Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik elektryk
Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
Data rozpoczęcia: 16 maja 2025 21:09
Data zakończenia: 16 maja 2025 21:45

Egzamin zdany!

Wynik: 28/40 punktów (70,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Oceń oraz uzasadnij stan techniczny transformatora jednofazowego U_N = 230/115 V, który pracuje z prądem znamionowym, gdy podłączenie dodatkowego odbiornika doprowadziło do podwyższenia napięcia po stronie wtórnej o 5%, przy jednoczesnym obniżeniu prądu pobieranego z sieci o 3%?

A. Transformator jest uszkodzony, a przyczyną uszkodzenia jest zwarcie międzyzwojowe po stronie wtórnej

B. Transformator działa prawidłowo, a przyczyną zmian prądu i napięcia odbiornika jest obniżenie napięcia zasilającego

C. Transformator działa poprawnie, a powodem zmian prądu i napięcia jest pojemnościowy charakter dołączonego odbiornika

D. Transformator jest uszkodzony, a przyczyną uszkodzenia jest przerwa po stronie wtórnej

Transformator jednofazowy, który podałeś, wykazuje charakterystykę sprawności operacyjnej wskazującą na pojemnościowy charakter dołączonego odbiornika. Wzrost napięcia po stronie wtórnej o 5% oraz zmniejszenie prądu pobieranego z sieci o 3% mogą być efektem obecności elementów pojemnościowych w obciążeniu, takich jak kondensatory, które mogą powodować zwiększenie napięcia w warunkach małego obciążenia. W praktyce, takie zjawisko może występować, gdy do obwodu dołączane są urządzenia o dużej pojemności, co prowadzi do przesunięcia fazowego pomiędzy napięciem a prądem. Warto również zaznaczyć, że zgodnie z normami IEC oraz dokumentami technicznymi dotyczącymi transformatorów, takie zmiany w napięciach i prądach powinny być regularnie monitorowane, aby zapewnić prawidłowe działanie systemu zasilania. Zrozumienie tych zjawisk jest kluczowe dla inżynierów odpowiedzialnych za analizę i diagnostykę systemów elektroenergetycznych, co pozwala na wcześniejsze wykrywanie ewentualnych problemów oraz ich skuteczne eliminowanie.

Pytanie 2

Wskaźnikuj najprawdopodobniejszą przyczynę nietypowego brzęczenia wydobywającego się z kadzi działającego transformatora energetycznego?

A. Nieszczelność kadzi transformatora

B. Niesymetryczność obciążenia

C. Praca na biegu jałowym

D. Drgania skrajnych blach rdzenia

To nie tak, że niesymetryczność obciążenia bezpośrednio powoduje to nienormalne brzęczenie w transformatorze. Chociaż może prowadzić do innych kłopotów, jak przegrzewanie czy większe straty mocy. Generalnie brzęczenie, które słychać podczas pracy transformatora, najczęściej jest spowodowane drganiami rdzenia. Nieszczelność kadzi również wpływa na wydajność, ale nie jest to główny powód brzęczenia. Jak transformator pracuje na biegu jałowym, to mogą się pojawić inne dźwięki, ale niekoniecznie związane z brzęczeniem. To błędne myślenie, że brzęczenie = problemy z obciążeniem, bo można łatwo pomylić obciążenie z powodem hałasu. W rzeczywistości to mechanika konstrukcji transformatora i interakcje jego elementów mają większy wpływ na te dźwięki. Zrozumienie tego jest istotne dla inżynierów i techników, żeby transformatory mogły działać efektywnie i bez hałasu.

Pytanie 3

Która z wymienionych operacji jest związana z obsługą przepływu energii elektrycznej w urządzeniu napędowym klasy IV?

A. Weryfikacja ustawienia zabezpieczenia przed przeciążeniem

B. Mierzenie napięcia zasilającego to urządzenie

C. Zamiana uszkodzonego elementu w urządzeniu

D. Zatrzymanie urządzenia w przypadku awarii

Zrozumienie różnych działań przy obsłudze urządzeń napędowych to ważny element, ale nie zawsze są one związane z pilną reakcją w sytuacjach awaryjnych. Na przykład, sprawdzenie zabezpieczeń przeciążeniowych czy pomiar napięcia zasilającego to ważne rzeczy, ale nie są one bezpośrednio związane z natychmiastowym zatrzymywaniem urządzenia w kryzysowych momentach. Zabezpieczenie przeciążeniowe chroni silnik przed nadmiernym obciążeniem, ale jego sprawdzenie to nie to samo co szybka reakcja w awarii. Pomiar napięcia zasilającego to bardziej sprawdzanie, czy wszystko działa jak trzeba, a nie coś, co załatwia sprawę w przypadku zagrożenia. Wymiana uszkodzonego elementu też jest istotna, ale na pewno nie pomoże, jeśli już jest awaria. Często myśli się, że działania prewencyjne wystarczą, żeby uniknąć problemów, a to może prowadzić do chaosu i większego ryzyka. Dlatego w takich sytuacjach najlepiej skupić się na zatrzymaniu urządzenia – to jest podstawowe i naprawdę nie można tego bagatelizować.

Pytanie 4

Jaką czynność konserwacyjną silnika prądu stałego można zrealizować podczas jego inspekcji w trakcie działania?

A. Weryfikacja stanu osłon elementów wirujących

B. Weryfikacja stanu szczotkotrzymaczy

C. Wymiana uszkodzonego amperomierza w obwodzie zasilającym

D. Czyszczenie komutatora

Sprawdzanie osłon części wirujących w silnikach prądu stałego to naprawdę istotna kwestia, jeśli mówimy o ich konserwacji. Te osłony są jak tarcza – chronią nas przed przypadkowymi kontaktem z ruchomymi elementami i pomagają w ochronie silnika przed różnymi zanieczyszczeniami. Regularne przeglądy tych osłon mogą pomóc zauważyć usterki, takie jak pęknięcia czy luzy, które mogą doprowadzić do poważniejszych problemów. Na przykład, w przemyśle, gdzie silniki muszą być niezawodne, kontrola stanu tych osłon to podstawa. Podobno według norm ISO 13857, bezpieczeństwo to kluczowa sprawa, więc chronienie się przed urazami od ruchomych części maszyn to nie tylko dobry pomysł, ale wręcz obowiązek. Sprawdzanie stanu osłon to jedna z tych rzeczy, które powinniśmy robić podczas przeglądów technicznych, bo wczesne wykrycie jakichś problemów to skuteczny sposób na uniknięcie kłopotów w przyszłości.

Pytanie 5

Jak wpłynie na ilość wydzielanego ciepła w czasie, w grzejniku elektrycznym, gdy spiralę grzejną zmniejszy się o połowę, a napięcie pozostanie takie samo?

A. Zwiększy się dwukrotnie

B. Zmniejszy się czterokrotnie

C. Zmniejszy się dwukrotnie

D. Zwiększy się czterokrotnie

Odpowiedź, że ilość wydzielonego ciepła w jednostce czasu zwiększy się dwukrotnie, jest prawidłowa, ponieważ zmiana długości spirali grzejnej grzejnika elektrycznego wpływa na opór elektryczny. Zgodnie z prawem Ohma, opór R przewodnika jest proporcjonalny do jego długości l, co można zapisać jako R = ρ * (l/A), gdzie ρ to oporność właściwa, a A to pole przekroju poprzecznego. Skrócenie spirali grzejnej o połowę prowadzi do zmniejszenia oporu R. Przy stałym napięciu zasilania (U), moc P wydobywana z grzejnika może być określona wzorem P = U²/R. Zmniejszenie oporu o połowę spowoduje, że moc wzrośnie dwukrotnie, ponieważ w mianowniku wzoru P mamy wartość oporu, która uległa redukcji. W praktyce oznacza to, że grzejnik będzie efektywniej przekazywał ciepło do otoczenia, co jest istotne w kontekście optymalizacji systemów grzewczych, szczególnie w zastosowaniach przemysłowych i budowlanych, gdzie zarządzanie energią ma kluczowe znaczenie.

Pytanie 6

Jakie urządzenie służy do pomiaru obrotów wału silnika?

A. Prądnica tachometryczna

B. Anemometr

C. Induktor

D. Przekładnik napięciowy

Prądnica tachometryczna to urządzenie, które służy do pomiaru prędkości obrotowej wału silnika poprzez generowanie napięcia elektrycznego proporcjonalnego do szybkości obrotu. Działa na zasadzie indukcji elektromagnetycznej, co oznacza, że obracający się wał silnika powoduje zmiany w strumieniu magnetycznym, co z kolei generuje napięcie. Jest to kluczowe w aplikacjach, gdzie precyzyjny pomiar prędkości obrotowej jest niezbędny, na przykład w automatyce przemysłowej, napędach elektrycznych oraz inżynierii mechanicznej. Użycie prądnicy tachometrycznej pozwala na ciągłe monitorowanie prędkości, co jest istotne dla zapewnienia optymalnego przebiegu procesów, jak również dla ochrony urządzeń przed przeciążeniem. W standardach przemysłowych, takich jak ISO 9001, zaleca się stosowanie takich rozwiązań dla zwiększenia niezawodności i efektywności operacyjnej.

Pytanie 7

Jakie przyrządy należy zastosować do określenia rezystancji uzwojeń w transformatorze średniej mocy metodą techniczną?

A. Woltomierz oraz omomierz

B. Amperomierz oraz woltomierz

C. Woltomierz oraz watomierz

D. Amperomierz oraz watomierz

Aby wyznaczyć rezystancję uzwojeń transformatora średniej mocy, kluczowe jest zastosowanie amperomierza i woltomierza. Amperomierz służy do pomiaru prądu płynącego przez uzwojenie, natomiast woltomierz mierzy napięcie na tym uzwojeniu. Zgodnie z prawem Ohma, rezystancję można obliczyć, dzieląc zmierzone napięcie przez zmierzony prąd (R = U/I). Takie podejście jest nie tylko zgodne z dobrymi praktykami inżynieryjnymi, ale również spełnia standardy zawarte w normach IEC dotyczących testowania transformatorów. W praktyce, w trakcie pomiarów, należy upewnić się, że wszystkie urządzenia są odpowiednio skalibrowane i przystosowane do zakresu mocy transformatora, co zapewni dokładność wyników. Ponadto, pomiary powinny być przeprowadzane w warunkach stabilnych, aby uniknąć zakłóceń mogących wpływać na dokładność odczytów. Takie procedury mogą być kluczowe dla oceny stanu technicznego transformatora oraz jego efektywności energetycznej.

Pytanie 8

Jakie mogą być przyczyny nadmiernego iskrzenia szczotek na pierścieniach w silniku pierścieniowym?

A. Brakiem symetrii napięć zasilających.

B. Zbyt wysoką temperaturą otoczenia.

C. Zbyt słabym dociskiem szczotek do pierścieni

D. Nieprawidłową kolejnością faz.

Zbyt słaby docisk szczotek do pierścieni jest kluczowym czynnikiem, który może prowadzić do nadmiernego iskrzenia w silniku pierścieniowym. Właściwy docisk szczotek zapewnia odpowiedni kontakt elektryczny między szczotkami a pierścieniami, co jest niezbędne do prawidłowego działania silnika. Niewystarczający docisk skutkuje nieregularnym przewodnictwem i zwiększonym oporem, co prowadzi do miejscowego przegrzewania się i iskrzenia. Praktyczne przykłady z przemysłu pokazują, że regularne kontrole i właściwa konserwacja komponentów silnika, w tym szczotek i pierścieni, są kluczowe dla utrzymania efektywności pracy oraz minimalizacji uszkodzeń. W branży stosuje się standardy takie jak ISO 9001, które kładą nacisk na ciągłe doskonalenie procesów produkcyjnych, w tym również na monitorowanie stanu technicznego urządzeń. Dbałość o odpowiedni docisk szczotek może znacznie wydłużyć żywotność silnika oraz zminimalizować koszty eksploatacji.

Pytanie 9

Jakie maksymalne napięcie elektryczne należy wykorzystać do zasilania lampy oświetleniowej zlokalizowanej w łazience w strefie 0?

A. 230 V AC

B. 110 V DC

C. 50 V AC

D. 12 V AC

Zasilanie lampy oświetleniowej w łazience, szczególnie w strefie 0, musi być zgodne z zasadami bezpieczeństwa, które mają na celu minimalizację ryzyka porażenia prądem elektrycznym. Maksymalna wartość napięcia, która jest bezpieczna do zastosowania w tym obszarze, wynosi 12 V AC. Tego rodzaju zasilanie jest skuteczne w eliminacji ryzyka niebezpiecznych sytuacji, jakie mogą wystąpić w wilgotnym środowisku. Przykładem zastosowania 12 V AC może być instalacja oświetlenia LED w kabinie prysznicowej lub nad wanną, gdzie bezpośredni kontakt z wodą stwarza dodatkowe zagrożenie. Zgodnie z normami IEC 60364, stosowanie niskiego napięcia, takiego jak 12 V, w obszarach o podwyższonym ryzyku, jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników. Oprócz tego, systemy oświetleniowe zasilane niskim napięciem są często bardziej energooszczędne i umożliwiają zastosowanie rozwiązań z zakresu inteligentnego budownictwa, takich jak zdalne sterowanie oświetleniem.

Pytanie 10

Podczas badania skuteczności działania dwóch wyłączników różnicowoprądowych, których znamionowy prąd różnicowy wynosi 30 mA, uzyskano wyniki przedstawione w tabeli:
Przy założeniu, że prąd wyzwalający nie powinien być mniejszy niż 0,5 znamionowego prądu różnicowego oraz nie powinien przekraczać wartości znamionowego prądu różnicowego, o działaniu tych wyłączników można powiedzieć, że

Numer wyłącznika różnicowoprądowego	Rzeczywisty, zmierzony prąd różnicowy
1	20 mA
2	10 mA

A. pierwszy i drugi działają nieprawidłowo.

B. pierwszy działa prawidłowo, a drugi działa nieprawidłowo.

C. pierwszy i drugi działają prawidłowo.

D. pierwszy działa nieprawidłowo, a drugi działa prawidłowo.

Wyłącznik różnicowoprądowy nr 1 działa jak należy, bo jego prąd wyzwalający to 20 mA. Mieści się to w akceptowalnym zakresie, bo prąd nie powinien być mniejszy niż 0,5 znamionowego prądu różnicowego. Dla wyłącznika 30 mA to oznacza, że musi być minimalnie 15 mA. Działanie takiego wyłącznika ocenia się pod kątem ochrony przed porażeniem prądem, co jest naprawdę ważne. W praktyce, wyłączniki różnicowoprądowe są kluczowe w instalacjach elektrycznych, bo zapewniają bezpieczeństwo wszystkich użytkowników. Regularne kontrolowanie i testowanie tych urządzeń to podstawa, żeby mieć pewność, że działają zgodnie z normami, na przykład PN-EN 61008-1, która określa wymagania dla tych wyłączników. Warto też prowadzić dokumentację pomiarów i regularnie je kalibrować, bo to zapewnia, że systemy ochrony przed porażeniem są niezawodne.

Pytanie 11

Jakiego składnika nie może mieć kabel zasilający do rozdzielnicy głównej w pomieszczeniu przemysłowym uznawanym za niebezpieczne pod kątem pożaru?

A. Żył aluminiowych

B. Zewnętrznego oplotu włóknistego

C. Powłoki polietylenowej

D. Pancerza stalowego

Kable zasilające rozdzielnicę główną w pomieszczeniach przemysłowych niebezpiecznych pod względem pożarowym muszą spełniać szczególne wymagania dotyczące ochrony przed pożarem oraz uszkodzeniami mechanicznymi. Żyły aluminiowe, mimo że są powszechnie stosowane, mają swoje ograniczenia. Aluminium jest materiałem bardziej podatnym na utlenianie, co może prowadzić do korozji połączeń, a w rezultacie do zagrożenia pożarowego. Pancerz stalowy, chociaż jest materiałem odpornym na uszkodzenia mechaniczne, również nie jest odpowiedni w każdej sytuacji, zwłaszcza w przypadku instalacji w miejscach o dużej wilgotności, gdzie stal może ulegać korozji. Z kolei powłoka polietylenowa jest stosunkowo odpornym materiałem, lecz w określonych warunkach może nie spełniać wymogów odporności na wysoką temperaturę. Często błędnie przyjmuje się, że każdy z tych materiałów jest wystarczająco bezpieczny do użycia w atmosferze zagrożenia pożarowego, co prowadzi do nieodpowiednich decyzji w projektowaniu instalacji elektrycznych. Kluczowe jest, aby przy wyborze materiałów kierować się normami oraz standardami branżowymi, które jasno określają wymagania dla kabli w trudnych warunkach, a ich ignorowanie może prowadzić do poważnych konsekwencji dla bezpieczeństwa. W praktyce, w zakładach przemysłowych, gdzie występują substancje łatwopalne, należy stosować jedynie te materiały, które zapewniają maksymalną ochronę przed ryzykiem pożaru.

Pytanie 12

Wartość rezystancji cewki stycznika w układzie sterującym silnikiem wynosi 0 Ω. Co można na podstawie tego pomiaru wnioskować?

A. cewka stycznika działa prawidłowo

B. przewód neutralny jest odłączony

C. przewód fazowy jest odłączony

D. cewka stycznika jest uszkodzona

Pomiar rezystancji cewki stycznika wynoszący 0 Ω jednoznacznie wskazuje na zwarcie w tej cewce, co sugeruje jej uszkodzenie. W praktyce, cewka stycznika jest elementem wykonawczym, który za pomocą pola elektromagnetycznego kontroluje włączanie i wyłączanie obwodów elektrycznych. W przypadku, gdy wartość rezystancji cewki wynosi zero, oznacza to, że nie ma oporu dla przepływu prądu, co jest typowym objawem uszkodzenia. Stosując się do normy IEC 60204-1, która reguluje wymogi dotyczące bezpieczeństwa maszyn, należy regularnie kontrolować stan elementów sterujących, aby zapewnić ich prawidłowe funkcjonowanie i unikać sytuacji, które mogą prowadzić do awarii całego systemu. Przykładowo, w zastosowaniach przemysłowych, gdzie styczniki sterują silnikami, uszkodzenie cewki może prowadzić do poważnych problemów operacyjnych, jak zatrzymanie produkcji. Dlatego ważne jest, aby po zidentyfikowaniu takiej usterki, niezwłocznie przeprowadzić wymianę cewki na nową, aby przywrócić pełną funkcjonalność układu.

Pytanie 13

Jaką minimalną liczbę osób należy zaangażować do pracy w warunkach szczególnego zagrożenia?

A. Cztery osoby

B. Dwie osoby

C. Jedna osoba

D. Trzy osoby

Minimalna liczba osób wykonujących prace w warunkach szczególnego zagrożenia powinna wynosić dwie osoby, co jest zgodne z zasadami bezpieczeństwa pracy oraz regulacjami prawnymi. W praktyce, obecność co najmniej dwóch pracowników zapewnia wzajemne wsparcie i możliwość szybkiej reakcji w sytuacjach awaryjnych. Na przykład, w przypadku prac w zamkniętych przestrzeniach, takich jak zbiorniki czy kanały, jeden pracownik może pełnić rolę osoby asekurującej, co jest niezbędne w przypadku wystąpienia zagrożenia zdrowia lub życia. Istotne jest, by w ramach tych prac, każdy z pracowników miał przypisane konkretne zadania oraz mógł efektywnie komunikować się z partnerem. Zgodnie z normami, takimi jak PN-N-18002 dotycząca zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy, pracodawcy są zobowiązani do zapewnienia odpowiednich warunków, które minimalizują ryzyko wypadków. W praktyce, w przypadku awarii sprzętu lub nagłych problemów zdrowotnych, obecność drugiej osoby może być kluczowa w zapewnieniu szybkiej pomocy oraz wezwania służb ratunkowych.

Pytanie 14

W instalacji elektrycznej w łazience pojawiła się potrzeba dodania gniazda wtyczkowego w pierwszej strefie ochronnej, które ma być zasilane z obwodu zabezpieczonego przez SELV o napięciu nieprzekraczającym 25 V AC. Gdzie powinno być umieszczone źródło zasilania dla tego gniazda?

A. W obrębie strefy 0

B. Na zewnątrz stref 0 i 1

C. W obrębie strefy 1

D. Tylko na zewnątrz strefy 2

Wybór odpowiedzi związanych z montażem źródła zasilania w strefach 1 lub 0 jest błędny, głównie z powodu ignorowania zasad ochrony elektrycznej w kontekście wilgotnego otoczenia, jakim jest łazienka. Montaż w strefie 1, która znajduje się nad strefą 0, jest niebezpieczny, ponieważ w tej strefie istnieje podwyższone ryzyko kontaktu z wodą, co mogłoby prowadzić do sytuacji zagrożenia porażeniem prądem. Zgodnie z przepisami, w strefach, gdzie można spodziewać się kontaktu z wodą, jak strefa 0 czy strefa 1, zabronione jest umieszczanie elementów, które nie są odpowiednio zaprojektowane do pracy w takich warunkach. Dodatkowo, umieszczanie źródła zasilania w strefie 0, gdzie kontakt z wodą jest najbardziej prawdopodobny, stanowi poważne naruszenie norm bezpieczeństwa. Takie podejście może prowadzić do mylnego założenia, że zasilanie niskonapięciowe jest całkowicie bezpieczne we wszystkich warunkach, co jest nieprawidłowe. W praktyce, przestrzeganie zasad wyznaczonych przez normy, takie jak PN-EN 60364, jest kluczowe dla zapobiegania wypadkom oraz zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników instalacji elektrycznych w łazienkach.

Pytanie 15

Istotnym czynnikiem wpływającym na skuteczność chłodzenia indukcyjnego silnika elektrycznego jest

A. klatka wirnika

B. czujnik temperatury

C. koło pasowe

D. wlot powietrza

Wlot powietrza odgrywa kluczową rolę w efektywności chłodzenia indukcyjnego silnika elektrycznego. Odpowiednia wentylacja jest niezbędna do odprowadzania ciepła generowanego podczas pracy silnika, co wpływa na jego wydajność i żywotność. Wlot powietrza umożliwia cyrkulację chłodnego powietrza do wnętrza silnika, co przyczynia się do obniżenia temperatury komponentów, takich jak stator i wirnik. Zastosowanie odpowiednio zaprojektowanych kanałów wentylacyjnych, zgodnych z normami IEC 60034, pozwala na optymalne chłodzenie silnika, minimalizując ryzyko przegrzania. W praktyce, wloty powietrza powinny być regularnie kontrolowane oraz wentylowane, aby zapewnić właściwe odprowadzanie ciepła. Przykładem skutecznego zastosowania jest użycie wentylatorów chłodzących, które wspomagają naturalną cyrkulację powietrza w silnikach o dużej mocy, co znacząco poprawia ich efektywność energetyczną i wydajność operacyjną.

Pytanie 16

Jakie rozwiązania powinny być wdrożone w celu kompensacji mocy biernej w zakładzie przemysłowym, w którym znajdują się liczne silniki indukcyjne?

A. Podłączyć dławiki indukcyjne szeregowo do silników

B. Podłączyć kondensatory równolegle do silników

C. Podłączyć dławiki indukcyjne równolegle do silników

D. Podłączyć kondensatory szeregowo do silników

Włączenie kondensatorów równolegle do silników indukcyjnych jest skuteczną metodą kompensacji mocy biernej, ponieważ kondensatory te generują moc bierną pojemnościową, co pomaga zrównoważyć moc bierną indukcyjną pobieraną przez silniki. Silniki indukcyjne, zwłaszcza te pracujące w zakładach przemysłowych, mają tendencję do pobierania znacznych ilości mocy biernej, co może prowadzić do obciążenia sieci zasilającej oraz zwiększenia kosztów energii elektrycznej. Zastosowanie kondensatorów w konfiguracji równoległej pozwala na efektywne zredukowanie współczynnika mocy, co jest zgodne z normami branżowymi takimi jak IEC 61000-3-2 dotyczące jakości energii elektrycznej. Ponadto, kondensatory mogą być stosowane w systemach automatycznego sterowania, co umożliwia dynamiczną kompensację mocy biernej, zapewniając oszczędności operacyjne i zwiększając niezawodność systemu. Przykłady zastosowań obejmują przemysłowe instalacje zasilające, gdzie pojemnościowe kompensatory są zintegrowane z systemami zarządzania energią, co prowadzi do optymalizacji efektywności energetycznej.

Pytanie 17

Zatrzymanie pracy grzejnika skutkuje natychmiastowym działaniem zabezpieczenia nadprądowego. Co to sugeruje?

A. zwarcie przewodu ochronnego z obudową

B. uszkodzenie w przewodzie fazowym

C. uszkodzenie w grzałce

D. zwarcie przewodu fazowego oraz neutralnego

W przypadku innych odpowiedzi, które mogłyby być uznane za poprawne, jak przerwa w przewodzie fazowym, zwarcie przewodu ochronnego do obudowy czy zwarcie przewodu fazowego i neutralnego, warto wskazać na ich merytoryczne błędy. Przerwa w przewodzie fazowym nie mogłaby skutkować natychmiastowym działaniem zabezpieczenia nadprądowego, ponieważ w takim przypadku prąd nie popłynąłby w ogóle, co nie aktywuje zabezpieczeń. Zwarcie przewodu ochronnego do obudowy z kolei powinno wywołać reakcję wyłącznika różnicowoprądowego, a nie nadprądowego, jako że jest to zupełnie inny mechanizm zabezpieczający, który odpowiada za ochronę przed porażeniem prądem. Natomiast zwarcie przewodu fazowego i neutralnego zazwyczaj prowadzi do sytuacji nadmiernego przepływu prądu, co również spowodowałoby zadziałanie zabezpieczenia nadprądowego, ale w inny sposób i z innymi konsekwencjami. Niekiedy błędne wnioski płyną z niepełnego zrozumienia zasad działania zabezpieczeń oraz ich różnic, co prowadzi do pomyłek. Wiedza na temat tego, jak i dlaczego zabezpieczenia działają w dany sposób, jest kluczowa dla bezpieczeństwa instalacji elektrycznych i ich użytkowników. Dlatego zawsze należy dokładnie analizować przyczyny działania zabezpieczeń w kontekście konkretnego problemu.

Pytanie 18

Jakie są maksymalne dopuszczalne odchylenia napięcia zasilającego dla elektrycznych urządzeń napędowych?

A. 7,5% Un

B. 10,0% Un

C. 2,5% Un

D. 5,0% Un

Maksymalne dopuszczalne odchylenia napięcia zasilającego elektryczne urządzenia napędowe wynoszą 5,0% Un, zgodnie z obowiązującymi normami i standardami branżowymi, takimi jak IEC 60038. Utrzymanie napięcia w tym zakresie jest istotne dla zapewnienia prawidłowego działania urządzeń, ich wydajności oraz bezpieczeństwa. Przykładowo, w przypadku silników elektrycznych, zbyt duże odchylenie napięcia może prowadzić do ich przegrzewania, spadku momentu obrotowego oraz obniżenia żywotności. Dopuszczalne odchylenie 5,0% jest uznawane za optymalne, ponieważ zapewnia równocześnie elastyczność w przyłączeniach do różnych źródeł zasilania oraz minimalizuje ryzyko uszkodzeń i awarii. W praktyce, na przykład w dużych zakładach przemysłowych, kontrolowanie napięcia zasilającego i jego odchyleń jest kluczowe dla zapewnienia ciągłości produkcji oraz efektywności energetycznej. Zastosowanie odpowiednich zabezpieczeń oraz monitorowanie parametrów zasilania pozwala na uniknięcie niekorzystnych skutków, co jest zgodne z najlepszymi praktykami inżynieryjnymi.

Pytanie 19

Jakie oznaczenie ma elektryczny silnik, który jest przeznaczony do pracy cyklicznej w trybie: 4 minuty – działanie, 6 minut – przerwa?

A. S3 60%

B. S2 60

C. S3 40%

D. S2 40

Odpowiedzi wskazujące na S2, zarówno w wersji z 60%, jak i 40%, są mylące, gdyż odnoszą się do zupełnie innego trybu pracy silnika elektrycznego. Oznaczenie S2 dotyczy silników, które są przystosowane do pracy przez określony czas, lecz nie przewidują przerwy w cyklu roboczym. W przypadku S2 silnik może pracować przez krótki czas, a jego zdolność do pracy nie jest dostosowana do częstych cykli przerywanych, co może prowadzić do przegrzania i uszkodzenia urządzenia. Typowe cykle pracy S2 są krótsze i nie przewidują długich okresów przerwy. Oznaczenie S3 natomiast jest dedykowane do pracy przerywanej, co czyni je bardziej odpowiednim w kontekście podanego pytania. Warto również zauważyć, że wybierając niewłaściwe oznaczenia, można wprowadzić w błąd nie tylko w kontekście efektywności energetycznej, ale także w kwestiach bezpieczeństwa operacyjnego. Silniki muszą być odpowiednio dostosowane do zakładanych warunków pracy, aby uniknąć nadmiernego zużycia czy nawet awarii. Typowe błędy myślowe obejmują nieprawidłowe interpretowanie cykli pracy oraz mylenie ich z obciążeniem, co może prowadzić do wyboru niewłaściwego silnika dla danej aplikacji.

Pytanie 20

Na podstawie zamieszczonych wyników pomiarów rezystancji w przewodzie elektrycznym przedstawionym na ilustracji można stwierdzić, że żyły

Pomiar pomiędzy końcami żył	Rezystancja Ω
L1.1 – L1.2	0
L2.1 – L2.2	0
L3.1 – L3.2	0
N.1 – N.2	0
PE.1 – PE.2	∞
L1.1 – L2.1	∞
L1.1 – L3.1	∞
L1.1 – N.1	∞
L1.1 – PE.1	∞
N.1 – PE.1	∞
N.1 – L2.1	∞
N.1 – L3.1	0

A. N i L3 są zwarte oraz PE jest przerwana.

B. N i PE są zwarte oraz L3 jest przerwana.

C. L1 i L2 są zwarte.

D. L1 i L2 są przerwane.

Odpowiedź, że żyły N i L3 są zwarte oraz PE jest przerwana, jest prawidłowa, ponieważ wyniki pomiarów rezystancji wskazują na bezpośrednie połączenie elektryczne między tymi żyłami, co objawia się rezystancją równą 0 Ω. Taka sytuacja może wynikać z zastosowania odpowiednich technik testowania, które są zgodne z normami, takimi jak PN-EN 60204-1, dotyczące bezpieczeństwa urządzeń elektrycznych. W praktyce oznacza to, że w przypadku awarii lub zwarcia w obwodzie, może dojść do niebezpiecznych sytuacji, dlatego niezwykle istotne jest regularne testowanie instalacji elektrycznych. Przewód PE jest kluczowy dla bezpieczeństwa, a jego przerwanie wskazuje na poważne ryzyko. W takich sytuacjach należy podejść do naprawy systemu z najwyższą ostrożnością, stosując odpowiednie metody diagnostyczne, aby zapobiec zagrożeniom związanym z porażeniem prądem elektrycznym.

Pytanie 21

W systemach elektrycznych o niskim napięciu uzupełniająca ochrona przed porażeniem elektrycznym polega na

A. zainstalowaniu podwójnej lub wzmocnionej izolacji elektrycznej

B. umieszczeniu elementów czynnych poza zasięgiem rąk

C. zastosowaniu separacji elektrycznej pojedynczego odbiornika

D. wykonaniu ochronnych połączeń wyrównawczych miejscowych

Różnorodność odpowiedzi, które nie odnoszą się do wykonania ochronnych połączeń wyrównawczych, prowadzi do nieporozumień w zakresie ochrony przeciwporażeniowej. Zastosowanie separacji elektrycznej pojedynczego odbiornika może w pewnych sytuacjach zwiększyć bezpieczeństwo, jednak nie jest to wystarczająca metoda ochrony w przypadku uszkodzenia. Separacja nie eliminuje ryzyka porażenia, a w praktyce może prowadzić do sytuacji, w których elementy instalacji wciąż mogą być naładowane pomimo wyłączenia zasilania. Umieszczenie części czynnych poza zasięgiem ręki to kolejna koncepcja, która, choć może zwiększać bezpieczeństwo, nie eliminuje ryzyka kontaktu z elementami pod napięciem, zwłaszcza w sytuacjach awaryjnych. Instalowanie podwójnej lub wzmocnionej izolacji elektrycznej jest również skutecznym rozwiązaniem, ale w kontekście ochrony przed uszkodzeniami nie może zastąpić połączeń wyrównawczych, które bezpośrednio minimalizują potencjał elektryczny. Wszystkie te metody są ważne, jednak ich zastosowanie powinno być uzupełnione o odpowiednie połączenia wyrównawcze dla pełnej ochrony przed porażeniem.

Pytanie 22

Który z wymienionych bezpieczników powinien być użyty, aby chronić przed skutkami zwarć trójfazowego silnika klatkowego o prądzie znamionowym I_n = 12 A, jeśli jego prąd rozruchowy I_r = 5×I_n, a współczynnik rozruchu α = 3?

A. gR 20A

B. aM 20A

C. aM 16A

D. gF 35A

Wybór odpowiedzi gR 20A, aM 16A oraz gF 35A jest nieodpowiedni z kilku kluczowych powodów, które dotyczą zarówno charakterystyki tych bezpieczników, jak i obliczeń prądów związanych z zabezpieczeniem silnika klatkowego. Bezpiecznik gR, który jest stosowany głównie w aplikacjach o charakterze ogólnym, nie jest przystosowany do obsługi dużych prądów rozruchowych, które mogą wystąpić w przypadku silników. W przypadku prądu rozruchowego wynoszącego 60 A, a tym bardziej maksymalnego prądu 180 A, zastosowanie bezpiecznika gR może prowadzić do jego częstego przepalania, co skutkuje przestojami w pracy maszyny. Z kolei bezpiecznik aM 16A, mimo że jest lepszy od gR, wciąż nie wytrzyma prądów rozruchowych, które przewyższają jego zdolności, co prowadzi do niewłaściwego działania zabezpieczenia. Natomiast, wybór gF 35A, mimo że teoretycznie mógłby wydawać się odpowiedni, jest nieodpowiedni ze względu na fakt, że gF to bezpieczniki o charakterystyce szybkiej, które nie tolerują dużych prądów rozruchowych, co może skutkować ich uszkodzeniem w krytycznych momentach rozruchu maszyny. Zrozumienie charakterystyki prądów rozruchowych i wyboru odpowiednich zabezpieczeń jest kluczowe w kontekście bezpieczeństwa i efektywności pracy instalacji elektrycznych, a także w zgodności z normami i najlepszymi praktykami w branży.

Pytanie 23

W instalacji trójfazowej natężenie prądu obciążenia przewodów fazowych I_B wynosi 21 A, natomiast maksymalna obciążalność długotrwała tych przewodów I_dd to 30 A. Który z wymienionych wyłączników nadprądowych powinien być użyty do ochrony tej instalacji przed skutkami zbyt dużego prądu?

A. B16

B. B25

C. B32

D. B20

Wyłącznik nadprądowy B25 jest odpowiedni do zabezpieczenia instalacji trójfazowej, gdyż prąd obciążenia przewodów fazowych wynosi 21 A, a obciążalność długotrwała tych przewodów to 30 A. Wyłączniki nadprądowe klasy B charakteryzują się czasem zadziałania w zależności od wartości nadmiaru prądu, co czyni je idealnymi do ochrony obwodów o obciążeniu rezystancyjnym. W tym przypadku, wyłącznik B25 posiada nominalny prąd 25 A, co zapewnia dodatkowy margines bezpieczeństwa w stosunku do rzeczywistego prądu obciążenia 21 A. Zastosowanie wyłącznika o wyższej wartości nominalnej, jak B32, mogłoby prowadzić do sytuacji, w której obwód nie byłby odpowiednio chroniony, a wyłączniki o niższej wartości, jak B20 czy B16, mogą zadziałać w sposób niepożądany w przypadku niewielkich skoków prądu. Zgodnie z zasadami projektowania instalacji elektrycznych, wyłącznik należy dobierać w taki sposób, aby jego wartość nominalna była nieco wyższa niż wartość prądu roboczego, co zwiększa niezawodność systemu oraz zapewnia bezpieczeństwo użytkowania.

Pytanie 24

Jaki dodatkowy komponent (urządzenie) jest wymagany do funkcjonowania silnika indukcyjnego trójfazowego, zasilanego napięciem jednofazowym U = 230 V, f= 50 Hz?

A. Bezpiecznik różnicowoprądowy

B. Opornik

C. Kondensator

D. Bezpiecznik silnikowy

Kondensator jest niezbędnym elementem w przypadku zasilania silnika indukcyjnego trójfazowego napięciem jednofazowym. Silniki indukcyjne trójfazowe wymagają trzech faz zasilania dla uzyskania pełnej mocy oraz momentu obrotowego. Zasilanie jednofazowe powoduje, że silnik nie może wygenerować odpowiedniego momentu obrotowego oraz obrotu, dlatego kondensator służy jako środek do generowania drugiej fazy. W praktyce, kondensatory są stosowane w różnych konfiguracjach, takich jak kondensatory rozruchowe, które pomagają w uruchomieniu silnika, oraz kondensatory pracy, które poprawiają efektywność jego działania. Zastosowanie kondensatora pozwala na zrównoważenie obciążeń oraz zmniejszenie zniekształceń w sieci zasilającej, co jest zgodne z dobrymi praktykami zarządzania energią w instalacjach elektrycznych. W branży często stosuje się standardy IEC dotyczące urządzeń elektrycznych, w tym odpowiednich parametrów kondensatorów do silników, co zapewnia ich bezpieczeństwo i efektywność.

Pytanie 25

Jaką wkładkę topikową należy zastosować zamiast przepalonej wkładki oznaczonej WTS 10A, aby nie zagrażać działaniu ochrony przeciwporażeniowej w przypadku uszkodzenia?

A. WTZ o prądzie 10 A

B. WTS o prądzie 10 A

C. WTS o wyższym prądzie znamionowym

D. WTZ o wyższym prądzie znamionowym

Wybór wkładki topikowej WTS o prądzie 10 A jest prawidłowy, ponieważ ta wkładka jest zaprojektowana do użycia w obwodach chronionych przez zabezpieczenia przeciwporażeniowe. Wkładki typu WTS, czyli wkładki szybkie, zapewniają skuteczną ochronę przed zwarciami i przeciążeniami, a ich zastosowanie w obwodach z zabezpieczeniami różnicowymi jest zgodne z wymaganiami normy PN-EN 60947-3. Utrzymanie tego samego prądu znamionowego (10 A) jest kluczowe, aby nie zakłócić działania istniejących zabezpieczeń. W przypadku zmniejszenia prądu znamionowego, może to prowadzić do nieprzewidywalnych wyłączeń, a zwiększenie prądu może narazić układ na ryzyko uszkodzenia. W praktyce, jeśli w danym obwodzie zastosujemy wkładkę o innym prądzie znamionowym, może to prowadzić do nieprawidłowego działania urządzeń, a w najgorszym przypadku do utraty ochrony przeciwporażeniowej. Dlatego kluczowe jest, aby dobierać wkładki zgodnie z ich oznaczeniem oraz wymaganiami projektu elektrycznego.

Pytanie 26

W jakim trybie pracy silnik asynchroniczny osiąga najmniejszy współczynnik mocy?

A. Zwarcia pomiarowego

B. Biegu jałowego

C. Zwarcia awaryjnego

D. Obciążenia znamionowego

W stanie biegu jałowego silnik asynchroniczny pracuje bez obciążenia, co prowadzi do niskiego współczynnika mocy. W tym trybie, silnik zużywa moc bierną, co skutkuje niską efektywnością energetyczną. W rzeczywistości, współczynnik mocy może wynosić zaledwie 0,1 do 0,2, co oznacza, że tylko niewielka część energii elektrycznej jest przekształcana w moc użyteczną. Zastosowanie tego trybu jest ograniczone, ale w niektórych sytuacjach, jak w przypadku urządzeń uruchamianych w warunkach niskiego obciążenia, mogą występować momenty pracy w biegu jałowym. W praktyce, dla poprawy efektywności energetycznej, często stosuje się kondensatory, które kompensują moc bierną, co pozwala zwiększyć współczynnik mocy do bardziej akceptowalnych wartości. Ponadto, znajomość tego zjawiska jest kluczowa przy projektowaniu układów zasilania oraz przy wyborze odpowiednich urządzeń i komponentów w systemach elektronicznych i elektrycznych, co jest zgodne z normami takimi jak IEC 60034 dotyczące maszyn elektrycznych.

Pytanie 27

Korzystając z przedstawionej tabeli obciążalności długotrwałej dobierz minimalny przekrój przewodów dla instalacji trójfazowej ułożonej przewodami YDY w rurze instalacyjnej na ścianie drewnianej (sposób B2).
Wartość przewidywanego prądu obciążenia instalacji wynosi 36 A.

Obciążalność prądowa długotrwała przewodów miedzianych, w amperach Izolacja PVC, trzy żyły obciążone
Temperatura żyły: 70°C. Temperatura otoczenia: 30°C w powietrzu, 20°C w ziemi
ułożenie		A1	A2	B1	B2	C	D
Przekrój żyły	4 mm²	24	23	28	27	32	31
	6 mm²	31	29	36	34	41	39
	10 mm²	42	39	50	46	57	52
	16 mm²	56	52	68	62	76	67

A. 16 mm2

B. 4 mm2

C. 10 mm2

D. 6 mm2

Dla instalacji trójfazowej z przewodami YDY umieszczonymi w rurze instalacyjnej na ścianie drewnianej (metoda B2), minimalny przekrój przewodów wynoszący 10 mm2 jest odpowiedni dla przewidywanego prądu obciążenia wynoszącego 36 A. Ten przekrój przewodów zapewnia, że obciążalność wynosząca 50 A jest znacznie wyższa niż wymagana, co gwarantuje bezpieczeństwo i niezawodność instalacji. Zastosowanie odpowiednich przekrojów przewodów jest kluczowe, aby uniknąć przegrzania oraz potencjalnych zagrożeń pożarowych. W praktyce, wybór przekroju przewodów powinien również uwzględniać długość trasy przewodów oraz rodzaj izolacji. W standardach instalacji elektrycznych, takich jak PN-IEC 60364, podkreśla się znaczenie odpowiedniego doboru przekrojów w zależności od warunków instalacyjnych, co minimalizuje ryzyko awarii. Dla instalacji o wyższych obciążeniach, warto również rozważyć zastosowanie przewodów o większej obciążalności, aby mieć większy margines bezpieczeństwa w przypadku przyszłych zmian w obciążeniu.

Pytanie 28

W układzie, którego schemat zamieszczono na rysunku, sprawdzono cztery różne urządzenia ochronne różnicowoprądowe. Wyniki wskazań amperomierza (I_A) w momencie zadziałania urządzenia zestawiono w tabeli. Które urządzenie ochronne jest sprawne?

Urządzenie ochronne różnicowoprądowe	Prąd znamionowy I_ΔN	Prąd I_A
A.	10 mA	0,02 A
B.	30 mA	0,04 A
C.	100 mA	0,15 A
D.	300 mA	0,24 A

A. A.

B. C.

C. B.

D. D.

Wybór innego urządzenia ochronnego niż D może być wynikiem nieporozumienia dotyczącego parametrów zadziałania oraz ich zastosowania w rzeczywistych warunkach. Warto zauważyć, że każde z urządzeń ochronnych różnicowoprądowych powinno być dobrane na podstawie precyzyjnych danych technicznych, takich jak wartość prądu zadziałania, która powinna mieścić się w określonym zakresie. Na przykład, jeśli ktoś wybrałby urządzenie A, które może mieć zbyt wysoki próg zadziałania, nie byłoby ono w stanie skutecznie zabezpieczyć obwodu przed porażeniem prądem w sytuacjach awaryjnych. Inne błędne wybory mogą wynikać z braku zrozumienia, jak prąd zadziałania odnosi się do wartości IΔn. W praktyce, urządzenia różnicowoprądowe są krytyczne dla ochrony przed porażeniem, a ich niewłaściwy dobór może prowadzić do poważnych konsekwencji, jak incydenty elektryczne. W edukacji technicznej istotne jest zwracanie uwagi na realizację standardów, takich jak PN-EN 61008-1, które regulują parametry bezpieczeństwa urządzeń elektrycznych. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla każdego technika, aby uniknąć decyzji, które mogą zagrażać bezpieczeństwu użytkowników oraz całych instalacji elektrycznych.

Pytanie 29

Jaką wartość ma maksymalna dopuszczalna rezystancja uziomu R_A przewodu ochronnego łączącego uziom z dostępnością przewodzącą dla znamionowego prądu różnicowego I_N = 30 mA oraz napięcia dotykowego 50 V AC wyłącznika różnicowoprądowego?

A. Około 830 Ω

B. Około 1 660 Ω

C. 4 000 Ω

D. 2 000 Ω

Wybór niewłaściwej rezystancji uziomu może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak zwiększone ryzyko porażenia prądem. Odpowiedzi sugerujące rezystancję 830 Ω, 2 000 Ω czy 4 000 Ω są nieprawidłowe, ponieważ nie spełniają norm bezpieczeństwa dotyczących ochrony przeciwporażeniowej. Na przykład, wartość 830 Ω jest zbyt niska w kontekście wymaganej ochrony, co może prowadzić do zbyt wysokiego prądu dotykowego, a tym samym zwiększenia ryzyka porażenia. Z kolei wartości 2 000 Ω i 4 000 Ω są zdecydowanie za wysokie, co powoduje, że prąd różnicowy nie ma wystarczającej drogi do ziemi, co skutkuje niewłaściwym działaniem zabezpieczeń, takich jak wyłączniki różnicowoprądowe. Takie podejście może prowadzić do sytuacji, w której urządzenia ochronne nie zadziałają w odpowiednim momencie, co stwarza zagrożenie dla życia i zdrowia użytkowników. W związku z tym, ważne jest, aby projektanci instalacji elektrycznych i technicy kierowali się normami, które umożliwiają prawidłowe dobranie wartości rezystancji uziomu, aby zapewnić bezpieczeństwo w codziennym użytkowaniu instalacji elektrycznych. Ustalając właściwą rezystancję, można nie tylko chronić ludzi, ale również zminimalizować ryzyko uszkodzeń sprzętu elektrycznego.

Pytanie 30

Podczas pracy silnika indukcyjnego cewki uzwojeń stojana zostały przełączone, co miało na celu zwiększenie liczby par biegunów wirującego pola magnetycznego. Jakie skutki to wywołało?

A. zmianę kierunku obrotu

B. zwiększenie prędkości obrotowej

C. zmniejszenie prędkości obrotowej

D. zatrzymanie wirnika

Zmiana liczby par biegunów wirującego pola magnetycznego w silniku indukcyjnym prowadzi do zmiany jego prędkości obrotowej. Zgodnie z zasadą działania silników indukcyjnych, prędkość obrotowa wirnika jest determinowana przez częstotliwość zasilania oraz liczbę par biegunów. Wzór na prędkość synchroniczną (Ns) wyrażany jest jako Ns = 120*f/p, gdzie f to częstotliwość zasilania, a p to liczba par biegunów. Zwiększenie liczby par biegunów (p) przy stałej częstotliwości zasilania (f) skutkuje zmniejszeniem prędkości obrotowej wirnika. Praktycznie, taka zmiana jest wykorzystywana w aplikacjach, gdzie potrzebne jest uzyskanie większego momentu obrotowego przy niższej prędkości, na przykład w napędach maszyn przemysłowych. Dobrą praktyką jest także uwzględnienie w projektowaniu silników odpowiednich parametrów, takich jak obciążenie i wymagania aplikacyjne, aby zapewnić optymalne działanie silnika w danym zakresie prędkości.

Pytanie 31

Podczas badania skuteczności działania dwóch wyłączników różnicowoprądowych, których znamionowy prąd różnicowy wynosi 30 mA, uzyskano wyniki przedstawione w tabeli. Przy założeniu, że prąd wyzwalający nie powinien być mniejszy niż 0,5 znamionowego prądu różnicowego oraz nie powinien przekraczać wartości znamionowego prądu różnicowego, o działaniu tych wyłączników można powiedzieć, że

Numer wyłącznika różnicowoprądowego	Rzeczywisty, zmierzony prąd różnicowy
1	20 mA
2	10 mA

A. pierwszy działa nieprawidłowo, a drugi działa prawidłowo.

B. pierwszy i drugi działają nieprawidłowo.

C. pierwszy działa prawidłowo, a drugi działa nieprawidłowo.

D. pierwszy i drugi działają prawidłowo.

Wyłącznik różnicowoprądowy nr 1 działa prawidłowo, co oznacza, że jego rzeczywisty prąd wyzwalający wynoszący 20 mA jest zgodny z wymaganiami. Zgodnie z normami, prąd wyzwalający powinien mieścić się w przedziale od 0,5 do 1,0 wartości znamionowej, w tym przypadku od 15 mA do 30 mA. Taki wyłącznik zapewnia odpowiednią ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym oraz minimalizuje ryzyko uszkodzenia instalacji elektrycznej. W praktyce, wyłączniki różnicowoprądowe są kluczowe w instalacjach elektrycznych, szczególnie w miejscach narażonych na wilgoć. Ważne jest, aby regularnie testować ich działanie, co można zrealizować za pomocą przycisków testowych umieszczonych na obudowie urządzenia. Zgodnie z zasadami dobrej praktyki, zaleca się, aby co najmniej raz na pół roku przeprowadzać kontrolę działania wyłączników, aby upewnić się, że są w pełni sprawne i mogą skutecznie chronić użytkowników.

Pytanie 32

Dodatkowy przewód ochronny w instalacji wykonanej przewodem LYd 750 4x2,5 zamocowanej na uchwytach na ścianie piwnicy powinien być oznaczony symbolem

A. LYc 300/500 1x6

B. Dyd 750 1x4

C. ADY 750 1x2,5

D. YDY 450/750 1x2,5

Odpowiedź Dyd 750 1x4 jest poprawna, ponieważ oznaczenie to odnosi się do przewodu ochronnego, który jest zgodny z wymaganiami instalacji elektrycznych w budynkach. Zastosowanie przewodu Dyd 750 1x4 w instalacji LYd 750 4x2,5 na uchwytach na powierzchni ściany piwnicy zapewnia odpowiednią ochronę przed zagrożeniami elektrycznymi, takimi jak zwarcia czy przepięcia. Przewody ochronne muszą być odpowiednio dobrane do warunków pracy oraz obciążenia, a Dyd 750 1x4 spełnia te normy, zapewniając odporność na wysokie napięcia do 750V. W praktyce, stosowanie przewodów z oznaczeniem Dyd w instalacjach podnosi poziom bezpieczeństwa, ponieważ są one często używane do uziemienia oraz ochrony przed porażeniem elektrycznym. Dodatkowo, zgodnie z normami PN-IEC 60364, właściwy dobór przewodów w instalacjach elektrycznych jest kluczowy dla ich prawidłowego funkcjonowania i bezpieczeństwa użytkowników.

Pytanie 33

Jakie przyrządy można zastosować do pomiaru mocy czynnej?

A. Woltomierz oraz omomierz

B. Amperomierz oraz licznik

C. Waromierz oraz amperomierz

D. Woltomierz i amperomierz

Woltomierz i amperomierz są kluczowymi przyrządami do pomiaru mocy czynnej w obwodach elektrycznych. Moc czynna, zwana również mocą rzeczywistą, wyrażana jest w watach (W) i można ją obliczyć jako iloczyn napięcia (V) i natężenia prądu (I), pomnożony przez cosinus kąta fazowego między prądem a napięciem (P = V * I * cos(φ)). Woltomierz służy do pomiaru napięcia w obwodzie, podczas gdy amperomierz mierzy natężenie prądu, co pozwala na efektywne obliczenie mocy czynnej. W praktyce, aby uzyskać dokładny pomiar mocy, niezbędne jest także uwzględnienie współczynnika mocy, zwłaszcza w obwodach z obciążeniem indukcyjnym lub pojemnościowym. Ponadto, w przypadku systemów przemysłowych, pomiary mocy czynnej są fundamentalne dla oceny efektywności energetycznej, co jest zgodne z normami ISO 50001, które koncentrują się na zarządzaniu energią. Dobrą praktyką jest regularna kalibracja tych przyrządów, aby zapewnić dokładność pomiarów.

Pytanie 34

Który z jednofazowych wyłączników nadprądowych zapewnia odpowiednią ochronę przed porażeniem przy impedancji pętli zwarcia Z = 4,2 Ω?

A. B10

B. B16

C. C10

D. C16

Wybór C10, B16 czy C16 jako odpowiedzi na pytanie o wyłącznik nadprądowy spełniający warunki ochrony przeciwporażeniowej w przypadku impedancji pętli zwarcia Z = 4,2 Ω jest nieprawidłowy z kilku powodów. Wyłączniki oznaczone literą C są przystosowane do ochrony obwodów z większymi prądami rozruchowymi, co czyni je mniej odpowiednimi w kontekście ochrony przed porażeniem, szczególnie w obwodach, gdzie występuje duża różnorodność obciążeń. Przykładowo, C10 przy prądzie znamionowym 10 A, w przypadku zwarcia może nie zadziałać w odpowiednio szybkim czasie, co może prowadzić do zagrożenia dla bezpieczeństwa. Z kolei B16 charakteryzuje się prądem znamionowym 16 A, co również jest niewłaściwym doborem, gdyż w przypadku pętli zwarcia o impedancji 4,2 Ω, może generować prąd zwarciowy, który przekroczy granice działania wyłącznika, co skutkuje opóźnieniem w zadziałaniu i ryzykiem uszkodzenia instalacji. Warto przypomnieć, że zgodnie z normami PN-EN 60898, wyłączniki nadprądowe powinny być dobierane w taki sposób, aby zapewniały nie tylko ochronę przed przeciążeniami, ale również skuteczną ochronę przed porażeniem elektrycznym. Użycie niewłaściwego typu wyłącznika może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, w których użytkownicy są narażeni na ryzyko porażenia prądem, a także do uszkodzenia sprzętu elektrycznego. Dlatego kluczowe jest, aby podczas doboru wyłączników uwzględniać zarówno ich charakterystykę, jak i konkretne warunki, w jakich będą pracować.

Pytanie 35

Gdy chodzi o odbiornik o dużej mocy, taki jak kuchenka elektryczna, jak należy go zasilać?

A. z wspólnego obwodu oświetleniowego

B. z wspólnego obwodu gniazd wtyczkowych

C. z wydzielonego obwodu z własnym zabezpieczeniem

D. z wydzielonego obwodu bez własnych zabezpieczeń

Odpowiedź, że odbiornik dużej mocy, taki jak kuchenka elektryczna, powinien być zasilany z wydzielonego obwodu z własnym zabezpieczeniem, jest poprawna i zgodna z najlepszymi praktykami w zakresie bezpieczeństwa elektrycznego. Kuchenki elektryczne są urządzeniami o dużym zużyciu energii, co oznacza, że wymagają dedykowanego obwodu, który jest w stanie wytrzymać ich obciążenie. Wydzielony obwód zapewnia, że inne urządzenia podłączone do obwodu nie będą wpływać na jego działanie, co minimalizuje ryzyko przeciążenia. Dodatkowo, posiadanie własnego zabezpieczenia, jak na przykład wyłącznik nadprądowy, pozwala na szybkie reagowanie w przypadku zwarcia lub przeciążenia. W praktyce oznacza to, że w przypadku awarii kuchenki, zabezpieczenie automatycznie odłączy zasilanie, chroniąc zarówno urządzenie, jak i instalację elektryczną budynku. Przykładem są przepisy zawarte w normie PN-IEC 60364, które zalecają stosowanie oddzielnych obwodów dla urządzeń o dużym poborze mocy, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności systemu elektrycznego.

Pytanie 36

Zespół elektryków ma wykonać na polecenie pisemne prace konserwacyjne przy urządzeniu elektrycznym.
Jak powinien postąpić kierujący zespołem w przypadku stwierdzenia niedostatecznego oświetlenia w miejscu pracy?

	Wykonać zleconą pracę	Powiadomić przełożonego o niedostatecznym oświetleniu
A.	TAK	NIE
B.	TAK	TAK
C.	NIE	TAK
D.	NIE	NIE

A. A.

B. C.

C. D.

D. B.

Wybór odpowiedzi C jest zgodny z zasadami BHP, które nakładają na kierownika zespołu obowiązek zapewnienia bezpiecznych warunków pracy. Niedostateczne oświetlenie stwarza ryzyko wypadków, co może prowadzić do poważnych konsekwencji zarówno dla pracowników, jak i dla pracodawcy. W sytuacji, gdy oświetlenie nie spełnia norm, kierujący zespołem powinien niezwłocznie zaprzestać wszelkich prac i poinformować przełożonego. Zgodnie z normą PN-EN 12464-1, miejsca pracy powinny być odpowiednio oświetlone, aby zminimalizować ryzyko błędów i wypadków. Przykładowo, w przypadku prac konserwacyjnych na wysokości, odpowiednie oświetlenie jest kluczowe dla bezpiecznej nawigacji i wykonywania zadań. Oprócz tego, zgodnie z wytycznymi BHP, pracownicy powinni być szkoleni w zakresie identyfikacji zagrożeń związanych z oświetleniem i wiedzieć, jak reagować w takich sytuacjach. Dlatego odpowiedź C nie tylko wskazuje na właściwe postępowanie, ale także na dbałość o bezpieczeństwo i zdrowie zespołu.

Pytanie 37

Jak wpłynie na wartość mocy generowanej przez elektryczny grzejnik, jeśli długość jego spirali grzejnej zostanie skrócona o 50%, a napięcie zasilające pozostanie niezmienne?

A. Zmniejszy się dwukrotnie

B. Zmniejszy się czterokrotnie

C. Zwiększy się dwukrotnie

D. Zwiększy się czterokrotnie

Gdy skracasz długość spirali grzejnej w grzejniku elektrycznym o połowę, to ma to spory wpływ na opór elektryczny. Zgodnie z prawem Ohma, im krótszy przewodnik, tym jego opór jest mniejszy. Więc jak długość spirali zmniejszamy, mamy też mniejszy opór, co automatycznie zwiększa naszą moc. Wzór na moc grzejnika to P = U²/R, więc jak R spada o połowę, to P rośnie dwa razy, zakładając, że napięcie U zostaje takie samo. Na przykład, jeśli miałeś grzejnik na 1000 W, to po skróceniu spirali do 2000 W to już nie taka niespodzianka. Tego typu zmiany są istotne, bo prowadzą do lepszej efektywności energetycznej i lepszego używania nowoczesnych materiałów w grzejnikach. Takie rozwiązania pozwalają na szybsze nagrzewanie pomieszczeń, co jest mega praktyczne w codziennym użytkowaniu.

Pytanie 38

Jaką wartość prądu znamionowego powinien posiadać wyłącznik instalacyjny nadprądowy typu B, aby zabezpieczyć grzejnik jednofazowy o parametrach U_N = 230 V oraz P_y = 2,4 kW przed zwarciem?

A. 10A

B. 16A

C. 20A

D. 6A

Wybór wyłącznika instalacyjnego nadprądowego o charakterystyce typu B do zabezpieczenia grzejnika jednofazowego o parametrach U_N = 230 V i P_y = 2,4 kW jest kluczowy dla prawidłowego działania instalacji elektrycznej. Obliczając wartość prądu znamionowego, korzystamy ze wzoru: I = P / U, gdzie P to moc grzejnika, a U to napięcie zasilania. Zatem I = 2400 W / 230 V = 10,43 A. Wyłącznik nadprądowy powinien mieć wartość prądu znamionowego większą od prądu obliczonego, co w praktyce oznacza, że dla tego zastosowania odpowiedni będzie wyłącznik 16A, który pozwoli na swobodne działanie urządzenia, nie wyzwalając w normalnych warunkach pracy. Wyłączniki instalacyjne charakteryzujące się typem B są przeznaczone do ochrony obwodów zawierających urządzenia o charakterze rezystancyjnym, co jest typowe dla grzejników. Użycie wyłącznika o odpowiedniej charakterystyce minimalizuje ryzyko uszkodzeń instalacji elektrycznej oraz pożarów. W praktyce oznacza to, że dobór 16A jest zgodny z obowiązującymi normami, co wpływa na bezpieczeństwo i wiarygodność całej instalacji.

Pytanie 39

Podstawowa ochrona przed porażeniem prądem za pomocą przegród lub obudów jest realizowana dzięki

A. wprowadzeniu barier chroniących przed przypadkowym kontaktem

B. umieszczeniu elementów aktywnych poza zasięgiem ręki

C. zastosowaniu osłon chroniących przed zamierzonym dotykiem

D. całkowitemu i trwałemu pokryciu części czynnych materiałem izolacyjnym

Pomimo że różne metody ochrony przed porażeniem prądem są ważnymi zagadnieniami w inżynierii elektrycznej, to odpowiedzi dotyczące umieszczenia części czynnych poza zasięgiem ręki, całkowitego pokrycia materiałem izolacyjnym oraz zastosowania przeszkód chroniących przed przypadkowym dotykiem nie są wystarczające. Umieszczenie części czynnych poza zasięgiem ręki może w pewnym stopniu ograniczyć ryzyko, jednak nie zapewnia skutecznej ochrony przed zamierzonym dotykiem. W praktyce, takie podejście może być stosowane jedynie w ograniczonym zakresie, np. w instalacjach, gdzie dostęp do urządzeń jest kontrolowany. Ponadto, całkowite pokrycie części czynnych materiałem izolacyjnym, choć może być skuteczne w pewnych warunkach, nie zawsze jest wykonalne ze względów praktycznych i technologicznych. Izolacja musi być zgodna z normami, aby rzeczywiście spełniać swoje funkcje. Zastosowanie przeszkód chroniących przed przypadkowym dotykiem również nie rozwiązuje problemu celowego kontaktu z częściami czynnymi. Ostatecznie, aby skutecznie chronić przed porażeniem, niezbędne jest zastosowanie kompleksowego podejścia, które uwzględnia zarówno osłony ochronne, jak i odpowiednie zabezpieczenia, zgodne z międzynarodowymi standardami bezpieczeństwa. Kluczowe jest zrozumienie, że ochrona przeciwporażeniowa wymaga nie tylko fizycznych barier, ale również edukacji użytkowników oraz przestrzegania norm i zasad bezpieczeństwa.

Pytanie 40

Który z poniższych przetworników powinien być użyty do pomiaru momentu obrotowego działającego na wał napędowy silnika elektrycznego?

A. Pozystor

B. Halotron

C. Piezorezystor

D. Tensometr

Tensometr to przetwornik, który jest idealnym narzędziem do pomiaru momentu obrotowego, szczególnie w kontekście wałów napędowych silników elektrycznych. Działa na zasadzie pomiaru deformacji, które są wynikiem przyłożonego momentu obrotowego. Kiedy wał napędowy zostaje poddany obciążeniu, jego deformacja jest proporcjonalna do przyłożonego momentu, co pozwala na dokładne obliczenie tego momentu przy użyciu tensometrów. Przykłady zastosowania tensometrów obejmują przemysł motoryzacyjny, gdzie są wykorzystywane do testowania komponentów silników, a także w maszynach przemysłowych do monitorowania stanu technicznego wałów oraz detekcji przeciążeń. W branży stosuje się także standardy, takie jak ISO 376, które regulują metody kalibracji i pomiaru tensometrycznego, zapewniając wysoką precyzję i niezawodność wyników. Zastosowanie tensometrów w praktyce nie tylko poprawia jakość pomiarów, ale również zwiększa bezpieczeństwo operacyjne, dzięki możliwości wczesnego wykrywania problemów w systemach napędowych.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej