Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik elektryk
  • Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
  • Data rozpoczęcia: 18 maja 2025 07:52
  • Data zakończenia: 18 maja 2025 08:05

Egzamin zdany!

Wynik: 32/40 punktów (80,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

W tabeli zamieszczono wyniki okresowych pomiarów impedancji pętli zwarcia instalacji elektrycznej budynku mieszkalnego wykonanej w układzie TN-S. Która z przyczyn może odpowiadać za zwiększoną wartość ZS w sypialni?

Pomiar impedancji pętli zwarcia obwodów gniazd jednofazowych
zabezpieczonych wyłącznikami nadprądowymi B16
Pomieszczenie:SalonSypialniaKuchniaPrzedpokójŁazienka
Wartość Zs:2,32 Ω6,84 Ω1,72 Ω1,39 Ω2,55 Ω

A. Niewłaściwie dobrany wyłącznik nadprądowy dla mierzonego obwodu.
B. Brak ciągłości przewodu ochronnego w mierzonym obwodzie.
C. Brak ciągłości przewodu neutralnego w mierzonym obwodzie.
D. Poluzowany przewód liniowy zasilający gniazda w mierzonym obwodzie.
Odpowiedź wskazująca na poluzowany przewód liniowy zasilający gniazda w mierzonym obwodzie jest prawidłowa, ponieważ poluzowanie to prowadzi do wzrostu rezystancji w obwodzie, co z kolei prowadzi do zwiększenia wartości impedancji pętli zwarcia (ZS). W systemach elektrycznych, takich jak TN-S, ciągłość przewodów zasilających jest kluczowa dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności instalacji. Poluzowany przewód może powodować niestabilne połączenia, co skutkuje nieprawidłowym działaniem urządzeń oraz może stwarzać zagrożenie pożarowe. W praktyce, aby zminimalizować ryzyko, należy regularnie kontrolować i testować wszystkie połączenia elektryczne, zgodnie z normami PN-IEC 60364, które podkreślają znaczenie właściwego montażu oraz konserwacji instalacji elektrycznych. Dobre praktyki obejmują także stosowanie narzędzi do pomiaru impedancji oraz odpowiednich technik diagnostycznych, aby wcześnie wykrywać problemy z połączeniami.

Pytanie 2

Oceń oraz uzasadnij stan techniczny transformatora jednofazowego UN = 230/115 V, który pracuje z prądem znamionowym, gdy podłączenie dodatkowego odbiornika doprowadziło do podwyższenia napięcia po stronie wtórnej o 5%, przy jednoczesnym obniżeniu prądu pobieranego z sieci o 3%?

A. Transformator działa prawidłowo, a przyczyną zmian prądu i napięcia odbiornika jest obniżenie napięcia zasilającego
B. Transformator jest uszkodzony, a przyczyną uszkodzenia jest zwarcie międzyzwojowe po stronie wtórnej
C. Transformator działa poprawnie, a powodem zmian prądu i napięcia jest pojemnościowy charakter dołączonego odbiornika
D. Transformator jest uszkodzony, a przyczyną uszkodzenia jest przerwa po stronie wtórnej
Transformator jednofazowy, który podałeś, wykazuje charakterystykę sprawności operacyjnej wskazującą na pojemnościowy charakter dołączonego odbiornika. Wzrost napięcia po stronie wtórnej o 5% oraz zmniejszenie prądu pobieranego z sieci o 3% mogą być efektem obecności elementów pojemnościowych w obciążeniu, takich jak kondensatory, które mogą powodować zwiększenie napięcia w warunkach małego obciążenia. W praktyce, takie zjawisko może występować, gdy do obwodu dołączane są urządzenia o dużej pojemności, co prowadzi do przesunięcia fazowego pomiędzy napięciem a prądem. Warto również zaznaczyć, że zgodnie z normami IEC oraz dokumentami technicznymi dotyczącymi transformatorów, takie zmiany w napięciach i prądach powinny być regularnie monitorowane, aby zapewnić prawidłowe działanie systemu zasilania. Zrozumienie tych zjawisk jest kluczowe dla inżynierów odpowiedzialnych za analizę i diagnostykę systemów elektroenergetycznych, co pozwala na wcześniejsze wykrywanie ewentualnych problemów oraz ich skuteczne eliminowanie.

Pytanie 3

Podczas badania skuteczności działania dwóch wyłączników różnicowoprądowych, których znamionowy prąd różnicowy wynosi 30 mA, uzyskano wyniki przedstawione w tabeli:
Przy założeniu, że prąd wyzwalający nie powinien być mniejszy niż 0,5 znamionowego prądu różnicowego oraz nie powinien przekraczać wartości znamionowego prądu różnicowego, o działaniu tych wyłączników można powiedzieć, że

Numer wyłącznika różnicowoprądowegoRzeczywisty, zmierzony prąd różnicowy
120 mA
210 mA

A. pierwszy działa nieprawidłowo, a drugi działa prawidłowo.
B. pierwszy działa prawidłowo, a drugi działa nieprawidłowo.
C. pierwszy i drugi działają prawidłowo.
D. pierwszy i drugi działają nieprawidłowo.
Wyłącznik różnicowoprądowy nr 1 działa jak należy, bo jego prąd wyzwalający to 20 mA. Mieści się to w akceptowalnym zakresie, bo prąd nie powinien być mniejszy niż 0,5 znamionowego prądu różnicowego. Dla wyłącznika 30 mA to oznacza, że musi być minimalnie 15 mA. Działanie takiego wyłącznika ocenia się pod kątem ochrony przed porażeniem prądem, co jest naprawdę ważne. W praktyce, wyłączniki różnicowoprądowe są kluczowe w instalacjach elektrycznych, bo zapewniają bezpieczeństwo wszystkich użytkowników. Regularne kontrolowanie i testowanie tych urządzeń to podstawa, żeby mieć pewność, że działają zgodnie z normami, na przykład PN-EN 61008-1, która określa wymagania dla tych wyłączników. Warto też prowadzić dokumentację pomiarów i regularnie je kalibrować, bo to zapewnia, że systemy ochrony przed porażeniem są niezawodne.

Pytanie 4

Symbol S1 na etykiecie znamionowej silnika trójfazowego wskazuje na typ pracy tego silnika

A. ciągłej
B. przerywanej
C. dorywczej
D. nieokresowej
Oznaczenie S1 na tabliczce znamionowej silnika trójfazowego mówi nam, że ten silnik jest stworzony do pracy ciągłej. To znaczy, że powinien działać bez przerwy i w pełnym obciążeniu przez dłuższy czas. Takie silniki są projektowane według normy IEC 60034-1, która określa różne klasy i tryby pracy silników elektrycznych. Silniki oznaczone jako S1 są często używane w różnych branżach przemysłowych, jak pompy, wentylatory czy kompresory. Tutaj stała, niezawodna praca jest bardzo ważna. Na przykład, w systemach HVAC wentylatory muszą działać non-stop, żeby utrzymać dobrą cyrkulację powietrza. Silniki S1 to także gwarancja dłuższej żywotności i lepszej efektywności energetycznej, co jak najbardziej wpisuje się w dobre praktyki inżynieryjne i normy ochrony środowiska. Co więcej, zazwyczaj są objęte gwarancją, co jeszcze bardziej podkreśla ich niezawodność w zastosowaniach wymagających ciągłej pracy.

Pytanie 5

W jaki sposób zmieni się prędkość obrotowa silnika synchronicznego, gdy liczba par biegunów w jego tworniku zostanie zmieniona z 2 na 1?

A. Czterokrotnie wzrośnie
B. Czterokrotnie zmniejszy się
C. Dwukrotnie wzrośnie
D. Dwukrotnie zmniejszy się
Prędkość obrotowa silnika synchronicznego jest ściśle związana z częstotliwością prądu zasilającego oraz liczbą par biegunów w uzwojeniach silnika. Zgodnie z zasadą synchronizacji, prędkość obrotowa silnika synchronicznego (n) oblicza się za pomocą wzoru: n = (120 * f) / p, gdzie f to częstotliwość prądu w hercach, a p to liczba par biegunów. W przypadku zmiany liczby par biegunów z 2 na 1, mamy do czynienia ze zmniejszeniem liczby par biegunów o połowę, co skutkuje podwojeniem prędkości obrotowej. W praktyce oznacza to, że silnik będzie pracować z wyższą prędkością, co jest istotne w aplikacjach wymagających zwiększenia efektywności operacyjnej, takich jak napędy wentylatorów czy pomp. W przemyśle zastosowanie silników synchronicznych z mniejszą liczbą par biegunów może umożliwić osiągnięcie wyższej wydajności energetycznej, co jest zgodne z aktualnymi trendami dążącymi do optymalizacji procesów produkcyjnych oraz redukcji kosztów eksploatacyjnych.

Pytanie 6

Jaka przyczyna powoduje rozbieżność w działaniu silnika bocznikowego prądu stałego?

A. Luzy w łożyskach
B. Przerwa w uzwojeniu wzbudzenia
C. Przerwa w uzwojeniu twornika
D. Brak obciążenia
Luzy w łożyskach same w sobie nie sprawią, że silnik bocznikowy prądu stałego zacznie się rozbiegać. Owszem, luzy mogą zmniejszyć wydajność i stabilność silnika. Mogą powodować większe tarcie, co prowadzi do przegrzewania, ale to nie kluczowy powód rozbiegania. Brak obciążenia też nie jest głównym problemem, bo nawet bez obciążenia te silniki mogą pracować, tylko kręcą się szybciej, co może prowadzić do uszkodzeń. Przerwa w uzwojeniu twornika nie sprawi, że silnik się rozbiegnie, bo bez prądu w tym uzwojeniu, to ten silnik w ogóle nie wystartuje. Kluczowe w tym wszystkim jest zrozumienie, że rozbieganie się silnika wynika z braku pola magnetycznego i braku stabilizacji prędkości obrotowej. Myślenie, że to przez problemy mechaniczne, to typowy błąd, bo powinno się skupić bardziej na zasadach działania silnika i jego systemie wzbudzenia.

Pytanie 7

Który z wymienionych rozwiązań powinien być zastosowany w warsztacie remontowym, aby zapewnić podstawową ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym?

A. Wyłączniki różnicowoprądowe
B. Miejscowe połączenia wyrównawcze
C. Obudowy i osłony
D. Separacja elektryczna
Obudowy i osłony to kluczowe elementy zabezpieczeń elektrycznych, które mają na celu ochronę użytkowników przed niebezpieczeństwem porażenia prądem elektrycznym. Ich głównym zadaniem jest zapobieganie bezpośredniemu kontaktowi z elementami pod napięciem, co minimalizuje ryzyko wypadków. Standardy takie jak PN-EN 61140 określają wymagania dotyczące ochrony przed porażeniem prądem, a zastosowanie odpowiednich obudów, które są wykonane z materiałów odpornych na działanie prądu, jest jedną z podstawowych zasad. Przykładowo, w warsztatach remontowych, gdzie często używane są narzędzia elektryczne, zastosowanie obudów ochronnych na gniazdka i urządzenia jest konieczne. Dzięki temu, nawet w przypadku uszkodzenia izolacji, ryzyko porażenia prądem zostaje znacząco ograniczone. Dodatkowo, stosowanie osłon na kable i urządzenia może przyczynić się do zmniejszenia uszkodzeń mechanicznych, co jest istotne w kontekście długoterminowej niezawodności oraz bezpieczeństwa pracy.

Pytanie 8

W instalacji elektrycznej obwodu gniazd w przedpokoju wykorzystano przewód YDYt 3×2,5 mm2. Podczas wiercenia w murze pracownik przypadkowo przeciął przewód, uszkadzając jego dwie żyły. Jak należy prawidłowo usunąć tę usterkę?

A. Rozkuć tynk w miejscu uszkodzenia, zamontować dodatkową puszkę i w niej połączyć żyły.
B. Prowadzić nowy przewód pomiędzy najbliższymi puszkami, stosując pilota.
C. Rozkuć tynk w miejscu uszkodzenia, połączyć przewody, zaizolować taśmą, a następnie zatynkować ścianę.
D. Wyciągnąć jedynie uszkodzone żyły, zastępując je przewodem jednodrutowym.
Wybór odpowiedzi polegającej na rozkuwaniu tynku w miejscu uszkodzenia, zamontowaniu dodatkowej puszki oraz połączeniu żył jest najbardziej zalecanym sposobem naprawy uszkodzonego przewodu elektrycznego. Tego rodzaju działania są zgodne z obowiązującymi normami oraz najlepszymi praktykami w branży elektrycznej. W sytuacji, gdy przewód został uszkodzony, niezbędne jest zapewnienie odpowiednich warunków do naprawy, co może wiązać się z otwarciem ściany. Instalując dodatkową puszkę, zwiększamy bezpieczeństwo i ułatwiamy przyszłe prace serwisowe. Połączenie żył w puszce umożliwia także zastosowanie złączek, co jest rekomendowane w przypadku napraw elektrycznych. Dzięki temu połączenia są bardziej trwałe i estetyczne, a ryzyko ich przypadkowego usunięcia bądź zwarcia zostaje zminimalizowane. Takie podejście jest zgodne z europejskimi normami instalacji elektrycznych, które nakładają obowiązek używania osprzętu instalacyjnego w celu zwiększenia bezpieczeństwa użytkowania instalacji elektrycznych. W praktyce, zastosowanie dodatkowej puszki stanowi również zabezpieczenie przed przyszłymi uszkodzeniami mechanicznymi. Już na etapie projektowania, warto uwzględnić takie rozwiązania, by minimalizować ryzyko nieprzewidzianych awarii.

Pytanie 9

Jakie z wymienionych uszkodzeń można zidentyfikować podczas przeglądów instalacji?

A. Pogorszenie stanu mechanicznego złącz przewodów
B. Brak ciągłości przewodu neutralnego
C. Zbyt wysoka rezystancja przewodu uziemiającego
D. Brak ciągłości przewodu ochronnego
Prawidłowa odpowiedź to pogorszenie się stanu mechanicznego połączeń przewodów, ponieważ jest to problem, który można łatwo zauważyć podczas oględzin instalacji. Oględziny polegają na wizualnej inspekcji elementów instalacji, co pozwala na identyfikację widocznych uszkodzeń, takich jak korozja, luzne złącza czy pęknięcia. Te defekty mogą prowadzić do zwiększonego oporu elektrycznego, co z kolei wpływa na wydajność i bezpieczeństwo całego systemu. Zgodnie z normą PN-IEC 60364, regularne przeglądy instalacji elektrycznych są kluczowe dla zapewnienia ich bezpieczeństwa i sprawności. Przykładem praktycznym może być inspekcja połączeń w rozdzielnicach, gdzie luźne przewody mogą powodować przegrzewanie się i ryzyko pożaru. Dlatego identyfikacja pogorszenia stanu mechanicznego połączeń jest niezbędna w celu zapobiegania awariom i zapewnienia ciągłości działania instalacji.

Pytanie 10

Na podstawie wyników pomiarów zamieszczonych w przedstawionej tabeli określ uszkodzenie występujące w instalacji.

Pomiar napięcia między przewodem PE i drugim punktem instalacji
Drugi punkt pomiaru:Przewód fazowy LPrzewód neutralny NMetalowa rura COMetalowa rura gazowaMetalowa wanna łazienkowa
232 V0 V51 V49 V0 V
Wynik:232 V0 V51 V49 V0 V

A. Uszkodzone połączenia wyrównawcze miejscowe.
B. Uszkodzona izolacja przewodu neutralnego w pobliżu wanny.
C. Przebicie izolacji przewodu fazowego do metalowych rur.
D. Zwarcie między przewodem neutralnym i fazowym.
Poprawna odpowiedź wskazuje na uszkodzone połączenia wyrównawcze miejscowe, co jest zgodne z wynikami pomiarów. W przypadku, gdy napięcie na metalowych elementach instalacji, takich jak rury, wynosi 51 V i 49 V w stosunku do przewodu ochronnego PE, sugeruje to, że połączenia wyrównawcze nie funkcjonują prawidłowo. W dobrze zaprojektowanej instalacji elektrycznej, wszystkie metalowe elementy powinny być podłączone do systemu uziemiającego, co pozwala na równomierne rozłożenie potencjału elektrycznego. Uszkodzenie połączeń wyrównawczych może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, takich jak porażenie prądem elektrycznym, a także stanowi naruszenie norm bezpieczeństwa określonych w Polskich Normach (PN) oraz Dyrektywie Niskonapięciowej. W praktyce, regularne kontrole i pomiary instalacji elektrycznych są kluczowe, aby zapewnić bezpieczeństwo użytkowników oraz zgodność z obowiązującymi normami. Wykonana analiza wskazuje na konieczność przeprowadzania napraw w celu przywrócenia prawidłowego działania systemu ochrony przeciwporażeniowej.

Pytanie 11

Jakie maksymalne napięcie elektryczne należy wykorzystać do zasilania lampy oświetleniowej zlokalizowanej w łazience w strefie 0?

A. 12 V AC
B. 110 V DC
C. 230 V AC
D. 50 V AC
Zasilanie lampy oświetleniowej w łazience, szczególnie w strefie 0, musi być zgodne z zasadami bezpieczeństwa, które mają na celu minimalizację ryzyka porażenia prądem elektrycznym. Maksymalna wartość napięcia, która jest bezpieczna do zastosowania w tym obszarze, wynosi 12 V AC. Tego rodzaju zasilanie jest skuteczne w eliminacji ryzyka niebezpiecznych sytuacji, jakie mogą wystąpić w wilgotnym środowisku. Przykładem zastosowania 12 V AC może być instalacja oświetlenia LED w kabinie prysznicowej lub nad wanną, gdzie bezpośredni kontakt z wodą stwarza dodatkowe zagrożenie. Zgodnie z normami IEC 60364, stosowanie niskiego napięcia, takiego jak 12 V, w obszarach o podwyższonym ryzyku, jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników. Oprócz tego, systemy oświetleniowe zasilane niskim napięciem są często bardziej energooszczędne i umożliwiają zastosowanie rozwiązań z zakresu inteligentnego budownictwa, takich jak zdalne sterowanie oświetleniem.

Pytanie 12

Jak wpłynie na ilość wydzielanego ciepła w czasie, w grzejniku elektrycznym, gdy spiralę grzejną zmniejszy się o połowę, a napięcie pozostanie takie samo?

A. Zwiększy się czterokrotnie
B. Zmniejszy się czterokrotnie
C. Zmniejszy się dwukrotnie
D. Zwiększy się dwukrotnie
Odpowiedź, że ilość wydzielonego ciepła w jednostce czasu zwiększy się dwukrotnie, jest prawidłowa, ponieważ zmiana długości spirali grzejnej grzejnika elektrycznego wpływa na opór elektryczny. Zgodnie z prawem Ohma, opór R przewodnika jest proporcjonalny do jego długości l, co można zapisać jako R = ρ * (l/A), gdzie ρ to oporność właściwa, a A to pole przekroju poprzecznego. Skrócenie spirali grzejnej o połowę prowadzi do zmniejszenia oporu R. Przy stałym napięciu zasilania (U), moc P wydobywana z grzejnika może być określona wzorem P = U²/R. Zmniejszenie oporu o połowę spowoduje, że moc wzrośnie dwukrotnie, ponieważ w mianowniku wzoru P mamy wartość oporu, która uległa redukcji. W praktyce oznacza to, że grzejnik będzie efektywniej przekazywał ciepło do otoczenia, co jest istotne w kontekście optymalizacji systemów grzewczych, szczególnie w zastosowaniach przemysłowych i budowlanych, gdzie zarządzanie energią ma kluczowe znaczenie.

Pytanie 13

Badania instalacji odgromowej w obiekcie budowlanym ujawniły rezystancję uziomu równą 35 Ω. Aby uzyskać zalecaną rezystancję uziomu na poziomie 10 Ω, należy

A. zwiększyć średnicę zwodów w instalacji odgromowej
B. usunąć zaciski probiercze
C. wydłużyć uziom szpilkowy
D. powiększyć średnicę przewodu odgromowego
Wydłużenie uziomu szpilkowego jest kluczowym działaniem zmierzającym do obniżenia rezystancji uziomu do zalecanych 10 Ω. Uziom szpilkowy, umieszczony w gruncie, działa jako przewodnik, który odprowadza prąd do ziemi. Jego efektywność zależy od długości, średnicy oraz rodzaju gruntu. Zwiększenie długości uziomu pozwala na większy kontakt z różnymi warstwami gleby, co zmniejsza opór elektryczny. Zgodnie z normą PN-EN 62305, zaleca się, aby długość uziomów wynosiła co najmniej 2 m, a w przypadku odporności na wyładowania atmosferyczne długość uziomu powinna być jeszcze większa. W praktyce, jeśli standardowa szpilka ma długość 1,5 m, przedłużenie jej o kolejne 1,5 m lub zastosowanie kilku szpilek połączonych ze sobą w odpowiednich miejscach przyczynia się do znaczącego obniżenia rezystancji. Warto również pamiętać, że jakość uziomu wpływa na bezpieczeństwo instalacji odgromowej, a jego odpowiednia rezystancja jest kluczowa dla skutecznego działania całego systemu ochrony przed wyładowaniami atmosferycznymi.

Pytanie 14

Jaki jest maksymalny dopuszczalny czas wyłączenia zasilania w celu zapewnienia ochrony przed porażeniem elektrycznym w przypadku uszkodzenia w systemie sieciowym TN-S, kiedy napięcie fazowe przekracza 400 V, a obwody odbiorcze mają prąd znamionowy do 32 A?

A. 0,8 s
B. 0,5 s
C. 0,1 s
D. 0,2 s
Czas wyłączenia zasilania w instalacjach elektrycznych jest kluczowym elementem ochrony przed porażeniem prądem. W przypadku odpowiedzi, które wskazują na czasy wyłączenia dłuższe niż 0,1 s, istnieje fundamentalne nieporozumienie dotyczące norm ochrony przeciwporażeniowej. Czas 0,5 s czy 0,2 s, choć mogą wydawać się wystarczające, nie spełniają wymogów stawianych przez normy, takie jak PN-EN 60364-4-41, które jasno określają, że najkrótszy czas wyłączenia zasilania powinien wynosić 0,1 s dla obwodów o prądzie znamionowym do 32 A w układzie TN-S. W wydłużonych czasach wyłączenia zwiększa się ryzyko dla zdrowia użytkowników, ponieważ dłuższa ekspozycja na prąd może prowadzić do poważnych obrażeń. Typowe błędy myślowe prowadzące do takich wniosków obejmują ignorowanie specyfiki norm oraz nieprawidłowe rozumienie zasad działania zabezpieczeń elektrycznych. Często myli się również czasy wyłączenia dla różnych rodzajów instalacji, co prowadzi do stosowania niewłaściwych wartości czasowych, które mogą być nieadekwatne do zapewnienia bezpieczeństwa. Wiedza o ochronie przed porażeniem prądem oraz znajomość aktualnych norm są kluczowe dla projektowania i eksploatacji instalacji elektrycznych, aby zminimalizować ryzyko wypadków i zapewnić bezpieczeństwo użytkowników.

Pytanie 15

Jakie środki ochrony przed porażeniem stosuje się w przypadku dotyku bezpośredniego w urządzeniach pracujących do 1 kV?

A. Usytuowanie części czynnych poza zasięgiem dłoni.
B. Izolacja elektryczna obwodu pojedynczego odbiornika.
C. Wykorzystanie izolacji podwójnej lub wzmocnionej.
D. Automatyczne odłączenie zasilania.
Umieszczenie części czynnych poza zasięgiem ręki stanowi jedną z kluczowych metod zapobiegania porażeniom prądem, szczególnie w instalacjach niskonapięciowych do 1 kV. Ta strategia opiera się na zasadzie, że fizyczne oddalenie od elementów pod napięciem skutecznie eliminują ryzyko przypadkowego kontaktu. Przykładem takiego rozwiązania są obudowy urządzeń elektrycznych, które są projektowane w sposób, aby niebezpieczne części były niedostępne dla użytkownika. Zgodnie z normami, takimi jak PN-EN 61140, wymagane jest, aby części czynne były umieszczone w miejscach, które są trudne do osiągnięcia bez specjalnych narzędzi lub wiedzy. Dodatkowo, ta metoda ma zastosowanie w wielu obiektach użyteczności publicznej, gdzie bezpieczeństwo użytkowników jest priorytetem. W praktyce, umieszczając elementy elektryczne w trudno dostępnych miejscach, minimalizuje się możliwość przypadkowego dotyku, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych.

Pytanie 16

Który z poniższych sposobów łączenia uzwojeń transformatora zapewnia jednoczesne zasilanie wszystkich faz?

A. Układ trójkąt-gwiazda
B. Układ równoległy
C. Układ gwiazda-trójkąt
D. Układ szeregowy
Układ gwiazda-trójkąt jest jednym z popularnych sposobów łączenia uzwojeń w transformatorach trójfazowych. W tym rozwiązaniu uzwojenie pierwotne transformatora połączone jest w układzie gwiazdy, a wtórne w układzie trójkąta. Taki sposób połączenia pozwala na efektywne zasilanie wszystkich trzech faz jednocześnie, co jest kluczowe w zastosowaniach przemysłowych. Gwiazda-trójkąt jest często stosowany, gdy potrzebujemy obniżyć napięcie z sieci przesyłowej na poziom użytkowy w zakładach produkcyjnych. Moim zdaniem, jedną z głównych zalet tego układu jest jego zdolność do redukcji prądów w fazach transformatora, co przyczynia się do zwiększenia efektywności energetycznej i zmniejszenia strat cieplnych. W praktyce, transformator z układem gwiazda-trójkąt może być częścią infrastruktury zasilającej różnorodne maszyny, które wymagają stabilnego i wydajnego dostarczania energii. Zastosowanie tego układu jest zgodne z dobrymi praktykami w branży elektroenergetycznej, co jest szczególnie ważne przy projektowaniu systemów zasilania w dużych obiektach przemysłowych.

Pytanie 17

Jakie skutki dla instalacji mieszkalnej przyniesie zamiana przewodu YDY 3x1,5 mm2 na YADY 3 x 1,5 mm2?

A. Wytrzymałość elektryczna izolacji wzrośnie
B. Przewodność elektryczna przewodów ulegnie zwiększeniu
C. Obciążalność długotrwała instalacji zostanie zmniejszona
D. Rezystancja przewodów ulegnie zmniejszeniu
Jest trochę zamieszania, jeśli chodzi o różnice między YDY a YADY, co prowadzi do mylnych przekonań. Wydaje się, że ludzie myślą, że przewodność elektryczna się zwiększa z innym materiałem, ale to nie tak działa. Przewody 1,5 mm2 z obu typów mają tę samą przewodność, bo to zależy od przekroju, a nie od samego materiału. Też, jak mowa o wytrzymałości izolacji, to YADY wcale nie jest lepszy. Właściwości izolacyjne YADY są gorsze niż YDY, więc nie ma szans, że YADY jest bardziej odporny na wysokie napięcia. I wiesz, rezystancja też się nie zmienia, bo to zależy od materiału i długości, a nie od typu przewodu. W praktyce dobór przewodu powinien być oparty na normach, takich jak PN-IEC 60364, bo jak się użyje złych przewodów, to może być niebezpiecznie. Awaria sprzętu, przegrzewanie – to nie są rzeczy, które chcesz mieć na głowie.

Pytanie 18

Jakiej informacji nie jest konieczne zawarcie w instrukcji użytkowania instalacji elektrycznych chronionych wyłącznikami nadmiarowo-prądowymi?

A. Zasad bezpieczeństwa przy realizacji prac eksploatacyjnych
B. Terminów dotyczących prób oraz kontrolnych pomiarów
C. Wybory i konfiguracji urządzeń zabezpieczających
D. Danych technicznych instalacji
Kiedy dobierasz urządzenia zabezpieczające, musisz naprawdę wiedzieć, co robisz i przeanalizować, jakie masz parametry techniczne. Instrukcja dotycząca instalacji elektrycznych, które mają wyłączniki nadmiarowo-prądowe, nie musi opisywać wszystkiego na szczegółowo, bo każdy przypadek jest inny i trzeba to dopasować do konkretnej sytuacji. W praktyce dobierasz te urządzenia na podstawie tego, jak duże masz obciążenie, jak wygląda sama instalacja i jakie są warunki pracy. Na przykład, wyłączniki nadmiarowo-prądowe powinny być wybierane zgodnie z normami PN-EN 60898. Ważne jest, żebyś wiedział, jakie są ich cechy – na przykład typ wyłącznika. Powinieneś to określić, analizując obciążenie i możliwe zagrożenia. Dlatego instrukcja eksploatacji koncentruje się na zasadach użytkowania, kontroli i konserwacji – to wszystko jest kluczowe, żeby zapewnić bezpieczeństwo i sprawność systemu.

Pytanie 19

Który z podanych materiałów przewodzących jest najczęściej stosowany w instalacjach elektrycznych ze względu na swoje właściwości?

A. Nikiel
B. Miedź
C. Stal
D. Aluminium
Miedź to materiał przewodzący, który jest najczęściej stosowany w instalacjach elektrycznych ze względu na swoje wyjątkowe właściwości. Przede wszystkim charakteryzuje się bardzo dobrą przewodnością elektryczną, co oznacza, że opór stawiany przepływającemu prądowi jest minimalny. Dzięki temu straty energii są zredukowane, co jest kluczowe w efektywnym przesyle energii. Ponadto, miedź jest materiałem relatywnie łatwym do formowania, co ułatwia produkcję przewodów o różnych kształtach i rozmiarach. Jest również odporny na korozję, co przedłuża żywotność instalacji. Zastosowanie miedzi w kablach i przewodach elektrycznych jest standardem w branży, a jej właściwości mechaniczne pozwalają na utrzymanie wysokiej wytrzymałości oraz elastyczności przewodów. Warto również zauważyć, że miedź jest stosowana w różnych gałęziach przemysłu elektrotechnicznego, w tym w transformatorach, silnikach elektrycznych i generatorach, co świadczy o jej wszechstronności i niezawodności. Standardy branżowe i normy międzynarodowe, takie jak IEC i ANSI, często rekomendują użycie miedzi w instalacjach ze względu na jej doskonałe właściwości przewodzące i mechaniczne.

Pytanie 20

Który z poniższych przewodów powinien zastąpić uszkodzony przewód OW 4×2,5 mm2, który zasila silnik indukcyjny trójfazowy do napędu maszyny w warsztacie ślusarskim?

A. H03V2V2H2-F 2X2,5
B. H03V2V2-F 3G2,5
C. H07RR-F 5G2,5
D. H07VV-U 5G2,5
Odpowiedź H07RR-F 5G2,5 jest poprawna, ponieważ przewody te charakteryzują się odpowiednią konstrukcją oraz właściwościami mechanicznymi, które są niezbędne do zasilania silników indukcyjnych w warunkach warsztatowych. Przewód H07RR-F to elastyczny przewód gumowy, co oznacza, że jest odporny na zginanie i uszkodzenia mechaniczne. Dzięki temu idealnie nadaje się do pracy w miejscach o dużym ryzyku uszkodzenia, takich jak warsztaty, gdzie maszyny są często przemieszczane. Dodatkowo, przewód ten posiada pięć żył o przekroju 2,5 mm², co zapewnia odpowiednią nośność prądową oraz możliwość podłączenia do trójfazowych silników indukcyjnych. Zgodnie z normą IEC 60227, H07RR-F spełnia wszystkie wymagania dotyczące bezpieczeństwa oraz jakości, co czyni go odpowiednim wyborem w kontekście zasilania silników. W praktyce, stosując ten przewód, można zminimalizować ryzyko pożaru oraz awarii sprzętu, co jest kluczowe w każdej przestrzeni roboczej.

Pytanie 21

Regularne kontrole eksploatacyjne instalacji elektrycznej w budynku jednorodzinnym powinny być realizowane co najmniej raz na

A. 5 lat
B. kwartał
C. 3 lata
D. rok
Okresowe badania eksploatacyjne instalacji elektrycznej w domach jednorodzinnych są kluczowym elementem zapewnienia bezpieczeństwa oraz niezawodności funkcjonowania tych systemów. Zgodnie z przepisami prawa budowlanego oraz normami PN-IEC 60364, zaleca się, aby takie badania były przeprowadzane nie rzadziej niż co pięć lat. Taki okres jest uzasadniony, ponieważ w ciągu tego czasu mogą wystąpić różne czynniki wpływające na stan techniczny instalacji, takie jak naturalne zużycie materiałów, zmiany w obciążeniu elektrycznym czy też zmiany w przepisach dotyczących bezpieczeństwa. Regularne kontrole pozwalają wykryć potencjalne usterki, co z kolei może zapobiec poważnym awariom oraz zagrożeniom pożarowym. Przykładowo, nieprawidłowo wykonana instalacja lub zużyty osprzęt mogą prowadzić do zwarć, które mogą zagrażać życiu mieszkańców. Dlatego zaleca się, aby każde badanie obejmowało przegląd stanu izolacji przewodów, oceny zabezpieczeń oraz identyfikację wszelkich nieprawidłowości. Dobrą praktyką jest również dokumentowanie wyników badań oraz wdrażanie niezbędnych działań naprawczych, co w przyszłości może posłużyć jako cenny materiał dowodowy w przypadku ewentualnych sporów.

Pytanie 22

Ile maksymalnie gniazd wtykowych można zainstalować w jednym obwodzie w instalacjach elektrycznych w budynkach mieszkalnych?

A. 4
B. 6
C. 12
D. 10
Odpowiedź 10 gniazd wtyczkowych na jedno gniazdo obwodowe jest zgodna z normami oraz praktykami stosowanymi w instalacjach elektrycznych. Zgodnie z Polskimi Normami, a także wytycznymi zawartymi w normach europejskich, maksymalna liczba gniazd wtyczkowych, które można podłączyć do jednego obwodu, powinna wynosić 10. To ograniczenie wynika z konieczności zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników oraz ochrony instalacji przed przeciążeniem. Zbyt duża liczba gniazd wtyczkowych podłączonych do jednego obwodu może prowadzić do przegrzewania się przewodów, a co za tym idzie, do ryzyka pożaru. Przykładem może być sytuacja, w której użytkownik podłącza wiele urządzeń o dużym poborze mocy, takich jak czajniki, mikrofalówki czy komputery, co może przekroczyć dopuszczalny prąd obwodu. Dlatego ważne jest przestrzeganie zasad bezpieczeństwa oraz odpowiednie projektowanie instalacji elektrycznych, aby uniknąć niebezpieczeństw związanych z przeciążeniem.

Pytanie 23

Który z poniższych wyłączników nadprądowych powinien być zastosowany do zabezpieczenia obwodu zasilającego trójfazowy silnik klatkowy o następujących parametrach znamionowych: P = 11 kW, U = 400 V, cos φ = 0,73, η = 80%?

A. S303 C40
B. S303 C32
C. S303 C25
D. S303 C20
Wybór niewłaściwego wyłącznika nadprądowego może prowadzić do poważnych konsekwencji, zarówno dla samego silnika, jak i dla całego układu zasilania. W przypadku wyłączników S303 C25 i S303 C20, ich prąd znamionowy jest zbyt niski w stosunku do obliczonego prądu silnika, który wynosi około 18,5 A. Użycie wyłącznika C25, który ma prąd znamionowy 25 A, może prowadzić do częstych wyłączeń podczas normalnej pracy silnika, co w dłuższej perspektywie może prowadzić do niepotrzebnego stresu mechanicznego oraz uszkodzenia silnika. Podobnie, wybór C20 jest jeszcze bardziej ryzykowny, ponieważ jego prąd znamionowy nie tylko nie zapewnia odpowiedniego marginesu bezpieczeństwa, ale także zwiększa ryzyko wyłączeń przy normalnych obciążeniach. Ponadto, wyłącznik C40, mimo że posiada większy prąd znamionowy niż potrzebny, również nie jest odpowiedni, ponieważ jego wartość może prowadzić do zbyt późnych reakcji w przypadku przeciążenia, co zwiększa ryzyko uszkodzeń. W praktyce, dobór wyłączników nadprądowych powinien zawsze brać pod uwagę zarówno prąd znamionowy urządzenia, jak i charakterystykę pracy obwodu, aby zapewnić nie tylko ochronę, ale również optymalną wydajność systemu. Zgodnie z normami IEC 60947-2, istotne jest, aby wyłącznik był dostosowany do rzeczywistych warunków pracy, co w tym przypadku oznacza konieczność wyboru wyłącznika, który ma odpowiednio wyższy prąd znamionowy niż obliczony prąd silnika.

Pytanie 24

Dla urządzenia zasilanego trójfazową instalacją elektryczną o napięciu nominalnym 400 V maksymalny pobór mocy wynosi 13 kW. Określ minimalną wartość prądu znamionowego zabezpieczenia przedlicznikowego, przyjmując rezystancyjny charakter odbiorników i pomijając problem selektywności zabezpieczeń?

A. 20 A
B. 10 A
C. 25 A
D. 16 A
W przypadku obiektu zasilanego instalacją elektryczną trójfazową o napięciu znamionowym 400 V, aby obliczyć minimalną wartość prądu znamionowego zabezpieczenia przedlicznikowego, należy skorzystać z zależności między mocą, napięciem a prądem. Znamionowa moc wynosząca 13 kW (13 000 W) w połączeniu z napięciem 400 V umożliwia obliczenie prądu za pomocą wzoru: P = √3 * U * I, gdzie P to moc, U to napięcie, a I to prąd. Przekształcając wzór, otrzymujemy: I = P / (√3 * U). Podstawiając dane: I = 13000 / (√3 * 400) ≈ 18,7 A. W praktyce dobieramy zabezpieczenie na wartość wyższą, aby zapewnić odpowiedni margines. Z tego powodu wybrana wartość 20 A jest odpowiednia, zgodna z dobrymi praktykami doboru zabezpieczeń, które powinny mieć również margines na ewentualne przeciążenia. Zastosowanie zabezpieczeń o wartości minimalnej 20 A zapewnia lepszą ochronę przed uszkodzeniem instalacji oraz zmniejsza ryzyko wyzwolenia zabezpieczeń podczas normalnej pracy urządzeń. Warto także pamiętać o konieczności przestrzegania norm PN-IEC 60364, które stanowią wytyczne dotyczące projektowania i wykonania instalacji elektrycznych.

Pytanie 25

W celu sprawdzenia poprawności działania dwóch wyłączników różnicowoprądowych EFI-2 25/0,03 zmierzono ich różnicowe prądy zadziałania. Na podstawie wyników pomiarów zamieszczonych w tabeli określ poprawność działania tych wyłączników.

Wyłącznik różnicowoprądowyZmierzony prąd różnicowy IΔ
mA
135
225

A. 1 – niesprawny, 2 – sprawny.
B. 1 – sprawny, 2 – niesprawny.
C. Oba wyłączniki niesprawne.
D. Oba wyłączniki sprawne.
Odpowiedź 1 – niesprawny, 2 – sprawny jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z normami bezpieczeństwa wyłączników różnicowoprądowych, powinny one zadziałać przy określonym prądzie różnicowym. W przypadku wyłącznika EFI-2 25/0,03 wymagana wartość prądu różnicowego wynosi 30 mA. Wyłącznik nr 1 zadziałał przy prądzie 35 mA, co oznacza, że przekracza dopuszczalny poziom i nie jest w stanie skutecznie chronić przed porażeniem prądem elektrycznym. Natomiast wyłącznik nr 2 zadziałał przy prądzie 25 mA, co jest zgodne z wymaganiami i wskazuje na jego sprawność. W praktyce, poprawne działanie wyłączników różnicowoprądowych jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników instalacji elektrycznych, ponieważ ich zadaniem jest ochrona przed skutkami prądów uziemiających i porażeniem. Regularne testowanie tych urządzeń zgodnie z normami PN-EN 61008 jest zalecane, aby zapewnić ich niezawodność i efektywność w warunkach użytkowania.

Pytanie 26

Jaką wartość powinno mieć napięcie pomiarowe przy pomiarze rezystancji izolacji kabla umieszczonego w gruncie?

A. 1 000 V
B. 2 500 V
C. 250 V
D. 500 V
Napięcia 1 000 V, 500 V i 250 V są nieodpowiednie do pomiarów rezystancji izolacji kabli ułożonych w ziemi, ponieważ są zbyt niskie, aby zapewnić dokładne i wiarygodne wyniki. Użycie napięcia 1 000 V może być stosowane w niektórych aplikacjach, jednak w przypadku kabli ułożonych w ziemi, nie dostarcza ono wystarczającej energii do identyfikacji potencjalnych uszkodzeń izolacji, które mogą być przyczyną awarii w przyszłości. Podobnie, napięcie 500 V jest zdecydowanie poniżej standardów przemysłowych dla takich zastosowań, co skutkuje brakiem możliwości wykrycia słabych punktów w izolacji. Z kolei wartość 250 V jest znacznie zbyt niska, aby jakiekolwiek pomiary miały sens w kontekście oceny stanu izolacji w trudnych warunkach gruntowych. Zastosowanie niewłaściwego napięcia podczas pomiarów może prowadzić do fałszywych wyników, co w konsekwencji prowadzi do błędnych decyzji w zakresie konserwacji i eksploatacji kabli. Kluczowe jest, aby w takich sytuacjach polegać na uznanych standardach i dobrach praktykach branżowych, które jasno wskazują, że napięcie 2 500 V powinno być stosowane w celu zapewnienia odpowiedniej dokładności pomiarów i bezpieczeństwa całej instalacji.

Pytanie 27

Który z wymienionych wyłączników nadprądowych powinien zabezpieczać obwód zasilający trójfazowy silnik klatkowy o parametrach znamionowych: Pn = 11 kW, Un = 400 V, cos φ = 0,73, η = 80 %?

A. S303 C40
B. S303 C20
C. S303 C25
D. S303 C32
Wybór nieodpowiedniego wyłącznika nadprądowego do zasilania silnika klatkowego może prowadzić do poważnych konsekwencji dla bezpieczeństwa i efektywności całego systemu. W przypadku odpowiedzi S303 C40, chociaż nominalna wartość prądu jest wystarczająca do obsługi silnika, to jednak wybór wyłącznika o większej wartości prądowej może prowadzić do sytuacji, w której wyłącznik nie zadziała w przypadku rzeczywistych przeciążeń. Wyłącznik ten, ze względu na swoje właściwości, może nie reagować na chwilowe wzrosty prądu, co w konsekwencji może prowadzić do uszkodzeń silnika, a nawet pożaru. Na przykład, w przypadku prądu rozruchowego, który może być znacznie wyższy niż prąd znamionowy, wyłącznik C40 może nie zadziałać, co stwarza duże ryzyko awarii. Z kolei odpowiedź S303 C25 i S303 C20 są zbyt niskie, aby zapewnić odpowiednią ochronę dla silnika o podanych parametrach. Takie podejście nie uwzględnia zapasu bezpieczeństwa, co może prowadzić do zbyt częstego zadziałania wyłącznika w normalnych warunkach pracy silnika. Dobrą praktyką jest stosowanie wyłączników, które są w stanie wykryć zarówno przeciążenia, jak i zwarcia, a odpowiedni dobór wartości znamionowej jest kluczowy w zapewnieniu stabilności i bezpieczeństwa całego systemu elektrycznego. Dlatego w kontekście obiektu, jakim jest silnik klatkowy, należy kierować się zasadami doboru sprzętu ochronnego zgodnie z aktualnymi normami i standardami, aby uniknąć nieprzewidzianych awarii.

Pytanie 28

Aby zweryfikować poprawność funkcjonowania wyłączników różnicowoprądowych, zmierzono ich różnicowe prądy zadziałania i wyniki umieszczono w poniższej tabeli. Który z wyłączników spełnia kryterium prądu zadziałania IA = (0,5÷1,00) IN?

WyłącznikWynik pomiaru różnicowego prądu zadziałania IΔ
P302 25-10-AC30 mA
P202 25-30-AC25 mA
P304 40-30-AC40 mA
P304 40-100-AC40 mA

A. P302 25-10-AC
B. P304 40-30-AC
C. P304 40-100-AC
D. P202 25-30-AC
Wyłącznik różnicowoprądowy P202 25-30-AC jest poprawnym wyborem, ponieważ jego zmierzony prąd zadziałania wynosi 25 mA, co plasuje go w przedziale od 15 mA do 30 mA, zgodnym z wymaganiami prądu zadziałania IA = (0,5÷1,00) IN. Zgodnie z normą PN-EN 61008, wyłączniki różnicowoprądowe muszą działać w określonym zakresie prądów zadziałania, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników oraz ochrony instalacji elektrycznych. Przykładem praktycznego zastosowania tego wyłącznika jest jego instalacja w budynkach mieszkalnych, gdzie chroni przed porażeniem prądem elektrycznym w przypadku uszkodzenia izolacji. Odpowiedni dobór wyłącznika do wartości znamionowych instalacji jest kluczowy, aby zapewnić skuteczną ochronę i minimalizować ryzyko uszkodzeń, a P202 25-30-AC spełnia te normy, co czyni go odpowiednim wyborem.

Pytanie 29

Jaką wartość prądu znamionowego powinien mieć bezpiecznik chroniący uzwojenie pierwotne transformatora bezpieczeństwa 230/24 V, jeśli jest przeznaczony do pracy z obciążeniem rezystancyjnym o maksymalnej mocy 100 W?

A. 0,4 A
B. 0,8 A
C. 0,5 A
D. 1,0 A
Wartość prądu znamionowego bezpiecznika, który zabezpiecza uzwojenie pierwotne transformatora bezpieczeństwa 230/24 V, powinna wynosić 0,5 A. Aby obliczyć odpowiedni prąd znamionowy, można skorzystać z podstawowego wzoru: P = U * I, gdzie P to moc (w watach), U to napięcie (w woltach), a I to prąd (w amperach). W przypadku obciążenia rezystancyjnego o maksymalnej mocy 100 W, przy napięciu 24 V, obliczamy prąd: I = P / U = 100 W / 24 V = 4,17 A. To jednak dotyczy wyjścia transformatora. Na uzwojeniu pierwotnym, gdzie napięcie wynosi 230 V, moc pozostaje ta sama, więc: I = P / U = 100 W / 230 V = 0,435 A, co oznacza, że dla praktycznych zastosowań, bezpiecznik o wartości 0,5 A, jest odpowiednim wyborem, biorąc pod uwagę także tolerancje i warunki pracy, w tym normy bezpieczeństwa, które zalecają stosowanie bezpieczników o wartościach nominalnych wyższych niż obliczone, aby zapewnić dodatkową ochronę w przypadku chwilowych przeciążeń. Dodatkowo, stosowanie bezpiecznika o tej wartości zapewnia zgodność z normami PN-EN 60269, które regulują zasady zabezpieczeń elektrycznych.

Pytanie 30

Jakie powinno być znamionowe natężenie prądu dla instalacyjnego wyłącznika nadprądowego używanego w systemie z napięciem 230 V, 50 Hz, jako zabezpieczenie obwodu wykonanego z przewodu 3x2,5 mm2, który zasila 1-fazowy piec elektryczny o mocy 3 kW?

A. 25 A
B. 6 A
C. 10 A
D. 16 A
Wybór znamionowego prądu instalacyjnego wyłącznika nadprądowego na poziomie 16 A w przypadku obwodu zasilającego piec elektryczny o mocy 3 kW jest zgodny z zasadami zabezpieczeń elektrycznych. Przy napięciu 230 V, prąd pobierany przez piec można obliczyć, korzystając ze wzoru P = U * I, co daje I = P / U, a w naszym przypadku I = 3000 W / 230 V = 13,04 A. Z tego wynika, że wyłącznik nadprądowy o znamionowym prądzie 16 A będzie odpowiedni, zapewniając odpowiedni margines bezpieczeństwa oraz uwzględniając warunki pracy, takie jak prądy rozruchowe. Zgodnie z normą PN-IEC 60364-4-41, zabezpieczenia instalacyjne powinny być dobrane z odpowiednim zapasem, aby zminimalizować ryzyko wyzwolenia wyłącznika w normalnych warunkach eksploatacyjnych. Dodatkowo, zastosowanie przewodu 3x2,5 mm², który ma odpowiednią zdolność prądową, sprzyja bezpieczeństwu i niezawodności instalacji. W praktyce, 16 A jest powszechnie stosowane dla podobnych obwodów, co czyni tę odpowiedź właściwą.

Pytanie 31

Jakie są dopuszczalne maksymalne terminy między kolejnymi kontrolami instalacji elektrycznych w pomieszczeniach z wyziewami żrącymi?

A. 1 rok dla weryfikacji skuteczności ochrony przeciwporażeniowej oraz 5 lat dla weryfikacji rezystancji izolacji
B. 1 rok dla weryfikacji skuteczności ochrony przeciwporażeniowej oraz 1 rok dla weryfikacji rezystancji izolacji
C. 5 lat dla weryfikacji skuteczności ochrony przeciwporażeniowej oraz 5 lat dla weryfikacji rezystancji izolacji
D. 5 lat dla weryfikacji skuteczności ochrony przeciwporażeniowej oraz 1 rok dla weryfikacji rezystancji izolacji
Wybór odpowiedzi, że maksymalne okresy między sprawdzeniami instalacji elektrycznych w pomieszczeniach z wyziewami żrącymi wynoszą 1 rok dla ochrony przeciwporażeniowej i 1 rok dla rezystancji izolacji, są naprawdę zgodne z tym, co mówi prawo i normy. W takich miejscach jak laboratoria chemiczne czy fabryki ryzyko uszkodzenia izolacji jest wyższe, dlatego kontrole powinny być częstsze. Trzeba regularnie sprawdzać, czy wyłączniki różnicowo-prądowe działają, bo to kluczowe dla bezpieczeństwa. A jeśli chodzi o rezystancję izolacji, to wczesne wykrycie problemów może zapobiec poważnym awariom. W praktyce, dobrze zorganizowane harmonogramy przeglądów w zakładach pomagają się dostosować do wymogów prawnych i standardów bezpieczeństwa, takich jak norma PN-EN 60079 dla atmosfer wybuchowych czy PN-IEC 60364 dla instalacji elektrycznych. Przestrzeganie tych zasad jest bardzo ważne, aby zminimalizować ryzyko wypadków i chronić ludzi oraz mienie.

Pytanie 32

Zamieszczone w tabeli wyniki pomiarów rezystancji izolacji uzwojeń trójfazowego silnika asynchronicznego o napięciu Un = 400 V i prądzie In = 20 A świadczą o uszkodzeniu izolacji

UzwojenieRezystancja izolacji między uzwojeniem a obudową
U1-U24 000
V1-V26 000
W1-W28 000

A. uzwojenia U1-U2.
B. uzwojeń U1-U2 i W1-W2.
C. uzwojeń U1-U2 i V1-V2.
D. uzwojenia V1-V2.
Odpowiedź dotycząca uzwojenia U1-U2 jest poprawna, ponieważ pomiar rezystancji izolacji wykazuje, że wartość ta wynosi 4000 kΩ, co jest najniższą wartością spośród wszystkich analizowanych uzwojeń. W kontekście norm dotyczących izolacji w silnikach asynchronicznych, taka rezystancja jest nieprzystosowana do bezpiecznego użytkowania. Zgodnie z normami, rezystancja izolacji powinna być jak najwyższa, aby zminimalizować ryzyko przebicia izolacji i zapewnić właściwe działanie silnika. W praktyce, w przypadku stwierdzenia niskiej rezystancji, konieczne jest przeprowadzenie dodatkowych badań, w tym testów wytrzymałościowych lub wymiany uszkodzonego uzwojenia. Przykładowo, w silnikach przemysłowych często stosuje się procedury rutynowej konserwacji, które obejmują regularne pomiary rezystancji izolacji, aby zapewnić, że silnik działa w optymalnych warunkach. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla każdego inżyniera zajmującego się eksploatacją i utrzymaniem maszyn, co pozwala unikać kosztownych przestojów oraz awarii.

Pytanie 33

Silnik szeregowy prądu stałego pracuje w trybie dorywczym. Co może być najczęstszą przyczyną braku reakcji silnika po włączeniu napięcia zasilającego?

A. Wystająca izolacja między działkami komutatora
B. Przerwa w obwodzie twornika
C. Zabrudzony komutator
D. Nieodpowiednio dobrane szczotki
Przerwa w obwodzie twornika jest najpoważniejszym problemem, który może prowadzić do braku reakcji silnika na załączenie napięcia zasilania. W silniku szeregowym prądu stałego, twornik jest kluczowym elementem, który przekształca energię elektryczną w energię mechaniczną. Przerwa w obwodzie twornika oznacza, że prąd nie ma możliwości przepływu przez uzwojenie, co skutkuje brakiem momentu obrotowego i zatrzymaniem silnika. Taki stan może być spowodowany różnymi czynnikami, takimi jak uszkodzenie izolacji, korozja styków, czy mechaniczne uszkodzenia przewodów. W praktyce, aby zapobiegać takim problemom, zaleca się regularne przeglądy silników, zwłaszcza w zastosowaniach dorywczych, gdzie silnik może być narażony na dłuższe okresy bezczynności. W przypadku wykrycia przerwy, należy przeprowadzić diagnostykę, aby zidentyfikować miejsce usterki i podjąć odpowiednie kroki naprawcze, zgodne z branżowymi standardami serwisowymi, aby zapewnić długoterminowe i niezawodne działanie urządzenia. Dodatkowo, znajomość zasad działania silników prądu stałego oraz ich budowy, pozwala na szybsze rozwiązywanie problemów i podejmowanie skutecznych działań prewencyjnych.

Pytanie 34

Podczas intensywnych opadów śniegu w jednym z rejonów napowietrznej linii niskiego napięcia zaobserwowano zanik napięcia w jednej fazie. Monterzy wymienili uszkodzony bezpiecznik w stacji transformatorowej na słupie, ale po ponownym uruchomieniu zasilania bezpiecznik natychmiast znowu uległ awarii. Jakie mogą być najprawdopodobniejsze przyczyny tej usterki?

A. Zwarcie doziemne jednej fazy
B. Przeciążenie obwodu linii spowodowane dogrzewaniem elektrycznym mieszkań
C. Zawilgocenie izolacji przewodów AFL do odbiorców
D. Zbyt duża asymetria obciążenia odbiornikami u jednego z odbiorców
Odpowiedzi związane z zawilgoceniem izolacji przewodów, przeciążeniem obwodu oraz asymetrią obciążenia, choć mogą być logicznie uzasadnione, nie wyjaśniają w pełni sytuacji opisanej w pytaniu. Zawilgocenie izolacji przewodów AFL, choć może prowadzić do kłopotów z przewodnictwem elektrycznym, nie jest w stanie wywołać natychmiastowego uszkodzenia bezpiecznika po jego wymianie bez dodatkowego czynnika, takiego jak zwarcie doziemne. Przeciążenie obwodu w wyniku dogrzewania mieszkań również nie jest adekwatnym wytłumaczeniem, zwłaszcza że mówimy o szybkim uszkodzeniu bezpiecznika bez wskazania na długotrwałe przeciążenie. W przypadku przeciążenia, bezpiecznik zazwyczaj działa z opóźnieniem, co nie jest zgodne z opisanym zachowaniem. Asymetria obciążenia, chociaż może wprowadzać nierównomierności w działaniu systemu, nie prowadzi do bezpośredniego uszkodzenia bezpiecznika w opisany sposób. Typowe błędy myślowe to nadmierne skupienie na pojedynczym elemencie systemu, podczas gdy w rzeczywistości problem jest bardziej złożony i wymaga kompleksowego podejścia do analizy awarii w systemach elektroenergetycznych. W praktyce, zrozumienie mechanizmów działania zabezpieczeń oraz prawidłowe diagnozowanie problemów może pomóc w uniknięciu takich sytuacji w przyszłości.

Pytanie 35

Która z poniższych informacji powinna być wyeksponowana na elektrycznym urządzeniu napędowym?

A. Typ zastosowanych zabezpieczeń przeciwzwarciowych
B. Strzałka wskazująca wymagany kierunek obrotu
C. Poziom odchylenia napięcia zasilającego
D. Termin kolejnego przeglądu technicznego
Strzałka oznaczająca wymagany kierunek wirowania jest kluczowym elementem oznaczenia elektrycznego urządzenia napędowego, który musi być widoczny dla operatorów i personelu technicznego. Oznaczenie to jest niezbędne, aby zapewnić poprawne uruchomienie i eksploatację maszyny. W przypadku napędów elektrycznych, niewłaściwy kierunek wirowania może prowadzić do poważnych uszkodzeń mechanicznych, zwiększonego zużycia energii oraz zagrożeń dla bezpieczeństwa pracowników. W praktyce oznaczenie kierunku wirowania powinno być zgodne z obowiązującymi standardami, takimi jak norma PN-EN 60204-1 dotycząca bezpieczeństwa maszyn oraz prawidłowej obsługi urządzeń elektrycznych. Przykładowo, w przypadku silników elektrycznych, strzałka na obudowie silnika wskazuje, w którą stronę wirnik powinien się obracać podczas pracy. Niezastosowanie się do tych oznaczeń może skutkować błędami w procesu produkcji, a także prowadzić do znacznych kosztów napraw i przestojów.

Pytanie 36

Podczas naprawy obwodu zasilania silnika indukcyjnego trójfazowego o mocy 7,5 kW technik ma wymienić uszkodzony przewód OWY 4×4 mm2 450 V/750 V na nowy. Która z poniższych właściwości przewodu H03RR-F 4G4 uniemożliwia jego wykorzystanie w miejsce dotychczasowego?

A. Zbyt niskie napięcie znamionowe przewodu
B. Niewłaściwy materiał izolacji przewodu
C. Brak żyły izolowanej w kolorze żółtozielonym
D. Zbyt mały przekrój znamionowy żył przewodu
Zastosowanie przewodu H03RR-F 4G4 w miejsce przewodu OWY 4×4 mm² 450 V/750 V jest niewłaściwe, ponieważ jego napięcie znamionowe wynosi zaledwie 300 V/500 V, co jest zbyt niskie w kontekście wymagań dla obwodu zasilania silnika indukcyjnego o mocy 7,5 kW. Przewody muszą być dobierane zgodnie z maksymalnym napięciem, jakie mogą występować w danej instalacji. Standardy, takie jak PN-IEC 60228, określają dopuszczalne wartości dla przewodów, a dla silników często rekomendowane jest używanie przewodów o wyższym napięciu znamionowym, aby zapewnić nie tylko sprawność, ale również bezpieczeństwo użytkowania. W praktyce, stosowanie przewodów o adekwatnym napięciu znamionowym chroni przed ryzykiem przebicia izolacji, co mogłoby prowadzić do awarii urządzeń oraz potencjalnie niebezpiecznych sytuacji. W przypadku, gdyby przewód uległ uszkodzeniu, niskie napięcie znamionowe mogłoby nie zapewnić odpowiedniej ochrony, dlatego kluczowe jest przestrzeganie norm branżowych przy doborze materiałów. Właściwy dobór przewodów nie tylko wpływa na wydajność instalacji, ale również na bezpieczeństwo operacyjne, co jest priorytetem w każdej branży związanej z instalacjami elektrycznymi.

Pytanie 37

W celu oceny stanu technicznego silnika indukcyjnego trójfazowego zasilanego napięciem 230/400 V, który nie był uruchamiany od dłuższego czasu, dokonano jego oględzin i pomiarów. Na podstawie wyników pomiarów zamieszczonych w tabeli, określ stan techniczny tego silnika.

Wartość rezystancji pomiędzy zaciskami:
U1-U2V1-V2W1-W2U1-PEV1-PEW1-PE
5,1 Ω4,9 Ω4,7 Ω8,0 MΩ9,5 MΩ7,6 MΩ

A. Wyniki pomiarów pozytywne.
B. Zbyt duża rezystancja uzwojenia U.
C. Uszkodzona izolacja uzwojenia W.
D. Zbyt duża asymetria rezystancji uzwojeń.
Wyniki pomiarów są pozytywne, co oznacza, że silnik indukcyjny trójfazowy jest w dobrym stanie technicznym. Podczas oceny stanu technicznego silnika, kluczowe jest sprawdzenie rezystancji uzwojeń oraz izolacji. Rezystancje uzwojeń powinny być zbliżone do siebie, co świadczy o prawidłowym funkcjonowaniu silnika. W tym przypadku wartości rezystancji uzwojeń wynoszą 5,1 Ω, 4,9 Ω oraz 4,7 Ω, co wskazuje na ich równowagę i prawidłowość. Dodatkowo, rezystancja izolacji jest również bardzo wysoka, co jest niezwykle istotne, ponieważ niska rezystancja może prowadzić do zwarć i uszkodzeń silnika. Wartości izolacji wynoszą 8,0 MΩ, 9,5 MΩ oraz 7,6 MΩ, co wskazuje na dobrą kondycję izolacji i brak potencjalnych uszkodzeń. Przykładem dobrych praktyk w przemyśle jest regularne monitorowanie stanu technicznego maszyn, co pozwala na wczesne wykrywanie problemów i ich naprawę przed wystąpieniem poważniejszych awarii. Warto również przestrzegać standardów, takich jak PN-EN 60034-1, które definiują wymagania dotyczące silników elektrycznych.

Pytanie 38

Jakiego z wymienionych przyrządów należy użyć wraz z watomierzem, aby obliczyć współczynnik mocy urządzenia elektrycznego zasilanego prądem sinusoidalnym?

A. Amperomierza
B. Woltomierza
C. Częstościomierza
D. Waromierza
Amperomierz, woltomierz i częstościomierz to urządzenia pomiarowe, które, choć mają swoje zastosowania, nie są wystarczające do precyzyjnego określenia współczynnika mocy w obwodach prądu sinusoidalnego. Amperomierz mierzy natężenie prądu w obwodzie, co jest ważne, ale samodzielny pomiar nie dostarcza informacji o fazie prądu w stosunku do napięcia. W przypadku pomiaru mocy, kluczowe znaczenie ma określenie nie tylko wartości prądu, ale również jego relacji do napięcia, co nie jest możliwe bez urządzenia mierzącego różnicę fazową, jakim jest waromierz. Woltomierz, z kolei, mierzy napięcie w obwodzie, co także jest istotne, ale jego zastosowanie w obliczeniach mocy wymaga dodatkowego kontekstu fazowego. Częstościomierz mierzy częstotliwość sygnału, co nie ma bezpośredniego wpływu na obliczanie mocy czynnej czy współczynnika mocy. Typowym błędem w myśleniu o pomiarach mocy jest przekonanie, że wystarczy znać wartości prądu i napięcia, aby obliczyć moc, ignorując istotne aspekty związane z fazą sygnałów. Dlatego, aby uzyskać dokładne dane dotyczące współczynnika mocy, konieczne jest użycie waromierza w parze z watomierzem, co pozwala na pełne zrozumienie efektywności energetycznej danego urządzenia elektrycznego.

Pytanie 39

Na podstawie zamieszczonych wyników pomiarów rezystancji w przewodzie elektrycznym przedstawionym na ilustracji można stwierdzić, że żyły

Pomiar pomiędzy końcami żyłRezystancja
Ω
L1.1 – L1.20
L2.1 – L2.20
L3.1 – L3.20
N.1 – N.20
PE.1 – PE.2
L1.1 – L2.1
L1.1 – L3.1
L1.1 – N.1
L1.1 – PE.1
N.1 – PE.1
N.1 – L2.1
N.1 – L3.10

Ilustracja do pytania
A. N i L3 są zwarte oraz PE jest przerwana.
B. L1 i L2 są zwarte.
C. N i PE są zwarte oraz L3 jest przerwana.
D. L1 i L2 są przerwane.
Odpowiedź, że żyły N i L3 są zwarte oraz PE jest przerwana, jest prawidłowa, ponieważ wyniki pomiarów rezystancji wskazują na bezpośrednie połączenie elektryczne między tymi żyłami, co objawia się rezystancją równą 0 Ω. Taka sytuacja może wynikać z zastosowania odpowiednich technik testowania, które są zgodne z normami, takimi jak PN-EN 60204-1, dotyczące bezpieczeństwa urządzeń elektrycznych. W praktyce oznacza to, że w przypadku awarii lub zwarcia w obwodzie, może dojść do niebezpiecznych sytuacji, dlatego niezwykle istotne jest regularne testowanie instalacji elektrycznych. Przewód PE jest kluczowy dla bezpieczeństwa, a jego przerwanie wskazuje na poważne ryzyko. W takich sytuacjach należy podejść do naprawy systemu z najwyższą ostrożnością, stosując odpowiednie metody diagnostyczne, aby zapobiec zagrożeniom związanym z porażeniem prądem elektrycznym.

Pytanie 40

Kto jest uprawniony do przeprowadzenia konserwacji silnika tokarki TUE-35 w zakładzie elektromechanicznym?

A. Operator tej maszyny
B. Kierownik grupy mechaników
C. Osoba, która posiada odpowiednie przeszkolenie i uprawnienia
D. Każdy pracownik na pisemne zlecenie pracodawcy
Odpowiedź, że konserwację silnika tokarki TUE-35 może przeprowadzić osoba przeszkolona i uprawniona, jest prawidłowa ze względu na konieczność przestrzegania standardów bezpieczeństwa oraz eksploatacji maszyn. W branży mechanicznej i elektromechanicznej, konserwacja urządzeń mechanicznych, takich jak tokarki, wymaga specjalistycznej wiedzy oraz umiejętności, które zdobywa się podczas szkoleń. Tylko wykwalifikowany personel ma odpowiednie kompetencje do zdiagnozowania potencjalnych problemów, dokonywania niezbędnych napraw oraz przeprowadzania regularnych przeglądów technicznych, co zapobiega dalszym uszkodzeniom maszyny. Przykładem może być sytuacja, w której nieprzeszkolona osoba próbuje wymienić uszczelnienia w silniku, co może prowadzić do jego awarii lub nawet zagrożenia dla zdrowia pracowników. Warto zauważyć, że w wielu zakładach przemysłowych obowiązują określone normy, takie jak ISO 9001, które wymagają, aby wszystkie prace konserwacyjne były przeprowadzane przez wykwalifikowany personel, co podkreśla znaczenie odpowiednich uprawnień.