Pytanie 1
To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.
Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.
Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.
Wyniki egzaminu
Informacje o egzaminie:
- Zawód: Technik analityk
- Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
- Data rozpoczęcia: 30 maja 2025 00:58
- Data zakończenia: 30 maja 2025 01:20
Egzamin zdany!
Wynik: 31/40 punktów (77,5%)
Wymagane minimum: 20 punktów (50%)
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 2
Rozdział składników mieszaniny w chromatografii odbywa się dzięki ich różnym
A. absorpcji
B. lotności
C. rozpuszczalności
D. adsorpcji
Chromatograficzny rozdział składników mieszaniny oparty jest na różnicy w adsorpcji tych składników na fazie stacjonarnej i fazie ruchomej. Adsorpcja to proces, w którym cząsteczki substancji przyczepiają się do powierzchni innej substancji. W chromatografii, różne substancje mają różne właściwości adsorpcyjne, co prowadzi do ich odmiennych czasów przejścia przez kolumnę chromatograficzną. Na przykład, w chromatografii cienkowarstwowej (TLC) różne związki chemiczne mogą rozdzielać się na podstawie ich zdolności do adsorbowania się na warstwie stałej (np. silica gel) w porównaniu do ich rozpuszczalności w fazie ruchomej (np. rozpuszczalnik). Zrozumienie procesu adsorpcji jest kluczowe w zastosowaniach takich jak oczyszczanie substancji chemicznych, identyfikacja związków w analizach laboratoryjnych oraz w przemyśle farmaceutycznym do analizy jakości leków. Dobre praktyki chromatograficzne wymagają znajomości parametrów adsorpcyjnych różnych substancji, co umożliwia optymalne warunki rozdziału.
Pytanie 3
Aby zregenerować rozpuszczalnik organiczny, należy wykonać proces
A. destylacji
B. demineralizacji
C. filtrowania
D. odparowywania
Destylacja jest procesem separacji substancji na podstawie różnic w ich temperaturze wrzenia, co czyni ją idealnym narzędziem do regeneracji rozpuszczalników organicznych. Działa na zasadzie podgrzewania mieszanki, co powoduje odparowanie składników o niższej temperaturze wrzenia, a następnie skraplanie ich w osobnym naczyniu. Dla przykładu, w przemyśle chemicznym często stosuje się destylację w celu odzyskiwania rozpuszczalników używanych w reakcjach chemicznych, co nie tylko zmniejsza koszty, ale również przyczynia się do zrównoważonego rozwoju przez ograniczenie odpadów. W praktyce, destylacja jest szeroko stosowana w laboratoriach, gdzie należy oczyszczać i regenerować substancje chemiczne. Warto również dodać, że stosowanie destylacji jest zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, które promują minimalizację odpadów oraz efektywne zarządzanie substancjami chemicznymi.
Pytanie 4
Po przeprowadzeniu krystalizacji z 120 g kwasu szczawiowego uzyskano 105 g produktu o wysokiej czystości. Jaki był poziom zanieczyszczeń w kwasie szczawiowym?
A. 20%
B. 12,5%
C. 87,5%
D. 15%
Aby zrozumieć, dlaczego pozostałe odpowiedzi są błędne, należy przyjrzeć się podstawowym zasadom obliczeń związanych z zawartością zanieczyszczeń. Odpowiedzi takie jak 20%, 15% i 87,5% opierają się na nieprawidłowych wyliczeniach lub błędnych założeniach. Przykładowo, jeśli ktoś wyliczałby 20%, mógłby mylnie pomyśleć, że zanieczyszczenia stanowią znacznie większy udział masy początkowej. Może to wynikać z pomyłki w obliczeniach lub braku zrozumienia, że zanieczyszczenia są obliczane na podstawie masy uzyskanego czystego produktu, a nie samej masy początkowej. Odpowiedź 15% również jest wynikiem nieprawidłowego obliczenia. Osoba udzielająca takiej odpowiedzi mogła pomylić się, przyjmując, że zanieczyszczenia to po prostu 15 g z 120 g, co nie uwzględnia odpowiedniego podziału przez masę początkową i pomnożenia przez 100%. Z kolei odpowiedź 87,5% jest szczególnie myląca, ponieważ sugeruje, że niemal cała masa kwasu szczawiowego była zanieczyszczona, co jest niezgodne z danymi przedstawionymi w pytaniu. Takie podejście może prowadzić do dramatycznych nieporozumień w analizie danych chemicznych i w przemyśle, gdzie dokładność pomiarów jest kluczowa. Dlatego ważne jest, aby stosować jednoznaczne metody obliczeń oraz zrozumieć, jakie wartości są istotne w kontekście danej analizy chemicznej.
Pytanie 5
Jakie jest stężenie molowe roztworu, jeśli w 100 cm3 roztworu znajduje się 5,6 g KOH?
MK = 39 g/mol, MO = 16 g/mol, MH = 1 g/mol
A. 1 mol/dm3
B. 10 mol/dm3
C. 100 mol/dm3
D. 0,1 mol/dm3
Aby obliczyć stężenie molowe roztworu, należy najpierw obliczyć liczbę moli KOH zawartych w 5,6 g. Masa molowa KOH wynosi 56 g/mol (39 g/mol dla K + 16 g/mol dla O + 1 g/mol dla H). Możemy więc obliczyć liczbę moli jako: n = m / M = 5,6 g / 56 g/mol = 0,1 mol. Następnie przekształcamy objętość roztworu z centymetrów sześciennych na decymetry sześcienne: 100 cm³ = 0,1 dm³. Stężenie molowe (C) obliczamy korzystając ze wzoru C = n / V, co daje C = 0,1 mol / 0,1 dm³ = 1 mol/dm³. Tego typu obliczenia są niezwykle istotne w chemii analitycznej, gdzie precyzyjne stężenia roztworów są kluczowe dla uzyskania poprawnych wyników eksperymentalnych oraz w syntezie substancji chemicznych. Zrozumienie tych obliczeń pomaga w zachowaniu właściwych proporcji w reakcjach chemicznych, co jest podstawą wielu procesów przemysłowych oraz laboratoriów badawczych.
Pytanie 6
Jeżeli partia towaru składa się z 10 dużych opakowań, wtedy z jednego opakowania pobiera się kilka próbek, które następnie łączy, uzyskując próbkę
A. pierwotną
B. średnią
C. jednostkową
D. laboratoryjną
Odpowiedzi "pierwotną", "średnią" oraz "laboratoryjną" nie są poprawne, ponieważ dotyczą one różnych koncepcji związanych z pobieraniem próbek, które nie pasują do opisanego kontekstu. Próbka pierwotna zazwyczaj odnosi się do materiału, który nie został jeszcze poddany analizie ani obróbce w laboratorium; tymczasem w naszym przypadku próbka została już pobrana z opakowania. Z kolei pojęcie próbki średniej sugeruje, że próbki z różnych jednostek są łączone w celu uzyskania jednej reprezentatywnej próbki. Chociaż takie podejście może być stosowane w niektórych analizach statystycznych, w sytuacji opisanej w pytaniu, bardziej adekwatne byłoby mówienie o próbkach jednostkowych. Odpowiedź "laboratoryjną" jest myląca, ponieważ odnosi się do próbki, która została już poddana działaniu w laboratorium, co nie odpowiada definicji próbki pobieranej z opakowania. Typowym błędem myślowym jest utożsamienie próbki średniej z jednostkową, gdyż mogą one pełnić różne funkcje w procesie analizy jakości. Właściwe zrozumienie różnicy między tymi terminami ma kluczowe znaczenie w kontekście zapewnienia jakości w różnych branżach.
Pytanie 7
To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.
Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.
Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.
Pytanie 8
Nie należy używać gorącej wody do mycia
A. kolby miarowej
B. zlewki
C. kolby stożkowej
D. szkiełka zegarkowego
Kolba miarowa jest szklanym naczyniem laboratoryjnym, które służy do dokładnego pomiaru objętości cieczy. Z uwagi na jej konstrukcję, nagłe zmiany temperatury mogą prowadzić do uszkodzeń, takich jak pęknięcia czy odkształcenia. Gorąca woda może powodować, że szkło stanie się bardziej podatne na stres termiczny, co jest niebezpieczne, zwłaszcza w przypadku kolb miarowych, które są projektowane z myślą o precyzyjnych pomiarach. W standardach laboratoryjnych, takich jak normy ISO, zaleca się, aby naczynia wykonane ze szkła boro-krzemowego, wykorzystywane w laboratoriach, nie były narażane na nagłe zmiany temperatury. Dobrą praktyką jest mycie ich w letniej wodzie z detergentem, a następnie dokładne płukanie w wodzie destylowanej, aby zminimalizować ryzyko uszkodzenia i zapewnić dokładność pomiarów. Przy odpowiedniej konserwacji, kolby miarowe mogą służyć przez wiele lat, jednak ich właściwe użytkowanie jest kluczowe dla utrzymania ich funkcjonalności.
Pytanie 9
200 g soli zostało poddane procesowi oczyszczania poprzez krystalizację. Uzyskano 125 g czystego produktu. Jaką wydajność miała krystalizacja?
A. 60,5%
B. 62,5%
C. 75%
D. 125%
Wydajność krystalizacji oblicza się, dzieląc masę czystego produktu przez masę surowca, a następnie mnożąc przez 100%. W tym przypadku masa czystego produktu wynosi 125 g, a masa surowca to 200 g. Obliczenia przedstawiają się następująco: (125 g / 200 g) * 100% = 62,5%. Zrozumienie wydajności krystalizacji ma kluczowe znaczenie w przemyśle chemicznym, ponieważ pozwala ocenić skuteczność procesu, co jest niezbędne do optymalizacji produkcji. Wydajność krystalizacji jest często analizowana w kontekście różnych metod oczyszczania substancji, a jej wysoka wartość wskazuje na efektywność procesu. W praktyce, osiągnięcie wysokiej wydajności krystalizacji może mieć istotne znaczenie ekonomiczne, szczególnie w sektorach takich jak farmaceutyka czy przemysł chemiczny, gdzie czystość produktu końcowego jest kluczowa dla spełnienia standardów jakości. Dlatego regularne monitorowanie wydajności procesu krystalizacji stanowi część dobrych praktyk inżynieryjnych oraz zarządzania jakością.
Pytanie 10
Aby uzyskać Cr2O3, dichromian(VI) amonu został poddany rozkładowi. Po rozpoczęciu, egzotermiczna reakcja rozkładu przebiega samorzutnie.
(NH4)2Cr2O7 → Cr2O3 + 4 H2O + N2 Jak oceniasz zakończenie tej reakcji?
A. Woda, po dodaniu szczypty uzyskanego preparatu, nie zabarwi się na pomarańczowo niewykorzystanym dichromianem (VI)
B. Ocena nie jest potrzebna, ponieważ tego typu reakcja zawsze zachodzi do końca
C. W otrzymanym zielonym proszku Cr2O3 nie powinny być widoczne pomarańczowe kryształy substratu
D. Ocena nie jest potrzebna, ponieważ wytworzone produkty są w stanie gazowym w temperaturze reakcji
Oceny dotyczące zakończenia reakcji nie można podejmować wyłącznie na podstawie obecności gazów, ponieważ niektóre reakcje mogą prowadzić do powstawania produktów w stanie stałym lub cieczy, które nie ulegają dalszym przemianom. Niepoprawne jest twierdzenie, że w przypadku reakcji rozkładu dichromianu (VI) amonu, sama egzotermiczność oznacza, że reakcja zawsze dobiegnie końca bez dalszych ocen. Niezrozumienie tego aspektu może prowadzić do błędnych wniosków, zwłaszcza gdy reakcji towarzyszy wydzielanie gazów. Ponadto, ocena obecności pomarańczowych kryształów może prowadzić do mylnych wniosków, gdyż nie każdy związek chromu prezentuje te same właściwości barwne. Kryształy dichromianu (VI) mają charakterystyczny kolor pomarańczowy, ale po zakończeniu reakcji i uzyskaniu tlenku chromu (III) nie powinny być już widoczne. Dlatego też, w praktyce chemicznej, powinniśmy korzystać z bardziej rzetelnych metod oceny, takich jak analizy spektroskopowe czy chromatograficzne, które pozwalają na dokładną identyfikację produktów reakcji i eliminację ryzyka błędnej interpretacji wyników. Uczenie się na błędach analitycznych oraz stosowanie dobrych praktyk laboratoryjnych to kluczowe elementy, które powinny być zawsze brane pod uwagę podczas oceny końcowego efektu reakcji chemicznych.
Pytanie 11
To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.
Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.
Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.
Pytanie 12
Roztwory, które wykorzystuje się do kalibracji pehametrów, to
A. zasadowe
B. kwasowe
C. kalibracyjne
D. buforowe
Roztwory buforowe są kluczowe w kalibracji pehametrów, ponieważ utrzymują stałe pH pomimo dodania niewielkich ilości kwasów lub zasad. Dzięki swojej właściwości stabilizacji pH, roztwory buforowe pozwalają na dokładne pomiary, co jest niezbędne w różnych zastosowaniach laboratoryjnych i przemysłowych. Przykładowo, w laboratoriach analitycznych, gdzie pomiar pH jest istotny dla jakości analizowanych próbek, kalibracja pehametru za pomocą roztworów buforowych zapewnia wiarygodność wyników. Standardami ISO dla pomiaru pH zaleca się stosowanie roztworów buforowych o znanych wartościach pH, co umożliwia precyzyjne ustawienie punktów kalibracyjnych. Dobre praktyki wymagają także, aby roztwory buforowe były świeże i odpowiednio przechowywane, aby uniknąć zmian ich właściwości chemicznych. Właściwa kalibracja przyczynia się do minimalizacji błędów pomiarowych, a tym samym zwiększa dokładność wyników i niezawodność procesów analitycznych.
Pytanie 13
Resztki szkła, osadników czy inne odpady stałe powstałe w laboratorium analitycznym powinny być umieszczone
A. w workach z polietylenu i oznaczyć zawartość
B. w szklanych słoikach z plastikowym wieczkiem
C. w pojemnikach na odpady komunalne
D. w kartonowych opakowaniach
Umieszczanie odpadów stałych typu resztki sączków oraz zbitego szkła w pojemnikach na odpady komunalne jest zgodne z obowiązującymi normami i regulacjami dotyczącymi gospodarki odpadami. Tego rodzaju odpady, ze względu na swoje właściwości, powinny być segregowane i składowane w odpowiednich pojemnikach, które są przystosowane do tego celu. Zgodnie z dyrektywami unijnymi i krajowymi, odpady te nie mogą być wrzucane do ogólnych pojemników, ponieważ mogą stwarzać zagrożenie dla ludzi oraz środowiska. Na przykład, zbite szkło w laboratoriach analitycznych wymaga szczególnej uwagi, ponieważ może powodować urazy. Praktyczne podejście do zarządzania tymi odpadami obejmuje nie tylko ich odpowiednie pakowanie, ale także prowadzenie dokumentacji dotyczącej ich pochodzenia i rodzaju. Odpowiednia segregacja i składowanie odpadów są kluczowe dla ich późniejszego przetwarzania oraz recyklingu, co pozwala na minimalizację negatywnego wpływu na środowisko i zdrowie publiczne.
Pytanie 14
To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.
Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.
Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.
Pytanie 15
To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.
Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.
Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.
Pytanie 16
Jakie substancje wykorzystuje się do wykrywania obecności jonów chlorkowych w wodzie mineralnej?
A. roztwór chlorku baru
B. uniwersalny papierek wskaźnikowy
C. roztwór szczawianu potasu
D. roztwór azotanu srebra
Roztwór azotanu srebra (AgNO3) jest kluczowym odczynnikiem w analizie chemicznej do wykrywania jonów chlorkowych (Cl-) w wodzie mineralnej. Po dodaniu azotanu srebra do próby zawierającej jony chlorkowe, zachodzi reakcja, w wyniku której powstaje biały osad chlorku srebra (AgCl). Reakcja ta jest równaniem: AgNO3 + NaCl → AgCl + NaNO3. Osad chlorku srebra jest nierozpuszczalny w wodzie, co czyni tę metodę bardzo efektywną w jakościowym wykrywaniu anionów chlorkowych. Praktyczne zastosowanie tej metody można zaobserwować w laboratoriach analitycznych, gdzie monitoruje się jakość wód mineralnych, aby spełniały one normy zdrowotne. Ponadto, metoda ta jest zgodna z wytycznymi organizacji takich jak ISO, co podkreśla jej wiarygodność i powszechne uznanie w branży analitycznej.
Pytanie 17
Aby oddzielić galaretowaty osad typu Fe(OH)3 od roztworu, jaki sączek należy zastosować?
A. średni
B. twardy
C. częściowy
D. miękki
Odpowiedź "miękki" jest chociażby słuszna, bo przy filtracji osadu galaretowatego Fe(OH)3 musimy mieć dobry sączek, który nie tylko zatrzyma cząsteczki, ale i pozwoli je łatwo oddzielić od roztworu. Miękkie sączki, jak te z papieru filtracyjnego, mają drobne pory, więc świetnie zatrzymują małe cząsteczki osadu. W laboratoriach używa się takich miękkich sączków, zwłaszcza przy gęstych substancjach. Na przykład, w oczyszczaniu wody czy w chemicznych analizach, gdzie oddzielamy osady od cieczy, miękki sączek daje nam dobrą selektywność i zmniejsza ryzyko zatykania porów. Dlatego wybór sączka jest mega ważny i trzeba go dopasować do właściwości substancji, co jak się domyślam, jest zgodne z zasadami dobrych praktyk w labie.
Pytanie 18
To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.
Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.
Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.
Pytanie 19
Wybierz spośród wymienionych właściwości tę, która nie dotyczy naczyń kwarcowych.
A. Odporność na działanie kwasu fluorowodorowego oraz roztworu wodorotlenku potasu
B. Niska wrażliwość na zmiany temperatury
C. Przepuszczalność promieniowania ultrafioletowego
D. Większa kruchość oraz mniejsza odporność na uderzenia niż naczynia wykonane z normalnego szkła
Przepuszczalność promieniowania nadfioletowego, większa kruchość i mniejsza wytrzymałość na uderzenia w porównaniu do zwykłego szkła oraz mała wrażliwość na zmiany temperatury są cechami, które mogą mylnie kojarzyć się z naczyniami kwarcowymi. Naczynia te rzeczywiście przepuszczają promieniowanie UV, co czyni je odpowiednimi do zastosowań w biologii molekularnej i fotonice, jednak ich odporność na różnorodne substancje chemiczne nie jest niezrównana. W rzeczywistości, kruchość naczyń kwarcowych często prowadzi do ich uszkodzeń w wyniku uderzeń, co jest sprzeczne z założeniem, że są one bardziej wytrzymałe od szklanych naczyń zwykłych. Warto również zauważyć, że chociaż naczynia kwarcowe wykazują pewną odporność na zmiany temperatury, nie są one zupełnie odporne na nagłe ich zmiany. Typowe błędy myślowe w analizie tego zagadnienia mogą obejmować uproszczone wnioski o wytrzymałości materiałów na podstawie ich ogólnych właściwości fizycznych, bez uwzględnienia specyficznych reakcji chemicznych, które mogą występować w praktycznych zastosowaniach. Dlatego tak ważne jest, aby dokładnie rozumieć właściwości materiałów i ich zastosowanie w kontekście specyficznych warunków pracy.
Pytanie 20
Destylacja to metoda
A. transformacji ciała z formy ciekłej w stałą
B. oddzielania płynnej mieszanki poprzez odparowanie i kondensację jej składników
C. zmiany ze stanu stałego w stan gazowy, omijając stan ciekły
D. syntezy substancji zachodząca w obecności katalizatora
Destylacja jest procesem, który często bywa mylony z innymi rodzajami przekształceń materii, co prowadzi do nieporozumień w zakresie jej definicji i zastosowania. Na przykład, synteza substancji pod wpływem katalizatora to zupełnie inny proces chemiczny, ukierunkowany na tworzenie nowych związków chemicznych, a nie na ich separację. W przeciwieństwie do destylacji, która polega na rozdzielaniu składników mieszaniny na podstawie różnic w temperaturach wrzenia, synteza nie wymaga odparowania i skraplania. Kolejnym błędnym podejściem jest utożsamianie destylacji z przejściem ze stanu stałego w stan gazowy, co dotyczy sublimacji, a nie destylacji. Procesy te różnią się fundamentalnie; sublimacja pomija stan ciekły, co nie jest charakterystyczne dla destylacji. Również przechodzenie ciała ze stanu ciekłego w stan stały, czyli krystalizacja, nie ma związku z destylacją, której celem jest selektywne odseparowanie składników na podstawie ich właściwości fizycznych. Powszechny błąd myślowy polega na myleniu tych procesów z uwagi na ich podobieństwa w kontekście zmian fazowych. W przemyśle i laboratoriach ważne jest, aby zrozumieć te różnice, ponieważ niewłaściwe zrozumienie procesu może prowadzić do nieefektywnych metod separacji, a tym samym do obniżenia jakości uzyskanych produktów lub wydajności procesów technologicznych.
Pytanie 21
W wyniku analizy sitowej próbki stałej otrzymano frakcję o średnicy ziaren 12 – 30 mm. Jaką masę powinna mieć prawidłowo pobrana próbka pierwotna?
| Tabela. Wielkość próbki pierwotnej w zależności od wielkości ziarna | ||||
|---|---|---|---|---|
| Średnica ziaren lub kawałków [mm] | do 1 | 1 - 10 | 11 - 50 | ponad 50 |
| Pierwotna próbka (minimum) [g] | 100 | 200 | 1000 | 2500 |
A. 1000 g
B. 200 g
C. 2500 g
D. 100 g
Odpowiedź '1000 g' jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z normami analizy sitowej, dla ziaren o średnicy od 11 do 50 mm minimalna masa próbki pierwotnej powinna wynosić 1000 g. W przypadku analizy sitowej, w której badana jest frakcja ziaren, odpowiednia masa próbki jest kluczowa dla uzyskania wiarygodnych wyników. Zbyt mała próbka może prowadzić do błędnych wyników, zniekształcając charakterystykę frakcji ziarna. W praktyce, przy analizach takich jak ocena uziarnienia materiałów budowlanych czy surowców mineralnych, stosowanie się do odpowiednich standardów jest istotne dla zapewnienia jakości wyników. Przykładowo, w laboratoriach stosuje się normy PN-EN ISO 17892 dla gruntów, które również wskazują na konieczność stosowania odpowiednich mas próbki w zależności od rodzaju analizowanego materiału. Dlatego, jeśli analizowana frakcja mieści się w określonym przedziale średnic ziaren, należy zawsze upewnić się, że masa próbki odpowiada wymaganiom, aby uniknąć błędów w analizie.
Pytanie 22
Aby podnieść temperaturę roztworu do 330 K, jakie wyposażenie jest potrzebne?
A. statywu, siatki, zlewki, termometru z zakresem temperatur 0+100°C
B. trójnogu, siatki ceramicznej, zlewki, termometru z zakresem temperatur 0-+100°C
C. trójnogu, siatki ceramicznej, zlewki, termometru z zakresem temperatur 0--0°C
D. statywu, siatki, zlewki, termometru z zakresem temperatur 0--50°C
Poprawna odpowiedź to wykorzystanie trójnogu, siatki ceramicznej, zlewki oraz termometru z zakresem temperatur 0-+100°C. Ta konfiguracja jest właściwa, ponieważ umożliwia bezpieczne i efektywne ogrzewanie roztworu do wymaganej temperatury 330 K (około 57°C). Trójnóg zapewnia stabilność podczas ogrzewania, co jest kluczowe w laboratoriach, gdzie bezpieczeństwo jest priorytetem. Siatka ceramiczna rozkłada ciepło równomiernie, co minimalizuje ryzyko lokalnych przegrzań, które mogą prowadzić do niepożądanych reakcji chemicznych. Użycie zlewki do podgrzewania roztworu jest standardową praktyką, ponieważ zlewki wykonane z odpowiednich materiałów (np. szkło borokrzemowe) są odporne na zmiany temperatury. Termometr z zakresem 0-+100°C jest odpowiedni do monitorowania temperatury, ponieważ pozwala na bezpieczne kontrolowanie wzrostu temperatury roztworu w bezpiecznym zakresie, nie przekraczającym maksymalnej temperatury mierzonej przez termometr. W laboratoriach chemicznych kluczowe jest przestrzeganie standardów bezpieczeństwa oraz stosowanie odpowiednich narzędzi, co zapewnia nie tylko dokładność eksperymentów, ale również ochronę przed zagrożeniami związanymi z wysoką temperaturą.
Pytanie 23
To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.
Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.
Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.
Pytanie 24
W wyniku rozkładu 100 g węglanu wapnia, otrzymano 25 g tlenku wapnia. Wydajność procentowa reakcji wynosi
| MCaCO3 = 100g / mol | MCaO = 56g / mol |
A. 44,6%
B. 4,4%
C. 100%
D. 56,0%
Wydajność procentowa reakcji chemicznych jest kluczowym wskaźnikiem efektywności procesów chemicznych. W omawianym przypadku, mając 100 g węglanu wapnia (CaCO3), teoretyczna masa tlenku wapnia (CaO), który można uzyskać w wyniku rozkładu, wynosi 56 g. Otrzymana masa 25 g tlenku wapnia pozwala na obliczenie wydajności procentowej, stosując wzór: (rzeczywista masa / teoretyczna masa) * 100%. Obliczenia prowadzą do wartości 44,6%, co wskazuje na to, że tylko część teoretycznej ilości produktu została uzyskana w rzeczywistej reakcji. Taka sytuacja może być efektem różnych czynników, w tym niepełnego rozkładu, strat materiałowych podczas procesu, czy też niewłaściwych warunków reakcji. W praktyce, zrozumienie i obliczanie wydajności reakcji chemicznych jest niezbędne w przemyśle chemicznym i farmaceutycznym, gdzie optymalizacja procesów jest kluczowa dla efektywności kosztowej i jakości produktów. Utrzymywanie wysokiej wydajności jest również zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju, co jest istotne w nowoczesnych procesach produkcyjnych.
Pytanie 25
Który symbol literowy umieszczany na naczyniach miarowych wskazuje na kalibrację do "wlewu"?
A. IN
B. A
C. EX
D. B
Odpowiedź 'IN' oznacza, że to naczynie miarowe jest skalibrowane na 'wlew'. To jest naprawdę ważne, gdy chodzi o dokładne pomiary objętości cieczy. W praktyce to znaczy, że ilość cieczy, którą zobaczysz na naczyniu, odnosi się do tego, co wlewasz do środka, a nie do tego, co zostaje po opróżnieniu. Kiedy używasz naczynia z takim oznaczeniem, działasz zgodnie z normami ISO i metrologicznymi. To ma znaczenie, zwłaszcza w laboratoriach chemicznych lub medycznych, gdzie dokładne pomiary objętości są kluczowe. Używając naczyń oznaczonych jako 'IN', masz pewność, że otrzymujesz dokładną ilość płynu potrzebną do eksperymentów czy analiz. Warto też dodać, że to oznaczenie jest zwłaszcza istotne w badaniach, bo każda pomyłka w pomiarze może prowadzić do błędnych wyników.
Pytanie 26
Na podstawie danych w tabeli próbkę, w której będzie oznaczany BZT, należy przechowywać
| Oznaczany parametr | Rodzaj naczynia do przechowywania | Sposób utrwalania | Dopuszczalny czas przechowywania |
|---|---|---|---|
| barwa | szklane lub polietylenowe | - schłodzenie do temperatury 2-5°C | 24 h |
| fosforany ogólne | szklane lub polietylenowe | - zakwaszenie kwasem siarkowym(VI) - schłodzenie do temperatury 2-5°C | 4 h 48 h |
| BZT | szklane | - schłodzenie do temperatury 2-5°C - przechowywanie w ciemności | 24 h |
| azot azotanowy(V) | szklane lub polietylenowe | - schłodzenie do temperatury 2-5°C - dodanie 2 cm3 chloroformu do 1 dm3 próbki | 24 h 48 h |
A. w metalowym naczyniu.
B. w polietylenowej butelce.
C. w szklanej butelce.
D. w butelce z ciemnego szkła.
Wybór niewłaściwego materiału do przechowywania próbek do oznaczania BZT może prowadzić do zafałszowania wyników analizy, co jest istotnym problemem w praktykach laboratoryjnych. Przechowywanie próbek w polietylenowej butelce nie jest odpowiednie, ponieważ polietylen może wchodzić w reakcje chemiczne z substancjami obecnymi w próbce, co z kolei może prowadzić do zmiany ich właściwości fizykochemicznych i nieadekwatnych wyników. Metalowe naczynia również nie są zalecane, ponieważ mogą reagować z niektórymi związkami chemicznymi, a ich powierzchnia może prowadzić do adsorpcji substancji, co zniekształca analizowane wartości. Wybór szklanej butelki nie wystarczy, jeśli nie jest to szkło ciemne; przezroczyste szkło nie zapewnia ochrony przed promieniowaniem UV, co prowadzi do degradacji składników próbki. Takie podejście jest sprzeczne z zaleceniami międzynarodowych standardów dotyczących przechowywania próbek w laboratoriach analitycznych, które jasno określają, że próbki wymagają konkretnego typu opakowania, aby uniknąć wpływu światła na ich integralność. Dlatego ważne jest, aby w procesie przechowywania próbek kierować się nie tylko dostępnością materiałów, ale przede wszystkim ich właściwościami chemicznymi i fizycznymi, aby zachować jakość analizy.
Pytanie 27
Temperatura wrzenia aniliny przy normalnym ciśnieniu wynosi 457,13 K. W trakcie jej oczyszczania metodą destylacji prostej pod ciśnieniem atmosferycznym należy zebrać frakcję wrzącą w przedziale temperatur
A. 185 °C - 190 °C
B. 178 °C - 182 °C
C. 181 °C - 185 °C
D. 175 °C - 179 °C
Odpowiedź 181 °C - 185 °C jest poprawna, ponieważ temperatura wrzenia aniliny wynosząca 457,13 K odpowiada 184 °C. W procesie destylacji prostej, aby skutecznie oddzielić substancję, należy zbierać frakcję wrzącą wokół tej wartości, co oznacza, że optymalny zakres do zbierania frakcji to 181 °C - 185 °C. W praktyce, aby zapewnić wysoką czystość destylatu, zwykle ustawia się zakres tak, aby obejmował temperatury bliskie wartości wrzenia, z uwzględnieniem ewentualnych wahań związanych z ciśnieniem atmosferycznym i zanieczyszczeniami. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest przemysł chemiczny, gdzie oczyszczanie substancji chemicznych, takich jak anilina, jest kluczowe dla uzyskania wysokiej jakości produktów. Standardy branżowe, takie jak ISO 9001, podkreślają znaczenie dokładności pomiarów temperatury i stosowania odpowiednich metod oczyszczania, co jest niezbędne dla zapewnienia jakości i bezpieczeństwa procesów chemicznych.
Pytanie 28
To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.
Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.
Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.
Pytanie 29
Sporządzono 250 cm3 roztworu glicerolu o gęstości 1,05 g/cm3 w temperaturze 20°C. Korzystając z danych zamieszczonych w tabeli, określ stężenie procentowe sporządzonego roztworu glicerolu.
| Glicerolu [%] | 10% | 20% | 30% | 50% |
|---|---|---|---|---|
| d20 [g/dm3] | 1023,70 | 1048,40 | 1073,95 | 1127,20 |
A. 40%
B. 20%
C. 30%
D. 10%
Wybierając inne wartości stężenia procentowego, takie jak 40%, 10% czy 30%, można wpaść w pułapkę błędnego zrozumienia, jak gęstość roztworów wpływa na ich stężenie. Na przykład, stężenie 40% glicerolu nie tylko znacznie przekracza wartość dostarczoną przez gęstość roztworu, ale również odbiega od typowych standardów gęstości dla roztworów glicerolu, które w tym zakresie są wyraźnie wyższe. Z kolei wybór 10% lub 30% stężenia również prowadzi do nieprawidłowych wniosków, ponieważ odpowiadają one wartościom gęstości, które są znacznie różne od 1,05 g/cm3. Typowy błąd myślowy polega na zakładaniu, że mniejsze lub większe stężenie procentowe może być bardziej odpowiednie na podstawie intuicji, a nie na podstawie rzeczywistych danych. W praktyce, gęstość roztworu jest kluczowym wskaźnikiem, który należy uwzględnić przy obliczeniach stężenia, a pominięcie tego faktu prowadzi do konsekwencji, takich jak błędne przygotowanie roztworów, co może mieć daleko idące skutki w laboratoriach i przemysłach, gdzie precyzja jest kluczowa.
Pytanie 30
Etykieta roztworu kwasu azotowego(V) o koncentracji 6 mol/dm3 powinna zawierać nazwę substancji oraz
A. masę, koncentrację i numer katalogowy
B. koncentrację, ostrzeżenia H oraz datę przygotowania
C. masę, datę przygotowania i numer katalogowy
D. koncentrację, producenta i wykaz zanieczyszczeń
Poprawna odpowiedź wskazuje, że etykieta roztworu kwasu azotowego(V) o stężeniu 6 mol/dm3 powinna zawierać stężenie, zwroty zagrożeń H oraz datę sporządzenia. Umożliwia to nie tylko identyfikację substancji, ale także informuje użytkownika o potencjalnych zagrożeniach związanych z jej stosowaniem. Zwroty zagrożeń H (Hazard statements) są kluczowym elementem, który świadczy o ryzyku związanym z kontaktami, na przykład: H290 - może być żrący dla metali, H314 - powoduje poważne oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu. Podawanie stężenia kwasu jest istotne dla oceny jego reaktywności oraz właściwego postępowania ze substancją. Data sporządzenia pozwala na śledzenie ważności roztworu oraz jego stabilności. Przykładem zastosowania jest laboratorium chemiczne, gdzie precyzyjne etykiety pomagają utrzymać bezpieczeństwo i zgodność z przepisami BHP. W branży laboratoryjnej standardy takie jak GHS (Globalnie Zharmonizowany System Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliów) dostarczają wytycznych dotyczących etykietowania substancji chemicznych, co znacząco zwiększa bezpieczeństwo pracy.
Pytanie 31
Zgodnie z danymi zawartymi w tabeli wskaźników roztwór obojętny będzie miał barwę
| Wskaźnik | Zakres zmiany barwy (w jednostkach pH) | Barwa w środowisku | |
|---|---|---|---|
| kwaśnym | zasadowym | ||
| błękit tymolowy | 1,2 – 2,8 | czerwona | żółta |
| oranż metylowy | 3,1 – 4,4 | czerwona | żółta |
| czerwień metylowa | 4,8 – 6,0 | czerwona | żółta |
| czerwień chlorofenolowa | 5,2 – 6,8 | żółta | czerwona |
| błękit bromotymolowy | 6,0 – 7,6 | żółta | niebieska |
| czerwień fenolowa | 6,6 – 8,0 | żółta | czerwona |
| błękit tymolowy | 8,0 – 9,6 | żółta | niebieska |
| fenoloftaleina | 8,2 – 10,0 | bezbarwna | czerwona |
| żółcień alizarynowa | 10,1 – 12,0 | żółta | zielona |
A. niebieską wobec błękitu bromotymolowego i błękitu tymolowego.
B. czerwoną wobec czerwieni metylowej i czerwieni chlorofenolowej.
C. żółtą wobec oranżu metylowego i czerwieni chlorofenolowej.
D. żółtą wobec błękitu tymolowego i żółcieni alizarynowej.
Roztwór obojętny, mający pH około 7, charakteryzuje się specyficznymi reakcjami wskaźników pH, co jest kluczowe w wielu zastosowaniach chemicznych i laboratoryjnych. W przypadku błękitu tymolowego i żółcieni alizarynowej, ich zmiany barwy w zależności od pH są dobrze udokumentowane. Błękit tymolowy przy pH 7 będzie miał barwę żółtą, co jest zgodne z wynikami uzyskanymi w badaniach laboratoryjnych, zgodnie z tabelą wskaźników. Żółcień alizarynowa również w neutralnym pH przyjmuje barwę żółtą. Rozumienie, jak wskaźniki reagują w różnych warunkach pH, jest niezbędne w wielu dziedzinach, takich jak chemia analityczna, biochemia, a także w praktycznych zastosowaniach, takich jak monitorowanie jakości wody, gdzie pH ma kluczowe znaczenie dla zdrowia wodnych ekosystemów. Warto zaznaczyć, że utrzymanie neutralnego pH jest istotne w wielu procesach biologicznych i chemicznych, co potwierdzają standardy laboratoryjne, takie jak ISO 17025.
Pytanie 32
Odważka analityczna wodorotlenku sodu, przygotowana fabrycznie, zawiera 0,1 mola NaOH. Jaką objętość wody destylowanej należy dodać w kolbie miarowej, aby uzyskać roztwór wodorotlenku sodu o stężeniu 0,0500 mol/dm3?
A. 2 dm3
B. 500 cm3
C. 50 cm3
D. 1 dm3
Aby przygotować roztwór wodorotlenku sodu (NaOH) o stężeniu 0,0500 mol/dm3 z fabrycznie przygotowanej odważki zawierającej 0,1 mola NaOH, konieczne jest rozcieńczenie odważki wodą destylowaną. Stężenie roztworu można obliczyć przy użyciu wzoru C1V1 = C2V2, gdzie C1 to stężenie początkowe (0,1 mol/dm3), V1 to objętość początkowa, C2 to stężenie końcowe (0,0500 mol/dm3), a V2 to objętość końcowa. Z tego równania wynika, że aby uzyskać stężenie 0,0500 mol/dm3, objętość końcowa powinna wynosić 2 dm3 (2000 cm3). Praktyczne zastosowanie tej wiedzy jest kluczowe w laboratoriach chemicznych, gdzie dokładność stężeń roztworów jest niezbędna do przeprowadzania reakcji chemicznych, analizy jakościowej czy ilościowej substancji. Stosowanie kolb miarowych do przygotowywania roztworów jest zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, ponieważ pozwala na precyzyjne pomiary i minimalizuje ryzyko błędów pomiarowych.
Pytanie 33
Substancje pomocnicze wykorzystywane do realizacji podstawowych analiz jakościowych i ilościowych, które nie wymagają wysokiej czystości, są oznaczane na opakowaniach symbolem
A. techn.
B. cz.
C. cz.d.a.
D. cz.ch.
Odpowiedzi "cz.ch.", "techn." oraz "cz.d.a." są błędne w kontekście pytania, ponieważ każda z tych terminologii odnosi się do innych klas substancji. Termin "cz.ch." odnosi się do substancji czystych chemicznie, które muszą spełniać wysokie standardy czystości i są używane w bardziej wymagających analizach, gdzie nawet najmniejsze zanieczyszczenia mogą wpływać na wyniki. W kontekście analiz jakościowych i ilościowych, wybór substancji czystych chemicznie w sytuacjach, gdy nie jest to wymagane, nie tylko zwiększa koszty, ale również komplikuje procedury laboratoryjne. Z kolei "techn." odnosi się do substancji technicznych, które mogą być używane w procesach przemysłowych, ale ich standardy czystości również mogą nie być odpowiednie dla analiz laboratoryjnych. Używanie takich substancji w analizach może prowadzić do zafałszowań wyników, co jest absolutnie niedopuszczalne w kontekście rzetelnych badań. Termin "cz.d.a." odnosi się do czystości dla analizy, co również oznacza wyższe wymagania dotyczące czystości, a więc nie pasuje do koncepcji substancji pomocniczych, które nie muszą spełniać tych standardów. Typowe błędy myślowe prowadzące do takich niepoprawnych wniosków to niepełne zrozumienie różnic w wymaganiach czystości oraz niewłaściwe przypisywanie terminów do kontekstu ich zastosowania w analizach chemicznych.
Pytanie 34
Intensywna reakcja z FeCl3 jest wykorzystywana do identyfikacji
A. amin
B. alkenów
C. fenoli
D. aldehydów
Barwna reakcja z chlorkiem żelaza(III) jest dobrze znanym testem stosowanym do wykrywania fenoli, które wykazują zdolność do tworzenia kompleksów z tym związkiem. Fenole posiadają grupę hydroksylową (-OH) połączoną z pierścieniem aromatycznym, co umożliwia im reagowanie z chlorkiem żelaza(III), prowadząc do powstania charakterystycznego zabarwienia, zazwyczaj fioletowego lub purpurowego. Przykładem zastosowania tej reakcji w laboratoriach chemicznych jest analiza składu substancji organicznych, gdzie obecność fenoli może wskazywać na zanieczyszczenia lub naturalne składniki aktywne. Test ten jest często wykorzystywany w przemyśle kosmetycznym oraz farmaceutycznym, gdzie fenole mogą pełnić rolę konserwantów lub substancji czynnych. Zastosowanie tej metody jest zgodne z normami laboratoryjnymi, które zalecają stosowanie reakcji z chlorkiem żelaza(III) jako jednego z podstawowych sposobów na identyfikację związków fenolowych, co jest uznawane za dobrą praktykę w chemii analitycznej.
Pytanie 35
Jakie oznaczenie znajduje się na naczyniach szklanych kalibrowanych do wlewu?
A. W
B. In
C. Ex
D. R
Oznaczenie In na naczyniach szklanych kalibrowanych na wlew wskazuje, że naczynie to jest zaprojektowane do precyzyjnego pomiaru objętości cieczy, która ma zostać wlane w jego wnętrze. W praktyce oznaczenie to oznacza, że objętość wskazana na naczyniu jest równa objętości cieczy, gdy jej poziom osiąga oznaczenie kalibracyjne. Naczynia te są szeroko stosowane w laboratoriach chemicznych, biologicznych oraz w przemyśle farmaceutycznym, gdzie dokładność pomiarów jest kluczowa. Przykładem zastosowania może być przygotowywanie roztworów o określonej stężeniu, gdzie precyzyjna objętość reagentów jest niezbędna do uzyskania powtarzalnych wyników analiz. Warto również zwrócić uwagę na standardy ISO oraz normy ASTM, które regulują wymagania dotyczące kalibracji naczyń, co zapewnia wysoką jakość i rzetelność wyników eksperymentalnych.
Pytanie 36
Aby zebrać próbki gazów, wykorzystuje się
A. detektory gazów
B. butelki z plastikowym wieczkiem
C. miarki cylindryczne
D. aspiratory
Aspiratory są urządzeniami zaprojektowanymi specjalnie do pobierania próbek gazowych w kontrolowanych warunkach. Ich działanie polega na wykorzystaniu podciśnienia do zasysania gazów z określonego otoczenia, co pozwala na zbieranie reprezentatywnych prób do dalszej analizy. W laboratoriach chemicznych oraz w przemyśle petrochemicznym aspiratory są niezbędne do monitorowania jakości powietrza, a także do wykrywania zanieczyszczeń gazowych. Przykładem zastosowania aspiratorów jest ich użycie w badaniach środowiskowych, gdzie ocenia się stężenie szkodliwych substancji w atmosferze. Standardy, takie jak ISO 16000, określają metody pobierania próbek gazowych, a stosowanie aspiratorów jest zgodne z najlepszymi praktykami w tej dziedzinie, zapewniając dokładność i wiarygodność wyników analitycznych. Ponadto, aspiratory mogą być używane do analizy gazów wydechowych w przemyśle motoryzacyjnym, co jest kluczowe dla oceny emisji i przestrzegania norm ekologicznych.
Pytanie 37
To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.
Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.
Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.
Pytanie 38
To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.
Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.
Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.
Pytanie 39
Działanie podejmowane po pobraniu próbki wody, mające na celu zachowanie jej składu chemicznego podczas transportu, określa się mianem
A. utrwalania
B. rozcieńczania
C. mianowania
D. oczyszczania
Utrwalanie próbki wody po jej pobraniu jest kluczowym etapem, który ma na celu zachowanie jej oryginalnego składu chemicznego w trakcie transportu i analizy. Proces ten polega na dodaniu odpowiednich substancji chemicznych lub zastosowaniu metod fizycznych, które zapobiegają zmianom w składzie wody, takim jak rozkład mikroorganizmów czy reakcje chemiczne, które mogą zachodzić w czasie transportu. Przykładem może być dodanie kwasu solnego do próbek wody morskiej w celu zatrzymania wzrostu bakterii. W kontekście standardów, wiele organizacji, w tym EPA i ISO, podkreśla znaczenie tego etapu w procedurach pobierania i analizy próbek wody. Utrwalanie jest istotne nie tylko dla uzyskania dokładnych wyników analitycznych, ale również dla zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego, ponieważ niektóre zanieczyszczenia mogą mieć poważne konsekwencje dla zdrowia publicznego. Zrozumienie tego procesu pozwala na lepsze planowanie badań i optymalizację metod analitycznych, co jest niezbędne w pracy laboratoriach środowiskowych.
Pytanie 40
Do przechowywania stężonego kwasu azotowego(V) w laboratorium należy stosować:
A. Otwarty plastikowy pojemnik
B. Metalową puszkę bez wieczka
C. Aluminiowy termos laboratoryjny
D. Szczelnie zamknięte butelki z ciemnego szkła
Kwas azotowy(V) to substancja wyjątkowo agresywna chemicznie i niebezpieczna. Przechowuje się go w szczelnie zamkniętych butelkach z ciemnego szkła, bo to materiał odporny na jego działanie oraz chroniący przed światłem. Światło przyspiesza rozkład kwasu azotowego, a ciemne szkło ogranicza ten proces, co ma kluczowe znaczenie dla zachowania jego właściwości. Dodatkowo szczelne zamknięcie zapobiega uwalnianiu się szkodliwych par oraz absorpcji wilgoci z powietrza, co mogłoby prowadzić do niepożądanych reakcji i obniżenia stężenia. To rozwiązanie zgodne z większością norm BHP i zaleceniami producentów odczynników chemicznych. W praktyce laboratoryjnej stosowanie ciemnych butelek jest po prostu standardem, bo minimalizuje ryzyko zarówno dla ludzi jak i samej substancji. Warto pamiętać, że kwas azotowy atakuje większość metali oraz niektóre tworzywa sztuczne, dlatego szkło jest tu najbezpieczniejsze. Dodatkowo – dobra praktyka to trzymać takie butelki w szafkach chemoodpornych, najlepiej z wentylacją. Moim zdaniem, jeśli ktoś planuje pracę w laboratorium, powinien znać te zasady na pamięć.