Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik mechatronik
  • Kwalifikacja: ELM.03 - Montaż, uruchamianie i konserwacja urządzeń i systemów mechatronicznych
  • Data rozpoczęcia: 22 maja 2025 20:13
  • Data zakończenia: 22 maja 2025 20:20

Egzamin zdany!

Wynik: 31/40 punktów (77,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Układy cyfrowe realizowane w technologii TTL potrzebują zasilania napięciem stałym o wartości

A. 25 V
B. 15 V
C. 10 V
D. 5 V
Zasilanie scalonych układów cyfrowych wykonanych w technologii TTL nie powinno przekraczać 5 V, ponieważ wyższe napięcia, takie jak 10 V, 15 V czy 25 V, mogą prowadzić do uszkodzenia tych układów. Wysokie napięcia mogą przekraczać maksymalne wartości tolerancyjne dla tranzystorów stosowanych w TTL, co skutkuje ich nienormalnym działaniem, a w skrajnych przypadkach - całkowitym zniszczeniem. Niezrozumienie zasad działania technologii TTL oraz ich wymagań dotyczących zasilania może prowadzić do typowych błędów w projektowaniu. Na przykład, użytkownicy mogą mylnie zakładać, że wyższe napięcia zwiększają wydajność układów, co jest nieprawda. TTL działa w zakresie niskich napięć, co zapewnia odpowiednie poziomy sygnałów logicznych, a ich stabilność jest kluczowa dla poprawnego działania. Ponadto, użycie niewłaściwego napięcia zasilania może prowadzić do powstawania zakłóceń elektromagnetycznych, co negatywnie wpływa na inne komponenty systemu. Dlatego ważne jest, aby projektując obwody cyfrowe oparte na TTL, przestrzegać ściśle zalecanych parametrów zasilania, co przyczyni się do ich niezawodności oraz trwałości w dłuższym okresie. Kluczowym elementem każdej aplikacji elektronicznej jest zapewnienie zgodności z dokumentacją techniczną oraz standardami branżowymi, które wskazują na konieczność używania odpowiednich wartości napięcia dla różnych technologii.

Pytanie 2

Urządzenie, którego dane techniczne przedstawiono w tabeli,

Ciecz roboczaOlej mineralny
WydajnośćDm3/min47 przy n=1450 min-1, p=1 MPa
Ciśnienie na wlocieMPa-0,02 (podciśnienie) do 0,5 (nadciśnienie)
Ciśnienie na wylocieMPamax. 10
Ciśnienie przeciekówMPamax. 0,2
Moment obrotowyNmmax. 235
Prędkość obrotowaobr/min1 000 do 1 800
Optymalna temperatura pracyK313÷338
Filtracjaμm16

A. otwiera i zamyka przepływ oleju.
B. utrzymuje stałe ciśnienie niezależnie od kierunku przepływu oleju.
C. wytwarza strumień oleju w układach i urządzeniach hydraulicznych.
D. steruje kierunkiem przepływu oleju.
Wybrana odpowiedź jest poprawna, ponieważ urządzenie opisane w tabeli to pompa hydrauliczna, która ma na celu wytwarzanie strumienia oleju w układach hydraulicznych. Wydajność na poziomie 47 dm³/min oraz ciśnienie robocze 1 MPa wskazują na typowe parametry działania pomp hydraulicznych. W praktyce, pompy te są kluczowe w wielu zastosowaniach, takich jak systemy hydrauliczne w maszynach budowlanych, pojazdach, a także w przemyśle. Dobrą praktyką jest regularne monitorowanie parametrów pracy pompy, co pozwala na wczesne wykrywanie usterek i zapewnia długotrwałą efektywność systemu. Ponadto, zgodnie z normami hydraulicznymi, ważne jest, aby pompy były dobierane do konkretnych aplikacji, co zwiększa ich wydajność i bezpieczeństwo działania.

Pytanie 3

Potrojenie natężenia prądu przepływającego przez rezystor o niezmiennej rezystancji spowoduje, że ilość ciepła wydzielającego się w nim wzrośnie

A. trzykrotnie
B. dziewięciokrotnie
C. dwukrotnie
D. sześciokrotnie
Odpowiedź "dziewięciokrotnie" jest poprawna, ponieważ zgodnie z prawem Joule'a, moc wydzielająca się w rezystorze jest proporcjonalna do kwadratu natężenia prądu płynącego przez ten rezystor. Prawo to można zapisać jako P = I²R, gdzie P to moc, I to natężenie prądu, a R to rezystancja. Jeśli natężenie prądu wzrasta trzykrotnie (I -> 3I), moc wydzielająca się w rezystorze staje się P' = (3I)²R = 9I²R, co oznacza, że moc wzrasta dziewięciokrotnie. W praktyce, takie zjawisko ma kluczowe znaczenie w projektowaniu obwodów elektrycznych i systemów grzewczych, gdzie kontrola wydzielanego ciepła jest istotna dla bezpieczeństwa i efektywności energetycznej. Zrozumienie tej zależności pozwala inżynierom na odpowiednie dobieranie wartości rezystancji oraz zabezpieczeń, aby uniknąć przegrzewania się elementów w obwodach elektronicznych, co może prowadzić do awarii lub uszkodzeń sprzętu. W branży elektronicznej i elektrycznej, przestrzeganie tych zasad jest niezbędne dla zapewnienia niezawodności i trwałości urządzeń.

Pytanie 4

Jakie czynności nie są wykonywane w trakcie dopasowywania komponentów podczas montażu systemów mechatronicznych?

A. Rozwiercanie
B. Skrobanie
C. Spawanie
D. Docieranie
Spawanie to proces, który polega na łączeniu dwóch lub więcej elementów metalowych poprzez ich stopienie i zespolenie w wyniku działania wysokiej temperatury. W kontekście montażu urządzeń mechatronicznych, spawanie nie jest operacją stosowaną do dopasowywania elementów, ponieważ ma na celu trwałe łączenie komponentów, co jest różne od precyzyjnego dopasowania ich kształtów i wymiarów. W mechatronice kluczowe jest zapewnienie odpowiednich tolerancji i pasowania, które są zdefiniowane na podstawie norm, takich jak ISO 286. Przykładowo, w procesach montażowych często stosuje się techniki takie jak skrobanie, które umożliwia precyzyjne dopasowanie powierzchni elementów, co jest niezbędne dla uzyskania odpowiedniej funkcjonalności układów mechanicznych. Z praktycznego punktu widzenia, umiejętność właściwego dobierania metod montażu i dopasowania elementów jest kluczowa dla zapewnienia niezawodności i efektywności działania urządzeń mechatronicznych.

Pytanie 5

W wyniku incydentu u rannego wystąpił krwotok zewnętrzny, a w ranie pozostało ciało obce. Co należy zrobić w pierwszej kolejności?

A. wezwać pomoc i nałożyć opatrunek uciskowy powyżej rany siedzącego rannego
B. usunąć ciało obce, położyć rannego i wezwać lekarza
C. założyć jałowy opatrunek na ranę i umieścić rannego z uniesionymi kończynami powyżej poziomu serca
D. nałożyć jałowy opatrunek na ranę siedzącego rannego i wezwać lekarza
Zastosowanie jałowego opatrunku na ranę i uniesienie kończyn to bardzo dobry sposób na radzenie sobie z krwotokiem zewnętrznym. Najpierw trzeba zasłonić ranę, żeby nie doszło do jej zanieczyszczenia. Dzięki temu zmniejszamy ryzyko zakażeń. Potem, unosząc kończyny, ograniczamy przepływ krwi do rany, co może pomóc w zatrzymaniu krwawienia aż do przybycia fachowej pomocy. To wszystko jest zgodne z wytycznymi Europejskiej Rady Resuscytacji, która podkreśla, jak ważne jest trzymanie poszkodowanego w stabilnej pozycji. W takich sytuacjach, kiedy czas odpowiedzi służb medycznych jest dłuższy, te kroki mają naprawdę kluczowe znaczenie i mogą uratować życie.

Pytanie 6

Rysunek przedstawia symbol graficzny bramki

Ilustracja do pytania
A. NAND
B. NOR
C. Ex-NOR
D. Ex-OR
Symbol graficzny przedstawia bramkę Ex-OR (Exclusive OR), która jest kluczowym elementem w projektowaniu układów cyfrowych. Działa na zasadzie, że na wyjściu generuje stan wysoki (1) tylko wtedy, gdy na wejściach są różne stany – jednocześnie 1 i 0. To odróżnia ją od standardowej bramki OR, która daje wynik wysoki, gdy przynajmniej jedno z wejść ma stan wysoki. W praktyce, bramki Ex-OR są wykorzystywane w takich zastosowaniach jak sumatory w obliczeniach arytmetycznych, a także w układach logicznych, które wymagają porównywania stanów. Przykładem może być kontrola błędów w transmisji danych, gdzie bramka Ex-OR jest używana do generowania bitów parzystości. W kontekście standardów, stosowanie bramek Ex-OR jest zgodne z praktykami projektowania układów cyfrowych, które kładą nacisk na efektywność i minimalizację błędów. Zrozumienie działania tej bramki jest fundamentem dla dalszych zagadnień związanych z układami cyfrowymi i logiką.

Pytanie 7

Silnik krokowy dysponuje 4 uzwojeniami wzbudzającymi, z których każde ma 8 nabiegunników. Jakie będzie przesunięcie kątowe silnika przypadające na pojedynczy krok przy sterowaniu jednym uzwojeniem?

A. 5°38'
B. 22°30'
C. 2°49'
D. 11°15'
Odpowiedzi 22°30', 2°49' i 5°38' zawierają błędne obliczenia, które mogą wynikać z nieprawidłowego rozumienia działania silników krokowych oraz zasadności ich podziału na kroki. Odpowiedź 22°30' może sugerować, że osoba myśli o 18 krokach na obrót, co jest nieprawidłowe w kontekście tego silnika. Taki błąd może prowadzić do nieefektywnego stosowania silników krokowych w aplikacjach wymagających wysokiej precyzji. Z kolei opcja 2°49' sugeruje bardzo dużą liczbę kroków na pełny obrót, co z kolei implikuje, że liczba uzwojeń i nabiegunników została źle zinterpretowana. Odpowiedź 5°38' również wskazuje na zrozumienie mechanizmu działania silnika, ale z niewłaściwym wyliczeniem kroków na obrót, co może prowadzić do błędnych ustawień w systemach automatyzacji. Kluczowym aspektem przy pracy z silnikami krokowymi jest świadomość tego, że każde uzwojenie i nabiegunnik wpływa na dokładność i wydajność mechanizmu. W przemyśle i automatyce, gdzie precyzja jest krytyczna, błędy w obliczeniach mogą prowadzić do poważnych konsekwencji w procesach technologicznych, dlatego istotne jest, by dobrze rozumieć sposób obliczania kątów przesunięcia w silnikach krokowych.

Pytanie 8

Przed przystąpieniem do wymiany zaworu elektropneumatycznego, który jest sterowany przez PLC, należy zająć się zasilaniem pneumatycznym.

A. odłączyć przewody zasilające sterownik oraz przewody pneumatyczne od elektrozaworu
B. wprowadzić sterownik PLC w tryb STOP, odłączyć zasilanie elektryczne oraz pneumatyczne układu
C. dezaktywować zasilanie pneumatyczne, odłączyć przewody od cewki elektrozaworu i przewody
D. wyłączyć dopływ sprężonego powietrza, odłączyć siłownik oraz wyłączyć PLC
Poprawna odpowiedź wskazuje na kluczowe etapy przygotowania do wymiany zaworu elektropneumatycznego, który jest zintegrowany z systemem sterowania PLC. Wprowadzenie sterownika PLC w tryb STOP jest niezbędne, aby zapobiec niekontrolowanemu działaniu systemu podczas przeprowadzania prac serwisowych. Wyłączenie zasilania elektrycznego oraz pneumatycznego całego układu eliminuje ryzyko wystąpienia niebezpiecznych sytuacji, takich jak przypadkowe uruchomienie czy wyciek sprężonego powietrza, co mogłoby prowadzić do uszkodzeń sprzętu lub zagrożenia dla operatorów. Dobrym przykładem jest procedura serwisowa w przemyśle automatyzacyjnym, gdzie przed wymianą komponentów pneumatycznych zawsze stosuje się blokady i procedury bezpieczeństwa, zgodne z normami ISO 13849, które regulują bezpieczeństwo maszyn. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy zwiększa bezpieczeństwo operacji oraz efektywność pracy, minimalizując ryzyko awarii i wypadków.

Pytanie 9

Jakie urządzenie umożliwia pomiar temperatury łopat sprężarki o ruchu obrotowym?

A. pirometru
B. termistora
C. tensometru
D. manometru
Pirometr to urządzenie, które służy do bezkontaktowego pomiaru temperatury obiektów, co sprawia, że jest szczególnie przydatne w przypadku wirujących łopat sprężarek przepływowych. Wirujące elementy w sprężarkach osiągają wysokie prędkości oraz temperatury, co utrudnia zastosowanie tradycyjnych czujników temperatury, które wymagają fizycznego kontaktu z mierzonym obiektem. Pirometry działają na zasadzie detekcji promieniowania podczerwonego emitowanego przez obiekt, co pozwala na skuteczne mierzenie temperatury z zachowaniem bezpieczeństwa i dokładności. W zastosowaniach przemysłowych pirometry są szeroko stosowane w monitorowaniu procesów technologicznych, gdzie istotne jest ciągłe kontrolowanie temperatury, na przykład w turbinach gazowych czy silnikach odrzutowych. Dobre praktyki w zakresie pomiarów temperatury wskazują na konieczność kalibracji pirometrów oraz uwzględnienia warunków otoczenia, takich jak obecność dymu czy pary, które mogą wpływać na dokładność odczytów. Użycie pirometru w tym kontekście jest zgodne z normami branżowymi dotyczącymi monitorowania procesów i zapewnienia efektywności energetycznej maszyn.

Pytanie 10

Obniżenie temperatury czynnika w sprężarkach skutkuje

A. skraplaniem pary wodnej oraz osuszaniem powietrza
B. osadzaniem zanieczyszczeń na dnie zbiornika
C. powiększaniem objętości sprężonego powietrza
D. wzrostem ciśnienia sprężonego powietrza
Wzrost ciśnienia sprężonego powietrza po schłodzeniu czynnika jest zjawiskiem fizycznym wynikającym z zastosowania zasady gazów doskonałych, która mówi, że przy stałej objętości gazu, jego ciśnienie rośnie wraz ze spadkiem temperatury. W praktyce, schładzanie czynnika roboczego w sprężarkach służy nie tylko do podniesienia efektywności procesu sprężania, ale również do dehydratacji powietrza, co jest kluczowe w aplikacjach przemysłowych. Zastosowanie systemów chłodzenia w sprężarkach przyczynia się do redukcji kondensacji pary wodnej, co zapobiega korozji i osadzaniu się zanieczyszczeń w układzie pneumatycznym. Udoskonalone systemy, takie jak sprężarki o wyższej wydajności czy chłodnice powietrza, przyczyniają się do zwiększenia efektywności energetycznej, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w branży. W efekcie, poprawa ciśnienia sprężonego powietrza poprzez schładzanie czynnika roboczego jest kluczowym elementem dla uzyskania wysokiej jakości sprężonego powietrza.

Pytanie 11

Jak można zmierzyć moc pobieraną przez urządzenie zasilane napięciem 24 V DC?

A. mostkiem Wheatstone'a
B. watomierzem w układzie Arona
C. mostkiem Thompsona
D. woltomierzem i amperomierzem
Pomiar mocy pobieranej przez urządzenie zasilane napięciem 24 V DC można zrealizować poprzez zastosowanie woltomierza oraz amperomierza. Woltomierz umożliwia zmierzenie napięcia w obwodzie, natomiast amperomierz mierzy natężenie prądu. Moc (P) można obliczyć korzystając z równania P = U * I, gdzie U to napięcie, a I to natężenie prądu. Przykładowo, jeśli woltomierz wskazuje 24 V, a amperomierz 2 A, moc wynosi 48 W. Takie podejście jest zgodne z najlepszymi praktykami pomiarowymi, gdzie dokładność pomiarów jest kluczowa. Używanie woltomierza i amperomierza jest standardową metodą w wielu zastosowaniach, w tym w inżynierii elektrycznej i automatyce przemysłowej, co zapewnia wiarygodne i precyzyjne wyniki. Warto również pamiętać o prawidłowej kalibracji urządzeń pomiarowych, co wpływa na jakość wyników.

Pytanie 12

Transoptor wykorzystuje się do

A. galwanicznego połączenia obwodów
B. konwersji impulsów elektrycznych na promieniowanie świetlne
C. sygnalizowania transmisji
D. galwanicznej izolacji obwodów
Transoptor, znany również jako optoizolator, jest urządzeniem elektronicznym, które służy do galwanicznej izolacji obwodów elektrycznych. Jego głównym zadaniem jest zapewnienie nieprzerwanego, ale izolowanego połączenia pomiędzy dwoma obwodami, co pozwala na przesyłanie sygnałów elektrycznych bez bezpośredniego połączenia między nimi. Przykładem zastosowania transoptora jest integracja urządzeń pracujących przy różnych poziomach napięcia, takich jak mikroprocesory i elementy wykonawcze, co chroni wrażliwe układy przed wysokim napięciem. Transoptory są powszechnie stosowane w automatyce przemysłowej, telekomunikacji oraz systemach pomiarowych, gdzie izolacja jest kluczowa dla bezpieczeństwa i niezawodności. Dzięki nim możliwe jest także zminimalizowanie zakłóceń elektromagnetycznych, co jest zgodne z najlepszymi praktykami inżynieryjnymi w projektowaniu systemów elektronicznych.

Pytanie 13

Próba włączenia napędu z prawidłowo działającym silnikiem trójfazowym za każdym razem powoduje włączenie wyłącznika instalacyjnego. Jakie działanie może potencjalnie rozwiązać ten problem?

A. Podłączenie kondensatora rozruchowego
B. Odłączenie uziemienia silnika
C. Zastosowanie wyłącznika instalacyjnego zwłocznego
D. Zmiana kolejności faz
Pojęcia związane z odłączeniem uziemienia silnika, podłączeniem kondensatora rozruchowego oraz zmianą kolejności faz nie są skutecznymi rozwiązaniami problemu zadziałania wyłącznika instalacyjnego. Odłączenie uziemienia może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, w których niekontrolowane napięcia mogą pojawić się na obudowie silnika, co stwarza ryzyko porażenia prądem elektrycznym. Uziemienie jest kluczowe dla bezpieczeństwa urządzeń elektrycznych, gdyż chroni zarówno operatorów, jak i urządzenia przed skutkami zwarcia. Z kolei zastosowanie kondensatora rozruchowego jest metodą, która może pomóc jedynie w przypadku silników jednofazowych, a nie trójfazowych. Silniki trójfazowe zazwyczaj nie wymagają kondensatorów rozruchowych, ponieważ ich konstrukcja pozwala na efektywny rozruch bez dodatkowego wsparcia. Zmiana kolejności faz, chociaż może wpłynąć na kierunek obrotów silnika, nie rozwiązuje problemu przeciążenia przy rozruchu. W rzeczywistości, zmiana ta może prowadzić do nieprawidłowej pracy silnika, a nawet jego uszkodzenia. Warto również zauważyć, że silniki trójfazowe posiadają obliczone wartości prądowe i odpowiedni dobór wyłączników instalacyjnych powinien brać pod uwagę te parametry, zamiast stosować metody, które mogą wprowadzić dodatkowe ryzyko i nieprawidłowości w działaniu systemu.

Pytanie 14

Podwyższenie temperatury oleju w systemie hydraulicznym prowadzi do

A. zmniejszenia lepkości oleju
B. zmniejszenia objętości oleju
C. zwiększenia efektywności układu
D. zwiększenia lepkości oleju
Jak temperatura oleju w hydraulice rośnie, to jego lepkość spada. Fajnie, bo to zjawisko można zobaczyć nie tylko w olejach hydraulicznych, ale i w innych cieczach. Po prostu, im wyższa temperatura, tym cząsteczki oleju mają więcej energii i szybciej się poruszają. W praktyce, olej staje się bardziej płynny, co znaczy, że lepiej krąży w układzie hydraulicznym. Dzięki mniejszej lepkości łatwiej pokonywane są opory, co sprawia, że wszystko działa lepiej. W branży hydraulicznej dobrze jest pilnować temperatury oleju. Jak pracuje długo w wysokich temperaturach, to warto pomyśleć o wymianie lub użyciu innego oleju, który lepiej znosi upały. Te wszystkie standardy, jak ISO 4406 dotyczący czystości oleju, są mega ważne, by olej zachował swoje właściwości w trudniejszych warunkach.

Pytanie 15

Elektrozawór typu normalnie zamknięty o parametrach 230V AC, 50Hz, DN 3/8" FAF 61 mm, nie aktywuje się po podaniu napięcia znamionowego. Przystępując do serwisu elektrozaworu, trzeba najpierw wyłączyć napięcie zasilające, a następnie, w pierwszej kolejności

A. wymienić uszczelkę
B. zmierzyć rezystancję cewki
C. wymienić membranę
D. zwiększyć napięcie zasilania i podać je na cewkę elektrozaworu
Mierzenie rezystancji cewki elektrozaworu jest kluczowym krokiem w diagnostyce problemów z jego działaniem. Cewka, będąca sercem elektrozaworu, generuje pole elektromagnetyczne, które otwiera lub zamyka zawór. Sprawdzenie rezystancji cewki pozwala określić, czy nie występuje uszkodzenie, takie jak przerwanie drutu lub zwarcie. Standardowe wartości rezystancji dla cewki elektrozaworu powinny odpowiadać temu, co podano w specyfikacji producenta. Jeśli wartość ta jest znacznie niższa lub nieodpowiednia, może to wskazywać na uszkodzenie cewki. W praktyce, aby przeprowadzić pomiar, należy użyć multimetru ustawionego na pomiar rezystancji, co jest standardową procedurą w branży. Po potwierdzeniu, że cewka jest sprawna, można kontynuować diagnostykę, sprawdzając inne elementy zaworu, jak membrana lub uszczelki. Właściwe podejście oparte na pomiarze rezystancji cewki jest nie tylko zgodne z najlepszymi praktykami, ale może znacznie przyspieszyć proces naprawy.

Pytanie 16

Jakiego koloru powinna być izolacja przewodu PE?

A. Niebieski.
B. Brązowy.
C. Żółto-zielony.
D. Zielony.
Przewód PE, czyli Protective Earth, powinien być w kolorze żółto-zielonym. To jest standard, który obowiązuje w normie IEC 60446 i w innych przepisach dotyczących instalacji elektrycznych. Przewód PE jest naprawdę ważny, bo chroni nas przed porażeniem prądem. Dlatego jasne oznaczenie tego przewodu jest kluczowe dla bezpieczeństwa ludzi i urządzeń. Dzięki żółto-zielonemu kolorowi elektrycy od razu wiedzą, jaka jest jego funkcja, co ułatwia pracę i sprawia, że wszystko jest zgodne z międzynarodowymi standardami. Kiedy coś się dzieje i awaria występuje, ten przewód powinien odprowadzać nadmiar prądu do ziemi, zmniejszając ryzyko porażenia lub uszkodzenia sprzętu. Oznaczenie w odpowiednim kolorze pozwala na szybkie zidentyfikowanie przewodów, co jest niezbędne podczas montażu czy serwisu. Właściwe oznaczenie to też kwestia ważna, bo prawo wymaga, żeby projektanci i wykonawcy przestrzegali tych norm.

Pytanie 17

Montaż realizowany według zasady całkowitej zamienności polega na

A. montażu elementów składowych wykonanych z dużą precyzją, czyli o bardzo małych tolerancjach wymiarowych
B. tym, że wymagana precyzja wymiaru montażowego osiągana jest przez dopasowanie jednego z elementów składowych poprzez obróbkę jej powierzchni w trakcie montażu
C. tym, że pewien odsetek elementów składowych ma wyższe tolerancje wymiarowe, co obniża koszty produkcji części
D. podziale obrobionych komponentów tworzących zespół według ich rzeczywistych wymiarów
Montaż zgodny z zasadą całkowitej zamienności oznacza, że wszystkie części składowe danego zespołu są produkowane z bardzo wąskimi tolerancjami wymiarowymi. Dzięki temu, każda z części może być wymieniana bez konieczności dodatkowej obróbki. Taki sposób produkcji jest kluczowy w branżach, gdzie precyzja i niezawodność są priorytetem, na przykład w przemyśle lotniczym czy motoryzacyjnym. W praktyce oznacza to, że przy wymianie części, takich jak elementy silnika czy układu napędowego, nie zachodzi potrzeba ich dopasowywania ani regulacji, co znacznie przyspiesza czas montażu. Standardy, takie jak ISO 286 dotyczące tolerancji wymiarowych oraz norma AS9100 w przemyśle lotniczym, podkreślają znaczenie tego podejścia, ponieważ mają one na celu zapewnienie wysokiej jakości oraz bezpieczeństwa produktów. Dostosowanie procesu produkcji do zasady całkowitej zamienności pozwala również na obniżenie kosztów, ponieważ zmniejsza się ryzyko błędów montażowych oraz reklamacji związanych z niewłaściwym działaniem części.

Pytanie 18

Który z poniższych języków programowania dla sterowników PLC jest językiem tekstowym?

A. FBD (Function Block Diagram) - schemat bloków funkcyjnych
B. SFC (SeΩuential Function Chart) - schemat sekwencji funkcji
C. ST (Structured Text) - tekst strukturalny
D. IL (Instruction List) - lista instrukcji - lista instrukcji
Odpowiedź IL (Instruction List) jest jak najbardziej trafna! To jeden z tych języków programowania, które są używane w programowalnych sterownikach logicznych (PLC) i co ważne, jest w formie tekstowej. Zgodnie z normą IEC 61131-3, IL to język niskiego poziomu, przypominający asembler, co pozwala na programowanie sterowników w sposób bardziej zrozumiały dla osób znających tradycyjne języki programowania. Dzięki IL można tworzyć sekwencje instrukcji w prostych linijkach kodu, co na pewno pomoże w optymalizacji czasu działania systemu. Na przykład w automatyce, gdzie każda sekunda ma znaczenie, użycie IL może zmniejszyć opóźnienia w logice sterowania. A znajomość tego języka pozwala też łatwiej współpracować z innymi systemami, które korzystają z niskopoziomowego kodu. To naprawdę przydatna umiejętność w branży.

Pytanie 19

Jakie urządzenie stosowane do zasilania silnika indukcyjnego potrafi regulować częstotliwość wyjściową?

A. Falownik
B. Prostownik
C. Stycznik
D. Chopper
Falownik jest urządzeniem, które konwertuje stałe napięcie na napięcie przemienne o regulowanej częstotliwości i amplitudzie. Dzięki temu pozwala na precyzyjne sterowanie prędkością obrotową silnika indukcyjnego, co jest kluczowe w wielu zastosowaniach przemysłowych, takich jak napędy elektryczne w robotyce, systemach HVAC czy transportery taśmowe. W praktyce, falowniki umożliwiają oszczędność energii poprzez dostosowanie mocy do rzeczywistych potrzeb, co jest zgodne z normami wydajności energetycznej. Dodatkowo, falowniki są zgodne z normami IEC i są szeroko stosowane w automatyzacji procesów przemysłowych, co potwierdza ich istotność w nowoczesnych rozwiązaniach inżynieryjnych. Warto zauważyć, że falowniki mogą również pełnić funkcje zabezpieczeń, takie jak ochrona przed przeciążeniem, co zwiększa trwałość systemów napędowych. W kontekście przemysłowym, ich zastosowanie prowadzi do znacznych oszczędności operacyjnych oraz zwiększenia efektywności procesów produkcyjnych.

Pytanie 20

Osoba obsługująca urządzenie generujące drgania, takie jak młot pneumatyczny, powinna być przede wszystkim wyposażona

A. w odzież ochronną
B. w rękawice antywibracyjne
C. w gogle ochronne
D. w hełm ochronny
Rękawice antywibracyjne to naprawdę ważna rzecz dla ludzi, którzy pracują z maszynami, które drżą, jak na przykład młot pneumatyczny. Te drgania mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, na przykład do zespołu wibracyjnego, który uszkadza nerwy i stawy. Dlatego właśnie te rękawice są zaprojektowane tak, żeby pochłaniać te drgania, co bardzo pomaga w zmniejszeniu ich wpływu na dłonie i ramiona. Z własnego doświadczenia powiem, że dzięki nim praca staje się znacznie bardziej komfortowa, a czas, kiedy można bezpiecznie używać sprzętu, naprawdę się wydłuża. Widzisz to często w budownictwie, gdzie pracownicy używają młotów wyburzeniowych. Normy ISO 5349 mówią, że takie rękawice to dobry sposób na to, żeby zminimalizować ryzyko zdrowotne związane z długotrwałym narażeniem na drgania.

Pytanie 21

Zbyt mała lepkość oleju hydraulicznego może być wynikiem zbyt

A. niskiej temperatury oleju
B. niskiej ściśliwości oleju
C. wysokiego ciśnienia oleju
D. wysokiej temperatury oleju
Wysoka temperatura oleju hydraulicznego prowadzi do zmniejszenia jego lepkości. Wzrost temperatury powoduje, że cząsteczki oleju zaczynają się poruszać szybciej, co skutkuje łatwiejszym przepływem i zmniejszeniem oporu. Zjawisko to jest szczególnie istotne w systemach hydraulicznych, gdzie odpowiednia lepkość oleju jest kluczowa dla efektywności działania układów. Na przykład, w maszynach budowlanych lub przemysłowych, gdzie olej hydrauliczny pełni rolę siły napędowej, jego właściwa lepkość zapewnia skuteczne przekazywanie mocy i minimalizuje ryzyko awarii elementów układu. W wielu standardach, takich jak ISO 6743-4, określają się wymagania dotyczące lepkości olejów hydraulicznych w zależności od temperatury pracy, co pozwala na dobór odpowiednich produktów do konkretnych zastosowań. W praktyce, monitorowanie temperatury oleju oraz jego lepkości jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności działania układów hydraulicznych.

Pytanie 22

Jakie urządzenie pośredniczy w interakcji między urządzeniem mechatronicznym a jego użytkownikiem?

A. Przekaźnik programowalny
B. Robot przemysłowy
C. Panel operatorski HMI
D. Sterownik PLC
Sterownik PLC, robot przemysłowy i przekaźnik programowalny to urządzenia, które pełnią różne funkcje w systemach automatyki, ale nie służą jako bezpośredni interfejs komunikacyjny pomiędzy operatorem a maszyną. Sterownik PLC (Programmable Logic Controller) jest używany do automatyzacji procesów i zarządzania urządzeniami w zakładach produkcyjnych. Jego główną rolą jest monitorowanie sygnałów wejściowych z czujników i wykonywanie odpowiednich działań na wyjściu, jednak nie jest zaprojektowany do bezpośredniego interakcji z operatorem. Robot przemysłowy z kolei wykonuje precyzyjnie zaprogramowane ruchy i operacje, ale również nie komunikuje się bezpośrednio z użytkownikiem w sposób interaktywny. Przekaźnik programowalny działa na zasadzie przełączania sygnałów elektrycznych, co czyni go przydatnym w prostych aplikacjach, ale również nie spełnia roli interfejsu operatora. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe dla prawidłowego projektowania i implementacji systemów mechatronicznych. Często mylnie zakłada się, że te urządzenia mogą pełnić rolę interfejsu, co prowadzi do nieefektywności w obsłudze i nadzoru nad procesami technologicznymi. Odpowiednie zastosowanie technologii HMI pozwala na lepsze zarządzanie systemami oraz poprawę wydajności pracy operatorów poprzez dostarczenie im narzędzi do efektywnej interakcji z maszynami.

Pytanie 23

Jakie urządzenie służy do pomiaru prędkości obrotowej wirnika silnika?

A. prądnica tachometryczna.
B. galwanometr.
C. resolver.
D. tensometr.
Prądnica tachometryczna jest urządzeniem stosowanym do pomiaru prędkości obrotowej wirnika silnika, które działa na zasadzie generowania napięcia proporcjonalnego do prędkości obrotowej wału. Jest to szczególnie przydatne w aplikacjach, gdzie precyzyjny pomiar prędkości jest kluczowy, takich jak w silnikach elektrycznych, systemach automatyki czy pojazdach. Prądnice tachometryczne są często wykorzystywane w systemach regulacji, gdzie dokładne informacje o prędkości obrotowej są niezbędne do uzyskania stabilności i efektywności działania układu. W praktyce, prądnice te znajdują zastosowanie w napędach, robotyce oraz w różnych maszynach przemysłowych. Dobrą praktyką jest regularne kalibrowanie prądnic tachometrycznych, aby zapewnić ich dokładność oraz niezawodność. Znajomość działania prądnic tachometrycznych oraz ich zastosowań pozwala inżynierom na efektywniejsze projektowanie systemów automatyki i zwiększa efektywność produkcji.

Pytanie 24

Który z programów przekształca kod napisany w danym języku programowania na kod maszynowy stosowany przez mikrokontroler?

A. Kompilator
B. Debugger
C. Deasembler
D. Emulator
Kompilator jest narzędziem, które tłumaczy kod źródłowy napisany w określonym języku programowania na kod maszynowy, który jest zrozumiały dla mikrokontrolera. Proces ten obejmuje kilka kroków, w tym analizę składniową, analizę semantyczną oraz generację kodu. Kompilatory są kluczowe w programowaniu systemów embedded, gdzie efektywność i optymalizacja kodu są niezwykle istotne. Przykładem popularnego kompilatora dla języka C jest GCC (GNU Compiler Collection), który jest szeroko stosowany w projektach związanych z mikrokontrolerami, takimi jak platforma Arduino. Kompilacja pozwala także na wykorzystanie różnych poziomów optymalizacji, co sprawia, że końcowy kod maszynowy działa szybciej i zużywa mniej zasobów. W dobrze zaprojektowanym procesie kompilacji, programiści mogą również zastosować dyrektywy preprocesora, co umożliwia dostosowanie kodu do różnych platform sprzętowych. Z tego powodu, znajomość działania kompilatorów jest niezbędna dla każdego, kto pragnie efektywnie programować mikrokontrolery.

Pytanie 25

Demontaż przekładni pasowej zaczyna się od

A. demontażu wałów
B. zdemontowania koła pasowego o większej średnicy
C. zdemontowania koła pasowego o mniejszej średnicy
D. poluzowania naciągu pasów
Poluzowanie naciągu pasów jest kluczowym krokiem w demontażu przekładni pasowych, ponieważ pozwala na swobodne odłączenie elementów układu. W praktyce, zanim przystąpimy do demontażu, ważne jest, aby zminimalizować napięcie w pasach, co zapewnia łatwe usunięcie kół pasowych, zarówno większych, jak i mniejszych. Podczas pracy z przekładniami pasowymi, zgodnie z normami branżowymi, należy zawsze rozpoczynać demontaż od poluzowania naciągu, aby uniknąć uszkodzeń komponentów oraz zapewnić bezpieczeństwo. Przykładowo, w wielu zakładach przemysłowych, przed demontażem przekładni, technicy wykonują inspekcję stanu pasów oraz kół pasowych, aby upewnić się, że nie ma widocznych uszkodzeń. Taki proces pozwala na uniknięcie niepotrzebnych kosztów związanych z wymianą uszkodzonych elementów, a także przyspiesza proces konserwacji maszyn. Dlatego, poluzowanie naciągu pasów jest nie tylko procedurą techniczną, ale także praktycznym podejściem do zarządzania zasobami w zakładzie.

Pytanie 26

Jakie urządzenie jest używane do pomiaru ciśnienia w systemach hydraulicznych?

A. manometr
B. przepływomierz
C. tensometr
D. zawór nadążny
Chociaż tensometry, zawory nadążne i przepływomierze pełnią ważne funkcje w systemach hydraulicznych, nie są one odpowiednie do bezpośredniego pomiaru ciśnienia. Tensometry służą do mierzenia odkształceń materiałów, co ma zastosowanie w kontrolach strukturalnych, ale nie dostarczają bezpośrednich informacji o ciśnieniu w układzie hydraulicznym. Z kolei zawory nadążne są mechanizmami regulacyjnymi, które kontrolują przepływ płynów, ale nie są urządzeniami pomiarowymi i nie mogą samodzielnie dostarczać danych o ciśnieniu. Przepływomierze natomiast mierzą przepływ cieczy lub gazu i dostarczają informacji o ilości medium przechodzącego przez dany punkt, ale nie informują o ciśnieniu, które jest kluczowym aspektem w monitorowaniu stanu układów hydraulicznych. Zrozumienie, jakie urządzenia służą do konkretnego zastosowania, jest kluczowe dla efektywności i bezpieczeństwa operacji w inżynierii hydraulicznej. Typowym błędem jest mylenie funkcji tych urządzeń, co może prowadzić do niewłaściwego doboru sprzętu oraz potencjalnych awarii systemów hydraulicznych.

Pytanie 27

Aby przeprowadzić bezdotykowy pomiar bardzo wysokiej temperatury, powinno się użyć

A. termometru półprzewodnikowego
B. termopary
C. pirometru
D. termometru rezystancyjnego
Pirometr to instrument przeznaczony do bezdotykowego pomiaru temperatury, wykorzystujący promieniowanie podczerwone emitowane przez obiekty. Jego działanie opiera się na zasadzie, że wszystkie obiekty emitują promieniowanie w zależności od swojej temperatury. Pirometry są szczególnie przydatne w sytuacjach, gdzie tradycyjne metody pomiaru, takie jak termometry cieczowe czy termopary, są niewłaściwe lub niemożliwe do zastosowania, na przykład w przypadku gorących lub trudno dostępnych powierzchni. W przemyśle metalurgicznym, hutniczym czy w obiektach energetycznych pirometry znajdują szerokie zastosowanie do monitorowania procesów technologicznych oraz do oceny temperatury w piecach. Standardy takie jak ASTM E2877-13 definiują metody i procedury pomiarowe dla pirometrów, co zwiększa ich wiarygodność i precyzję. Dzięki zastosowaniu pirometrów można także uniknąć kontaktu z niebezpiecznymi materiałami oraz zredukować ryzyko uszkodzenia czujników w ekstremalnych warunkach temperaturowych.

Pytanie 28

Produkcja sprężonego powietrza w systemach pneumatycznych obejmuje przynajmniej jego

A. sprężanie, osuszanie i filtrowanie
B. sprężanie, osuszanie i smarowanie
C. sprężanie, filtrowanie i smarowanie
D. osuszanie, filtrowanie i smarowanie
Wybór odpowiedzi, w której pojawiają się procesy jak sprężanie, filtrowanie i smarowanie, albo osuszanie, filtrowanie i smarowanie, pokazuje, że nie wszystko jeszcze jest jasne w temacie przygotowania sprężonego powietrza. Smarowanie, chociaż ważne w niektórych zastosowaniach pneumatycznych, nie jest bezpośrednio związane z przygotowaniem powietrza. Większość czasu smarowanie dotyczy cylindrów i zaworów, gdzie właściwy smar może pomóc, ale nie ma wpływu na jakość samego powietrza. Osuszanie i filtrowanie są za to kluczowe, bo gdy do systemu dostaje się woda lub zanieczyszczenia, może to doprowadzić do uszkodzeń. Dodatkowo, sprężanie bez wcześniejszego osuchania może powodować kondensację, co jest dość powszechnym błędem. Ważne, żeby pamiętać, że te procesy są powiązane, bo tylko wtedy można optymalnie zarządzać układami pneumatycznymi i zapewnić ich sprawne działanie. Eliminacja wilgoci i zanieczyszczeń to podstawa, żeby systemy pneumatyczne działały długo i bezawaryjnie.

Pytanie 29

Jakie czynności trzeba wykonać, aby zamocować koło pasowe na wale przy użyciu pasowania?

A. Podgrzać wał i schłodzić koło pasowe
B. Podgrzać koło pasowe oraz wał
C. Podgrzać koło pasowe i schłodzić wał
D. Obniżyć temperaturę koła pasowego i wału
Wybór nieprawidłowych metod zamocowania koła pasowego na wale jest często wynikiem nieprawidłowego zrozumienia procesów fizycznych zachodzących podczas montażu. Schładzanie koła pasowego, jak sugeruje jedna z odpowiedzi, byłoby szkodliwe, ponieważ doprowadziłoby do zmniejszenia jego średnicy, co znacznie utrudniłoby, a wręcz uniemożliwiło, jego montaż na wałku. W przypadku rozgrzewania wału i schładzania koła pasowego, również nie osiągnęlibyśmy pożądanego efektu, ponieważ schłodzenie koła spowodowałoby, że jego średnica zmniejszyłaby się, co również prowadziłoby do trudności z montażem. Ponadto, pomysły na rozgrzanie obu elementów mogą wydawać się logiczne, jednak nie uwzględniają one zasady, że oba elementy muszą mieć różne temperatury, aby mogły ze sobą współdziałać. Metody te są sprzeczne z podstawowymi zasadami inżynierii mechanicznej oraz praktykami montażowymi, które zalecają różnicowanie temperatur w celu ułatwienia montażu. Efektywność procesów montażowych opiera się na zrozumieniu zachowań materiałów i ich reakcji na zmiany temperatury, co jest kluczowe dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania maszyn. Dlatego tak ważne jest przestrzeganie sprawdzonych procedur, które gwarantują nie tylko wygodę montażu, ale również długotrwałe i niezawodne działanie urządzeń.

Pytanie 30

Parametr określający zakres roboczy działania siłownika to

A. maksymalne ciśnienie
B. skok siłownika
C. teoretyczna siła pchająca
D. średnica cylindra
Skok siłownika jest kluczowym parametrem w określaniu obszaru roboczego działania siłownika. Definiuje on maksymalną odległość, na jaką tłok siłownika może się poruszać, co bezpośrednio wpływa na zakres ruchu, który siłownik może wykonać. W praktyce oznacza to, że im większy skok, tym większa możliwość wykonania zadań, takich jak podnoszenie, przesuwanie czy wciskanie elementów. Przykładem może być zastosowanie siłowników hydraulicznych w maszynach budowlanych, gdzie skok siłownika wpływa na wysokość podnoszenia ładunków. W branży automatyki przemysłowej odpowiedni dobór skoku siłownika do aplikacji ma kluczowe znaczenie, aby zapewnić efektywność i precyzję operacji. W standardach branżowych, takich jak ISO 6020, zwraca się uwagę na konieczność odpowiedniego doboru skoku siłownika w kontekście jego zastosowania oraz oczekiwanych parametrów roboczych, co przekłada się na zwiększoną efektywność systemów automatyzacji.

Pytanie 31

Która z poniższych metod nie jest wykorzystywana do trwałego łączenia elementów z tworzyw sztucznych?

A. Spawania
B. Klejenia
C. Zgrzewania
D. Zaginania
Zaginanie to proces, który polega na deformacji materiału w celu nadania mu odpowiedniego kształtu, ale nie łączy trwale dwóch lub więcej elementów. W kontekście tworzyw sztucznych, zaginanie może być wykorzystane do formowania jednego elementu, na przykład przy produkcji obudów czy detali dekoracyjnych. Nie wymaga to jednak żadnych dodatkowych technik łączenia, co czyni je nieodpowiednim wyborem do trwałego łączenia. Techniki takie jak zgrzewanie, spawanie czy klejenie są stosowane do tworzenia trwałych połączeń, natomiast zaginanie jest bardziej procesem wytwórczym. Zgodnie z normami branżowymi, takimi jak ISO 527 dotyczące właściwości mechanicznych tworzyw sztucznych, zginanie może być stosowane do testowania elastyczności materiałów, ale nie do ich łączenia. Przykładem zastosowania zaginania może być produkcja elementów meblowych, gdzie tworzywa sztuczne są formowane w odpowiednie kształty bez potrzeby ich łączenia z innymi elementami. Dlatego zaginanie jest techniką, która doskonale sprawdza się w kształtowaniu detali, ale nie w ich trwałym łączeniu.

Pytanie 32

Przepisy dotyczące usuwania używanych urządzeń elektronicznych nakładają obowiązek

A. wyrzucić je do pojemnika na śmieci po wcześniejszym stłuczeniu szyjki kineskopu
B. wrzucić je do kosza na śmieci
C. pozostawić je obok kontenera na śmieci
D. przekazać je firmie zajmującej się odbiorem odpadów po wcześniejszym uzgodnieniu
Odpowiedź "przekazać je firmie wywożącej śmieci po uprzednim uzgodnieniu" jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z przepisami dotyczącymi gospodarki odpadami, w tym szczególnie dotyczy to urządzeń elektronicznych, istnieją ściśle określone procedury ich utylizacji. Utylizacja tego typu odpadów wymaga, aby były one przekazywane do wyspecjalizowanych firm, które mają odpowiednie zezwolenia i zasoby do ich bezpiecznego przetwarzania. Tego rodzaju przedsiębiorstwa posiadają technologie pozwalające na recykling części elektronicznych oraz odpowiednie metody unieszkodliwiania niebezpiecznych substancji, takich jak rtęć czy ołów, które mogą występować w niektórych urządzeniach. Przykładowo, wiele z tych firm oferuje usługi odbioru z miejsca zamieszkania, co ułatwia użytkownikom przestrzeganie przepisów. Przekazanie urządzeń wykwalifikowanym specjalistom nie tylko zapewnia zgodność z prawem, ale również chroni środowisko i zdrowie ludzi, zmniejszając ryzyko zanieczyszczenia.

Pytanie 33

Do spawania metali za pomocą łuku elektrycznego wykorzystuje się zasilacz o

A. niskim napięciu i małym prądzie
B. niskim napięciu i dużym prądzie
C. wysokim napięciu i małym prądzie
D. wysokim napięciu i dużym prądzie
Rozumienie, jakie parametry prądu są właściwe do spawania metali, to mega ważna sprawa, jeśli chcesz dobrze wykonywać swoją robotę. Odpowiedzi, które sugerują niskie napięcie i mały prąd, są zwykle błędne, bo mały prąd po prostu nie da rady stopić materiału. Efekt? Możesz mieć niepełne spoiny i kłopoty z całą konstrukcją. A z wysokim napięciem i dużym prądem to już w ogóle trzeba uważać, bo można przegrzać materiał, co wprowadzi deformacje i pogorszy właściwości mechaniczne. Czasem są też problemy przy wysokim napięciu i małym prądzie, bo nie uzyskasz wystarczającej temperatury do skutecznego spawania. Niestety, dużo ludzi myśli, że wyższe napięcie zawsze jest lepsze, ale tak nie jest. Różne metody spawania wymagają różnych ustawień, które powinny być dostosowane do konkretnych warunków i materiałów. To jest zgodne z najlepszymi praktykami w branży, takimi jak normy AWS czy ISO. Dobrze dobrane parametry prądowe są kluczem do osiągnięcia jakości spoiny i jej długowieczności, co w przemyśle ma ogromne znaczenie.

Pytanie 34

Weryfikacja połączeń nitowanych, realizowana poprzez uderzanie młotkiem w nit, ma na celu wykrycie nieprawidłowości

A. nieprawidłowego kształtu zakuwki
B. pęknięcia powierzchni łba i zakuwki nitu
C. odkształcenia nitu
D. luźnego osadzenia nitu
Luźne osadzenie nitu jest kluczowym problemem, którego identyfikacja jest niezbędna dla zapewnienia trwałości i bezpieczeństwa połączeń nitowanych. Kontrola połączeń nitowanych, przeprowadzona poprzez ostukiwanie młotkiem nitu, pozwala na ocenę jego stabilności w obrębie materiału, z którym jest połączony. Jeśli nit jest luźny, może to prowadzić do osłabienia całej struktury, co jest szczególnie niebezpieczne w konstrukcjach lotniczych oraz budowlanych, gdzie wymagana jest wysoka niezawodność. Przykładem zastosowania tej metody kontroli może być ocena połączeń w kadłubach samolotów, gdzie każda wada może prowadzić do katastrofalnych skutków. W praktyce, jeśli po uderzeniu młotkiem następuje wyraźny dźwięk, może to sugerować luźne osadzenie nitu. Standardy takie jak ISO 13920 definiują wymagania dla jakości i kontroli połączeń, co podkreśla znaczenie skutecznych metod diagnostycznych, jak ta opisana.

Pytanie 35

Olej mineralny wzbogacony składnikami, które poprawiają właściwości antykorozyjne oraz odporność na starzenie, a także z dodatkami zwiększającymi smarność, oznaczany jest jakim symbolem?

A. HLP
B. HVLP
C. H
D. HL
Odpowiedź HLP jest jak najbardziej na miejscu, bo chodzi tu o oleje mineralne, które mają różne dodatki, żeby lepiej działały w kwestii antykorozyjnej i smarności. HLP to oznaczenie, które mówi, że olej jest stworzony do hydrauliki, a w jego składzie znajdują się dodatki przeciwdziałające utlenianiu i zużyciu. Dzięki temu świetnie sprawdza się w systemach hydraulicznych, gdzie potrzebujemy czegoś naprawdę wydajnego. Na przykład, oleje HLP są często używane w maszynach przemysłowych czy hydraulice w pojazdach, bo są niezawodne i dobrze chronią przed korozją. W praktyce, te oleje trzymają się norm takich jak DIN 51524, co potwierdza ich jakość oraz odpowiednie właściwości. Wybierając olej HLP, zyskujemy nie tylko dłuższą żywotność maszyn, ale też mniejsze koszty eksploatacji i bardziej efektywną pracę.

Pytanie 36

Podnośnik hydrauliczny do samochodów dysponuje tłokiem roboczym o średnicy 100 mm. Tłoczek pompy w tym urządzeniu ma średnicę 10 mm. Kiedy podnośnik unosi obciążenie wynoszące 20 kN, jaka jest siła działająca na tłoczek pompy?

A. 2 N
B. 200 N
C. 2000 N
D. 20 N
Odpowiedź 200 N jest prawidłowa, ponieważ w hydraulicznych systemach podnośników działa zasada Pascala, która stwierdza, że zmiana ciśnienia w cieczy rozprzestrzenia się równomiernie we wszystkich kierunkach. W tym przypadku mamy do czynienia z tłokiem roboczym o średnicy 100 mm, co daje mu promień 50 mm. Obliczając pole powierzchni tego tłoka, używamy wzoru na pole koła: A = πr², co daje A = π(50 mm)² = 7854 mm². Tłoczek pompy z średnicą 10 mm ma promień 5 mm, więc jego pole wynosi A = π(5 mm)² = 78,5 mm². Wykorzystując równanie siły F = P*A, gdzie P to ciśnienie, możemy wyznaczyć siłę na tłoczku. Siła działająca na tłok roboczy wynosi 20 kN, czyli 20000 N. Ciśnienie w układzie obliczamy jako P = F/A = 20000 N / 7854 mm² = 2,546 N/mm². Następnie obliczamy siłę na tłoczku pompy: F = P*A = P * 78,5 mm² = 2,546 N/mm² * 78,5 mm² = 200 N. Takie obliczenia są kluczowe w inżynierii hydraulicznej, ponieważ pozwalają na prawidłowe dobieranie komponentów oraz ich późniejsze eksploatowanie zgodnie z normami bezpieczeństwa.

Pytanie 37

Która z wymienionych nieprawidłowości może powodować zbyt częste uruchamianie się silnika sprężarki tłokowej?

A. Brak smarowania powietrza
B. Zabrudzony filtr powietrza
C. Nieszczelność w przewodach pneumatycznych
D. Defekt silnika sprężarki
Nieszczelność przewodów pneumatycznych jest jedną z kluczowych przyczyn zbyt częstego załączania się silnika sprężarki tłokowej. Tego rodzaju nieszczelności prowadzą do nieefektywnego przesyłu powietrza, co zmusza sprężarkę do częstszego działania w celu utrzymania wymaganego ciśnienia. W praktyce, jeśli przewody pneumatyczne są uszkodzone lub źle połączone, powietrze może uciekać na zewnątrz, co skutkuje ciągłym włączaniem się silnika sprężarki, aby zrekompensować utratę ciśnienia. Ważne jest, aby regularnie kontrolować stan przewodów i połączeń, co powinno być częścią rutynowego serwisowania urządzenia. Dobrą praktyką jest również stosowanie detektorów nieszczelności, które mogą pomóc w szybkiej identyfikacji problemów. W kontekście norm branżowych, należy przestrzegać zaleceń dotyczących konserwacji systemów pneumatycznych, co zazwyczaj obejmuje kontrolę szczelności oraz wymianę uszkodzonych przewodów.

Pytanie 38

Zgodnie z normami ochrony przeciwpożarowej, do gaszenia urządzeń elektrycznych pod napięciem przekraczającym 1000 V należy zastosować gaśnicę

A. proszkową oznaczoną ABC/E
B. śniegową oznaczoną BC
C. proszkową oznaczoną ABC
D. pianową oznaczoną AF
Odpowiedź z gaśnicą proszkową ABC/E jest jak najbardziej trafna. Ta klasa gaśnicza jest stworzona do gaszenia pożarów, które mogą się zdarzyć w urządzeniach elektrycznych, gdy napięcie przekracza 1000 V. Gaśnice proszkowe ABC/E zawierają specjalny proszek, który świetnie radzi sobie z pożarami różnych typów – od ciał stałych, przez płyny, aż po gazy. To oznaczenie 'E' mówi nam, że można ich używać przy urządzeniach elektrycznych. Gdy wybuchnie pożar w elektryce, to ważne, żeby nie używać wody ani gaśnic pianowych, bo to może prowadzić do porażenia prądem. Przykładem może być sytuacja, kiedy w biurze zaczyna się palić komputer – wtedy użycie gaśnicy ABC/E pozwala na szybkie i bezpieczne ugaszenie pożaru, bez ryzyka dla ludzi. Przepisy przeciwpożarowe oraz normy, jak PN-EN 2, pokazują, jak ważny jest dobór odpowiedniego sprzętu gaśniczego w miejscach z elektroniką.

Pytanie 39

Należy przekształcić energię sprężonej cieczy roboczej w ruch obrotowy o bardzo niskiej i stabilnej prędkości obrotowej, jak również znacznym momencie obrotowym. Elementem wykonawczym jest hydrauliczny

A. silnik tłokowy
B. silnik zębaty
C. siłownik nurnikowy
D. siłownik teleskopowy
Wybór silnika zębatego, siłownika nurnikowego lub siłownika teleskopowego jako alternatywy dla silnika tłokowego jest niewłaściwy z kilku powodów. Silnik zębaty, choć efektywny w kontekście prędkości obrotowych, nie jest przystosowany do generowania dużego momentu obrotowego przy niskich prędkościach, co jest kluczowe w wielu zastosowaniach hydraulicznych. Z kolei siłownik nurnikowy, będący elementem o liniowym ruchu, nie przekształca energii cieczy w ruch obrotowy, co wyklucza go z rozważanej funkcji. Siłownik teleskopowy, mimo że może oferować pewne korzyści w zakresie kompaktowości i wydajności, również nie generuje ruchu obrotowego, co czyni go nieodpowiednim w kontekście tego pytania. Typowe błędy myślowe, które mogą prowadzić do wyboru tych elementów, obejmują mylenie zastosowań silników i siłowników oraz nieadekwatne rozumienie ich podstawowych zasad działania. Kluczowe jest zrozumienie, że każdy z tych elementów ma swoje specyficzne zastosowania i ograniczenia, a wybór niewłaściwego komponentu może prowadzić do obniżenia efektywności całego systemu hydraulicznego. W kontekście przemysłowym, normy takie jak ISO 4414 stanowią wytyczne dotyczące stosowania hydrauliki, co podkreśla znaczenie doboru odpowiednich typów napędów w zależności od specyficznych wymagań aplikacji.

Pytanie 40

Lampka sygnalizacyjna RUN w programowalnym sterowniku PLC wskazuje, że

A. istnieje możliwość edytowania nowego programu kontrolnego przy użyciu komputera
B. konieczna jest wymiana baterii zasilającej pamięć RAM sterownika
C. nastąpiła awaria wewnętrzna sterownika
D. program kontrolny znajduje się w pamięci RAM sterownika i może zostać uruchomiony
Świecący element sygnalizacyjny RUN w sterowniku programowalnym PLC wskazuje, że program sterowniczy jest załadowany do pamięci RAM sterownika i jest gotowy do uruchomienia. Pamięć RAM jest kluczowym elementem w systemach PLC, ponieważ służy do przechowywania aktywnego programu oraz danych operacyjnych, co pozwala na dynamiczne sterowanie procesami przemysłowymi. W praktyce oznacza to, że operator może bez problemu uruchomić proces produkcyjny, a także wprowadzać zmiany w czasie rzeczywistym, co jest niezwykle istotne w kontekście elastyczności i efektywności systemów automatyki. W standardach branżowych, takich jak IEC 61131, wyróżnia się różne tryby pracy sterowników, a sygnalizacja RUN jest jednym z podstawowych wskaźników stanu, który informuje o poprawnym działaniu systemu. Prawidłowe działanie tego wskaźnika jest także istotne w kontekście diagnostyki, gdyż pozwala na szybką weryfikację, czy urządzenie jest gotowe do pracy.