Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik elektryk
  • Kwalifikacja: ELE.02 - Montaż, uruchamianie i konserwacja instalacji, maszyn i urządzeń elektrycznych
  • Data rozpoczęcia: 27 maja 2025 23:01
  • Data zakończenia: 27 maja 2025 23:29

Egzamin zdany!

Wynik: 28/40 punktów (70,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Zgodnie z PN-IEC 60364-4-41:2000, maksymalny dozwolony czas wyłączenia w systemach typu TN przy napięciu zasilania 230 V wynosi

A. 0,4 s
B. 0,2 s
C. 0,1 s
D. 0,8 s
Maksymalny dopuszczalny czas wyłączenia w układach sieci typu TN przy napięciu zasilania 230 V wynosi 0,4 s, zgodnie z normą PN-IEC 60364-4-41:2000. Czas ten jest kluczowy w kontekście bezpieczeństwa użytkowników i ochrony instalacji elektrycznych. W układzie TN zastosowanie przewodów ochronnych oraz odpowiedniego zabezpieczenia (np. wyłączników nadprądowych i różnicowoprądowych) ma na celu zminimalizowanie ryzyka porażenia prądem. Przykładowo, w przypadku uszkodzenia izolacji, szybkie wyłączenie zasilania ogranicza czas, w którym występuje niebezpieczne napięcie na obudowach urządzeń elektrycznych. Z tego względu, normy te zalecają właśnie ten czas wyłączenia, który pozwala pełni zabezpieczyć użytkownika przed skutkami awarii. W praktyce, odpowiednie dobranie elementów zabezpieczających oraz ich regularne testowanie jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych, co czyni tę wiedzę niezbędną dla każdego specjalisty w tej dziedzinie.

Pytanie 2

Do pomiaru której wielkości jest przeznaczony miernik przedstawiony na ilustracji?

Ilustracja do pytania
A. Odkształceń przebiegu napięcia.
B. Częstotliwości.
C. Spadku napięcia.
D. Współczynnika mocy.
Miernik przedstawiony na ilustracji jest przeznaczony do pomiaru współczynnika mocy, co jest kluczowe w analizie pracy układów elektrycznych. Współczynnik mocy, oznaczany jako cos φ, określa, jak efektywnie energia elektryczna jest przekształcana w pracę. W praktyce, wartości współczynnika mocy mogą sięgać od 0 do 1, gdzie 1 oznacza, że cała moc jest efektywnie wykorzystana. W przypadku obciążeń indukcyjnych, takich jak silniki, współczynnik mocy jest zazwyczaj mniejszy niż 1, co oznacza straty energii. Poprawne zarządzanie współczynnikiem mocy jest istotne w przemyśle, ponieważ niski współczynnik mocy może prowadzić do zwiększonych kosztów energii oraz kar nałożonych przez dostawców energii. Przykłady zastosowań obejmują monitorowanie i poprawę wydajności energetycznej w zakładach produkcyjnych, a także optymalizację systemów oświetleniowych i grzewczych. Zgodność z normami, takimi jak IEC 61000, jest również istotna w ocenie jakości energii elektrycznej i minimalizacji zakłóceń w systemach zasilania.

Pytanie 3

W dokumentacji dotyczącej instalacji elektrycznej w łazience podano, że gniazdo zasilające dla pralki powinno być umieszczone poza strefą II. Jaką minimalną odległość od wanny powinno mieć to gniazdo?

A. 1,0 m
B. 1,2 m
C. 0,5 m
D. 0,6 m
Odpowiedź 0,6 m jest okej, bo według zasad dotyczących instalacji elektrycznych w wilgotnych miejscach, takich jak łazienki, gniazdo musi być umieszczone w bezpiecznej odległości od wody. Strefa II w łazience to obszar do 0,6 m od krawędzi wanny czy brodzika. Dzięki temu zabezpieczamy użytkowników przed niebezpieczeństwem porażenia prądem, co się może zdarzyć, gdy woda dostanie się do gniazda. Przykładowo, gniazdo zasilające dla pralki powinno być w miejscu, gdzie nie ma ryzyka kontaktu z wodą. Dobrze jest planować instalację gniazd tak, żeby były jak najdalej od potencjalnych źródeł wody. Pamiętaj, że zgodnie z normą PN-EN 61140, urządzenia elektryczne w takich pomieszczeniach muszą być dobrze zabezpieczone, a gniazdka powinny mieć odpowiednią klasę ochrony, na przykład IP44. To wszystko znacznie zwiększa bezpieczeństwo.

Pytanie 4

Którego z narzędzi należy użyć do wkręcenia przedstawionego elementu w nagwintowany otwór?

Ilustracja do pytania
A. Wkrętaka typu torks.
B. Wkrętaka krzyżowego.
C. Klucza nasadowego.
D. Klucza ampulowego.
Klucz ampulowy, znany także jako klucz imbusowy, jest narzędziem przeznaczonym do pracy z śrubami i wkrętami, które mają łeb sześciokątny wewnętrzny. W przypadku opisanej sytuacji, użycie klucza ampulowego jest kluczowe, ponieważ idealnie pasuje do profilu łba śruby, co zapewnia skuteczne i bezpieczne wkręcanie lub wykręcanie. Tego typu klucze są szeroko stosowane w różnych dziedzinach, takich jak mechanika, elektronika czy budownictwo, co czyni je niezastąpionym narzędziem w zestawie każdego profesjonalisty. W praktyce, klucz ampulowy pozwala na uzyskanie dużego momentu obrotowego przy niewielkim wysiłku, co jest szczególnie ważne przy pracy z metalowymi elementami, które mogą być narażone na korozję lub inne uszkodzenia. Dodatkowo, klucze te są dostępne w różnych rozmiarach, co umożliwia ich dopasowanie do różnych śrub, zgodnie z normami ISO i DIN. Użycie odpowiedniego narzędzia z pewnością przyczyni się do wydajności pracy oraz do ograniczenia ryzyka uszkodzeń elementów montażowych.

Pytanie 5

Jaką minimalną wartość powinno mieć napięcie probiercze miernika używanego do pomiaru rezystancji izolacji w instalacji elektrycznej pracującej pod napięciem 230/400 V?

A. 500 V
B. 2 500 V
C. 250 V
D. 1 000 V
Minimalna wartość napięcia probierczego miernika używanego do pomiaru rezystancji izolacji w instalacjach elektrycznych o napięciu 230/400 V powinna wynosić 500 V. Taka wartość jest zgodna z międzynarodowymi standardami, takimi jak IEC 61557, które określają wymagania dotyczące pomiaru rezystancji izolacji. Przy napięciu probierczym wynoszącym 500 V, można skutecznie ocenić stan izolacji przewodów oraz innych elementów instalacji, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników. Pomiar przy tym napięciu pozwala na wykrycie potencjalnych uszkodzeń izolacji, które mogą prowadzić do zwarć czy porażenia prądem. W praktyce, testowanie izolacji w instalacjach elektrycznych wykonywane jest regularnie, szczególnie przed oddaniem do użytkowania nowych instalacji oraz podczas przeglądów okresowych. Użycie napięcia 500 V zapewnia odpowiednią reprezentatywność stanu izolacji, co jest istotne dla dalszej eksploatacji i bezpieczeństwa całej instalacji elektrycznej.

Pytanie 6

Jakie minimalne wymiary powinien mieć przewód ochronny miedziany w przypadku przewodów fazowych miedzianych o przekrojach 25 mm2 i 35 mm2?

A. 12 mm2
B. 10 mm2
C. 20 mm2
D. 16 mm2
Wybór niewłaściwego przekroju przewodu ochronnego ma istotne konsekwencje dla bezpieczeństwa elektrycznego. Wiele osób może uważać, że mniejszy przekrój, taki jak 10 mm2 czy 12 mm2, jest wystarczający do ochrony przewodów fazowych o większym przekroju. W rzeczywistości, takie podejście ignoruje zasady dotyczące przewodów ochronnych, które muszą być dobierane na podstawie potencjalnych prądów zwarciowych oraz wymagań związanych z czasem wyłączenia w przypadku awarii. Zbyt mały przekrój przewodu ochronnego może prowadzić do jego przegrzania, a w skrajnych przypadkach do uszkodzenia instalacji, a nawet pożaru. Ponadto, przewody ochronne muszą być w stanie przewodzić prądy zwarciowe przez odpowiedni czas, aby skutecznie wyłączyć źródło zasilania i zminimalizować ryzyko porażenia prądem. Obliczenia te są oparte na normach, takich jak PN-IEC 60364, które jasno określają zasady doboru przekrojów. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych. Warto również zwrócić uwagę, że wybór zbyt dużego przekroju, np. 20 mm2, również może być nieoptymalny, ponieważ może prowadzić do niepotrzebnych kosztów i zwiększonej sztywności instalacji, co może być problematyczne w kontekście montażu i utrzymania. Dlatego ważne jest, aby stosować się do ustalonych norm i praktyk w branży, aby zapewnić optymalne warunki pracy instalacji elektrycznych.

Pytanie 7

Jakie akcesoria, oprócz szczypiec, trzeba pobrać z magazynu, aby zasilić zamontowany plafon sufitowy, kiedy instalacja została wykonana przewodami YDYp?

A. Lutownicę, wiertarkę, ściągacz izolacji
B. Nóż monterski, wiertarkę, ściągacz izolacji
C. Ściągacz izolacji, nóż monterski, wkrętak
D. Wiertarkę, lutownicę, wkrętak
Wybór narzędzi w odpowiedziach niepoprawnych wskazuje na błędne zrozumienie podstawowych zasad związanych z instalacjami elektrycznymi i ich wykonaniem. Lutownica, mimo że jest narzędziem użytecznym w niektórych pracach elektrycznych, nie jest konieczna w tym przypadku, ponieważ przewody YDYp są zazwyczaj łączone poprzez skręcanie lub złączki, a nie lutowanie. Wiertarka również nie jest narzędziem niezbędnym do podłączenia plafonu, gdyż jej zastosowanie ogranicza się głównie do wiercenia otworów w sufitach, co nie jest wymagane, jeżeli montaż może odbyć się na gotowych mocowaniach. Wykorzystanie wkrętaka jest istotne, jednak w połączeniu z niewłaściwymi narzędziami, nie spełnia ono swojej funkcji w kontekście prawidłowego podłączenia. Błędy myślowe, które mogą prowadzić do takich wniosków, to m.in. mylenie funkcji narzędzi oraz niezrozumienie specyfikacji stosowanych kabli i ich użycia w praktyce. Dla zapewnienia bezpieczeństwa oraz efektywności pracy, ważne jest, aby używać odpowiednich narzędzi zgodnie z ich przeznaczeniem oraz z zachowaniem zasad bezpieczeństwa, co zwiększa jakość wykonanej instalacji.

Pytanie 8

Prace przeprowadzane pod napięciem w instalacji domowej wymagają użycia narzędzi izolowanych o minimalnym poziomie napięcia izolacji

A. 500 V
B. 120 V
C. 1000 V
D. 250 V
Wybór wartości 500 V jako minimalnego napięcia izolacji dla narzędzi używanych w pracach pod napięciem w instalacjach mieszkaniowych jest zgodny z normami bezpieczeństwa, które nakładają wymogi dotyczące odpowiedniego poziomu izolacji. Narzędzia izolowane o napięciu 500 V są powszechnie stosowane w branży elektrycznej, aby zapewnić bezpieczeństwo podczas wykonywania czynności konserwacyjnych lub naprawczych. Takie narzędzia są zaprojektowane w taki sposób, aby minimalizować ryzyko porażenia prądem elektrycznym, a ich izolacja powinna być testowana w odpowiednich warunkach. Przykłady takich narzędzi to wkrętaki, szczypce czy kombinerki, które mają oznaczenia jakościowe i są produkowane zgodnie z międzynarodowymi standardami, takimi jak IEC 60900, które definiują wymagania dla narzędzi izolowanych. Użycie narzędzi o odpowiedniej izolacji nie tylko chroni technika, ale także zapewnia, że prace są wykonywane zgodnie z najlepszymi praktykami w zakresie bezpieczeństwa elektrycznego.

Pytanie 9

Z jakiego rodzaju metalu oraz w jakiej formie produkowane są żyły przewodu YDYp 4×1,5 mm2?

A. Z aluminium w formie drutu
B. Z aluminium w formie linki
C. Z miedzi w formie linki
D. Z miedzi w formie drutu
Żyły w przewodzie YDYp 4×1,5 mm² są z miedzi, co jest standardem w branży elektrycznej. Miedź jest super, bo dobrze przewodzi prąd, dlatego właśnie się ją najczęściej wybiera do instalacji elektrycznych. W przypadku YDYp, jego druciana konstrukcja daje sporo elastyczności, co ułatwia robienie instalacji, zwłaszcza tam, gdzie jest ciasno. Te przewody można spotkać w budownictwie, szczególnie przy instalacjach oświetleniowych i systemach zasilających. Zgodnie z normą PN-EN 60228, miedziane przewody mają dokładnie określone parametry, co zapewnia bezpieczeństwo i efektywność. Na przykład, YDYp 4×1,5 mm² świetnie sprawdza się w oświetleniu w domach, gdzie trzeba mieć na uwadze zabezpieczenia przed przeciążeniem i zwarciem.

Pytanie 10

Jaką wartość maksymalnej dopuszczalnej impedancji pętli zwarcia należy zastosować w trójfazowym obwodzie elektrycznym o napięciu znamionowym 230/400 V, aby ochrona przeciwporażeniowa była skuteczna w przypadku uszkodzenia izolacji, przy założeniu, że wyłączenie zasilania będzie realizowane przez instalacyjny wyłącznik nadprądowy C20?

A. 3,83 Ω
B. 2,30 Ω
C. 1,15 Ω
D. 2,00 Ω
Przy ocenie maksymalnej dopuszczalnej wartości impedancji pętli zwarcia, istotne jest zrozumienie, że wartości takie jak 2,00 Ω, 3,83 Ω czy 2,30 Ω są niewłaściwe i mogą prowadzić do niebezpiecznych sytuacji. Impedancja pętli zwarcia jest kluczowym parametrem dla zadziałania wyłączników nadprądowych w przypadku zwarcia. Wyłącznik C20 działa na zasadzie detekcji nadmiernego prądu, a jego skuteczność jest w dużej mierze uzależniona od wartości impedancji pętli. Przy zbyt wysokiej impedancji, czas wyłączenia może się wydłużyć, co stwarza ryzyko porażenia prądem. Wartości takie jak 2,00 Ω czy 3,83 Ω nie spełniają wymagań dla bezpiecznych instalacji, które powinny być projektowane zgodnie z normami oraz zaleceniami branżowymi. Typowe błędy myślowe, które mogą prowadzić do wyboru nieprawidłowych wartości, obejmują niepełne zrozumienie zasad działania wyłączników oraz ich czasów reakcji w różnych warunkach obciążeniowych. Wartości impedancji pętli zwarcia muszą być starannie obliczane i regularnie sprawdzane w praktyce, aby uniknąć zagrożeń związanych z porażeniem prądem oraz uszkodzeniami instalacji elektrycznych. Zastosowanie niewłaściwych wartości impedancji może prowadzić do długotrwałych kompromisów w zakresie bezpieczeństwa elektrycznego.

Pytanie 11

Warunkiem automatycznego odłączenia zasilania w systemach typu TN jest relacja (UO - napięcie nominalne w V; Ia - wartość prądu w A, zapewniająca natychmiastowe, automatyczne zadziałanie urządzenia ochronnego; Zs - impedancja pętli zwarciowej w Ω)

A. UO < Zs ∙ Ia
B. UO < Zs ∙ 2Ia
C. UO > Zs ∙ Ia
D. UO > Zs ∙ 2Ia
Niewłaściwe odpowiedzi mogą wynikać z niepełnego zrozumienia zasad działania układów zabezpieczeń elektrycznych. W przypadku odpowiedzi, gdzie UO jest mniejsze od Zs ∙ Ia, zakłada się, że napięcie nie jest wystarczające do wyzwolenia ochrony, co jest błędne. W rzeczywistości, aby zapewnić skuteczną reakcję urządzenia ochronnego, napięcie musi przekraczać wartość wynikającą z iloczynu impedancji pętli zwarciowej i prądu zadziałania. Odpowiedzi sugerujące, że UO powinno być mniejsze od tego iloczynu, wskazują na błędne założenia dotyczące warunków pracy zabezpieczeń. Również odpowiedzi, w których UO jest większe od Zs ∙ 2Ia, nie uwzględniają, że wartość prądu zadziałania powinna być odpowiednio dobrana do rzeczywistych warunków obciążeniowych. Należy pamiętać, że w projektowaniu instalacji elektrycznych kluczowe jest zachowanie właściwych relacji między napięciem, prądem i impedancją, co jest regulowane przez normy i standardy branżowe, takie jak PN-IEC 60364 dotyczące instalacji elektrycznych. Brak takiej wiedzy może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak uszkodzenia urządzeń, a nawet zagrożenie dla życia ludzi. Dlatego ważne jest, aby dobrze rozumieć te relacje i ich praktyczne zastosowanie w projektowaniu i eksploatacji instalacji elektrycznych.

Pytanie 12

Jakie narzędzie powinno być wykorzystane do wykonania kilku połączeń w nowej instalacji elektrycznej na listwach zaciskowych śrubowych?

A. Wkrętarki akumulatorowej z odpowiednim bitem
B. Wiertarki udarowej z wiertłem widiowym
C. Klucza imbusowego
D. Klucza nasadowego
Wkrętarka akumulatorowa z dopasowanym bitem to narzędzie idealne do wykonywania wielu połączeń w listwach zaciskowych śrubowych. Dzięki swojej konstrukcji i możliwości łatwej wymiany bitów, wkrętarka umożliwia szybkie i efektywne dokręcanie śrub, co jest kluczowe w instalacjach elektrycznych, gdzie często zachodzi potrzeba wielokrotnego podłączania i odłączania przewodów. Standardy branżowe, takie jak normy IEC 60364 dotyczące instalacji elektrycznych, podkreślają konieczność stosowania odpowiednich narzędzi do zapewnienia bezpieczeństwa i jakości wykonania połączeń. Wkrętarka akumulatorowa pozwala również na pracę w trudno dostępnych miejscach, co zwiększa jej funkcjonalność. Przykładem zastosowania może być instalacja oświetlenia, gdzie konieczne jest podłączenie wielu przewodów do jednego punktu, a użycie wkrętarki znacznie przyspiesza ten proces, zmniejszając ryzyko uszkodzenia elementów oraz poprawiając komfort pracy.

Pytanie 13

Na podstawie danych z tabliczki znamionowej wyłącznika różnicowoprądowego zebrano informacje: IN25 A; IΔN0,030 A; 230 V~; Im 1000 A. Jakie obciążenie prądowe może wytrzymać ten wyłącznik w trybie ciągłym?

A. 25 A
B. 230 A
C. 1000 A
D. 0,03 A
Wyłącznik różnicowoprądowy, na podstawie odczytanej tabliczki znamionowej, ma oznaczone wartości prądów znamionowych, które są kluczowe dla jego zastosowania. Wartość IN (25 A) oznacza maksymalne obciążenie prądowe, które wyłącznik może bezpiecznie obsługiwać w trybie ciągłym. Przyjmując tę wartość jako podstawę, możemy określić, że wyłącznik ten może być używany w instalacjach elektrycznych, gdzie wartość obciążenia nie przekracza 25 A. Przykładowo, w zastosowaniach domowych, takich jak zasilanie urządzeń o mniejszym poborze mocy, np. oświetlenia LED czy małych urządzeń AGD, wyłącznik różnicowoprądowy o takim nominale będzie odpowiedni. Ważne jest również, aby podczas projektowania instalacji elektrycznej uwzględnić przepisy normatywne, takie jak PN-IEC 61008-1, które określają wymagania dla tych urządzeń, co zapewnia wysoką jakość i bezpieczeństwo użytkowania.

Pytanie 14

Którym z kluczy nie da się skręcić stojana silnika elektrycznego śrubami jak przedstawiona na ilustracji?

Ilustracja do pytania
A. Oczkowym.
B. Imbusowym.
C. Płaskim.
D. Nasadowym.
Odpowiedź "Imbusowym" jest prawidłowa, ponieważ klucz imbusowy jest zaprojektowany do używania ze śrubami, które mają gniazdo sześciokątne wewnętrzne. W przypadku przedstawionej na ilustracji śruby, która ma sześciokątną główkę zewnętrzną, klucz imbusowy nie jest odpowiedni. Zamiast tego można zastosować klucz nasadowy, oczkowy lub płaski, które są przystosowane do pracy ze śrubami mającymi zewnętrzne główki. W praktyce, korzystanie z klucza imbusowego do dokręcania śrub z gniazdem zewnętrznym prowadzi do uszkodzenia zarówno narzędzia, jak i śruby. W kontekście standardów branżowych, ważne jest, aby dobierać narzędzia odpowiednio do typu śruby, co zwiększa efektywność pracy i zmniejsza ryzyko awarii. Zrozumienie różnic pomiędzy typami kluczy i ich zastosowaniami jest kluczowe dla prawidłowego wykonywania prac montażowych i serwisowych, co jest standardem w branży inżynieryjnej.

Pytanie 15

Przed przystąpieniem do wymiany uszkodzonej oprawy oświetleniowej w biurze nie jest konieczne

A. pisemne polecenie do wykonania prac
B. wyłączenie zasilania z instalacji
C. oznaczenie i zabezpieczenie obszaru roboczego
D. zabezpieczenie przed przypadkowym włączeniem zasilania przez osoby nieuprawnione
Pisemne polecenie wykonania prac jest wymagane w wielu kontekstach, ale nie jest to czynność, która musi być zrealizowana przed przystąpieniem do wymiany uszkodzonej oprawy oświetleniowej. W praktyce, istotne jest, aby przed rozpoczęciem jakichkolwiek prac związanych z instalacjami elektrycznymi, zadbać o bezpieczeństwo, co oznacza, że kluczowe jest wyłączenie zasilania i zabezpieczenie miejsca pracy. Pisemne polecenie, choć może być częścią procedury zarządzania bezpieczeństwem w niektórych organizacjach, nie jest ogólnym wymogiem w każdej sytuacji. Zgodnie z normami bezpieczeństwa, najważniejsze jest zminimalizowanie ryzyka poprzez odpowiednie izolowanie obszaru roboczego. Przykładowo, w przypadku awarii oświetlenia w biurze, pracownik powinien najpierw wyłączyć zasilanie, a następnie oznakować i zabezpieczyć miejsce pracy, aby uniknąć niebezpieczeństw związanych z porażeniem prądem. Te działania są kluczowe w celu zapewnienia bezpieczeństwa własnego oraz innych osób przebywających w pobliżu.

Pytanie 16

Podczas wymiany uszkodzonego mechanicznie gniazda wtykowego w podtynkowej instalacji elektrycznej działającej w systemie TN-S, jakie czynności należy podjąć?

A. zasilić przewody o większym przekroju żył do najbliższej puszki łączeniowej
B. podłączyć poszczególne przewody do odpowiednich zacisków gniazda
C. wybrać gniazdo o wyższym prądzie znamionowym niż to uszkodzone
D. nałożyć warstwę cyny na końcówki przewodów
Odpowiedź dotycząca przyłączenia poszczególnych przewodów do właściwych zacisków gniazda jest poprawna, ponieważ jest to kluczowy krok w procesie instalacji elektrycznej. W instalacjach elektrycznych podtynkowych, szczególnie w sieci TN-S, ważne jest, aby przewody były podłączone do odpowiednich zacisków, co zapewnia zarówno bezpieczeństwo, jak i prawidłowe funkcjonowanie obwodu. Przyłączenie przewodów do właściwych zacisków gwarantuje, że neutralny przewód nie będzie pomylony z przewodem fazowym, co mogłoby prowadzić do zwarć lub uszkodzeń sprzętu. Dobór gniazda musi być zgodny z normami, takimi jak PN-EN 60309, które określają wymagania dotyczące gniazd wtykowych. Ponadto, podczas instalacji warto zwrócić uwagę na kolorystykę przewodów zgodnie z normami, co ułatwia identyfikację ich funkcji. W praktyce, prawidłowe podłączenie przewodów zwiększa bezpieczeństwo użytkowania instalacji i minimalizuje ryzyko awarii.

Pytanie 17

Aby zmierzyć wartości elektryczne o stałym przebiegu, należy zastosować miernik o budowie

A. elektrodynamicznym
B. elektromagnetycznym
C. magnetoelektrycznym
D. ferrodynamicznym
Pomiar wielkości elektrycznych o przebiegu stałym wymaga zastosowania odpowiednich technologii pomiarowych, a wybór niewłaściwego ustroju może prowadzić do błędnych wyników. Ustrój ferrodynamiczny, choć użyteczny w pomiarach prądu zmiennego, opiera się na zasadzie siły elektromotorycznej wywołanej przez zmienne pole magnetyczne. W przypadku prądu stałego brak zmienności pola sprawia, że wynik pomiaru byłby nieprecyzyjny. Ustrój elektromagnetyczny również nie jest właściwy, ponieważ jego działanie bazuje na indukcji elektromagnetycznej, a więc również najlepiej sprawdza się w pomiarach prądu zmiennego. Z kolei ustrój elektrodynamiczny, który wykorzystuje zasadę działania siły działającej na przewodnik w polu magnetycznym, także nie jest dostosowany do pomiarów prądu stałego, co może prowadzić do nieprawidłowych odczytów. Wybór niewłaściwego ustroju pomiarowego może być wynikiem błędnego zrozumienia zasad działania różnych technologii pomiarowych, co jest typowym błędem wśród osób, które nie mają wystarczającej wiedzy na temat specyfiki pomiarów elektrycznych. Dlatego kluczowe jest zrozumienie różnic w konstrukcji i zasadzie działania różnych ustrojów pomiarowych oraz ich właściwego zastosowania w praktyce inżynierskiej.

Pytanie 18

W wyniku uszkodzenia mechanicznego obudowa gniazda wtyczkowego w łazience uległa zniszczeniu. Co w takiej sytuacji powinno się zrobić?

A. wymienić gniazdo na nowe
B. zakleić gniazdo taśmą izolacyjną
C. zdemontować gniazdo i zaślepić puszkę
D. uszczelnić pęknięcia za pomocą kleju do tworzywa
Wymiana gniazda wtyczkowego jest kluczowym krokiem w przypadku uszkodzenia obudowy, ponieważ gwarantuje bezpieczeństwo użytkowników i zapewnia prawidłowe funkcjonowanie instalacji elektrycznej. Uszkodzona obudowa może prowadzić do odsłonięcia przewodów elektrycznych, co zwiększa ryzyko porażenia prądem oraz zwarcia. Zgodnie z normami bezpieczeństwa elektrycznego, takimi jak PN-IEC 60364, każda uszkodzona komponenta powinna być wymieniana, aby zapobiec potencjalnym zagrożeniom. Przykładowo, w przypadku gniazd wtyczkowych umieszczonych w łazienkach, gdzie panuje wysoka wilgotność, niezbędne jest korzystanie z gniazd o podwyższonej odporności na wodę i pył, co podkreśla znaczenie stosowania komponentów spełniających odpowiednie normy. Regularne kontrole oraz wymiana uszkodzonych elementów to najlepsza praktyka, która zwiększa bezpieczeństwo i niezawodność domowej instalacji elektrycznej. Przykładem może być sytuacja, w której gniazdo w łazience zostało uszkodzone – jego wymiana powinna być dokonywana przez wykwalifikowanego elektryka, aby zminimalizować ryzyko błędów w montażu.

Pytanie 19

Jakie urządzenia powinny być zastosowane do wykonania pomiaru rezystancji w sposób techniczny?

A. omomierza i amperomierza
B. omomierza oraz woltomierza
C. watomierza oraz woltomierza
D. woltomierza i amperomierza
Podczas analizy błędnych odpowiedzi warto zauważyć, że pomiar rezystancji nie może być prawidłowo przeprowadzony wyłącznie za pomocą omomierza i woltomierza, ani tym bardziej wykorzystując watomierz. Omomierz jest narzędziem specjalistycznym przeznaczonym do bezpośredniego pomiaru rezystancji, jednak nie jest on wystarczający, aby uzyskać dokładne wyniki w przypadku bardziej skomplikowanych układów elektrycznych, gdzie istotne są zarówno napięcie, jak i prąd. Z kolei amperomierz sam w sobie nie mierzy rezystancji, lecz natężenie prądu, co w praktyce nie pozwala na bezpośrednie określenie wartości rezystancji bez znajomości napięcia. Wykorzystanie watomierza, który mierzy moc, również nie ma zastosowania w kontekście pomiarów rezystancji, ponieważ nie umożliwia obliczenia wartości R. Typowym błędem myślowym jest przeświadczenie, że jakiekolwiek urządzenie pomiarowe związane z elektrycznością może być użyteczne do pomiaru rezystancji, co jest mylnym rozumieniem zasady działania tych narzędzi. Aby uzyskać prawidłowe wyniki, niezbędne jest zrozumienie podstawowych zasad dotyczących relacji między napięciem, prądem i rezystancją oraz znajomość odpowiednich narzędzi do ich pomiaru.

Pytanie 20

Jakie wartości krotności prądu znamionowego obejmuje obszar działania wyzwalaczy elektromagnetycznych w samoczynnych wyłącznikach instalacyjnych nadprądowych typu C?

A. (3÷5) · In
B. (2÷3) · In
C. (5÷10) · In
D. (5÷10) · In
Zakres zadziałania wyzwalaczy elektromagnetycznych samoczynnych wyłączników instalacyjnych nadprądowych typu C jest kluczowym elementem ich funkcjonowania, a błędne odpowiedzi często wynikają z niepełnego zrozumienia ich charakterystyki. Odpowiedzi sugerujące zakres (3÷5) · In i (2÷3) · In są niepoprawne, ponieważ odnoszą się do wyzwalaczy typu B, które działają w niższych krotnościach prądu znamionowego. Wyłączniki typu B są przeznaczone do obwodów, w których obciążenia nie generują dużych prądów rozruchowych, co czyni je odpowiednimi dla instalacji oświetleniowych oraz gniazd zasilających. Również odpowiedź (5÷10) · In nie jest dwukrotnie podana przez przypadek - popełniono tu błąd w prezentacji opcji, co może wprowadzać w błąd. Ważne jest, aby przy wyborze odpowiednich wyłączników nadprądowych kierować się ich charakterystyką zgodną z normami, co wpływa na bezpieczeństwo i niezawodność instalacji. Typowe błędy obejmują mylenie charakterystyki wyzwalaczy B i C, co może prowadzić do niewłaściwego doboru zabezpieczeń w obwodach, narażając instalację na nadmierne ryzyko uszkodzeń. Zrozumienie różnic między tymi typami wyzwalaczy jest kluczowe dla zapewnienia ochrony przed zwarciami oraz nadmiernym przeciążeniem, co ma bezpośrednie przełożenie na bezpieczeństwo użytkowników oraz trwałość instalacji elektrycznej.

Pytanie 21

W systemach sieciowych IT przy podwójnym uziemieniu, z zastosowaniem urządzenia różnicowoprądowego i napięciu izolacji 230/400 V, czas wyłączenia powinien wynosić - dla obwodu bez żyły neutralnej oraz dla obwodu z żyłą neutralną?

A. 0,4 s i 0,8 s
B. 0,2 s i 0,4 s
C. 0,4 s i 0,2 s
D. 0,8 s i 0,4 s
Wybór odpowiedzi, która nie odpowiada rzeczywistym wymaganiom czasów wyłączenia w układach sieci typu IT, może prowadzić do poważnych konsekwencji w zakresie bezpieczeństwa. Czas wyłączenia w obwodach z przewodem neutralnym rzeczywiście powinien wynosić 0,4 s, jednak czas dla obwodu bez przewodu neutralnego nie powinien być skracany poniżej 0,8 s. Odpowiedzi sugerujące 0,2 s oraz 0,4 s dla obwodu bez przewodu neutralnego błędnie interpretują zasady ochrony w układach elektrycznych, co może skutkować wydłużonym czasem reakcji urządzenia ochronnego w razie wystąpienia zagrożenia. Podobne błędy myślowe wynikają z niepełnego zrozumienia zjawisk zachodzących w obwodach elektrycznych. W przypadku awarii, krótszy czas wyłączenia niż wymagany może nie zapewnić skutecznej ochrony, co stwarza ryzyko porażenia prądem dla użytkowników. Ponadto, nieodpowiednie wartości czasów wyłączenia mogą prowadzić do niewłaściwego doboru urządzeń zabezpieczających oraz niezgodności z obowiązującymi normami, takimi jak IEC 60364. W kontekście projektowania instalacji elektrycznych, kluczowe jest stosowanie się do sprawdzonych standardów oraz dobrych praktyk, aby zapewnić bezpieczeństwo oraz niezawodność systemów elektrycznych.

Pytanie 22

Jakie narzędzia są konieczne do wytyczenia trasy instalacji przewodów elektrycznych montowanych na powierzchni?

A. Ołówek traserski, przymiar kreskowy, rysik
B. Kątownik, młotek, punktak
C. Kątownik, ołówek traserski, sznurek traserski
D. Ołówek traserski, poziomnica, przymiar taśmowy
Ołówek traserski, poziomnica i przymiar taśmowy to świetny wybór! Te narzędzia naprawdę są niezbędne, gdy chodzi o trasowanie drogi do układania przewodów natynkowych. Ołówek traserski pozwala na dokładne oznaczanie punktów i linii, co jest podstawą do dalszej roboty. Poziomnica zaś to must-have, żeby upewnić się, że wszystko jest równo i w odpowiednich nachyleniach. To ważne, bo estetyka i funkcjonalność idą w parze. Przymiar taśmowy z kolei umożliwia precyzyjne mierzenie, co też jest kluczowe, żeby dobrze rozmieścić przewody na ścianach. W branży mamy różne standardy, jak normy PN-IEC, które podkreślają, jak ważna jest dokładność i planowanie przy instalacjach elektrycznych. Używanie właściwych narzędzi zwiększa wydajność, a także zmniejsza ryzyko błędów, które mogą skończyć się problemami, jak zwarcia czy uszkodzenia sprzętu. Na przykład, korzystając z poziomnicy przy układaniu przewodów, mamy pewność, że będą one prosto, co będzie miało znaczenie przy montażu osprzętu elektrycznego.

Pytanie 23

W instrukcji technicznej dotyczącej instalacji elektrycznej przewód uziemiający jest oznaczony symbolem literowym

A. CC
B. TE
C. E
D. FPE
Nieprawidłowe odpowiedzi mogą wynikać z nieporozumień dotyczących symboliki używanej w dokumentacji elektrycznej. Odpowiedzi takie jak TE, E oraz FPE nie odnoszą się do przewodu wyrównawczego w kontekście ochrony przed porażeniem prądem. Symbol TE odpowiada zazwyczaj przewodom stosowanym w instalacjach telekomunikacyjnych, natomiast E najczęściej odnosi się do uziemienia, co nie jest tym samym co przewód wyrównawczy. Przewód uziemiający ma na celu zapewnienie bezpiecznego odprowadzenia prądu do ziemi, ale nie służy bezpośrednio do wyrównywania potencjałów. FPE z kolei może być mylone z przewodami stosowanymi w systemach ochrony przeciwprzepięciowej, które mają inną funkcję. Zrozumienie różnic między tymi symbolami jest kluczowe dla prawidłowego projektowania i implementacji systemów elektrycznych. Błędy myślowe związane z myleniem funkcji przewodów mogą prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, w których instalacja nie spełnia wymogów bezpieczeństwa, co jest niezgodne z normami i dobrymi praktykami branżowymi. Właściwe stosowanie symboli oraz ich zrozumienie jest podstawą skutecznego i bezpiecznego projektowania instalacji elektrycznych.

Pytanie 24

Przygotowując się do wymiany uszkodzonego gniazda trójfazowego w systemie elektrycznym, po odłączeniu napięcia w obwodzie tego gniazda, należy przede wszystkim

A. oznaczyć miejsce pracy
B. zabezpieczyć obwód przed niezamierzonym włączeniem napięcia
C. rozłożyć dywanik elektroizolacyjny w obszarze roboczym
D. poinformować dostawcę energii o zamiarze przeprowadzenia naprawy
Zabezpieczenie obwodu przed przypadkowym załączeniem napięcia jest kluczowym krokiem w procesie wymiany gniazda trójfazowego, co wynika z podstawowych zasad bezpieczeństwa w pracy z instalacjami elektrycznymi. Po wyłączeniu napięcia, warto zastosować wyłącznik rozłączający lub blokadę, aby uniemożliwić przypadkowe włączenie zasilania. Dobrym przykładem praktycznym jest użycie blokady w systemach, w których dostęp do urządzeń jest wspólny, co minimalizuje ryzyko niebezpiecznych sytuacji. Dodatkowo, zgodnie z normami PN-IEC 60364, należy stosować odpowiednie procedury bezpieczeństwa, w tym oznaczenie obszaru pracy oraz zapewnienie, że osoba pracująca ma odpowiednie kwalifikacje. Takie działania nie tylko chronią pracowników, ale również klientów i innych osób znajdujących się w pobliżu. Warto również pamiętać o stosowaniu odpowiednich środków ochrony osobistej, takich jak rękawice izolacyjne oraz okulary ochronne, aby dodatkowo zminimalizować ryzyko wystąpienia wypadków.

Pytanie 25

Który z łączników dysponuje komorami gaszeniowymi i ma zdolność do przerywania prądów zwarciowych?

A. Odłącznik
B. Stycznik
C. Wyłącznik
D. Rozłącznik
Wyłącznik to urządzenie elektroenergetyczne, które nie tylko przerywa obwód, ale także posiada komory gaszeniowe, co umożliwia mu skuteczne wyłączanie prądów zwarciowych. Komory te są kluczowe, ponieważ odpowiadają za stłumienie łuku elektrycznego, który powstaje podczas rozłączania obwodu w sytuacji zwarcia. Dzięki temu wyłączniki są w stanie szybko i bezpiecznie eliminować niebezpieczne prądy, co chroni urządzenia elektryczne oraz instalacje przed uszkodzeniami. Przykładami zastosowań wyłączników są systemy zabezpieczeń w elektrowniach, stacjach transformacyjnych oraz w instalacjach przemysłowych, gdzie niezawodność i bezpieczeństwo są kluczowe. W kontekście norm, wyłączniki powinny spełniać wymogi określone w normach IEC 60947 i PN-EN 60898, które regulują ich budowę oraz parametry pracy, co zapewnia ich wysoką jakość i efektywność działania.

Pytanie 26

W jakim z podanych układów sieciowych pojawia się przewód PEN?

A. TT
B. TN-C
C. TN-S
D. IT
Odpowiedź TN-C jest poprawna, ponieważ w tym układzie sieciowym przewód PEN (przewód ochronny-neutralny) pełni podwójną funkcję, łącząc funkcję uziemiającą z funkcją neutralną. Oznacza to, że jeden przewód jest odpowiedzialny zarówno za ochronę przed porażeniem elektrycznym, jak i za przewodzenie prądu neutralnego. Układ TN-C jest często stosowany w nowoczesnych instalacjach elektrycznych w budynkach mieszkalnych oraz przemysłowych, gdzie zapewnia wysoki poziom bezpieczeństwa oraz efektywności energetycznej. Zgodnie z normami PN-IEC 60364, stosowanie przewodu PEN w układzie TN-C umożliwia uproszczenie instalacji poprzez redukcję liczby przewodów oraz zmniejszenie ryzyka błędów podłączeniowych. Przykładem zastosowania układu TN-C mogą być instalacje w dużych budynkach biurowych, gdzie przewód PEN efektywnie łączy punkt neutralny transformatora z systemem uziemiającym budynku, co zwiększa bezpieczeństwo i stabilność zasilania elektrycznego.

Pytanie 27

Która z podanych czynności jest częścią inspekcji wirnika maszyny komutatorowej?

A. Pomiar oporu izolacji
B. Kontrola braku zwarć międzyzwojowych
C. Wyważenie
D. Weryfikacja stanu szczelin komutatora
Sprawdzenie stanu wycinków komutatora jest kluczowym elementem oględzin wirnika maszyny komutatorowej. Wycinki komutatora, które są wykonane najczęściej z miedzi, muszą być w dobrym stanie, aby zapewnić prawidłowe przewodzenie prądu i minimalizować straty energii. Ich uszkodzenie, zarysowania czy pęknięcia mogą prowadzić do poważnych problemów, takich jak przegrzewanie się wirnika, co z kolei może skutkować uszkodzeniem całej maszyny. W praktyce należy zwrócić uwagę na bliskość wycinków, ich stopień zużycia oraz jakiekolwiek osady czy zanieczyszczenia, które mogą wpływać na działanie komutatora. Regularne oględziny stanu wycinków komutatora są zalecane w ramach okresowych przeglądów technicznych, co jest zgodne z dobrą praktyką w utrzymaniu ruchu i zaleceniami producentów. Dzięki tym kontrolom można zapobiec awariom, które mogą prowadzić do przestojów w pracy maszyny oraz generować dodatkowe koszty związane z naprawami i utratą wydajności.

Pytanie 28

Do czynności związanych z oględzinami instalacji elektrycznej nie należy

A. sprawdzenie prawidłowości oznaczeń przewodów neutralnych oraz ochronnych
B. weryfikacja oznaczeń obwodów oraz zabezpieczeń
C. ocena dostępności urządzeń, co umożliwia ich wygodną obsługę oraz eksploatację
D. pomiar rezystancji uziemienia
Pomiar rezystancji uziemienia jest kluczowym procesem, który ma na celu zapewnienie odpowiedniej ochrony przed skutkami piorunów i zakłóceń elektrycznych. Uziemienie jest istotnym elementem w instalacjach elektrycznych, który chroni urządzenia oraz osoby przed niebezpieczeństwami związanymi z przepięciami oraz zwarciami. Odpowiednia rezystancja uziemienia powinna być zgodna z normami, takimi jak PN-IEC 60364, które zalecają, aby wartość rezystancji uziemienia nie przekraczała 10 Ω dla urządzeń w warunkach normalnych. W praktyce, pomiar ten może być przeprowadzany przy użyciu specjalistycznych urządzeń, takich jak mierniki rezystancji uziemienia, które pozwalają na szybkie i dokładne określenie wartości rezystancji. Właściwe wykonanie tego pomiaru jest niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników oraz trwałości instalacji elektrycznej. Przykładowo, w budynkach użyteczności publicznej, takich jak szpitale czy szkoły, regularne pomiary rezystancji uziemienia są wymagane przynajmniej raz w roku w celu spełnienia norm bezpieczeństwa.

Pytanie 29

Narzędzie przestawione na ilustracji przeznaczone jest do

Ilustracja do pytania
A. zaciskania końcówek tulejkowych.
B. zaciskania końcówek oczkowych.
C. profilowania żył przewodów.
D. zdejmowania powłoki z przewodu.
Zarówno zdejmowanie powłoki z przewodu, zaciskanie końcówek oczkowych, jak i zaciskanie końcówek tulejkowych wymagają użycia innych rodzajów narzędzi. W przypadku zdejmowania powłoki z przewodu najczęściej stosuje się nożyce lub specjalistyczne narzędzia do ściągania izolacji, które są zaprojektowane tak, aby precyzyjnie usunąć zewnętrzną warstwę bez uszkadzania wrażliwych żył wewnętrznych. Użycie szczypiec okrągłych w tym kontekście jest niewłaściwe, ponieważ ich konstrukcja nie sprzyja precyzyjnemu ściąganiu izolacji. Z kolei zaciskanie końcówek oczkowych i tulejkowych z reguły wymaga użycia odpowiednich szczypiec zaciskowych, które są dedykowane do tego celu. Użycie niewłaściwych narzędzi może prowadzić do nieszczelnych połączeń elektrycznych, co zwiększa ryzyko awarii lub uszkodzeń w instalacji. Powszechnym błędem myślowym jest przekonanie, że jedno narzędzie może zastąpić inne, co wynika z braku świadomości na temat specyfiki i funkcji poszczególnych narzędzi. Dobrze zrozumiane różnice pomiędzy różnymi rodzajami narzędzi oraz ich dedykowanymi zastosowaniami są kluczowe dla zachowania bezpieczeństwa i efektywności w pracach elektrycznych.

Pytanie 30

Korzystając z zamieszczonego fragmentu instrukcji obsługi multimetru, wyznacz względny błąd pomiaru napięcia, jeżeli woltomierz wskazał 120 V.

Instrukcja obsługi multimetru (fragment)

Uchyb pomiaru:

0,1% w.m. ±0,05% w.z. (podzakresy 100 mV, 1 V)

0,2% w.m. ±0,05% w.z. (podzakresy 10 V, 100 V, 1000 V)

gdzie w.m. oznacza wartość zmierzoną, a w.z. wartość zakresu.

A. 6,10%
B. 0,07%
C. 0,74%
D. 0,62%
Względny błąd pomiaru napięcia wynosi 0,62%, co oznacza, że pomiar wykonany za pomocą woltomierza jest dokładny w granicach tego błędu. W celu obliczenia względnego błędu, należy dodać błąd stały urządzenia do błędu procentowego, a następnie podzielić tę sumę przez wartość zmierzoną (w tym przypadku 120 V). Takie podejście jest zgodne z profesjonalnymi standardami pomiarowymi, które wskazują, jak prawidłowo oceniać błędy pomiarowe. W praktyce, stosując woltomierz, bardzo ważne jest, aby zrozumieć i obliczyć te błędy, aby zapewnić dokładność i wiarygodność pomiarów. Na przykład, w zastosowaniach inżynieryjnych, gdzie precyzyjne parametry elektryczne są krytyczne, skuteczne zarządzanie błędami pomiarowymi pozwala na optymalizację procesów produkcyjnych, a także na zapewnienie bezpieczeństwa. W związku z tym, umiejętność obliczania względnych błędów pomiarowych jest kluczowa dla każdego specjalisty w dziedzinie elektrotechniki.

Pytanie 31

Która z wymienionych czynności należy do konserwacji elektrycznej w mieszkaniach?

A. Weryfikacja czasu działania zabezpieczenia przeciwzwarciowego
B. Zamiana wszystkich źródeł oświetlenia w oprawach
C. Zmiana wszystkich końcówek śrubowych w puszkach rozgałęźnych
D. Sprawdzenie stanu izolacji oraz powłok przewodów
Sprawdzenie stanu izolacji i powłok przewodów jest kluczowym elementem konserwacji instalacji elektrycznych w mieszkaniach. Izolacja przewodów jest niezbędna do zapewnienia bezpieczeństwa użytkowania, ponieważ uszkodzona lub niewłaściwa izolacja może prowadzić do zwarć, pożarów, a także porażenia prądem. Regularne inspekcje stanu izolacji powinny być przeprowadzane zgodnie z obowiązującymi standardami, takimi jak norma PN-IEC 60364, która określa wymagania dotyczące instalacji elektrycznych w obiektach budowlanych. Przykładowe metody oceny stanu izolacji obejmują pomiar rezystancji przy użyciu megomierza. Zastosowanie odpowiednich technik, takich jak testy izolacji, pozwala na wczesne wykrycie problemów i ich naprawę, co przekłada się na dłuższą żywotność instalacji oraz zwiększa bezpieczeństwo mieszkańców. Dbanie o stan izolacji to nie tylko spełnienie wymogów prawnych, ale także odpowiedzialność za bezpieczeństwo domowników i ich majątek.

Pytanie 32

Jakim symbolem oznacza się przewód jednożyłowy, wykonany z aluminiowych drutów i mający izolację z polichlorku winylu, o średnicy żyły 2,5 mm2?

A. YDY 2,5 mm2
B. YLY 2,5 mm2
C. ALY 2,5 mm2
D. ADY 2,5 mm2
Odpowiedź ALY 2,5 mm2 jest poprawna, ponieważ odnosi się do przewodu jednożyłowego z aluminiową żyłą wielodrutową, który jest powszechnie stosowany w instalacjach elektrycznych. W oznaczeniu tym, litera 'A' wskazuje na materiał przewodnika - aluminium, co jest istotne, ponieważ różni się on właściwościami od miedzi, na przykład mniejszą przewodnością elektryczną i wyższą wagą przy tej samej długości. Litera 'L' oznacza, że przewód jest wielodrutowy, co zwiększa elastyczność i ułatwia instalację w trudnych warunkach. Przewody te są zwykle stosowane w instalacjach oświetleniowych oraz w zasilaniu urządzeń domowych, gdzie ich parametry elektryczne, takie jak maksymalne obciążenie prądowe, są dostosowane do standardów, takich jak PN-IEC 60228. Stosowanie przewodów o odpowiedniej specyfikacji jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa oraz efektywności energetycznej w systemach elektrycznych.

Pytanie 33

Który przewód oznacza symbol PE?

A. Wyrównawczy
B. Ochronno-neutralny
C. Uziemiający
D. Ochronny
Odpowiedź "Ochronny" jest prawidłowa, ponieważ przewód oznaczony symbolem PE (ang. Protective Earth) jest kluczowym elementem systemów ochrony przed porażeniem elektrycznym. Przewód PE ma za zadanie prowadzenie prądu doziemnego w przypadku awarii urządzenia, co minimalizuje ryzyko porażenia prądem użytkowników. W praktyce, przewód ten jest integralną częścią instalacji elektrycznych w budynkach, a jego właściwe podłączenie do uziemienia jest niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa. Zgodnie z normami, takimi jak PN-IEC 60364, przewód PE powinien być stosowany w każdym obwodzie elektrycznym, w którym zainstalowane są urządzenia elektryczne. Jego zastosowanie obejmuje zarówno instalacje przemysłowe, jak i domowe, gdzie uziemienie urządzeń, takich jak lodówki czy pralki, jest niezbędne dla ochrony przed skutkami zwarcia. Warto również podkreślić, że stosowanie przewodu PE w instalacjach elektrycznych jest wymagane przez przepisy prawa budowlanego, co dodatkowo podkreśla jego znaczenie w kontekście bezpieczeństwa użytkowników.

Pytanie 34

Które z poniższych wskazówek nie dotyczy przeprowadzania nowych instalacji elektrycznych w lokalach mieszkalnych?

A. Odbiorniki o dużej mocy należy zasilać z wyodrębnionych obwodów
B. Gniazda wtyczkowe w każdym pomieszczeniu powinny być zasilane z osobnego obwodu
C. Oddzielić obwody oświetleniowe od obwodów gniazd wtyczkowych
D. Gniazda wtyczkowe w kuchni zasilane muszą być z oddzielnego obwodu
Odpowiedź dotycząca zasilania gniazd wtyczkowych każdego pomieszczenia z osobnego obwodu jest prawidłowa, ponieważ takie podejście nie jest zgodne z zaleceniami w zakresie projektowania instalacji elektrycznych w budynkach mieszkalnych. W praktyce, stosowanie osobnych obwodów dla każdego pomieszczenia może prowadzić do nadmiernych kosztów i skomplikowania instalacji. Zgodnie z Polską Normą PN-IEC 60364-1, obwody powinny być projektowane w taki sposób, aby zapewnić bezpieczeństwo i funkcjonalność, a nie każdy obwód powinien być dedykowany dla jednego pomieszczenia. W standardowych rozwiązaniach gniazda wtyczkowe w poszczególnych pomieszczeniach, jak kuchnia czy salon, mogą być podłączane do wspólnych obwodów, co jest bardziej efektywne, a także ułatwia ewentualne naprawy czy modernizacje. Przykładowo, w kuchni, gdzie występuje wiele odbiorników, stosuje się osobny obwód, ale gniazda w innych pomieszczeniach mogą być zasilane z jednego wspólnego obwodu, co zmniejsza ilość potrzebnych przewodów oraz urządzeń zabezpieczających.

Pytanie 35

Jaka jest znamionowa efektywność silnika trójfazowego, jeśli P = 2,2 kW (mocy mechanicznej), UN = 400 V, IN = 4,6 A oraz cos φ = 0,82?

A. 0,49
B. 0,39
C. 0,84
D. 0,69
Odpowiedzi, które nie zgadzają się z poprawnym wynikiem, zazwyczaj wynikają z błędów w obliczeniach lub złego zrozumienia podstawowych pojęć związanych z mocą silników elektrycznych. Na przykład, wartość 0,69 może sugerować, że obliczenia nie uwzględniają współczynnika mocy lub są oparte na błędnie podanych danych. Często można się spotkać z błędnym założeniem, że moc czynna jest równa mocy mechanicznej, co jest nieprawdziwe, ponieważ moc dostarczona do silnika zawsze jest większa niż moc wyjściowa ze względu na straty energetyczne. Inne odpowiedzi, takie jak 0,49 czy 0,39, mogą wynikać z niepoprawnego przeliczenia wartości mocy czynnej, co w praktyce prowadzi do znacznego niedoszacowania efektywności silnika. Niezrozumienie roli współczynnika mocy w obliczeniach sprawności także często prowadzi do błędnych wyników. Warto zaznaczyć, że efektywność silników ma ogromne znaczenie w kontekście zrównoważonego rozwoju, a wybór silników o wyższej sprawności wpływa na oszczędności energii oraz redukcję emisji CO2. Prawidłowe obliczenia związane z mocą czynnościową oraz jasne zrozumienie relacji między mocą a sprawnością są kluczowe w projektowaniu i eksploatacji systemów napędowych.

Pytanie 36

Które z podanych wskazówek nie odnosi się do realizacji nowych instalacji elektrycznych w lokalach mieszkalnych?

A. Odbiorniki o dużej mocy powinny być zasilane z osobnych obwodów
B. Obwody oświetleniowe należy oddzielić od gniazd wtykowych
C. Gniazda wtykowe w kuchni powinny być podłączane do oddzielnego obwodu
D. Gniazda wtykowe w każdym pomieszczeniu powinny pochodzić z wydzielonego obwodu
Odpowiedź dotycząca zasilania gniazd wtykowych każdego pomieszczenia z osobnego obwodu jest poprawna, ponieważ zgodnie z aktualnymi normami i zaleceniami dotyczącymi instalacji elektrycznych, zapewnia to większe bezpieczeństwo i funkcjonalność. Zasilanie każdego pomieszczenia z osobnego obwodu umożliwia lepsze zarządzanie obciążeniem elektrycznym oraz minimalizuje ryzyko przeciążenia instalacji. Przykładowo, w przypadku awarii jednego z obwodów, pozostałe pomieszczenia mogą nadal być zasilane, co zwiększa komfort użytkowania. Dodatkowo, takie podejście ułatwia lokalizację ewentualnych usterek i ich naprawę, co jest szczególnie ważne w przypadku pomieszczeń takich jak kuchnia czy łazienka, gdzie używa się wielu urządzeń elektrycznych jednocześnie. Warto również zauważyć, że zgodnie z normą PN-IEC 60364, zaleca się stosowanie osobnych obwodów dla urządzeń o dużym poborze mocy, co podkreśla znaczenie wydzielenia obwodów w celu zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności instalacji elektrycznej.

Pytanie 37

Który z łączników elektrycznych stosowanych do zarządzania oświetleniem w instalacjach budowlanych dysponuje czterema oddzielnymi zaciskami przyłączeniowymi oraz jednym klawiszem do sterowania?

A. Krzyżowy
B. Jednobiegunowy
C. Świecznikowy
D. Schodowy
Łącznik krzyżowy to całkiem sprytne urządzenie, które używamy w instalacjach elektrycznych do sterowania światłem z różnych miejsc. Ma cztery zaciski, więc można do niego podłączyć dwa łączniki schodowe i klawisz krzyżowy. Dzięki temu można włączać i wyłączać światło aż z trzech miejsc, co jest przydatne w dużych pomieszczeniach czy korytarzach, gdzie czasem ciężko dojść do włącznika. Używanie łączników krzyżowych według norm, takich jak PN-IEC 60669-1, nie tylko sprawia, że wszystko działa jak należy, ale zapewnia też bezpieczeństwo. Lokalne przepisy mówią, żeby stosować takie rozwiązania tam, gdzie potrzebujemy lepszej kontroli nad oświetleniem. Przykładowo, w korytarzu w domu mamy jeden włącznik przy drzwiach, drugi na schodach, a jak potrzeba to można dorzucić jeszcze jeden w innym miejscu, żeby było wygodniej.

Pytanie 38

Jaką metodę należy zastosować do bezpośredniego pomiaru rezystancji przewodów?

A. watomierz oraz amperomierz
B. analogowy omomierz
C. cyfrowy watomierz
D. amperomierz oraz woltomierz
Wykorzystanie watomierza cyfrowego do pomiaru rezystancji przewodów jest nieodpowiednie, ponieważ watomierz służy do pomiaru mocy elektrycznej, a nie do oceny rezystancji. Watomierz mierzy moc czynną, wyrażoną w watach, na podstawie pomiaru napięcia i natężenia prądu oraz współczynnika mocy. Użycie tego narzędzia w kontekście pomiaru rezystancji prowadzi do mylnych rezultatów, ponieważ nie uwzględnia ono specyfiki rezystancji, która jest niezależna od mocy. Podobnie, połączenie amperomierza i woltomierza również nie jest właściwe, gdyż te urządzenia mierzą natężenie prądu i napięcie, a do obliczenia rezystancji potrzebne jest odniesienie do wartości mierzonej bezpośrednio, co wymaga zastosowania omomierza. W przypadku watomierza i amperomierza, pomiar rezystancji wymagałby dodatkowego przeliczenia, co wprowadza niepotrzebne komplikacje i możliwość błędów. Coraz częściej w praktyce inżynierskiej wykorzystuje się zalecenia dotyczące stosowania omomierzy, które zapewniają dokładność i prostotę pomiarów. Zrozumienie tego, że każdy instrument ma swoje specyficzne zastosowanie, jest kluczowe dla przeprowadzania efektywnych i dokładnych pomiarów w elektrotechnice.

Pytanie 39

Podczas wymiany uszkodzonego gniazdka w instalacji powierzchniowej prowadzonej w rurach karbowanych zauważono, że na skutek poluzowania zacisku izolacja jednego z przewodów na odcinku kilku centymetrów straciła elastyczność oraz zmieniła barwę. Jak należy przeprowadzić naprawę tego uszkodzenia?

A. Wymienić wszystkie przewody na nowe o większej średnicy
B. Zaizolować uszkodzoną część izolacji przewodu taśmą
C. Nałożyć koszulkę termokurczliwą na uszkodzoną część izolacji przewodu
D. Wymienić uszkodzony przewód na nowy o identycznej średnicy
Wybór wymiany uszkodzonego przewodu na nowy o takim samym przekroju jest najlepszym rozwiązaniem w tej sytuacji. Uszkodzenia izolacji przewodów mogą prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak zwarcia, przegrzewanie się lub nawet pożary. Przewody elektryczne muszą być w pełni sprawne, aby zapewnić bezpieczeństwo i prawidłowe działanie instalacji. Wymiana na przewód o takim samym przekroju gwarantuje, że nie dojdzie do przeciążenia obwodu, co mogłoby wystąpić w przypadku zastosowania przewodu o większym przekroju. Zgodnie z normami PN-IEC 60364, przewody powinny być dobrane do obciążenia, a ich izolacja musi być nienaruszona. Praktyka wymiany przewodów na nowe jest zgodna z dobrymi praktykami branżowymi, które zalecają stosowanie materiałów wysokiej jakości oraz przestrzeganie zasad BHP podczas pracy z instalacjami elektrycznymi.

Pytanie 40

Jakiego narzędzia należy użyć, aby zweryfikować, czy nie ma napięcia w instalacji elektrycznej 230 V, przed przystąpieniem do prac konserwacyjnych?

A. Omomierza cyfrowego
B. Czujnika zaniku fazy
C. Miernika parametrów instalacji
D. Neonowego wskaźnika napięcia
Neonowy wskaźnik napięcia to urządzenie, które pozwala na szybkie i skuteczne sprawdzenie obecności napięcia w instalacjach elektrycznych. Działa na zasadzie świecenia diody neonowej, gdy napięcie przekracza określony próg. Jest to podstawowe narzędzie, które powinno być używane przed rozpoczęciem jakichkolwiek prac konserwacyjnych, aby zapewnić bezpieczeństwo techników. W praktyce, po podłączeniu wskaźnika do przewodów, jego świecenie sygnalizuje, że w instalacji występuje napięcie, co oznacza, że nie powinno się przystępować do prac. Zgodnie z ogólnymi zasadami BHP, każda osoba pracująca w branży elektrycznej powinna posiadać odpowiednie narzędzia do pomiaru, a neonowy wskaźnik jest jednym z najprostszych i najtańszych. Przykładem może być sytuacja, gdy elektryk musi wymienić gniazdko – przed rozpoczęciem wymiany, zawsze powinien skontrolować, czy w obwodzie nie ma napięcia, używając neonowego wskaźnika. Tego rodzaju praktyki są zgodne z normami PN-IEC 61010, które regulują kwestie bezpieczeństwa urządzeń elektrycznych.