Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik analityk
  • Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
  • Data rozpoczęcia: 18 maja 2025 18:01
  • Data zakończenia: 18 maja 2025 18:10

Egzamin zdany!

Wynik: 37/40 punktów (92,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Która część małej partii materiału jest najczęściej pobierana w celu przygotowania próbki ogólnej?

A. 0,001%
B. 1%
C. 0,1%
D. 0,01%
Odpowiedź 0,1% jest poprawna, ponieważ w praktyce laboratoryjnej oraz w wielu branżach, takich jak przemysł farmaceutyczny czy chemiczny, stosuje się tę wartość jako standard dla pobierania próbki ogólnej z dużej partii materiału. Zgodnie z wytycznymi dotyczącymi pobierania próbek, takimi jak normy ISO, wartość ta zapewnia reprezentatywność próbki przy jednoczesnym minimalizowaniu odpadów materiałowych. Przykładowo, w procesie kontroli jakości materiałów sypkich, pobranie 0,1% materiału pozwala na dokładne oszacowanie właściwości całej partii, co jest kluczowe dla zapewnienia jej zgodności z wymaganiami. W praktyce, odpowiednia wielkość próbki wpływa na wiarygodność analiz chemicznych i fizycznych, a tym samym na bezpieczeństwo i efektywność procesów produkcyjnych. Używając tej wartości, laboratoria mogą także efektywnie monitorować zmiany w jakości surowców oraz gotowych produktów.

Pytanie 2

W karcie charakterystyki substancji znajduje się piktogram, którym powinna być oznakowana substancja

Ilustracja do pytania
A. łatwopalna.
B. wybuchowa.
C. utleniająca.
D. redukująca.
Odpowiedź 'łatwopalna' jest prawidłowa, ponieważ piktogram przedstawiony na zdjęciu jest symbolem substancji łatwopalnych. W ramach systemu klasyfikacji substancji chemicznych zgodnie z Rozporządzeniem CLP (Classification, Labelling and Packaging) oznakowanie to jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa w miejscu pracy. Łatwopalne substancje są materiałami, które mogą łatwo ulegać zapłonowi w wyniku kontaktu z źródłem ognia lub cieplnym. Przykłady takich substancji obejmują rozpuszczalniki organiczne, niektóre gazy oraz materiały łatwopalne, takie jak alkohol czy benzyna. W praktyce oznaczenie substancji łatwopalnych pozwala pracownikom na podjęcie odpowiednich środków ostrożności, takich jak unikanie otwartego ognia, przechowywanie w odpowiednich warunkach oraz używanie osobistych środków ochrony. Oznakowanie substancji chemicznych według standardów CLP jest kluczowe dla ochrony zdrowia, bezpieczeństwa i środowiska, a także dla spełnienia wymogów prawnych. Właściwe zrozumienie piktogramów jest istotne w każdym miejscu, gdzie przetwarzane są substancje chemiczne.

Pytanie 3

Aby otrzymać 200 g roztworu siarczanu(VI) sodu o stężeniu 12%, należy wykorzystać

(Na – 23 g/mol; S – 32 g/mol; H – 1 g/mol; O – 16 g/mol)

A. 56,6 g Na2SO4·10H2O i 143,4 g H2O
B. 22,4 g Na2SO4·10H2O i 177,6 g H2O
C. 54,4 g Na2SO4·10H2O i 145,6 g H2O
D. 68,5 g Na2SO4·10H2O i 131,5 g H2O
To jest świetny wynik! Odpowiedź 54,4 g Na2SO4·10H2O i 145,6 g H2O jest jak najbardziej trafna. Masz dobrą kontrolę nad obliczeniami związanymi z masą molową siarczanu(VI) sodu oraz stężeniem roztworu. Przypomnę, że masa molowa Na2SO4·10H2O to 322 g/mol, co można łatwo wyliczyć (2 * 23 + 32 + 10 * 18). Żeby zrobić 200 g roztworu o stężeniu 12%, potrzebujesz 24 g substancji rozpuszczonej (0,12 * 200 g). A z tej masy Na2SO4·10H2O wychodzi, że 54,4 g zawiera dokładnie 24 g Na2SO4, a reszta to woda – czyli 145,6 g H2O. W laboratoriach to naprawdę ważne, żeby umieć takie obliczenia, bo wpływają na wyniki eksperymentów. Fajnie, że się tym zajmujesz, bo dokładność to klucz w naszej pracy!

Pytanie 4

Jakie jest stężenie roztworu NaOH, który zawiera 4 g wodorotlenku sodu w 1 dm3 (masa molowa NaOH = 40 g/mol)?

A. 1 mol/dm3
B. 0,001 mol/dm3
C. 0,1 mol/dm3
D. 0,01 mol/dm3
Stężenie roztworu NaOH wyliczamy dzieląc liczbę moli substancji przez objętość roztworu w decymetrach sześciennych. W przypadku 4 g wodorotlenku sodu, najpierw musimy policzyć, ile mamy moli, korzystając z masy molowej NaOH, która to wynosi 40 g/mol. To wygląda tak: 4 g podzielone przez 40 g/mol daje nam 0,1 mola. A ponieważ nasze objętość roztworu wynosi 1 dm³, stężenie okaże się 0,1 mol / 1 dm³, co daje 0,1 mol/dm³. Te obliczenia są super ważne w laboratoriach chemicznych, bo precyzyjne przygotowywanie roztworów jest kluczowe dla dobrej jakości wyników eksperymentów. W praktyce stężenie roztworu oddziałuje na reakcje chemiczne, ich tempo i efektywność, więc rozumienie tych zasad leży u podstaw chemii analitycznej i w różnych aplikacjach przemysłowych, jak synteza chemiczna czy proces oczyszczania.

Pytanie 5

Podczas analizowania zmienności składu wód płynących w skali rocznej, próbki wody powinny być zbierane i badane przynajmniej raz na

A. miesiąc
B. rok
C. tydzień
D. pół roku
Prawidłowa odpowiedź to pobieranie próbek wody co najmniej raz w miesiącu, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w monitorowaniu jakości wód. Badania takie pozwalają na uchwycenie sezonowych zmian w składzie chemicznym i biologicznym wody, które mogą być wynikiem zmieniających się warunków pogodowych, działalności rolniczej lub przemysłowej oraz naturalnych cykli ekosystemu. Stosowanie miesięcznych interwałów pobierania próbek jest standardem w wielu programach monitorowania ekologicznego, ponieważ umożliwia dokładne śledzenie dynamiki zmian oraz identyfikację potencjalnych zagrożeń dla ekosystemu wodnego. Przykładowo, w przypadku rzek czy jezior, różne pory roku mogą wpływać na stężenia składników odżywczych, co ma kluczowe znaczenie dla zdrowia biocenozy. Regularne badania w odstępach miesięcznych wspierają nie tylko prawidłową ocenę jakości wody, ale także umożliwiają szybką reakcję na zmiany, które mogą być wynikiem zanieczyszczeń lub innych niekorzystnych zjawisk.

Pytanie 6

Aby zregenerować rozpuszczalnik organiczny, należy wykonać proces

A. demineralizacji
B. filtrowania
C. odparowywania
D. destylacji
Destylacja jest procesem separacji substancji na podstawie różnic w ich temperaturze wrzenia, co czyni ją idealnym narzędziem do regeneracji rozpuszczalników organicznych. Działa na zasadzie podgrzewania mieszanki, co powoduje odparowanie składników o niższej temperaturze wrzenia, a następnie skraplanie ich w osobnym naczyniu. Dla przykładu, w przemyśle chemicznym często stosuje się destylację w celu odzyskiwania rozpuszczalników używanych w reakcjach chemicznych, co nie tylko zmniejsza koszty, ale również przyczynia się do zrównoważonego rozwoju przez ograniczenie odpadów. W praktyce, destylacja jest szeroko stosowana w laboratoriach, gdzie należy oczyszczać i regenerować substancje chemiczne. Warto również dodać, że stosowanie destylacji jest zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, które promują minimalizację odpadów oraz efektywne zarządzanie substancjami chemicznymi.

Pytanie 7

Po połączeniu 50 cm3 wody z 50 cm3 alkoholu etylowego, objętość otrzymanej mieszanki jest poniżej 100 cm3. Zjawisko to jest spowodowane

A. kontrakcją
B. adsorpcją
C. desorpcją
D. ekstrakcją
Odpowiedzi takie jak adsorpcja, ekstrakcja i desorpcja odnoszą się do różnych procesów chemicznych, które nie mają bezpośredniego związku z zjawiskiem zmniejszenia objętości mieszaniny wody i alkoholu etylowego. Adsorpcja to proces, w którym cząsteczki substancji przyczepiają się do powierzchni innej substancji, co nie jest przypadkiem w mieszaniu obu cieczy, gdyż mówimy tutaj o interakcji molekularnej, a nie o przyczepności na powierzchni. Ekstrakcja natomiast to technika wydobywania substancji z mieszaniny, co również nie odnosi się do opisanego przypadku. Desorpcja jest procesem odwrotnym do adsorpcji, polegającym na uwalnianiu cząsteczek ze powierzchni, co również nie ma zastosowania w kontekście zmiany objętości po zmieszaniu cieczy. Typowym błędem myślowym jest mylenie tych terminów z procesami zachodzącymi podczas mieszania substancji. Aby poprawnie zrozumieć, dlaczego objętość zmieszanej mieszaniny wody i alkoholu etylowego jest mniejsza niż suma ich objętości, należy skupić się na fundamentalnych zasadach fizyko-chemicznych, które rządzą interakcjami między cząsteczkami, a nie na procesach adsorpcji czy ekstrakcji.

Pytanie 8

Odpady z rozpuszczalników organicznych, takich jak benzen czy aceton, zawierające co najmniej 80% danego rozpuszczalnika, należy

A. połączyć z ziemią okrzemkową i przekazać do utylizacji.
B. odprowadzać bezpośrednio do kanalizacji.
C. poddać recyklingowi w celu odzyskania rozpuszczalnika.
D. zniszczyć poprzez zastosowanie odpowiednich procesów.
Odpady z rozpuszczalników organicznych, takich jak benzen czy aceton, które mają przynajmniej 80% tego rozpuszczalnika, powinny być poddawane recyklingowi. To naprawdę zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju i tego, jak powinniśmy zarządzać odpadami. Recykling pozwala nam na ich ponowne wykorzystanie w przemysłowych procesach, dzięki czemu zmniejszamy ilość śmieci i ograniczamy potrzebę pozyskiwania nowych surowców. W praktyce chodzi o różne metody, jak destylacja, które pomagają odzyskać czysty rozpuszczalnik. Na przykład w przemyśle lakierniczym często korzysta się z takich procesów, co jest korzystne, bo zmniejsza koszty i wpływ na środowisko. Pamiętaj, że zgodnie z prawem, te odpady są klasyfikowane jako niebezpieczne, więc dobre zarządzanie nimi i ich recykling są naprawdę kluczowe dla zdrowia ludzi i ochrony naszej planety.

Pytanie 9

Aby uniknąć trwałego połączenia szlifowanych części sprzętu laboratoryjnego, co należy zrobić?

A. przed połączeniem nałożyć na szlify wazelinę
B. przed połączeniem wypłukać szlify acetonem
C. przed połączeniem nałożyć na szlify glicerynę
D. dokładnie oczyścić i osuszyć sprzęt
Stosowanie gliceryny do smarowania szlifów przed ich połączeniem może prowadzić do niepożądanych skutków. Gliceryna, będąca substancją higroskopijną, może powodować, że na połączeniach gromadzi się wilgoć, co prowadzi do korozji i zniszczenia materiałów, z których wykonana jest aparatura. Przepłukiwanie szlifów acetonem przed ich połączeniem również nie jest zalecane, ponieważ aceton jest substancją, która może rozpuszczać niektóre materiały i uszkadzać powierzchnię szlifów. Choć czyszczenie elementów aparatury jest dobrą praktyką, sama czynność umycia i wysuszenia nie eliminuje ryzyka trwałego połączenia, które może wystąpić z powodu braku odpowiedniego smaru. W rezultacie, mylenie tych procedur z właściwym stosowaniem wazeliny jako smaru prowadzi do błędnych wniosków i potencjalnych problemów z integracją aparatury. W laboratoriach, gdzie precyzja jest kluczowa, ważne jest, aby stosować sprawdzone metody, które zapobiegają uszkodzeniom i zapewniają długotrwałe, bezpieczne połączenia.

Pytanie 10

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 11

Próbka, którą analizujemy, to bardzo rozcieńczony wodny roztwór soli nieorganicznych, który ma być poddany analizie. Proces, który można zastosować do zagęszczenia tego roztworu, to

A. destylacji
B. ekstrakcji
C. sublimacji
D. krystalizacji
Destylacja jest procesem, który polega na podgrzewaniu cieczy, w wyniku czego powstają pary, które następnie są skraplane i zbierane jako ciecz. Jest to jedna z najczęściej stosowanych metod zatężania roztworów, szczególnie w przypadku roztworów wodnych soli nieorganicznych. W praktyce laboratoria chemiczne wykorzystują destylację do separacji składników roztworów, co pozwala na uzyskanie czystszych substancji oraz na analizę ich stężenia. W destylacji kluczowe jest dobranie odpowiedniego układu aparatu destylacyjnego, takiego jak destylator prosty czy destylator frakcyjny, w zależności od różnic w temperaturze wrzenia substancji. Przykłady zastosowania destylacji obejmują przemysł chemiczny, gdzie stosuje się ją do oczyszczania rozpuszczalników oraz w laboratoriach analitycznych do przygotowywania próbek do dalszych badań. Zgodnie z normami ISO, destylacja jest uznawana za metodę wysokowydajną i efektywną, co czyni ją niezbędnym narzędziem w chemii analitycznej.

Pytanie 12

Podczas rozkładu chloranu(V) potasu powstają chlorek potasu oraz tlen. Ile gramów tlenu zostanie wydzielonych w trakcie rozkładu 24,5 g chloranu(V) potasu, jeśli jednocześnie uzyskano 14,9 g chlorku potasu? Masy molowe pierwiastków: K = 39 g/mol, Cl = 35,5 g/mol, O=16 g/mol?

A. 24,5 g
B. 14,5 g
C. 39,4 g
D. 9,6 g
Jak chcesz obliczyć masę tlenu, który się wydziela podczas rozkładu chloranu(V) potasu, to najpierw musisz spisać równanie reakcji. Wytwarza się 2 KClO3, a potem 2 KCl i 3 O2. To z tego równania widać, że z dwóch moli chloranu dostajemy dwa mole chlorku potasu i trzy mole tlenu. Jeśli chodzi o masy molowe, to mamy KClO3 - 122,5 g/mol, KCl - 74,5 g/mol i O2 - 32 g/mol. Jeśli weźmiemy 24,5 g KClO3, to obliczamy, że mamy około 0,2 mola. Z równania wychodzi, że z 0,2 mola KClO3 dostaniemy 0,3 mola O2, więc po policzeniu masy tlenu wyjdzie nam 9,6 g. Fajnie jest wiedzieć, jak ważne są te obliczenia, szczególnie w laboratoriach, gdzie precyzja ma znaczenie.

Pytanie 13

Aby podnieść stężenie mikroelementów w roztworze, próbkę należy poddać

A. roztwarzaniu
B. rozcieńczaniu
C. zagęszczaniu
D. liofilizacji
Zagęszczanie jest procesem, który polega na usunięciu części rozpuszczalnika z roztworu, co prowadzi do zwiększenia stężenia składników rozpuszczonych w tym roztworze. Proces ten jest szczególnie istotny w chemii analitycznej, gdzie precyzyjne przygotowanie próbek jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników analiz. Przykładami zastosowania zagęszczania mogą być przygotowanie próbek do spektroskopii lub chromatografii, gdzie wymagane jest osiągnięcie odpowiedniego stężenia analitu. Dodatkowo, w przemyśle farmaceutycznym zagęszczanie jest stosowane w produkcji leków, gdzie stężenie substancji czynnej musi być dokładnie kontrolowane. Standardy branżowe, takie jak GMP (Good Manufacturing Practices), kładą duży nacisk na precyzyjne przygotowanie roztworów, co czyni zagęszczanie kluczowym krokiem w wielu procesach produkcyjnych i analitycznych.

Pytanie 14

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 15

Nie należy używać gorącej wody do mycia

A. zlewki
B. kolby miarowej
C. szkiełka zegarkowego
D. kolby stożkowej
Kolba miarowa jest szklanym naczyniem laboratoryjnym, które służy do dokładnego pomiaru objętości cieczy. Z uwagi na jej konstrukcję, nagłe zmiany temperatury mogą prowadzić do uszkodzeń, takich jak pęknięcia czy odkształcenia. Gorąca woda może powodować, że szkło stanie się bardziej podatne na stres termiczny, co jest niebezpieczne, zwłaszcza w przypadku kolb miarowych, które są projektowane z myślą o precyzyjnych pomiarach. W standardach laboratoryjnych, takich jak normy ISO, zaleca się, aby naczynia wykonane ze szkła boro-krzemowego, wykorzystywane w laboratoriach, nie były narażane na nagłe zmiany temperatury. Dobrą praktyką jest mycie ich w letniej wodzie z detergentem, a następnie dokładne płukanie w wodzie destylowanej, aby zminimalizować ryzyko uszkodzenia i zapewnić dokładność pomiarów. Przy odpowiedniej konserwacji, kolby miarowe mogą służyć przez wiele lat, jednak ich właściwe użytkowanie jest kluczowe dla utrzymania ich funkcjonalności.

Pytanie 16

Aby przeprowadzić syntezę substancji organicznej w temperaturze 150°C, należy zastosować łaźnię

A. olejową
B. powietrzną
C. parową
D. wodną
Odpowiedź związana z łaźnią olejową jest trafna. Te łaźnie są super użyteczne w laboratoriach, bo umożliwiają dokładne kontrolowanie temperatury, zwłaszcza gdy mówimy o wyższych wartościach, jak 150°C. W przeciwieństwie do innych typów łaźni, łaźnie olejowe potrafią utrzymać stabilną temperaturę przez dłuższy czas, co jest kluczowe dla dobrego przebiegu reakcji. Olej ma wyższą temperaturę wrzenia niż woda, więc można podnieść temperaturę bez obaw, że coś się zagotuje. Przykładowo, w syntezach organicznych, korzystając z łaźni olejowej, unikamy problemów z kondensacją pary wodnej, co mogłoby zanieczyścić naszą reakcję. Podsumowując, łaźnia olejowa daje najlepsze warunki w przypadku przeprowadzania reakcji chemicznych w wysokotorowych warunkach, więc świetny wybór!

Pytanie 17

Jaka minimalna pojemność powinna mieć miarka, aby jednorazowo zmierzyć 60,0 cm3 wody?

A. 100 cm3
B. 250 cm3
C. 50 cm3
D. 25 cm3
Żeby dobrze odpowiedzieć na to pytanie, warto zrozumieć, jak to jest z pomiarem objętości cieczy. Cylinder miarowy powinien mieć pojemność, która jest większa lub równa tej, którą chcemy zmierzyć, czyli w tym przypadku 60,0 cm³. Najlepiej użyć cylindra o pojemności 100 cm³. Dlaczego? Bo to zapewnia dokładność pomiaru i daje odpowiednią przestrzeń na ewentualne błędy oraz na nabieranie cieczy. W laboratoriach chemicznych to dosyć istotne, bo źle dobrana pojemność może prowadzić do przelania albo niedokładnych pomiarów. Takie rzeczy lepiej omijać, żeby mieć pewność, że pracujemy zgodnie z dobrymi praktykami. Dlatego wybór cylindra 100 cm³ to nie tylko spełnienie wymogów, ale i zadbanie o bezpieczeństwo i dokładność podczas eksperymentów.

Pytanie 18

Ogólna próbka, jednostkowa lub pierwotna powinna

A. być tym mniejsza, im większa jest niejednorodność składu produktu
B. być tym większa, im bardziej niejednorodny jest skład produktu
C. mieć masę 1-10 kg dla produktów stałych lub objętość 1-10 dm3 dla cieczy
D. być tym większa, im bardziej jednorodny jest skład produktu
Odpowiedź jest poprawna, ponieważ w przypadku próbek ogólnych, jednostkowych lub pierwotnych, ich wielkość powinna wzrastać w miarę zwiększania się niejednorodności składu produktu. Zgodnie z zasadami statystyki i analizy chemicznej, im większa jest różnorodność składników, tym większa próbka jest potrzebna do uzyskania reprezentatywności wyników analizy. Przykładowo, w przemyśle spożywczym, jeśli surowiec ma zróżnicowany skład (np. mieszanka różnych nasion), to do analizy jakościowej lub ilościowej powinno się pobrać większą próbkę, aby uwzględnić wszystkie warianty składników. Normy takie jak ISO 17025 podkreślają znaczenie reprezentatywności próbek w kontekście uzyskiwania wiarygodnych wyników analitycznych. W praktyce, właściwe podejście do pobierania próbek może znacznie wpłynąć na jakość końcowych danych, co jest kluczowe w kontekście kontroli jakości i zapewnienia zgodności z normami.

Pytanie 19

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 20

Na etykiecie próbki środowiskowej należy umieścić datę jej pobrania, lokalizację poboru oraz

A. nazwisko osoby, która pobrała próbkę
B. liczbę osób pobierających próbkę
C. typ środka transportowego
D. czas transportu próbki
Podanie nazwiska osoby pobierającej próbkę jest kluczowe dla zapewnienia odpowiedzialności oraz identyfikowalności procesu pobierania próbek środowiskowych. W praktyce, każda próbka powinna być związana z osobą, która ją pobrała, aby w razie potrzeby można było przeprowadzić dalsze wyjaśnienia lub analizy. Przykładowo, w przypadku wykrycia nieprawidłowości w wynikach badań, identyfikacja osoby pobierającej próbkę pozwala na ocenę, czy pobranie było przeprowadzone zgodnie z obowiązującymi procedurami oraz standardami jakości. Zgodnie z normami ISO 17025 oraz ISO 14001, odpowiednia dokumentacja jest kluczowym elementem systemu zarządzania jakością i ochroną środowiska. Dodatkowo, w sytuacji audytów lub kontroli, informacje o osobie odpowiedzialnej za pobranie próbki mogą być istotne dla potwierdzenia zgodności z wymaganiami regulacyjnymi i procedurami operacyjnymi. Właściwe oznaczenie próbek zwiększa również przejrzystość i wiarygodność wyników badań.

Pytanie 21

Aby uzyskać roztwór CuSO4 o stężeniu 15%, w jakim stosunku należy połączyć roztwory 10% oraz 20%?

A. 2:1
B. 1:1
C. 3:2
D. 2:3
Odpowiedź 2:1 jest poprawna, ponieważ aby uzyskać roztwór CuSO4 o stężeniu 15% z roztworów 10% i 20%, musimy zastosować regułę mieszania stężeń. Mieszanie dwóch roztworów o różnych stężeniach polega na wykorzystaniu wzoru na stężenie końcowe: C1V1 + C2V2 = C3(V1 + V2), gdzie C1 i C2 to stężenia początkowe roztworów, C3 to stężenie roztworu końcowego, a V1 i V2 to objętości roztworów. W tym przypadku C1=10%, C2=20%, a C3=15%. Przy odpowiednich obliczeniach i zastosowaniu równości, otrzymujemy stosunek V1:V2 równy 1:1. W praktyce, takie mieszanie jest powszechnie stosowane w laboratoriach chemicznych oraz w przemyśle, gdzie precyzyjne stężenia roztworów są kluczowe dla dalszych reakcji chemicznych czy produkcji. Przykład zastosowania może obejmować przygotowywanie materiałów do analizy chemicznej lub syntezę związków chemicznych, gdzie dokładność stężeń wpływa na wyniki eksperymentów.

Pytanie 22

Proces oddzielania cieczy od osadu nazywa się

A. aeracji
B. dekantacji
C. sedymentacji
D. sublimacji
Dekantacja to proces, który polega na oddzieleniu cieczy od osadu, co jest kluczowym krokiem w wielu dziedzinach, takich jak chemia, biotechnologia czy inżynieria środowiska. W praktyce dekantacja jest często stosowana w laboratoriach do oczyszczania roztworów, a także w przemyśle, na przykład w produkcji wina, gdzie dekantowanie polega na oddzieleniu klarownego wina od osadu, który może powstawać w czasie fermentacji. Proces ten polega na powolnym wylewaniu cieczy z naczynia, co pozwala na pozostawienie osadu na dnie. Zastosowanie dekantacji jest zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi i przemysłowymi, które zalecają efektywne i bezpieczne separowanie substancji, minimalizując straty materiałowe. Warto również zauważyć, że dekantacja może być stosowana jako wstępny krok przed innymi metodami rozdziału, takimi jak filtracja czy centrifugacja, co zwiększa jej znaczenie w kontekście procesów technologicznych.

Pytanie 23

Próbka wzorcowa to próbka

A. o dokładnie znanym składzie
B. otrzymana w wyniku zmieszania próbek jednostkowych
C. przygotowana z próbki laboratoryjnej przez jej zmniejszenie
D. przeznaczona w całości do jednego oznaczenia
Próbka wzorcowa to próbka o dokładnie znanym składzie, co czyni ją kluczowym elementem w procesach analitycznych. W analizie chemicznej i badaniach laboratoryjnych próbki wzorcowe są niezbędne do kalibracji instrumentów pomiarowych, a także do walidacji metod analitycznych. Przykładem może być stosowanie standardów w technikach spektroskopowych, gdzie próbki wzorcowe pozwalają na uzyskanie precyzyjnych wyników pomiarów. Zgodnie z normami ISO, próbki wzorcowe powinny być przygotowane z najwyższą starannością, aby zminimalizować błędy pomiarowe. W praktyce, ich zastosowanie obejmuje również monitorowanie jakości procesu produkcyjnego, co pozwala na wykrywanie potencjalnych nieprawidłowości. Stosowanie próbki wzorcowej jest również zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi (GLP), które podkreślają znaczenie znanego składu prób w zapewnieniu wiarygodności wyników i umożliwieniu ich porównywalności. Dlatego też, rozwiązując problemy analityczne, znajomość i umiejętność wykorzystania próbek wzorcowych jest niezbędna dla każdego specjalisty w dziedzinie analizy chemicznej i biologicznej.

Pytanie 24

Butle gazowe (czasy butli) napełnione wodorem są oznaczone kolorem

A. jasnozielonym
B. niebieskim
C. czerwonym
D. żółtym
Butle gazowe zawierające wodór są oznaczane kolorem czerwonym zgodnie z międzynarodowymi standardami dotyczącymi oznakowania gazów. Kolor ten ma na celu poprawne identyfikowanie rodzaju gazu oraz zwiększenie bezpieczeństwa podczas jego transportu i przechowywania. W przypadku wodoru, który jest gazem łatwopalnym i wybuchowym, prawidłowe oznakowanie jest kluczowe dla minimalizacji ryzyka wypadków. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest praca w przemyśle chemicznym oraz podczas transportu gazów, gdzie pracownicy muszą być w stanie szybko rozpoznać rodzaj gazu, z którym mają do czynienia. W praktyce, znajomość kolorów butli pozwala na skuteczne unikanie niebezpieczeństw, takich jak nieodpowiednie łączenie gazów lub ich niewłaściwe przechowywanie. Dobre praktyki w zakresie zarządzania gazami obejmują również regularne szkolenia dla pracowników oraz stosowanie systemów monitorowania, co zwiększa bezpieczeństwo operacji związanych z gazami niebezpiecznymi.

Pytanie 25

Z uwagi na bezpieczeństwo pracy, ciecze żrące powinny być podgrzewane w łaźniach

A. powietrznych
B. olejowych
C. wodnych
D. piaskowych
Ogrzewanie cieczy żrących na łaźniach piaskowych to dobra opcja, bo piasek świetnie izoluje i rozprowadza ciepło. Dzięki temu mamy stabilne warunki, co jest bardzo ważne, zwłaszcza przy substancjach, które mogą się 'dziwnie' zachowywać, gdy temperatura szybko się zmienia. W praktyce użycie łaźni piaskowych zmniejsza ryzyko przegrzewania, co jest super istotne, bo może prowadzić do różnych nieprzyjemnych sytuacji, jak dekompozycja czy toksyczne opary. Piasek nie tylko grzeje, ale i chroni operatora. W laboratoriach chemicznych oraz w różnych branżach, gdzie obsługuje się cieczy żrące, przestrzeganie zasad BHP i stosowanie odpowiednich metod ogrzewania jest kluczowe, aby zapewnić bezpieczne warunki pracy i ochronić zdrowie. To są sprawy, które powinny być zawsze na pierwszym miejscu, a dokumenty branżowe mocno to podkreślają.

Pytanie 26

Naczynia z roztworem kwasu siarkowego(VI) o dużym stężeniu nie powinny być pozostawiane otwarte nie tylko za względów bezpieczeństwa, ale także dlatego, że kwas

A. zwiększy swoją masę, ponieważ jest higroskopijny
B. zwiększy swoje stężenie, ponieważ wyparuje woda
C. zmniejszy swoją masę, ponieważ jest lotny
D. zmniejszy swoją masę, ponieważ jest higroskopijny
Odpowiedź jest poprawna, ponieważ stężony roztwór kwasu siarkowego(VI) jest substancją higroskopijną, co oznacza, że ma zdolność do absorbowania wilgoci z otoczenia. Gdy naczynie z takim roztworem jest otwarte, kwas siarkowy może wchłaniać pary wodne z powietrza, co prowadzi do zwiększenia jego masy. Jest to istotne z perspektywy bezpieczeństwa, ponieważ przyrost masy roztworu może wpływać na jego stężenie oraz właściwości chemiczne. Na przykład, w praktyce laboratoryjnej, jeżeli kwas siarkowy jest przechowywany w otwartych naczyniach, może dojść do niezamierzonego wzrostu stężenia kwasu, co zwiększa ryzyko reakcji niepożądanych. W przemyśle chemicznym, gdzie kwas siarkowy jest powszechnie stosowany, kluczowe jest przestrzeganie odpowiednich norm i procedur przechowywania, aby uniknąć niebezpiecznych sytuacji. Dobrą praktyką jest stosowanie szczelnych pojemników oraz regularne monitorowanie właściwości roztworów, co pozwala na zapewnienie ich stabilności i bezpieczeństwa użytkowania.

Pytanie 27

Aby podnieść temperaturę roztworu do 330 K, jakie wyposażenie jest potrzebne?

A. trójnogu, siatki ceramicznej, zlewki, termometru z zakresem temperatur 0-+100°C
B. statywu, siatki, zlewki, termometru z zakresem temperatur 0+100°C
C. statywu, siatki, zlewki, termometru z zakresem temperatur 0--50°C
D. trójnogu, siatki ceramicznej, zlewki, termometru z zakresem temperatur 0--0°C
Poprawna odpowiedź to wykorzystanie trójnogu, siatki ceramicznej, zlewki oraz termometru z zakresem temperatur 0-+100°C. Ta konfiguracja jest właściwa, ponieważ umożliwia bezpieczne i efektywne ogrzewanie roztworu do wymaganej temperatury 330 K (około 57°C). Trójnóg zapewnia stabilność podczas ogrzewania, co jest kluczowe w laboratoriach, gdzie bezpieczeństwo jest priorytetem. Siatka ceramiczna rozkłada ciepło równomiernie, co minimalizuje ryzyko lokalnych przegrzań, które mogą prowadzić do niepożądanych reakcji chemicznych. Użycie zlewki do podgrzewania roztworu jest standardową praktyką, ponieważ zlewki wykonane z odpowiednich materiałów (np. szkło borokrzemowe) są odporne na zmiany temperatury. Termometr z zakresem 0-+100°C jest odpowiedni do monitorowania temperatury, ponieważ pozwala na bezpieczne kontrolowanie wzrostu temperatury roztworu w bezpiecznym zakresie, nie przekraczającym maksymalnej temperatury mierzonej przez termometr. W laboratoriach chemicznych kluczowe jest przestrzeganie standardów bezpieczeństwa oraz stosowanie odpowiednich narzędzi, co zapewnia nie tylko dokładność eksperymentów, ale również ochronę przed zagrożeniami związanymi z wysoką temperaturą.

Pytanie 28

Aby przygotować 0,5 dm3 roztworu HCl o stężeniu 0,2 mol/dm3, jaką kolbę miarową o pojemności należy wykorzystać?

A. 500 cm3 oraz fiksanal zawierający 0,2 mol HCl
B. 1000 cm3 oraz dwa fiksanale zawierające po 0,1 mola HCl
C. 500 cm 3 oraz fiksanal zawierający 0,1 mola HCl
D. 0,5 dm3 oraz dwa fiksanale zawierające po 0,2 mola HCl
Odpowiedź jest poprawna, ponieważ przygotowanie 0,5 dm3 roztworu HCl o stężeniu 0,2 mol/dm3 wymaga zastosowania odpowiednich zasad obliczeń chemicznych. W tym przypadku, aby otrzymać roztwór o pożądanej objętości i stężeniu, musimy najpierw obliczyć liczbę moli kwasu chlorowodorowego potrzebnych do przygotowania takiego roztworu. Liczba moli obliczana jest ze wzoru: n = C × V, gdzie n to liczba moli, C to stężenie, a V to objętość. Dla tego zadania: n = 0,2 mol/dm3 × 0,5 dm3 = 0,1 mola. Zastosowanie kolby miarowej o pojemności 500 cm3, równoważnej 0,5 dm3, jest zatem odpowiednie, ponieważ po rozmieszaniu fiksanalu, który zawiera dokładnie 0,1 mola HCl, uzyskamy wymagane stężenie. Takie przygotowania są zgodne z dobrą praktyką laboratoryjną, zapewniając dokładność oraz powtarzalność wyników, co jest kluczowe w chemii analitycznej.

Pytanie 29

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 30

Instalacja, do której należy podłączyć palnik, powinna być pokryta farbą w kolorze

A. szarym
B. żółtym
C. zielonym
D. niebieskim
Odpowiedź 'żółty' jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z europejskimi standardami dotyczącymi oznaczeń kolorystycznych instalacji gazowych, szczególnie w kontekście palników, kolor żółty jest używany do oznaczania instalacji związanych z gazem. Takie oznaczenie ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa, umożliwiając łatwe zidentyfikowanie instalacji gazowych w obiektach przemysłowych oraz mieszkalnych. Praktycznie, jeśli instalacja gazowa jest pomalowana na kolor żółty, operatorzy i serwisanci mogą szybko zidentyfikować, że mają do czynienia z systemem wymagającym szczególnej uwagi, co jest kluczowe w kontekście zapobiegania awariom. Dodatkowo, w dokumentacji technicznej wielu krajów europejskich, w tym Polskim Normie PN-EN 60079, podkreśla się znaczenie użycia odpowiednich kolorów do oznaczania instalacji, co ułatwia prace konserwacyjne i serwisowe. Użycie właściwego koloru minimalizuje ryzyko pomyłek i poprawia ogólne bezpieczeństwo w miejscu pracy.

Pytanie 31

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 32

W nieopisanej butelce prawdopodobnie znajduje się roztwór zasadowy. Wskaż odczynnik, który pozwoli to zweryfikować?

A. Roztwór chlorku potasu o stężeniu 1 mol/dm3
B. Alkoholowy roztwór fenoloftaleiny o stężeniu 2%
C. Roztwór wodorotlenku potasu o stężeniu 0,5 mol/dm3
D. Roztwór kwasu siarkowego(VI) o stężeniu 2%
Alkoholowy roztwór fenoloftaleiny o stężeniu 2% jest skutecznym odczynnikiem do wykrywania odczynu zasadowego. Fenoloftaleina, będąca wskaźnikiem pH, zmienia swój kolor z bezbarwnego na różowy w obecności roztworów o odczynie zasadowym, co czyni ją idealnym narzędziem w laboratoriach chemicznych. Jej zastosowanie w praktyce obejmuje nie tylko kontrolę odczynu pH w różnorodnych procesach chemicznych, ale również w edukacji, gdzie uczniowie uczą się o reakcjach kwasowo-zasadowych. Warto zauważyć, że fenoloftaleina działa w zakresie pH od około 8,2 do 10,0, co oznacza, że będzie wyraźnie widoczna w roztworach zasadowych. W kontekście standardów laboratoryjnych, korzystanie z fenoloftaleiny dla analizy pH jest zgodne z dobrymi praktykami, ponieważ pozwala na szybkie i efektywne określenie odczynu, co jest kluczowe w wielu zastosowaniach, takich jak analiza wody, synteza chemiczna, czy też kontrola jakości produktów chemicznych.

Pytanie 33

Jaką substancję wskaźnikową należy zastosować do ustalenia miana roztworu wodorotlenku sodu w reakcji z kwasem solnym, według przedstawionej procedury, która polega na odmierzeniu 25 cm3 roztworu HCl o stężeniu 0,20 mol/dm3 do kolby stożkowej, dodaniu 50 cm3 wody destylowanej, 2 kropli wskaźnika oraz miareczkowaniu roztworem NaOH do momentu zmiany koloru z czerwonego na żółty?

A. chromianu(VI) potasu
B. skrobi
C. fenoloftaleiny
D. oranżu metylowego
Oranż metylowy jest wskaźnikiem pH, który ma zastosowanie w miareczkowaniu kwasów i zasad. Jego zmiana koloru z czerwonego na żółty zachodzi w zakresie pH od około 3,1 do 4,4, co czyni go idealnym wskaźnikiem do reakcji pomiędzy kwasem solnym (HCl) a wodorotlenkiem sodu (NaOH). W tym przypadku, podczas miareczkowania, roztwór HCl, który początkowo ma pH poniżej 3,1, zyskuje na zasadowości, a moment osiągnięcia pH bliskiego 4,4, będący punktem końcowym miareczkowania, prowadzi do zmiany barwy. Zastosowanie oranżu metylowego w tej procedurze jest zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, które zalecają wybór wskaźnika dopasowanego do konkretnego zakresu pH reakcji. Przykładem praktycznego użycia oranżu metylowego może być analityka chemiczna, gdzie precyzyjne oznaczenia stężenia kwasów i zasad są kluczowe dla uzyskania dokładnych wyników. Zastosowanie tego wskaźnika w miareczkowaniu jest szeroko uznawane i dokumentowane w literaturze chemicznej, co potwierdza jego efektywność i niezawodność.

Pytanie 34

Na ilustracji oznaczono numery 1 i 4:

A. 1 - ekstraktor, 4 - chłodnicę zwrotną
B. 1 - kolbę destylacyjną, 4 - ekstraktor
C. 1 - chłodnicę zwrotną, 4 - kolbę destylacyjną
D. 1 - kolbę destylacyjną, 4 - chłodnicę zwrotną
Wskazane odpowiedzi zawierają wiele nieporozumień dotyczących funkcji poszczególnych elementów aparatury chemicznej. Ekstraktor, który został wymieniony w niektórych z odpowiedzi, jest urządzeniem służącym do wydobywania substancji czynnych z materiału stałego lub cieczy, ale nie jest używany w kontekście destylacji. W praktyce, pomylenie ekstraktora z kolbą destylacyjną prowadzi do błędnych wniosków na temat procesu separacji, gdyż każdy z tych sprzętów ma odmienny cel i zastosowanie. Ekstrakcja polega na fizycznym wydobywaniu substancji, podczas gdy destylacja opiera się na różnicy temperatur wrzenia. Kolejnym błędem jest mylenie chłodnicy zwrotnej z kolbą destylacyjną. Chłodnica zwrotna jest elementem, który pełni rolę kondensatora, a nie zbiornika reakcji. Jej funkcją jest schładzanie par, co pozwala na ich skroplenie. Zrozumienie właściwych ról tych urządzeń jest kluczowe dla poprawnego przeprowadzenia procesów chemicznych. Typowe błędy myślowe prowadzące do takich niepoprawnych wniosków mogą wynikać z braku znajomości podstawowych zasad chemii oraz ze słabego zrozumienia, jak różne urządzenia funkcjonują w układach laboratoryjnych i przemysłowych. Przykłady zastosowania tych technik mogą obejmować przemysł farmaceutyczny, gdzie precyzyjna separacja drogich substancji czynnych jest kluczowa dla sukcesu produkcji, co potwierdza znaczenie znajomości tych narzędzi w zawodach związanych z chemią.

Pytanie 35

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 36

Odpady, które w przeważającej mierze składają się z osadów siarczków metali ciężkich, nazywa się

A. stałe, niepalne
B. toksyczne, palne
C. stałe, palne
D. bardzo toksyczne, niepalne
Odpady zawierające głównie osady siarczków metali ciężkich klasyfikowane są jako bardzo toksyczne i niepalne z uwagi na ich właściwości chemiczne oraz potencjalne zagrożenie dla środowiska i zdrowia ludzkiego. Siarczki metali ciężkich, takie jak arsen, kadm, czy ołów, są substancjami, które mogą powodować poważne skutki zdrowotne, w tym choroby układu oddechowego, nowotwory czy uszkodzenia układu nerwowego. Odpady te, z racji swojej toksyczności, wymagają szczególnego traktowania i muszą być przechowywane oraz transportowane zgodnie z obowiązującymi normami ochrony środowiska, takimi jak dyrektywy unijne dotyczące odpadowej gospodarki (np. Dyrektywa 2008/98/WE). W praktyce, odpady tego typu często są składowane w wyspecjalizowanych składowiskach, które są zaprojektowane tak, aby zminimalizować ryzyko uwolnienia toksycznych substancji do gleby i wód gruntowych. Przykładem może być klasyfikacja takich odpadów w systemie zarządzania odpadami niebezpiecznymi, co daje możliwość ich dalszego przetwarzania lub unieszkodliwienia zgodnie z najlepszymi praktykami branżowymi.

Pytanie 37

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 38

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 39

Masa molowa kwasu azotowego(V) wynosi 63,0 g/mol. Jakie jest stężenie molowe 20% roztworu tego kwasu o gęstości 1,1 g/cm3?

A. 6,30 mol/dm3
B. 5,30 mol/dm3
C. 3,60 mol/dm3
D. 3,49 mol/dm3
Aby obliczyć stężenie molowe kwasu azotowego(V) w 20% roztworze, należy zastosować wzór na stężenie molowe, który określa ilość moli substancji chemicznej w jednostce objętości roztworu. W pierwszej kolejności obliczamy masę kwasu azotowego w 100 g roztworu: 20% oznacza, że w 100 g roztworu znajduje się 20 g kwasu azotowego. Następnie przeliczymy tę masę na mole, korzystając z masy molowej kwasu azotowego(V), która wynosi 63,0 g/mol. Dzieląc masę kwasu przez jego masę molową, uzyskujemy liczbę moli: 20 g / 63,0 g/mol = 0,317 mol. Teraz musimy obliczyć objętość roztworu. Gęstość roztworu wynosi 1,1 g/cm³, co oznacza, że 100 g roztworu ma objętość 100 g / 1,1 g/cm³ = 90,91 cm³, czyli 0,09091 dm³. Wreszcie, stężenie molowe obliczamy dzieląc liczbę moli przez objętość roztworu: 0,317 mol / 0,09091 dm³ ≈ 3,49 mol/dm³. Takie obliczenia są istotne w chemii analitycznej i laboratoryjnej, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów ma kluczowe znaczenie dla uzyskania wiarygodnych wyników analiz chemicznych.

Pytanie 40

Zestaw do filtracji nie zawiera

A. szklanej bagietki
B. szklanego lejka
C. metalowego statywu
D. kolby miarowej
Kolba miarowa nie jest elementem zestawu do sączenia, ponieważ jej główną funkcją jest dokładne pomiarowanie objętości cieczy. W procesach sączenia, szczególnie w laboratoriach chemicznych i biologicznych, kluczowe jest oddzielenie fazy stałej od cieczy, co odbywa się najczęściej z wykorzystaniem lejek szklany, który jest niezbędny do precyzyjnego kierowania cieczy do naczynia zbiorczego. Bagietka szklana służy do przenoszenia lub dozowania niewielkich ilości substancji, a statyw metalowy jest używany do stabilizacji elementów podczas eksperymentów. W kontekście dobrych praktyk laboratoryjnych, ważne jest zrozumienie roli każdego z tych narzędzi, aby efektywnie przeprowadzać procedury analityczne, takie jak filtracja, gdzie kluczowe jest użycie lejka i odpowiednich filtrów, a kolba miarowa nie jest konieczna w tym procesie. Zrozumienie tych różnic pozwala na lepsze planowanie i przeprowadzanie działań laboratoryjnych, co jest niezbędne w pracy każdego chemika.