Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik elektryk
  • Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
  • Data rozpoczęcia: 2 maja 2025 02:50
  • Data zakończenia: 2 maja 2025 03:18

Egzamin zdany!

Wynik: 35/40 punktów (87,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jakiego rodzaju pracy powinien być przystosowany silnik elektryczny, który ma napędzać wentylator wyciągowy w procesie obróbki drewna?

A. S9 - praca z nieokresowymi zmianami obciążenia i prędkości obrotowej
B. S7 - praca okresowa długotrwała z hamowaniem elektrycznym
C. S3 - praca okresowa przerywana
D. S1 - praca ciągła
Silnik elektryczny do wentylatora wyciągowego w obróbce drewna powinien być przystosowany do pracy ciągłej. To znaczy, że powinien działać bez przerwy, co jest bardzo ważne w kontekście wentylacji. Wentylatory wyciągowe często są używane tam, gdzie potrzebne jest ciągłe usuwanie powietrza z miejsca pracy. Przykładem mogą być hale produkcyjne, gdzie trzeba na bieżąco pozbywać się pyłów i szkodliwych oparów. Z mojego doświadczenia wynika, że takie warunki są kluczowe, by zapewnić zdrowie pracowników. Silniki do pracy ciągłej są też tak projektowane, żeby uniknąć przegrzewania. To z kolei przekłada się na ich wydajność i niezawodność. W branży są normy, jak IEC 60034, które określają, jak powinny działać silniki w różnych sytuacjach, co zapewnia bezpieczeństwo i efektywność.

Pytanie 2

Aby przeprowadzić pomiar rezystancji metodą techniczną, należy przygotować

A. omomierz oraz woltomierz
B. mostek Wheatstone'a
C. amperomierz i woltomierz
D. mostek Thomsona
Prawidłowa odpowiedź to wykorzystanie amperomierza i woltomierza do pomiaru rezystancji metodą techniczną. Pomiar rezystancji w tym przypadku opiera się na zasadzie Ohma, według której rezystancja (R) jest równa napięciu (U) podzielonemu przez natężenie prądu (I), czyli R = U/I. Amperomierz służy do pomiaru natężenia prądu płynącego przez obwód, natomiast woltomierz mierzy spadek napięcia na rezystorze. Dzięki temu można uzyskać dokładne wartości rezystancji, które są istotne w różnych zastosowaniach, od projektowania obwodów elektronicznych po diagnostykę sprzętu elektrycznego. Zastosowanie tej metody pomiarowej jest zgodne z dobrymi praktykami inżynieryjnymi, ponieważ zapewnia dokładność i wiarygodność wyników. Warto również zaznaczyć, że metody techniczne pomiaru rezystancji powinny być stosowane w odpowiednich warunkach, aby uniknąć błędów pomiarowych, takich jak zakłócenia elektromagnetyczne czy niewłaściwe ustawienia urządzeń pomiarowych.

Pytanie 3

Który z podanych łączników chroni przewody w systemach elektrycznych przed skutkami zwarć?

A. Odłącznik
B. Stycznik
C. Wyłącznik nadprądowy
D. Przekaźnik termiczny
Wyłącznik nadprądowy jest kluczowym elementem zabezpieczeń w instalacjach elektrycznych, którego głównym zadaniem jest ochrona przewodów przed skutkami zwarć oraz przeciążeń. Działa na zasadzie automatycznego przerwania obwodu, gdy prąd przekroczy określoną wartość nominalną. Dzięki temu minimalizuje ryzyko uszkodzenia instalacji oraz pożaru. W praktyce, wyłączniki nadprądowe są stosowane w różnych typach instalacji, od domowych po przemysłowe. Przykładem mogą być obwody zasilające urządzenia, które mogą generować nagłe skoki prądu, takie jak silniki elektryczne. Zgodnie z normą PN-EN 60898-1, wyłączniki nadprądowe powinny być dobierane w zależności od charakterystyki obciążenia oraz rodzaju zabezpieczanego obwodu, co zapewnia ich skuteczność i niezawodność w działaniu. Warto również wspomnieć, że stosowanie wyłączników nadprądowych jest częścią dobrych praktyk w zakresie projektowania instalacji elektrycznych, co znacząco przyczynia się do bezpieczeństwa użytkowania.

Pytanie 4

Określ prawidłową sekwencję działań przy wymianie uszkodzonego łącznika świecznikowego w instalacji elektrycznej.
włączenie napięcia, sprawdzenie prawidłowości działania.

A. Wyłączenie napięcia, stwierdzenie braku napięcia, demontaż łącznika, montaż łącznika, włączenie napięcia, sprawdzenie prawidłowości działania
B. Sprawdzenie prawidłowości działania, włączenie napięcia, stwierdzenie braku napięcia, demontaż łącznika, montaż łącznika, wyłączenie napięcia
C. Wyłączenie napięcia, demontaż łącznika, montaż łącznika, sprawdzenie prawidłowości działania, stwierdzenie braku napięcia, włączenie napięcia
D. Stwierdzenie braku napięcia, wyłączenie napięcia, demontaż łącznika, montaż łącznika, sprawdzenie
Kiedy zabierasz się za wymianę uszkodzonego łącznika świecznikowego, najważniejsze to zacząć od wyłączenia napięcia. Bez tego krok nie tylko porażka może się wydarzyć, ale coś gorszego. Potem, zanim zaczniesz grzebać w instalacji, dobrze jest upewnić się, że naprawdę nie ma napięcia w obwodzie. To trochę jak dobre nawyki, które mogą uratować życie. Jak już to masz za sobą, możesz zająć się demontażem starego łącznika, ale pamiętaj, żeby być ostrożnym – nigdy nie wiadomo, co może się zdarzyć. Po włożeniu nowego łącznika, dopiero wtedy możesz włączyć napięcie i sprawdzić, czy wszystko działa. Taka kolejność jest super ważna i zgadza się z normami bezpieczeństwa, jak PN-IEC 60364, które mówią, jak robić to bezpiecznie. W sumie, w domowym warsztacie to przydatna wiedza, bo często coś się psuje i warto wiedzieć, jak to zrobić porządnie i bezpiecznie.

Pytanie 5

Jeżeli silnik prądu stałego z komutatorem po włączeniu zasilania nie zaczyna pracować, to możliwą przyczyną tej sytuacji może być

A. umiejscowienie szczotek poza obszarem neutralnym
B. zbyt mocny nacisk szczotek na komutator
C. brak kontaktu szczotek z komutatorem
D. zaśmiecenie komutatora pyłem węglowym
Brak przylegania szczotek do komutatora jest kluczowym problemem w silnikach komutatorowych prądu stałego. Gdy szczotki nie mają odpowiedniego kontaktu z komutatorem, nie dochodzi do przekazywania prądu do wirnika, co skutkuje brakiem obrotów silnika. Regularne kontrole stanu szczotek oraz komutatora są częścią dobrej praktyki w konserwacji tych urządzeń. W przypadku, gdy szczotki są zbyt zużyte, mogą nie przylegać wystarczająco, co uniemożliwia silnikowi uruchomienie. Właściwe ciśnienie szczotek na komutatorze oraz ich właściwe ustawienie w odpowiedniej strefie neutralnej są istotne dla efektywności działania silnika. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest rutynowe serwisowanie silników w aplikacjach przemysłowych, gdzie ich awaria może prowadzić do znacznych przestojów. Zgodnie z normami branżowymi, regularne czyszczenie komutatora i kontrola stanu szczotek powinny być częścią harmonogramu konserwacji, aby zapewnić niezawodność i długowieczność urządzeń."

Pytanie 6

Jakie konsekwencje wystąpią w instalacji elektrycznej po zamianie przewodów ADY 2,5 mm2 na DY 2,5 mm2?

A. Wzrost spadku napięcia na przewodach
B. Obniżenie rezystancji pętli zwarciowej
C. Obniżenie obciążalności prądowej
D. Zwiększenie temperatury przewodu
Wymiana przewodów ADY 2,5 mm² na DY 2,5 mm² prowadzi do zmniejszenia rezystancji pętli zwarciowej dzięki zastosowaniu przewodów o lepszej jakości i właściwościach materiałowych. Przewody DY charakteryzują się mniejszym oporem elektrycznym, co bezpośrednio wpływa na efektywność działania instalacji elektrycznej. Przy niższej rezystancji pętli zwarciowej, w przypadku awarii, prąd zwarciowy jest wyższy, co pozwala na szybsze działanie zabezpieczeń, takich jak wyłączniki nadprądowe czy różnicowoprądowe. Standardy określające wymagania dla instalacji elektrycznych, jak PN-IEC 60364, podkreślają znaczenie minimalizowania rezystancji w systemach elektroenergetycznych, aby zapewnić bezpieczeństwo i niezawodność. Przykładem praktycznym jest instalacja w obiektach przemysłowych, gdzie szybka reakcja zabezpieczeń jest kluczowa dla ochrony sprzętu i ludzi. Właściwe dobranie przewodów w instalacjach elektrycznych ma zatem kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa oraz efektywności energetycznej.

Pytanie 7

Jaka jest minimalna wymagana wartość natężenia oświetlenia dla powierzchni blatów ławek w klasie?

A. 500 lx
B. 400 lx
C. 300 lx
D. 200 lx
Wymagana minimalna wartość natężenia oświetlenia powierzchni blatów ławek szkolnych w sali lekcyjnej wynosi 300 lx. Jest to standardowa wartość określona w normach oświetleniowych, takich jak PN-EN 12464-1, które regulują kwestie oświetlenia miejsc pracy, w tym również szkół. W praktyce oznacza to, że odpowiednie natężenie oświetlenia zapewnia komfort i efektywność nauki uczniów, co jest kluczowe dla ich skupienia oraz zdolności do przyswajania wiedzy. Oświetlenie na poziomie 300 lx pozwala na wygodne czytanie, pisanie i wykonywanie innych zadań wymagających precyzyjnego wzroku. Wartości poniżej tej normy mogą prowadzić do zmęczenia oczu i obniżenia wydajności uczniów. Przykładem zastosowania tej wartości jest projektowanie wnętrz w nowych szkołach, gdzie architekci uwzględniają odpowiednie źródła światła, aby zapewnić optymalne warunki do nauki.

Pytanie 8

W jakich okolicznościach aktywuje się samoczynne częstotliwościowe odciążenie (SCO) w sieci zasilanej przez generator synchroniczny?

A. Nadkompensacji sieci.
B. Pojawienia się przepięcia.
C. Zwiększenia mocy pobieranej ponad moc wytwarzaną.
D. Podwyższenia częstotliwości ponad wartość nominalną.
Zrozumienie mechanizmów działania systemów elektroenergetycznych wymaga głębszej analizy sytuacji związanych z różnymi odpowiedziami na postawione pytanie. Stwierdzenie, że samoczynne częstotliwościowe odciążenie zadziała w przypadku przekompensowania sieci, jest mylące, ponieważ przekompensowanie oznacza, że moc bierna jest wyższa niż zapotrzebowanie. W takiej sytuacji nie dochodzi do problemów z częstotliwością, a wręcz przeciwnie, sieć staje się bardziej stabilna. Zwiększenie częstotliwości ponad wartość znamionową również nie jest sytuacją, gdzie SCO ma zastosowanie. Wysoka częstotliwość sygnalizuje, że generator dostarcza więcej mocy niż jest potrzebne, co prowadzi do ryzyka uszkodzenia sprzętu, a nie do aktywacji mechanizmów odciążających. Wreszcie, wystąpienie przepięcia, świadczy o nadmiarze napięcia, co nie jest równoznaczne ze zwiększoną mocą pobraną, a zatem również nie uruchamia samoczynnych mechanizmów odciążających. W praktyce, błędne zrozumienie tych mechanizmów prowadzi do nieefektywnego zarządzania obciążeniem w sieci, co może skutkować poważnymi konsekwencjami dla stabilności systemu energetycznego. Właściwe zarządzanie obciążeniem oraz umiejętność prognozowania zmian w zapotrzebowaniu na moc są kluczowe dla zapewnienia ciągłości dostaw energii elektrycznej.

Pytanie 9

Aby ocenić efektywność ochrony przeciwporażeniowej w silniku trójfazowym działającym w systemie TN-S, konieczne jest przeprowadzenie pomiaru

A. impedancji pętli zwarcia w instalacji
B. czasu reakcji przekaźnika termobimetalowego
C. prądu zadziałania wyłącznika instalacyjnego nadprądowego
D. rezystancji uzwojeń fazowych silnika
Odpowiedzi, które nie wskazują na pomiar impedancji pętli zwarcia, nie są właściwe w kontekście oceny skuteczności ochrony przeciwporażeniowej. Pomiar prądu zadziałania wyłącznika instalacyjnego nadprądowego, choć istotny, nie dostarcza pełnej informacji o skuteczności ochrony. Wyłącznik nadprądowy nie jest jedynym elementem ochrony, a jego prawidłowe działanie nie gwarantuje, że system jest odporny na wszystkie rodzaje uszkodzeń. Oprócz tego, pomiar rezystancji uzwojeń fazowych silnika, choć może być przydatny w diagnostyce silnika, nie odnosi się bezpośrednio do kwestii zadziałania zabezpieczeń w przypadku zwarcia. Z kolei pomiar czasu zadziałania przekaźnika termobimetalowego dotyczy ochrony przeciążeniowej, a nie bezpośrednio ochrony przeciwporażeniowej. Należy pamiętać, że skuteczna ochrona przeciwporażeniowa wymaga systematycznego monitora impedancji pętli zwarcia, co pozwala na identyfikację potencjalnych problemów w instalacji, które mogą prowadzić do poważnych zagrożeń. Kluczowym błędem jest zatem skupienie się na elementach, które nie dotyczą bezpośrednio ochrony przed porażeniem elektrycznym, co może prowadzić do fałszywego poczucia bezpieczeństwa.

Pytanie 10

Jakie maksymalne napięcie elektryczne należy wykorzystać do zasilania lampy oświetleniowej zlokalizowanej w łazience w strefie 0?

A. 50 V AC
B. 12 V AC
C. 230 V AC
D. 110 V DC
Zasilanie lampy oświetleniowej w łazience, szczególnie w strefie 0, musi być zgodne z zasadami bezpieczeństwa, które mają na celu minimalizację ryzyka porażenia prądem elektrycznym. Maksymalna wartość napięcia, która jest bezpieczna do zastosowania w tym obszarze, wynosi 12 V AC. Tego rodzaju zasilanie jest skuteczne w eliminacji ryzyka niebezpiecznych sytuacji, jakie mogą wystąpić w wilgotnym środowisku. Przykładem zastosowania 12 V AC może być instalacja oświetlenia LED w kabinie prysznicowej lub nad wanną, gdzie bezpośredni kontakt z wodą stwarza dodatkowe zagrożenie. Zgodnie z normami IEC 60364, stosowanie niskiego napięcia, takiego jak 12 V, w obszarach o podwyższonym ryzyku, jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników. Oprócz tego, systemy oświetleniowe zasilane niskim napięciem są często bardziej energooszczędne i umożliwiają zastosowanie rozwiązań z zakresu inteligentnego budownictwa, takich jak zdalne sterowanie oświetleniem.

Pytanie 11

Co oznacza symbol IP44 w kontekście ochrony urządzeń elektrycznych?

A. Ochronę przed pełnym zanurzeniem w wodzie
B. Ochronę przed pyłem oraz działaniem pary wodnej
C. Ochronę przed ciałami stałymi większymi niż 1 mm oraz przed bryzgami wody z dowolnego kierunku
D. Ochronę przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych
Symbol IP44 w kontekście ochrony urządzeń elektrycznych oznacza, że urządzenie jest zabezpieczone przed ciałami stałymi o średnicy większej niż 1 mm oraz przed bryzgami wody z dowolnego kierunku. Jest to standardowy sposób klasyfikacji stopnia ochrony zapewnianej przez obudowy urządzeń elektrycznych, określany przez normę IEC 60529. Pierwsza cyfra '4' oznacza, że urządzenie jest chronione przed cząstkami stałymi większymi niż 1 mm, co jest istotne w kontekście ochrony przed kurzem, pyłem czy nawet niewielkimi owadami. Druga cyfra '4' wskazuje na ochronę przed wodą bryzgającą z dowolnego kierunku, co jest istotne w środowiskach, gdzie urządzenie może być narażone na deszcz lub inne źródła wilgoci, ale nie jest przewidziane do zanurzenia. Tego rodzaju ochrona jest szczególnie ważna w przypadku instalacji zewnętrznych lub w miejscach o podwyższonej wilgotności, gdzie niezawodność sprzętu elektrycznego jest kluczowa dla bezpieczeństwa i ciągłości pracy. W praktyce, wybór odpowiedniej klasy IP pozwala na dostosowanie urządzenia do specyficznych warunków pracy, zapewniając jego długowieczność i niezawodność, co jest zgodne z dobrymi praktykami branżowymi.

Pytanie 12

Możliwość przebicia izolacji uzwojeń silnika indukcyjnego trójfazowego w stosunku do korpusu można ustalić przez pomiar

A. symetrii uzwojeń
B. rezystancji przewodu ochronnego
C. prądu upływu
D. rezystancji uzwojeń stojana
Pomiar rezystancji uzwojeń stojana oraz rezystancji przewodu ochronnego nie dostarcza bezpośrednich informacji na temat stanu izolacji względem korpusu silnika. Rezystancja uzwojeń wskazuje na ich ogólny stan, ale nie uwzględnia ewentualnych uszkodzeń izolacji, które mogą występować w postaci przebicia. Tego rodzaju defekty mogą być niewidoczne podczas pomiarów rezystancji, co prowadzi do fałszywego poczucia bezpieczeństwa. Z kolei pomiar rezystancji przewodu ochronnego odnosi się do skuteczności uziemienia, które ma na celu ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym, ale nie jest wskaźnikiem stanu izolacji wewnętrznej uzwojeń. Symetria uzwojeń, mimo że jest istotna dla prawidłowego działania silnika, nie ma bezpośredniego związku z izolacją. Problemy z symetrią mogą prowadzić do nierównomiernego rozkładu prądów w uzwojeniach, co z kolei może powodować przegrzewanie silnika, ale nie wykryje uszkodzeń izolacji. W branży elektrotechnicznej kluczowe jest zrozumienie, że różne metody pomiarowe mają swoje unikalne zastosowania i ograniczenia, a ich niewłaściwe stosowanie może prowadzić do niebezpieczeństwa oraz kosztownych napraw. Warto zwracać uwagę na odpowiednie procedury diagnostyczne, aby zapewnić bezpieczeństwo i efektywność działania maszyn elektrycznych.

Pytanie 13

Trójfazowy silnik klatkowy, pracujący ze znamionowym obciążeniem, nagle zaczął pracować głośniej, a jego prędkość obrotowa spadła. Która z poniższych przyczyn może być odpowiedzialna za zaobserwowaną zmianę w funkcjonowaniu tego silnika?

A. Brak jednej z faz zasilania.
B. Zwiększenie częstotliwości napięcia zasilającego.
C. Wzrost wartości napięcia z sieci zasilającej.
D. Przerwa w przewodzie ochronnym w sieci zasilającej.
Przerwa w jednej z faz zasilania jest jedną z najczęstszych przyczyn problemów z trójfazowymi silnikami klatkowym. Taki silnik jest zaprojektowany do pracy na trzech fazach, a ich zrównoważone napięcie jest kluczowe dla prawidłowego działania. W przypadku przerwy w jednej z faz, silnik zaczyna pracować w trybie niepełnym, co prowadzi do utraty momentu obrotowego oraz zwiększenia obciążenia na pozostałych fazach. Przykładowo, podczas pracy silnika w trybie niepełnym, jego obroty mogą znacznie spaść, a hałas wzrosnąć z powodu wibracji i nadmiernych prądów w pozostałych fazach. W praktyce, jeśli operator zauważy takie objawy, powinien natychmiast wyłączyć silnik i sprawdzić połączenia zasilające oraz zabezpieczenia, zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i dobrymi praktykami eksploatacyjnymi. Warto także przeprowadzić analizy obwodów zasilających, aby zidentyfikować ewentualne uszkodzenia. Takie działania są zgodne z normami IEC 60034 dotyczącymi maszyn elektrycznych oraz z procedurami bezpieczeństwa pracy z urządzeniami elektrycznymi.

Pytanie 14

Jakie z wymienionych uszkodzeń można zidentyfikować podczas przeglądów instalacji?

A. Zbyt wysoka rezystancja przewodu uziemiającego
B. Brak ciągłości przewodu ochronnego
C. Pogorszenie stanu mechanicznego złącz przewodów
D. Brak ciągłości przewodu neutralnego
Prawidłowa odpowiedź to pogorszenie się stanu mechanicznego połączeń przewodów, ponieważ jest to problem, który można łatwo zauważyć podczas oględzin instalacji. Oględziny polegają na wizualnej inspekcji elementów instalacji, co pozwala na identyfikację widocznych uszkodzeń, takich jak korozja, luzne złącza czy pęknięcia. Te defekty mogą prowadzić do zwiększonego oporu elektrycznego, co z kolei wpływa na wydajność i bezpieczeństwo całego systemu. Zgodnie z normą PN-IEC 60364, regularne przeglądy instalacji elektrycznych są kluczowe dla zapewnienia ich bezpieczeństwa i sprawności. Przykładem praktycznym może być inspekcja połączeń w rozdzielnicach, gdzie luźne przewody mogą powodować przegrzewanie się i ryzyko pożaru. Dlatego identyfikacja pogorszenia stanu mechanicznego połączeń jest niezbędna w celu zapobiegania awariom i zapewnienia ciągłości działania instalacji.

Pytanie 15

Podczas diagnostyki silnika elektrycznego stwierdzono, że uzwojenie stojana ma obniżoną rezystancję izolacji. Jakie działania należy podjąć?

A. Zwiększyć częstotliwość napięcia zasilającego
B. Zmniejszyć prąd wzbudzenia
C. Przeprowadzić osuszanie uzwojenia lub wymienić izolację
D. Zastosować dodatkowe uziemienie
Obniżona rezystancja izolacji w uzwojeniu stojana silnika elektrycznego jest poważnym problemem, który może prowadzić do awarii silnika lub nawet zagrożenia bezpieczeństwa. Jednym z podstawowych działań, które należy podjąć, jest osuszanie uzwojenia. Proces ten ma na celu usunięcie wilgoci, która często jest przyczyną obniżonej rezystancji izolacji. Osuszanie można przeprowadzić za pomocą specjalnych urządzeń grzewczych lub wykorzystując energię elektryczną do podgrzania uzwojeń. Jeśli osuszanie nie przynosi oczekiwanych rezultatów, konieczna może być wymiana izolacji na nową, co jest bardziej skomplikowanym i kosztownym procesem. Współczesne normy i dobre praktyki branżowe zalecają regularne monitorowanie stanu izolacji oraz stosowanie materiałów o wysokiej odporności na wilgoć i temperaturę. Dzięki temu można zminimalizować ryzyko wystąpienia tego typu problemów i zapewnić niezawodną pracę urządzeń elektrycznych. Ważne jest, aby wszelkie prace naprawcze były wykonywane zgodnie z wytycznymi producenta oraz normami bezpieczeństwa, co zapewnia długą i bezawaryjną pracę silnika elektrycznego.

Pytanie 16

Na podstawie zamieszczonych wyników pomiarów rezystancji w przewodzie elektrycznym przedstawionym na ilustracji można stwierdzić, że żyły

Pomiar pomiędzy końcami żyłRezystancja
Ω
L1.1 – L1.20
L2.1 – L2.20
L3.1 – L3.20
N.1 – N.20
PE.1 – PE.2
L1.1 – L2.1
L1.1 – L3.1
L1.1 – N.1
L1.1 – PE.1
N.1 – PE.1
N.1 – L2.1
N.1 – L3.10

Ilustracja do pytania
A. N i PE są zwarte oraz L3 jest przerwana.
B. N i L3 są zwarte oraz PE jest przerwana.
C. L1 i L2 są zwarte.
D. L1 i L2 są przerwane.
Odpowiedź, że żyły N i L3 są zwarte oraz PE jest przerwana, jest prawidłowa, ponieważ wyniki pomiarów rezystancji wskazują na bezpośrednie połączenie elektryczne między tymi żyłami, co objawia się rezystancją równą 0 Ω. Taka sytuacja może wynikać z zastosowania odpowiednich technik testowania, które są zgodne z normami, takimi jak PN-EN 60204-1, dotyczące bezpieczeństwa urządzeń elektrycznych. W praktyce oznacza to, że w przypadku awarii lub zwarcia w obwodzie, może dojść do niebezpiecznych sytuacji, dlatego niezwykle istotne jest regularne testowanie instalacji elektrycznych. Przewód PE jest kluczowy dla bezpieczeństwa, a jego przerwanie wskazuje na poważne ryzyko. W takich sytuacjach należy podejść do naprawy systemu z najwyższą ostrożnością, stosując odpowiednie metody diagnostyczne, aby zapobiec zagrożeniom związanym z porażeniem prądem elektrycznym.

Pytanie 17

Wybierz najmniejszy przekrój głównego przewodu wyrównawczego, który jest wykonany z miedzi, mając na uwadze, że maksymalny wymagany przekrój przewodu ochronnego w całej instalacji wynosi S = 16 mm2.

A. 4 mm2
B. 6 mm2
C. 10 mm2
D. 16 mm2
Wybór przewodu wyrównawczego głównego o przekroju 10 mm² jest uzasadniony normami oraz praktycznymi wymaganiami w zakresie ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym. Zgodnie z normą PN-IEC 60364-5-54, minimalny przekrój przewodu wyrównawczego głównego powinien być dostosowany do największego przekroju przewodu ochronnego w instalacji, co w tym przypadku wynosi 16 mm². Przewód wyrównawczy ma kluczowe znaczenie w zapewnieniu efektywnej ochrony przed różnymi rodzajami awarii, w tym zwarciami, co może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji. Przekrój 10 mm² jest odpowiedni, gdyż umożliwia efektywne prowadzenie prądów zwarciowych, a jednocześnie jest wystarczająco elastyczny do zastosowań w praktyce, gdzie przewody muszą być dostosowane do warunków montażowych. Zastosowanie tego przekroju zapewnia także odpowiednią odporność na przegrzewanie, co jest kluczowe w kontekście bezpieczeństwa instalacji elektrycznych. W przypadku większych instalacji lub w miejscach o zwiększonym ryzyku, dodatkowe czynniki, takie jak temperatura otoczenia i sposób prowadzenia przewodów, powinny być brane pod uwagę przy dalszym doborze przekroju.

Pytanie 18

Zidentyfikuj uszkodzenie jednofazowego transformatora redukującego napięcie, jeśli jego znamionowa przekładnia napięciowa wynosi 5, a zmierzone w trybie jałowym napięcia na uzwojeniu pierwotnym i wtórnym wyniosły odpowiednio 230 V oraz 460 V?

A. Przerwa w uzwojeniu wtórnym
B. Przerwa w uzwojeniu pierwotnym
C. Zwarcie w uzwojeniu wtórnym
D. Zwarcie w uzwojeniu pierwotnym
Zwarcie w uzwojeniu pierwotnym transformatora obniżającego napięcie powoduje, że przy braku obciążenia (stan jałowy) napięcie na uzwojeniu pierwotnym nie może osiągnąć wartości znamionowej. W przypadku transformatora o przekładni napięciowej wynoszącej 5, napięcie wtórne powinno wynosić pięć razy mniejsze niż pierwotne, czyli przy napięciu 230 V na uzwojeniu pierwotnym, napięcie wtórne powinno wynosić 46 V. Jednak w omawianym przypadku zmierzono napięcia 230 V i 460 V, co sugeruje, że doszło do zwarcia w uzwojeniu pierwotnym. Takie uszkodzenie może prowadzić do znacznego wzrostu prądu, co jest niebezpieczne dla transformatora, a także dla sieci zasilającej. W praktyce, w celu weryfikacji stanu uzwojeń, stosuje się pomiary impedancji oraz testy napięciowe, które są zgodne z normami IEC i ANSI. W przypadku stwierdzenia zwarcia, konieczne jest szybkie odłączenie zasilania i przeprowadzenie naprawy oraz wymiany uszkodzonych elementów, aby przywrócić prawidłowe funkcjonowanie transformatora.

Pytanie 19

Jaką wkładkę topikową należy zastosować zamiast przepalonej wkładki oznaczonej WTS 10A, aby nie zagrażać działaniu ochrony przeciwporażeniowej w przypadku uszkodzenia?

A. WTS o prądzie 10 A
B. WTZ o prądzie 10 A
C. WTS o wyższym prądzie znamionowym
D. WTZ o wyższym prądzie znamionowym
Wybór wkładki topikowej WTS o prądzie 10 A jest prawidłowy, ponieważ ta wkładka jest zaprojektowana do użycia w obwodach chronionych przez zabezpieczenia przeciwporażeniowe. Wkładki typu WTS, czyli wkładki szybkie, zapewniają skuteczną ochronę przed zwarciami i przeciążeniami, a ich zastosowanie w obwodach z zabezpieczeniami różnicowymi jest zgodne z wymaganiami normy PN-EN 60947-3. Utrzymanie tego samego prądu znamionowego (10 A) jest kluczowe, aby nie zakłócić działania istniejących zabezpieczeń. W przypadku zmniejszenia prądu znamionowego, może to prowadzić do nieprzewidywalnych wyłączeń, a zwiększenie prądu może narazić układ na ryzyko uszkodzenia. W praktyce, jeśli w danym obwodzie zastosujemy wkładkę o innym prądzie znamionowym, może to prowadzić do nieprawidłowego działania urządzeń, a w najgorszym przypadku do utraty ochrony przeciwporażeniowej. Dlatego kluczowe jest, aby dobierać wkładki zgodnie z ich oznaczeniem oraz wymaganiami projektu elektrycznego.

Pytanie 20

Którą z poniższych czynności pracownik ma prawo wykonać bez zlecenia osób nadzorujących jego pracę?

A. Renowacja rozdzielnicy po likwidacji pożaru
B. Gaszenie pożaru urządzenia elektrycznego
C. Zamiana izolatora na linii napowietrznej nn
D. Zlokalizowanie uszkodzeń w linii kablowej nn
Gaszenie pożaru urządzenia elektrycznego jest jedyną czynnością, którą pracownik może wykonać bez wcześniejszego polecenia osób dozorujących, gdyż w sytuacjach awaryjnych priorytetem jest ochrona życia oraz mienia. Standardy BHP wskazują, że w razie pożaru, każdy pracownik ma prawo i obowiązek podjąć działania mające na celu jego ugaszenie, o ile to możliwe i bezpieczne. W praktyce, jeśli pracownik zauważy pożar, powinien niezwłocznie podjąć próbę ugaszenia go przy użyciu odpowiednich środków gaśniczych, takich jak gaśnice lub urządzenia automatycznego gaszenia. Tego rodzaju działanie jest zgodne z zasadą „zatrzymaj ogień, zanim on się rozprzestrzeni”, co jest kluczowe w minimalizowaniu szkód i zagrożeń. Zwracając uwagę na procedury zawarte w przepisach, takich jak Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej, można zauważyć, że pracownicy są odpowiednio szkoleni i przygotowani do działania w sytuacjach kryzysowych.

Pytanie 21

Jakie warunki muszą zostać spełnione podczas pomiaru rezystancji izolacji w instalacji elektrycznej po wcześniejszym odłączeniu napięcia zasilającego?

A. Włączone odbiorniki do gniazd wtyczkowych, włączone przełączniki oświetleniowe, wymontowane źródła światła
B. Odłączone odbiorniki od gniazd wtyczkowych, włączone przełączniki oświetleniowe, wymontowane źródła światła
C. Włączone odbiorniki do gniazd wtyczkowych, włączone przełączniki oświetleniowe, zamontowane źródła światła
D. Odłączone odbiorniki od gniazd wtyczkowych, włączone przełączniki oświetleniowe, zamontowane źródła światła
Przy wykonywaniu pomiaru rezystancji izolacji w instalacji elektrycznej, kluczowe jest zapewnienie kompletnego bezpieczeństwa oraz dokładności uzyskiwanych wyników. Wyłączenie odbiorników z gniazd wtyczkowych eliminuje ryzyko przypadkowego załączenia obwodu, co mogłoby zafałszować wyniki pomiarów lub spowodować niebezpieczne sytuacje. Włączone łączniki oświetleniowe pozwalają na uzyskanie pełnej charakterystyki instalacji, ponieważ pomiar dotyczy także przewodów i elementów, które są podłączone do tych łączników. Wymontowanie źródeł światła jest istotne, ponieważ ich obecność może wprowadzać dodatkowe oporności i niepożądane elementy do obwodu, co może również wpłynąć na wynik pomiaru. Zgodnie z normami, takimi jak PN-EN 61557-2, poprawne wykonanie pomiarów rezystancji izolacji jest podstawą do oceny stanu technicznego instalacji oraz zapewnienia jej bezpieczeństwa użytkowania. W praktyce, przestrzeganie tych zasad jest kluczowe dla administratorów budynków, elektryków oraz firm zajmujących się konserwacją i modernizacją instalacji elektrycznych.

Pytanie 22

Zmierzone parametry rezystancji cewki stycznika umiejscowionej w obwodzie sterującym silnikiem wynoszą 0 Ω. Na tej podstawie można wnioskować, że

A. cewka stycznika działa prawidłowo
B. cewka stycznika jest uszkodzona
C. przewód neutralny jest odłączony
D. przewód fazowy jest odłączony
Pomiar rezystancji cewki stycznika wynoszący 0 Ω wskazuje na zwarcie w obwodzie, co sugeruje, że cewka stycznika jest uszkodzona. W normalnych warunkach cewka powinna mieć określoną rezystancję, zazwyczaj w zakresie od kilku omów do kilkuset omów, w zależności od specyfikacji. Cewki styczników są projektowane tak, aby w momencie włączenia generować pole magnetyczne, które uruchamia mechanizm zamykający styki. Zwarcie może być skutkiem zniszczenia izolacji lub uszkodzenia uzwojenia. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest diagnostyka w układach sterowania silnikami, gdzie uszkodzone cewki mogą prowadzić do awarii całego systemu. W takich sytuacjach zgodnie z najlepszymi praktykami należy wymieniać uszkodzone komponenty, aby zapewnić niezawodność i bezpieczeństwo operacji, a także unikać potencjalnych zagrożeń elektrycznych. Zrozumienie tego zjawiska jest kluczowe dla techników i inżynierów pracujących w dziedzinie automatyki i elektrotechniki.

Pytanie 23

Jakie mogą być przyczyny nadmiernego iskrzenia szczotek na pierścieniach w silniku pierścieniowym?

A. Zbyt słabym dociskiem szczotek do pierścieni
B. Nieprawidłową kolejnością faz.
C. Zbyt wysoką temperaturą otoczenia.
D. Brakiem symetrii napięć zasilających.
Zbyt słaby docisk szczotek do pierścieni jest kluczowym czynnikiem, który może prowadzić do nadmiernego iskrzenia w silniku pierścieniowym. Właściwy docisk szczotek zapewnia odpowiedni kontakt elektryczny między szczotkami a pierścieniami, co jest niezbędne do prawidłowego działania silnika. Niewystarczający docisk skutkuje nieregularnym przewodnictwem i zwiększonym oporem, co prowadzi do miejscowego przegrzewania się i iskrzenia. Praktyczne przykłady z przemysłu pokazują, że regularne kontrole i właściwa konserwacja komponentów silnika, w tym szczotek i pierścieni, są kluczowe dla utrzymania efektywności pracy oraz minimalizacji uszkodzeń. W branży stosuje się standardy takie jak ISO 9001, które kładą nacisk na ciągłe doskonalenie procesów produkcyjnych, w tym również na monitorowanie stanu technicznego urządzeń. Dbałość o odpowiedni docisk szczotek może znacznie wydłużyć żywotność silnika oraz zminimalizować koszty eksploatacji.

Pytanie 24

Jaki jest główny powód stosowania bezpieczników w instalacjach elektrycznych?

A. Ochrona przed przeciążeniem i zwarciem
B. Redukcja hałasu w instalacji
C. Zmniejszenie wartości napięcia w obwodach
D. Poprawa jakości dostarczanej energii
Bezpieczniki to kluczowe elementy ochronne stosowane w instalacjach elektrycznych, mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa całego systemu oraz osób z niego korzystających. Głównym powodem stosowania bezpieczników jest ochrona przed przeciążeniem i zwarciem. W przypadku przeciążenia lub zwarcia bezpiecznik przerywa przepływ prądu, co zapobiega uszkodzeniom przewodów, urządzeń i potencjalnie niebezpiecznym sytuacjom, takim jak pożary. Działa to na zasadzie automatycznego wyłączenia obwodu, kiedy przepływ prądu przekracza określoną wartość dopuszczalną. To nie tylko chroni instalację, ale również minimalizuje ryzyko dla użytkowników. Dzięki temu, bezpieczniki stanowią pierwszą linię obrony w systemach elektrycznych. Wiele standardów branżowych, takich jak normy PN-EN, podkreśla konieczność stosowania bezpieczników jako podstawowego elementu ochrony w instalacjach. W praktyce, stosowanie bezpieczników jest nie tylko wymogiem prawnym, ale również dobrą praktyką inżynierską zapewniającą długotrwałą i bezawaryjną pracę urządzeń elektrycznych.

Pytanie 25

Jaki jest maksymalny czas automatycznego wyłączenia zasilania w celu zapewnienia ochrony przed porażeniem elektrycznym w przypadku awarii w obwodach odbiorczych o prądzie nominalnym I < 32 A w jednofazowym układzie sieciowym TN przy napięciu 230 V?

A. 0,1 s
B. 0,2 s
C. 5,0 s
D. 0,4 s
Czas samoczynnego wyłączenia zasilania ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych. Odpowiedzi takie jak 5,0 s, 0,2 s czy 0,1 s wskazują na pewne nieporozumienia dotyczące standardów ochrony przeciwporażeniowej. Wybór 5,0 s sugeruje znaczną tolerancję na czas wyłączenia, co jest niezgodne z praktykami w systemach TN, gdzie szybka reakcja jest kluczowa. Umożliwienie tak długiego czasu wyłączenia mogłoby prowadzić do poważnych zagrożeń dla zdrowia, gdyż w przypadku porażenia prądem, opóźnienia w odcięciu zasilania mogą skutkować poważnymi obrażeniami lub nawet śmiercią. Odpowiedzi 0,2 s i 0,1 s również nie są zgodne z wymaganiami dla obwodów o prądzie znamionowym poniżej 32 A, ponieważ czas ten jest zbyt krótki, aby zapewnić skuteczną detekcję i wyłączenie, co może prowadzić do fałszywych wyłączeń. Takie podejście ignoruje kluczowe zasady, które zakładają, że wyłączniki różnicowoprądowe muszą działać w sposób, który równocześnie zapewnia ochronę przed porażeniem oraz minimalizuje ryzyko niepotrzebnych wyłączeń przy normalnym funkcjonowaniu urządzeń. Prawidłowe rozumienie norm dotyczących ochrony przeciwporażeniowej jest istotne dla inżynierów i techników elektryków, aby skutecznie projektować i wdrażać bezpieczne rozwiązania elektryczne.

Pytanie 26

Jakie jest maksymalne dopuszczalne wartości impedancji pętli zwarcia w instalacji elektrycznej o napięciu nominalnym 230 V działającej w układzie TN-S, zabezpieczonej wyłącznikiem nadprądowym C16, aby zapewnić samoczynne wyłączenie zasilania jako środek ochrony przeciwporażeniowej w przypadku awarii?

A. 4,79 Ω
B. 2,87 Ω
C. 0,71 Ω
D. 1,43 Ω
Maksymalna dopuszczalna impedancja pętli zwarcia dla instalacji z wyłącznikiem nadprądowym C16 w sieci TN-S wynosi 1,43 Ω, co zapewnia odpowiednie warunki do samoczynnego wyłączenia zasilania w przypadku uszkodzenia. Taki wyłącznik nadprądowy zadziała, gdy prąd zwarciowy osiągnie wartość wystarczającą do jego uruchomienia, co w przypadku C16 wynosi 16 A. Aby zapewnić skuteczną ochronę, impedancja pętli zwarcia powinna być tak dobrana, aby prąd zwarciowy przekraczał wartość zadziałania wyłącznika. Przy napięciu 230 V, zgodnie z zasadą Ohma (U = I * R), maksymalna impedancja wynosi: Z = U / I = 230 V / 16 A = 14,375 Ω, co daje duży margines, ale w praktyce akceptowana wartość dla bezpiecznego działania to 1,43 Ω. Przykłady praktycznych zastosowań obejmują instalacje w budynkach mieszkalnych, gdzie ważne jest zapewnienie szybkiego odłączenia prądu w przypadku awarii. Standardy PN-IEC 60364-4-41 oraz PN-EN 61140 określają wymagania dotyczące ochrony przeciwporażeniowej, a także metodyka obliczania impedancji pętli zwarcia, co pozwala na właściwe zabezpieczenie przed porażeniem elektrycznym.

Pytanie 27

Jakiego składnika nie może mieć kabel zasilający do rozdzielnicy głównej w pomieszczeniu przemysłowym uznawanym za niebezpieczne pod kątem pożaru?

A. Pancerza stalowego
B. Zewnętrznego oplotu włóknistego
C. Żył aluminiowych
D. Powłoki polietylenowej
Zewnętrzny oplot włóknisty w kablach zasilających nie jest zalecany w pomieszczeniach przemysłowych, które są klasyfikowane jako niebezpieczne pod względem pożarowym, ponieważ może on stanowić dodatkowe źródło łatwopalne. W takich środowiskach ważne jest, aby stosować zabezpieczenia, które minimalizują ryzyko pożaru. Zamiast oplotu włóknistego, lepszym rozwiązaniem są materiały odporniejsze na działanie wysokich temperatur oraz ognia, takie jak pancerz stalowy lub powłoka polietylenowa, które zapewniają lepszą ochronę mechaniczną oraz zabezpieczenie przed uszkodzeniami. Przykładem zastosowania mogą być różnego rodzaju zakłady przemysłowe, w których występują substancje łatwopalne, takie jak chemikalia, co wymusza na projektantach instalacji elektrycznych przestrzeganie standardów, takich jak norma IEC 60079 dotycząca urządzeń elektrycznych przeznaczonych do pracy w atmosferze wybuchowej. Wybór odpowiednich kabli zasilających jest kluczowy dla zapewnienia bezpieczeństwa pracy i ochrony mienia.

Pytanie 28

Jakie z wymienionych uszkodzeń można zidentyfikować podczas przeglądów podtynkowej instalacji elektrycznej?

A. Przekroczenie maksymalnego czasu reakcji RCD
B. Zerwanie w układzie przewodów ochronnych
C. Uszkodzenia mechaniczne obudów oraz osłon urządzeń elektrycznych
D. Pogorszenie jakości izolacji przewodów instalacji
Uszkodzenia mechaniczne obudów i osłon urządzeń elektrycznych są jednymi z najłatwiejszych do zidentyfikowania podczas oględzin podtynkowej instalacji elektrycznej. Obejmują one widoczne wgniecenia, pęknięcia oraz inne defekty zewnętrzne, które mogą negatywnie wpłynąć na bezpieczeństwo i funkcjonowanie instalacji. Obudowy urządzeń elektrycznych, takie jak skrzynki rozdzielcze czy osłony gniazdek, pełnią kluczową rolę w ochronie przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz zapewnieniu bezpieczeństwa użytkowników. Regularne oględziny tych elementów są zalecane w ramach przeglądów okresowych, zgodnie z normami PN-EN 60204-1 dotyczącymi bezpieczeństwa maszyn oraz obowiązującymi przepisami prawa budowlanego. Przykładowo, w przypadku pękniętej obudowy gniazdka, istnieje ryzyko kontaktu z elementami przewodzącymi prąd, co może prowadzić do porażenia elektrycznego. Dlatego kluczowym jest, aby wszelkie uszkodzenia były niezwłocznie naprawiane, co podkreśla znaczenie systematycznych kontroli i odpowiednich działań prewencyjnych w zakresie utrzymania instalacji elektrycznych w dobrym stanie.

Pytanie 29

Poniżej przedstawiono wybrane parametry silnika trójfazowego. Jakie zakresy cewek prądowych oraz napięciowych watomierzy powinny być dobrane, aby w układzie Arona zmierzyć moc pobieraną przez silnik zasilany napięciem 3×400 V, 50 Hz i pracujący z obciążeniem znamionowym przy połączeniu w gwiazdę?

Silnik 3~ Typ IE2-90S-4 S1
1,1 kW 3,2/1,8 A Izol. F
IP 55 1420 obr/min cosφ 0,75
230/400 V 50 Hz


A. In = 1 A, Un = 200 V
B. In = 2 A, Un = 400 V
C. In = 1 A, Un = 400 V
D. In = 2 A, Un = 200 V
Odpowiedź In = 2 A, Un = 400 V jest poprawna, ponieważ silnik zasilany jest napięciem 3×400 V i ma znamionowy prąd 3,2 A. Przy połączeniu w gwiazdę prąd w każdej fazie silnika wynosi Iz = 3,2 A, co oznacza, że wybierając zakres prądowy, wartość 2 A jest najbardziej odpowiednia, gdyż w praktyce przy pomiarach można zastosować urządzenia o wyższych zakresach. W przypadku napięcia, wybór 400 V jest również adekwatny, ponieważ to napięcie odpowiada zasilaniu silnika. Warto zwrócić uwagę, że stosowanie watomierzy z zakresami dostosowanymi do rzeczywistych parametrów pracy urządzeń jest kluczowe dla uzyskania dokładnych wyników pomiarów. Przykładem zastosowania takiej konfiguracji może być monitorowanie efektywności energetycznej silników w przemyśle, co pozwala na optymalizację zużycia energii oraz minimalizację strat. Dobrą praktyką w takich zastosowaniach jest również regularne kalibrowanie sprzętu pomiarowego oraz stosowanie urządzeń zgodnych z normami IEC 61010, co zapewnia bezpieczeństwo oraz dokładność pomiarów.

Pytanie 30

Kontrole okresowe instalacji elektrycznych niskiego napięcia powinny być realizowane co najmniej raz na

A. 1 rok
B. 3 lata
C. 4 lata
D. 5 lat
Zgodnie z obowiązującymi normami oraz przepisami prawa, badania okresowe instalacji elektrycznej niskiego napięcia powinny być przeprowadzane nie rzadziej niż co 5 lat. Takie podejście ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników oraz prawidłowego funkcjonowania instalacji. W Polsce regulacje te są zawarte w normie PN-IEC 60364-6 oraz w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Przeprowadzanie badań co 5 lat pozwala na wczesne wykrywanie potencjalnych usterek, które mogą prowadzić do poważnych awarii lub zagrożeń pożarowych. W praktyce, jeśli instalacja jest intensywnie eksploatowana, zaleca się częstsze kontrole, na przykład co 3 lata, ale minimum to właśnie 5 lat. Regularne audyty instalacji mogą obejmować testy wytrzymałości izolacji, pomiary rezystancji uziemienia czy sprawdzanie zabezpieczeń, co jest kluczowe dla ochrony ludzi i mienia.

Pytanie 31

Jakiego składnika nie może zawierać przewód zasilający rozdzielnię główną w pomieszczeniu przemysłowym, które jest niebezpieczne pod kątem pożarowym?

A. Zewnętrznego oplotu włóknistego
B. Pancerza stalowego
C. Powłoki polietylenowej
D. Żył aluminiowych
Zewnętrzny oplot włóknisty nie jest odpowiednim elementem dla kabel zasilający rozdzielnicę główną w pomieszczeniu przemysłowym uznawanym za niebezpieczne pod względem pożarowym. Takie pomieszczenia wymagają zastosowania materiałów, które są odporne na działanie wysokich temperatur oraz ognioodporne. Oplot włóknisty, choć może być stosowany w mniej ryzykownych warunkach, nie spełnia wymagań dotyczących odporności na ogień. W praktyce oznacza to, że w przypadku pożaru, oplot włóknisty mógłby się szybko zapalić i przyczynić się do rozprzestrzenienia ognia. Aby zapewnić bezpieczeństwo, kabel w pomieszczeniach niebezpiecznych powinien być wykonany z materiałów, które są zgodne z normami, takimi jak PN-EN 60529 czy PN-EN 60332, które definiują wymagania dotyczące ochrony przed ogniem i wysoką temperaturą. Przykładem odpowiedniego rozwiązania są kable zasilające z pancerzem stalowym, które nie tylko chronią przed uszkodzeniami mechanicznymi, ale również mają właściwości ognioodporne, co czyni je idealnym wyborem dla rozdzielnic w krytycznych środowiskach przemysłowych.

Pytanie 32

Dla urządzenia zasilanego trójfazową instalacją elektryczną o napięciu nominalnym 400 V maksymalny pobór mocy wynosi 13 kW. Określ minimalną wartość prądu znamionowego zabezpieczenia przedlicznikowego, przyjmując rezystancyjny charakter odbiorników i pomijając problem selektywności zabezpieczeń?

A. 25 A
B. 16 A
C. 10 A
D. 20 A
W przypadku obiektu zasilanego instalacją elektryczną trójfazową o napięciu znamionowym 400 V, aby obliczyć minimalną wartość prądu znamionowego zabezpieczenia przedlicznikowego, należy skorzystać z zależności między mocą, napięciem a prądem. Znamionowa moc wynosząca 13 kW (13 000 W) w połączeniu z napięciem 400 V umożliwia obliczenie prądu za pomocą wzoru: P = √3 * U * I, gdzie P to moc, U to napięcie, a I to prąd. Przekształcając wzór, otrzymujemy: I = P / (√3 * U). Podstawiając dane: I = 13000 / (√3 * 400) ≈ 18,7 A. W praktyce dobieramy zabezpieczenie na wartość wyższą, aby zapewnić odpowiedni margines. Z tego powodu wybrana wartość 20 A jest odpowiednia, zgodna z dobrymi praktykami doboru zabezpieczeń, które powinny mieć również margines na ewentualne przeciążenia. Zastosowanie zabezpieczeń o wartości minimalnej 20 A zapewnia lepszą ochronę przed uszkodzeniem instalacji oraz zmniejsza ryzyko wyzwolenia zabezpieczeń podczas normalnej pracy urządzeń. Warto także pamiętać o konieczności przestrzegania norm PN-IEC 60364, które stanowią wytyczne dotyczące projektowania i wykonania instalacji elektrycznych.

Pytanie 33

Który z wymienionych materiałów eksploatacyjnych nie jest konieczny do wykorzystania przy przezwajaniu trójfazowego silnika indukcyjnego o mocy 7,5 kW?

A. Lakier izolacyjny
B. Izolacja żłobkowa
C. Drut nawojowy
D. Łożysko igiełkowe
Łożysko igiełkowe nie jest materiałem, który musi być wykorzystany podczas przezwajania trójfazowego silnika indukcyjnego o mocy 7,5 kW, ponieważ jego funkcja dotyczy głównie mechaniki silnika, a nie jego uzwojeń. Proces przezwajania koncentruje się na wymianie drutu nawojowego, lakieru izolacyjnego oraz izolacji żłobkowej, które mają kluczowe znaczenie dla funkcjonowania i wydajności silnika. Drut nawojowy jest niezbędny do odtworzenia uzwojeń silnika, a jego parametry, takie jak przekrój i materiał, muszą być dobierane zgodnie z wymaganiami mocy i napięcia. Lakier izolacyjny pełni istotną rolę w ochronie uzwojeń przed wilgocią i uszkodzeniami mechanicznymi, natomiast izolacja żłobkowa jest niezbędna do zapewnienia odpowiedniej separacji między uzwojeniami a rdzeniem silnika, co zapobiega zwarciom. Właściwe dobieranie tych materiałów zgodnie z normami, jak IEC 60034, zapewnia długotrwałe i efektywne działanie silnika.

Pytanie 34

Które z podanych wskazówek nie odnosi się do projektanta oraz wykonawcy nowej instalacji elektrycznej w lokalu mieszkalnym?

A. Gniazda wtykowe w kuchni należy zasilać z oddzielnego obwodu
B. Oddzielić obwody oświetlenia od obwodów z gniazdami wtykowymi
C. Odbiorniki o dużej mocy, które są zainstalowane na stałe, powinny być zasilane z wydzielonych obwodów
D. Gniazda wtykowe w każdym pomieszczeniu zasilane powinny być z oddzielnego obwodu
Gniazda wtykowe każdego pomieszczenia zasilać z osobnego obwodu to zalecenie, które nie znajduje zastosowania w standardach dotyczących instalacji elektrycznych w pomieszczeniach mieszkalnych. Według norm PN-IEC 60364-1 oraz wytycznych związanych z projektowaniem instalacji elektrycznych, obwody gniazd wtykowych mogą być grupowane, aby zminimalizować koszty i uprościć instalację. Zazwyczaj zaleca się, aby gniazda wtykowe w jednym pomieszczeniu były zasilane z jednego obwodu, co pozwala na efektywne wykorzystanie energii oraz ogranicza liczbę wymaganych obwodów w rozdzielnicy. Przykładowo, w typowej kuchni lub salonie, gdzie wykorzystuje się wiele gniazd wtykowych, projektowanie obwodów z wykorzystaniem jednego obwodu dla danego pomieszczenia jest praktycznym rozwiązaniem. Ponadto, stosując się do takich zasad, można uniknąć niepotrzebnej komplikacji w instalacji oraz eksploatacji, co sprzyja bezpieczeństwu użytkowania."

Pytanie 35

Jakie styczniki z podanych kategorii powinny być użyte podczas modernizacji szafy sterowniczej z szyną TH 35, zasilającej urządzenie napędzane silnikami indukcyjnymi klatkowym?

A. DC-2
B. AC-3
C. AC-1
D. DC-4
Wybór stycznika AC-3 do sterowania silnikami indukcyjnymi klatkowym jest uzasadniony jego specyfiką oraz przeznaczeniem. Klasyfikacja AC-3 jest dedykowana do zastosowań związanych z silnikami asynchronicznymi, w szczególności w momentach ich rozruchu, co wiąże się z dużymi prądami rozruchowymi. Styki AC-3 są zaprojektowane do pracy z prądami roboczymi, a ich konstrukcja pozwala na skuteczne rozłączanie i załączanie obwodów z silnikami, co jest kluczowe w kontekście wydajności energetycznej i bezpieczeństwa systemu. Przykładem zastosowania AC-3 może być szafa sterownicza w zakładzie przemysłowym, gdzie stycznik ten obsługuje silnik napędzający taśmociąg. Zgodnie z normami IEC 60947-4-1, styczniki klasy AC-3 są także przystosowane do pracy z dużymi cyklami załączania, co czyni je odpowiednimi w aplikacjach o dużym obciążeniu. Wybór ten jest zgodny z najlepszymi praktykami branżowymi, zapewniając nie tylko efektywność, ale i długowieczność komponentów w zautomatyzowanych systemach.

Pytanie 36

Zgodnie z aktualnymi regulacjami, czas pomiędzy następnymi kontrolami skuteczności ochrony przed porażeniem prądem dla instalacji elektrycznych w pomieszczeniach z wyziewami żrącymi, w strefach zagrożonych wybuchem oraz na terenie otwartym nie może przekraczać

A. dwa lata
B. pół roku
C. pięć lat
D. jeden rok
Odpowiedź "jeden rok" jest poprawna, ponieważ zgodnie z obowiązującymi przepisami, w tym normami IEC 60364 oraz krajowymi regulacjami, instalacje elektryczne w pomieszczeniach narażonych na działanie substancji żrących, zagrożone wybuchem czy na otwartej przestrzeni powinny być regularnie kontrolowane. Przepisy te mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników oraz ochrony przed ewentualnymi awariami, które mogą prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym pożarów lub wybuchów. Regularne kontrole co roku pozwalają na wczesne identyfikowanie potencjalnych problemów, takich jak korozja elementów instalacji, luźne połączenia czy inne usterki, które w takich warunkach mogą pojawić się szybciej niż w standardowych warunkach. Przykładem zastosowania tej regulacji może być przemysł chemiczny, gdzie substancje agresywne mogą wpływać na stan techniczny instalacji elektrycznych i w konsekwencji na bezpieczeństwo pracy. Dlatego przestrzeganie rocznego terminu kontroli jest kluczowe dla minimalizacji ryzyka i zapewnienia odpowiednich standardów pracy.

Pytanie 37

Który z podanych przewodów jest przeznaczony do instalacji wtynkowej?

A. YADYn
B. OMYp
C. YDYt
D. LYg
Odpowiedź YDYt jest poprawna, ponieważ ten typ przewodu jest specjalnie zaprojektowany do instalacji wtynkowych. Przewody YDYt są izolowane i osłonięte, co czyni je odpowiednimi do układania w ścianach oraz innych strukturach budowlanych. Zbudowane z miedzi, posiadają wielowarstwową izolację, która chroni je przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz wpływem niekorzystnych warunków atmosferycznych, co jest kluczowe w kontekście ich zastosowania w budynkach. Przewody te są zgodne z normami PN-IEC 60227, co potwierdza ich wysoką jakość oraz bezpieczeństwo użytkowania. Przykładem zastosowania YDYt może być instalacja oświetlenia w pomieszczeniach biurowych, gdzie przewody te są układane w ścianach, co zapewnia estetykę oraz bezpieczeństwo. Warto również zaznaczyć, że przewody te są dostępne w różnych przekrojach, co pozwala na dopasowanie do specyficznych wymagań instalacyjnych.

Pytanie 38

Który z poniższych pomiarów potwierdza ciągłość przewodu ochronnego w układzie TN-S?

A. Rezystancji uziomu
B. Rezystancji izolacji przewodu ochronnego
C. Impedancji pętli zwarcia
D. Prądu upływu w przewodzie ochronnym
Pomiary takie jak rezystancja izolacji przewodu ochronnego, prąd upływu w przewodzie ochronnym oraz rezystancja uziomu, mimo że są istotne dla ogólnego bezpieczeństwa systemów elektrycznych, nie potwierdzają bezpośrednio ciągłości przewodu ochronnego w sieci TN-S. Rezystancja izolacji odnosi się do stanu izolacji przewodów, co ma na celu zapobieganie wyciekom prądów do ziemi, jednak nie daje jednoznacznych informacji o ciągłości przewodu ochronnego. Prąd upływu może wskazywać na problemy związane z izolacją, ale jego pomiar nie dostarcza danych na temat ciągłości samego przewodu ochronnego. Z kolei rezystancja uziomu dotyczy przewodów uziemiających, a nie ochronnych, i ma na celu zapewnienie, że prąd zwarciowy skutecznie przepływa do ziemi, co jest innym zagadnieniem. Często myląc te parametry, można dojść do błędnych wniosków, co może prowadzić do niewłaściwego diagnozowania problemów z instalacją i w konsekwencji do zagrożenia bezpieczeństwa. Zrozumienie różnych ról tych pomiarów jest kluczowe dla właściwej oceny stanu instalacji elektrycznych i zapewnienia odpowiednich środków ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym.

Pytanie 39

Który z wymienionych czynników nie wpływa na dopuszczalne obciążenie długotrwałe przewodów stosowanych w instalacji elektrycznej?

A. Rodzaj materiału izolacyjnego.
B. Przekrój poprzeczny żył.
C. Metoda ułożenia przewodów.
D. Długość ułożonych przewodów.
Długość ułożonych przewodów nie wpływa na dopuszczalną obciążalność długotrwałą przewodów w instalacji elektrycznej, ponieważ obciążalność ta zależy od parametrów takich jak przekrój poprzeczny żył, materiał izolacji oraz sposób ułożenia przewodów. Przekrój żył determinuje opór elektryczny, co bezpośrednio wpływa na wydzielanie się ciepła i możliwość jego odprowadzania. Rodzaj materiału izolacji, takiego jak PVC czy XLPE, również ma kluczowe znaczenie, ponieważ różne materiały mają różne właściwości termiczne i odporność na wysoką temperaturę. Sposób ułożenia przewodów (np. w kanale kablowym, na otwartym powietrzu) wpływa na możliwość odprowadzania ciepła oraz na obciążalność cieplną. Przykładowo, przewody ułożone w pakietach mają ograniczone możliwości odprowadzania ciepła w porównaniu do przewodów luźno ułożonych. W praktyce, zgodność z normami, takimi jak PN-IEC 60364, jest kluczowa w projektowaniu i wykonaniu instalacji elektrycznych, co zapewnia bezpieczeństwo oraz efektywność energetyczną.

Pytanie 40

Oceń oraz uzasadnij stan techniczny transformatora jednofazowego UN = 230/115 V, który pracuje z prądem znamionowym, gdy podłączenie dodatkowego odbiornika doprowadziło do podwyższenia napięcia po stronie wtórnej o 5%, przy jednoczesnym obniżeniu prądu pobieranego z sieci o 3%?

A. Transformator jest uszkodzony, a przyczyną uszkodzenia jest zwarcie międzyzwojowe po stronie wtórnej
B. Transformator działa prawidłowo, a przyczyną zmian prądu i napięcia odbiornika jest obniżenie napięcia zasilającego
C. Transformator jest uszkodzony, a przyczyną uszkodzenia jest przerwa po stronie wtórnej
D. Transformator działa poprawnie, a powodem zmian prądu i napięcia jest pojemnościowy charakter dołączonego odbiornika
Transformator jednofazowy, który podałeś, wykazuje charakterystykę sprawności operacyjnej wskazującą na pojemnościowy charakter dołączonego odbiornika. Wzrost napięcia po stronie wtórnej o 5% oraz zmniejszenie prądu pobieranego z sieci o 3% mogą być efektem obecności elementów pojemnościowych w obciążeniu, takich jak kondensatory, które mogą powodować zwiększenie napięcia w warunkach małego obciążenia. W praktyce, takie zjawisko może występować, gdy do obwodu dołączane są urządzenia o dużej pojemności, co prowadzi do przesunięcia fazowego pomiędzy napięciem a prądem. Warto również zaznaczyć, że zgodnie z normami IEC oraz dokumentami technicznymi dotyczącymi transformatorów, takie zmiany w napięciach i prądach powinny być regularnie monitorowane, aby zapewnić prawidłowe działanie systemu zasilania. Zrozumienie tych zjawisk jest kluczowe dla inżynierów odpowiedzialnych za analizę i diagnostykę systemów elektroenergetycznych, co pozwala na wcześniejsze wykrywanie ewentualnych problemów oraz ich skuteczne eliminowanie.