Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik analityk
Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
Data rozpoczęcia: 15 maja 2025 21:01
Data zakończenia: 15 maja 2025 21:26

Egzamin zdany!

Wynik: 36/40 punktów (90,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Jakie procedury powinny być stosowane podczas ustalania miana roztworu?

A. Ustalanie miana każdego roztworu powinno być wykonane natychmiast po jego przygotowaniu

B. Ustalanie miana roztworu polega na dokładnym określeniu stężenia roztworu, w reakcji z roztworem substancji podstawowej o precyzyjnie znanym stężeniu

C. Ustalanie miana roztworu polega na dokładnym rozcieńczeniu roztworu, aby uzyskać wcześniej zaplanowane stężenie

D. Ustalanie miana roztworu polega na starannym zagęszczeniu roztworu, aby osiągnąć wcześniej ustalone stężenie

Nastawianie miana roztworu to kluczowy proces w chemii analitycznej, który polega na dokładnym ustaleniu stężenia roztworu przez reakcję z roztworem substancji podstawowej o znanym stężeniu. Ta metoda jest niezwykle istotna, ponieważ precyzyjne określenie miana roztworu pozwala na uzyskanie wiarygodnych wyników analitycznych. Na przykład, w przypadku titracji, przy użyciu roztworu wzorcowego o znanym stężeniu, możemy ustalić stężenie substancji analitowanej, co ma kluczowe znaczenie w laboratoriach chemicznych oraz w badaniach jakościowych i ilościowych. Zgodnie z dobrą praktyką laboratoryjną, należy zapewnić, aby roztwory wzorcowe były przygotowane i przechowywane w odpowiednich warunkach, aby ich stężenie pozostało niezmienne. Ważne jest także wykonywanie pomiarów pod kontrolą określonych protokołów i standardów, jak np. ISO 17025, które zapewniają wysoką jakość i dokładność wyników pomiarów.

Pytanie 2

W wyniku reakcji 20 g tlenku magnezu z wodą uzyskano 20 g wodorotlenku magnezu. Oblicz efektywność reakcji.
M_Mg = 24 g/mol, M_O = 16 g/mol, M_H = 1 g/mol?

A. 79,2%

B. 20%

C. 68,9%

D. 48,2%

Aby obliczyć wydajność reakcji, musimy najpierw ustalić teoretyczną ilość wodorotlenku magnezu (Mg(OH)₂) uzyskaną z 20 g tlenku magnezu (MgO). Reakcja między tlenkiem magnezu a wodą opisuje równanie: MgO + H₂O → Mg(OH)₂. W celu wyliczenia teoretycznej masy Mg(OH)₂, najpierw obliczamy liczbę moli MgO: 20 g / (24 g/mol + 16 g/mol) = 0,833 mol. Reakcja ta wskazuje, że 1 mol MgO daje 1 mol Mg(OH)₂, więc teoretycznie otrzymamy 0,833 mol Mg(OH)₂. Teraz przeliczamy liczbę moli na masę: 0,833 mol × (24 g/mol + 2 × 1 g/mol + 16 g/mol) = 0,833 mol × 58 g/mol = 48,3 g. Wydajność reakcji obliczamy, dzieląc masę uzyskanego produktu (20 g) przez masę teoretyczną (48,3 g) i mnożąc przez 100%: (20 g / 48,3 g) × 100% = 41,5%. Procent wydajności obliczany na podstawie początkowych danych o masach różni się od obliczeń teoretycznych, a w praktyce wydajność może być niższa z powodu strat w procesie. Wydajność 68,9% jest osiągalna, biorąc pod uwagę czynniki wpływające na efektywność reakcji, takie jak czystość reagentów oraz warunki reakcji. W praktyce chemicznej dążenie do jak najwyższej wydajności jest kluczowe, co wiąże się z koniecznością optymalizacji procesów technologicznych.

Pytanie 3

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 4

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 5

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 6

Transportuje się pobrane próbki wody do analiz fizykochemicznych

A. w temperaturze 15±3°C, z dostępem światła

B. w temperaturze 10±3°C, z dostępem światła

C. w temperaturze 5±3°C, bez dostępu światła

D. w temperaturze 20±3°C, bez dostępu światła

Prawidłowa odpowiedź, czyli transportowanie próbek wody w temperaturze 5±3°C, bez dostępu światła, jest zgodna z najlepszymi praktykami oraz standardami laboratoryjnymi. Niska temperatura jest kluczowa, ponieważ spowalnia procesy biologiczne i chemiczne, które mogą prowadzić do zmian w składzie chemicznym próbki. Na przykład, w przypadku próbek wód powierzchniowych, wyższa temperatura może sprzyjać rozwojowi mikroorganizmów, co zafałszowałoby wyniki analizy. Dodatkowo, brak dostępu światła jest istotny dla ochrony próbek przed fotoutlenianiem i degradacją substancji organicznych, co również mogłoby wpłynąć na wiarygodność wyników. Standardy takie jak ISO 5667-3 dotyczące pobierania próbek wody zalecają właśnie takie warunki transportu, aby zminimalizować ryzyko zafałszowania wyników analiz. Stosowanie tych zasad w praktyce laboratoryjnej jest niezbędne dla uzyskania rzetelnych i powtarzalnych wyników analiz fizykochemicznych, co ma kluczowe znaczenie w monitorowaniu jakości wód. W sytuacjach, gdy próbki są transportowane na dłuższe odległości, stosuje się również odpowiednie pojemniki, które izolują próbki od wpływu czynników zewnętrznych, co w połączeniu z optymalną temperaturą i brakiem światła, zapewnia ich integralność.

Pytanie 7

Ustalanie miana roztworu polega na

A. miareczkowaniu próbki roztworu o dokładnie znanym stężeniu przy pomocy roztworu nastawianego

B. miareczkowaniu przy użyciu roztworu o precyzyjnie znanym stężeniu roztworu oznaczanej próbki

C. określaniu przybliżonego stężenia roztworu

D. zważeniu substancji i rozpuszczeniu jej w wodzie

Poprawna odpowiedź dotyczy miareczkowania próbki roztworu o znanym stężeniu za pomocą roztworu nastawianego. Jest to kluczowy proces analityczny w chemii, stosowany do precyzyjnego określania stężenia substancji chemicznych w roztworach. W praktyce, miareczkowanie polega na dodawaniu roztworu titranta o znanym stężeniu do roztworu próbki aż do osiągnięcia punktu końcowego, w którym zachodzi reakcja chemiczna. Użycie roztworu nastawianego, którego stężenie zostało ustalone i potwierdzone na podstawie ścisłych standardów, zapewnia wysoką dokładność i powtarzalność wyników analizy. Na przykład, w laboratoriach analitycznych często stosuje się roztwory wzorcowe, które są przygotowane w zgodzie z normami ISO, co pozwala na uzyskanie wiarygodnych wyników. Miareczkowanie jest nie tylko fundamentalną techniką w chemii analitycznej, ale także w biologii, farmacji, a także w przemyśle spożywczym do kontroli jakości produktów.

Pytanie 8

Wybierz spośród wymienionych właściwości tę, która nie dotyczy naczyń kwarcowych.

A. Przepuszczalność promieniowania ultrafioletowego

B. Niska wrażliwość na zmiany temperatury

C. Odporność na działanie kwasu fluorowodorowego oraz roztworu wodorotlenku potasu

D. Większa kruchość oraz mniejsza odporność na uderzenia niż naczynia wykonane z normalnego szkła

Przepuszczalność promieniowania nadfioletowego, większa kruchość i mniejsza wytrzymałość na uderzenia w porównaniu do zwykłego szkła oraz mała wrażliwość na zmiany temperatury są cechami, które mogą mylnie kojarzyć się z naczyniami kwarcowymi. Naczynia te rzeczywiście przepuszczają promieniowanie UV, co czyni je odpowiednimi do zastosowań w biologii molekularnej i fotonice, jednak ich odporność na różnorodne substancje chemiczne nie jest niezrównana. W rzeczywistości, kruchość naczyń kwarcowych często prowadzi do ich uszkodzeń w wyniku uderzeń, co jest sprzeczne z założeniem, że są one bardziej wytrzymałe od szklanych naczyń zwykłych. Warto również zauważyć, że chociaż naczynia kwarcowe wykazują pewną odporność na zmiany temperatury, nie są one zupełnie odporne na nagłe ich zmiany. Typowe błędy myślowe w analizie tego zagadnienia mogą obejmować uproszczone wnioski o wytrzymałości materiałów na podstawie ich ogólnych właściwości fizycznych, bez uwzględnienia specyficznych reakcji chemicznych, które mogą występować w praktycznych zastosowaniach. Dlatego tak ważne jest, aby dokładnie rozumieć właściwości materiałów i ich zastosowanie w kontekście specyficznych warunków pracy.

Pytanie 9

Aby pobrać dokładnie 20 cm³ próbkę wody do przeprowadzenia analiz, należy zastosować

A. pipetę jednomiarową o pojemności 20 cm3

B. cylinder miarowy o pojemności 25 cm3

C. pipetę wielomiarową o pojemności 25 cm3

D. pipetę jednomiarową o pojemności 10 cm3

Pipeta jednomiarowa o pojemności 20 cm³ jest najodpowiedniejszym narzędziem do precyzyjnego pobierania próbki wody o objętości 20 cm³. W praktyce laboratoryjnej, pipety jednomiarowe są projektowane tak, aby umożliwić dokładne i powtarzalne pomiary, co jest kluczowe w analizach chemicznych. Wybierając pipetę o pojemności dokładnie odpowiadającej potrzebnej objętości, minimalizujemy ryzyko błędów pomiarowych i podnosimy jakość uzyskiwanych wyników. W kontekście standardów laboratoryjnych, zgodnie z normą ISO 8655, pipety powinny być kalibrowane i okresowo weryfikowane, aby zapewnić ich dokładność. Użycie pipety o odpowiedniej pojemności, jak w tym przypadku, nie tylko zwiększa precyzję, ale także efektywność pracy w laboratorium, co jest istotne w przypadku wielu analiz wymagających rozcieńczeń lub dokładnych pomiarów składników chemicznych.

Pytanie 10

Jakie środki należy zastosować do gaszenia pożaru metali, takich jak magnez, sód czy potas?

A. gaśnicy pianowej

B. piasku

C. wody

D. gaśnicy śniegowej

Użycie piasku do gaszenia pożarów metali, takich jak magnez, sód czy potas, jest zgodne z zaleceniami dotyczącymi bezpieczeństwa przeciwpożarowego. W przypadku pożarów metali, które reagują z wodą, stosowanie wody może prowadzić do niebezpiecznych reakcji chemicznych, a tym samym pogarszać sytuację. Piasek działa jako środek dławienia, ograniczając dostęp tlenu do ognia oraz absorbuje ciepło, co skutecznie gaśnie płomienie. W praktyce, podczas akcji ratunkowej, mogą być używane specjalne pojemniki z piaskiem, które są łatwe do transportu i użycia w nagłych wypadkach. Ważne jest, aby personel odpowiedzialny za bezpieczeństwo w zakładach przemysłowych był odpowiednio przeszkolony w zakresie używania piasku oraz innych aprobowanych środków do gaszenia pożarów metali. Aktualne wytyczne i normy, takie jak NFPA 484 (National Fire Protection Association), jasno określają metody postępowania w przypadku pożarów materiałów metalicznych, co podkreśla znaczenie prawidłowego doboru środka gaśniczego.

Pytanie 11

Procedura oznaczenia kwasowości mleka. Do wykonania analizy, zgodnie z powyższą procedurą, potrzebne są

Do kolby stożkowej o pojemności 300 cm³ pobrać dokładnie 25 cm³ badanego mleka i rozcieńczyć wodą destylowaną do objętości 50 cm³. Dodać 2-3 krople fenoloftaleiny i miareczkować mianowanym roztworem wodorotlenku sodu do uzyskania lekko różowego zabarwienia.

A. pipeta jednomiarowa o pojemności 25 cm3, kolba stożkowa o pojemności 300 cm3, biureta, cylinder miarowy o pojemności 25 cm3.

B. pipeta jednomiarowa o pojemności 25 cm3, zlewka o pojemności 300 cm3, biureta.

C. cylinder miarowy o pojemności 50 cm3, kolba stożkowa o pojemności 300 cm3, biureta.

D. pipeta wielomiarowa o pojemności 25 cm3, kolba stożkowa o pojemności 300 cm3, biureta, cylinder miarowy o pojemności 100 cm3.

Wybrana odpowiedź jest prawidłowa, ponieważ dokładnie odpowiada wymaganym materiałom do analizy kwasowości mleka zgodnie z ustaloną procedurą. Pipeta jednomiarowa o pojemności 25 cm3 jest kluczowym narzędziem do precyzyjnego odmierzania próbki mleka, co jest niezbędne dla zachowania dokładności wyniku analizy. Kolba stożkowa o pojemności 300 cm3 pozwala na rozcieńczenie próbki mleka z wodą destylowaną, co jest istotne dla uzyskania właściwej reakcji podczas miareczkowania. Biureta służy do precyzyjnego dozowania odczynnika w procesie miareczkowania, co jest standardem w laboratoriach chemicznych, a cylinder miarowy o pojemności 25 cm3 umożliwia dokładne odmierzenie wody destylowanej. Zastosowanie tych narzędzi zgodnie z dobrą praktyką laboratoryjną zapewnia wiarygodność wyników i powtarzalność analiz, co jest niezwykle istotne w kontekście kontroli jakości produktów mleczarskich.

Pytanie 12

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 13

Z próbek przygotowuje się ogólną próbkę

A. laboratoryjnych

B. wtórnych

C. analitycznych

D. pierwotnych

Przygotowanie próbki ogólnej z próbek pierwotnych jest kluczową procedurą w wielu dziedzinach analityki. Próbki pierwotne to te, które są pozyskiwane bezpośrednio z miejsca danego badania, co zapewnia ich reprezentatywność i integralność. Umożliwia to właściwe odwzorowanie warunków, w jakich dana substancja występuje w naturze. Na przykład w analizach środowiskowych, takich jak badanie jakości wód czy gleby, próbki pierwotne pobierane są bezpośrednio z miejsca, co pozwala na dokładne przeanalizowanie ich właściwości chemicznych i fizycznych. Zgodnie z normami ISO, odpowiednie pobieranie próbek jest istotne dla zachowania właściwych standardów jakości i rzetelności wyników. W praktyce, przygotowanie próbki ogólnej z próbek pierwotnych pozwala na przeprowadzenie dalszych analiz, takich jak spektrometria, chromatografia czy mikroskopia, co daje możliwość uzyskania danych nie tylko o składzie chemicznym, ale także o potencjalnych zanieczyszczeniach i ich źródłach. Zrozumienie tej procedury jest kluczowe dla wszelkich prac badawczych i przemysłowych, dlatego istotne jest, aby praktycy i naukowcy stosowali się do ścisłych wytycznych dotyczących pobierania i przygotowania próbek.

Pytanie 14

Jakiego odczynnika chemicznego, oprócz Na₂Cr₂O₇, należy użyć do sporządzenia mieszaniny chromowej do czyszczenia sprzętu szklarskiego w laboratorium?

A. K2CrO4

B. HCI

C. H2CrO4

D. H2SO4

Kwasy siarkowy (H2SO4) jest kluczowym składnikiem w przygotowaniu mieszaniny chromowej, obok dichromianu sodu (Na2Cr2O7), ponieważ działa jako silny środek utleniający, który wspomaga usuwanie zanieczyszczeń organicznych oraz nieorganicznych z powierzchni szkła laboratoryjnego. Kwas siarkowy reaguje z chromianami, tworząc bardziej aktywne formy chromu, co zwiększa efektywność czyszczenia. Zastosowanie tej mieszaniny jest powszechne w laboratoriach chemicznych, gdzie czystość szkła jest kluczowa dla uzyskania wiarygodnych wyników badań. Dzięki właściwościom higroskopijnym kwasu siarkowego, mieszanina ta dobrze przylega do powierzchni szkła, co pozwala na skuteczniejsze usuwanie osadów. W praktyce, przed użyciem tej mieszaniny, należy przestrzegać odpowiednich procedur bezpieczeństwa, takich jak noszenie odzieży ochronnej i stosowanie odpowiednich środków ochrony osobistej. Ponadto, zgodnie z zaleceniami OSHA i innymi wytycznymi dotyczącymi bezpieczeństwa w laboratoriach, należy przechowywać kwas siarkowy w odpowiednich naczyniach, aby zapobiec jego wyciekom oraz kontaktowi z innymi substancjami chemicznymi.

Pytanie 15

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 16

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 17

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 18

Odważka analityczna przygotowana w fabryce zawiera 0,1 mola EDTA. Posiadając taką jedną odważkę analityczną, jakie roztwory można przygotować?

A. 1000 cm3 roztworu o stężeniu 0,0100 mol/dm3

B. 100 cm3 roztworu o stężeniu 0,0100 mol/dm3

C. 500 cm3 roztworu o stężeniu 0,2000 mol/dm3

D. 2000 cm3 roztworu o stężeniu 0,2000 mol/dm3

Odpowiedź, że można przygotować 500 cm3 roztworu o stężeniu 0,2000 mol/dm3, jest prawidłowa, ponieważ można to uzasadnić z definicji stężenia molowego oraz objętości roztworu. Fabrycznie przygotowana odważka analityczna zawiera 0,1 mola EDTA. Aby obliczyć, ile roztworu można przygotować o określonym stężeniu, należy zastosować wzór: C = n/V, gdzie C to stężenie, n to liczba moli, a V to objętość w dm3. W przypadku stężenia 0,2000 mol/dm3, mamy: 0,1 mola = 0,2000 mol/dm3 * V. Po przekształceniu równania do postaci V = n/C otrzymujemy V = 0,1 mol / 0,2000 mol/dm3 = 0,5 dm3, co odpowiada 500 cm3. Przygotowując roztwór o tym stężeniu, możemy wykorzystać EDTA w titracji kompleksometrycznej, co jest standardową metodą analizy chemicznej, szczególnie w badaniach jakości wody i analizie metali. Takie podejście zapewnia dokładność i zgodność z normami analitycznymi, co jest kluczowe w laboratoriach chemicznych.

Pytanie 19

Przedstawiony piktogram powinien być zamieszczony na butelce zawierającej

A. chlorek baru.

B. azotan(V) rtęci.

C. perhydrol.

D. siarczan(VI) sodu.

Perhydrol, czyli nadtlenek wodoru w stężeniu przekraczającym 35%, jest substancją chemiczną, która w wyniku swoich właściwości żrących wymaga szczególnego oznakowania, w tym użycia piktogramu przedstawiającego substancje wywołujące korozję. Przykładem zastosowania perhydrolu jest jego użycie w dezynfekcji oraz jako środek utleniający w różnych procesach chemicznych. Zgodnie z przepisami dotyczącymi klasyfikacji i oznakowania substancji chemicznych (CLP), substancje te muszą być odpowiednio oznaczone, aby zminimalizować ryzyko wypadków i zapewnić bezpieczeństwo użytkowników. Ponadto, perhydrol może reagować z wieloma innymi substancjami, co zwiększa jego potencjalnie niebezpieczne właściwości. Zatem, odpowiednie oznakowanie zgodne z normami bezpieczeństwa pracy jest kluczowym elementem obiegu dokumentacji oraz praktyk laboratoryjnych.

Pytanie 20

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 21

Wszystkie pojemniki z odpadami, zarówno stałymi, jak i ciekłymi, które są przekazywane do służby zajmującej się utylizacją, powinny być opatrzone informacjami

A. o jak najbardziej dokładnym składzie tych odpadów

B. o nazwie wytwórcy oraz dacie zakupu

C. o rodzaju analizy, do której były używane

D. o dacie i godzinie przekazania

Odpowiedź dotycząca możliwie szczegółowego składu odpadów jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi gospodarowania odpadami, szczegółowe informacje o składzie odpadów są kluczowe dla ich prawidłowej utylizacji. Umożliwia to odpowiednim służbom ustalenie, jakie procesy recyklingu lub unieszkodliwiania są najbardziej odpowiednie. Na przykład, jeśli odpady zawierają substancje niebezpieczne, konieczne jest zastosowanie specjalnych procedur ich przetwarzania, aby zminimalizować ryzyko dla środowiska i zdrowia publicznego. Dodatkowo, zgodnie z normami ISO 14001, organizacje powinny prowadzić ewidencję oraz monitorować rodzaje i ilości odpadów, co sprzyja efektywnemu zarządzaniu nimi i zgodności z przepisami. W praktyce, dokumentacja zawierająca szczegółowy skład odpadów może również ułatwić audyty oraz kontrole środowiskowe, a także przyczynić się do optymalizacji procesów gospodarki odpadami w przedsiębiorstwie.

Pytanie 22

Który z wskaźników nie jest używany w alkacymetrii?

A. Oranż metylowy

B. Błękit tymolowy

C. Skrobia

D. Fenoloftaleina

Skrobia jest polisacharydem, który nie pełni funkcji wskaźnika pH w reakcjach alkacymetrycznych. W alkacymetrii, kluczowe jest monitorowanie zmian pH roztworu, co pozwala na określenie punktu równoważności. W tym kontekście, wskaźniki takie jak oranż metylowy, fenoloftaleina oraz błękit tymolowy są stosowane ze względu na ich zdolność do zmiany koloru w określonym zakresie pH. Oranż metylowy zmienia kolor w pH od 3,1 do 4,4, co czyni go użytecznym w reakcjach kwasowo-zasadowych w środowisku kwasowym. Fenoloftaleina natomiast zmienia kolor z bezbarwnego na różowy w pH od 8,2 do 10,0, co jest istotne w alkacymetrii zasadowej. Błękit tymolowy działa w zakresie pH 6,0 - 7,6, co pozwala na wykrywanie przejścia z kwasowego do obojętnego. W przeciwieństwie do tych wskaźników, skrobia nie jest używana w alkacymetrii, a jej zastosowanie koncentruje się głównie w analizie jakościowej, jako reagent do wykrywania jodu.

Pytanie 23

Metoda oczyszczania substancji, która opiera się na różnicy w rozpuszczalności substancji docelowej oraz zanieczyszczeń w zastosowanym rozpuszczalniku, nosi nazwę

A. dekantacją

B. krystalizacją

C. sublimacją

D. ekstrakcją

Krystalizacja to proces oczyszczania substancji, który polega na wydzielaniu czystej substancji z roztworu na skutek różnicy rozpuszczalności w danym rozpuszczalniku. W praktyce, kiedy roztwór jest schładzany lub odparowywany, substancja rozpuszczona zaczyna się krystalizować, co pozwala na oddzielenie jej od zanieczyszczeń, które nie krystalizują w tych samych warunkach. Krystalizacja jest szczególnie istotna w przemyśle chemicznym oraz farmaceutycznym, gdzie czystość substancji jest kluczowym wymogiem. Przykładem zastosowania krystalizacji jest produkcja soli kuchennej, gdzie rozpuszczona sól w wodzie zostaje wykrystalizowana przy odparowywaniu wody. W laboratoriach krystalizacja jest także wykorzystywana do oczyszczania związków organicznych, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie analizy chemicznej oraz syntezy związków chemicznych.

Pytanie 24

Zestaw do filtracji nie zawiera

A. szklanego lejka

B. szklanej bagietki

C. metalowego statywu

D. kolby miarowej

Kolba miarowa nie jest elementem zestawu do sączenia, ponieważ jej główną funkcją jest dokładne pomiarowanie objętości cieczy. W procesach sączenia, szczególnie w laboratoriach chemicznych i biologicznych, kluczowe jest oddzielenie fazy stałej od cieczy, co odbywa się najczęściej z wykorzystaniem lejek szklany, który jest niezbędny do precyzyjnego kierowania cieczy do naczynia zbiorczego. Bagietka szklana służy do przenoszenia lub dozowania niewielkich ilości substancji, a statyw metalowy jest używany do stabilizacji elementów podczas eksperymentów. W kontekście dobrych praktyk laboratoryjnych, ważne jest zrozumienie roli każdego z tych narzędzi, aby efektywnie przeprowadzać procedury analityczne, takie jak filtracja, gdzie kluczowe jest użycie lejka i odpowiednich filtrów, a kolba miarowa nie jest konieczna w tym procesie. Zrozumienie tych różnic pozwala na lepsze planowanie i przeprowadzanie działań laboratoryjnych, co jest niezbędne w pracy każdego chemika.

Pytanie 25

Rozpuszczalność siarczanu(VI) potasu przy temperaturze 30oC wynosi 13 g na 100 g wody. Jaką masę tego związku należy dodać do wody, aby uzyskać 500 g roztworu nasyconego?

A. 57,5 g

B. 65,0 g

C. 52,0 g

D. 74,4 g

Wybór innej odpowiedzi może wynikać z nieporozumienia w zakresie obliczeń dotyczących rozpuszczalności oraz stężenia roztworu. Zrozumienie tego zagadnienia wymaga uwzględnienia kluczowych zasad chemii, a zwłaszcza proporcji, które rządzą rozpuszczalnością substancji. Na przykład, jeżeli ktoś wybrał masę 65,0 g, mógł błędnie założyć, że całkowita masa roztworu równa się sumie masy rozpuszczonego solutu i masy wody, ale nie uwzględnił faktu, że masa wody musi być większa, aby osiągnąć nasycenie. Osoby, które wybierają 52,0 g, mogą myśleć, że wystarczająca ilość soli została dodana, nie zdając sobie sprawy z tego, że nie osiągną one wymaganej nasycenia roztworu. Dodatkowo, wybór 74,4 g jest również niepoprawny, ponieważ przekracza to ilość siarczanu, która mogłaby rozpuścić się w 500 g roztworu w temp. 30°C, co prowadzi do nadmiaru substancji rozpuszczonej, a tym samym do błędnych wniosków dotyczących stężenia. W związku z tym, kluczowe jest zrozumienie proporcji w kontekście rozpuszczalności oraz umiejętność przeprowadzania obliczeń, aby prawidłowo obliczać ilości składników potrzebnych do uzyskania właściwego roztworu nasyconego. Edukacja w obszarze chemii jest kluczowa, aby unikać typowych błędów i wprowadzać precyzyjne dane do praktyki laboratoryjnej.

Pytanie 26

W wyniku analizy sitowej próbki stałej otrzymano frakcję o średnicy ziaren 12 – 30 mm. Jaką masę powinna mieć prawidłowo pobrana próbka pierwotna?

Tabela. Wielkość próbki pierwotnej w zależności od wielkości ziarna
Średnica ziaren lub kawałków [mm]	do 1	1 - 10	11 - 50	ponad 50
Pierwotna próbka (minimum) [g]	100	200	1000	2500

A. 200 g

B. 100 g

C. 2500 g

D. 1000 g

Odpowiedź '1000 g' jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z normami analizy sitowej, dla ziaren o średnicy od 11 do 50 mm minimalna masa próbki pierwotnej powinna wynosić 1000 g. W przypadku analizy sitowej, w której badana jest frakcja ziaren, odpowiednia masa próbki jest kluczowa dla uzyskania wiarygodnych wyników. Zbyt mała próbka może prowadzić do błędnych wyników, zniekształcając charakterystykę frakcji ziarna. W praktyce, przy analizach takich jak ocena uziarnienia materiałów budowlanych czy surowców mineralnych, stosowanie się do odpowiednich standardów jest istotne dla zapewnienia jakości wyników. Przykładowo, w laboratoriach stosuje się normy PN-EN ISO 17892 dla gruntów, które również wskazują na konieczność stosowania odpowiednich mas próbki w zależności od rodzaju analizowanego materiału. Dlatego, jeśli analizowana frakcja mieści się w określonym przedziale średnic ziaren, należy zawsze upewnić się, że masa próbki odpowiada wymaganiom, aby uniknąć błędów w analizie.

Pytanie 27

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 28

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 29

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 30

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 31

Do wykrywania pierwiastków w niskich stężeniach w badaniach spektrograficznych należy używać reagentów

A. czystych do badań

B. czystych

C. spektralnie czystych

D. chemicznie czystych

Odpowiedź 'spektralnie czyste' jest prawidłowa, ponieważ oznaczanie pierwiastków śladowych w metodach spektrograficznych wymaga stosowania reagentów o wysokiej czystości, które nie zawierają zanieczyszczeń mogących wpływać na wyniki analizy. Spektralna czystość reagentów odnosi się do minimalizacji obecności innych pierwiastków, które mogłyby wprowadzać błędy w pomiarach, co jest kluczowe w przypadku analiz o niskich granicach detekcji. Standardowe praktyki w laboratoriach chemicznych wskazują na konieczność stosowania reagentów, które były poddawane odpowiednim procesom oczyszczania, takim jak destylacja czy chromatografia, aby uzyskać ich spektralne czystości. Przykładem mogą być reakcje analityczne w spektrometrii mas, gdzie nawet drobne zanieczyszczenia mogą prowadzić do fałszywych identyfikacji i ilościowych pomiarów. W ten sposób, zachowanie standardów spektralnej czystości reagentów w praktyce laboratoryjnej jest niezbędne dla uzyskania wiarygodnych wyników analizy.

Pytanie 32

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 33

W wyniku reakcji 100 g azotanu(V) ołowiu(II) z jodkiem potasu otrzymano 120 g jodku ołowiu(II). Wydajność reakcji wyniosła

Pb(NO₃)₂ + 2KI → PbI₂ + 2KNO₃
(M_Pb(NO₃)₂ = 331 g/mol, M_KI = 166 g/mol, M_PbI₂ = 461 g/mol, M_KNO₃ = 101 g/mol)

A. 25%

B. 42%

C. 86%

D. 98%

To pytanie dotyczące wydajności reakcji pokazuje, że wykonałeś dobre obliczenia. Wynik 86% to naprawdę fajny wynik, bo wiesz, że to oznacza, iż dobrze oszacowałeś masy reagentów i produktów. Jeśli weźmiemy pod uwagę azotan(V) ołowiu(II) i obliczymy maksymalną masę jodku ołowiu(II), to powinno wyjść jakieś 139,22 g. W Twoim eksperymencie uzyskałeś 120 g jodku ołowiu(II), więc to daje nam ładną wydajność. Te obliczenia są mega ważne w chemii, bo pomagają ocenić, jak dobrze działa reakcja. Wiedza o tym, jak to policzyć, jest przydatna nie tylko w chemii, ale też w farmacja czy w przemyśle materiałowym. Takie umiejętności mogą naprawdę pomóc w tworzeniu nowych rzeczy i rozwijaniu technologii w różnych dziedzinach.

Pytanie 34

Aby podnieść temperaturę roztworu do 330 K, jakie wyposażenie jest potrzebne?

A. statywu, siatki, zlewki, termometru z zakresem temperatur 0+100°C

B. trójnogu, siatki ceramicznej, zlewki, termometru z zakresem temperatur 0-+100°C

C. trójnogu, siatki ceramicznej, zlewki, termometru z zakresem temperatur 0--0°C

D. statywu, siatki, zlewki, termometru z zakresem temperatur 0--50°C

Poprawna odpowiedź to wykorzystanie trójnogu, siatki ceramicznej, zlewki oraz termometru z zakresem temperatur 0-+100°C. Ta konfiguracja jest właściwa, ponieważ umożliwia bezpieczne i efektywne ogrzewanie roztworu do wymaganej temperatury 330 K (około 57°C). Trójnóg zapewnia stabilność podczas ogrzewania, co jest kluczowe w laboratoriach, gdzie bezpieczeństwo jest priorytetem. Siatka ceramiczna rozkłada ciepło równomiernie, co minimalizuje ryzyko lokalnych przegrzań, które mogą prowadzić do niepożądanych reakcji chemicznych. Użycie zlewki do podgrzewania roztworu jest standardową praktyką, ponieważ zlewki wykonane z odpowiednich materiałów (np. szkło borokrzemowe) są odporne na zmiany temperatury. Termometr z zakresem 0-+100°C jest odpowiedni do monitorowania temperatury, ponieważ pozwala na bezpieczne kontrolowanie wzrostu temperatury roztworu w bezpiecznym zakresie, nie przekraczającym maksymalnej temperatury mierzonej przez termometr. W laboratoriach chemicznych kluczowe jest przestrzeganie standardów bezpieczeństwa oraz stosowanie odpowiednich narzędzi, co zapewnia nie tylko dokładność eksperymentów, ale również ochronę przed zagrożeniami związanymi z wysoką temperaturą.

Pytanie 35

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.

Pytanie 36

Zastosowanie łaźni wodnej nie jest zalecane w trakcie prac, w których stosuje się

A. sód

B. cynk

C. etanol

D. glicerynę

Odpowiedź 'sodu' jest prawidłowa, ponieważ sód reaguje gwałtownie z wodą, co prowadzi do wydzielania wodoru i może spowodować niebezpieczne eksplozje. Z tego powodu, podczas prac związanych z sodem, stosowanie łaźni wodnej jest całkowicie niewskazane. W praktyce, jeśli zajmujesz się sodem, powinieneś używać innych metod chłodzenia lub podgrzewania, takich jak piekarniki lub inne systemy grzewcze, które nie wchodzą w reakcję z tym pierwiastkiem. W laboratoriach chemicznych i podczas produkcji chemikaliów, standardy bezpieczeństwa, takie jak te określone przez OSHA (Occupational Safety and Health Administration) oraz EPA (Environmental Protection Agency), zalecają unikanie kontaktu sodu z wodą. Dlatego ważne jest, aby stosować odpowiednie materiały i metody pracy, aby uniknąć potencjalnych wypadków i zapewnić bezpieczeństwo w miejscu pracy.

Pytanie 37

Jakie roztwory chemiczne powinny być stanowczo pobierane przy włączonym dygestorium?

A. glicerolu o stężeniu 36%

B. kwasu cytrynowego o stężeniu 36%

C. etanolu o stężeniu 36%

D. kwasu solnego o stężeniu 36%

Kwas solny o stężeniu 36% jest substancją silnie żrącą i niebezpieczną dla zdrowia. Jego właściwości chemiczne sprawiają, że w przypadku kontaktu z skórą lub błonami śluzowymi może prowadzić do poważnych oparzeń oraz uszkodzenia tkanek. Dlatego zgodnie z zasadami bezpieczeństwa pracy w laboratoriach chemicznych, wszelkie operacje związane z kwasem solnym powinny być przeprowadzane pod włączonym dygestorium. Dygestorium zapewnia odpowiednią wentylację, eliminując ryzyko wdychania szkodliwych oparów i substancji lotnych, co jest zgodne z normami BHP oraz praktykami stosowanymi w laboratoriach. Przykłady zastosowania kwasu solnego obejmują jego użycie w procesach analitycznych, jak titracje, czy w syntezach chemicznych, co podkreśla jego znaczenie w branży chemicznej. Stosowanie dygestorium nie tylko chroni pracowników, ale także zapobiega zanieczyszczeniu środowiska laboratorium. Współczesne laboratoria stosują te zasady jako standard, zapewniając bezpieczeństwo i zgodność z normami ochrony zdrowia.

Pytanie 38

W celu usunięcia drobnych zawiesin z roztworu przed analizą spektrofotometryczną stosuje się:

A. podgrzewanie roztworu do wrzenia

B. sączenie przez sączek o drobnych porach lub filtr membranowy

C. dekantację bez sączenia

D. suszenie roztworu w suszarce laboratoryjnej

Sączenie przez sączek o drobnych porach lub filtr membranowy to standardowa metoda przygotowania próbek do analiz spektrofotometrycznych, szczególnie gdy zależy nam na usunięciu nawet najmniejszych cząstek zawieszonych. W branży laboratoryjnej takie podejście uchodzi za dobrą praktykę, bo pozwala skutecznie oddzielić fazę ciekłą od niepożądanych drobin, które mogłyby rozpraszać światło i zakłócać pomiar. Filtry membranowe wyróżniają się bardzo drobną porowatością (np. 0,22–0,45 µm), przez co nawet mikroskopijne cząstki nie przechodzą dalej. Użycie sączka o drobnych porach jest też bezpieczne dla składu chemicznego roztworu, nie powoduje dodatkowych reakcji i nie wpływa na wyniki analizy. Moim zdaniem, to wręcz obowiązkowa czynność przed większością analiz spektrofotometrycznych, szczególnie gdy pracujemy z próbkami środowiskowymi, farmaceutycznymi czy biologicznymi. Warto wspomnieć, że profesjonalne laboratoria stosują filtry strzykawkowe lub sączki z tworzyw sztucznych, bo są wygodne i minimalizują ryzyko zanieczyszczeń. Odpowiednia filtracja gwarantuje, że absorbancja mierzona spektrofotometrycznie odzwierciedla wyłącznie skład roztworu, a nie „szum” od cząstek zawieszonych. Takie przygotowanie próbek to po prostu podstawa rzetelnych wyników.

Pytanie 39

Proces, w którym woda jest usuwana z zamrożonego materiału poprzez sublimację lodu
(czyli bezpośrednie przejście do stanu pary z pominięciem stanu ciekłego) nazywa się

A. homogenizacja

B. asocjacja

C. liofilizacja

D. pasteryzacja

Liofilizacja to naprawdę ciekawy proces. W skrócie, chodzi o to, że z zamrożonego materiału usuwa się wodę poprzez sublimację, czyli jakby bezpośrednie przejście lodu w parę. To szczególnie ważne w branży spożywczej i farmaceutycznej, bo dzięki temu produkty utrzymują swoje właściwości, smak i wartości odżywcze. Możemy zobaczyć to w przypadku suszonych owoców, liofilizowanej kawy czy nawet leków, które muszą być stabilne. To, co mi się podoba, to że liofilizacja pozwala na długoterminowe przechowywanie bez konserwantów, co jest super zdrowe. W farmacji z kolei, to standard w produkcji niektórych leków, co sprawia, że łatwiej je transportować i podawać, bo rozpuszczają się w wodzie tuż przed użyciem. Po prostu świetna sprawa!

Pytanie 40

Próbkę wody przeznaczoną do oznaczenia zawartości metali poddaje się utrwalaniu za pomocą

Sposoby utrwalania i przechowywania próbek wody przeznaczonych do badań fizykochemicznych.
Oznaczenie	Sposób utrwalania i przechowywania
Barwa	Przechowywać w ciemności
Mętność	Przechowywać w ciemności
Twardość	pH = 3 z użyciem HNO₃
OWO	0,7 ml HCl/30 ml próbki
ChZT	pH 1-2 z użyciem H₂SO₄
Fosfor	Przechowywać w temperaturze 1-5°C
Glin	pH 1-2 z użyciem HNO₃
Żelazo	pH 1-2 z użyciem HNO₃
Utlenialność	pH1-2 z użyciem H₂SO₄. Przechowywać w ciemności

A. kwasu solnego.

B. kwasu fosforowego(V).

C. kwasu siarkowego(VI).

D. kwasu azotowego(V).

Wybór kwasu siarkowego(VI) do utrwalania próbek wody do oznaczania metali jest niewłaściwy. Choć kwas siarkowy jest silnym kwasem i może być używany w niektórych procesach analitycznych, jego działanie w kontekście utrwalania próbek wody nie jest odpowiednie. Kwas siarkowy ma tendencję do tworzenia siarczanów, co może prowadzić do niepożądanych reakcji chemicznych oraz fałszowania wyników analizy. Z kolei kwas solny, mimo że jest szeroko stosowany w chemii, nie jest zalecany do tego celu, gdyż może powodować wydzielanie gazów, które mogą wpływać na stabilność metali w próbce. Kwas fosforowy(V) również nie znajduje zastosowania w utrwalaniu próbek wody do oznaczania metali. W rzeczywistości wszystkie te kwasy, poza kwasem azotowym, mogą wprowadzać zanieczyszczenia lub prowadzić do reakcji, które zmieniają właściwości chemiczne metali. Wybór odpowiedniego kwasu jest kluczowy dla zachowania integralności analizy. Często praktycznym błędem jest nieuznawanie znaczenia wyboru odpowiednich substancji chemicznych do utrwalania, co może wpływać na ostateczne wyniki analityczne. Właściwe zrozumienie tego aspektu jest kluczowe dla każdego laboratorium zajmującego się analizą chemiczną, aby uniknąć błędów interpretacyjnych oraz zapewnić wysoką jakość danych analitycznych.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej