Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik analityk
  • Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
  • Data rozpoczęcia: 2 maja 2025 00:48
  • Data zakończenia: 2 maja 2025 01:01

Egzamin zdany!

Wynik: 37/40 punktów (92,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

W trzech probówkach umieszczono roztwory: wodorotlenku sodu, chlorku sodu i kwasu octowego. W celu identyfikacji zbadano ich odczyn za pomocą uniwersalnego papierka wskaźnikowego, a następnie fenoloftaleiny. Barwy wskaźników w badanych roztworach przedstawiono w tabeli:

WskaźnikBarwa wskaźnika
próbówka nr 1próbówka nr 2próbówka nr 3
uniwersalny papierek wskaźnikowyżółtyczerwonyniebieski
fenoloftaleinabezbarwnybezbarwnymalinowa

A. Po zastosowaniu tylko fenoloftaleiny można stwierdzić, że w probówce nr 1 był roztwór chlorku sodu.
B. W probówce nr 1 znajdował się roztwór o odczynie zasadowym.
C. Po zastosowaniu tylko uniwersalnego papierka wskaźnikowego można stwierdzić, że w probówce nr 3 był roztwór wodorotlenku sodu.
D. W probówce nr 2 znajdował się roztwór o pH powyżej 9.
Wybór odpowiedzi dotyczącej probówki nr 3 jako roztworu wodorotlenku sodu jest poprawny z kilku powodów. Uniwersalny papier wskaźnikowy to narzędzie, które zmienia kolor w zależności od pH roztworu. W przypadku wodorotlenku sodu, który jest silnym zasadowym elektrolitem, kątem pH może osiągać wartości powyżej 12, co powoduje, że papier zmienia kolor na niebieski. Fenoloftaleina, również stosowana w tym przypadku, zmienia kolor na malinowy w pH powyżej 8,2, co dodatkowo potwierdza obecność wodorotlenku sodu. W praktyce, umiejętność identyfikacji substancji na podstawie ich odczynu jest niezbędna w laboratoriach chemicznych, gdzie konieczne jest precyzyjne określenie właściwości chemicznych roztworów. Zgodnie z dobrymi praktykami, stosowanie wskaźników pH jest kluczowe w procesach analitycznych, a ich interpretacja pozwala na właściwe dobieranie reagentów w dalszych etapach eksperymentu.

Pytanie 2

Podstawowy zestaw do filtracji, oprócz statywu i sączka, obejmuje

A. lejka, 2 kolb stożkowych, bagietki
B. lejka, kolby stożkowej, zlewki
C. lejka, zlewki, 2 bagietek
D. lejka, 2 zlewki, bagietki
Odpowiedź 'z lejka, 2 zlewek, bagietki' jest prawidłowa, ponieważ podstawowy zestaw do sączenia rzeczywiście obejmuje te elementy. Lejek jest niezbędny do precyzyjnego kierowania cieczy do naczynia, co zapobiega rozlaniu i zapewnia czystość eksperymentu. Zlewki są kluczowe, gdyż jedna jest używana do przechwytywania cieczy podczas sączenia, a druga do gromadzenia płynów, które mogą być użyte w dalszym etapie analizy. Bagietki, znane również jako pipety, są używane do precyzyjnego przenoszenia niewielkich objętości substancji, co jest niezwykle ważne w laboratoriach chemicznych i biologicznych. Poprawne wykorzystanie tego zestawu zapewnia zgodność z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, a także ułatwia zrozumienie procesów chemicznych i biologicznych. Przykładem może być ich zastosowanie w filtracji, gdzie odpady są usuwane, a czysta ciecz zbierana do zlewki, co jest kluczowe w wielu procedurach analitycznych.

Pytanie 3

Czy próbkę laboratoryjną przechowuje się w lodówce, gdy występuje w niej

A. rozpad promieniotwórczy
B. utrata lotnych składników
C. chłonięcie wody
D. degradacja termiczna
Przechowywanie pobranych próbek laboratoryjnych w lodówce jest kluczowym procesem, gdyż zapobiega degradacji termicznej, która może prowadzić do nieodwracalnych zmian w składzie chemicznym analitów. Degradacja termiczna zachodzi, gdy próbki są narażone na podwyższone temperatury, co może powodować denaturację białek, rozkład enzymów, a także zmiany w składzie chemicznym substancji czynnych. Przechowywanie w lodówce (zwykle w temperaturze 2-8°C) zapewnia stabilność wielu związków, co jest niezbędne w badaniach analitycznych. Przykładowo, próbki krwi, moczu czy tkanek biologicznych często wymagają przechowywania w chłodnych warunkach, aby zminimalizować ryzyko degradacji. Standardy takie jak ISO 15189 dla laboratoriów medycznych podkreślają istotność odpowiednich warunków przechowywania próbek, co jest niezbędne dla uzyskania wiarygodnych wyników analiz. Właściwe przechowywanie nie tylko chroni próbki, ale również zwiększa dokładność wyników badań, co jest kluczowe dla diagnostyki i dalszego leczenia pacjentów.

Pytanie 4

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 5

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 6

Przedstawiony sposób dotyczy pobierania próbki wody do przeprowadzenia badań

Sposób pobierania próbki wody do przeprowadzenia badań:
- próbki pobrać do sterylnych butelek;
- przed przystąpieniem do pobierania wody zdjąć z kurka wszelkie urządzenia, zeskrobać zanieczyszczenia, następnie całkowicie otwierając i zamykając zawór, wielokrotnie płukać;
- metalowy kurek wysterylizować płomieniem, a kurek z tworzywa sztucznego alkoholem etylowym;
- kurek otworzyć do połowy przepływu i spuszczać wodę przez około 2-3 minuty do osiągnięcia stałej temperatury;
- pobrać próbkę wody napełniając butelkę do około ¾ objętości i natychmiast zamknąć korkiem.

A. w celu oznaczenia zawartości rozpuszczonych gazów.
B. mikrobiologicznych.
C. fizykochemicznych.
D. w celu oznaczenia zawartości metali ciężkich.
Odpowiedź wskazująca na badania mikrobiologiczne jest poprawna, ponieważ proces pobierania próbki wody wymaga szczególnej dbałości o sterylność, aby uniknąć zanieczyszczenia mikroorganizmami. W kontekście badań mikrobiologicznych, każde wprowadzenie obcych mikroorganizmów może zafałszować wyniki analizy. Przykładowo, w laboratoriach stosuje się specjalne techniki sterylizacji, takie jak autoklawowanie, aby zapewnić, że wszystkie sprzęty i pojemniki są wolne od patogenów i niespecyficznych mikroorganizmów. Standardy takie jak ISO 17025 określają wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów, w tym procedury pobierania próbki wody do badań mikrobiologicznych. W praktyce, jeśli próbka zostanie zanieczyszczona, może to prowadzić do błędnych wyników, co z kolei może mieć poważne konsekwencje dla bezpieczeństwa wody pitnej i zdrowia publicznego.

Pytanie 7

Jakim kolorem oznacza się instalację gazową w laboratorium analitycznym?

A. niebieskim
B. zielonym
C. czerwonym
D. żółtym
Zastosowanie innych kolorów do oznaczania instalacji gazowych, takich jak czerwony, zielony czy niebieski, może prowadzić do poważnych pomyłek i zagrożeń w laboratoriach analitycznych. Kolor czerwony często utożsamiany jest z oznaczeniami alarmowymi lub wskazującymi na substancje wybuchowe, co może powodować nieporozumienia, gdy zostanie użyty do oznaczenia gazów. Zielony z kolei jest często stosowany do oznaczania instalacji związanych z mediami, które są bezpieczne lub neutralne, co również nie oddaje właściwej klasyfikacji gazów. Użycie niebieskiego, który przeważnie odnosi się do instalacji wodociągowych, może spowodować zafałszowanie informacji i nieporozumienia w zespole. Dlatego istotne jest, aby unikać błędów w oznaczeniach, które mogą prowadzić do niebezpiecznych sytuacji. Kluczowym błędem myślowym w tym kontekście jest niedostateczne zrozumienie funkcji kolorów w systemie oznaczeń, co może być skutkiem braku znajomości norm i standardów branżowych. Każdy kolor ma swoje konkretne znaczenie, a ich mylne użycie może prowadzić do sytuacji awaryjnych. Z tego względu, dla uzyskania wysokich standardów bezpieczeństwa, istotne jest przestrzeganie ustalonych zasad znakowania i stosowanie koloru żółtego w tych kontekstach.

Pytanie 8

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 9

Proces wydobywania składnika z cieczy lub ciała stałego w mieszance wieloskładnikowej poprzez jego rozpuszczenie w odpowiednim rozpuszczalniku to

A. ekstrakcja
B. saturacja
C. dekantacja
D. destylacja
Ekstrakcja to proces inżynierii chemicznej, który polega na wydobywaniu jednego lub więcej składników z mieszaniny za pomocą odpowiedniego rozpuszczalnika. Kluczowym aspektem ekstrakcji jest wybór właściwego rozpuszczalnika, który powinien selektywnie rozpuszczać substancje pożądane, pozostawiając inne składniki nietknięte. Przykładowo, w przemyśle farmaceutycznym wykorzystuje się ekstrakcję do oddzielania aktywnych składników z roślin, co pozwala na produkcję leków. W branży spożywczej ekstrakcja jest stosowana do uzyskiwania olejków eterycznych z roślin, co znajduje zastosowanie w aromaterapii i produkcji żywności. Dobór rozpuszczalnika może być determinowany przez takie czynniki jak rozpuszczalność składników, pH oraz temperatura. Dobre praktyki w ekstrakcji obejmują także optymalizację warunków procesu, co może znacząco zwiększyć wydajność i jakość uzyskiwanych produktów. W standardach branżowych, takich jak ISO 9001, podkreśla się znaczenie kontrolowania procesów, aby zapewnić ich efektywność i zgodność z wymaganiami jakościowymi.

Pytanie 10

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 11

Etykiety chemikaliów zawierają zwroty H, które informują o rodzaju zagrożenia. Cyfra "3" pojawiająca się po literze "H" w oznaczeniu, definiuje rodzaj zagrożenia?

A. fizyczne
B. chemiczne
C. dla człowieka
D. dla środowiska
Odpowiedź "dla człowieka" jest prawidłowa, ponieważ etykiety substancji chemicznych zawierają zwroty H (H-phrases), które odnoszą się do zagrożeń, jakie dany związek chemiczny może stanowić dla zdrowia ludzi. Na przykład, oznaczenie H3 mówi o tym, że substancja może być szkodliwa w przypadku wdychania, połknięcia lub kontaktu ze skórą. W praktyce, znajomość tych oznaczeń jest kluczowa dla pracowników w laboratorach, przemysłach chemicznych oraz w obszarach zajmujących się transportem substancji chemicznych. Dlatego w ramach BHP oraz oceny ryzyka, pracownicy powinni być odpowiednio przeszkoleni w zakresie interpretacji tych etykiet oraz stosowania odpowiednich środków ochrony osobistej. Standardy takie jak GHS (Globalnie Zharmonizowany System Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliów) wyznaczają wytyczne dotyczące klasyfikacji zagrożeń, co pozwala na skuteczniejsze zarządzanie bezpieczeństwem w miejscu pracy.

Pytanie 12

Nie należy używać do czyszczenia szklanych naczyń laboratoryjnych

A. stężonego kwasu siarkowego(VI) technicznego
B. mydlanego roztworu
C. piasku oraz ściernych detergentów
D. alkoholowego roztworu NaOH
Użycie piasku i ścierających środków myjących do mycia szklanych naczyń laboratoryjnych jest niewłaściwe z kilku powodów. Po pierwsze, materiały te mogą powodować zarysowania oraz uszkodzenia powierzchni szkła, co prowadzi do zmiany właściwości optycznych i chemicznych naczyń. Zarysowania mogą utrudniać dokładne czyszczenie, sprzyjać gromadzeniu się zanieczyszczeń i prowadzić do kontaminacji próbek. Zgodnie z najlepszymi praktykami w laboratoriach, do mycia szkła należy używać delikatnych środków czyszczących, które nie uszkodzą jego struktury. Alternatywą jest stosowanie specjalistycznych detergentów laboratoryjnych, które są zaprojektowane do usuwania resztek chemicznych i biologicznych bez ryzyka uszkodzenia naczyń. Warto także zwrócić uwagę na kwestie bezpieczeństwa, gdyż stosowanie nieodpowiednich środków czyszczących może prowadzić do nieprzewidywalnych reakcji chemicznych. Dlatego przestrzeganie standardów czyszczenia naczyń laboratoryjnych jest kluczowe dla zapewnienia ich trwałości oraz bezpieczeństwa pracy w laboratorium.

Pytanie 13

Jakim kolorem zazwyczaj oznacza się przewody w instalacji gazowej w laboratorium?

A. żółtym
B. niebieskim
C. szarym
D. zielonym
Oznakowanie przewodów instalacji gazowej jest kluczowym elementem zapewnienia bezpieczeństwa w laboratoriach, a jego niewłaściwe zrozumienie może prowadzić do poważnych konsekwencji. Szary kolor, który nie jest stosowany do oznaczania gazów, często kojarzy się z neutralnością i brakiem zagrożeń. W rzeczywistości jednak, szare oznaczenie nie dostarcza informacji o potencjalnych niebezpieczeństwach związanych z przewodami gazowymi. Niebieski kolor, często używany do oznaczania gazów, takich jak azot, jest mylony z oznaczeniem gazów palnych, co może prowadzić do nieporozumień w sytuacjach, gdy bezpieczeństwo jest kluczowe. Zielony kolor natomiast, w wielu systemach oznakowania, dotyczy substancji neutralnych lub medycznych, co również nie ma zastosowania do instalacji gazowych w laboratoriach. Te błędne koncepcje mogą wynikać z braku znajomości odpowiednich norm i standardów, które jasno określają zasady oznaczania różnych rodzajów instalacji. Głównym błędem myślowym jest założenie, że jakiekolwiek oznaczenie kolorystyczne jest wystarczające, podczas gdy w rzeczywistości konieczne jest przestrzeganie określonych wytycznych, aby uniknąć wypadków. Dlatego ważne jest, aby pracownicy byli dobrze zaznajomieni z zasadami bezpieczeństwa oraz standardami oznakowania, aby właściwie reagować w sytuacjach awaryjnych.

Pytanie 14

Eliminacja substancji organicznych z próbki poprzez jej spalenie nazywa się

A. mineralizacja mokra
B. mineralizacja sucha
C. roztworzenie
D. ekstrakcja do fazy stałej
Mineralizacja sucha to proces, w którym substancje organiczne w próbce ulegają całkowitemu spaleniu w wysokotemperaturowym piecu, co prowadzi do ich przekształcenia na minerały oraz gazy, takie jak dwutlenek węgla i woda. Metoda ta jest powszechnie stosowana w laboratoriach analitycznych do oznaczania zawartości węgla organicznego w glebie, osadach czy próbkach biologicznych. Proces mineralizacji suchej zapewnia pełne utlenienie materiału organicznego, co umożliwia dokładne pomiary pozostałych składników mineralnych. Przykładem zastosowania tej metody może być analiza gleby w kontekście oceny jej jakości oraz możliwości rolniczych, gdzie istotne jest określenie zawartości substancji organicznych. Mineralizacja sucha jest zgodna z normami ISO, co podkreśla jej znaczenie w standardowych procedurach analitycznych. Wiedza na temat tej techniki jest kluczowa dla specjalistów zajmujących się analizą chemiczną, geologiczną, czy ochroną środowiska, ponieważ pozwala na uzyskanie rzetelnych danych o składzie próbek.

Pytanie 15

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 16

Na podstawie danych w tabeli określ, dla oznaczania którego parametru zalecaną metodą jest chromatografia jonowa.

ParametrMetoda podstawowa
pHmetoda potencjometryczna, kalibracja przy zastosowaniu minimum dwóch wzorców o pH zależnym od wartości oczekiwanych w próbkach wody
azotany(V)chromatografia jonowa
fosforany(V)spektrofotometria
Na, K, Ca, MgAAS (spektrometria absorpcji atomowej)
zasadowośćmiareczkowanie wobec fenoloftaleiny oraz oranżu metylowego
tlen rozpuszczony, BZT₅metoda potencjometryczna

A. PO43-
B. NO3-
C. pH
D. BZT5
Zgodnie z wynikami przedstawionymi w tabeli, chromatografia jonowa jest metodą analityczną szczególnie efektywną dla oznaczania azotanów(V), takich jak NO3-. Ta technika pozwala na wysoce selektywne i dokładne rozdzielenie anionów w roztworach, co jest niezbędne w analizach chemicznych dotyczących jakości wody i gleby. Chromatografia jonowa jest szczególnie polecana w standardach analitycznych, takich jak EPA 300.0, które dotyczą oznaczania anionów w wodach gruntowych i powierzchniowych. Dzięki tej metodzie można uzyskać bardzo niskie limity wykrywalności, co jest istotne w kontekście przepisów dotyczących ochrony środowiska. W praktyce, dzięki chromatografii jonowej, można szybko i efektywnie ocenić stężenia NO3- w próbkach, co ma kluczowe znaczenie dla monitorowania zanieczyszczeń i zarządzania jakością wód.

Pytanie 17

Po połączeniu 50 cm3 wody z 50 cm3 alkoholu etylowego, objętość otrzymanej mieszanki jest poniżej 100 cm3. Zjawisko to jest spowodowane

A. adsorpcją
B. kontrakcją
C. ekstrakcją
D. desorpcją
Kontrakcja to zjawisko, które zachodzi w wyniku interakcji cząsteczek dwóch różnych cieczy, w tym przypadku wody i alkoholu etylowego. Gdy te dwa płyny są mieszane, cząsteczki alkoholu wchodzą w interakcję z cząsteczkami wody, co prowadzi do efektywnego zajmowania mniejszej objętości niż suma objętości poszczególnych cieczy. To zjawisko jest ściśle związane z różnicami w gęstości oraz strukturze cząsteczek, co skutkuje zmniejszeniem przestrzeni pomiędzy nimi. Kompaktowanie cząsteczek może być wykorzystane w praktyce podczas przygotowywania roztworów o określonym stężeniu, gdzie precyzyjne obliczenia objętości są kluczowe. Znajomość zjawiska kontrakcji jest istotna w przemyśle chemicznym i farmaceutycznym, gdzie odpowiednie proporcje składników zapewniają pożądane właściwości produktów. Na przykład, przy produkcji alkoholi, takich jak wino czy piwo, zrozumienie kontrakcji jest niezbędne do uzyskania optymalnych smaków i aromatów, co wpływa na jakość końcowego produktu.

Pytanie 18

Waga przedstawiona na rysunku umożliwia ważenie substancji z dokładnością do

Ilustracja do pytania
A. 10 mg
B. 1,00 g
C. 10 g
D. 0,01 mg
Poprawna odpowiedź to 10 mg, ponieważ waga przedstawiona na rysunku to precyzyjna waga laboratoryjna, która ma zdolność ważenia substancji z dokładnością do 10 mg, co odpowiada 0,01 g. Tego rodzaju wagi są szeroko stosowane w laboratoriach chemicznych, farmaceutycznych oraz badawczych, gdzie precyzyjne pomiary masy są kluczowe dla jakości wyników eksperymentów i analiz. Przykładem praktycznego zastosowania takiej wagi jest ważenie reagentów chemicznych do syntez, gdzie nawet niewielkie odchylenia od zadanej masy mogą prowadzić do błędnych reakcji chemicznych. W kontekście standardów branżowych, wagi te powinny być regularnie kalibrowane, aby zapewnić ich dokładność i powtarzalność pomiarów, co jest zgodne z normami ISO oraz zasadami Dobrej Praktyki Laboratoryjnej (GLP). Warto również podkreślić, że dokładność takiej wagi wspiera procesy zapewnienia jakości w laboratoriach, co jest istotne dla uzyskiwania wiarygodnych wyników badań.

Pytanie 19

Jakie roztwory chemiczne powinny być stanowczo pobierane przy włączonym dygestorium?

A. kwasu cytrynowego o stężeniu 36%
B. glicerolu o stężeniu 36%
C. kwasu solnego o stężeniu 36%
D. etanolu o stężeniu 36%
Kwas solny o stężeniu 36% jest substancją silnie żrącą i niebezpieczną dla zdrowia. Jego właściwości chemiczne sprawiają, że w przypadku kontaktu z skórą lub błonami śluzowymi może prowadzić do poważnych oparzeń oraz uszkodzenia tkanek. Dlatego zgodnie z zasadami bezpieczeństwa pracy w laboratoriach chemicznych, wszelkie operacje związane z kwasem solnym powinny być przeprowadzane pod włączonym dygestorium. Dygestorium zapewnia odpowiednią wentylację, eliminując ryzyko wdychania szkodliwych oparów i substancji lotnych, co jest zgodne z normami BHP oraz praktykami stosowanymi w laboratoriach. Przykłady zastosowania kwasu solnego obejmują jego użycie w procesach analitycznych, jak titracje, czy w syntezach chemicznych, co podkreśla jego znaczenie w branży chemicznej. Stosowanie dygestorium nie tylko chroni pracowników, ale także zapobiega zanieczyszczeniu środowiska laboratorium. Współczesne laboratoria stosują te zasady jako standard, zapewniając bezpieczeństwo i zgodność z normami ochrony zdrowia.

Pytanie 20

Sód powinien być przechowywany

A. w szczelnie zamkniętym pojemniku pod warstwą nafty
B. w pojemniku z dowolnym zamknięciem pod warstwą nafty
C. w pojemniku z dowolnym zamknięciem pod warstwą chloroformu
D. w szczelnie zamkniętym pojemniku pod warstwą chloroformu
Sód jest metalem alkalicznym, który jest bardzo reaktywny, szczególnie w obecności wilgoci i powietrza. Dlatego kluczowe jest jego przechowywanie w odpowiednich warunkach. Odpowiedź, że sód powinien być przechowywany w szczelnie zamkniętym pojemniku pod warstwą nafty, jest poprawna, ponieważ nafta działa jako skuteczna bariera ochronna. Ogranicza dostęp powietrza i wilgoci, co zapobiega niepożądanym reakcjom chemicznym. W praktyce, wiele laboratoriów oraz zakładów przemysłowych stosuje naftę lub inne oleje mineralne w celu bezpiecznego magazynowania sodu, co jest zgodne z zaleceniami standardów bezpieczeństwa chemicznego. Przechowywanie w szczelnym pojemniku również minimalizuje ryzyko przypadkowego kontaktu z innymi substancjami chemicznymi, co jest istotne z punktu widzenia BHP. Zastosowanie odpowiednich praktyk w zakresie przechowywania substancji chemicznych, takich jak sód, jest nie tylko kwestią ochrony zdrowia, ale także przestrzegania norm i regulacji w zakresie ochrony środowiska.

Pytanie 21

Jaką objętość zasady sodowej o stężeniu 1,0 mol/dm3 należy dodać do 56,8 g kwasu stearynowego, aby otrzymać mydło sodowe (stearynian sodu)?

C17H35COOH + NaOH → C17H35COONa + H2O
(MC17H35COOH = 284 g/mol, MC17H35COONa = 306 g/mol, MNaOH = 40 g/mol, MH2O= 18 g/mol)

A. 200 cm3
B. 100 cm3
C. 250 cm3
D. 150 cm3
Odpowiedź 200 cm3 jest poprawna, ponieważ do syntezy mydła sodowego z kwasu stearynowego potrzebujemy odpowiedniej ilości zasady sodowej, która zneutralizuje kwas. W przypadku kwasu stearynowego, którego masa wynosi 56,8 g, obliczamy liczbę moli, korzystając z jego masy molowej wynoszącej około 284 g/mol. Obliczamy liczbę moli kwasu stearynowego: 56,8 g / 284 g/mol = 0,2 mol. Zasada sodowa w stężeniu 1,0 mol/dm3 oznacza, że w 1 dm3 roztworu znajduje się 1 mol NaOH. Aby zneutralizować 0,2 mola kwasu, potrzebujemy 0,2 dm3 roztworu NaOH, co odpowiada 200 cm3. Zastosowanie odpowiednich proporcji w syntezie mydeł jest kluczowe dla uzyskania właściwej struktury chemicznej produktu końcowego, co wpływa na jego właściwości użytkowe. Prawidłowe przygotowanie mydeł sodowych znajduje zastosowanie w przemyśle kosmetycznym oraz chemicznym, gdzie jakość surowców oraz ilości reagentów są ściśle normowane przez odpowiednie standardy.

Pytanie 22

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 23

Jakie urządzenie służy do pomiaru temperatury topnienia substancji chemicznych?

A. Thiel.
B. Engler.
C. Kipp.
D. Soxleth.
Aparat Thielego jest specjalistycznym urządzeniem używanym do oznaczania temperatury topnienia związków chemicznych. Jego działanie opiera się na precyzyjnym pomiarze temperatury w kontrolowanym środowisku, co pozwala na uzyskanie dokładnych wyników. W praktyce, aparat Thielego wykorzystuje się w laboratoriach chemicznych oraz w przemyśle farmaceutycznym do określenia charakterystyki substancji stałych, co jest kluczowe dla ich dalszych zastosowań. Zgodnie z dobrą praktyką laboratoryjną, proces oznaczania temperatury topnienia powinien odbywać się w atmosferze wolnej od zanieczyszczeń, co zapewnia dokładność wyników. Dodatkowo, znajomość temperatury topnienia jest istotna nie tylko dla identyfikacji substancji, ale także dla oceny ich czystości. Substancje czyste mają wyraźnie określoną temperaturę topnienia, podczas gdy zanieczyszczenia powodują obniżenie tej wartości. Dlatego aparaty Thielego są powszechnie stosowane w standardowych procedurach analitycznych, co świadczy o ich znaczeniu w chemii analitycznej.

Pytanie 24

Podstawowy zestaw do filtracji składa się ze statywu oraz

A. z dwóch zlewek i bagietki
B. zlejka, dwóch zlewek i bagietki
C. zlejka Büchnera, zlewki i bagietki
D. zlejka, zlewki i pipety
Podstawowy zestaw do sączenia rzeczywiście składa się z statywu oraz zlejki, dwóch zlewek i bagietki. Statyw jest kluczowy, ponieważ zapewnia stabilność i bezpieczeństwo podczas procesu sączenia, co jest szczególnie ważne w laboratoriach chemicznych i biologicznych, gdzie manipulacja cieczami może być niebezpieczna. Zlejka służy do przechwytywania cieczy, która jest sączona, natomiast zlewki są wykorzystywane do przechowywania oraz transportowania różnych odczynników i próbek. Bagietka, z kolei, jest narzędziem pomocniczym używanym do kierowania cieczy lub do mieszania składników w zlewkach. Przykładem zastosowania tego zestawu jest filtracja próbki cieczy w celu usunięcia zawiesin, co jest powszechnie stosowane w analizach chemicznych oraz podczas przygotowywania rozwiązań o określonym stężeniu. W laboratoriach stosuje się również standardowe procedury bezpieczeństwa, które obejmują wykorzystanie odpowiednich narzędzi i zachowywanie porządku, aby uniknąć kontaminacji.

Pytanie 25

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 26

Które spośród substancji wymienionych w tabeli pozwolą pochłonąć wydzielający się tlenek węgla(IV)?

IIIIIIIVV
Ca(OH)2(aq)NaOH(s)HNO3(stęż)CuO(s)CaO(s)

A. I, II, IV.
B. I, III, IV.
C. II, IV, V.
D. I, II, V
Poprawna odpowiedź to I, II, V, ponieważ wszystkie wymienione substancje są zasadami, które mogą reagować z tlenkiem węgla(IV), czyli dwutlenkiem węgla (CO2), tworząc węglany. Substancja I, Ca(OH)2, znana jako wapno hydratyzowane, reaguje z CO2, tworząc węglan wapnia, co jest procesem wykorzystywanym w budownictwie oraz w produkcji materiałów budowlanych. Substancja II, NaOH, czyli soda kaustyczna, jest silną zasadą, która również reaguje z CO2, co jest stosowane m.in. w procesach neutralizacji kwasów w przemyśle chemicznym. Substancja V, CaO, zwana wapnem palonym, po rozpuszczeniu w wodzie również tworzy Ca(OH)2, a jego zastosowanie obejmuje zarówno przemysł budowlany, jak i produkcję chemiczną. Rozumienie reakcji tych substancji z CO2 jest istotne w kontekście ochrony środowiska, ponieważ ich właściwości mogą być wykorzystywane do redukcji emisji CO2 z różnych procesów przemysłowych. Wszystkie te substancje stosuje się zgodnie z normami ochrony środowiska, co podkreśla ich znaczenie w praktycznych zastosowaniach, takich jak absorpcja CO2.

Pytanie 27

Na ilustracji oznaczono numery 1 i 4:

A. 1 - chłodnicę zwrotną, 4 - kolbę destylacyjną
B. 1 - ekstraktor, 4 - chłodnicę zwrotną
C. 1 - kolbę destylacyjną, 4 - ekstraktor
D. 1 - kolbę destylacyjną, 4 - chłodnicę zwrotną
Wskazane odpowiedzi zawierają wiele nieporozumień dotyczących funkcji poszczególnych elementów aparatury chemicznej. Ekstraktor, który został wymieniony w niektórych z odpowiedzi, jest urządzeniem służącym do wydobywania substancji czynnych z materiału stałego lub cieczy, ale nie jest używany w kontekście destylacji. W praktyce, pomylenie ekstraktora z kolbą destylacyjną prowadzi do błędnych wniosków na temat procesu separacji, gdyż każdy z tych sprzętów ma odmienny cel i zastosowanie. Ekstrakcja polega na fizycznym wydobywaniu substancji, podczas gdy destylacja opiera się na różnicy temperatur wrzenia. Kolejnym błędem jest mylenie chłodnicy zwrotnej z kolbą destylacyjną. Chłodnica zwrotna jest elementem, który pełni rolę kondensatora, a nie zbiornika reakcji. Jej funkcją jest schładzanie par, co pozwala na ich skroplenie. Zrozumienie właściwych ról tych urządzeń jest kluczowe dla poprawnego przeprowadzenia procesów chemicznych. Typowe błędy myślowe prowadzące do takich niepoprawnych wniosków mogą wynikać z braku znajomości podstawowych zasad chemii oraz ze słabego zrozumienia, jak różne urządzenia funkcjonują w układach laboratoryjnych i przemysłowych. Przykłady zastosowania tych technik mogą obejmować przemysł farmaceutyczny, gdzie precyzyjna separacja drogich substancji czynnych jest kluczowa dla sukcesu produkcji, co potwierdza znaczenie znajomości tych narzędzi w zawodach związanych z chemią.

Pytanie 28

Do narzędzi pomiarowych zalicza się

A. naczynko wagowe
B. cylinder
C. kolbę stożkową
D. zlewkę
Cylinder miarowy to naprawdę fajne narzędzie, które znajdziesz w każdym laboratorium. Używa się go do dokładnego mierzenia objętości cieczy, co jest mega ważne podczas różnych eksperymentów chemicznych czy fizycznych. W przeciwieństwie do zlewki, cylinder ma wyraźne podziałki i prostokątną formę, co naprawdę ułatwia odczytywanie wartości. Dzięki temu błąd pomiarowy jest znacznie mniejszy. Osobiście uważam, że korzystanie z cylindra to podstawa, gdy przychodzi do przygotowywania roztworów, gdzie musisz mieć pewność, że wszystko jest dokładnie odmierzone. Oczywiście, pamiętaj, żeby cylinder był odpowiednio skalibrowany, bo to pozwala na powtarzalność wyników, a to chyba każdy chce mieć w swoich eksperymentach.

Pytanie 29

W procesie oddzielania osadu od roztworu, po przeniesieniu osadu na sączek, najpierw należy go

A. przemyć
B. wyprażyć
C. wysuszyć
D. zważyć
Przemywanie osadu po jego oddzieleniu od roztworu jest kluczowym krokiem w procesie analitycznym, który ma na celu usunięcie zanieczyszczeń i pozostałości reagentów. Przed przystąpieniem do ważenia, wysuszania czy wyprażania, istotne jest, aby osad był wolny od wszelkich substancji, które mogłyby wpłynąć na wyniki analizy. Przemywanie osadu za pomocą odpowiedniego rozpuszczalnika, zazwyczaj wody destylowanej, pozwala na usunięcie niepożądanych jonów lub cząsteczek, które mogłyby zafałszować wyniki późniejszych pomiarów. Na przykład, w przypadku analizy chemicznej, zanieczyszczenia mogą wprowadzać błędy w pomiarach masy, co może skutkować nieprawidłowymi wnioskami. Standardy laboratoryjne, takie jak ISO 17025, zalecają przestrzeganie procedur czyszczenia próbek, aby zapewnić wiarygodność uzyskanych danych. W praktyce laboratoryjnej, prawidłowe przemycie osadu przyczynia się do poprawy dokładności i precyzji wyników analitycznych, co jest kluczowe w badaniach naukowych i przemysłowych.

Pytanie 30

Na rysunku przedstawiono wagę

Ilustracja do pytania
A. mikroanalityczną.
B. hydrostatyczną.
C. precyzyjną.
D. automatyczną.
Waga precyzyjna to urządzenie laboratoryjne, które charakteryzuje się wysoką dokładnością i precyzją pomiarów masy. Na zdjęciu widoczna jest waga, która posiada cyfrowy wyświetlacz oraz przyciski kalibracji i tarowania, co jest typowe dla wag precyzyjnych. Tego rodzaju wagi znajdują zastosowanie w wielu dziedzinach, takich jak chemia, biotechnologia czy farmacja, gdzie dokładne ważenie substancji jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników eksperymentów. Wagi precyzyjne są często wykorzystywane do ważenia małych ilości reagentów, co jest istotne w procesach analitycznych. W branży laboratoryjnej stosuje się standardy, takie jak ISO/IEC 17025, które określają wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących, co podkreśla znaczenie precyzyjnego ważenia. Dzięki zastosowaniu technologii cyfrowej, wagi te oferują również możliwość podłączenia do komputerów oraz oprogramowania, co ułatwia dokumentację i analizę danych.

Pytanie 31

Podczas łączenia bezwodnego etanolu z wodą występuje zjawisko kontrakcji. Gdy zmieszamy 1000 cm3 wody oraz 1000 cm3 etanolu, otrzymujemy roztwór o objętości

A. 2000 cm3
B. 1936 cm3
C. 2010 cm3
D. 2036 cm3
Podczas mieszania bezwodnego etanolu z wodą zachodzi zjawisko kontrakcji, co oznacza, że objętość roztworu jest mniejsza niż suma objętości składników. W przypadku zmieszania 1000 cm³ etanolu i 1000 cm³ wody, rzeczywista objętość uzyskanego roztworu wynosi 1936 cm³. Zjawisko to jest wynikiem interakcji cząsteczek etanolu i wody, które prowadzą do efektywnej kompaktacji cząsteczek. W praktyce, takie zjawisko ma kluczowe znaczenie w chemii analitycznej oraz procesach przemysłowych, gdzie precyzyjne dawkowanie reagentów jest niezbędne. Wiedza o kontrakcji objętości jest również istotna w produkcji napojów alkoholowych, gdzie dokładne pomiary składników mają wpływ na końcowy produkt. Zastosowanie tej wiedzy w praktyce pozwala uniknąć błędów w przygotowywaniu roztworów oraz zapewnia lepszą kontrolę nad procesami chemicznymi.

Pytanie 32

Roztwór o dokładnej masie z odważki analitycznej powinien być sporządzony

A. w kolbie stożkowej
B. w cylindrze miarowym
C. w zlewce
D. w kolbie miarowej
Roztwór mianowany z odważki analitycznej należy przygotować w kolbie miarowej, ponieważ ta szklana naczynie jest zaprojektowane do precyzyjnego przygotowywania roztworów o określonych objętościach. Kolby miarowe są wyposażone w wyraźne oznaczenia, które pozwalają na dokładne odmierzenie objętości cieczy, co jest kluczowe w chemii analitycznej. Przygotowując roztwór, należy najpierw rozpuścić odważoną ilość substancji w niewielkiej objętości rozpuszczalnika, a następnie uzupełnić do oznaczonej objętości. Dzięki temu otrzymujemy roztwór o znanym stężeniu, co jest niezbędne w różnych analizach chemicznych. Przykładem praktycznym jest przygotowanie roztworu buforowego, gdzie precyzyjne stężenie reagentów wpływa na efektywność reakcji chemicznych. Standardy przygotowania roztworów, takie jak ISO 8655, podkreślają znaczenie stosowania odpowiednich naczyń do uzyskania wiarygodnych wyników.

Pytanie 33

Jakie środki ochronne należy zastosować podczas sporządzania 1M roztworu zasady sodowej ze stężonego roztworu NaOH, na opakowaniu którego widnieje oznaczenie S/36/37/39?

Numer zwrotu SWarunki bezpiecznego stosowania
S36Używać odpowiedniej odzieży ochronnej
S37Używać odpowiednich rękawic
S38W przypadku niewystarczającej wentylacji używać sprzętu do oddychania
S39Używać okularów lub maski ochronnej

A. Gumowe rękawice i maskę ochronną.
B. Fartuch ochronny, rękawice i maskę tlenową.
C. Odzież ochronną i maskę tlenową.
D. Odzież ochronną, rękawice i okulary ochronne.
Odpowiedź 'Odzież ochronną, rękawice i okulary ochronne.' jest poprawna, ponieważ zgodnie z oznaczeniami S/36/37/39 na opakowaniu NaOH, wymagane są wymienione środki ochrony osobistej. Oznaczenie S36 wskazuje na obowiązek noszenia odzieży ochronnej, co ma na celu minimalizację kontaktu skóry z substancją chemiczną, która może być silnie żrąca. S37 sugeruje stosowanie rękawic ochronnych, które chronią dłonie przed skutkami kontaktu z niebezpiecznymi substancjami, a S39 odnosi się do konieczności używania okularów ochronnych lub maski, aby zapobiec dostaniu się substancji do oczu. W praktyce, stosowanie tych środków ochrony jest kluczowe podczas pracy z chemikaliami, aby zminimalizować ryzyko urazów i zapewnić bezpieczeństwo w laboratorium. Przykładowo, w laboratoriach chemicznych zaleca się także regularne szkolenia z zakresu BHP, które podkreślają znaczenie odpowiednich środków ochrony osobistej.

Pytanie 34

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 35

Aby podnieść temperaturę roztworu do 330 K, jakie wyposażenie jest potrzebne?

A. statywu, siatki, zlewki, termometru z zakresem temperatur 0+100°C
B. trójnogu, siatki ceramicznej, zlewki, termometru z zakresem temperatur 0-+100°C
C. statywu, siatki, zlewki, termometru z zakresem temperatur 0--50°C
D. trójnogu, siatki ceramicznej, zlewki, termometru z zakresem temperatur 0--0°C
Poprawna odpowiedź to wykorzystanie trójnogu, siatki ceramicznej, zlewki oraz termometru z zakresem temperatur 0-+100°C. Ta konfiguracja jest właściwa, ponieważ umożliwia bezpieczne i efektywne ogrzewanie roztworu do wymaganej temperatury 330 K (około 57°C). Trójnóg zapewnia stabilność podczas ogrzewania, co jest kluczowe w laboratoriach, gdzie bezpieczeństwo jest priorytetem. Siatka ceramiczna rozkłada ciepło równomiernie, co minimalizuje ryzyko lokalnych przegrzań, które mogą prowadzić do niepożądanych reakcji chemicznych. Użycie zlewki do podgrzewania roztworu jest standardową praktyką, ponieważ zlewki wykonane z odpowiednich materiałów (np. szkło borokrzemowe) są odporne na zmiany temperatury. Termometr z zakresem 0-+100°C jest odpowiedni do monitorowania temperatury, ponieważ pozwala na bezpieczne kontrolowanie wzrostu temperatury roztworu w bezpiecznym zakresie, nie przekraczającym maksymalnej temperatury mierzonej przez termometr. W laboratoriach chemicznych kluczowe jest przestrzeganie standardów bezpieczeństwa oraz stosowanie odpowiednich narzędzi, co zapewnia nie tylko dokładność eksperymentów, ale również ochronę przed zagrożeniami związanymi z wysoką temperaturą.

Pytanie 36

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 37

Aby rozpuścić próbkę tłuszczu o wadze 5 g, wykorzystuje się 50 cm3 mieszanki 96% alkoholu etylowego oraz eteru dietylowego, połączonych w proporcji objętościowej 1 : 2. Jakie ilości cm3 każdego ze składników są potrzebne do przygotowania 150 cm3 tej mieszanki?

A. 100 cm3 alkoholu etylowego oraz 200 cm3 eteru dietylowego
B. 100 cm3 alkoholu etylowego oraz 50 cm3 eteru dietylowego
C. 75 cm3 alkoholu etylowego oraz 75 cm3 eteru dietylowego
D. 50 cm3 alkoholu etylowego oraz 100 cm3 eteru dietylowego
Odpowiedź 50 cm³ alkoholu etylowego i 100 cm³ eteru dietylowego jest poprawna, ponieważ mieszanka przygotowywana w stosunku objętościowym 1:2 oznacza, że na każdą część alkoholu przypadają dwie części eteru. Aby obliczyć ilość składników w przypadku 150 cm³ całkowitej objętości, stosujemy proporcje. W tym przypadku 1 część alkoholu etylowego i 2 części eteru oznaczają, że 1/3 całkowitej objętości to alkohol, a 2/3 to eter. Zatem, 150 cm³ * 1/3 = 50 cm³ alkoholu etylowego, a 150 cm³ * 2/3 = 100 cm³ eteru dietylowego. Zastosowanie takich proporcji jest zgodne z najlepszymi praktykami w chemii analitycznej, gdzie precyzyjne pomiary są kluczowe dla uzyskania powtarzalnych wyników. Dobrym przykładem zastosowania tej wiedzy jest praca w laboratoriach chemicznych, gdzie często przygotowuje się roztwory o określonych stężeniach i proporcjach, co jest niezbędne w badaniach jakości i ilości substancji chemicznych. Właściwe zrozumienie proporcji i ich zastosowania przyczynia się do skutecznych i bezpiecznych procedur laboratoryjnych.

Pytanie 38

Przykładem piany stałej jest

faza rozproszonafaza rozpraszająca
gazcieczciało stałe
gaz-pianapiana stała
cieczaerozol ciekłyemulsjaemulsja stała
ciało stałeaerozol stałyzolzol stały

A. bite białko.
B. mgła.
C. pumeks.
D. masło.
Pumeks jest doskonałym przykładem piany stałej, co wynika z jego unikalnej struktury porowatej. W tej strukturze pęcherze gazu są uwięzione w ciele stałym, co tworzy materiał o niskiej gęstości i wysokiej wytrzymałości. Pumeks, jako skała wulkaniczna, powstaje w wyniku szybkiego schłodzenia lawy, co prowadzi do powstawania licznych pęcherzyków gazu. Zastosowanie pumeksu jest szerokie. W budownictwie wykorzystuje się go jako materiał izolacyjny oraz lekki agregat do betonu. Dodatkowo, pumeks jest stosowany w kosmetykach jako naturalny środek peelingujący oraz w przemyśle rekreacyjnym, w produkcji akcesoriów do pielęgnacji stóp. Zrozumienie właściwości pumeksu jako piany stałej pozwala na lepsze dobieranie materiałów do odpowiednich zastosowań, co jest zgodne z najlepszymi praktykami inżynieryjnymi. W kontekście naukowym, klasyfikacja materiałów na podstawie ich struktury i właściwości jest kluczowa, co potwierdzają standardy dotyczące materiałoznawstwa.

Pytanie 39

Metoda przygotowania próbki do badania, która nie jest

A. miareczkowanie
B. mineralizacja
C. spopielenie
D. stapianie
Miareczkowanie nie jest metodą przygotowania próbki do analizy, ponieważ jest to technika analityczna służąca do określenia stężenia substancji w roztworze. W procesie miareczkowania dodaje się roztwór o znanym stężeniu do próbki, która zawiera substancję analizowaną, aż do osiągnięcia punktu końcowego reakcji. Przykładem zastosowania jest analiza zawartości kwasu w roztworze, gdzie miareczkowanie kwasu solnego roztworem wodorotlenku sodu pozwala na precyzyjne określenie jego stężenia. W praktyce stosuje się miareczkowanie w laboratoriach chemicznych oraz w badaniach jakościowych i ilościowych. Aby miareczkowanie było efektywne, laboratoria powinny stosować odpowiednie metody kalibracji i prowadzić staranną dokumentację, co jest zgodne z wytycznymi ISO 17025 dotyczących akredytacji laboratoriów.

Pytanie 40

Jakiego koloru nabierze lakmus w roztworze NaOH?

A. malinowy
B. niebieski
C. fioletowy
D. czerwony
Lakmus jest wskaźnikiem pH, który zmienia kolor w zależności od kwasowości lub zasadowości roztworu. W roztworze sodu wodorotlenku (NaOH), który jest silną zasadą, lakmus zabarwia się na kolor niebieski. To zjawisko jest wynikiem reakcji chemicznych zachodzących w obecności zasad, które zmieniają konfigurację cząsteczek lakmusu. NaOH, jako substancja alkaliczna, podnosi pH roztworu powyżej 7, co skutkuje zmianą koloru wskaźników pH z czerwonego (typowego dla kwasów) na niebieski. W praktyce, lakmus jest często stosowany w laboratoriach i edukacji, aby szybko ocenić pH różnych substancji, co jest niezwykle istotne w chemii analitycznej oraz w przemyśle chemicznym. Zrozumienie reakcji lakmusu z różnymi substancjami jest kluczowe dla wielu procesów, takich jak kontrola jakości wody czy reakcje chemiczne w przemyśle farmaceutycznym.