Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik elektryk
Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
Data rozpoczęcia: 26 maja 2025 16:28
Data zakończenia: 26 maja 2025 16:32

Egzamin zdany!

Wynik: 37/40 punktów (92,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Jakie oznaczenie powinna nosić wkładka bezpiecznikowa, którą trzeba zainstalować w celu zabezpieczenia silników oraz urządzeń rozdzielczych?

A. aM

B. gR

C. gB

D. aL

Wkładka bezpiecznikowa oznaczona symbolem aM jest przeznaczona do ochrony silników oraz urządzeń rozdzielczych przed przeciążeniem i zwarciem. Oznaczenie to wskazuje, że bezpiecznik ten ma charakterystykę czasowo-prądową, która jest dostosowana do pracy urządzeń z silnikami, co oznacza, że pozwala na chwilowe przekroczenie dopuszczalnego prądu w momencie rozruchu silnika, co jest niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania urządzeń elektrycznych. W praktyce oznacza to, że wkładka aM jest w stanie znieść większy prąd przez krótki czas, co zapobiega niepotrzebnym wyłączeniom w przypadku chwilowych przeciążeń. Takie wkładki są szczególnie zalecane w instalacjach, gdzie silniki startują z dużym momentem, co generuje znaczne obciążenia prądowe. Wdrożenie wkładek aM zgodnie z normami IEC 60269, które określają wymagania dla wkładek bezpiecznikowych, jest dobrą praktyką, zapewniającą bezpieczeństwo oraz niezawodność systemów elektrycznych.

Pytanie 2

W budynkach wielorodzinnych liczniki energii elektrycznej powinny być umieszczone

A. na strychu w otwartych skrzynkach

B. poza lokalami mieszkalnymi wyłącznie w zamkniętych szafkach

C. w lokalach mieszkalnych tylko w zamkniętych szafkach

D. w piwnicach w otwartych skrzynkach

Odpowiedź, że liczniki zużycia energii elektrycznej powinny znajdować się poza lokalami mieszkalnymi wyłącznie w zamkniętych szafkach, jest zgodna z obowiązującymi normami i praktykami w zakresie instalacji elektrycznych w budynkach wielorodzinnych. Taka lokalizacja liczników ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników oraz ułatwienie prac konserwacyjnych i pomiarowych. Liczniki umieszczone w zamkniętych szafkach ograniczają ryzyko przypadkowego dostępu do urządzeń, co jest istotne w kontekście ochrony przed nieautoryzowanym manipulowaniem oraz potencjalnymi uszkodzeniami. Ponadto, zgodnie z Polskimi Normami PN-IEC 61010, miejsca instalacji liczników powinny być dobrze oznakowane i dostępne tylko dla uprawnionego personelu. Praktycznym przykładem może być zastosowanie szafek z zamkiem, co dodatkowo zwiększa bezpieczeństwo oraz porządek w przestrzeni wspólnej budynku. Takie podejście jest również zgodne z zasadami zarządzania wspólnotami mieszkaniowymi, które dążą do minimalizacji ryzyka związanego z eksploatacją urządzeń elektrycznych.

Pytanie 3

Wybierz odpowiedni wyłącznik nadprądowy do ochrony przed przeciążeniem w obwodzie jednofazowym o napięciu znamionowym 230 V, z którego jednocześnie będą zasilane grzejnik oporowy o mocy nominalnej 2 kW oraz chłodziarka o mocy nominalnej 560 W i współczynniku mocy cos ? = 0,7?

A. C10

B. C20

C. B16

D. B10

Wybranie wyłącznika nadprądowego B16 jest prawidłowe, ponieważ zapewnia on odpowiednią ochronę dla obwodu jednofazowego o napięciu znamionowym 230 V, w którym zasilane są grzejnik oporowy o mocy 2 kW oraz chłodziarka o mocy 560 W. Łączna moc obciążenia wynosi 2 kW + 0,56 kW = 2,56 kW. Aby obliczyć prąd, możemy skorzystać z wzoru I = P / U, gdzie P to moc, a U to napięcie. Prąd obliczamy: I = 2560 W / 230 V = 11,13 A. Wobec powyższego, wyłącznik B16, który ma nominalny prąd 16 A, jest odpowiedni, ponieważ pozostawia wystarczający margines na przypadkowe przeciążenia. Zastosowanie wyłącznika z wyższym prądem, jak C20, może prowadzić do braku ochrony przed przeciążeniem, co z kolei naraża instalację na uszkodzenia. W praktyce, wyłącznik B16 jest standardowo stosowany w obwodach z urządzeniami o podobnych parametrach, co potwierdzają normy PN-EN 60898, które precyzują zasady doboru zabezpieczeń. Zastosowanie wyłącznika o zbyt wysokim prądzie znamionowym mogłoby prowadzić do uszkodzeń urządzeń zasilanych w wyniku braku odpowiedniej ochrony w przypadku zwarcia lub przeciążenia.

Pytanie 4

Która z poniższych okoliczności wymaga przeprowadzenia pomiarów kontrolnych w instalacji elektrycznej niskiego napięcia?

A. Rozbudowanie instalacji

B. Zmiana rodzaju źródeł światła w oprawach oświetleniowych

C. Zadziałanie wyłącznika różnicowoprądowego

D. Zadziałanie zabezpieczenia przedlicznikowego

Rozbudowa instalacji elektrycznej niskiego napięcia wiąże się z koniecznością przeprowadzenia pomiarów kontrolnych, aby zapewnić zgodność z obowiązującymi normami oraz bezpieczeństwo użytkowników. Zgodnie z normą PN-IEC 60364, każde zmiany w instalacji, takie jak jej rozbudowa, wymagają weryfikacji parametrów technicznych, jak rezystancja izolacji, ciągłość przewodów ochronnych oraz sprawność urządzeń zabezpieczających. Przykładowo, dodanie nowych obwodów może wpływać na działanie istniejących zabezpieczeń, co w konsekwencji może prowadzić do ich nieprawidłowego funkcjonowania. Dlatego przed oddaniem rozbudowanej instalacji do eksploatacji, konieczne jest przeprowadzenie pomiarów kontrolnych, aby potwierdzić, że instalacja spełnia wymogi bezpieczeństwa i użytkowania. Dodatkowo, takie pomiary mogą pomóc w identyfikacji potencjalnych problemów, które mogą wystąpić w przyszłości, co jest kluczowe dla utrzymania wysokiego standardu bezpieczeństwa.

Pytanie 5

Jakim przyrządem należy przeprowadzić bezpośredni pomiar mocy biernej?

A. Częstościomierza

B. Fazomierza

C. Watomierza

D. Waromierza

Wybór fazomierza, częstościomierza lub watomierza nie jest właściwy przy pomiarze mocy biernej, co wynika z ich specyfiki funkcjonalnej. Fazomierz służy do pomiaru kąta przesunięcia fazowego między napięciem a prądem, co tylko pośrednio może pomóc w określeniu mocy biernej, ale nie umożliwia jej bezpośredniego pomiaru. Z kolei częstościomierz jest urządzeniem do pomiaru częstotliwości sygnału, co jest istotne w kontekście analizy harmonijnej, lecz nie dostarcza informacji na temat mocy w obwodach prądu zmiennego. Watomierz natomiast mierzy moc czynną, a nie bierną, co oznacza, że koncentruje się na energii rzeczywistej konsumowanej przez odbiorniki. Jest to kluczowe dla oceny efektywności energetycznej, ale nie odnosi się bezpośrednio do mocy biernej, co może prowadzić do mylnego wniosku, iż pomiar mocy czynnej wystarczy do określenia całości wydajności układu. Zrozumienie tej różnicy jest kluczowe w kontekście projektowania i analizy systemów energetycznych, gdzie zarówno moc czynna, jak i bierna mają swoje znaczenie w ocenie jakości zasilania i stabilności sieci. Nieodpowiednie interpretowanie tych pojęć może prowadzić do nieefektywnego zarządzania zasobami energetycznymi, co w dłuższej perspektywie generuje dodatkowe koszty operacyjne.

Pytanie 6

Jakie będą konsekwencje zmiany w instalacji elektrycznej w budynku mieszkalnym przewodów ADG 1,5 mm² na przewody DY 1,5 mm²?

A. Obniżenie napięcia roboczego

B. Zwiększenie rezystancji pętli zwarcia

C. Zwiększenie obciążalności prądowej instalacji

D. Osłabienie wytrzymałości mechanicznej przewodów

Wybór niepoprawnych odpowiedzi, takich jak zmniejszenie wytrzymałości mechanicznej przewodów, zwiększenie rezystancji pętli zwarcia czy zmniejszenie napięcia roboczego, jest wynikiem nieporozumień dotyczących właściwości przewodów elektrycznych. Zmniejszenie wytrzymałości mechanicznej przewodów nie ma miejsca przy wymianie na przewody DY, gdyż te przewody są zaprojektowane z myślą o zwiększonej odporności na uszkodzenia mechaniczne. W rzeczywistości, przewody DY często oferują lepszą ochronę przed uszkodzeniami dzięki zastosowaniu odpowiednich materiałów izolacyjnych, co jest kluczowe w instalacjach podtynkowych. Zwiększenie rezystancji pętli zwarcia to kolejny mit, ponieważ zmiana przewodów na DY, które mają lepsze parametry elektryczne, w rzeczywistości może przyczynić się do zmniejszenia rezystancji pętli zwarcia, a nie jej zwiększenia. Zmniejszenie napięcia roboczego również nie jest efektem wymiany na przewody DY, jako że napięcie robocze w instalacji zależy od źródła zasilania oraz obciążenia, a nie od rodzaju zastosowanego przewodu. Właściwe zrozumienie tych kwestii jest kluczowe dla projektowania i modernizacji instalacji elektrycznych, dlatego tak ważne jest stosowanie sprawdzonych rozwiązań oraz przestrzeganie norm i dobrych praktyk branżowych.

Pytanie 7

Jakie rozwiązania powinny być wdrożone, aby zapewnić ochronę przed porażeniem elektrycznym w przypadku uszkodzenia pracowników obsługujących maszynę roboczą, która jest napędzana silnikiem trójfazowym o napięciu 230/400 V, podłączonym do sieci TN-S i zabezpieczonym wyłącznikiem różnicowoprądowym?

A. Wykorzystać zasilanie w systemie PELV

B. Podłączyć obudowę silnika do przewodu PE

C. Wprowadzić zasilanie w systemie SELV

D. Podłączyć obudowę silnika do przewodu N

Prawidłowe połączenie korpusu silnika z przewodem PE (ochronnym) jest kluczowe dla zapewnienia efektywnej ochrony przeciwporażeniowej w układach zasilania trójfazowego. W systemie TN-S, przewód PE jest oddzielony od przewodu neutralnego (N), co zwiększa bezpieczeństwo użytkowania. Połączenie to zabezpiecza przed niebezpiecznymi napięciami, które mogą wystąpić wskutek uszkodzenia izolacji lub innych awarii. Przykładowo, jeśli izolacja przewodu fazowego ulegnie uszkodzeniu, prąd może przepływać do korpusu maszyny. Dzięki połączeniu z przewodem PE, prąd zostanie skierowany do ziemi, co pozwoli na szybkie zadziałanie wyłącznika różnicowoprądowego, minimalizując ryzyko porażenia prądem. Takie podejście jest zgodne z normami IEC 60364 oraz PN-EN 61140, które podkreślają znaczenie zastosowania ochrony przed dotykiem bezpośrednim oraz pośrednim, a także wskazują na konieczność odpowiedniego uziemienia elementów metalowych. W praktyce, stosowanie przewodów o odpowiednim przekroju oraz regularne kontrole instalacji są kluczowe dla utrzymania bezpieczeństwa w środowisku pracy.

Pytanie 8

Podczas naprawy obwodu zasilania silnika indukcyjnego trójfazowego o mocy 7,5 kW technik ma wymienić uszkodzony przewód OWY 4×4 mm² 450 V/750 V na nowy. Która z poniższych właściwości przewodu H03RR-F 4G4 uniemożliwia jego wykorzystanie w miejsce dotychczasowego?

A. Zbyt mały przekrój znamionowy żył przewodu

B. Brak żyły izolowanej w kolorze żółtozielonym

C. Zbyt niskie napięcie znamionowe przewodu

D. Niewłaściwy materiał izolacji przewodu

Zastosowanie przewodu H03RR-F 4G4 w miejsce przewodu OWY 4×4 mm² 450 V/750 V jest niewłaściwe, ponieważ jego napięcie znamionowe wynosi zaledwie 300 V/500 V, co jest zbyt niskie w kontekście wymagań dla obwodu zasilania silnika indukcyjnego o mocy 7,5 kW. Przewody muszą być dobierane zgodnie z maksymalnym napięciem, jakie mogą występować w danej instalacji. Standardy, takie jak PN-IEC 60228, określają dopuszczalne wartości dla przewodów, a dla silników często rekomendowane jest używanie przewodów o wyższym napięciu znamionowym, aby zapewnić nie tylko sprawność, ale również bezpieczeństwo użytkowania. W praktyce, stosowanie przewodów o adekwatnym napięciu znamionowym chroni przed ryzykiem przebicia izolacji, co mogłoby prowadzić do awarii urządzeń oraz potencjalnie niebezpiecznych sytuacji. W przypadku, gdyby przewód uległ uszkodzeniu, niskie napięcie znamionowe mogłoby nie zapewnić odpowiedniej ochrony, dlatego kluczowe jest przestrzeganie norm branżowych przy doborze materiałów. Właściwy dobór przewodów nie tylko wpływa na wydajność instalacji, ale również na bezpieczeństwo operacyjne, co jest priorytetem w każdej branży związanej z instalacjami elektrycznymi.

Pytanie 9

Jaką czynność powinno się wykonać podczas pomiaru rezystancji uzwojeń stojana oraz rezystancji izolacji silnika trójfazowego w celu zlokalizowania uszkodzeń?

A. Otworzyć łącznik załączający silnik

B. Podłączyć napięcie zasilające

C. Obciążyć silnik momentem znamionowym

D. Zewrzeć zaciski silnika z zaciskiem ochronnym

Jak dla mnie, otwarcie łącznika przed pomiarem rezystancji uzwojeń w silniku trójfazowym to bardzo ważny krok. Dzięki temu unikamy poważnych uszkodzeń sprzętu, a także dbamy o swoje bezpieczeństwo podczas testów. Kiedy łącznik jest otwarty, można spokojnie zmierzyć rezystancję uzwojeń, co jest kluczowe, żeby ocenić stan ich izolacji i wychwycić ewentualne zwarcia międzyzwojowe. Warto wiedzieć, że takie praktyki są potwierdzone przez normy jak IEC 60034-1, które mocno podkreślają, że trzeba mieć bezpieczny dostęp do obwodów przed rozpoczęciem pomiarów. Otwarcie łącznika to także zabezpieczenie przed przypadkowym uruchomieniem silnika, co mogłoby prowadzić do nieprzyjemnych sytuacji. Pamiętaj, żeby używać odpowiednich narzędzi, jak megohmometr, do pomiaru rezystancji izolacji. To pozwoli uzyskać dokładne wyniki i ocenić stan izolacji. Regularne przeglądy silników w zakładach przemysłowych to najlepszy sposób na wczesne wykrywanie usterek i lepsze zarządzanie kosztami eksploatacji.

Pytanie 10

Jaki przekrój przewodu należy dobrać do zasilania odbiornika jednofazowego o danych S_n = 4,6 kVA i U_n = 230 V, stosując kryterium obciążalności prądowej na podstawie danych przedstawionych w tabeli?

Obciążalność
mm²	1,0	1,5	2,5	4,0	6,0
A	15	19	24	32	42

A. 6,0 mm2

B. 1,5 mm2

C. 2,5 mm2

D. 4,0 mm2

Wybór przekroju przewodu 2,5 mm2 jest uzasadniony, ponieważ przekrój ten zapewnia odpowiednią obciążalność prądową dla odbiornika jednofazowego o mocy 4,6 kVA i napięciu 230 V. Obliczony prąd obciążenia wynosi około 20 A, co mieści się w granicach obciążalności prądowej przewodu 2,5 mm2, wynoszącej 24 A. Zastosowanie przewodu o właściwej średnicy jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa instalacji elektrycznej i minimalizowania strat energetycznych. W praktyce, dobór odpowiedniego przekroju przewodu powinien być zawsze oparty na rzeczywistych warunkach eksploatacji, takich jak długość przewodu, temperatura otoczenia oraz sposób układania (np. w rurach, na otwartej przestrzeni). Przy projektowaniu instalacji elektrycznych warto również uwzględnić normy PN-IEC, które określają wymagania dotyczące obciążalności przewodów oraz ich zastosowania w różnych warunkach. Prawidłowy dobór przekroju przewodu jest kluczowym elementem zapobiegania przegrzewaniu się instalacji, co może prowadzić do uszkodzeń oraz zwiększonego ryzyka pożaru.

Pytanie 11

Który z wymienionych parametrów przewodów nie wpływa na wartość spadku napięcia w instalacji elektrycznej?

A. Typ materiału izolacji

B. Typ materiału żyły

C. Przekrój żył

D. Długość przewodu

Rodzaj materiału izolacji nie wpływa na wartość spadku napięcia w instalacji elektrycznej, ponieważ spadek napięcia jest determinowany przez właściwości przewodnika, a nie jego otoczenie. Kluczowymi czynnikami wpływającymi na spadek napięcia są długość przewodu, jego przekrój oraz materiał, z którego wykonana jest żyła. Spadek napięcia można obliczyć przy pomocy wzorów, które uwzględniają opór przewodnika, a ten z kolei zależy od jego długości, przekroju oraz rodzaju materiału (miedź lub aluminium). W praktyce, dla zminimalizowania spadków napięcia w instalacjach elektrycznych, stosuje się przewody o większym przekroju oraz starannie planuje długości odcinków przewodów. Na przykład, w instalacjach o dużym obciążeniu, takich jak sieci zasilające przemysłowe, zastosowanie przewodów miedzianych o dużym przekroju pozwala na skuteczne ograniczenie strat napięcia, co jest zgodne z wymogami norm PN-IEC 60364-5-52.

Pytanie 12

W ramach badań eksploatacyjnych silnika indukcyjnego, wykonuje się pomiar

A. intensywności pola magnetycznego

B. oporu rdzenia stojana

C. oporu uzwojeń stojana

D. okresu jego działania

Pomiar rezystancji uzwojeń stojana silnika indukcyjnego jest kluczowym elementem badań eksploatacyjnych, ponieważ pozwala na ocenę stanu uzwojeń, co jest istotne dla efektywności oraz niezawodności pracy silnika. Wysoka rezystancja może wskazywać na uszkodzenia, takie jak przegrzanie czy korozja. Regularne pomiary rezystancji uzwojeń pomagają w identyfikacji potencjalnych problemów zanim doprowadzą one do poważniejszych awarii, co w konsekwencji przyczynia się do obniżenia kosztów eksploatacji oraz zwiększenia czasu pracy silników. Przykładowo, w przemyśle motoryzacyjnym i w aplikacjach przemysłowych, gdzie silniki są kluczowym elementem pracy, monitorowanie parametrów jak rezystancja uzwojeń pozwala na optymalizację procesów produkcyjnych. Dobre praktyki w zakresie diagnostyki silników przewidują systematyczne wykonywanie tego typu pomiarów, co jest zgodne z normami ISO 9001, które podkreślają znaczenie jakości i monitorowania procesów.

Pytanie 13

Podczas pracy z urządzeniami elektrycznymi na wysokościach, jakiego środka ochrony indywidualnej należy użyć?

A. Kask ochronny

B. Buty robocze

C. Uprząż ochronna

D. Rękawice ochronne

Uprząż ochronna jest kluczowym elementem zabezpieczenia podczas pracy na wysokościach, szczególnie w przypadku pracy z urządzeniami elektrycznymi. Główne zadanie uprzęży to zapewnienie bezpieczeństwa użytkownikowi przez zapobieganie upadkom z wysokości. Praca na wysokościach wiąże się z ryzykiem, które może prowadzić do poważnych obrażeń lub nawet śmierci. Dlatego przestrzeganie norm BHP i stosowanie odpowiednich środków ochrony indywidualnej jest absolutnie niezbędne. Standardy w branży elektrycznej, takie jak normy EN 361, dokładnie określają wymagania dotyczące uprzęży, w tym ich wytrzymałość oraz sposób użycia. Ważne jest, aby uprzęże były prawidłowo dopasowane i regularnie kontrolowane pod kątem uszkodzeń. Dodatkowo, w kontekście pracy z elektryką, warto zwrócić uwagę na to, aby uprząż nie zawierała metalowych elementów, które mogłyby przewodzić prąd. Moim zdaniem, stosowanie uprzęży ochronnych to nie tylko wymóg prawny, ale przede wszystkim kwestia odpowiedzialności za własne życie i zdrowie.

Pytanie 14

Którą z poniższych czynności pracownik ma prawo wykonać bez zlecenia osób nadzorujących jego pracę?

A. Zamiana izolatora na linii napowietrznej nn

B. Zlokalizowanie uszkodzeń w linii kablowej nn

C. Gaszenie pożaru urządzenia elektrycznego

D. Renowacja rozdzielnicy po likwidacji pożaru

Gaszenie pożaru urządzenia elektrycznego jest jedyną czynnością, którą pracownik może wykonać bez wcześniejszego polecenia osób dozorujących, gdyż w sytuacjach awaryjnych priorytetem jest ochrona życia oraz mienia. Standardy BHP wskazują, że w razie pożaru, każdy pracownik ma prawo i obowiązek podjąć działania mające na celu jego ugaszenie, o ile to możliwe i bezpieczne. W praktyce, jeśli pracownik zauważy pożar, powinien niezwłocznie podjąć próbę ugaszenia go przy użyciu odpowiednich środków gaśniczych, takich jak gaśnice lub urządzenia automatycznego gaszenia. Tego rodzaju działanie jest zgodne z zasadą „zatrzymaj ogień, zanim on się rozprzestrzeni”, co jest kluczowe w minimalizowaniu szkód i zagrożeń. Zwracając uwagę na procedury zawarte w przepisach, takich jak Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej, można zauważyć, że pracownicy są odpowiednio szkoleni i przygotowani do działania w sytuacjach kryzysowych.

Pytanie 15

Obroty silnika indukcyjnego klatkowego obciążonego nominalnym momentem znacząco spadły. Jakie mogą być tego przyczyny?

A. Zbyt wysoka temperatura uzwojeń

B. Zwarcie w obwodzie wirnika

C. Zadziałanie przekaźnika termicznego

D. Przepalony bezpiecznik topikowy w jednej z faz

Przepalony bezpiecznik topikowy w jednej fazie to jedna z najczęstszych przyczyn nagłego spadku obrotów silnika indukcyjnego klatkowego. Silnik tego typu działa na zasadzie zasilania trójfazowego, a każdy z obwodów fazowych jest kluczowy dla prawidłowego funkcjonowania całego układu. W przypadku przepalenia bezpiecznika w jednej z faz, silnik zostaje zasilany tylko z dwóch faz, co prowadzi do znacznego spadku momentu obrotowego i w konsekwencji obrotów. Gdy obciążenie silnika osiąga wartość znamionową, a jedna z faz jest wyłączona, silnik nie jest w stanie dostarczyć wymaganego momentu obrotowego. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest regularne monitorowanie stanu bezpieczników w instalacjach przemysłowych oraz korzystanie z systemów detekcji, które mogą zasygnalizować spadek wydajności zasilania. Dobrym rozwiązaniem jest także wprowadzenie systemów automatycznego wyłączania urządzeń w przypadku wykrycia problemów z zasilaniem, co może zapobiec uszkodzeniom silnika.

Pytanie 16

Jakie skutki przyniesie zmiana przewodów ADG 1,5 mm² na przewody DY 1,5 mm² w instalacji elektrycznej podtynkowej w budynku mieszkalnym?

A. Wzrost rezystancji pętli zwarcia

B. Obniżenie napięcia roboczego

C. Wzrost obciążalności prądowej instalacji

D. Obniżenie wytrzymałości mechanicznej przewodów

Wymiana przewodów ADG na przewody DY w instalacji elektrycznej przynosi szereg korzyści, w tym zwiększenie obciążalności prądowej. Przewody DY, zgodne z normą PN-IEC 60227, charakteryzują się lepszymi właściwościami przewodzenia prądu elektrycznego, co jest kluczowe w kontekście bezpieczeństwa i efektywności energetycznej. Ich konstrukcja wykonana z materiałów o lepszej przewodności, takich jak miedź, pozwala na większe prądy robocze bez ryzyka przegrzania. Dla przykładu, w instalacjach o dużym zapotrzebowaniu na energię elektryczną, jak kuchnie elektryczne czy systemy grzewcze, wyższa obciążalność prądowa jest niezbędna do zapewnienia stabilności działania urządzeń. W praktyce oznacza to, że instalacje z przewodami DY mogą skuteczniej obsługiwać większe obciążenia, co jest zgodne z zasadą projektowania instalacji elektrycznych, by nie przekraczać maksymalnych obciążeń przewodów. Wybór odpowiednich przewodów jest kluczowy również dla zapewnienia długotrwałej i bezawaryjnej pracy całego systemu elektrycznego, co jest zgodne z dobrymi praktykami inżynieryjnymi.

Pytanie 17

Przedstawione w tabeli wyniki pomiarów rezystancji uzwojeń i izolacji silnika trójfazowego wskazują na

Pomiar między zaciskami silnika	Rezystancja
U1 – U2	32 Ω
V1 – V2	32 Ω
W1 – W2	32 Ω
U1 – V1	0
V1 – W1	5 MΩ
U1 – W1	5 MΩ
U1 – PE	0
V1 – PE	0
W1 – PE	5 MΩ

A. przerwę w uzwojeniu U1 - U2.

B. zwarcie międzyzwojowe w uzwojeniu W1 - W2.

C. zwarcie między uzwojeniami U1 - U2 oraz W1 - W2.

D. uszkodzoną izolację w uzwojeniach U1 - U2 oraz V1 - V2.

Wyniki pomiarów rezystancji izolacji uzwojeń U1 - U2 oraz V1 - V2, które wynoszą 0 Ω, jednoznacznie wskazują na uszkodzenie izolacji tych uzwojeń. Zgodnie z normami branżowymi, rezystancja izolacji powinna być na poziomie minimum 1 MΩ, a wartość zerowa oznacza bezpośrednie zwarcie z obwodem ochronnym (PE). Uszkodzona izolacja może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, w tym do porażenia prądem oraz uszkodzenia urządzeń. W praktyce, przed uruchomieniem silników trójfazowych, zawsze należy przeprowadzać pomiary rezystancji izolacji, aby zapewnić ich prawidłowe funkcjonowanie oraz bezpieczeństwo. W przypadku stwierdzenia niskiej rezystancji, należy przeprowadzić dokładne oględziny oraz ewentualną wymianę uszkodzonego uzwojenia. Regularne monitorowanie tych parametrów jest kluczowe dla minimalizacji ryzyka awarii i zapewnienia długoterminowej niezawodności sprzętu.

Pytanie 18

Jak często, według podanych w tabeli i zalecanych przez Prawo Budowlane czasookresów, należy wykonywać pomiary okresowe skuteczności ochrony przeciwporażeniowej i rezystancji izolacji instalacji elektrycznych w szkołach?

Zalecana częstotliwość wykonywania okresowych badań sprawności technicznej instalacji elektrycznych w zależności od warunków środowiskowych
Lp.	Rodzaj pomieszczenia	Pomiar skuteczności ochrony przeciwporażeniowej (nie rzadziej niż):	Pomiar rezystancji izolacji (nie rzadziej niż):
1	O wyziewach żrących	1 rok	1 rok
2	Zagrożonych wybuchem	1 rok	1 rok
3	Otwarta przestrzeń	1 rok	5 lat
4	Wilgotne i bardzo wilgotne (o wilgotności względnej 75-100%)	1 rok	5 lat
5	Gorące (temperatura powyżej 35 °C)	1 rok	5 lat
6	Zagrożone pożarem	5 lat	1 rok
7	Stwarzające zagrożenie dla ludzi (ZL I, ZL II, ZL III)	5 lat	1 rok
8	Zapylone	5 lat	5 lat

	Pomiar skuteczności ochrony przeciwporażeniowej (nie rzadziej niż):	Pomiar rezystancji izolacji (nie rzadziej niż):
A	1 rok	1 rok
B	1 rok	5 lat
C	5 lat	1 rok
D	5 lat	5 lat

A. C.

B. D.

C. B.

D. A.

Odpowiedź C jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa budowlanego oraz standardami technicznymi, pomiary skuteczności ochrony przeciwporażeniowej w szkołach powinny być przeprowadzane co 5 lat, natomiast pomiary rezystancji izolacji wymagają okresowego sprawdzania co rok. Takie podejście ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników obiektów edukacyjnych, gdzie prawidłowa ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym jest kluczowa. Przykładowo, w przypadku awarii systemów ochronnych, konsekwencje mogą być nie tylko materialne, ale przede wszystkim zdrowotne, zagrażające życiu uczniów i personelu. Regularne kontrole pozwalają na wczesne wykrycie potencjalnych usterek, co z kolei przyczynia się do zmniejszenia ryzyka wypadków. Warto zwrócić uwagę na standardy, takie jak PN-IEC 60364, które szczegółowo regulują wymagania dotyczące instalacji elektrycznych oraz ich okresowej konserwacji. Przestrzeganie tych zasad jest nie tylko obowiązkiem, ale również najlepszą praktyką w zarządzaniu bezpieczeństwem elektrycznym w obiektach edukacyjnych.

Pytanie 19

Przygotowując miejsce do przeprowadzania badań odbiorczych trójfazowego silnika indukcyjnego o parametrach: UN = 230/400 V, P_N = 4 kW, należy, oprócz wizualnej inspekcji i analizy stanu izolacji uzwojeń, uwzględnić między innymi realizację pomiarów

A. drgań

B. charakterystyki stanu jałowego

C. rezystancji uzwojeń

D. izolacji łożysk

Pomiar rezystancji uzwojeń silnika indukcyjnego jest kluczowym etapem w diagnostyce stanu technicznego tego urządzenia. Wartość rezystancji uzwojeń pozwala ocenić ich stan, a także zidentyfikować ewentualne uszkodzenia. W praktyce, pomiar ten powinien być przeprowadzany zgodnie z normami, takimi jak PN-EN 60034-1, które określają metody badania właściwości elektrycznych maszyn elektrycznych. Rezystancja uzwojeń wpływa na straty mocy, a ich zbyt wysoka wartość może wskazywać na problemy z przewodami lub złączeniami. Regularne monitorowanie rezystancji uzwojeń umożliwia wczesne wykrywanie problemów, co jest kluczowe dla utrzymania efektywności energetycznej i niezawodności pracy maszyny. W praktyce, wartości rezystancji uzwojeń porównuje się z danymi producenta oraz z wynikami pomiarów z przeszłości, co pozwala na identyfikację trendów i potencjalnych zagrożeń dla pracy silnika.

Pytanie 20

Które z wymienionych urządzeń służy do ochrony przewodów w systemach elektrycznych przed skutkami zwarć?

A. Wyłącznik różnicowoprądowy

B. Przekaźnik termiczny

C. Odłącznik

D. Bezpiecznik

Bezpiecznik to kluczowe urządzenie w instalacjach elektrycznych, które chroni obwody przed skutkami zwarć oraz przepięć. Jego główną funkcją jest przerwanie obwodu w momencie, gdy natężenie prądu przekroczy ustaloną wartość, co zapobiega uszkodzeniu urządzeń oraz minimalizuje ryzyko pożaru. W praktyce, bezpieczniki są szeroko stosowane w domowych i przemysłowych instalacjach elektrycznych oraz są zgodne z normami, takimi jak PN-EN 60947-2. Standardowe zastosowanie bezpiecznika polega na jego instalacji w rozdzielniach elektrycznych, gdzie zapewnia on ochronę dla poszczególnych obwodów. Warto również zwrócić uwagę na różne typy bezpieczników, w tym bezpieczniki topikowe i automatyczne, które mają różne zastosowania w zależności od charakterystyki obciążenia. Dobre praktyki obejmują regularne kontrole i wymianę bezpieczników, aby zagwarantować ich skuteczność oraz niezawodność działania w sytuacjach awaryjnych.

Pytanie 21

Przy badaniu uszkodzonego silnika trójfazowego połączonego w gwiazdę zmierzono rezystancje uzwojeń i rezystancje izolacji. Zamieszczone w tabeli wyniki pomiarów pozwalają stwierdzić, że możliwe jest

Wielkość mierzona	Wartość, Ω
Rezystancja uzwojeń między zaciskami silnika:
U1 – V1	10,0
V1 – W1	∞
W1 – U1	∞
Rezystancja izolacji między zaciskami a obudową silnika:	Wartość, MΩ
U1 – PE	15,5
V1 – PE	15,5
W1 – PE	0

A. przerwanie uzwojenia Ul - U2

B. przerwanie uzwojenia V1 - V2

C. odkręcenie się i dotknięcie obudowy przez przewód spod zacisku Wl

D. odkręcenie się i dotknięcie obudowy przez przewód spod zacisku V1

Odpowiedź dotycząca odkręcenia się i dotknięcia obudowy przez przewód spod zacisku W1 jest poprawna, ponieważ wyniki pomiarów rezystancji wykazują, że rezystancja izolacji między tym zaciskiem a obudową (PE) wynosi 0 MΩ. Oznacza to, że istnieje bezpośrednie połączenie między przewodem W1 a obudową, co prowadzi do zwarcia oraz ryzyka wystąpienia uszkodzenia sprzętu. W przypadku silników trójfazowych, ważne jest zachowanie odpowiednich wartości rezystancji izolacji, aby zapewnić prawidłowe działanie oraz bezpieczeństwo. Dobrą praktyką jest regularne wykonywanie pomiarów rezystancji izolacji przed uruchomieniem urządzenia, co pozwoli na wczesne wykrycie potencjalnych problemów. Ponadto, stosowanie odpowiednich zabezpieczeń, jak wyłączniki różnicowoprądowe, może pomóc w zminimalizowaniu ryzyka uszkodzenia obwodów oraz zapewnieniu bezpieczeństwa użytkowników. Warto również zaznaczyć, że w przypadku wykrycia niskiej rezystancji izolacji, należy jak najszybciej zidentyfikować i usunąć źródło problemu, aby uniknąć poważniejszych awarii.

Pytanie 22

Która z poniższych tachoprądnic, poza pomiarem prędkości obrotowej wirującego wału, pozwala również na określenie kierunku jego obrotu?

A. Dwufazowa z wirnikiem kubkowym

B. Dwufazowa z wirnikiem klatkowym

C. Prądu stałego

D. Synchroniczna

Tachoprądnice prądu stałego to takie fajne urządzenia, które nie tylko mierzą, jak szybko kręci się wał, ale też potrafią rozpoznać, w którą stronę ten wał się obraca. Działają na zasadzie indukcji elektromagnetycznej, co oznacza, że jak zmienia się pole magnetyczne, to tworzy się prąd w uzwojeniach. Jeśli wirnik zmienia kierunek, to też zmienia się polaryzacja sygnału, co jest mega ważne, gdy chcemy wiedzieć, w którą stronę coś się kręci. To przydaje się szczególnie w automatyce przemysłowej, gdzie kontrola kierunku obrotów silnika jest kluczowa. W praktyce spotkasz je w systemach regulacji prędkości silników, na przykład w robotach czy pojazdach elektrycznych, gdzie precyzyjne sterowanie ruchem ma ogromne znaczenie. Fajnie też wiedzieć, że branżowe standardy, jak IEC 60034, regulują wymagania dotyczące tych urządzeń, co pokazuje, jak ważne są w przemyśle.

Pytanie 23

W ramce zamieszczono wybrane parametry silnika trójfazowego. Jakie zakresy cewek prądowych i napięciowych watomierzy należy wybrać, aby w układzie Arona zmierzyć moc pobieraną przez silnik zasilany napięciem 3×400 V, 50 Hz i obciążony znamionowo przy połączeniu w gwiazdę?

Silnik 3^~   Typ 1E2-90S-4 S1
1,1 kW   3,2/1,8 A   Izol. F
IP55   1420 obr/min   cosφ 0,75
230/400 V   50 Hz

A. In = 1 A, Un = 200 V

B. In = 2 A, Un = 200 V

C. In = 1 A, Un = 400 V

D. In = 2 A, Un = 400 V

Wybór zakresu cewek prądowych i napięciowych watomierza w układzie Arona jest kluczowy dla dokładnych pomiarów mocy silnika trójfazowego. W tym przypadku, znamionowy prąd silnika wynosi 1,8 A, co oznacza, że cecha cewki prądowej powinna być dostosowana do wyższej wartości, aby zminimalizować ryzyko przeciążenia. Dlatego wybór 2 A dla cewek prądowych jest uzasadniony. Co więcej, napięcie znamionowe silnika wynosi 400 V w układzie gwiazda, co odpowiada napięciu międzyfazowemu. Zastosowanie cewki napięciowej o wartości 400 V zapewnia, że pomiar będzie dokonany w odpowiednim zakresie, co jest zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi. Takie podejście nie tylko zapewnia precyzyjność, ale również bezpieczeństwo operacyjne, gdyż pozwala na uniknięcie przeciążeń, które mogą prowadzić do uszkodzeń sprzętu. W praktyce, dobór odpowiednich zakresów cewek prądowych i napięciowych jest kluczowy dla prawidłowego monitorowania i zarządzania pracą silników trójfazowych, co jest istotne dla efektywności energetycznej i długowieczności urządzeń. Dobrze dobrany sprzęt pomiarowy może również przyczynić się do zmniejszenia kosztów operacyjnych, co jest istotne w obszarze przemysłowym.

Pytanie 24

Który z wymienionych materiałów eksploatacyjnych nie jest konieczny do wykorzystania przy przezwajaniu trójfazowego silnika indukcyjnego o mocy 7,5 kW?

A. Drut nawojowy

B. Łożysko igiełkowe

C. Lakier izolacyjny

D. Izolacja żłobkowa

Łożysko igiełkowe nie jest materiałem, który musi być wykorzystany podczas przezwajania trójfazowego silnika indukcyjnego o mocy 7,5 kW, ponieważ jego funkcja dotyczy głównie mechaniki silnika, a nie jego uzwojeń. Proces przezwajania koncentruje się na wymianie drutu nawojowego, lakieru izolacyjnego oraz izolacji żłobkowej, które mają kluczowe znaczenie dla funkcjonowania i wydajności silnika. Drut nawojowy jest niezbędny do odtworzenia uzwojeń silnika, a jego parametry, takie jak przekrój i materiał, muszą być dobierane zgodnie z wymaganiami mocy i napięcia. Lakier izolacyjny pełni istotną rolę w ochronie uzwojeń przed wilgocią i uszkodzeniami mechanicznymi, natomiast izolacja żłobkowa jest niezbędna do zapewnienia odpowiedniej separacji między uzwojeniami a rdzeniem silnika, co zapobiega zwarciom. Właściwe dobieranie tych materiałów zgodnie z normami, jak IEC 60034, zapewnia długotrwałe i efektywne działanie silnika.

Pytanie 25

Jaką funkcję pełni bocznik rezystancyjny używany podczas dokonywania pomiarów?

A. Umożliwia pomiar upływu prądu przez izolację

B. Zwiększa zakres pomiarowy woltomierza

C. Poszerza zakres pomiarowy amperomierza

D. Daje możliwość zdalnego pomiaru energii elektrycznej

Wszystkie pozostałe odpowiedzi sugerują zastosowanie bocznika rezystancyjnego w kontekście pomiarów, jednak żaden z tych scenariuszy nie odzwierciedla jego rzeczywistej roli. Rozszerzenie zakresu pomiarowego woltomierza nie jest realizowane za pomocą bocznika, ponieważ bocznik działa w kontekście pomiaru prądu, a nie napięcia. Woltomierze mogą być używane do pomiaru napięcia w obwodach, ale w tym przypadku stosuje się inne techniki, takie jak dzielniki napięcia, które są zaprojektowane do pracy z wysokimi wartościami napięcia, a nie prądu. Twierdzenie, że bocznik pozwala zmierzyć upływ prądu przez izolację, jest mylne, ponieważ upływ prądu można oceniać za pomocą testów izolacyjnych, które angażują inne metody pomiarowe, jak megametry. Natomiast sugestia, że bocznik umożliwia zdalny pomiar energii elektrycznej, jest również nieprecyzyjna. Zdalne pomiary energii wymagają zastosowania bardziej złożonych układów pomiarowych, które mogą obejmować rozdzielnicze liczniki energii oraz komunikację bezprzewodową, co wykracza poza funkcjonalność bocznika. W efekcie, mylenie funkcji bocznika z innymi technikami pomiarowymi pokazuje brak zrozumienia podstawowych zasad działania tych urządzeń oraz ich zastosowań w praktyce inżynieryjnej.

Pytanie 26

W jakim celu stosuje się kompensację mocy biernej w instalacjach przemysłowych?

A. Zmniejszenia prędkości obrotowej silników

B. Zwiększenia częstotliwości prądu

C. Zmniejszenia strat energii i poprawy współczynnika mocy

D. Zwiększenia napięcia znamionowego

Kompensacja mocy biernej jest kluczowym zagadnieniem w kontekście instalacji przemysłowych, ponieważ wpływa bezpośrednio na efektywność energetyczną systemu. Moc bierna to ta część zużywanej energii elektrycznej, która nie wykonuje użytecznej pracy, ale jest niezbędna do podtrzymania pola elektromagnetycznego w urządzeniach takich jak transformatory i silniki indukcyjne. Zastosowanie kompensacji mocy biernej, zazwyczaj za pomocą baterii kondensatorów, prowadzi do poprawy współczynnika mocy, co oznacza, że więcej dostarczonej energii jest wykorzystywane na pracę użyteczną. Dzięki temu zmniejszają się straty energii w systemie, co przekłada się na niższe rachunki za energię i zmniejszenie obciążenia sieci energetycznej. Co więcej, poprawa współczynnika mocy może również prowadzić do zmniejszenia opłat za moc bierną, które są często naliczane przez dostawców energii jako kara za niską efektywność energetyczną. Dlatego kompensacja mocy biernej jest nie tylko korzystna z punktu widzenia efektywności, ale również może przynieść wymierne korzyści finansowe dla przedsiębiorstw.

Pytanie 27

Jakie środki ochrony przed porażeniem stosuje się w przypadku dotyku bezpośredniego w urządzeniach pracujących do 1 kV?

A. Usytuowanie części czynnych poza zasięgiem dłoni.

B. Izolacja elektryczna obwodu pojedynczego odbiornika.

C. Automatyczne odłączenie zasilania.

D. Wykorzystanie izolacji podwójnej lub wzmocnionej.

Umieszczenie części czynnych poza zasięgiem ręki stanowi jedną z kluczowych metod zapobiegania porażeniom prądem, szczególnie w instalacjach niskonapięciowych do 1 kV. Ta strategia opiera się na zasadzie, że fizyczne oddalenie od elementów pod napięciem skutecznie eliminują ryzyko przypadkowego kontaktu. Przykładem takiego rozwiązania są obudowy urządzeń elektrycznych, które są projektowane w sposób, aby niebezpieczne części były niedostępne dla użytkownika. Zgodnie z normami, takimi jak PN-EN 61140, wymagane jest, aby części czynne były umieszczone w miejscach, które są trudne do osiągnięcia bez specjalnych narzędzi lub wiedzy. Dodatkowo, ta metoda ma zastosowanie w wielu obiektach użyteczności publicznej, gdzie bezpieczeństwo użytkowników jest priorytetem. W praktyce, umieszczając elementy elektryczne w trudno dostępnych miejscach, minimalizuje się możliwość przypadkowego dotyku, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych.

Pytanie 28

Która z poniższych przyczyn powoduje, że przekaźnik Buchholza działa na wyłączenie transformatora?

A. Brak uziemienia punktu neutralnego

B. Brak w uzwojeniu pierwotnym

C. Zwarcie między uzwojeniem pierwotnym a wtórnym

D. Niesymetryczne obciążenie transformatora

Zwarcie między uzwojeniem pierwotnym i wtórnym to jedna z najpoważniejszych awarii, które mogą wystąpić w transformatorze. Przekaźnik Buchholza jest specjalnie zaprojektowany do detekcji i reagowania na tego typu problemy. W momencie, gdy dochodzi do zwarcia, prąd płynący przez uzwojenia gwałtownie wzrasta, co powoduje nagłe zmiany w przepływie oleju w transformatorze. Czujniki w przekaźniku Buchholza wykrywają te zmiany, co skutkuje jego aktywacją i wyłączeniem transformatora. Takie działanie ma na celu ochronę urządzenia przed dalszymi uszkodzeniami oraz minimalizację ryzyka wystąpienia poważnych awarii. W praktyce, stosowanie przekaźnika Buchholza jest normą w przemyśle energetycznym, działając zgodnie z wytycznymi Międzynarodowej Komisji Elektrotechnicznej (IEC) oraz krajowymi standardami ochrony urządzeń elektroenergetycznych. Regularne inspekcje i testy przekaźników Buchholza są kluczowe dla zapewnienia ich niezawodności i skuteczności w diagnostyce awarii, co jest istotne dla ciągłości dostaw energii.

Pytanie 29

Które z podanych wskazówek nie odnosi się do projektanta oraz wykonawcy nowej instalacji elektrycznej w lokalu mieszkalnym?

A. Oddzielić obwody oświetlenia od obwodów z gniazdami wtykowymi

B. Gniazda wtykowe w kuchni należy zasilać z oddzielnego obwodu

C. Odbiorniki o dużej mocy, które są zainstalowane na stałe, powinny być zasilane z wydzielonych obwodów

D. Gniazda wtykowe w każdym pomieszczeniu zasilane powinny być z oddzielnego obwodu

Gniazda wtykowe każdego pomieszczenia zasilać z osobnego obwodu to zalecenie, które nie znajduje zastosowania w standardach dotyczących instalacji elektrycznych w pomieszczeniach mieszkalnych. Według norm PN-IEC 60364-1 oraz wytycznych związanych z projektowaniem instalacji elektrycznych, obwody gniazd wtykowych mogą być grupowane, aby zminimalizować koszty i uprościć instalację. Zazwyczaj zaleca się, aby gniazda wtykowe w jednym pomieszczeniu były zasilane z jednego obwodu, co pozwala na efektywne wykorzystanie energii oraz ogranicza liczbę wymaganych obwodów w rozdzielnicy. Przykładowo, w typowej kuchni lub salonie, gdzie wykorzystuje się wiele gniazd wtykowych, projektowanie obwodów z wykorzystaniem jednego obwodu dla danego pomieszczenia jest praktycznym rozwiązaniem. Ponadto, stosując się do takich zasad, można uniknąć niepotrzebnej komplikacji w instalacji oraz eksploatacji, co sprzyja bezpieczeństwu użytkowania."

Pytanie 30

Aby zapewnić skuteczną ochronę przed porażeniem prądem dla użytkowników gniazd wtyczkowych z prądem nieprzekraczającym 32 A, należy je chronić wyłącznikiem różnicowoprądowym o nominalnym prądzie różnicowym wynoszącym

A. 500 mA

B. 100 mA

C. 1 000 mA

D. 30 mA

Wyłącznik różnicowoprądowy o znamionowym prądzie różnicowym równym 30 mA jest uważany za standard w przypadku ochrony użytkowników obwodów gniazd wtyczkowych o prądzie nieprzekraczającym 32 A. Jego głównym zadaniem jest szybka detekcja prądów upływowych, które mogą stwarzać zagrożenie porażenia prądem elektrycznym. Prąd różnicowy 30 mA jest skutecznym zabezpieczeniem, które wyłącza obwód w przypadku wykrycia różnicy prądów powyżej tej wartości, co znacząco redukuje ryzyko poważnych obrażeń ciała. W praktyce, w przypadku zastosowań w domach i lokalach użyteczności publicznej, wyłączniki te są często stosowane w obwodach zasilających gniazda, gdzie użytkownicy mogą mieć styczność z wodą lub wilgotnymi warunkami. Dodatkowo, zgodnie z normą PN-EN 61008-1, wyłączniki różnicowoprądowe o prądzie różnicowym 30 mA powinny być standardem w instalacjach elektrycznych, gdzie występuje ryzyko porażenia ciała ludzkiego.

Pytanie 31

Jaką minimalną liczbę osób należy zaangażować do pracy w warunkach szczególnego zagrożenia?

A. Dwie osoby

B. Jedna osoba

C. Cztery osoby

D. Trzy osoby

Minimalna liczba osób wykonujących prace w warunkach szczególnego zagrożenia powinna wynosić dwie osoby, co jest zgodne z zasadami bezpieczeństwa pracy oraz regulacjami prawnymi. W praktyce, obecność co najmniej dwóch pracowników zapewnia wzajemne wsparcie i możliwość szybkiej reakcji w sytuacjach awaryjnych. Na przykład, w przypadku prac w zamkniętych przestrzeniach, takich jak zbiorniki czy kanały, jeden pracownik może pełnić rolę osoby asekurującej, co jest niezbędne w przypadku wystąpienia zagrożenia zdrowia lub życia. Istotne jest, by w ramach tych prac, każdy z pracowników miał przypisane konkretne zadania oraz mógł efektywnie komunikować się z partnerem. Zgodnie z normami, takimi jak PN-N-18002 dotycząca zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy, pracodawcy są zobowiązani do zapewnienia odpowiednich warunków, które minimalizują ryzyko wypadków. W praktyce, w przypadku awarii sprzętu lub nagłych problemów zdrowotnych, obecność drugiej osoby może być kluczowa w zapewnieniu szybkiej pomocy oraz wezwania służb ratunkowych.

Pytanie 32

Korzystając z przedstawionej tabeli obciążalności długotrwałej dobierz minimalny przekrój przewodów dla instalacji trójfazowej ułożonej przewodami YDY w rurze instalacyjnej na ścianie drewnianej (sposób B2).
Wartość przewidywanego prądu obciążenia instalacji wynosi 36 A.

Obciążalność prądowa długotrwała przewodów miedzianych, w amperach Izolacja PVC, trzy żyły obciążone
Temperatura żyły: 70°C. Temperatura otoczenia: 30°C w powietrzu, 20°C w ziemi
ułożenie		A1	A2	B1	B2	C	D
Przekrój żyły	4 mm²	24	23	28	27	32	31
	6 mm²	31	29	36	34	41	39
	10 mm²	42	39	50	46	57	52
	16 mm²	56	52	68	62	76	67

A. 6 mm2

B. 16 mm2

C. 10 mm2

D. 4 mm2

Dla instalacji trójfazowej z przewodami YDY umieszczonymi w rurze instalacyjnej na ścianie drewnianej (metoda B2), minimalny przekrój przewodów wynoszący 10 mm2 jest odpowiedni dla przewidywanego prądu obciążenia wynoszącego 36 A. Ten przekrój przewodów zapewnia, że obciążalność wynosząca 50 A jest znacznie wyższa niż wymagana, co gwarantuje bezpieczeństwo i niezawodność instalacji. Zastosowanie odpowiednich przekrojów przewodów jest kluczowe, aby uniknąć przegrzania oraz potencjalnych zagrożeń pożarowych. W praktyce, wybór przekroju przewodów powinien również uwzględniać długość trasy przewodów oraz rodzaj izolacji. W standardach instalacji elektrycznych, takich jak PN-IEC 60364, podkreśla się znaczenie odpowiedniego doboru przekrojów w zależności od warunków instalacyjnych, co minimalizuje ryzyko awarii. Dla instalacji o wyższych obciążeniach, warto również rozważyć zastosowanie przewodów o większej obciążalności, aby mieć większy margines bezpieczeństwa w przypadku przyszłych zmian w obciążeniu.

Pytanie 33

Poniżej przedstawiono wybrane parametry silnika trójfazowego. Jakie zakresy cewek prądowych oraz napięciowych watomierzy powinny być dobrane, aby w układzie Arona zmierzyć moc pobieraną przez silnik zasilany napięciem 3×400 V, 50 Hz i pracujący z obciążeniem znamionowym przy połączeniu w gwiazdę?

Silnik 3~ Typ IE2-90S-4 S1
1,1 kW 3,2/1,8 A Izol. F
IP 55 1420 obr/min cosφ 0,75
230/400 V 50 Hz

A. In = 1 A, Un = 200 V

B. In = 2 A, Un = 200 V

C. In = 1 A, Un = 400 V

D. In = 2 A, Un = 400 V

Odpowiedź In = 2 A, Un = 400 V jest poprawna, ponieważ silnik zasilany jest napięciem 3×400 V i ma znamionowy prąd 3,2 A. Przy połączeniu w gwiazdę prąd w każdej fazie silnika wynosi Iz = 3,2 A, co oznacza, że wybierając zakres prądowy, wartość 2 A jest najbardziej odpowiednia, gdyż w praktyce przy pomiarach można zastosować urządzenia o wyższych zakresach. W przypadku napięcia, wybór 400 V jest również adekwatny, ponieważ to napięcie odpowiada zasilaniu silnika. Warto zwrócić uwagę, że stosowanie watomierzy z zakresami dostosowanymi do rzeczywistych parametrów pracy urządzeń jest kluczowe dla uzyskania dokładnych wyników pomiarów. Przykładem zastosowania takiej konfiguracji może być monitorowanie efektywności energetycznej silników w przemyśle, co pozwala na optymalizację zużycia energii oraz minimalizację strat. Dobrą praktyką w takich zastosowaniach jest również regularne kalibrowanie sprzętu pomiarowego oraz stosowanie urządzeń zgodnych z normami IEC 61010, co zapewnia bezpieczeństwo oraz dokładność pomiarów.

Pytanie 34

Jakie prace są dozwolone w instalacjach elektrycznych, które nie są wyłączone spod napięcia w sieci TN?

A. Dokręcanie przewodów w złączach.

B. Wymiana wkładek bezpiecznikowych.

C. Wykonywanie pomiaru rezystancji izolacji instalacji.

D. Zamiana gniazdek.

Wymiana wkładek bezpiecznikowych w instalacjach elektrycznych niewyłączonych spod napięcia w układzie sieciowym TN jest dozwolona, ponieważ ta czynność nie wiąże się z bezpośrednim narażeniem pracownika na kontakt z elementami pod napięciem. Wkładki bezpiecznikowe są elementami, które można wymieniać bez rozłączania obwodu, co jest zgodne z zasadami bezpieczeństwa określonymi w normach PN-IEC 60364. W praktyce, wymiana wkładek bezpiecznikowych jest powszechnie stosowaną procedurą, która może być przeprowadzana przez przeszkolonych pracowników elektrycznych, co pozwala na kontynuowanie pracy urządzeń w przypadku awarii. W kontekście dobrych praktyk, istotne jest, aby personel posiadał odpowiednie kwalifikacje oraz znał zasady BHP, co zapewnia bezpieczeństwo podczas takich operacji. Zastosowanie odpowiednich narzędzi oraz przestrzeganie procedur operacyjnych pozwala na zminimalizowanie ryzyka i zapewnienie ciągłości zasilania w instalacjach elektrycznych.

Pytanie 35

Który z podanych materiałów przewodzących jest najczęściej stosowany w instalacjach elektrycznych ze względu na swoje właściwości?

A. Stal

B. Miedź

C. Aluminium

D. Nikiel

Miedź to materiał przewodzący, który jest najczęściej stosowany w instalacjach elektrycznych ze względu na swoje wyjątkowe właściwości. Przede wszystkim charakteryzuje się bardzo dobrą przewodnością elektryczną, co oznacza, że opór stawiany przepływającemu prądowi jest minimalny. Dzięki temu straty energii są zredukowane, co jest kluczowe w efektywnym przesyle energii. Ponadto, miedź jest materiałem relatywnie łatwym do formowania, co ułatwia produkcję przewodów o różnych kształtach i rozmiarach. Jest również odporny na korozję, co przedłuża żywotność instalacji. Zastosowanie miedzi w kablach i przewodach elektrycznych jest standardem w branży, a jej właściwości mechaniczne pozwalają na utrzymanie wysokiej wytrzymałości oraz elastyczności przewodów. Warto również zauważyć, że miedź jest stosowana w różnych gałęziach przemysłu elektrotechnicznego, w tym w transformatorach, silnikach elektrycznych i generatorach, co świadczy o jej wszechstronności i niezawodności. Standardy branżowe i normy międzynarodowe, takie jak IEC i ANSI, często rekomendują użycie miedzi w instalacjach ze względu na jej doskonałe właściwości przewodzące i mechaniczne.

Pytanie 36

Przed dokonaniem pomiarów rezystancji izolacji w elektrycznej instalacji oświetleniowej należy odciąć zasilanie, zdemontować ochronniki przeciwprzepięciowe oraz

A. otworzyć łączniki instalacyjne i wkręcić źródła światła

B. zamknąć łączniki instalacyjne i wkręcić źródła światła

C. zamknąć łączniki instalacyjne i wykręcić źródła światła

D. otworzyć łączniki instalacyjne i wykręcić źródła światła

Zamknięcie łączników instalacyjnych oraz wykręcenie źródeł światła przed przeprowadzeniem pomiarów rezystancji izolacji jest kluczowym krokiem mającym na celu zapewnienie bezpieczeństwa oraz dokładności pomiarów. W przypadku otwartych łączników, istnieje ryzyko, że zwarcie może wystąpić, co może prowadzić do uszkodzeń urządzeń pomiarowych oraz stwarzać niebezpieczeństwo dla osoby wykonującej pomiar. Wykręcenie źródeł światła pozwala na minimalizację ryzyka wprowadzenia dodatkowych elementów do obwodu, które mogłyby zakłócić pomiar. Zgodnie z obowiązującymi normami, takimi jak PN-IEC 60364, zaleca się, aby przed przeprowadzeniem jakichkolwiek pomiarów elektrycznych najpierw odłączyć zasilanie oraz przygotować instalację w sposób gwarantujący bezpieczeństwo. Przykładowo, w przypadku instalacji oświetleniowej, wykręcenie źródeł światła nie tylko redukuje ryzyko, ale również umożliwia dokładniejsze pomiary rezystancji izolacji, co jest kluczowe dla oceny stanu technicznego instalacji i jej zgodności z obowiązującymi przepisami.

Pytanie 37

Na podstawie zamieszczonych w tabeli danych łożysk dobierz łożysko do silnika o średnicy wału d = 12 mm, średnicy wewnętrznej tarczy łożyskowej D = 37 mm i szerokości tarczy łożyskowej B = 12 mm.

Symbol	Wymiary podstawowe
Symbol	d [mm]	D [mm]	B [mm]	r [mm]
6700	10	15	3	0,1
6200	10	30	9	0,6
6001	12	28	8	0,3
6301	12	37	12	1

A. 6001

B. 6301

C. 6700

D. 6200

Odpowiedź 6301 jest prawidłowa, ponieważ dokładnie spełnia wszystkie wymagane wymiary dla danego zastosowania. Średnica wału o wartości 12 mm odpowiada średnicy otworu wewnętrznego łożyska 6301, który wynosi również 12 mm. Dodatkowo, średnica zewnętrzna tego łożyska wynosi 37 mm, co idealnie pasuje do średnicy wewnętrznej tarczy łożyskowej, a jego szerokość wynosząca 12 mm również jest zgodna z wymaganiami. W praktyce, dobór odpowiedniego łożyska jest kluczowy dla trwałości i niezawodności maszyn. Wybór łożyska zgodnego z wymiarami zapewnia optymalne przenoszenie obciążeń i minimalizuje zużycie. Zgodnie z międzynarodowymi standardami, właściwy dobór łożysko wpływa na efektywność działania silników i urządzeń, co często przekłada się na obniżenie kosztów eksploatacji oraz wydłużenie żywotności komponentów. W branży inżynieryjnej, stosowanie łożysk takich jak 6301 jest powszechne w silnikach elektrycznych, gdzie kluczowym aspektem jest redukcja tarcia, co z kolei zwiększa efektywność energetyczną.

Pytanie 38

Zidentyfikuj uszkodzenie jednofazowego transformatora redukującego napięcie, jeśli jego znamionowa przekładnia napięciowa wynosi 5, a zmierzone w trybie jałowym napięcia na uzwojeniu pierwotnym i wtórnym wyniosły odpowiednio 230 V oraz 460 V?

A. Przerwa w uzwojeniu pierwotnym

B. Przerwa w uzwojeniu wtórnym

C. Zwarcie w uzwojeniu pierwotnym

D. Zwarcie w uzwojeniu wtórnym

Zwarcie w uzwojeniu pierwotnym transformatora obniżającego napięcie powoduje, że przy braku obciążenia (stan jałowy) napięcie na uzwojeniu pierwotnym nie może osiągnąć wartości znamionowej. W przypadku transformatora o przekładni napięciowej wynoszącej 5, napięcie wtórne powinno wynosić pięć razy mniejsze niż pierwotne, czyli przy napięciu 230 V na uzwojeniu pierwotnym, napięcie wtórne powinno wynosić 46 V. Jednak w omawianym przypadku zmierzono napięcia 230 V i 460 V, co sugeruje, że doszło do zwarcia w uzwojeniu pierwotnym. Takie uszkodzenie może prowadzić do znacznego wzrostu prądu, co jest niebezpieczne dla transformatora, a także dla sieci zasilającej. W praktyce, w celu weryfikacji stanu uzwojeń, stosuje się pomiary impedancji oraz testy napięciowe, które są zgodne z normami IEC i ANSI. W przypadku stwierdzenia zwarcia, konieczne jest szybkie odłączenie zasilania i przeprowadzenie naprawy oraz wymiany uszkodzonych elementów, aby przywrócić prawidłowe funkcjonowanie transformatora.

Pytanie 39

W instalacji domowej 230/400 V obwód zasilający elektryczną kuchnię o grzaniu rezystancyjnym jest chroniony przez wyłącznik nadprądowy typu S 194 B20. Jaką największą moc może mieć kuchnia podłączona do tego obwodu?

A. 13,8 kW

B. 24,0 kW

C. 8,0 kW

D. 6,6 kW

Odpowiedź 13,8 kW jest poprawna, ponieważ wyłącznik nadprądowy typu S 194 B20 ma wartość znamionową 20 A. W instalacji 230/400 V maksymalna moc obwodu można obliczyć za pomocą wzoru P = U * I, gdzie P to moc, U to napięcie, a I to prąd. W przypadku zasilania jednofazowego, przy napięciu 230 V, moc oblicza się jako: P = 230 V * 20 A = 4600 W, co odpowiada 4,6 kW. Jednak w przypadku kuchni elektrycznej z nagrzewaniem rezystancyjnym możliwe jest także wykorzystanie zasilania trójfazowego. Przy wykorzystaniu napięcia 400 V i prądu 20 A, całkowita moc wynosi: P = 400 V * 20 A * √3 = 13,8 kW. Taki przydział mocy jest zgodny z normami i dobrymi praktykami w zakresie instalacji elektrycznych, co pozwala na bezpieczne użytkowanie kuchni elektrycznej, zapewniając jednocześnie odpowiednią funkcjonalność urządzeń. W praktyce, warto dbać o to, aby całkowite obciążenie obwodu nie przekraczało jego maksymalnych dopuszczalnych wartości, co zapobiega awariom i gwarantuje bezpieczne korzystanie z urządzeń elektrycznych.

Pytanie 40

Który z poniższych kabli nadaje się do realizacji instalacji siłowej osadzonej w tynku w konfiguracji sieci TN-S?

A. YStY 5xl mm2

B. YDYżo 5x2,5 mm2

C. YADY 3x4 mm2

D. YSLY 3x2,5 mm2

Odpowiedź YDYżo 5x2,5 mm2 jest poprawna, ponieważ przewód ten spełnia wymagania dotyczące instalacji siłowych w układzie sieciowym TN-S, który jest jednym z systemów zasilania o uziemieniu neutralnym. Przewody YDYżo charakteryzują się dobrą odpornością na działanie wysokich temperatur oraz chemikaliów, co czyni je odpowiednimi do użytku w tynku. W przypadku instalacji siłowych, przewody te muszą być odpowiednio dobrane do obciążenia, co w tym przypadku jest realizowane przez przekrój 2,5 mm2, wystarczający do zasilania urządzeń elektrycznych o średnich wymaganiach mocy. Dobrą praktyką jest stosowanie przewodów wielożyłowych w instalacjach, co pozwala na lepsze zarządzanie przewodami i ułatwia ich montaż. Przewody YDYżo są również zgodne z normą PN-EN 60228, która określa wymagania dla przewodów miedzianych, co dodatkowo podkreśla ich odpowiedniość do zastosowań w instalacjach elektrycznych.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej