Wyniki egzaminu

Nowy egzamin
Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik grafiki i poligrafii cyfrowej
  • Kwalifikacja: PGF.04 - Przygotowywanie oraz wykonywanie prac graficznych i publikacji cyfrowych
  • Data rozpoczęcia: 15 maja 2025 12:03
  • Data zakończenia: 15 maja 2025 12:20

Egzamin zdany!

Wynik: 23/40 punktów (57,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Facebook
X.com
LinkedIn
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Termin opisujący rozmieszczenie materiałów na arkuszu drukarskim w poligrafii to

A. pozycjonowanie
B. pasowanie
C. rasteryzacja
D. impozycja
Impozycja to proces, który polega na odpowiednim rozmieszczeniu użytków na arkuszu drukarskim, co jest kluczowym etapem w produkcji poligraficznej. Właściwa impozycja zapewnia efektywne wykorzystanie materiału drukarskiego, redukując marnotrawstwo i obniżając koszty produkcji. Podczas impozycji należy uwzględnić różne czynniki, takie jak rozmiar arkusza, rodzaj druku, a także specyfikę projektu, co pozwala na optymalizację procesu. Przykładowo, w druku offsetowym impozycja odbywa się na podstawie tzw. układów impozycyjnych, które są dostosowane do wymagań konkretnego zadania, co umożliwia uzyskanie odpowiedniego jakościowego efektu końcowego. Stosowanie odpowiednich narzędzi i oprogramowania do impozycji, takich jak Adobe InDesign czy specjalistyczne systemy impozycyjne, jest zgodne z najlepszymi praktykami w branży poligraficznej. Poprawna impozycja nie tylko wpływa na jakość druku, ale także na czas realizacji zamówienia, co jest niezwykle istotne w dzisiejszym, szybko zmieniającym się środowisku rynkowym.
Pytanie 2

Aby prawidłowo odtworzyć kolory w druku, należy stosować system zarządzania kolorami, a w szczególności ustalić

A. skład kolorów RGB, intensywność kolorów
B. profil ICC, odcień szarości
C. przestrzeń barwną, profil ICC
D. moduł zgodności kolorów, jasność kolorów
Wybór odpowiedniej przestrzeni barwnej oraz profilu ICC do odtwarzania kolorów w poligrafii to naprawdę ważna sprawa. Dzięki temu możemy uzyskać kolory, które będą wyglądały spójnie i wiernie. Przestrzeń barwna określa, jakie kolory możemy używać w danym medium, co pomaga uniknąć błędów w odwzorowaniu kolorów. Mamy różne przestrzenie barwne, jak sRGB, Adobe RGB czy CMYK, każda z nich ma swoje miejsce zależnie od tego, co chcemy drukować. Profil ICC to z kolei zestaw danych mówiący, jak kolory są odwzorowywane na różnych urządzeniach. To naprawdę ułatwia nam życie, bo dzięki niemu kolory będą wyglądały tak samo na różnych sprzętach, a to w poligrafii jest super istotne. Fajnie jest też dostosować profile ICC do drukarek czy rodzajów papieru, bo to pomaga uzyskać lepszą jakość wydruków. Korzystanie z tych standardów sprawia, że produkcja jest efektywniejsza i tańsza, bo unikamy często poprawek i dodatkowych próbnych wydruków.
Pytanie 3

Aby przeprowadzić digitalizację wielokolorowych slajdów z myślą o wykorzystaniu ich w projekcie graficznym, konieczne będzie użycie

A. naświetlarki CtP
B. skanera bębnowego
C. spektrofotometru
D. drukarki wielkoformatowej
Naświetlarka CtP (czyli Computer to Plate) to urządzenie, które używa się do naświetlania form introligatorskich, które potem idą do druku. Chociaż trzeba znać, jak to działa, to nie ma to nic wspólnego z digitalizowaniem slajdów. Ta naświetlarka nie potrafi uchwycić detali wizualnych, które bez problemu dostaniesz ze skanera. A spektrfotometr? To raczej narzędzie do analizy kolorów. Może przydać się do kalibracji i oceniania jakości druku, ale nie skanuje obrazów. Z kolei drukarka wielkoformatowa służy do reprodukcji obrazów, które już istnieją, więc nie użyjesz jej do skanowania slajdów. Często ludzie mylą skanowanie z drukowaniem, co prowadzi do błędnych wniosków. Żeby dobrze ogarnąć te sprawy z digitalizacją, warto znać różnice między urządzeniami wykorzystywanymi w różnych etapach produkcji graficznej. Dobrze dobrany sprzęt do digitalizacji naprawdę wpływa na jakość projektu, więc znajomość narzędzi w tej branży to podstawa.
Pytanie 4

Ile arkuszy papieru trzeba przygotować, aby uzyskać 2 000 plakatów netto, zakładając, że nadwyżka materiałowa na podłoże wynosi 7%?

A. 1 070
B. 2 700
C. 2 140
D. 2 000
Aby obliczyć liczbę arkuszy drukowych potrzebnych do uzyskania 2000 plakatów netto, musimy uwzględnić nadwyżkę materiałową wynoszącą 7%. Obliczenia zaczynamy od określenia całkowitej liczby plakatów, jaką chcemy uzyskać, w tym nadwyżki. Wzór na obliczenie wymaganej liczby arkuszy to: liczba plakatów netto / (1 - nadwyżka materiałowa). W naszym przypadku obliczenia wyglądają następująco: 2000 / (1 - 0,07) = 2000 / 0,93 = 2150,54. Oznacza to, że potrzebujemy 2151 arkuszy, a po zaokrągleniu do najbliższej liczby całkowitej otrzymujemy 2140 arkuszy, co jest odpowiedzią nr 2. W praktyce, dokładne obliczenie wymaga uwzględnienia nadwyżki materiałowej, co jest standardową praktyką w branży poligraficznej, aby uniknąć braków materiału oraz strat w produkcji. Takie podejście nie tylko zwiększa efektywność procesu drukowania, ale również zapewnia lepszą jakość końcowego produktu.
Pytanie 5

Kontrola kolorystyki wydruków w oparciu o analizę odbitki próbnej zrealizowanej na prooferze cyfrowym wymaga

A. wykonania odbitki z pliku przeznaczonego do druku bez skalowania pliku
B. skalowania pliku oraz druku na oddzielnych urządzeniach testowych oraz graficznych
C. przygotowania plików wektorowych i zwiększenia nasycenia kolorów
D. kalibracji kolorystyki z monitorem i oznaczania kolorów
Wykonanie odbitki z pliku przeznaczonego do druku bez skalowania pliku jest kluczowym krokiem w procesie weryfikacji kolorystycznej. Taki proces zapewnia, że kolory na odbitce odpowiadają tym, które będą reprodukowane na finalnym produkcie. Skalowanie pliku może prowadzić do zniekształcenia kolorów, co wpływa na dokładność oceny. Przykładem zastosowania tej zasady może być przygotowanie materiałów reklamowych, gdzie precyzyjna reprodukcja kolorów jest niezbędna dla zachowania spójności marki. Zgodnie z dobrymi praktykami w branży poligraficznej, wszelkie próbki powinny być drukowane z oryginalnych plików, a nie z ich skalowanych wersji, aby uniknąć błędów w kolorze. Kalibracja sprzętu, w tym monitora oraz proofera, jest również istotna, jednak to wykonanie odzwierciedlającej reprodukcji kolorystycznej na podstawie oryginalnych plików ma kluczowe znaczenie dla prawidłowej oceny. Przykłady standardów, takich jak ISO 12647, podkreślają znaczenie weryfikacji kolorystycznej w procesie druku.
Pytanie 6

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 7

Który z wymienionych programów służy głównie do obróbki rastrowych obrazów fotograficznych?

A. CorelDRAW
B. Adobe Photoshop
C. Adobe After Effects
D. Microsoft Word
Adobe Photoshop to branżowy standard w dziedzinie obróbki rastrowych obrazów fotograficznych, wykorzystywany zarówno przez grafików, jak i fotografów czy projektantów publikacji cyfrowych. Program ten pozwala na zaawansowaną edycję zdjęć, retusz, korekcję kolorów, pracę na warstwach, maskowanie czy nakładanie efektów specjalnych. Jego szerokie możliwości wynikają z obsługi plików rastrowych, czyli takich, które składają się z siatki pikseli – to właśnie ten typ grafiki dominuje w fotografii. Photoshop umożliwia też przygotowanie materiałów do druku i Internetu, zgodnie z wymaganiami branżowymi dotyczącymi rozdzielczości, formatu plików i zarządzania kolorem. W praktyce, jeśli ktoś chce poprawić zdjęcie, usunąć niedoskonałości, połączyć kilka obrazów czy stworzyć cyfrową ilustrację opartą na zdjęciach, Photoshop jest właściwym narzędziem. W środowisku zawodowym uznaje się tę aplikację za podstawowe narzędzie do pracy z bitmapami, a umiejętność jej obsługi jest wręcz wymagana w większości studiów graficznych i agencji reklamowych. Z mojego doświadczenia wynika, że nawet podstawowa znajomość Photoshopa otwiera szerokie możliwości dalszego rozwoju w branży graficznej, a znajomość typowych narzędzi jak warstwy, maski czy filtry, mocno ułatwia codzienną pracę.
Pytanie 8

W trakcie przygotowania materiałów do druku offsetowego tworzy się elementy w kolorze

A. czarnego
B. żółtego
C. niebieskozielonego
D. purpurowego
Wybór kolorów takich jak żółty, niebieskozielony czy purpurowy nie jest trafiony, jeśli chodzi o druk offsetowy. Żółty, choć jest podstawowym kolorem w modelu CMYK, sam nie wystarczy, żeby uzyskać dobre detale – zazwyczaj łączy się go z innymi kolorami. Co do niebieskozielonego, nie jest on standardowym kolorem w tej technologii, co może prowadzić do nieporozumień. A purpurowy, też z CMYK, raczej nie nadaje się jako kolor główny w tekstach ani konturach. Jeśli ktoś tego nie rozumie, to efekty mogą być kiepskie, bo kolory mogą się gryźć i przez to tekst stanie się mniej czytelny. Dlatego warto wiedzieć, jak ważny jest czarny w druku, bo bez niego rzeczywiście mogą się pojawić problemy z jakością i spójnością kolorystyczną, co w profesjonalnym druku naprawdę nie powinno mieć miejsca.
Pytanie 9

Jaki rodzaj oprogramowania powinien być użyty, by przenieść maszynopis książki do formy edytowalnej oraz umożliwić dalsze skład i łamanie tekstu?

A. CCR
B. OCR
C. ACR
D. GCR
OCR (Optical Character Recognition) to technologia, która umożliwia przekształcanie tekstów z obrazów lub skanów dokumentów do formatu edytowalnego. Jest to szczególnie przydatne w przypadku maszynopisów książek, gdzie oryginalne dokumenty są w formie papierowej. Dzięki zastosowaniu algorytmów rozpoznawania tekstu, OCR analizuje obrazy i identyfikuje znaki, co pozwala na ich konwersję do formatu, który można edytować w programach tekstowych. Przykładowo, wiele wydawnictw korzysta z OCR, aby digitalizować stare książki, co ułatwia ich dalsze przetwarzanie, skład i łamanie. Dobre praktyki w branży zalecają stosowanie oprogramowania OCR, które charakteryzuje się wysoką dokładnością rozpoznawania, szczególnie w przypadku dokumentów o różnej jakości skanów. Warto również zaznaczyć, że nowoczesne aplikacje OCR często wspierają wiele języków i formatów, co zwiększa ich uniwersalność i zastosowanie w różnych dziedzinach, od archiwizacji po automatyzację procesów biznesowych.
Pytanie 10

Książka licząca 320 stron w formacie A5, drukowana na arkuszach B1, składa się z

A. 16 składek
B. 32 składek
C. 10 składek
D. 20 składek
Wybór innych opcji może wynikać z podstawowych nieporozumień związanych z terminologią i zasadami poligrafii. Na przykład, obliczając liczbę składek, można pomylić się w interpretacji, ile stron mieści się na arkuszu i ile arkuszy jest potrzebnych do uzyskania pożądanej liczby stron. W przypadku odpowiedzi wskazujących na 32, 16 lub 20 składek, można zauważyć, że błędnie przyjęto liczbę stron przypadających na jedną składkę. Przykładowo, odpowiedź z 32 składkami sugeruje, że każda składka miałaby tylko 10 stron, co jest technicznie niemożliwe, ponieważ w standardowym składzie, gdzie mamy 4 strony na arkuszu A5, każda składka powinna składać się z 8 stron. W przypadku 16 składek, sytuacja jest podobna, ponieważ tego rodzaju obliczenia nie uwzględniają, iż każda grupa składek obejmuje więcej stron niż podano. Odpowiedź z 20 składkami również nie uwzględnia, że pełny arkusz B1 pozwala na wyprodukowanie znacznie większej ilości arkuszy A5 niż sugerowane 20 składek. Błędy te pokazują, jak istotne jest dokładne zrozumienie struktury dokumentów i prawidłowe stosowanie zasad składania, co jest kluczowe dla uzyskania optymalnych rezultatów w procesie produkcji drukarskiej.
Pytanie 11

Jakie znaczenie ma termin adiustacja?

A. Wskazanie błędów w składzie na próbnych odbitkach
B. Zaznaczenie na szkicu ustaleń dotyczących składu i łamania publikacji
C. Złożenie użytków w formie kopiowej
D. Weryfikacja poprawności tekstu pod kątem merytorycznym oraz stylistycznym
Wszystkie pozostałe odpowiedzi opierają się na błędnych interpretacjach pojęcia adiustacji, które nie odzwierciedlają rzeczywistych procesów wydawniczych. Na przykład, zmontowanie użytków w formę kopiową sugeruje proces łączenia różnych materiałów, co jest bardziej związane z tworzeniem zbiorów dokumentów niż z konkretnymi działaniami adiustacyjnymi. Podobnie, oznaczenie błędów składu na odbitkach próbnych odnosi się do etapu korekty, który następuje po adiustacji, a nie do samego procesu przygotowywania materiału do druku. Z kolei sprawdzanie poprawności tekstu pod względem merytorycznym i stylistycznym nie jest właściwe, ponieważ dotyczy bardziej redakcji niż adiustacji. Adiustacja ma na celu organizację wizualną i strukturalną materiału, a nie ocenę jego treści. W kontekście standardów branżowych, istotne jest, aby rozumieć różnice między tymi pojęciami, gdyż każde z nich pełni inną rolę w procesie wydawniczym. Typowe błędy myślowe w tym przypadku to mylenie etapów pracy nad publikacją oraz brak umiejętności rozróżnienia między różnymi procesami, co może prowadzić do nieefektywnego zarządzania projektem wydawniczym i obniżenia jakości finalnego produktu.
Pytanie 12

Jaki format pozwala na zapis animowanego pliku przeznaczonego do publikacji w sieci z zachowaniem przezroczystości?

A. PSD
B. JPG
C. EPS
D. GIF
Format GIF (Graphics Interchange Format) jest jednym z najpopularniejszych i najczęściej stosowanych formatów graficznych, który umożliwia zapisanie obrazów z zachowaniem przezroczystości. GIF obsługuje przezroczystość dzięki wykorzystaniu palety kolorów o ograniczonej liczbie 256 kolorów, co sprawia, że idealnie nadaje się do prostych animacji oraz grafik z przezroczystymi elementami, takimi jak logo lub ikony. Umożliwia także tworzenie animacji poprzez sekwencjonowanie kadrów, co sprawia, że jest szeroko stosowany w projektach internetowych, gdzie animacje są często wykorzystywane do przyciągania uwagi użytkowników lub do przedstawiania informacji w bardziej dynamiczny sposób. GIF jest również kompatybilny z większością przeglądarek internetowych, co czyni go standardowym wyborem w web designie. Przykładem użycia GIF-ów może być animowane logo na stronie internetowej, które przyciąga wzrok i wyróżnia markę. Warto także zauważyć, że w kontekście SEO, odpowiednio zoptymalizowane pliki GIF mogą korzystnie wpływać na czas ładowania strony, co jest istotne dla doświadczeń użytkowników oraz pozycji w wyszukiwarkach.
Pytanie 13

Który z parametrów działania skanera wpływa na jakość oraz precyzję odwzorowania detali skanowanych obrazów?

A. Zakres skanowania
B. Rozdzielczość interpolowana
C. Rozdzielczość optyczna
D. Szybkość skanowania
Prędkość skanowania, obszar skanowania oraz rozdzielczość interpolowana to parametry, które, choć ważne, nie determinują jakości i dokładności odwzorowania szczegółów skanowanych obrazów w takim stopniu, jak rozdzielczość optyczna. Prędkość skanowania odnosi się do czasu potrzebnego na zeskanowanie dokumentu, co może być istotne w kontekście efektywności pracy, ale nie ma wpływu na to, jak szczegółowo obraz zostanie uchwycony. Użytkownicy często mylą prędkość z jakością, zakładając, że szybsze skanowanie automatycznie skutkuje lepszymi wynikami, co jest błędne. Obszar skanowania dotyczy fizycznego rozmiaru dokumentu, który można zeskanować, a nie jakości samego obrazu. Ostatecznie rozdzielczość interpolowana to technika, w której programy graficzne dodają dodatkowe piksele do zdjęcia w celu poprawy jakości. Jednakże, jest to tylko sztuczny sposób na poprawę obrazu, który nie zastąpi rzeczywistej zdolności skanera do uchwycenia szczegółów. Często użytkownicy mogą myśleć, że zwiększenie rozdzielczości interpolowanej poprawi jakość skanowania, ale w rzeczywistości wyniki mogą okazać się rozczarowujące, ponieważ nie są one oparte na prawdziwych danych optycznych. W efekcie, wszystkie te parametry, choć mogą mieć swoje zastosowanie, nie są głównymi determinantami jakości skanowania, co podkreśla znaczenie właściwego zrozumienia roli rozdzielczości optycznej w procesie skanowania.
Pytanie 14

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 15

Tracking to

A. globalna regulacja odległości pomiędzy znakami w całym tekście
B. wyróżnianie tekstu przez dodawanie odstępów pomiędzy literami
C. ustalanie przestrzeni pomiędzy kolejnymi wierszami tekstu
D. regulowanie odstępów pomiędzy parami znaków w danym kroju pisma
W kontekście typografii istnieje wiele aspektów związanych z formatowaniem tekstu, które mogą wprowadzać w błąd, jeśli nie są zrozumiane poprawnie. Odpowiedzi, które odnosiły się do wyróżnienia tekstu poprzez dodawanie odstępów między literami, a także regulacji odległości między wierszami, pomijają kluczową różnicę między tymi pojęciami a trackingiem. Wyróżnienie tekstu poprzez dodatkowe odstępy jest bardziej związane z kerningiem, który dotyczy regulacji przestrzeni jedynie między parami znaków. Kerning jest zatem bardziej lokalnym podejściem, które wymaga starannego dostosowania dla osiągnięcia odpowiedniej estetyki na poziomie pojedynczych par liter. Również ustalanie odległości między wierszami w typografii, znane jako leading, dotyczy całkowicie innego aspektu formatowania tekstu, koncentrując się na przestrzeni między liniami tekstu, co nie ma bezpośredniego związku z trackingiem. Typowe błędy myślowe obejmują mylenie tych terminów i ich zastosowań, co często skutkuje niepoprawnym użyciem tych technik w projektach graficznych. Warto zrozumieć, że każda z tych technik ma swoje konkretne zastosowanie i wpływ na czytelność tekstu, a ich nieprawidłowe zrozumienie może prowadzić do niezadowalających rezultatów końcowych w projektowaniu.
Pytanie 16

Jaką liczbę arkuszy podłoża trzeba przygotować, aby wydrukować 500 egzemplarzy kalendarzy planszowych, mając na uwadze, że drukujemy jeden użytek na arkuszu oraz uwzględniamy 20% naddatku na proces druku i wykończenia?

A. 560
B. 800
C. 600
D. 320
Aby obliczyć liczbę arkuszy podłoża potrzebnych do wydrukowania 500 egzemplarzy kalendarzy planszowych z uwzględnieniem 20% naddatku, należy najpierw obliczyć wymaganą liczbę sztuk bez naddatku. 500 egzemplarzy pomnożone przez 1,2 (co odpowiada naddatkowi) daje 600 sztuk. Założenie 20% naddatku jest standardową praktyką w branży drukarskiej, mającą na celu zabezpieczenie się przed ewentualnymi stratami, uszkodzeniami czy błędami w druku. Naddatek ten pozwala na zminimalizowanie ryzyka niedoboru materiału w przypadku, gdy część wydruków okaże się wadliwa. W praktyce, przygotowując nakład, warto zawsze uwzględniać nadwyżki, co jest zgodne z ogólnymi zasadami produkcji i logistyki. W rezultacie, odpowiedź 600 arkuszy jest prawidłowa, ponieważ wskazuje na kompletną i bezpieczną ilość, która zapewnia realizację zamówienia w wymaganym standardzie jakości.
Pytanie 17

Ile form drukowych offsetowych należy przygotować, aby pokryć arkusz w kolorze 4+4, używając techniki odwracania przez boczny margines?

A. 8
B. 2
C. 4
D. 6
Przygotowanie offsetowych form drukowych w kontekście zadrukowywania arkusza w kolorystyce 4+4 wymaga zrozumienia zasady działania maszyn drukarskich oraz specyfiki procesu druku. Odpowiedzi sugerujące, że wystarczy mniej niż cztery formy, opierają się na błędnym założeniu, że można uzyskać pełnokolorowy wydruk z mniejszą liczbą form. W rzeczywistości, każda forma odpowiada za jeden z kolorów w palecie CMYK, co oznacza, że do zrealizowania pełnego kolorowego druku każda forma musi działać osobno, aby uzyskać pożądany efekt wizualny. Oferowanie tylko dwóch czy sześciu form jest sprzeczne z zasadami druku offsetowego, gdzie każdy kolor musi być nałożony na papier w oddzielnym cyklu. W praktyce oznacza to, że błędne obliczenia mogą prowadzić do konieczności ponownego druku, co zwiększa koszty i czas realizacji. Ponadto, w kontekście drukowania dwustronnego, każda strona również wymaga osobnej konfiguracji form, co jeszcze bardziej podkreśla konieczność przygotowania czterech form. W branży druku przestrzeganie tych zasad jest kluczowe, aby zapewnić wysoką jakość i zgodność kolorystyczną, a także zrozumienie tego procesu to podstawa dla każdego, kto pracuje w dziedzinie druku offsetowego.
Pytanie 18

Jak powinien być przedstawiony zapis kolorów na karcie technicznej, gdy na pierwszej stronie broszury zastosuje się zielononiebieski, purpurowy, czarny oraz dwa kolory Pantone, a na drugiej czarny, żółty i jeden kolor Pantone?

A. 5 + 3
B. (3 + 2) + (2 + 1)
C. 3 + 2
D. (3 + 2) + P(2 + 1)
Odpowiedź 5 + 3 jest poprawna, ponieważ odnosi się do łącznej liczby kolorów użytych w projekcie ulotki. Na pierwszej stronie ulotki mamy pięć kolorów: zielononiebieski, purpurowy, czarny oraz dwa kolory Pantone, co daje łącznie pięć kolorów. Na drugiej stronie użyto trzech kolorów: czarnego, żółtego i jednego koloru Pantone. Suma tych kolorów wynosi 5 (pierwsza strona) + 3 (druga strona), co daje 8 kolorów użytych w całym projekcie. W kontekście standardów branżowych, zapis kolorów powinien być zgodny z zaleceniami dotyczącymi precyzyjnego określenia kolorystyki w dokumentach technologicznych, co jest kluczowe dla zachowania spójności wizualnej produktu. W praktyce, podczas realizacji projektów graficznych, ważne jest, aby dokładnie dokumentować używane kolory, by zapewnić ich prawidłowe odwzorowanie w druku, co ma znaczenie dla jakości i estetyki finalnego produktu. Utrzymanie standardów kolorystycznych jest niezbędne, aby zapobiec pomyłkom podczas produkcji i by zagwarantować, że wszystkie materiały promocyjne są spójne wizualnie.
Pytanie 19

Jaki format plików jest domyślnie przypisany do aplikacji Adobe InDesign?

A. CDR
B. INDD
C. DOC
D. AI
Odpowiedź INDD jest poprawna, ponieważ jest to domyślny format plików stosowany przez program Adobe InDesign. Format ten został zaprojektowany z myślą o profesjonalnym składzie i edycji publikacji, co czyni go idealnym narzędziem dla grafików, typografów oraz wydawców. INDD umożliwia przechowywanie wszystkich elementów projektu, w tym tekstów, obrazów, grafiki wektorowej oraz ustawień strony, co pozwala na łatwe zarządzanie złożonymi dokumentami. Przykładowo, przy tworzeniu magazynu, projektant może używać formatu INDD do składania różnych stron oraz uwzględniania tekstów w wielu kolumnach. Dodatkowo, InDesign wspiera współpracę z innymi programami Adobe, co pozwala na łatwe importowanie grafik z Adobe Illustrator w formacie AI i z Adobe Photoshop w formacie PSD, co zwiększa elastyczność pracy. W branży graficznej standardem jest stosowanie formatu INDD do produkcji materiałów drukowanych i cyfrowych, co czyni go niezbędnym narzędziem dla profesjonalnych projektantów.
Pytanie 20

Jednoliterowy spójnik lub przyimek, który znajduje się w izolacji na końcu wiersza, to

A. sierota
B. bękart
C. szewc
D. wdowa
Odpowiedź "sierota" jest poprawna, ponieważ w terminologii poetyckiej odnosi się do zjawiska, w którym pojedynczy, izolowany na końcu wiersza spójnik lub przyimek tworzy tzw. "sierotę". Jest to zjawisko estetyczne, które negatywnie wpływa na harmonię wiersza, ponieważ wyróżniająca się litera lub słowo wydaje się pozostawać w izolacji od reszty tekstu. Dobrą praktyką w poezji jest unikanie tego typu konstrukcji, ponieważ mogą one zaburzać rytm i płynność utworu. Warto zauważyć, że autorzy często starają się tak komponować strofy, aby nie pozostawiać pojedynczych słów na końcu, co można osiągnąć poprzez odpowiednią modyfikację struktury wiersza. Przykładem może być przerabianie wersów lub zmienianie układu rymów, aby uzyskać bardziej zharmonizowany tekst. Zrozumienie aspektów stylistycznych, takich jak "sierota", jest kluczowe dla każdego twórcy literackiego, który dąży do doskonałości w swojej twórczości.
Pytanie 21

W jakiej formie należy zapisać publikację przygotowaną do druku, aby utrzymać spójny wygląd na różnych urządzeniach?

A. PSD
B. PDF
C. EPS
D. CDR
Format PDF (Portable Document Format) jest powszechnie stosowany do przechowywania dokumentów w sposób, który zapewnia ich jednolity wygląd na różnych urządzeniach i platformach. PDF utrzymuje wszystkie elementy graficzne, czcionki oraz układ strony, niezależnie od tego, na jakim oprogramowaniu lub urządzeniu jest otwierany. Dzięki temu, publikacje zapisane w formacie PDF zachowują swój pierwotny wygląd, co jest kluczowe w przypadku materiałów do druku, prezentacji czy dokumentów formalnych. W praktyce, PDF jest standardem w branży wydawniczej oraz kreatywnej, ponieważ umożliwia łatwe przesyłanie i dystrybucję dokumentów, a także wspiera różne funkcje, takie jak interaktywne formularze czy zabezpieczenia. Ponadto, PDF jest zgodny z normami ISO, co sprawia, że jest uniwersalnym rozwiązaniem dla profesjonalnych wydawców oraz projektantów.
Pytanie 22

Najlepszym materiałem do druku wielobarwnej pocztówki jest

A. papier dwustronnie kredowany o gramaturze 135 g/m2
B. karton jednostronnie powlekany o gramaturze 300-400 g/m2
C. papier offsetowy o gramaturze 100 g/m2
D. tektura introligatorska o gramaturze 800 g/m2
Tektura introligatorska o gramaturze 800 g/m2, choć wydaje się być solidnym wyborem, w rzeczywistości nie jest odpowiednia do druku wielobarwnego pocztówki. Jej wysoka gramatura czyni ją zbyt sztywną, co może prowadzić do problemów podczas obróbki, pakowania i wysyłki. W przypadku druku, wysoka gramatura często skutkuje także trudnościami w uzyskiwaniu jednorodnego, estetycznego wykończenia. Ponadto tektura introligatorska nie jest przystosowana do uzyskiwania wyrazistych kolorów, co jest kluczowe w przypadku materiałów reklamowych. Z kolei papier dwustronnie kredowany o gramaturze 135 g/m2 może być zbyt cienki, co wpływa na trwałość pocztówki oraz jej zdolność do przetrwania w transporcie. Choć kredowanie obu stron poprawia jakość druku, to nie dostarcza wystarczającej sztywności. Papier offsetowy o gramaturze 100 g/m2 jest zdecydowanie zbyt lekki i nie zapewnia odpowiedniego wsparcia dla wielobarwnego druku, co może skutkować pojawieniem się zagnieceń lub uszkodzeń w trakcie korzystania. Kluczowym błędem w rozważaniach nad wyborem podłoża jest nie uwzględnianie wymagań jakościowych oraz funkcjonalnych, które powinny być kierunkowskazem w takich decyzjach. W poligrafii istotne jest, aby dobrać materiał nie tylko na podstawie gramatury, ale również jego właściwości technologicznych, które wpływają na końcowy efekt wizualny oraz trwałość produktu.
Pytanie 23

Jakie oznaczenie odpowiada jednostce rozdzielczości próbkowania skanera?

A. lpi
B. dpi
C. ppi
D. spi
Odpowiedź 'spi' jest poprawna, ponieważ odnosi się do jednostki rozdzielczości próbkowania, która jest kluczowym parametrem w pracy urządzeń skanujących. Skrót ten oznacza Samples Per Inch, co dosłownie przekłada się na liczbę próbek na cal. Jest to istotne w kontekście jakości skanowania, ponieważ wyższa wartość spi oznacza, że urządzenie skanujące rejestruje więcej szczegółów w obrazach, co przekłada się na lepszą jakość finalnego skanu. Przykładem zastosowania spi jest skanowanie dokumentów i zdjęć, gdzie istotne jest uchwycenie detali, takich jak tekstura, kolor czy drobne elementy. W praktyce, dla profesjonalnych zastosowań, takich jak druk cyfrowy czy archiwizacja dokumentów, zaleca się stosowanie urządzeń skanujących z wysokim spi, co pozwala na dokładniejsze odwzorowanie oryginału. Standardem w branży jest również łączenie spi z innymi parametrami, takimi jak dpi (dots per inch), co wspiera lepsze zrozumienie wydajności sprzętu skanującego.
Pytanie 24

Oblicz całkowity koszt wykonania form drukarskich, które są niezbędne do wydruku jednokolorowego wkładu książkowego liczącego 160 stron w formacie A5 na maszynie półformatowej, wiedząc, że koszt stworzenia jednej formy to 35 zł.

A. 980 zł
B. 700 zł
C. 840 zł
D. 560 zł
Analizując błędne odpowiedzi, można zauważyć, że wiele z nich wynika z niepoprawnego zrozumienia, jak oblicza się koszty form drukowych i ich zastosowanie w praktyce. Odpowiedzi, które wskazują kwoty wyższe niż 700 zł, mogą sugerować, że osoba odpowiadająca nie uwzględniła odpowiedniej liczby form potrzebnych do druku. W przypadku druku książek często przyjmuje się, że jedna forma jest potrzebna na każdą stronę, co jest dosyć logiczne, jednakże nie biorąc pod uwagę, że w przypadku większych nakładów i efektywnego projektowania, można zredukować liczbę form. Szacowanie kosztów w druku wymaga znajomości technik druku i sposobów ich zastosowania w praktyce. Warto również zaznaczyć, że wiele z podanych kwot nawet nie odzwierciedla rzeczywistych kosztów za formy, co może prowadzić do błędnych wniosków. Osoby, które wskazują takie odpowiedzi, mogą nie rozumieć, jak istotne jest korzystanie z aktualnych informacji o cenach i technikach produkcyjnych. Dobrą praktyką w branży poligraficznej jest dokładne przeliczenie potrzebnych zasobów i ich kosztów, co pozwala na bardziej precyzyjne zarządzanie budżetem i planowaniem projektu.
Pytanie 25

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 26

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 27

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 28

Pocztówka w formacie A6, zakładając, że wszystkie spady wynoszą 3 mm, ma wymiar brutto

A. 105 x 148 mm
B. 108 x 148 mm
C. 105 x 154 mm
D. 111 x 54 mm
Wybór innych wymiarów może wynikać z nieporozumień odnośnie do standardów formatów papieru i spadów. Na przykład odpowiedź 108 x 148 mm, choć wydaje się większa, nie bierze pod uwagę spadu, przez co końcowe wymiary mogą być całkiem inne. Myślę, że taka odpowiedź może być mylona z A6, ale w praktyce to nie jest poprawny wymiar. Z kolei 105 x 154 mm to błąd, bo dodaje za dużo długości i nie pasuje do A6 po dodaniu spadu. Odpowiedź 111 x 54 mm to już totalna pomyłka, bo nie ma takiego formatu w A6, a jeden wymiar jest zbyt krótki. Typowe błędy, które mogą do tego prowadzić, to niepełne zrozumienie spadów czy mylenie wymiarów brutto z netto. W poligrafii kluczowe jest, żeby dobrze znać wymagania formatów, by nie mieć później problemów w druku i w projekcie.
Pytanie 29

Funkcja automatycznego ustawiania użytków na arkuszu drukowania pozwala na

A. Audacity
B. Impozycjoner
C. Blender
D. Artioscad
Wyboru błędnych odpowiedzi można dokonać z błędnym zrozumieniem roli poszczególnych narzędzi w procesie przygotowania do druku. Audacity to program do edycji dźwięku, który nie ma związku z obróbką graficzną ani z procesem druku. Zastosowanie go w kontekście rozmieszczenia użytków jest nieadekwatne, ponieważ jego funkcje skupiają się na audio, a nie na wizualnych aspektach produkcji drukowanej. Blender, z kolei, to program do modelowania i renderowania grafiki 3D, który również nie ma zastosowania w kontekście drukowania użytków. Choć oferuje zaawansowane możliwości wizualizacji, jego narzędzia nie są przystosowane do efektywnego zarządzania arkuszami papieru. Artioscad to program służący do projektowania opakowań i tektur, który może wspierać procesy produkcyjne, ale nie jest bezpośrednio narzędziem do impozycjonowania. W przypadku wyboru tej opcji można pomylić jego funkcje projektowe z procesem rozmieszczania użytków. Kluczowym błędem jest niezrozumienie, że skuteczne rozmieszczenie użytków wymaga specjalistycznych narzędzi, które automatyzują i optymalizują ten proces, a nie narzędzi ogólnych, które skupiają się na innych aspektach produkcji graficznej. Właściwe zrozumienie tej różnicy jest kluczowe dla efektywnej pracy w branży poligraficznej i zajmowania się przygotowaniem do druku.
Pytanie 30

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 31

Jakie urządzenie cyfrowe powinno się wykorzystać do naniesienia nadruku na płytkach ceramicznych?

A. Drukarka elektrofotograficzna
B. Ploter grawerujący
C. Drukarka sublimacyjna
D. Ploter UV
Wybór innych urządzeń do nadruku na płytkach ceramicznych jest związany z pewnymi ograniczeniami technicznymi, które uniemożliwiają osiągnięcie pożądanych efektów. Ploter grawerujący, mimo że może być używany do obróbki powierzchni, nie jest przeznaczony do drukowania, lecz do grawerowania, co oznacza, że nie jest w stanie nałożyć tuszu w formie nadruku. Grawerowanie polega na usuwaniu materiału, co jest zupełnie innym procesem i nie zapewnia pożądanych efektów estetycznych, które można uzyskać za pomocą druku. Drukarka sublimacyjna, chociaż skuteczna w przypadku materiałów tekstylnych, wymaga specjalnych podłoży, które mogą absorbować tusz sublimacyjny, a ceramika nie jest jednym z nich. Ten typ druku wiąże się z przenoszeniem barwnika na materiał przy użyciu wysokiej temperatury, co jest nieodpowiednie dla płyt ceramicznych, które mogą ulec uszkodzeniu. Drukarka elektrofotograficzna, znana również jako drukarka laserowa, działa na zasadzie elektrografii i jest przystosowana głównie do papieru oraz materiałów płaskich, co również ogranicza jej zastosowanie w kontekście ceramiki. Wybór niewłaściwego urządzenia do druku na ceramice często wynika z niepełnego zrozumienia technologii druku oraz specyfiki materiałów, co prowadzi do niewłaściwych wyborów i niezadowalających rezultatów. Ważne jest, aby przed rozpoczęciem procesu drukarskiego zapoznać się z wymaganiami i właściwościami materiału, na którym planujemy pracować, aby wybrać odpowiednią metodę druku, co jest kluczowe dla osiągnięcia wysokiej jakości i trwałości nadruków.
Pytanie 32

Ile oddzielnych kolorów trzeba przygotować do druku offsetowego w schemacie 2+4?

A. 3 oddzielne kolory
B. 8 oddzielnych kolorów
C. 6 oddzielnych kolorów
D. 2 oddzielne kolory
Odpowiedź wskazująca na 6 separacji barwnych w kontekście druku offsetowego w kolorystyce 2+4 jest prawidłowa, ponieważ odnosi się do systemu kolorów używanego w tej technologii. W druku offsetowym najczęściej wykorzystuje się model kolorów CMYK (Cyan, Magenta, Yellow, Black), co daje 4 podstawowe barwy. Z kolei termin '2+4' sugeruje, że oprócz tych czterech kolorów, wykorzystuje się dodatkowe dwa kolory spotowe. Może to być na przykład kolor Pantone, który pozwala na dokładniejsze odwzorowanie specyficznych barw, które nie mogą być osiągnięte przez standardowe mieszanie CMYK. Stąd suma 4 kolorów podstawowych oraz 2 dodatkowych daje 6 separacji. W praktyce, takie podejście jest wykorzystywane w projektach, które wymagają większej precyzji w odwzorowaniu kolorów, takich jak materiały reklamowe, które muszą być zgodne z identyfikacją wizualną marki. Stosowanie separacji barwnych zgodnie z tą zasadą jest standardem w branży, co zapewnia wysoką jakość wydruku oraz zgodność z oczekiwaniami klientów.
Pytanie 33

Podstawowym formatem aplikacji Adobe InDesign jest format

A. INDD
B. DOC
C. CDR
D. AI
Odpowiedź INDD jest poprawna, ponieważ jest to natywny format plików używany przez program Adobe InDesign, który jest standardowym narzędziem w branży graficznej do tworzenia i edytowania publikacji. Format INDD przechowuje wszystkie elementy projektu, w tym tekst, obrazy, style oraz układ strony, co czyni go kompleksowym rozwiązaniem do profesjonalnego składu. Przykładem zastosowania INDD może być tworzenie magazynów, broszur oraz książek, gdzie ważne jest zachowanie dokładności układu i typografii. Dzięki obsłudze wielu stron, a także zaawansowanym możliwościom typograficznym, INDD pozwala projektantom na efektywne zarządzanie dużymi projektami wydawniczymi. Warto również zauważyć, że pliki INDD mogą być łatwo eksportowane do PDF, co jest często wymagane do druku lub publikacji online, a także wspierają współpracę zespołową poprzez funkcje synchronizacji i wersjonowania dokumentów w chmurze.
Pytanie 34

Wiersz akapitowy, który nazywamy szewcem, to

A. zawiera mniej niż 12 znaków
B. pozostaje na końcu łamu
C. w pełni wypełnia kolumnę
D. jest napisany inną wersją czcionki
Odpowiedź "został pozostawiony na końcu łamu" jest prawidłowa, ponieważ termin "szewc" w kontekście tekstów oznacza wiersz, który nie mieści się w danym akapicie i jest przenoszony na koniec kolumny. W praktyce, szewcem nazywa się wiersz, który ze względu na brak miejsca na stronie lub w kolumnie tekstu zostaje ucięty, co grozi jego nieczytelnością lub zaburzeniem formatu. Z punktu widzenia typografii oraz projektowania układów tekstu, ważne jest, aby unikać sytuacji, w których wiersz zostaje przeniesiony na dół strony w sposób, który narusza harmonię układu graficznego. W dobrych praktykach typograficznych, zwraca się uwagę na równomierne rozmieszczenie tekstu oraz unikanie nieestetycznych przerw i szewców, które mogą wpłynąć na odbiór wizualny dokumentu. Przykładem zastosowania tej wiedzy może być edytowanie tekstu w programach do składu, gdzie istnieją opcje automatycznego ustawiania wierszy w celu poprawy jakości układu stron.
Pytanie 35

W projekcie opakowania graficznego warstwa wykrojnika, grafika oraz znaczniki drukarskie powinny być

A. usytuowane na oddzielnych warstwach
B. połączone w jedną warstwę
C. zapisane w pliku tylko w formacie zamkniętym
D. uporządkowane w kolejności od najbardziej widocznych elementów
Umieszczanie siatki wykrojnika, grafiki i znaczników drukarskich na osobnych warstwach jest kluczowym elementem profesjonalnego projektowania opakowań. Taka organizacja pliku pozwala na łatwiejsze wprowadzanie zmian oraz precyzyjne zarządzanie każdym z elementów. Na przykład, w przypadku konieczności edytowania grafiki, można to zrobić bez wpływu na siatkę wykrojnika czy znaczniki drukarskie. Dobre praktyki projektowe sugerują, aby każdy z tych elementów był dostępny na oddzielnej warstwie, co nie tylko ułatwia edytowanie, ale także pozwala na lepszą kontrolę jakości w procesie druku. Dzięki temu, projektanci mogą uniknąć przypadkowego przesunięcia elementów, co jest istotne w kontekście precyzyjnego druku. Ponadto, umieszczanie elementów na osobnych warstwach jest zgodne z wytycznymi wielu standardów branżowych, co zwiększa szanse na prawidłowe odwzorowanie projektu w finalnym produkcie. Zastosowanie tej metody w praktyce przyczynia się do oszczędności czasu oraz redukcji kosztów produkcji, ponieważ minimalizuje ryzyko błędów. Warto również zauważyć, że takie podejście jest szczególnie istotne w kontekście pracy zespołowej, gdzie różni członkowie mogą zajmować się różnymi aspektami projektu jednocześnie.
Pytanie 36

Format o wymiarach 320 x 450 mm jest oznaczany symbolem

A. C3
B. A3
C. SRA3
D. RA3
Odpowiedź SRA3 jest poprawna, ponieważ oznacza format papieru o wymiarach 320 x 450 mm. Format SRA3 jest stosowany głównie w druku komercyjnym, szczególnie w kontekście arkuszy z marginesami przeznaczonymi na wycinanie. W porównaniu do standardowego formatu A3, który ma wymiary 297 x 420 mm, SRA3 jest większy, co umożliwia dodatkowe pole do cięcia i zapewnia lepszą jakość druku, zwłaszcza w procesach, które wymagają większej precyzji. W praktyce, format SRA3 jest często wykorzystywany w drukarniach do produkcji broszur, katalogów oraz innych materiałów reklamowych, gdzie ważne jest, aby końcowy produkt miał odpowiednią estetykę i profesjonalny wygląd. Standardy dotyczące formatów papieru, w tym SRA3, są określone przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną (ISO), co podkreśla ich powszechność i znaczenie w przemyśle graficznym. Zrozumienie tych formatów jest kluczowe dla każdego, kto pracuje w dziedzinie projektowania i druku.
Pytanie 37

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 38

Jakie narzędzie w programie Adobe Photoshop pozwala na wybranie konkretnego obiektu?

A. Lasso
B. Kadrowanie
C. Pędzel
D. Gumka
Narzędzie Lasso w programie Adobe Photoshop jest niezwykle istotnym elementem w procesie selekcji obiektów na warstwie graficznej. Umożliwia ono precyzyjne zaznaczanie nieregularnych kształtów, co jest kluczowe, gdy użytkownik potrzebuje wyróżnić konkretne fragmenty obrazu. Lasso pozwala na rysowanie dowolnych kształtów, co czyni je bardzo elastycznym narzędziem. Przykładem zastosowania może być wycinanie skomplikowanego obiektu, takiego jak postać z tła, co jest przydatne w grafice reklamowej czy przy tworzeniu fotomontaży. Lasso może być również używane w połączeniu z innymi narzędziami, jak na przykład maskami warstw, co pozwala na jeszcze większą kontrolę nad edycją. Warto zaznaczyć, że poprawne korzystanie z narzędzi selekcji w Photoshopie jest zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi, które zalecają precyzyjne i staranne przygotowanie elementów graficznych.
Pytanie 39

Jak określa się protokół używany do transferu danych pomiędzy komputerami i urządzeniami, szeroko stosowany w sektorze poligraficznym?

A. CTP
B. DTP
C. FTP
D. CTF
Protokół CTP (Computer-to-Plate) odnosi się do technologii, w której obrazy są przesyłane bezpośrednio z komputera na płytę drukarską. Choć jest to kluczowy proces w poligrafii, nie jest to protokół przesyłania danych w kontekście komunikacji między urządzeniami, lecz raczej technologia produkcyjna. CTF (Computer-to-Film) to proces, który z kolei polega na przesyłaniu grafik do formatu filmowego, co również nie odpowiada definicji protokołu. DTP (Desktop Publishing) to termin odnoszący się do tworzenia publikacji na komputerze i nie jest to protokół przesyłania danych. Często można spotkać błędne założenie, że terminologia związana z produkcją poligraficzną odnosi się bezpośrednio do protokołów komunikacyjnych. Kluczowe jest zrozumienie, że protokoły, takie jak FTP, są zaprojektowane specjalnie do efektywnego przesyłania danych, a ich zastosowanie w poligrafii opiera się na potrzebie szybkiej i bezpiecznej wymiany plików. Myląc różne pojęcia, można stracić orientację w zakresie standardów pracy, co może prowadzić do nieefektywności w procesach produkcyjnych.
Pytanie 40

Jaką wartość ma koszt jednostkowy ulotki, jeśli całkowity koszt wydrukowania 1 000 sztuk wynosi 250 zł?

A. 25 gr
B. 22 gr
C. 20 gr
D. 28 gr
Koszt jednostkowy ulotki obliczamy, dzieląc całkowity koszt produkcji przez liczbę wydrukowanych egzemplarzy. W tym przypadku koszt całkowity wynosi 250 zł, a liczba ulotek to 1 000. Zatem, koszt jednostkowy obliczamy w następujący sposób: 250 zł / 1 000 = 0,25 zł, co odpowiada 25 gr. Zrozumienie pojęcia kosztu jednostkowego jest kluczowe w zarządzaniu finansami w każdym przedsięwzięciu, ponieważ pozwala na analizę rentowności oraz efektywności produkcji. Przykładowo, w branży drukarskiej, znajomość kosztów jednostkowych umożliwia lepsze ustalanie cen usług oraz podejmowanie decyzji o optymalizacji procesów produkcyjnych. Warto także zauważyć, że kalkulacja kosztów jednostkowych pomaga w porównywaniu ofert różnych dostawców, co jest istotne dla firm dążących do oszczędności i maksymalizacji zysków. W kontekście standardów branżowych, regularne przeliczanie kosztów jednostkowych jest zalecane, aby zapewnić konkurencyjność na rynku.
Rozpocznij nowy egzamin
Powrót do strony głównej