholi, gdzie dokładność destylacji jest niezbędna do uzyskania produktów o wysokiej czystości. Ponadto, wiedza na temat tych urządzeń jest istotna w laboratoriach chemicznych oraz przemyśle, gdzie standardy jakości muszą być ściśle przestrzegane, a procesy muszą być zoptymalizowane.

Pytanie 37

Woda, która została poddana dwukrotnej destylacji, to woda

A. redestylowana
B. odejonizowana
C. odmineralizowana
D. ultra czysta

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Woda dwukrotnie destylowana to woda, która została poddana procesowi destylacji dwa razy, co pozwala na usunięcie znacznej większości zanieczyszczeń i rozpuszczonych substancji chemicznych. Dzięki temu uzyskuje się wodę o wysokiej czystości, często określaną mianem wody redestylowanej. Woda redestylowana jest szczególnie cenna w zastosowaniach laboratoryjnych i przemysłowych, gdzie wymagana jest wysoka jakość wody, np. w analizach chemicznych, w produkcji farmaceutyków, czy w zastosowaniach technologicznych, takich jak chłodzenie urządzeń. W kontekście standardów, woda redestylowana spełnia wymagania norm dotyczących czystości wody, takich jak te ustalone przez Farmakopeę. Przykładem jej zastosowania może być przygotowanie roztworów do badań, gdzie obecność nawet minimalnych zanieczyszczeń może wpłynąć na wyniki. Dlatego jej produkcja i wykorzystanie powinny odbywać się zgodnie z najlepszymi praktykami, aby zapewnić najwyższą jakość.

Pytanie 38

Jaką objętość w warunkach standardowych zajmie 1,7 g amoniaku (masa molowa amoniaku wynosi 17 g/mol)?

A. 22,4 dm3
B. 11,2 dm3
C. 2,24 dm3
D. 4,48 dm3

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Aby obliczyć objętość amoniaku w warunkach normalnych (0°C i 1013 hPa), należy skorzystać z prawa gazu idealnego. Masa molowa amoniaku (NH₃) wynosi 17 g/mol, co oznacza, że 1,7 g amoniaku odpowiada 0,1 mola (1,7 g / 17 g/mol = 0,1 mol). W warunkach normalnych 1 mol gazu zajmuje objętość 22,4 dm³. Zatem, aby obliczyć objętość 0,1 mola, należy pomnożyć liczbę moli przez objętość 1 mola: 0,1 mol × 22,4 dm³/mol = 2,24 dm³. Tego rodzaju obliczenia są kluczowe w chemii, zwłaszcza w kontekście reakcji gazowych oraz w przemyśle chemicznym, gdzie znajomość objętości gazów jest niezbędna do odpowiedniego bilansowania reakcji chemicznych. Ponadto, zrozumienie tych zasad pomaga w praktycznych zastosowaniach, takich jak określenie ilości reagentów w syntezach chemicznych oraz w analizach procesów technologicznych.

Pytanie 39

Metoda oczyszczania substancji oparta na różnicach w rozpuszczalności poszczególnych składników w określonym rozpuszczalniku to

A. adsorpcja
B. krystalizacja
C. chromatografia
D. destylacja

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Krystalizacja to proces oczyszczania substancji, który polega na wykorzystaniu różnic w rozpuszczalności składników w danym rozpuszczalniku. Podczas krystalizacji, gdy roztwór staje się nasycony, rozpuszczony substancja zaczyna wytrącać się w postaci kryształów. Ten proces jest szczególnie użyteczny w chemii i przemyśle farmaceutycznym, gdzie czystość substancji czynnej jest kluczowa. Przykładem może być produkcja soli kuchennej, gdzie rozpuszczona sól w wodzie jest poddawana procesowi odparowania, co prowadzi do wytrącenia się czystych kryształów soli. Krystalizacja jest zgodna z zasadami dobrej praktyki laboratoryjnej (GLP) oraz standardami czystości substancji, co czyni ją niezastąpioną metodą w analizie chemicznej i syntezach organicznych. Dzięki temu procesowi można uzyskać substancje o wysokiej czystości, co jest niezbędne w dalszych badaniach i aplikacjach przemysłowych.

Pytanie 40

Wodę do badań mikrobiologicznych powinno się pobierać do butelek

A. zanurzonych wcześniej na 2-3 minuty w alkoholu etylowym
B. sterylnych
C. starannie wypłukanych, na przykład po niegazowanej wodzie mineralnej
D. umytych wodorotlenkiem sodu

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Pobieranie próbek wody do badań mikrobiologicznych powinno odbywać się wyłącznie w sterylnych butelkach, co ma kluczowe znaczenie dla uzyskania wiarygodnych wyników. Sterylność opakowania eliminuje ryzyko kontaminacji próbki przez mikroorganizmy z otoczenia. W praktyce, butelki do pobierania wody mikrobiologicznej są zazwyczaj produkowane z materiałów, które można wysterylizować, a ich zamknięcia są zaprojektowane tak, aby zapobiegać wszelkim kontaktom z zanieczyszczeniami. Ponadto, w przypadku badań mikrobiologicznych, takie wymagania są zgodne z normami, takimi jak ISO 5667, które określają procedury pobierania wody. Użycie sterylnych pojemników jest szczególnie istotne, gdyż mikroorganizmy mogą być obecne w różnych formach, a nawet niewielka ilość zanieczyszczeń może prowadzić do fałszywych wyników. Dlatego w laboratoriach oraz w trakcie inspekcji sanitarno-epidemiologicznych stosuje się ściśle określone procedury, aby zapewnić wysoką jakość i wiarygodność badań.