Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik analityk
Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
Data rozpoczęcia: 27 kwietnia 2025 19:51
Data zakończenia: 27 kwietnia 2025 19:51

Egzamin niezdany

Wynik: 0/40 punktów (0,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Udostępnij swój wynik

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Rozdział składników mieszaniny w chromatografii odbywa się dzięki ich różnym

A. lotności

B. rozpuszczalności

C. adsorpcji

D. absorpcji

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Chromatograficzny rozdział składników mieszaniny oparty jest na różnicy w adsorpcji tych składników na fazie stacjonarnej i fazie ruchomej. Adsorpcja to proces, w którym cząsteczki substancji przyczepiają się do powierzchni innej substancji. W chromatografii, różne substancje mają różne właściwości adsorpcyjne, co prowadzi do ich odmiennych czasów przejścia przez kolumnę chromatograficzną. Na przykład, w chromatografii cienkowarstwowej (TLC) różne związki chemiczne mogą rozdzielać się na podstawie ich zdolności do adsorbowania się na warstwie stałej (np. silica gel) w porównaniu do ich rozpuszczalności w fazie ruchomej (np. rozpuszczalnik). Zrozumienie procesu adsorpcji jest kluczowe w zastosowaniach takich jak oczyszczanie substancji chemicznych, identyfikacja związków w analizach laboratoryjnych oraz w przemyśle farmaceutycznym do analizy jakości leków. Dobre praktyki chromatograficzne wymagają znajomości parametrów adsorpcyjnych różnych substancji, co umożliwia optymalne warunki rozdziału.

Pytanie 2

Skalę wzorców do oznaczenia barwy przygotowano w cylindrach Nesslera o pojemności 100 cm3. Barwa oznaczona w tabeli jako X wynosi

Skala wzorców do barwy
Ilość wzorcowego roztworu podstawowego cm³ (c=500 mg Pt/dm³)	0	1,0	2,0	3,0
Barwa w stopniach mg Pt/dm³	0	5	X	15

A. 10

B. 20

C. 5,5

D. 7

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Wybór odpowiedzi 10 mg Pt/dm³ jest poprawny, ponieważ oparty jest na założeniach dotyczących liniowej skali wzorców stosowanej do oznaczania barwy. Dla 1,0 cm³ roztworu podstawowego wartość wynosi 5 mg Pt/dm³. Zgodnie z zasadami chemii analitycznej, jeśli zwiększamy objętość roztworu podstawowego, to również proporcjonalnie wzrasta stężenie substancji, co jest zgodne z zasadą zachowania masy. W tym przypadku, dla 2,0 cm³ roztworu podstawowego, barwa będzie podwójna, co prowadzi do uzyskania wartości 10 mg Pt/dm³. Tego rodzaju podejście jest powszechnie stosowane w laboratoriach analitycznych, gdzie precyzyjne oznaczanie stężeń ma kluczowe znaczenie dla wiarygodności wyników. Zastosowanie tej metody w praktyce jest istotne dla analizy chemicznej w różnych dziedzinach, takich jak badania środowiskowe czy kontrola jakości w przemyśle chemicznym.

Pytanie 3

Zestaw do filtracji nie zawiera

A. kolby miarowej

B. szklanego lejka

C. metalowego statywu

D. szklanej bagietki

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Kolba miarowa nie jest elementem zestawu do sączenia, ponieważ jej główną funkcją jest dokładne pomiarowanie objętości cieczy. W procesach sączenia, szczególnie w laboratoriach chemicznych i biologicznych, kluczowe jest oddzielenie fazy stałej od cieczy, co odbywa się najczęściej z wykorzystaniem lejek szklany, który jest niezbędny do precyzyjnego kierowania cieczy do naczynia zbiorczego. Bagietka szklana służy do przenoszenia lub dozowania niewielkich ilości substancji, a statyw metalowy jest używany do stabilizacji elementów podczas eksperymentów. W kontekście dobrych praktyk laboratoryjnych, ważne jest zrozumienie roli każdego z tych narzędzi, aby efektywnie przeprowadzać procedury analityczne, takie jak filtracja, gdzie kluczowe jest użycie lejka i odpowiednich filtrów, a kolba miarowa nie jest konieczna w tym procesie. Zrozumienie tych różnic pozwala na lepsze planowanie i przeprowadzanie działań laboratoryjnych, co jest niezbędne w pracy każdego chemika.

Pytanie 4

Piktogram ukazujący czaszkę oraz skrzyżowane kości piszczelowe jest typowy dla substancji o działaniu

A. toksycznym dla skóry

B. korodującym na metale

C. narkotycznym

D. żrącym dla skóry

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Piktogram przedstawiający czaszkę i skrzyżowane piszczele jest powszechnie stosowany do oznaczania substancji, które mają działanie toksyczne na skórę. Oznaczenie to informuje użytkowników o ryzyku, jakie niesie ze sobą kontakt danego związku chemicznego z ciałem. Substancje toksyczne mogą powodować poważne uszkodzenia, a w niektórych przypadkach nawet prowadzić do śmierci, jeśli nie zostaną odpowiednio zabezpieczone. Przykłady substancji, które mogą być oznaczone tym piktogramem, to niektóre pestycydy, rozpuszczalniki organiczne czy chemikalia wykorzystywane w laboratoriach. Zgodnie z obowiązującymi standardami, takimi jak GHS (Globalnie Zharmonizowany System Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliów), prawidłowe oznaczenie substancji jest kluczowym elementem zapewnienia bezpieczeństwa w miejscu pracy oraz w codziennym użytkowaniu chemikaliów. Właściwe zrozumienie i respektowanie tych oznaczeń jest niezbędne do minimalizacji ryzyka zatrucia lub poparzeń chemicznych.

Pytanie 5

Pierwotna próbka jest zbierana

A. z próbki przeznaczonej do badań

B. z opakowania pierwotnego

C. z próbki ogólnej w sposób bezpośredni

D. w jednym punkcie partii materiału

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Prawidłowa odpowiedź wskazuje, że próbka pierwotna jest pobierana w jednym miejscu partii materiału. Jest to zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie pobierania próbek, które zalecają, aby próbki były reprezentatywne dla całej partii, co pozwala na dokładną ocenę jakości materiału. Pobieranie próbek w jednym miejscu eliminuje ryzyko rozrzutności wyników i zapewnia, że każda próbka oddaje rzeczywisty stan partii. Na przykład w przemyśle farmaceutycznym pobieranie próbek substancji czynnej w jednym miejscu partii pozwala na skuteczną kontrolę jakości i zgodność z normami, takimi jak ISO 17025, które wymagają, aby metody pobierania próbek były jasno określone i zgodne z procedurami operacyjnymi. W praktyce, taka metoda pozwala na skuteczniejsze monitorowanie i zarządzanie jakością, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i skuteczności produktów.

Pytanie 6

Aby otrzymać roztwór AgNO₃ (masa molowa AgNO₃ to 169,8 g/mol) o stężeniu 0,1 mol/dm³, należy

A. odważyć 169,80 g AgNO3, przenieść do kolby miarowej o pojemności 1000 cm3, rozpuścić w wodzie destylowanej i uzupełnić kolbę wodą destylowaną do kreski

B. odważyć 1,698 g AgNO3, przenieść do kolby miarowej o pojemności 1000 cm3, rozpuścić w wodzie destylowanej i uzupełnić kolbę wodą destylowaną do kreski

C. odważyć 16,98 g AgNO3, przenieść do kolby miarowej o pojemności 100 cm3, rozpuścić w wodzie destylowanej i uzupełnić kolbę wodą destylowaną do kreski

D. odważyć 1,698 g AgNO3, przenieść do kolby miarowej o pojemności 100 cm3, rozpuścić w wodzie destylowanej i uzupełnić kolbę wodą destylowaną do kreski

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Aby przygotować roztwór AgNO₃ o stężeniu 0,1 mol/dm³, kluczowe jest dokładne obliczenie masy soli do odważenia. Masa molowa AgNO₃ wynosi 169,8 g/mol, co oznacza, że 1 mol roztworu zawiera 169,8 g substancji. Dla stężenia 0,1 mol/dm³ obliczamy masę: 0,1 mol/dm³ * 169,8 g/mol = 16,98 g. Jednak w przypadku 100 cm³ roztworu potrzebujemy 1/10 tej masy, co daje 1,698 g. Właściwe wykonanie tego kroku jest zgodne z dobrą praktyką laboratoryjną, która podkreśla znaczenie precyzyjnego przygotowania roztworów, aby zapewnić powtarzalność wyników. Ważne jest również, aby całkowicie rozpuścić substancję w wodzie destylowanej przed uzupełnieniem do kreski w kolbie miarowej, co pozwoli uniknąć błędów związanych z niedostatecznym wymieszaniem. Tego typu procedury są standardem w laboratoriach chemicznych, co czyni je praktycznym doświadczeniem dla studentów oraz profesjonalistów w dziedzinie chemii.

Pytanie 7

Metodą, która nie umożliwia przeniesienia składników próbki do roztworu, jest

A. mineralizacja

B. liofilizacja

C. stapianie

D. roztwarzanie

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Liofilizacja to dość ciekawy proces. W skrócie, to suszenie przez sublimację, czyli woda z lodu od razu przechodzi w parę bez przechodzenia przez płynny stan. To ważne w labie, bo kiedy analizujemy próbki chemiczne, składniki muszą być dobrze rozpuszczone w odpowiednich rozpuszczalnikach, żeby wyniki były dokładne. Liofilizacja nie robi roztworu, a jedynie suszy materiał, więc nie nadaje się do przygotowania próbek do analizy. A tak na marginesie, liofilizacja jest popularna w przemyśle farmaceutycznym i spożywczym, gdzie ważne jest, żeby zachować właściwości produktów. Lepiej sprawdzają się inne metody, jak roztwarzanie, które są zgodne z normalnymi procedurami analitycznymi i zapewniają precyzyjne wyniki.

Pytanie 8

Jakie urządzenie jest wykorzystywane do oczyszczania próbki gazowej?

A. zestaw sit

B. płuczka

C. rozdzielacz

D. chłodnica

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Płuczka jest urządzeniem stosowanym do oczyszczania gazów, które działa na zasadzie przepływu gazu przez ciecz. Proces ten pozwala na usunięcie zanieczyszczeń, takich jak pyły, drobne cząstki stałe oraz różne substancje chemiczne, które mogą być rozpuszczalne w cieczy. W praktyce płuczki wykorzystywane są w różnych gałęziach przemysłu, w tym w energetyce, przemyśle chemicznym oraz w procesach oczyszczania spalin. Standardy branżowe, takie jak ISO 14001 dotyczące zarządzania środowiskowego, podkreślają znaczenie redukcji emisji szkodliwych substancji do atmosfery, co czyni płuczki kluczowym elementem w systemach kontroli zanieczyszczeń. Przykładowo, w elektrowniach węglowych płuczki są używane do oczyszczania spalin przed ich emisją do atmosfery, co przyczynia się do ochrony środowiska oraz spełnienia norm prawnych dotyczących jakości powietrza.

Pytanie 9

Aby oddzielić galaretowaty osad typu Fe(OH)₃ od roztworu, jaki sączek należy zastosować?

A. miękki

B. twardy

C. częściowy

D. średni

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź "miękki" jest chociażby słuszna, bo przy filtracji osadu galaretowatego Fe(OH)₃ musimy mieć dobry sączek, który nie tylko zatrzyma cząsteczki, ale i pozwoli je łatwo oddzielić od roztworu. Miękkie sączki, jak te z papieru filtracyjnego, mają drobne pory, więc świetnie zatrzymują małe cząsteczki osadu. W laboratoriach używa się takich miękkich sączków, zwłaszcza przy gęstych substancjach. Na przykład, w oczyszczaniu wody czy w chemicznych analizach, gdzie oddzielamy osady od cieczy, miękki sączek daje nam dobrą selektywność i zmniejsza ryzyko zatykania porów. Dlatego wybór sączka jest mega ważny i trzeba go dopasować do właściwości substancji, co jak się domyślam, jest zgodne z zasadami dobrych praktyk w labie.

Pytanie 10

50 cm³ alkoholu etylowego zmieszano w kolbie miarowej z 50 cm³ wody. W wyniku zjawiska kontrakcji objętość otrzymanego roztworu wyniosła 97,5 cm³. Ile wynosi stężenie procentowe (v/v) roztworu alkoholu w wodzie po zmieszaniu i stężenie procentowe roztworu alkoholu (v/v) po uzupełnieniu kolby wodą do 100 cm³?

	Stężenie procentowe (v/v) roztworu alkoholu w wodzie po zmieszaniu	Stężenie procentowe (v/v) roztworu alkoholu po uzupełnieniu kolby wodą do 100 cm³
A.	49,2%	48,0%
B.	50,0%	49,7%
C.	51,3%,	50,0%
D.	53,3%	50,2%

A. A.

B. C.

C. B.

D. D.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź C jest poprawna, ponieważ stężenie procentowe (v/v) roztworu alkoholu w wodzie po zmieszaniu wynosi około 51,3%. Obliczamy to, dzieląc objętość alkoholu (50 cm³) przez objętość roztworu po zmieszaniu (97,5 cm³) i mnożąc przez 100%, co daje: (50 cm³ / 97,5 cm³) * 100% ≈ 51,3%. Następnie, gdy uzupełnimy kolbę wodą do 100 cm³, całkowita objętość roztworu będzie wynosić 100 cm³, a objętość alkoholu pozostanie taka sama (50 cm³), co prowadzi do stężenia: (50 cm³ / 100 cm³) * 100% = 50%. Rozumienie tych obliczeń jest kluczowe w chemii, zwłaszcza w kontekście przygotowywania roztworów, gdzie precyzyjne stężenia są istotne w laboratoriach analitycznych, farmaceutycznych oraz w przemyśle chemicznym. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest przygotowanie roztworów do badań laboratoryjnych, gdzie dokładność i powtarzalność stężeń mają kluczowe znaczenie dla uzyskania wiarygodnych wyników.

Pytanie 11

Ile węglanu sodu trzeba odmierzyć, aby uzyskać 200 cm³ roztworu o stężeniu 8% (m/v)?

A. 9,6 g

B. 8,0 g

C. 16,0 g

D. 1,6 g

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Aby obliczyć masę węglanu sodu (Na2CO3) potrzebną do przygotowania 200 cm³ roztworu o stężeniu 8% (m/v), możemy zastosować podstawowe wzory chemiczne. Stężenie masowe (m/v) odnosi się do masy substancji rozpuszczonej w jednostce objętości roztworu. W przypadku 8% roztworu oznacza to, że w 100 cm³ roztworu znajduje się 8 g węglanu sodu. Dla 200 cm³ roztworu odpowiednia masa wynosi zatem 8 g x 2 = 16 g. W kontekście praktycznym, przygotowanie roztworów o określonym stężeniu jest kluczowe w laboratoriach chemicznych oraz w przemyśle, gdzie precyzyjne pomiary są wymagane dla zapewnienia jakości produktów. Na przykład, w analizach chemicznych czy syntezach, właściwe przygotowanie roztworów z odpowiednimi stężeniami ma zasadnicze znaczenie dla uzyskania powtarzalnych i dokładnych wyników. Zgodnie z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, zawsze należy stosować odpowiednie metody ważeń oraz kalibracji sprzętu, aby zapewnić dokładność i wiarygodność uzyskanych wyników.

Pytanie 12

Jakim narzędziem dokonuje się poboru próbki wody?

A. czerpaka.

B. odbieralnika.

C. przelewki.

D. pływaka.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Czerpak jest urządzeniem stosowanym do pobierania próbek wody, które umożliwia dokładne i kontrolowane uchwycenie próbki z określonego miejsca. W praktyce czerpaki są często wykorzystywane w laboratoriach analitycznych oraz w sytuacjach, gdzie zachowanie jakości próbki jest kluczowe. Czerpaki są projektowane w różnorodny sposób, aby dostosować się do specyfiki badanego medium oraz przeprowadzanych analiz. Na przykład, w przypadku pobierania wód gruntowych, czerpaki mogą być wyposażone w mechanizmy, które minimalizują zanieczyszczenia z zewnątrz. W kontekście standardów, takie jak ISO 5667, definiują metody pobierania prób wody, co jest istotne dla zapewnienia wiarygodności wyników badań. Dzięki zrozumieniu właściwego zastosowania czerpaka, technicy mogą efektywnie monitorować jakość wody i przeprowadzać analizy zgodnie z przyjętymi normami. W przypadku badań środowiskowych, czerpaki pozwalają na pobieranie prób wody z różnych głębokości, co jest istotne dla analizy jakości wód w zbiornikach wodnych.

Pytanie 13

Na podstawie informacji zawartych w tabeli określ, który parametr spośród podanych należy oznaczyć w pierwszej kolejności.

Tabela. Sposoby utrwalania próbek wody i ścieków, miejsce analizy, dopuszczalny czas przechowywania próbek
Oznaczany parametr	Rodzaj naczynia do przechowywania próbki	Sposób utrwalania próbki	Miejsce wykonania analizy	Dopuszczalny czas przechowywania próbki
Chlorki	szklane lub polietylenowe	-	laboratorium	96 godzin
Chlor pozostały	szklane	-	w miejscu pobrania próbki	-
ChZT	szklane	zakwaszenie do pH<2, schłodzenie do temperatury 2-5°C	laboratorium	24 godziny
Kwasowość	szklane lub polietylenowe	schłodzenie do temperatury 2-5°C	laboratorium	4 godziny
Mangan	szklane lub polietylenowe	zakwaszenie do pH<2, schłodzenie do temperatury 2-5°C	laboratorium	48 godziny

A. Mangan.

B. Chemiczne zapotrzebowanie na tlen (ChZT).

C. Chlor pozostały.

D. Kwasowość.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 'Chlor pozostały' jest prawidłowa, ponieważ w kontekście monitorowania jakości wody, zwłaszcza w systemach wodociągowych, oznaczanie pozostałego chloru jest kluczowym wskaźnikiem efektywności dezynfekcji. Chlor pozostały jest to ilość chloru, która pozostaje w wodzie po procesie dezynfekcji i jest niezbędna do zapewnienia, że woda pozostaje wolna od patogenów. Zgodnie z normami, takimi jak PN-EN ISO 7393-2, regularne monitorowanie poziomu chloru pozostałego jest standardem branżowym, aby zapewnić bezpieczeństwo wody pitnej. Niewystarczający poziom chloru może wskazywać na niewłaściwe procesy dezynfekcji, co może prowadzić do zagrożeń zdrowotnych. W praktyce oznaczanie chloru pozostałego powinno być wykonywane systematycznie, a wyniki interpretowane w kontekście całego systemu uzdatniania wody, co pozwala na podejmowanie odpowiednich działań korygujących.

Pytanie 14

Jakie środki stosuje się do czyszczenia szkła miarowego, które zostało zanieczyszczone substancjami tłustymi?

A. gorącą wodę

B. mieszaninę chromową

C. słaby kwas

D. słabą zasadę

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Mieszanina chromowa, składająca się najczęściej z kwasu siarkowego i dichromianu potasu, jest skutecznym środkiem do usuwania zanieczyszczeń tłuszczowych z szkła miarowego. Tłuszcze, które są trudne do usunięcia wodą czy łagodnymi detergentami, ulegają skutecznemu rozkładowi pod wpływem silnych utleniaczy obecnych w tej mieszaninie. Dzięki zastosowaniu mieszaniny chromowej, można osiągnąć wysoki poziom czystości szkła, co jest kluczowe w laboratoriach chemicznych, gdzie precyzyjne pomiary są niezbędne. Przykładem zastosowania tej metody jest czyszczenie kolb, pipet i innych przyrządów pomiarowych, które były używane do pracy z substancjami organicznymi. W laboratoriach stosuje się standardy czyszczenia, które zalecają użycie odpowiednich reagentów, aby nie tylko oczyścić szkło, ale również nie uszkodzić go chemicznie. Warto też pamiętać, że po użyciu mieszaniny chromowej konieczne jest dokładne wypłukanie szkła wodą destylowaną, aby usunąć pozostałości reagentów.

Pytanie 15

W urządzeniu Soxhleta wykonuje się

A. ługowanie

B. dekantację

C. krystalizację

D. sublimację

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Aparat Soxhleta jest narzędziem wykorzystywanym w laboratoriach chemicznych do procesu ługowania, czyli ekstrakcji substancji rozpuszczalnych w cieczy z materiałów stałych. Jego działanie opiera się na cyklicznym procesie, w którym rozpuszczalnik, najczęściej ciecz organiczna, jest wielokrotnie przepuszczany przez próbkę materiału. Dzięki temu można efektywnie wydobyć związek chemiczny, który jest rozpuszczalny w danym rozpuszczalniku. W praktyce, metodyka Soxhleta jest szczególnie przydatna w analizie tłuszczy, olejów, a także innych substancji organicznych. Przykładowo, w analizach żywnościowych, użycie aparatu Soxhleta pozwala na skuteczne oznaczenie zawartości tłuszczu w próbkach, co jest zgodne z normami, takimi jak ISO 6492. Dobrze przeprowadzony proces ługowania w aparacie Soxhleta charakteryzuje się wysoką efektywnością, co czyni go standardem w wielu laboratoriach zajmujących się analizą chemiczną.

Pytanie 16

Aby sporządzić 20 cm3 roztworu HCl (1+1), należy w pierwszej kolejności wlać do zlewki

A. 10 cm3 wody destylowanej, a następnie 10 cm3 rozcieńczonego kwasu solnego

B. 10 cm3 wody destylowanej, a potem 10 cm3 stężonego kwasu solnego

C. 10 cm3 stężonego kwasu solnego, a potem 10 cm3 wody destylowanej

D. 10 cm3 rozcieńczonego kwasu solnego, a potem 10 cm3 wody destylowanej

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź, w której na początku dodajemy 10 cm3 wody destylowanej, a następnie 10 cm3 stężonego kwasu solnego, jest prawidłowa z kilku powodów. Po pierwsze, rozcieńczanie kwasu solnego powinno zawsze rozpocząć się od dodania wody do kwasu, a nie odwrotnie. Dodanie stężonego kwasu do wody zmniejsza ryzyko reakcji egzotermicznej, która może prowadzić do niebezpiecznego rozprysku kwasu. W praktyce, woda powinna być dodawana do kwasu w kontrolowany sposób, aby uniknąć gwałtownego wrzenia. Te zasady są zgodne z najlepszymi praktykami w laboratoriach chemicznych, które podkreślają znaczenie bezpieczeństwa podczas pracy z substancjami żrącymi. Dodatkowo, stężony kwas solny ma gęstość większą niż woda, co oznacza, że jego dodanie do wody powoduje szybkie i silne mieszanie, co ułatwia osiągnięcie pożądanej koncentracji roztworu. W kontekście praktycznym, taka procedura jest niezbędna w laboratoriach analitycznych czy edukacyjnych, gdzie przygotowywanie roztworów o określonych stężeniach jest codziennością.

Pytanie 17

Aby przygotować 500 g roztworu o stężeniu 10% (m/m), ile substancji należy odważyć?

A. 10 g substancji

B. 50 g substancji

C. 100 g substancji

D. 5 g substancji

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Aby sporządzić roztwór o stężeniu 10% (m/m), należy zrozumieć, że stężenie to oznacza, że na każde 100 g roztworu przypada 10 g substancji rozpuszczonej. W przypadku przygotowywania 500 g roztworu, można obliczyć potrzebną ilość substancji, stosując proporcję. 10% z 500 g to 50 g substancji: 500 g * 0,10 = 50 g. Taki sposób obliczenia jest zgodny z zasadami chemii analitycznej, gdzie dokładność i precyzja są kluczowe. W praktyce, przygotowując roztwory, należy zawsze stosować odpowiednie wagi analityczne oraz zapewnić odpowiednie warunki do ich mieszania, aby uzyskać jednorodny roztwór. Ważne jest również, aby znać właściwości substancji, które są wykorzystywane do sporządzania roztworów, aby uniknąć niebezpieczeństw związanych z ich stosowaniem, co jest zgodne z dobrą praktyką laboratoryjną.

Pytanie 18

Jaką objętość w warunkach standardowych zajmie 1,7 g amoniaku (masa molowa amoniaku wynosi 17 g/mol)?

A. 22,4 dm3

B. 2,24 dm3

C. 4,48 dm3

D. 11,2 dm3

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Aby obliczyć objętość amoniaku w warunkach normalnych (0°C i 1013 hPa), należy skorzystać z prawa gazu idealnego. Masa molowa amoniaku (NH₃) wynosi 17 g/mol, co oznacza, że 1,7 g amoniaku odpowiada 0,1 mola (1,7 g / 17 g/mol = 0,1 mol). W warunkach normalnych 1 mol gazu zajmuje objętość 22,4 dm³. Zatem, aby obliczyć objętość 0,1 mola, należy pomnożyć liczbę moli przez objętość 1 mola: 0,1 mol × 22,4 dm³/mol = 2,24 dm³. Tego rodzaju obliczenia są kluczowe w chemii, zwłaszcza w kontekście reakcji gazowych oraz w przemyśle chemicznym, gdzie znajomość objętości gazów jest niezbędna do odpowiedniego bilansowania reakcji chemicznych. Ponadto, zrozumienie tych zasad pomaga w praktycznych zastosowaniach, takich jak określenie ilości reagentów w syntezach chemicznych oraz w analizach procesów technologicznych.

Pytanie 19

Jakie substancje wykorzystuje się do wykrywania obecności jonów chlorkowych w wodzie mineralnej?

A. roztwór szczawianu potasu

B. roztwór chlorku baru

C. roztwór azotanu srebra

D. uniwersalny papierek wskaźnikowy

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Roztwór azotanu srebra (AgNO3) jest kluczowym odczynnikiem w analizie chemicznej do wykrywania jonów chlorkowych (Cl-) w wodzie mineralnej. Po dodaniu azotanu srebra do próby zawierającej jony chlorkowe, zachodzi reakcja, w wyniku której powstaje biały osad chlorku srebra (AgCl). Reakcja ta jest równaniem: AgNO3 + NaCl → AgCl + NaNO3. Osad chlorku srebra jest nierozpuszczalny w wodzie, co czyni tę metodę bardzo efektywną w jakościowym wykrywaniu anionów chlorkowych. Praktyczne zastosowanie tej metody można zaobserwować w laboratoriach analitycznych, gdzie monitoruje się jakość wód mineralnych, aby spełniały one normy zdrowotne. Ponadto, metoda ta jest zgodna z wytycznymi organizacji takich jak ISO, co podkreśla jej wiarygodność i powszechne uznanie w branży analitycznej.

Pytanie 20

Który z poniższych czynników nie mógł przyczynić się do błędnego określenia całkowitej liczby drobnoustrojów w surowym mleku?

A. Transport próbki mleka w temperaturze 30°C

B. Nieodpowiednie mycie i dezynfekcja zbiorników do przechowywania mleka

C. Nieprawidłowe czyszczenie i dezynfekcja pipet do pobierania próbek pierwotnych

D. Pobranie nadmiernej liczby próbek pierwotnych

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Pobranie zbyt dużej liczby próbek pierwotnych nie wpływa na błędne oznaczenie ogólnej liczby drobnoustrojów w surowym mleku, ponieważ standardowe procedury analityczne zakładają, że próba powinna być reprezentatywna dla całej partii, a niekoniecznie musi być ograniczona do określonej liczby próbek. W praktyce laboratoria często pobierają wiele próbek w celu zwiększenia dokładności wyników, jednak kluczowe jest, aby każda próbka była odpowiednio przechowywana i transportowana zgodnie z ustalonymi normami. Dobrą praktyką jest stosowanie systemu losowego przy pobieraniu próbek, co pozwala na lepsze odwzorowanie rzeczywistego stanu mikrobiologicznego całej partii mleka. W przypadku dużej liczby próbek zaleca się ich równoległe analizowanie, co może zwiększyć precyzję wyników końcowych. Ponadto, zgodnie z zaleceniami organizacji takich jak Codex Alimentarius, należy przestrzegać surowych norm dotyczących transportu i przechowywania próbek, aby uniknąć zafałszowania wyników z powodu czynników zewnętrznych.

Pytanie 21

Aby przygotować zestaw do filtracji, należy zebrać

A. biuretę, statyw metalowy, zlewkę

B. bagietkę, zlewkę, łapę metalową, statyw metalowy

C. szkiełko zegarkowe, tryskawkę, kolbę stożkową

D. lejek szklany, statyw metalowy, kółko metalowe, zlewkę

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Aby przygotować zestaw do sączenia, niezbędne jest skompletowanie odpowiednich narzędzi laboratoryjnych, które umożliwią przeprowadzenie tego procesu w sposób efektywny i bezpieczny. Lejek szklany jest kluczowym elementem, ponieważ jego zadaniem jest kierowanie cieczy do zlewki, co minimalizuje ryzyko rozlania oraz zapewnia precyzyjne dozowanie. Statyw metalowy jest istotny, ponieważ stabilizuje lejek, co jest niezbędne do uzyskania prawidłowego kąta nachylenia, zapewniając tym samym efektywność procesu sączenia. Kółko metalowe, często używane jako podstawa dla lejka, zwiększa stabilność całej konstrukcji, zmniejszając ryzyko przypadkowego przewrócenia się. Zlewka, jako naczynie odbierające substancję, jest niezbędna do zbierania przefiltrowanego płynu. Wszystkie te elementy współpracują, tworząc funkcjonalny zestaw, który spełnia standardy bezpieczeństwa i efektywności w pracach laboratoryjnych.

Pytanie 22

Na etykietach substancji chemicznych można znaleźć oznaczenia literowe R i S (zgodnie z regulacjami CLP: H i P), które wskazują

A. na pojemność oraz skład opakowania

B. na ilość domieszek w składzie oraz datę przydatności

C. na obecność zanieczyszczeń oraz metody ich usuwania

D. na ryzyko wystąpienia zagrożeń i zasady postępowania z nimi

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź dotycząca oznaczeń literowych R i S (obecnie H i P zgodnie z rozporządzeniem CLP) jest prawidłowa, ponieważ te oznaczenia mają na celu informowanie o ryzyku związanym z substancjami chemicznymi oraz zalecanych środkach ostrożności. Oznaczenia R (ryzyko) wskazują na potencjalne zagrożenia, takie jak toksyczność, wybuchowość czy korozja, z jakimi można się spotkać podczas pracy z danym odczynnikiem. Z kolei oznaczenia S (środki ostrożności) sugerują praktyczne zalecenia dotyczące bezpiecznego obchodzenia się z substancją, takie jak stosowanie odpowiednich środków ochrony osobistej, unikanie kontaktu ze skórą, czy przechowywanie w odpowiednich warunkach. Dla przykładu, substancja z oznaczeniem H300 (może być śmiertelna w przypadku połknięcia) wymaga szczególnej uwagi i zachowania ostrożności podczas jej używania. Stosowanie tych oznaczeń jest integralną częścią systemu zarządzania bezpieczeństwem chemicznym, a ich znajomość i przestrzeganie są kluczowe w laboratoriach, przemysłach chemicznych i w wszelkich zastosowaniach, gdzie występują substancje niebezpieczne. Obowiązujące standardy i dobre praktyki, takie jak ISO 45001, podkreślają znaczenie oceny ryzyka i stosowania odpowiednich środków ochrony w miejscach pracy, co czyni te oznaczenia niezbędnym elementem w codziennym obiegu informacji o substancjach chemicznych.

Pytanie 23

W celu usunięcia drobnych zawiesin z roztworu przed analizą spektrofotometryczną stosuje się:

A. podgrzewanie roztworu do wrzenia

B. dekantację bez sączenia

C. suszenie roztworu w suszarce laboratoryjnej

D. sączenie przez sączek o drobnych porach lub filtr membranowy

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Sączenie przez sączek o drobnych porach lub filtr membranowy to standardowa metoda przygotowania próbek do analiz spektrofotometrycznych, szczególnie gdy zależy nam na usunięciu nawet najmniejszych cząstek zawieszonych. W branży laboratoryjnej takie podejście uchodzi za dobrą praktykę, bo pozwala skutecznie oddzielić fazę ciekłą od niepożądanych drobin, które mogłyby rozpraszać światło i zakłócać pomiar. Filtry membranowe wyróżniają się bardzo drobną porowatością (np. 0,22–0,45 µm), przez co nawet mikroskopijne cząstki nie przechodzą dalej. Użycie sączka o drobnych porach jest też bezpieczne dla składu chemicznego roztworu, nie powoduje dodatkowych reakcji i nie wpływa na wyniki analizy. Moim zdaniem, to wręcz obowiązkowa czynność przed większością analiz spektrofotometrycznych, szczególnie gdy pracujemy z próbkami środowiskowymi, farmaceutycznymi czy biologicznymi. Warto wspomnieć, że profesjonalne laboratoria stosują filtry strzykawkowe lub sączki z tworzyw sztucznych, bo są wygodne i minimalizują ryzyko zanieczyszczeń. Odpowiednia filtracja gwarantuje, że absorbancja mierzona spektrofotometrycznie odzwierciedla wyłącznie skład roztworu, a nie „szum” od cząstek zawieszonych. Takie przygotowanie próbek to po prostu podstawa rzetelnych wyników.

Pytanie 24

Którą z poniższych czynności należy wykonać, aby zapewnić wysoką dokładność pomiaru masy substancji podczas przygotowywania próbki do analizy chemicznej?

A. Zastosować wagę analityczną o dokładności do 0,1 mg.

B. Wystarczy ważyć substancję na zwykłej wadze kuchennej.

C. Pominąć etap ważenia przy sporządzaniu roztworu.

D. Użyć linijki do określenia objętości substancji.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Dokładność pomiaru masy substancji chemicznych ma kluczowe znaczenie w analizie laboratoryjnej. Użycie wagi analitycznej o dokładności do 0,1 mg jest standardem wszędzie tam, gdzie wymagane są precyzyjne oznaczenia ilościowe. Wagi analityczne mają specjalną konstrukcję – są zamknięte w osłonie przeciwwiatrowej, mają bardzo czułe mechanizmy i są regularnie kalibrowane, co minimalizuje wpływ czynników zewnętrznych takich jak drgania czy ruchy powietrza. Tak wysoka dokładność pozwala na ważenie nawet niewielkich ilości substancji, co jest często niezbędne przy pracy z odczynnikami o wysokiej aktywności lub kosztownych standardach. W praktyce zawodowej takie podejście pozwala uniknąć błędów systematycznych, które mogłyby zafałszować wyniki analizy i doprowadzić do nieprawidłowych wniosków. Stosowanie wag analitycznych jest opisane w normach branżowych i podręcznikach dla laborantów. Moim zdaniem, bez tej dokładności nie da się mówić o profesjonalnym przygotowaniu próbek. Warto też pamiętać, że nawet drobne różnice masy mogą mieć duże znaczenie przy przygotowywaniu roztworów wzorcowych czy analitycznych, dlatego nie ma tu miejsca na półśrodki.

Pytanie 25

Do 200 g roztworu NaOH (M = 40 g/mol) o stężeniu 10 % dodano wodę destylowaną w kolbie miarowej o pojemności 500 cm³ do znaku. Jakie jest stężenie molowe powstałego roztworu?

A. 1,0 mol/dm3

B. 0,5 mol/dm3

C. 4,0 mol/dm3

D. 0,1 mol/dm3

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Aby obliczyć stężenie molowe roztworu wodorotlenku sodu (NaOH), najpierw należy ustalić, ile moli NaOH znajduje się w 200 g roztworu o stężeniu 10%. Stężenie 10% oznacza, że w 100 g roztworu znajduje się 10 g NaOH. W związku z tym, w 200 g roztworu znajduje się 20 g NaOH. Obliczamy liczbę moli: 20 g / 40 g/mol = 0,5 mol NaOH. Następnie, roztwór został rozcieńczony do 500 cm³, co odpowiada 0,5 dm³. Zatem stężenie molowe można obliczyć jako: liczba moli / objętość w dm³, co daje 0,5 mol / 0,5 dm³ = 1,0 mol/dm³. Takie obliczenia są istotne w chemii analitycznej, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników. Rozpoznawanie i obliczanie stężeń molowych jest fundamentalną umiejętnością dla chemików, a także dla inżynierów chemicznych, którzy pracują z reakcjami chemicznymi, w laboratoriach oraz w przemyśle chemicznym.

Pytanie 26

Wody pobrane ze studni powinny być przewożone w szczelnie zamkniętych butelkach z przezroczystego materiału

A. szklanych, w temperaturze około 20°C

B. z tworzywa sztucznego, w temperaturze około 20°C

C. szklanych, w temperaturze około 30°C

D. z tworzywa sztucznego, w temperaturze około 4°C

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź dotycząca użycia butelek z tworzywa sztucznego, w temperaturze około 4°C, jest zgodna z zaleceniami dotyczącymi transportu próbek wody. Tworzywo sztuczne, takie jak polipropylen lub PET, jest preferowane, ponieważ jest lekkie, odporne na pęknięcia i dobrze zabezpiecza próbki przed zanieczyszczeniami. Przechowywanie próbek w niskiej temperaturze, około 4°C, minimalizuje rozwój mikroorganizmów i stabilizuje skład chemiczny wody, co jest kluczowe dla wiarygodności analizy. W praktyce zaleca się, aby próbki były transportowane w ciągu maksymalnie 24 godzin od pobrania, aby zminimalizować ryzyko zmiany parametrów analitycznych. Dobre praktyki laboratoria wodociągowego wskazują, że każda próbka powinna być odpowiednio oznakowana i zarejestrowana, co ułatwia późniejsze śledzenie wyników analizy. W takich sytuacjach warto korzystać z wytycznych takich jak Standard ISO 5667 dotyczący pobierania próbek wody, co zapewnia jakość i wiarygodność uzyskiwanych danych.

Pytanie 27

Podczas przygotowywania roztworów buforowych do analizy pH w laboratorium istotne jest, aby:

A. Dodać soli buforowej do dowolnej ilości wody.

B. Zmierzyć pH po przypadkowym zmieszaniu soli i kwasu.

C. Dokładnie odmierzyć masy składników i rozpuścić je w określonej objętości wody destylowanej.

D. Przygotować bufor wyłącznie z wody kranowej.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Prawidłowo przygotowany roztwór buforowy wymaga bardzo precyzyjnego odmierzania mas poszczególnych składników, jak również dokładnego uzupełnienia do ściśle określonej objętości, zwykle za pomocą wody destylowanej. To jest kluczowe, bo nawet niewielkie odchylenia od zalecanych proporcji mogą skutkować zmianą wartości pH, a co za tym idzie – błędami w analizie. Woda destylowana zapobiega wprowadzeniu dodatkowych jonów, które mogłyby zakłócić działanie buforu i zafałszować wyniki badania pH. Takie postępowanie to podstawa profesjonalnej praktyki laboratoryjnej, opisana w każdej instrukcji doświadczalnej oraz zgodna z normami branżowymi. Z mojego doświadczenia wynika, że najczęściej popełnianym błędem przez początkujących jest bagatelizowanie dokładności – czasem wydaje się, że 'odrobinę więcej' lub 'trochę mniej' nie zrobi różnicy, ale w chemii analitycznej nie ma miejsca na takie uproszczenia. Dobrze przygotowany bufor to podstawa wiarygodnych wyników, a sumienne przygotowanie odczynników świadczy o kompetencji laboranta.

Pytanie 28

W wyniku reakcji 20 g tlenku magnezu z wodą uzyskano 20 g wodorotlenku magnezu. Oblicz efektywność reakcji.
M_Mg = 24 g/mol, M_O = 16 g/mol, M_H = 1 g/mol?

A. 79,2%

B. 68,9%

C. 20%

D. 48,2%

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Aby obliczyć wydajność reakcji, musimy najpierw ustalić teoretyczną ilość wodorotlenku magnezu (Mg(OH)₂) uzyskaną z 20 g tlenku magnezu (MgO). Reakcja między tlenkiem magnezu a wodą opisuje równanie: MgO + H₂O → Mg(OH)₂. W celu wyliczenia teoretycznej masy Mg(OH)₂, najpierw obliczamy liczbę moli MgO: 20 g / (24 g/mol + 16 g/mol) = 0,833 mol. Reakcja ta wskazuje, że 1 mol MgO daje 1 mol Mg(OH)₂, więc teoretycznie otrzymamy 0,833 mol Mg(OH)₂. Teraz przeliczamy liczbę moli na masę: 0,833 mol × (24 g/mol + 2 × 1 g/mol + 16 g/mol) = 0,833 mol × 58 g/mol = 48,3 g. Wydajność reakcji obliczamy, dzieląc masę uzyskanego produktu (20 g) przez masę teoretyczną (48,3 g) i mnożąc przez 100%: (20 g / 48,3 g) × 100% = 41,5%. Procent wydajności obliczany na podstawie początkowych danych o masach różni się od obliczeń teoretycznych, a w praktyce wydajność może być niższa z powodu strat w procesie. Wydajność 68,9% jest osiągalna, biorąc pod uwagę czynniki wpływające na efektywność reakcji, takie jak czystość reagentów oraz warunki reakcji. W praktyce chemicznej dążenie do jak najwyższej wydajności jest kluczowe, co wiąże się z koniecznością optymalizacji procesów technologicznych.

Pytanie 29

Do pojemników na odpady stałe, które są przeznaczone do utylizacji, nie można wprowadzać bezpośrednio cyjanków oraz związków kompleksowych zawierających jony cyjankowe z powodu

A. zajścia nagłej, egzotermicznej reakcji

B. uwalniania związków o drażniącym zapachu

C. powolnego rozkładu związków

D. produkcji toksycznych par lub gazów

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Cyjanki i związki kompleksowe zawierające jony cyjankowe są substancjami niezwykle niebezpiecznymi, ponieważ ich rozkład może prowadzić do wytwarzania toksycznych par i gazów, które mają szkodliwy wpływ na zdrowie ludzi oraz środowisko. W procesie utylizacji, gdy te substancje są narażone na działanie wysokich temperatur, mogą wydzielać cyjanowodór, który jest silnie trującym gazem. Zgodnie z wytycznymi dotyczącymi gospodarki odpadami niebezpiecznymi, należy unikać mieszania cyjanków z innymi odpadami, aby zminimalizować ryzyko ich reakcji chemicznych. Przykładem zastosowania tych zasad mogą być zakłady utylizacyjne, które stosują systemy segregacji odpadów niebezpiecznych oraz specjalistyczne procedury ich przetwarzania, aby zapewnić bezpieczeństwo pracy i ochronę środowiska. Dobre praktyki obejmują także regularne szkolenia personelu oraz stosowanie odpowiednich środków ochrony osobistej, aby uniknąć narażenia na toksyczne substancje. W związku z tym, wprowadzenie cyjanków do pojemników na odpady stałe jest surowo zabronione.

Pytanie 30

Która część małej partii materiału jest najczęściej pobierana w celu przygotowania próbki ogólnej?

A. 0,001%

B. 0,1%

C. 0,01%

D. 1%

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 0,1% jest poprawna, ponieważ w praktyce laboratoryjnej oraz w wielu branżach, takich jak przemysł farmaceutyczny czy chemiczny, stosuje się tę wartość jako standard dla pobierania próbki ogólnej z dużej partii materiału. Zgodnie z wytycznymi dotyczącymi pobierania próbek, takimi jak normy ISO, wartość ta zapewnia reprezentatywność próbki przy jednoczesnym minimalizowaniu odpadów materiałowych. Przykładowo, w procesie kontroli jakości materiałów sypkich, pobranie 0,1% materiału pozwala na dokładne oszacowanie właściwości całej partii, co jest kluczowe dla zapewnienia jej zgodności z wymaganiami. W praktyce, odpowiednia wielkość próbki wpływa na wiarygodność analiz chemicznych i fizycznych, a tym samym na bezpieczeństwo i efektywność procesów produkcyjnych. Używając tej wartości, laboratoria mogą także efektywnie monitorować zmiany w jakości surowców oraz gotowych produktów.

Pytanie 31

W celu rozdrabniania niewielkich ilości bardzo twardego materiału wykorzystuje się moździerze

A. melaminowe

B. agatowe

C. ze stali molibdenowej

D. teflonowe

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź "ze stali molibdenowej" jest poprawna, ponieważ moździerze wykonane z tego materiału charakteryzują się wyjątkową twardością i odpornością na zużycie, co czyni je idealnymi do rozdrabniania twardych substancji. Stal molibdenowa, dzięki swoim właściwościom, zapewnia doskonałą trwałość oraz stabilność mechaniczną, co jest kluczowe przy pracy z bardzo twardymi materiałami, takimi jak niektóre minerały czy substancje chemiczne. Użycie moździerzy stalowych w laboratoriach chemicznych oraz gastronomicznych jest powszechną praktyką, gdyż pozwala na uzyskanie dokładnych i jednorodnych rezultatów. Przykładem zastosowania może być rozdrabnianie przypraw, takich jak pieprz czy zioła, gdzie kluczowe jest zachowanie aromatów i właściwości smakowych. Ponadto stal molibdenowa jest mniej podatna na korozję w porównaniu do innych stali, co wydłuża żywotność narzędzia oraz zapewnia bezpieczeństwo w kontakcie z różnymi substancjami chemicznymi.

Pytanie 32

Na podstawie informacji zawartej na pipecie, została ona skalibrowana na

A. wylew.

B. zimno.

C. gorąco.

D. wlew.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 'wylew' jest prawidłowa, ponieważ oznacza, że pipecie nadano skalę pomiarową, która jest używana do precyzyjnego dozowania cieczy. W kontekście laboratoriów i procedur naukowych, pipecie, zwanej również pipetą, należy przypisać odpowiednią kalibrację, aby zapewnić dokładność i powtarzalność wyników. Standardy ISO oraz normy, takie jak ISO 8655, podkreślają znaczenie kalibracji pipet, co jest kluczowe w analizach chemicznych oraz biologicznych. W praktyce, pipecie skalibrowanej na 'wylew' przypisuje się objętość, którą można precyzyjnie odmierzyć i przenieść z jednego naczynia do drugiego, co ma istotne zastosowanie w produkcji leków oraz testach laboratoryjnych. Przykładem może być przygotowanie roztworu, gdzie każdy mililitr musi być dokładnie odmierzone, by uniknąć błędów w badaniach. Ponadto, kalibracja na 'wylew' pozwala na minimalizację strat cieczy, co jest niezbędne w przypadku drobnych reagentów o wysokich kosztach.

Pytanie 33

Reagenty o najwyższej czystości to reagenty

A. czyste do badań.

B. czyste.

C. chemicznie czyste.

D. spektralnie czyste.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź "spektralnie czyste" jest uznawana za właściwą, ponieważ odnosi się do odczynnika, który został oczyszczony w takim stopniu, że jego czystość jest wystarczająca do zastosowań w spektroskopii oraz innych czułych analizach chemicznych. W praktyce oznacza to, że odczynniki te mają bardzo niskie stężenia zanieczyszczeń, co jest kluczowe dla uzyskania dokładnych i powtarzalnych wyników w badaniach. W laboratoriach analitycznych i badawczych, gdzie precyzja wyników jest niezbędna, stosuje się odczynniki spektralnie czyste, aby uniknąć wpływu niepożądanych substancji na reakcje chemiczne lub pomiary. Przykładem może być analiza chromatograficzna, gdzie obecność zanieczyszczeń może prowadzić do fałszywych wyników. W standardach ISO oraz w pracach dotyczących analizy chemicznej, podkreśla się wagę używania odczynników o specjalistycznej czystości, co stanowi najlepszą praktykę w laboratoriach zajmujących się badaniami jakości oraz badaniami ilościowymi substancji chemicznych.

Pytanie 34

Wybierz poprawny zapis jonowy spośród podanych reakcji, w których otrzymywany jest siarczan(VI) baru.

A. Ba2+ + 2Cl- + 2H+ + SO42- → BaSO4 + 2H+ + Cl-

B. BaCl2 + H2SO4 → BaSO4 + 2HCl

C. Ba2+ + 2Cl- + 2H+ + SO42- → BaSO4 + 2H+ + 2Cl-

D. BaCl2 + 2H+ + SO42- → BaSO4 + 2H+ + 2Cl-

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź Ba2+ + 2Cl- + 2H+ + SO42- → BaSO4 + 2H+ + 2Cl- jest poprawna, ponieważ odzwierciedla rzeczywisty proces reakcji jonowej w przypadku otrzymywania siarczanu(VI) baru. W tej reakcji jony baru (Ba2+) reagują z jonami siarczanowymi (SO42-) oraz jonami wodorowymi (H+) w obecności chloru (Cl-). Produktami reakcji są osad siarczanu(VI) baru (BaSO4) oraz jony H+ i Cl-, co wskazuje na to, że chlor, mimo że nie jest bezpośrednio zaangażowany w tworzenie osadu, pozostaje w roztworze. Takie podejście jest zgodne z zasadami zapisu reakcji w formie jonowej, gdzie pokazujemy tylko te jony, które biorą udział w tworzeniu produktów, eliminując jony, które pozostają niezmienione w roztworze. W praktycznych zastosowaniach, reakcje takie są ważne w przemyśle chemicznym, zwłaszcza w procesach oczyszczania wody, gdzie siarczan(VI) baru jest wykorzystywany do usuwania zanieczyszczeń. Przykładem może być wykorzystanie BaSO4 jako środek kontrastowy w diagnostyce medycznej, co potwierdza jego znaczenie w zastosowaniach technicznych.

Pytanie 35

Próbka wzorcowa to próbka

A. o dokładnie znanym składzie

B. przygotowana z próbki laboratoryjnej przez jej zmniejszenie

C. otrzymana w wyniku zmieszania próbek jednostkowych

D. przeznaczona w całości do jednego oznaczenia

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Próbka wzorcowa to próbka o dokładnie znanym składzie, co czyni ją kluczowym elementem w procesach analitycznych. W analizie chemicznej i badaniach laboratoryjnych próbki wzorcowe są niezbędne do kalibracji instrumentów pomiarowych, a także do walidacji metod analitycznych. Przykładem może być stosowanie standardów w technikach spektroskopowych, gdzie próbki wzorcowe pozwalają na uzyskanie precyzyjnych wyników pomiarów. Zgodnie z normami ISO, próbki wzorcowe powinny być przygotowane z najwyższą starannością, aby zminimalizować błędy pomiarowe. W praktyce, ich zastosowanie obejmuje również monitorowanie jakości procesu produkcyjnego, co pozwala na wykrywanie potencjalnych nieprawidłowości. Stosowanie próbki wzorcowej jest również zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi (GLP), które podkreślają znaczenie znanego składu prób w zapewnieniu wiarygodności wyników i umożliwieniu ich porównywalności. Dlatego też, rozwiązując problemy analityczne, znajomość i umiejętność wykorzystania próbek wzorcowych jest niezbędna dla każdego specjalisty w dziedzinie analizy chemicznej i biologicznej.

Pytanie 36

Roztwory o ściśle określonym stężeniu, używane w analizach miareczkowych, nazywamy

A. roztworami mianowanymi

B. roztworami koloidowymi

C. roztworami niejednorodnymi

D. roztworami nasyconymi

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Roztwory mianowane, znane również jako roztwory o dokładnie znanym stężeniu, są kluczowym elementem w analizie miareczkowej, ponieważ umożliwiają precyzyjne pomiary, co jest niezbędne do określenia stężenia substancji w badanym roztworze. W praktyce laboratoryjnej roztwory mianowane są przygotowywane z wysoką starannością, często z wykorzystaniem substancji o czystości analitycznej. Na przykład, roztwór kwasu solnego o stężeniu 0,1 mol/l może być użyty do miareczkowania zasadowych roztworów, co pozwala na dokładne określenie ich stężenia. Stosowanie roztworów mianowanych jest zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, które wymagają regularnego sprawdzania i kalibracji sprzętu. Warto również zauważyć, że roztwory te muszą być przechowywane w odpowiednich warunkach, aby uniknąć zmian stężenia spowodowanych parowaniem czy reakcjami chemicznymi. To podkreśla znaczenie precyzji i staranności w przygotowywaniu roztworów mianowanych, które są fundamentem wielu analiz chemicznych.

Pytanie 37

W trakcie destylacji cieczy wykorzystuje się tzw. kamienie wrzenne, ponieważ

A. umożliwiają równomierne wrzenie cieczy

B. przyspieszają proces wrzenia cieczy

C. przyspieszają przebieg destylacji

D. obniżają temperaturę wrzenia cieczy

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Kamyczki wrzenne odgrywają kluczową rolę w procesie destylacji, ponieważ umożliwiają równomierne wrzenie cieczy. Dzięki nim powstaje wiele małych bąbelków pary, co prowadzi do wzrostu powierzchni wymiany między cieczą a parą. W rezultacie ciecz wrze w sposób bardziej kontrolowany, co jest istotne w kontekście uzyskiwania czystych frakcji destylacyjnych. W praktyce, stosowanie kamyczków wrzennych pozwala unikać zjawiska tzw. „bumu wrzenia”, które może prowadzić do gwałtownego wrzenia i nieefektywności procesu. Dobre praktyki w chemii analitycznej zalecają stosowanie kamyczków w celu zapewnienia stabilności procesu, co jest szczególnie ważne w przemyśle chemicznym i farmaceutycznym, gdzie precyzyjne oddzielanie składników jest kluczowe dla uzyskania wysokiej jakości produktów. W związku z tym, kamyczki wrzenne przyczyniają się nie tylko do poprawy efektywności destylacji, ale także do bezpieczeństwa całego procesu, co jest zgodne z międzynarodowymi standardami bezpieczeństwa chemicznego.

Pytanie 38

Na opakowaniu którego odczynnika powinien znaleźć się piktogram przedstawiony na ilustracji?

A. Wodorotlenku sodu.

B. Stearynianu sodu.

C. Glukozy.

D. Chlorku sodu.

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Prawidłowa odpowiedź to wodorotlenek sodu, ponieważ piktogram przedstawiony na ilustracji symbolizuje substancje żrące. Wodorotlenek sodu (NaOH) jest silną zasadą, która wykazuje właściwości żrące, co sprawia, że jest niezwykle ważne, aby był odpowiednio oznaczony na opakowaniu. W praktyce, wodorotlenek sodu jest szeroko stosowany w przemyśle chemicznym, w produkcji mydeł oraz jako środek czyszczący w gospodarstwie domowym. Zgodnie z przepisami dotyczącymi substancji niebezpiecznych, takie jak Rozporządzenie (WE) nr 1272/2008, każda substancja żrąca musi być oznaczona odpowiednim piktogramem, aby ułatwić identyfikację zagrożeń i zapewnić bezpieczeństwo użytkowników. Ponadto, stosowanie odpowiednich środków ochrony osobistej, takich jak rękawice i gogle ochronne, jest zalecane przy pracy z wodorotlenkiem sodu, aby zminimalizować ryzyko poważnych obrażeń. Dlatego zrozumienie symboli na etykietach jest kluczowe dla bezpiecznego obchodzenia się z substancjami chemicznymi.

Pytanie 39

Jakie środki należy zastosować do gaszenia pożaru metali, takich jak magnez, sód czy potas?

A. piasku

B. gaśnicy śniegowej

C. wody

D. gaśnicy pianowej

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Użycie piasku do gaszenia pożarów metali, takich jak magnez, sód czy potas, jest zgodne z zaleceniami dotyczącymi bezpieczeństwa przeciwpożarowego. W przypadku pożarów metali, które reagują z wodą, stosowanie wody może prowadzić do niebezpiecznych reakcji chemicznych, a tym samym pogarszać sytuację. Piasek działa jako środek dławienia, ograniczając dostęp tlenu do ognia oraz absorbuje ciepło, co skutecznie gaśnie płomienie. W praktyce, podczas akcji ratunkowej, mogą być używane specjalne pojemniki z piaskiem, które są łatwe do transportu i użycia w nagłych wypadkach. Ważne jest, aby personel odpowiedzialny za bezpieczeństwo w zakładach przemysłowych był odpowiednio przeszkolony w zakresie używania piasku oraz innych aprobowanych środków do gaszenia pożarów metali. Aktualne wytyczne i normy, takie jak NFPA 484 (National Fire Protection Association), jasno określają metody postępowania w przypadku pożarów materiałów metalicznych, co podkreśla znaczenie prawidłowego doboru środka gaśniczego.

Pytanie 40

Gęstość cieczy w próbce określa się bezpośrednio za pomocą

A. kolorymetru

B. konduktometru

C. potencjometru

D. areometru

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Areometr to urządzenie służące do pomiaru gęstości cieczy. Działa na zasadzie wyporu, co oznacza, że jego zasada działania opiera się na Archimedesie. Areometr jest zanurzany w cieczy, a jego zanurzenie jest proporcjonalne do gęstości tej cieczy. Im większa gęstość, tym mniejsze zanurzenie. To narzędzie jest powszechnie wykorzystywane w laboratoriach chemicznych, przemysłowych i w gospodarstwie domowym, na przykład do pomiaru gęstości roztworów cukru, alkoholu czy innych cieczy. W praktyce, areometry są kalibrowane do konkretnych temperatur, co jest ważnym aspektem ich użytkowania, ponieważ gęstość cieczy zmienia się wraz z temperaturą. Użycie areometru, zamiast innych urządzeń, jest zgodne z najlepszymi praktykami laboratoryjnymi, ponieważ zapewnia dokładne pomiary w różnych zastosowaniach, takich jak kontrola jakości w przemyśle spożywczym czy chemicznym.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej