Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik elektryk
  • Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
  • Data rozpoczęcia: 18 maja 2025 14:28
  • Data zakończenia: 18 maja 2025 14:39

Egzamin zdany!

Wynik: 36/40 punktów (90,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jakie z wymienionych elementów można wymieniać w instalacjach elektrycznych o napięciu 230 V bez konieczności wyłączania zasilania?

A. Elementów łącznikowych.
B. Wkładek bezpiecznikowych.
C. Opraw oświetleniowych.
D. Wyłączników różnicowoprądowych.
Wkładki bezpiecznikowe są elementami instalacji elektrycznych, które można wymieniać bez konieczności wyłączania zasilania, o ile zastosowane są odpowiednie rozwiązania technologiczne, takie jak wkładki bezpiecznikowe typu 'hot swap'. W praktyce oznacza to, że użytkownicy mogą wymieniać te elementy, aby przywrócić funkcjonalność obwodu, minimalizując ryzyko wystąpienia przerw w zasilaniu. Wkładki bezpiecznikowe mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa instalacji, ponieważ zabezpieczają obwody przed przeciążeniem i zwarciem. Prawidłowa wymiana tych wkładek, bez wyłączania zasilania, jest zgodna z normami bezpieczeństwa elektrycznego, takimi jak PN-IEC 60947, które określają wymagania dla urządzeń przeznaczonych do pracy w instalacjach elektrycznych. Przykładowo, w obiektach przemysłowych, gdzie nieprzerwane zasilanie ma kluczowe znaczenie, możliwość wymiany wkładek bezpiecznikowych w czasie pracy instalacji przyczynia się do zwiększenia efektywności operacyjnej.

Pytanie 2

Która z podanych czynności nie zalicza się do weryfikacji stanu technicznego podczas przeglądu układu napędowego z energoelektronicznym przekształtnikiem?

A. Weryfikacja połączeń stykowych
B. Pomiar natężenia oświetlenia na stanowisku obsługi układu napędowego
C. Ocena czystości filtrów powietrza chłodzącego
D. Sprawdzenie jakości zabezpieczeń nadprądowych i zmiennozwarciowych
Sprawdzenie oświetlenia na stanowisku obsługi układu napędowego nie jest tak naprawdę częścią ogólnej oceny stanu technicznego tego układu, szczególnie jeśli chodzi o przekształtniki energoelektroniczne. Większość przeglądów skupia się na tym, czy wszystkie elementy mechaniczne i elektryczne są w porządku. To znaczy, trzeba porządnie sprawdzić połączenia stykowe, upewnić się, że filtry powietrza chłodzącego są czyste, a także kontrolować zabezpieczenia nadprądowe i zmiennozwarciowe. Oświetlenie jest ważne dla bezpieczeństwa ludzi pracujących przy tych urządzeniach, ale nie ma bezpośredniego wpływu na to, jak wydajnie układ działa. Na przykład, jeśli mówimy o przekształtnikach, kluczowe jest zapewnienie właściwego chłodzenia, co możemy kontrolować poprzez te filtry powietrza. Dobre połączenia stykowe i odpowiednie zabezpieczenia są także bardzo ważne, żeby uniknąć awarii. Warto pamiętać, że istnieją normy, jak IEC czy ISO, które podkreślają, jak istotne są regularne przeglądy komponentów elektrycznych dla bezpieczeństwa w pracy.

Pytanie 3

Jakie części zamienne są najczęściej wymagane do serwisowania odkurzacza z jednofazowym silnikiem komutatorowym?

A. Termostaty i czujniki temperatury
B. Szczotkotrzymacze oraz szczotki węglowe
C. Przekładnie i skrzynki przekładniowe
D. Grzałki oraz spirale grzejne
Szczotkotrzymacze i szczotki węglowe są kluczowymi elementami w jednofazowych silnikach komutatorowych, które znajdują zastosowanie w większości odkurzaczy. Te części zamienne odpowiedzialne są za przewodzenie prądu do wirnika silnika, co umożliwia jego prawidłowe działanie. W miarę eksploatacji, szczotki węglowe ulegają naturalnemu zużyciu, co jest zjawiskiem oczekiwanym i wynika z tarcia mechanicznego. Regularna kontrola stanu szczotek i ich wymiana jest zatem istotna dla utrzymania efektywności działania odkurzacza. W praktyce, wymiana szczotkotrzymaczy oraz szczotek węglowych jest jednym z najczęściej wykonywanych czynności serwisowych, co potwierdzają zarówno technicy serwisowi, jak i producenci sprzętu. Dobrą praktyką jest stosowanie oryginalnych części zamiennych, co gwarantuje odpowiednią jakość i trwałość. Warto również pamiętać, że niewłaściwe działanie silnika może prowadzić do nadmiernego przegrzewania się, co z kolei może powodować dalsze uszkodzenia, dlatego wymiana tych elementów powinna być stałym punktem serwisowym.

Pytanie 4

Jaki przekrój przewodu należy dobrać do zasilania odbiornika jednofazowego o danych Sn = 4,6 kVA i Un = 230 V, stosując kryterium obciążalności prądowej na podstawie danych przedstawionych w tabeli?

Obciążalność
mm21,01,52,54,06,0
A1519243242

A. 1,5 mm2
B. 2,5 mm2
C. 4,0 mm2
D. 6,0 mm2
Wybór przekroju przewodu 2,5 mm2 jest uzasadniony, ponieważ przekrój ten zapewnia odpowiednią obciążalność prądową dla odbiornika jednofazowego o mocy 4,6 kVA i napięciu 230 V. Obliczony prąd obciążenia wynosi około 20 A, co mieści się w granicach obciążalności prądowej przewodu 2,5 mm2, wynoszącej 24 A. Zastosowanie przewodu o właściwej średnicy jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa instalacji elektrycznej i minimalizowania strat energetycznych. W praktyce, dobór odpowiedniego przekroju przewodu powinien być zawsze oparty na rzeczywistych warunkach eksploatacji, takich jak długość przewodu, temperatura otoczenia oraz sposób układania (np. w rurach, na otwartej przestrzeni). Przy projektowaniu instalacji elektrycznych warto również uwzględnić normy PN-IEC, które określają wymagania dotyczące obciążalności przewodów oraz ich zastosowania w różnych warunkach. Prawidłowy dobór przekroju przewodu jest kluczowym elementem zapobiegania przegrzewaniu się instalacji, co może prowadzić do uszkodzeń oraz zwiększonego ryzyka pożaru.

Pytanie 5

Jakie zjawisko można zaobserwować przy cewce indukcyjnej w przypadku zwarcia międzyzwojowego?

A. zmniejszenia natężenia prądu płynącego przez cewkę
B. wzrostu rezystancji cewki
C. spadku indukcyjności cewki
D. wzrostu reaktancji cewki
Zwarcie międzyzwojowe w cewce indukcyjnej objawia się przede wszystkim zmniejszeniem jej indukcyjności. Indukcyjność cewki jest miarą zdolności do magazynowania energii w polu magnetycznym i jest ściśle związana z liczbą zwojów, ich rozmieszczeniem oraz właściwościami materiałów rdzenia. Kiedy zachodzi zwarcie, część zwojów staje się praktycznie połączona ze sobą, co prowadzi do redukcji efektywnej liczby zwojów, a w konsekwencji do obniżenia indukcyjności. W praktyce, zmniejszona indukcyjność może prowadzić do nieprawidłowego działania obwodów, na przykład w aplikacjach takich jak zasilacze impulsowe czy filtry LC, gdzie wymagane są określone parametry indukcyjności. Przykładem może być zasilacz, w którym spadek indukcyjności cewki może prowadzić do wzrostu prądu, co z kolei może skutkować przegrzewaniem się komponentów lub ich uszkodzeniem. W branży elektroenergetycznej i automatyce, regularne testowanie indukcyjności cewki jest kluczowe w utrzymaniu wydajności urządzeń i zapobieganiu awariom.

Pytanie 6

Który z poniższych środków ostrożności nie jest wymagany do bezpiecznego przeprowadzenia prac na linii napowietrznej odłączonej od zasilania?

A. Używanie sprzętu izolacyjnego
B. Ogrodzenie obszaru pracy
C. Zarządzanie pracą w grupie
D. Uziemienie odłączonej linii
Odpowiedź 'Stosowanie sprzętu izolacyjnego' jest prawidłowa, ponieważ w przypadku prac przy linii napowietrznej, która jest wyłączona spod napięcia, nie ma konieczności stosowania sprzętu izolacyjnego. Sprzęt izolacyjny, taki jak rękawice i narzędzia, jest niezbędny w sytuacjach, gdy istnieje ryzyko wystąpienia wysokiego napięcia. W przypadku linii, która jest bezpiecznie wyłączona, nie ma takiego ryzyka, co oznacza, że użycie sprzętu izolacyjnego nie jest wymagane. Mimo to, w praktyce zaleca się stosowanie sprzętu ochronnego dla pewności, zwłaszcza gdy pracownicy nie mają pełnej pewności co do stanu instalacji. Dodatkowo, w wielu branżach stosuje się zasady BHP, które zalecają zachowanie ostrożności i przygotowanie do ewentualnych awarii, nawet gdy urządzenia są wyłączone. Standardy, takie jak normy ISO i PN, podkreślają znaczenie bezpieczeństwa pracy oraz stosowania odpowiednich procedur i praktyk przy wszelkich czynnościach związanych z energią elektryczną.

Pytanie 7

Wirnik w szlifierce uległ uszkodzeniu. Na schemacie z dokumentacji techniczno-ruchowej jest on oznaczony numerem

A. 9
B. 50
C. 35
D. 12
Odpowiedź 9 jest właściwa, ponieważ zgodnie z dokumentacją techniczno-ruchową, wirnik szlifierki oznaczony jest właśnie tym numerem. Znajomość oznaczeń w dokumentacji jest kluczowa dla efektywnego przeprowadzania konserwacji oraz napraw urządzeń. Na przykład, w przypadku wymiany uszkodzonego wirnika, technik powinien korzystać z dokumentacji, aby zidentyfikować odpowiednią część zamienną. Oznaczenia w dokumentacji są często zgodne z normami branżowymi, takimi jak ISO 9001, które podkreślają znaczenie dokumentacji w zarządzaniu jakością. Używanie właściwych numerów oznaczeń pozwala na przyspieszenie procesu naprawy i minimalizację przestojów w pracy. Również, dla techników i inżynierów, umiejętność szybkiego lokalizowania i identyfikowania części przy pomocy oznaczeń jest niezbędna w codziennej pracy, co wpływa na efektywność i bezpieczeństwo procesów produkcyjnych.

Pytanie 8

Jakie metody zapewniają ochronę przed porażeniem w instalacji fotowoltaicznej na stronie prądu stałego w przypadku uszkodzenia?

A. wykonanie wszystkich elementów w II klasie ochronności
B. użycie automatycznego wyłączenia zasilania przez zastosowanie bezpieczników topikowych
C. umieszczenie wszystkich komponentów na izolowanym podłożu
D. użycie automatycznego wyłączenia zasilania poprzez wyłączniki nadprądowe
Wykonanie urządzeń w II klasie ochronności oznacza, że są one zaprojektowane w taki sposób, aby zapewnić odpowiedni poziom bezpieczeństwa użytkownikom. Urządzenia te mają dodatkowe izolacje oraz nie wymagają podłączenia do uziemienia, co jest kluczowe w instalacjach fotowoltaicznych, gdzie prąd stały może stanowić zagrożenie w przypadku awarii. Przykładem zastosowania tego rozwiązania może być montaż paneli słonecznych, w których zastosowane komponenty są certyfikowane jako spełniające normy II klasy ochronności. W przypadku uszkodzenia instalacji, takie urządzenia zminimalizują ryzyko porażenia prądem, ponieważ są one zaprojektowane tak, by nie dopuścić do wystąpienia niebezpiecznych napięć na obudowie. Dodatkowo, stosowanie urządzeń w II klasie ochronności jest zgodne z normami IEC 61140, które definiują wymagania dotyczące ochrony osób przed porażeniem elektrycznym, co potwierdza ich praktyczną wartość na etapie projektowania i wdrażania instalacji fotowoltaicznych.

Pytanie 9

Której z poniższych czynności nie da się zrealizować podczas próbnego uruchamiania zgrzewarki oporowej?

A. Pomiaru rezystancji izolacji pomiędzy uzwojeniem pierwotnym transformatora a obudową
B. Sprawdzenia stanu oraz prawidłowości ustawienia elektrod
C. Pomiaru czasu poszczególnych etapów zgrzewania: docisku i przerwy
D. Sprawdzenia działania przełącznika do zgrzewania pojedynczego oraz ciągłego
Pomiar rezystancji izolacji między uzwojeniem pierwotnym transformatora a obudową jest kluczowym krokiem w zapewnieniu bezpieczeństwa i niezawodności zgrzewarki oporowej. Wykonanie tego pomiaru przed rozpoczęciem użytkowania urządzenia pozwala na wykrycie ewentualnych uszkodzeń izolacji, co może prowadzić do zwarć elektrycznych czy porażenia prądem użytkowników. W praktyce, standardowe normy dotyczące bezpieczeństwa elektrycznego, takie jak IEC 60204-1, nakładają na producentów i operatorów obowiązek regularnego sprawdzania stanu izolacji urządzeń. Pomiar rezystancji izolacji można przeprowadzić za pomocą specjalistycznych mierników, które umożliwiają określenie wartości rezystancji w stosunku do wymaganych norm. Przykładowo, minimalna wartość rezystancji izolacji powinna wynosić co najmniej 1 MΩ w urządzeniach przemysłowych, co zapewnia odpowiedni poziom bezpieczeństwa. Regularne kontrole i pomiary takich parametrów, jak rezystancja izolacji, są częścią dobrych praktyk konserwacyjnych, które zapewniają długotrwałą sprawność i bezpieczeństwo urządzenia.

Pytanie 10

Jak można podnieść moc bierną indukcyjną oddawaną do sieci przez działającą w elektrowni prądnicę synchroniczną przy niezmiennej mocy czynnej?

A. Zwiększając moment napędowy
B. Zmniejszając moment napędowy
C. Zwiększając prąd wzbudzenia
D. Zmniejszając prąd wzbudzenia
Zwiększając prąd wzbudzenia prądnicy synchronicznej, można zwiększyć moc bierną indukcyjną wydawaną do sieci, zachowując stałą moc czynną. Prąd wzbudzenia kontroluje strumień magnetyczny w wirniku maszyny, a większy prąd wzbudzenia prowadzi do wzrostu tego strumienia. W rezultacie maszyna może wytwarzać więcej mocy biernej, co jest istotne w kontekście stabilności systemu elektroenergetycznego, szczególnie w przypadku dużych odbiorników mocy biernej. W praktyce, zwiększenie prądu wzbudzenia jest standardową metodą wykorzystywaną w elektrowniach, aby dostosować poziom mocy biernej do wymagań sieci. To podejście jest zgodne z zasadami zarządzania mocą bierną, które są kluczowe dla utrzymania równowagi energetycznej oraz jakości dostarczanej energii elektrycznej. Warto również zauważyć, że nadmierne zwiększenie prądu wzbudzenia może prowadzić do zjawiska nasycenia, dlatego operatorzy muszą starannie monitorować i regulować wartość wzbudzenia.

Pytanie 11

Jakie będą konsekwencje zasilenia silnika asynchronicznego, którego znamionowa częstotliwość napięcia stojana wynosi 50 Hz, z sieci o częstotliwości 60 Hz?

A. Zwiększenie prędkości obrotowej wirnika silnika
B. Nawrót wirnika silnika
C. Zmniejszenie prędkości obrotowej wirnika silnika
D. Uszkodzenie wirnika silnika
Analizując inne odpowiedzi, trzeba zauważyć, że zmniejszenie prędkości obrotowej wirnika silnika nie jest możliwe w kontekście zasilania go z wyższej częstotliwości. Gdyby silnik asynchroniczny był zasilany napięciem o częstotliwości 60 Hz, a jego konstrukcja zakładała 50 Hz, prędkość obrotowa wirnika z pewnością by wzrosła, co jest podstawowym zjawiskiem związanym z działaniem silników asynchronicznych. Zatem koncepcja zmniejszenia prędkości obrotowej wirnika jest błędna, ponieważ nie uwzględnia zasady, że prędkość synchroniczna rośnie w proporcji do częstotliwości zasilania. Z kolei stwierdzenie o uszkodzeniu wirnika również może wynikać z błędnego zrozumienia działania silnika. Chociaż zasilanie z wyższej częstotliwości może prowadzić do podwyższenia temperatury silnika z uwagi na zwiększone straty, nie można jednoznacznie stwierdzić, że dojdzie do uszkodzenia wirnika. Silnik może pracować w takich warunkach, ale jego żywotność zostanie skrócona. Wreszcie, nawrót wirnika to termin, który nie ma zastosowania w kontekście zasilania silnika asynchronicznego; wirnik nie „nawraca” w sensie jego prędkości obrotowej, a jedynie może zmienić kierunek obrotów po zmianie faz w zasilaniu. Dlatego istotne jest zrozumienie podstawowych zasad działania silników asynchronicznych i ich odpowiedzi na różne parametry zasilania.

Pytanie 12

Jakie kroki należy podjąć, gdy całkowita wartość spadków napięć w systemie TN-S pomiędzy złączem ZKP a najodleglejszym gniazdem odbiorczym wynosi 9 V, w sieci elektrycznej o napięciu 230 V?

A. Pozostawić instalację zasilającą bez zmian
B. Zwiększyć średnicę przewodów kabla WLZ
C. Zwiększyć średnicę przewodów w instalacji wewnętrznej
D. Zmniejszyć średnicę przewodów kabla WLZ
Jak spojrzysz na te wartości, to suma spadków napięć w układzie TN-S, która wynosi 9 V przy napięciu znamionowym 230 V, jest w porządku. To mniej niż 5% dla obwodów oświetleniowych i jakieś 3% dla siłowych, więc nie ma potrzeby, by wprowadzać zmiany w instalacji. Chociaż warto czasem rzucić okiem na te spadki, bo bezpieczeństwo urządzeń to ważna sprawa. Jeśli spadki zaczynają być większe, to warto pomyśleć o zwiększeniu przekroju przewodów, ale w tej sytuacji nie ma takiej potrzeby. Wiesz, jak się montuje silniki elektryczne, to tam kluczowe jest, by kable były dobrze dobrane, żeby nie tracić energii. Normy PN-IEC 60364 to dobry punkt wyjścia do sprawdzenia, czy wszystko jest zrobione jak należy.

Pytanie 13

Jakie zadania przy aktywnych urządzeniach elektrycznych można zrealizować bez zlecenia?

A. Dotyczące ratowania życia lub zdrowia osób
B. Przeprowadzane przy użyciu spawania oraz wymagające pracy z otwartym źródłem ognia
C. Realizowane w sytuacjach stwarzających szczególne niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia osób
D. Dotyczące konserwacji bądź napraw urządzeń, które są całkowicie lub częściowo pod napięciem
Odpowiedź związana z ratowaniem zdrowia lub życia ludzkiego jest poprawna, ponieważ w sytuacjach nagłych, takich jak wypadki czy inne niebezpieczeństwa, działania podejmowane w celu ochrony życia i zdrowia osób są priorytetowe. Zgodnie z przepisami prawa pracy oraz normami BHP, w przypadkach zagrożenia zdrowia lub życia ludzkiego, pracownicy mają prawo i obowiązek podejmować natychmiastowe działania ratunkowe, nawet jeśli wiąże się to z pracami przy czynnych urządzeniach elektrycznych. Na przykład, gdy osoba zostaje porażona prądem, każdy świadek zdarzenia powinien jak najszybciej odciąć zasilanie i udzielić pierwszej pomocy. Takie podejście jest zgodne z wytycznymi dotyczącymi bezpieczeństwa pracy, które nakładają na pracowników obowiązek reagowania na sytuacje kryzysowe bez czekania na formalne instrukcje. W praktyce, to może oznaczać konieczność szybkiego działania, co jest kluczowe dla zapobiegania poważnym obrażeniom lub śmierci.

Pytanie 14

Który z wymienionych rozwiązań powinien być zastosowany w warsztacie remontowym, aby zapewnić podstawową ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym?

A. Separacja elektryczna
B. Obudowy i osłony
C. Miejscowe połączenia wyrównawcze
D. Wyłączniki różnicowoprądowe
Obudowy i osłony to kluczowe elementy zabezpieczeń elektrycznych, które mają na celu ochronę użytkowników przed niebezpieczeństwem porażenia prądem elektrycznym. Ich głównym zadaniem jest zapobieganie bezpośredniemu kontaktowi z elementami pod napięciem, co minimalizuje ryzyko wypadków. Standardy takie jak PN-EN 61140 określają wymagania dotyczące ochrony przed porażeniem prądem, a zastosowanie odpowiednich obudów, które są wykonane z materiałów odpornych na działanie prądu, jest jedną z podstawowych zasad. Przykładowo, w warsztatach remontowych, gdzie często używane są narzędzia elektryczne, zastosowanie obudów ochronnych na gniazdka i urządzenia jest konieczne. Dzięki temu, nawet w przypadku uszkodzenia izolacji, ryzyko porażenia prądem zostaje znacząco ograniczone. Dodatkowo, stosowanie osłon na kable i urządzenia może przyczynić się do zmniejszenia uszkodzeń mechanicznych, co jest istotne w kontekście długoterminowej niezawodności oraz bezpieczeństwa pracy.

Pytanie 15

Która z wymienionych operacji jest związana z obsługą przepływu energii elektrycznej w urządzeniu napędowym klasy IV?

A. Zatrzymanie urządzenia w przypadku awarii
B. Weryfikacja ustawienia zabezpieczenia przed przeciążeniem
C. Zamiana uszkodzonego elementu w urządzeniu
D. Mierzenie napięcia zasilającego to urządzenie
Zatrzymanie urządzenia w trybie awaryjnym to naprawdę ważna sprawa, zwłaszcza gdy mówimy o ruchu elektrycznym napędów. Jak coś wyjdzie nie tak, to trzeba reagować od razu, żeby nie uszkodzić sprzętu czy nie narazić kogoś na niebezpieczeństwo. W przypadku urządzeń napędowych klasy IV, które mają często skomplikowane systemy sterujące, to zatrzymanie w trybie awaryjnym to nie tylko dobra praktyka, ale też wymagane przez normy BHP i standardy automatyki. Na przykład, jeśli silnik zaczyna działać nieprawidłowo, to lepiej jest go od razu zatrzymać. Wiele z tych urządzeń ma różne przyciski awaryjnego zatrzymania oraz systemy, które same to robią, gdy coś jest nie tak. To pokazuje, jak kluczowe to działanie jest, jeśli chodzi o zarządzanie ryzykiem. Tak więc, umiejętność szybkiego zatrzymania urządzenia w sytuacjach awaryjnych to podstawa, żeby zapewnić bezpieczeństwo i ochronić sprzęt.

Pytanie 16

Co należy zrobić przed przystąpieniem do pomiaru rezystancji izolacji za pomocą megomierza?

A. Podłączyć urządzenie do sieci
B. Uziemić megomierz
C. Zmierzyć napięcie zasilania
D. Odłączyć zasilanie
Przed pomiarem rezystancji izolacji za pomocą megomierza należy bezwzględnie odłączyć zasilanie badanego obwodu. To kluczowy krok, który zapewnia bezpieczeństwo zarówno osoby wykonującej pomiar, jak i chroni sprzęt przed uszkodzeniem. Megomierz generuje wysokie napięcie, które w połączeniu z istniejącym zasilaniem mogłoby spowodować porażenie elektryczne lub uszkodzenie izolacji. Dodatkowo, odłączenie zasilania pozwala na uzyskanie dokładnych wyników, ponieważ eliminuje wpływ napięcia zasilającego na pomiar. W praktyce, przed rozpoczęciem pomiarów, należy również upewnić się, że obwód nie jest pod napięciem za pomocą odpowiednich narzędzi, takich jak wskaźnik napięcia. Przestrzeganie tych zasad jest zgodne z normami bezpieczeństwa pracy z urządzeniami elektrycznymi, które podkreślają znaczenie odłączenia zasilania przed jakimikolwiek pracami serwisowymi czy pomiarowymi.

Pytanie 17

Jakim rodzajem wyłączników nadprądowych powinien być zabezpieczony obwód zasilania silnika klatkowego trójfazowego, którego parametry znamionowe to: PN = 11 kW, UN = 400 V, cos φ = 0,73, η = 80%?

A. S303 C32
B. S303 C40
C. S303 C20
D. S303 C25
Poprawna odpowiedź to S303 C32, ponieważ w przypadku obwodu zasilania trójfazowego silnika klatkowego o mocach znamionowych 11 kW i napięciu 400 V, należy obliczyć prąd roboczy silnika. Prąd ten można wyznaczyć ze wzoru: I = P / (√3 * U * cos φ), co daje wartość około 18,5 A. Z uwagi na istotne zmiany w obciążeniu oraz do ochrony przed przeciążeniem i zwarciem, stosuje się wyłączniki nadprądowe, które powinny mieć wartość znamionową prądu nie niższą niż 125% prądu roboczego silnika. W tym przypadku 125% z 18,5 A to 23,125 A, co wskazuje na to, że wyłącznik S303 C25 (25 A) byłby niewystarczający. Wyłącznik S303 C32 z wartością 32 A jest odpowiedni, ponieważ zapewnia odpowiedni margines bezpieczeństwa. Tego typu wyłączniki są szeroko stosowane w przemyśle i są zgodne z normami EN 60947-2, co zapewnia ich wysoką jakość i niezawodność.

Pytanie 18

Którego z poniższych pomiarów eksploatacyjnych instalacji oświetleniowej nie jest możliwe przeprowadzić przy użyciu typowego miernika uniwersalnego?

A. Ciągłości przewodów ochronnych
B. Prądu, który jest pobierany przez odbiornik
C. Rezystancji izolacji przewodów
D. Napięcia w poszczególnych fazach
Rezystancja izolacji przewodów jest kluczowym pomiarem w ocenie bezpieczeństwa instalacji elektrycznych i oświetleniowych. Typowe mierniki uniwersalne, takie jak multimetrowe, są przeznaczone głównie do pomiarów prądu, napięcia i oporu, jednak nie są wystarczające do pomiaru rezystancji izolacji. Pomiar ten wymaga zastosowania specjalistycznych urządzeń, takich jak megomierze, które generują znacznie wyższe napięcia (zazwyczaj w zakresie 250V, 500V lub 1000V) w celu oceny jakości izolacji. W praktyce, taki pomiar pozwala na wykrycie uszkodzeń izolacji, które mogą prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, takich jak przebicia elektryczne. Normy takie jak PN-IEC 60364 podkreślają konieczność regularnego przeprowadzania pomiarów rezystancji izolacji, co jest niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników oraz trwałości instalacji. Przykładowo, w przypadku instalacji w obiektach publicznych, pomiar ten jest obligatoryjny, aby zapewnić spełnienie określonych standardów bezpieczeństwa elektrycznego.

Pytanie 19

Jakie zadanie związane z utrzymaniem sprawności technicznej instalacji elektrycznej spoczywa na dostawcy energii?

A. Nadzór nad jakością realizacji prac eksploatacyjnych
B. Prowadzenie dokumentacji dotyczącej eksploatacji obiektu
C. Zachowanie zasad bezpieczeństwa korzystania z urządzeń elektrycznych
D. Okresowa legalizacja, naprawa lub wymiana licznika energii
Odpowiedź dotycząca okresowej legalizacji, naprawy lub wymiany licznika energii jest poprawna, ponieważ dostawcy energii są odpowiedzialni za zapewnienie, że urządzenia pomiarowe są w dobrym stanie technicznym i zgodne z obowiązującymi normami. Legalizacja licznika oznacza jego zatwierdzenie przez odpowiednie organy, co gwarantuje, że pomiary energii są wiarygodne i zgodne z przepisami prawa. W praktyce, dostawcy przeprowadzają regularne kontrole i konserwacje liczników, aby upewnić się, że działają one z wymaganymi tolerancjami. Na przykład, zgodnie z normą PN-EN 62053-21, liczniki energii elektrycznej muszą być regularnie sprawdzane, aby zapewnić ich dokładność. Dobre praktyki w tym zakresie obejmują również prowadzenie szczegółowej dokumentacji dotyczącej stanu technicznego liczników oraz przeprowadzonych działań, co pozwala na łatwe monitorowanie i zarządzanie infrastrukturą pomiarową. Współpraca między dostawcami a organami regulacyjnymi w zakresie legalizacji liczników jest kluczowa dla utrzymania jakości usług i ochrony konsumentów.

Pytanie 20

W instalacji elektrycznej obwodu gniazd w przedpokoju wykorzystano przewód YDYt 3×2,5 mm2. Podczas wiercenia w murze pracownik przypadkowo przeciął przewód, uszkadzając jego dwie żyły. Jak należy prawidłowo usunąć tę usterkę?

A. Rozkuć tynk w miejscu uszkodzenia, połączyć przewody, zaizolować taśmą, a następnie zatynkować ścianę.
B. Wyciągnąć jedynie uszkodzone żyły, zastępując je przewodem jednodrutowym.
C. Rozkuć tynk w miejscu uszkodzenia, zamontować dodatkową puszkę i w niej połączyć żyły.
D. Prowadzić nowy przewód pomiędzy najbliższymi puszkami, stosując pilota.
Wybór odpowiedzi polegającej na rozkuwaniu tynku w miejscu uszkodzenia, zamontowaniu dodatkowej puszki oraz połączeniu żył jest najbardziej zalecanym sposobem naprawy uszkodzonego przewodu elektrycznego. Tego rodzaju działania są zgodne z obowiązującymi normami oraz najlepszymi praktykami w branży elektrycznej. W sytuacji, gdy przewód został uszkodzony, niezbędne jest zapewnienie odpowiednich warunków do naprawy, co może wiązać się z otwarciem ściany. Instalując dodatkową puszkę, zwiększamy bezpieczeństwo i ułatwiamy przyszłe prace serwisowe. Połączenie żył w puszce umożliwia także zastosowanie złączek, co jest rekomendowane w przypadku napraw elektrycznych. Dzięki temu połączenia są bardziej trwałe i estetyczne, a ryzyko ich przypadkowego usunięcia bądź zwarcia zostaje zminimalizowane. Takie podejście jest zgodne z europejskimi normami instalacji elektrycznych, które nakładają obowiązek używania osprzętu instalacyjnego w celu zwiększenia bezpieczeństwa użytkowania instalacji elektrycznych. W praktyce, zastosowanie dodatkowej puszki stanowi również zabezpieczenie przed przyszłymi uszkodzeniami mechanicznymi. Już na etapie projektowania, warto uwzględnić takie rozwiązania, by minimalizować ryzyko nieprzewidzianych awarii.

Pytanie 21

Jakie numery wskazano na schemacie z dokumentacji techniczno-ruchowej elementów zamiennych, które są częścią silnika szlifierki?

A. Od 1 do 6
B. Od 7 do 14
C. Od 47 do 52
D. Od 19 do 26
Wybór odpowiedzi związanej z innymi zakresami (np. od 47 do 52, od 1 do 6 czy od 19 do 26) świadczy o małym nieporozumieniu z identyfikacją komponentów silnika szlifierki. Te numery dotyczą różnych części, które nie są kluczowe dla samego działania silnika, co może sprawić, że serwisowanie stanie się mniej efektywne. Na przykład, numery od 1 do 6 mogą obejmować części, które tak naprawdę nie wpłyną na wydajność silnika. Jak się pomylisz z ich identyfikacją, to naprawa może się wydłużyć. Numery od 47 do 52 to z kolei mogą być jakieś osłony, które też nie są bezpośrednio związane z napędem. Takie błędy najczęściej wynikają z braku znajomości dokumentacji oraz braku zrozumienia, jak różne elementy działają razem. Dobrze jest posiedzieć nad dokumentacją i ogarnąć, jak poszczególne części wpływają na całość maszyny, bo to przekłada się na lepszą obsługę i konserwację. Im lepsza znajomość identyfikacji części, tym szybciej uda się naprawić sprzęt, a dla operatorów będzie to też bezpieczniejsze.

Pytanie 22

Korzystając z tabeli podaj jakimi przewodami, według sposobu A1, należy wykonać instalację podtynkową gniazd jednofazowych zabezpieczonych wyłącznikiem nadprądowym B16A w sieci typu TN-S?

Przekrój przewodów, mm²Obciążalność długotrwała przewodów, A
AYDYp 2×1,514,5
BYDYp 2×2,519,5
CYDYp 3×1,513,5
DYDYp 3×2,518

A. C.
B. A.
C. D.
D. B.
Odpowiedź D jest prawidłowa, ponieważ wybór przewodów YDYp 3×2,5 mm² do instalacji podtynkowej gniazd jednofazowych zabezpieczonych wyłącznikiem nadprądowym B16A w sieci typu TN-S spełnia wszystkie wymogi bezpieczeństwa i normy obciążalności. Zgodnie z normą PN-IEC 60364, przewody muszą być dobrane w taki sposób, aby ich obciążalność długotrwała była wyższa od prądu znamionowego zabezpieczenia, w tym przypadku 16A. Przewody YDYp 3×2,5 mm² charakteryzują się obciążalnością długotrwałą wynoszącą 18A, co sprawia, że są odpowiednie do tego zastosowania. Takie podejście zapewnia nie tylko zgodność z przepisami, ale również minimalizuje ryzyko przegrzania oraz uszkodzenia instalacji. W praktyce, dobra jakość przewodów oraz ich odpowiedni dobór mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa użytkowników oraz niezawodności instalacji. Przewody podtynkowe powinny być również odpowiednio zabezpieczone przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz działaniem wilgoci, co potwierdza znaczenie staranności w realizacji projektów elektrycznych.

Pytanie 23

Zatrzymanie pracy grzejnika skutkuje natychmiastowym działaniem zabezpieczenia nadprądowego. Co to sugeruje?

A. zwarcie przewodu ochronnego z obudową
B. uszkodzenie w grzałce
C. uszkodzenie w przewodzie fazowym
D. zwarcie przewodu fazowego oraz neutralnego
Wyłączenie grzejnika w sytuacji, gdy zabezpieczenie nadprądowe natychmiast się załącza, wskazuje na przerwę w grzałce. Taka przerwa w obwodzie grzewczym powoduje, że prąd nie może przepływać przez grzałkę, co skutkuje narastającym napięciem na niepodłączonym odcinku obwodu. W związku z tym, zabezpieczenie nadprądowe, które ma za zadanie chronić instalację przed przeciążeniem oraz zwarciem, rozłącza obwód. Praktycznym przykładem zastosowania tej wiedzy jest kontrola stanu technicznego grzejników oraz regularne przeglądy instalacji elektrycznej, które powinny być przeprowadzane zgodnie z normą PN-IEC 60364. Właściwe podejście do utrzymania instalacji elektrycznej oraz systematyczna diagnostyka pozwala na wczesne wykrywanie usterek i zapobiega poważniejszym awariom. Ponadto, świadomość dotycząca działania zabezpieczeń nadprądowych jest kluczowa w kontekście prawidłowego użytkowania urządzeń grzewczych oraz zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników.

Pytanie 24

Grzałka jednofazowa o mocy 4 kW jest zasilana przewodem o długości 10 m i przekroju 1,5 mm2. W jaki sposób zmienią się straty mocy w przewodzie zasilającym, jeśli jego przekrój zostanie zwiększony do 2,5 mm2?

A. Spadną o 100%
B. Wzrosną o 40%
C. Wzrosną o 100%
D. Spadną o 40%
Odpowiedź, że straty mocy w przewodzie zmniejszą się o 40%, jest prawidłowa z kilku powodów związanych z zasadami działania prądów elektrycznych i strat energii. Straty mocy w przewodach elektrycznych są związane z oporem przewodnika, który można obliczyć z wykorzystaniem wzoru: P = I²R, gdzie P to moc strat, I to natężenie prądu, a R to opór przewodu. Przy zwiększeniu przekroju przewodu z 1,5 mm2 do 2,5 mm2, opór przewodu maleje, co prowadzi do zmniejszenia strat mocy. W praktyce, stosowanie przewodów o większym przekroju jest zalecane w celu minimalizacji strat energii, co jest zgodne z normami i zasadami efektywności energetycznej. Na przykład, w instalacjach przemysłowych oraz budowlanych, dobór odpowiednich przewodów elektrycznych wpływa na bezpieczeństwo, efektywność operacyjną oraz oszczędności w kosztach energii. To podejście jest zgodne z dobrymi praktykami branżowymi, które promują zwiększenie efektywności energetycznej, a tym samym ograniczenie emisji CO2. Zmniejszenie strat mocy o 40% przy zastosowaniu przewodu o większym przekroju jest wymiernym zyskiem, który powinien być brany pod uwagę na etapie projektowania instalacji. Warto pamiętać, że zastosowanie odpowiednich przekrojów przewodów ma również wpływ na ich temperaturę roboczą, co poprawia bezpieczeństwo całego systemu.

Pytanie 25

Jaka przyczyna powoduje rozbieżność w działaniu silnika bocznikowego prądu stałego?

A. Luzy w łożyskach
B. Brak obciążenia
C. Przerwa w uzwojeniu wzbudzenia
D. Przerwa w uzwojeniu twornika
Luzy w łożyskach same w sobie nie sprawią, że silnik bocznikowy prądu stałego zacznie się rozbiegać. Owszem, luzy mogą zmniejszyć wydajność i stabilność silnika. Mogą powodować większe tarcie, co prowadzi do przegrzewania, ale to nie kluczowy powód rozbiegania. Brak obciążenia też nie jest głównym problemem, bo nawet bez obciążenia te silniki mogą pracować, tylko kręcą się szybciej, co może prowadzić do uszkodzeń. Przerwa w uzwojeniu twornika nie sprawi, że silnik się rozbiegnie, bo bez prądu w tym uzwojeniu, to ten silnik w ogóle nie wystartuje. Kluczowe w tym wszystkim jest zrozumienie, że rozbieganie się silnika wynika z braku pola magnetycznego i braku stabilizacji prędkości obrotowej. Myślenie, że to przez problemy mechaniczne, to typowy błąd, bo powinno się skupić bardziej na zasadach działania silnika i jego systemie wzbudzenia.

Pytanie 26

Jakie dodatkowe urządzenie jest wymagane do funkcjonowania silnika indukcyjnego trójfazowego, zasilanego napięciem jednofazowym U = 230 V, f = 50 Hz?

A. Opornik
B. Wyłącznik różnicowoprądowy
C. Kondensator
D. Bezpiecznik silnikowy
Kondensator jest niezbędnym elementem dla silnika indukcyjnego trójfazowego zasilanego napięciem jednofazowym, ponieważ umożliwia on utworzenie sztucznego przesunięcia fazowego. Silnik indukcyjny trójfazowy wymaga trzech faz zasilania do prawidłowego działania, a zasilanie jednofazowe dostarcza tylko jedną. Dodanie kondensatora do obwodu silnika pozwala na wytworzenie dodatkowej fazy, co z kolei umożliwia rozwinięcie momentu obrotowego i rozpoczęcie pracy silnika. W praktyce zastosowanie kondensatorów jest powszechne w układach, gdzie konieczne jest zasilanie silników trójfazowych z jednofazowych źródeł energii, na przykład w małych warsztatach czy w domach jednorodzinnych. Warto również zaznaczyć, że przy doborze kondensatora należy kierować się jego pojemnością, która powinna być odpowiednia do konkretnego silnika, aby zapewnić optymalne parametry pracy oraz uniknąć uszkodzenia urządzenia. Dobre praktyki wskazują na konieczność stosowania kondensatorów o odpowiedniej klasie i znamionach, aby zapewnić długotrwałą i bezpieczną pracę silnika.

Pytanie 27

Jaką minimalną liczbę osób należy zaangażować do pracy w warunkach szczególnego zagrożenia?

A. Jedna osoba
B. Cztery osoby
C. Trzy osoby
D. Dwie osoby
Minimalna liczba osób wykonujących prace w warunkach szczególnego zagrożenia powinna wynosić dwie osoby, co jest zgodne z zasadami bezpieczeństwa pracy oraz regulacjami prawnymi. W praktyce, obecność co najmniej dwóch pracowników zapewnia wzajemne wsparcie i możliwość szybkiej reakcji w sytuacjach awaryjnych. Na przykład, w przypadku prac w zamkniętych przestrzeniach, takich jak zbiorniki czy kanały, jeden pracownik może pełnić rolę osoby asekurującej, co jest niezbędne w przypadku wystąpienia zagrożenia zdrowia lub życia. Istotne jest, by w ramach tych prac, każdy z pracowników miał przypisane konkretne zadania oraz mógł efektywnie komunikować się z partnerem. Zgodnie z normami, takimi jak PN-N-18002 dotycząca zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy, pracodawcy są zobowiązani do zapewnienia odpowiednich warunków, które minimalizują ryzyko wypadków. W praktyce, w przypadku awarii sprzętu lub nagłych problemów zdrowotnych, obecność drugiej osoby może być kluczowa w zapewnieniu szybkiej pomocy oraz wezwania służb ratunkowych.

Pytanie 28

W celu sprawdzenia poprawności działania wyłączników różnicowoprądowych zmierzono ich różnicowe prądy zadziałania i wyniki zamieszczono w przedstawionej tabeli. Który z wyłączników spełnia warunek prądu zadziałania IA = (0,5÷1,00) IΔN?

WyłącznikWynik pomiaru różnicowego prądu zadziałania IΔ
P302 25-10-AC25 mA
P202 25-30-AC25 mA
P304 40-30-AC40 mA
P304 40-100-AC40 mA

A. P304 40-100-AC
B. P302 25-10-AC
C. P202 25-30-AC
D. P304 40-30-AC
Wyłącznik P202 25-30-AC jest poprawny, ponieważ jego prąd zadziałania wynosi 25 mA, co mieści się w przedziale I_A = (0,5÷1,00) I_ΔN dla tego urządzenia. Obliczając ten zakres, przyjmujemy, że nominalny prąd różnicowy I_ΔN wynosi 30 mA, co daje zakres zadziałania od 15 mA do 30 mA. Wyłączniki różnicowoprądowe są kluczowymi elementami w systemach zabezpieczeń elektrycznych, chroniącymi przed porażeniem prądem elektrycznym oraz pożarami spowodowanymi upływem prądu. Regularne sprawdzanie ich działania, zgodne z normami takimi jak PN-EN 61008, jest niezbędne w każdej instalacji elektrycznej. Właściwy dobór wyłączników i ich odpowiednie ustawienia mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa użytkowników i niezawodności systemu. Zastosowanie wyłącznika P202 25-30-AC w praktyce pozwala na efektywne zabezpieczenie obwodów w różnych aplikacjach, w tym w budynkach mieszkalnych, biurowych oraz przemysłowych.

Pytanie 29

Która z podanych przyczyn jest odpowiedzialna za ocieranie wirnika o stojan w silniku indukcyjnym klatkowym podczas jego działania?

A. Nagle zwiększone napięcie zasilające
B. Nagle zmniejszone napięcie zasilające
C. Poluzowanie tabliczki zaciskowej
D. Pęknięcie pierścieni zwierających pręty wirnika
Pęknięcie pierścieni zwierających pręty wirnika to istotny problem, który może prowadzić do ocierania wirnika o stojan w silniku indukcyjnym klatkowym. Pierścienie te mają na celu zapewnienie stabilności wirnika podczas jego obrotu, a ich integralność strukturalna jest kluczowa dla poprawnej pracy silnika. Kiedy pierścienie ulegają uszkodzeniu, wirnik może zacząć się przemieszczać zbyt blisko stojana, co doprowadza do tarcia i potencjalnych uszkodzeń obu komponentów. W kontekście praktycznym, regularne przeglądy i testy wizualne silników, w tym kontrola stanu pierścieni zwierających, są kluczowe dla zapobiegania takim awariom. Zgodnie z najlepszymi praktykami w branży, każda usterka powinna być diagnozowana i usuwana natychmiastowo, aby uniknąć dalszych uszkodzeń oraz kosztownych przestojów. Warto również zaznaczyć, że ogólny stan wirnika i jego osprzętu powinien być systematycznie monitorowany na podstawie standardów, takich jak IEC 60034, które szczegółowo określają wymagania dotyczące silników elektrycznych.

Pytanie 30

Jak zmieni się ilość ciepła wydobywanego przez grzejnik elektryczny w jednostce czasu, jeśli jego spiralę grzejną skróci się o połowę, a napięcie zasilające pozostanie takie samo?

A. Zwiększy się dwukrotnie
B. Zwiększy się czterokrotnie
C. Zmniejszy się czterokrotnie
D. Zmniejszy się dwukrotnie
Odpowiedź "Zwiększy się dwukrotnie" jest prawidłowa, ponieważ jest zgodna z prawem Ohma oraz zasadami dotyczącymi oporu elektrycznego w elementach grzewczych. Gdy długość spiralę grzejną skracamy o połowę, to zmniejszamy jej opór o połowę, ponieważ opór elektryczny przewodnika jest proporcjonalny do jego długości. Przy zachowaniu stałego napięcia zasilania, zgodnie z prawem Ohma (I = U/R), prąd przepływający przez grzejnik wzrośnie, gdyż opór maleje. W rezultacie moc wydzielająca się w postaci ciepła w grzałce elektrycznej, która jest opisana wzorem P = U * I, wzrośnie. Podstawiając wyrażenia do wzoru, otrzymujemy, że moc wzrasta dwukrotnie przy zmniejszonym oporze. W praktyce, jest to istotne przy projektowaniu urządzeń grzewczych, gdzie zmiana długości elementów grzewczych może wpływać na ich efektywność. Dobrą praktyką jest przeprowadzanie obliczeń związanych z oporem i mocą, aby zapobiec przegrzaniu lub uszkodzeniu grzałek w systemach grzewczych.

Pytanie 31

W którym z poniższych miejsc, podczas pracy z urządzeniami elektrycznymi, nie jest dopuszczalne stosowanie izolacji stanowiska jako środków ochrony przed dotykiem pośrednim?

A. Placu budowy
B. Pracowni edukacyjnej
C. Warsztacie sprzętu RTV
D. Laboratorium
Odpowiedź 'plac budowy' to strzał w dziesiątkę! Na budowie mamy do czynienia z różnymi trudnymi warunkami, które utrudniają stosowanie izolacji jako formy ochrony przed dotykiem pośrednim. Często jest tam wilgoć, pyły i materiały budowlane wokół, co zwiększa ryzyko porażenia prądem. Z normami BHP się nie żartuje, bo w takich warunkach izolacja może być niewystarczająca. Wyobraź sobie, że coś się popsuje i pracownicy mogą mieć kontakt z przewodami pod napięciem! Dlatego na budowach zaleca się dodatkowe środki ochrony, jak odpowiednia odzież robocza, systemy ochrony różnicowoprądowej i różne osłony. Regularne szkolenia i audyty sprzętu to też kluczowe elementy utrzymania bezpieczeństwa elektrycznego w takim miejscu.

Pytanie 32

W trakcie naprawy części instalacji elektrycznej zasilającej silnik indukcyjny, uszkodzone przewody aluminiowe zamieniono na przewody H07V-R o przekroju żyły 50 mm2. Jaki powinien być minimalny przekrój przewodu PE, aby warunek samoczynnego wyłączenia zasilania został spełniony?

A. 35 mm2
B. 50 mm2
C. 20 mm2
D. 25 mm2
Odpowiedź 25 mm2 jest poprawna, ponieważ zgodnie z normami PN-IEC 60364-5-54, minimalny przekrój przewodu ochronnego (PE) powinien być co najmniej równy 1,5 mm2 dla instalacji o maksymalnym prądzie znamionowym do 32 A. W przypadku instalacji z przewodami zasilającymi o znacznych przekrojach, takich jak 50 mm2 w przypadku przewodów H07V-R, wymagana jest zasada, że przekrój przewodu PE powinien wynosić co najmniej 50% przekroju przewodu fazowego w przypadku aluminium lub 25% w przypadku miedzi. Tutaj mamy do czynienia z przewodami aluminiowymi, więc obliczając 50% z 50 mm2, otrzymujemy 25 mm2. Taki przekrój zapewnia odpowiednią zdolność przewodu PE do przewodzenia prądu w przypadku awarii, co jest kluczowe dla ochrony ludzi oraz urządzeń. Przykładem zastosowania tej zasady może być instalacja elektryczna w przemyśle, gdzie wymagania bezpieczeństwa są szczególnie restrykcyjne.

Pytanie 33

Jakie skutki dla instalacji mieszkalnej przyniesie zamiana przewodu YDY 3x1,5 mm2 na YADY 3 x 1,5 mm2?

A. Wytrzymałość elektryczna izolacji wzrośnie
B. Obciążalność długotrwała instalacji zostanie zmniejszona
C. Przewodność elektryczna przewodów ulegnie zwiększeniu
D. Rezystancja przewodów ulegnie zmniejszeniu
Wybór przewodu YADY 3x1,5 mm2 zamiast YDY 3x1,5 mm2 to nie byle co. Wiesz, te przewody mają różne właściwości, zwłaszcza jeśli chodzi o to, jak długo mogą wytrzymać przy dużym obciążeniu. Przewód YADY ma inną izolację, która po prostu nie znosi wysokich temperatur i uszkodzeń mechanicznych tak dobrze, jak YDY. Jak przewód YADY się nagrzeje, to może mieć problem z przenoszeniem prądu bezpiecznie. Takie sprawy reguluje norma PN-IEC 60364 i dobrze mieć to na uwadze przy projektowaniu. Inżynierowie i wykonawcy muszą więc dobrze przemyśleć, co wybierają, bo niewłaściwy przewód to ryzyko przegrzania i awarii, a to przecież może być niebezpieczne. Warto zainwestować w dobry wybór, żeby uniknąć kłopotów.

Pytanie 34

Jakie będą konsekwencje podniesienia częstotliwości napięcia zasilającego stojan w trakcie działania trójfazowego silnika indukcyjnego?

A. Nawrót wirnika silnika
B. Spadek prędkości obrotowej wirnika silnika
C. Całkowite zniszczenie wirnika silnika
D. Wzrost prędkości obrotowej wirnika silnika
Zwiększenie częstotliwości napięcia zasilania stojana trójfazowego silnika indukcyjnego prowadzi do podwyższenia prędkości obrotowej wirnika zgodnie z zasadą synchronizacji. W silnikach indukcyjnych prędkość obrotowa wirnika jest ściśle związana z częstotliwością zasilania, co wynika z relacji: n = 120 * f / p, gdzie n to prędkość obrotowa w obr/min, f to częstotliwość w Hz, a p to liczba par biegunów. Zwiększenie częstotliwości powoduje, że wirnik osiąga wyższą prędkość, co ma zastosowanie w różnych procesach przemysłowych, gdzie wymagana jest regulacja prędkości napędu, na przykład w systemach transportowych czy w automatyce przemysłowej. W praktyce możemy wykorzystać falowniki, które umożliwiają precyzyjne sterowanie częstotliwością, a tym samym prędkością obrotową silnika, co optymalizuje zużycie energii i zwiększa efektywność procesów. Warto również zauważyć, że zgodnie z normami IEC 60034, projektowanie systemów napędowych powinno uwzględniać odpowiednie parametry zasilania, co wpływa na trwałość i wydajność silników."

Pytanie 35

Korzystając z tabeli oceń, który wynik badania pozwala wyciągnąć pozytywny wniosek o stanie izolacji jednofazowej instalacji elektrycznej 230 V, 50 Hz.

Napięcie nominalne obwoduNapięcie pomiarowe prądu stałego d.c.Wymagana rezystancja izolacji
V
SELV i PELV250≥ 0,5
do 500 V włącznie, w tym FELV500≥ 1,0
powyżej 500 V1000≥ 1,0

Wynik badaniaNapięcie pomiarowe prądu stałego, kVRezystancja izolacji, kΩ
A.2301050
B.250500
C.4001100
D.5001000

A. A.
B. D.
C. B.
D. C.
Wybór innej odpowiedzi niż D wskazuje na pewne nieporozumienia dotyczące wymagań normatywnych związanych z izolacją instalacji elektrycznych. W przypadku instalacji jednofazowej o napięciu 230 V, standardy ustanawiają minimalne wymagania dotyczące rezystancji izolacji na poziomie 1,0 MΩ. Odpowiedzi inne niż D mogą sugerować, że użytkownik nie dostrzega znaczenia tych norm. Przykładowo, wybór odpowiedzi A lub B może być wynikiem błędnego założenia, że niższe wartości rezystancji są akceptowalne. Często w praktyce można spotkać się z sytuacjami, gdzie niewłaściwy pomiar lub interpretacja wyników prowadzi do błędnych wniosków, co z kolei może doprowadzić do decyzji o kontynuacji eksploatacji instalacji, która w rzeczywistości jest zagrożona. Warto zwrócić uwagę, że tylko odpowiednia rezystancja izolacji może zapewnić bezpieczeństwo użytkowników oraz sprawność urządzeń elektrycznych. W związku z tym, nieprzestrzeganie tych norm może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak ryzyko porażenia prądem lub pożaru. Kluczową kwestią jest zrozumienie, że odpowiednie wartości rezystancji izolacji są podstawą do oceny stanu każdego systemu elektrycznego. Dlatego tak ważne jest, aby przy podejmowaniu decyzji korzystać z dokładnych danych i sprawdzać je zgodnie z obowiązującymi standardami.

Pytanie 36

Które z wymienionych wskazówek nie dotyczy projektanta oraz realizatora nowej instalacji elektrycznej w lokalu mieszkalnym?

A. Zasilanie gniazd wtykowych w kuchni z oddzielnego obwodu
B. Zasilanie gniazd wtykowych w każdym pomieszczeniu z oddzielnego obwodu
C. Zasilanie odbiorników o dużej mocy, zainstalowanych na stałe, z wydzielonych obwodów
D. Rozdzielenie obwodów oświetleniowych od obwodów gniazd wtykowych
Wybór odpowiedzi dotyczącej zasilania gniazd wtykowych każdego pomieszczenia z osobnego obwodu jest uzasadniony. Zgodnie z normami instalacji elektrycznych, takimi jak PN-IEC 60364, zaleca się, aby gniazda wtykowe w pomieszczeniach mieszkalnych były podłączone do odrębnych obwodów. Taki układ zwiększa bezpieczeństwo, ponieważ w przypadku przeciążenia lub zwarcia, wyłączenie jednego obwodu nie wpływa na pozostałe gniazda w innych pomieszczeniach. Przykładem praktycznym jest sytuacja, gdy w jednym pomieszczeniu używamy wielu urządzeń elektrycznych, takich jak komputer, lodówka czy telewizor. Dzieląc zasilanie na poszczególne obwody, minimalizujemy ryzyko spadku napięcia i zapewniamy stabilność zasilania. Dodatkowo, urządzenia wymagające dużej mocy, jak pralki czy kuchenki, powinny być zasilane z osobnych obwodów, co wynika z zasad bezpieczeństwa oraz efektywności energetycznej.

Pytanie 37

Dokumentacja użytkowania instalacji elektrycznych, które są chronione wyłącznikami nadmiarowo-prądowymi, nie musi zawierać

A. zasad bezpieczeństwa przy realizacji prac eksploatacyjnych
B. spisu terminów oraz zakresów prób i pomiarów kontrolnych
C. specyfikacji technicznej instalacji
D. opisu doboru urządzeń zabezpieczających
Opis doboru urządzeń zabezpieczających nie jest konieczny w instrukcji eksploatacji instalacji elektrycznych zabezpieczonych wyłącznikami nadmiarowo-prądowymi, ponieważ taki dobór powinien być już wykonany na etapie projektowania instalacji. Instrukcja eksploatacji koncentruje się na użytkowaniu oraz utrzymaniu instalacji, nie zaś na jej projektowaniu. W praktyce oznacza to, że wszystkie istotne decyzje dotyczące doboru wyłączników, takich jak typ, charakterystyka oraz zasady działania, powinny być przedstawione w dokumentacji projektowej, zgodnie z normami takimi jak PN-IEC 60947-2, które regulują zasady stosowania urządzeń zabezpieczających. Przykładem może być sytuacja, w której instalacja elektryczna już funkcjonuje i wymaga okresowych przeglądów – w takim przypadku istotne jest, aby instrukcja eksploatacji zawierała informacje o terminach przeglądów oraz zasadach ich przeprowadzania, a nie szczegóły dotyczące wcześniejszego doboru sprzętu. To pozwala na efektywne zarządzanie instalacją oraz zapewnia zgodność z przepisami BHP i normami technicznymi.

Pytanie 38

Którego z wymienionych pomiarów eksploatacyjnych w instalacji oświetleniowej nie można zrealizować standardowym miernikiem uniwersalnym?

A. Napięć w poszczególnych fazach
B. Rezystancji izolacji przewodów
C. Prądu pobieranego przez odbiornik
D. Ciągłości przewodów ochronnych
Pomiar rezystancji izolacji przewodów jest kluczowym aspektem utrzymania bezpieczeństwa i niezawodności instalacji elektrycznych. Aby dokładnie wykonać ten pomiar, używa się specjalistycznych mierników zwanych megomierzami, które generują wysokie napięcia (zwykle od 250V do 1000V). Tego rodzaju pomiar jest istotny, ponieważ pozwala ocenić, czy izolacja przewodów nie jest uszkodzona oraz czy nie występują upływy prądu, co mogłoby prowadzić do zagrożenia pożarowego lub porażenia elektrycznego. Standardy takie jak PN-EN 61557-1 opisują wymagania dotyczące testowania rezystancji izolacji, a ich przestrzeganie jest kluczowe w ramach regularnych przeglądów oraz konserwacji instalacji. Przykładowo, podczas testowania instalacji oświetleniowej w budynku użycie megomierza może pomóc w identyfikacji potencjalnych problemów zanim doprowadzą one do awarii lub zagrożenia dla użytkowników.

Pytanie 39

Podczas naprawy obwodu zasilania silnika indukcyjnego trójfazowego o mocy 7,5 kW technik ma wymienić uszkodzony przewód OWY 4×4 mm2 450 V/750 V na nowy. Która z poniższych właściwości przewodu H03RR-F 4G4 uniemożliwia jego wykorzystanie w miejsce dotychczasowego?

A. Zbyt niskie napięcie znamionowe przewodu
B. Zbyt mały przekrój znamionowy żył przewodu
C. Brak żyły izolowanej w kolorze żółtozielonym
D. Niewłaściwy materiał izolacji przewodu
Zastosowanie przewodu H03RR-F 4G4 w miejsce przewodu OWY 4×4 mm² 450 V/750 V jest niewłaściwe, ponieważ jego napięcie znamionowe wynosi zaledwie 300 V/500 V, co jest zbyt niskie w kontekście wymagań dla obwodu zasilania silnika indukcyjnego o mocy 7,5 kW. Przewody muszą być dobierane zgodnie z maksymalnym napięciem, jakie mogą występować w danej instalacji. Standardy, takie jak PN-IEC 60228, określają dopuszczalne wartości dla przewodów, a dla silników często rekomendowane jest używanie przewodów o wyższym napięciu znamionowym, aby zapewnić nie tylko sprawność, ale również bezpieczeństwo użytkowania. W praktyce, stosowanie przewodów o adekwatnym napięciu znamionowym chroni przed ryzykiem przebicia izolacji, co mogłoby prowadzić do awarii urządzeń oraz potencjalnie niebezpiecznych sytuacji. W przypadku, gdyby przewód uległ uszkodzeniu, niskie napięcie znamionowe mogłoby nie zapewnić odpowiedniej ochrony, dlatego kluczowe jest przestrzeganie norm branżowych przy doborze materiałów. Właściwy dobór przewodów nie tylko wpływa na wydajność instalacji, ale również na bezpieczeństwo operacyjne, co jest priorytetem w każdej branży związanej z instalacjami elektrycznymi.

Pytanie 40

W pomieszczeniu zainstalowano 40 żarówek o mocy 75 W każda. Jakiego wyłącznika nadprądowego powinno się użyć do zabezpieczenia jednofazowej instalacji oświetleniowej zasilanej napięciem 230 V?

A. B6
B. C10
C. C6
D. B16
Odpowiedź B16 jest poprawna, ponieważ dobór wyłącznika nadprądowego powinien być uzależniony od całkowitego obciążenia instalacji. W tym przypadku mamy do czynienia z 40 żarówkami o mocy 75 W każda, co daje łącznie 3000 W. Przy napięciu zasilania wynoszącym 230 V, całkowity prąd pobierany przez te żarówki można obliczyć za pomocą wzoru: I = P / U, co w naszym przypadku daje I = 3000 W / 230 V ≈ 13 A. Wyłącznik B16 zapewnia odpowiedni margines bezpieczeństwa, ponieważ jest w stanie obsłużyć prąd do 16 A, co oznacza, że może znieść chwilowe przeciążenia, jakie mogą wystąpić podczas rozruchu żarówek. Wyłączniki typu B są przeznaczone do obwodów, w których obciążenie jest głównie rezystancyjne, co jest typowe dla instalacji oświetleniowych. W praktyce, zastosowanie wyłącznika B16 w tym przypadku spełnia normy PN-IEC 60898-1, które regulują dobór zabezpieczeń nadprądowych, zapewniając jednocześnie bezpieczeństwo użytkowników oraz ochronę instalacji.