Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik elektryk
  • Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
  • Data rozpoczęcia: 19 maja 2025 18:31
  • Data zakończenia: 19 maja 2025 18:39

Egzamin zdany!

Wynik: 33/40 punktów (82,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Jaką wartość powinno mieć napięcie pomiarowe przy pomiarze rezystancji izolacji kabla umieszczonego w gruncie?

A. 500 V
B. 1 000 V
C. 2 500 V
D. 250 V
Odpowiedź 2 500 V jest prawidłowa, ponieważ podczas pomiarów rezystancji izolacji kabli ułożonych w ziemi, stosowanie napięcia rzędu 2 500 V jest standardem uznawanym w branży elektroenergetycznej. Taki poziom napięcia zapewnia wystarczającą siłę do wykrycia potencjalnych uszkodzeń izolacji, które mogą nie być widoczne przy niższych napięciach. W praktyce, zastosowanie wyższego napięcia pozwala na dokładniejsze określenie stanu izolacji, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i niezawodności sieci zasilającej. Dobre praktyki zalecają, aby przed przystąpieniem do pomiarów, upewnić się, że kabel jest odłączony od źródła zasilania, co pozwoli na uzyskanie wiarygodnych wyników. Dodatkowo, pomiary powinny być przeprowadzane z użyciem odpowiednich narzędzi pomiarowych, które są przystosowane do pracy z takimi napięciami. Warto również zauważyć, że normy, takie jak PN-EN 61557-2, wskazują na znaczenie pomiaru rezystancji izolacji w celu zapobiegania awariom i zapewniania ciągłości dostaw energii.

Pytanie 2

Który z podanych przewodów jest przeznaczony do instalacji wtynkowej?

A. YADYn
B. YDYt
C. OMYp
D. LYg
Odpowiedź YDYt jest poprawna, ponieważ ten typ przewodu jest specjalnie zaprojektowany do instalacji wtynkowych. Przewody YDYt są izolowane i osłonięte, co czyni je odpowiednimi do układania w ścianach oraz innych strukturach budowlanych. Zbudowane z miedzi, posiadają wielowarstwową izolację, która chroni je przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz wpływem niekorzystnych warunków atmosferycznych, co jest kluczowe w kontekście ich zastosowania w budynkach. Przewody te są zgodne z normami PN-IEC 60227, co potwierdza ich wysoką jakość oraz bezpieczeństwo użytkowania. Przykładem zastosowania YDYt może być instalacja oświetlenia w pomieszczeniach biurowych, gdzie przewody te są układane w ścianach, co zapewnia estetykę oraz bezpieczeństwo. Warto również zaznaczyć, że przewody te są dostępne w różnych przekrojach, co pozwala na dopasowanie do specyficznych wymagań instalacyjnych.

Pytanie 3

Jaką wartość prądu znamionowego powinien mieć wyłącznik nadmiarowo-prądowy, aby odpowiednio zabezpieczyć jednofazowy obwód z napięciem znamionowym 230 V, w którym łączna moc podłączonych odbiorników wynosi 4,5 kW przy cosφ = 1? Współczynnik jednoczesności w tym obwodzie wynosi 0,8.

A. 10 A
B. 25 A
C. 16 A
D. 20 A
Często jak nie wybierzemy dobrze prądu znamionowego wyłącznika nadmiarowo-prądowego, to wynika to z braku zrozumienia, jak to wszystko działa. Myślimy, że moc zainstalowanych urządzeń równa się mocy znamionowej obwodu, a to nie jest prawda. Trzeba pamiętać o współczynniku jednoczesności, który tak naprawdę pokazuje, ile energii faktycznie wykorzystujemy. Na przykład, dla obwodu, który ma moc maksymalną 4,5 kW i współczynnik 0,8, to znaczy, że w danym momencie tylko 80% tej mocy będzie używane, co zmienia wartość prądu. Jak ktoś wybiera wyłącznik 10 A czy 20 A, to czasami zapomina o tym, co się dzieje w codziennej eksploatacji, jak chwilowe przeciążenia. Z kolei wybierając 25 A, może się wydawać, że to bezpieczniej, ale zbyt wysoka wartość prądu może spowodować, że nie będziemy dobrze chronieni przed przeciążeniem. W praktyce, według norm i dobrych praktyk, wyłączniki powinny mieć zapas, bo to ważne dla bezpieczeństwa i funkcjonalności. Dobrze jest zwrócić uwagę, że wyłączniki nadmiarowo-prądowe muszą być dobrane do rzeczywistych warunków, a nie tylko teoretycznych, by dobrze chronić instalację elektryczną.

Pytanie 4

W ramach badań eksploatacyjnych silnika indukcyjnego, wykonuje się pomiar

A. intensywności pola magnetycznego
B. oporu uzwojeń stojana
C. oporu rdzenia stojana
D. okresu jego działania
Pomiar rezystancji uzwojeń stojana silnika indukcyjnego jest kluczowym elementem badań eksploatacyjnych, ponieważ pozwala na ocenę stanu uzwojeń, co jest istotne dla efektywności oraz niezawodności pracy silnika. Wysoka rezystancja może wskazywać na uszkodzenia, takie jak przegrzanie czy korozja. Regularne pomiary rezystancji uzwojeń pomagają w identyfikacji potencjalnych problemów zanim doprowadzą one do poważniejszych awarii, co w konsekwencji przyczynia się do obniżenia kosztów eksploatacji oraz zwiększenia czasu pracy silników. Przykładowo, w przemyśle motoryzacyjnym i w aplikacjach przemysłowych, gdzie silniki są kluczowym elementem pracy, monitorowanie parametrów jak rezystancja uzwojeń pozwala na optymalizację procesów produkcyjnych. Dobre praktyki w zakresie diagnostyki silników przewidują systematyczne wykonywanie tego typu pomiarów, co jest zgodne z normami ISO 9001, które podkreślają znaczenie jakości i monitorowania procesów.

Pytanie 5

Przedstawione w tabeli wyniki pomiarów rezystancji uzwojeń i izolacji silnika trójfazowego wskazują na

Pomiar między
zaciskami silnika
Rezystancja
U1 – U232 Ω
V1 – V232 Ω
W1 – W232 Ω
U1 – V10
V1 – W15 MΩ
U1– W15 MΩ
U1 – PE0
V1 – PE0
W1 – PE5 MΩ

A. zwarcie międzyzwojowe w uzwojeniu W1 — W2
B. przerwę w uzwojeniu U1 — U2
C. uszkodzoną izolację w uzwojeniach U1 — U2 oraz V1 — V2
D. zwarcie między uzwojeniami U1 — U2 oraz W1 - W2
Wybrałeś odpowiedź mówiącą o uszkodzonej izolacji w uzwojeniach U1 — U2 oraz V1 — V2, i to jest akurat słuszne. Wyniki pomiarów rezystancji pokazują wyraźne anomalie. Na przykład, rezystancja izolacji między uzwojeniem U1 a V1 wynosi 0 Ω, co jasno wskazuje, że izolacji tam nie ma. Prowadzi to do potencjalnego zagrożenia dla bezpieczeństwa zarówno urządzenia, jak i użytkowników. Z mojej perspektywy, dobrze jest pamiętać, że normy branżowe, jak IEC 60034 dotyczące silników elektrycznych, mówią, że odpowiednie wartości rezystancji są kluczowe dla bezpieczeństwa i niezawodności silnika. Regularne pomiary rezystancji izolacji powinny być częścią rutyny konserwacji, żeby móc wcześnie wykrywać problemy i unikać awarii. Dbanie o tę izolację jest naprawdę istotne, bo jej uszkodzenie może prowadzić do zwarcia, co może zrujnować silnik i inne elementy systemu zasilania. W praktyce, ważne jest, żeby trzymać się pewnych procedur pomiarowych i konserwacyjnych – to naprawdę fundament, by działać zgodnie z najlepszymi praktykami.

Pytanie 6

Jaką czynność powinno się wykonać podczas pomiaru rezystancji uzwojeń stojana oraz rezystancji izolacji silnika trójfazowego w celu zlokalizowania uszkodzeń?

A. Otworzyć łącznik załączający silnik
B. Obciążyć silnik momentem znamionowym
C. Zewrzeć zaciski silnika z zaciskiem ochronnym
D. Podłączyć napięcie zasilające
Jak dla mnie, otwarcie łącznika przed pomiarem rezystancji uzwojeń w silniku trójfazowym to bardzo ważny krok. Dzięki temu unikamy poważnych uszkodzeń sprzętu, a także dbamy o swoje bezpieczeństwo podczas testów. Kiedy łącznik jest otwarty, można spokojnie zmierzyć rezystancję uzwojeń, co jest kluczowe, żeby ocenić stan ich izolacji i wychwycić ewentualne zwarcia międzyzwojowe. Warto wiedzieć, że takie praktyki są potwierdzone przez normy jak IEC 60034-1, które mocno podkreślają, że trzeba mieć bezpieczny dostęp do obwodów przed rozpoczęciem pomiarów. Otwarcie łącznika to także zabezpieczenie przed przypadkowym uruchomieniem silnika, co mogłoby prowadzić do nieprzyjemnych sytuacji. Pamiętaj, żeby używać odpowiednich narzędzi, jak megohmometr, do pomiaru rezystancji izolacji. To pozwoli uzyskać dokładne wyniki i ocenić stan izolacji. Regularne przeglądy silników w zakładach przemysłowych to najlepszy sposób na wczesne wykrywanie usterek i lepsze zarządzanie kosztami eksploatacji.

Pytanie 7

Jakiego składnika nie może mieć kabel zasilający do rozdzielnicy głównej w pomieszczeniu przemysłowym uznawanym za niebezpieczne pod kątem pożaru?

A. Powłoki polietylenowej
B. Żył aluminiowych
C. Pancerza stalowego
D. Zewnętrznego oplotu włóknistego
Zewnętrzny oplot włóknisty w kablach zasilających nie jest zalecany w pomieszczeniach przemysłowych, które są klasyfikowane jako niebezpieczne pod względem pożarowym, ponieważ może on stanowić dodatkowe źródło łatwopalne. W takich środowiskach ważne jest, aby stosować zabezpieczenia, które minimalizują ryzyko pożaru. Zamiast oplotu włóknistego, lepszym rozwiązaniem są materiały odporniejsze na działanie wysokich temperatur oraz ognia, takie jak pancerz stalowy lub powłoka polietylenowa, które zapewniają lepszą ochronę mechaniczną oraz zabezpieczenie przed uszkodzeniami. Przykładem zastosowania mogą być różnego rodzaju zakłady przemysłowe, w których występują substancje łatwopalne, takie jak chemikalia, co wymusza na projektantach instalacji elektrycznych przestrzeganie standardów, takich jak norma IEC 60079 dotycząca urządzeń elektrycznych przeznaczonych do pracy w atmosferze wybuchowej. Wybór odpowiednich kabli zasilających jest kluczowy dla zapewnienia bezpieczeństwa pracy i ochrony mienia.

Pytanie 8

W skład badań eksploatacyjnych silnika klatkowego wchodzi pomiar

A. stratności magnetycznej blach stojana
B. rezystancji uzwojeń wirnika
C. natężenia pola magnetycznego rozproszenia
D. rezystancji uzwojeń stojana
Pomiar stratności magnetycznej blach stojana, choć istotny w kontekście strat energetycznych, nie jest bezpośrednio związany z podstawowymi badaniami eksploatacyjnymi silnika klatkowego. Używanie tej metody mogą prowadzić do błędnych wniosków, ponieważ skupia się na innych aspektach konstrukcji silnika. Użytkownicy mogą mylić ten pomiar z diagnostyką stanu silnika, co jest nieprecyzyjne, gdyż blachy stojana mają na celu redukcję strat energetycznych, a nie bezpośrednią ocenę stanu uzwojeń. Kolejną nieprawidłową koncepcją jest pomiar rezystancji uzwojeń wirnika, który, chociaż ma znaczenie dla detekcji usterek, nie jest częścią standardowej procedury badań eksploatacyjnych silnika klatkowego. Użytkownicy mogą błędnie przypisywać równą wagę pomiarom uzwojeń wirnika i stojana, co prowadzi do niepełnej analizy stanu silnika. Właściwe podejście do badań eksploatacyjnych powinno koncentrować się na pomiarach, które dostarczają natychmiastowych informacji o stanie silnika, takich jak rezystancja uzwojeń stojana, co jest zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi. Natężenie pola magnetycznego rozproszenia, mimo że jest istotne dla analizy działania silnika, nie jest typowo mierzone w kontekście rutynowych badań eksploatacyjnych. Błędem może być również założenie, że wszystkie wymienione pomiary są równie ważne, co prowadzi do nieefektywnej diagnostyki i potencjalnych problemów w eksploatacji silnika.

Pytanie 9

Jakie urządzenie, przy wykorzystaniu przekaźnika termicznego i stycznika, oferuje kompleksową ochronę przed zwarciem oraz przeciążeniem dla silnika trójfazowego o parametrach:
Pn = 5,5 kW, Un = 400/690 V?

A. Wyłącznik nadprądowy typu Z
B. Bezpiecznik typu aR
C. Wyłącznik nadprądowy typu B
D. Bezpiecznik typu aM
Bezpiecznik typu aM jest optymalnym rozwiązaniem do zabezpieczenia silników trójfazowych, takich jak ten o mocy Pn = 5,5 kW i napięciu Un = 400/690 V. Bezpieczniki typu aM są zaprojektowane do ochrony przed przeciążeniami i zwarciami, a ich charakterystyka prądowa pozwala na tolerowanie krótkotrwałych prądów rozruchowych, które są typowe dla silników. Dzięki temu, w momencie uruchomienia silnika, gdy prąd może wzrosnąć kilkakrotnie w krótkim czasie, bezpiecznik aM nie zadziała, co zapobiega niepotrzebnemu wyłączeniu urządzenia. W praktyce, zastosowanie bezpiecznika typu aM przy odpowiednim doborze prądowym w stosunku do znamionowego prądu silnika, zapewnia nie tylko bezpieczeństwo operacyjne, ale również minimalizuje przerwy w pracy maszyny. Ponadto, zgodnie z normą IEC 60947-4-1, zastosowanie takiego zabezpieczenia jest rekomendowane w instalacjach przemysłowych, gdzie wymagana jest wysoka niezawodność systemu. Dobrze dobrane zabezpieczenia, takie jak bezpieczniki aM, są kluczowe dla utrzymania ciągłości produkcji oraz ochrony przed szkodami materialnymi i osobowymi.

Pytanie 10

W celu sprawdzenia poprawności działania wyłączników różnicowoprądowych zmierzono ich różnicowe prądy zadziałania i wyniki zamieszczono w przedstawionej tabeli. Który z wyłączników spełnia warunek prądu zadziałania IA = (0,5÷1,00) IΔN?

WyłącznikWynik pomiaru różnicowego prądu zadziałania IΔ
P302 25-10-AC25 mA
P202 25-30-AC25 mA
P304 40-30-AC40 mA
P304 40-100-AC40 mA

A. P202 25-30-AC
B. P304 40-100-AC
C. P302 25-10-AC
D. P304 40-30-AC
Wyłącznik P202 25-30-AC jest poprawny, ponieważ jego prąd zadziałania wynosi 25 mA, co mieści się w przedziale I_A = (0,5÷1,00) I_ΔN dla tego urządzenia. Obliczając ten zakres, przyjmujemy, że nominalny prąd różnicowy I_ΔN wynosi 30 mA, co daje zakres zadziałania od 15 mA do 30 mA. Wyłączniki różnicowoprądowe są kluczowymi elementami w systemach zabezpieczeń elektrycznych, chroniącymi przed porażeniem prądem elektrycznym oraz pożarami spowodowanymi upływem prądu. Regularne sprawdzanie ich działania, zgodne z normami takimi jak PN-EN 61008, jest niezbędne w każdej instalacji elektrycznej. Właściwy dobór wyłączników i ich odpowiednie ustawienia mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa użytkowników i niezawodności systemu. Zastosowanie wyłącznika P202 25-30-AC w praktyce pozwala na efektywne zabezpieczenie obwodów w różnych aplikacjach, w tym w budynkach mieszkalnych, biurowych oraz przemysłowych.

Pytanie 11

Dokumentacja użytkowania instalacji elektrycznych chronionych wyłącznikami nadmiarowoprądowymi nie jest zobowiązana do zawierania

A. zasad bezpieczeństwa dotyczących wykonywania prac eksploatacyjnych
B. opisu doboru urządzeń zabezpieczających
C. spisu terminów oraz zakresów testów i pomiarów kontrolnych
D. charakterystyki technicznej instalacji
Twoja odpowiedź jest całkiem trafna. Wiesz, że instrukcje dotyczące eksploatacji instalacji elektrycznych zabezpieczonych wyłącznikami nadmiarowoprądowymi nie muszą zawierać szczegółowych informacji o doborze urządzeń. Z mojego doświadczenia, dobór tych urządzeń najczęściej robi się na etapie projektowania, według norm, jak chociażby PN-IEC 60364-1. W instrukcji powinno być raczej opisane, jak działają już wybrane urządzenia, ich typy i zasady użytkowania. Na przykład, lista terminów i zakresów prób oraz pomiarów kontrolnych jest kluczowa, żeby wszystko działało bezpiecznie i sprawnie. No i oczywiście, zasady bezpieczeństwa przy pracach eksploatacyjnych to podstawa, bo przecież chcemy zminimalizować ryzyko wypadków. Dobrze, żeby dokumentacja była jasna i zgodna z aktualnymi przepisami – to przecież wpływa na bezpieczeństwo i efektywność pracy. Instrukcja to powinna być pomoc, która zapewnia, że instalacja będzie działać prawidłowo, a nie miejsce na podstawowe zasady doboru zabezpieczeń.

Pytanie 12

Gdzie w instalacji jednofazowej należy umieścić wyłącznik RCD?

A. w przewodzie neutralnym i ochronnym
B. w przewodzie fazowym i ochronnym
C. w przewodzie fazowym i neutralnym
D. w przewodzie fazowym i fazowym
Wyłącznik RCD (Residual Current Device) jest istotnym urządzeniem w systemach elektrycznych, służącym do ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym oraz do zapobiegania pożarom spowodowanym upływem prądu. Montuje się go w przewodach fazowym i neutralnym, ponieważ jego głównym zadaniem jest monitorowanie różnicy prądów między tymi dwoma przewodami. W przypadku, gdy wystąpi różnica prądu, na przykład w wyniku uszkodzenia izolacji, urządzenie natychmiast odłącza zasilanie. Dzięki temu, gdy prąd wypływa do ziemi, wyłącznik RCD minimalizuje ryzyko porażenia prądem oraz potencjalnych zagrożeń pożarowych. Przykładem zastosowania wyłącznika RCD są instalacje elektryczne w domach jednorodzinnych oraz w miejscach użyteczności publicznej, gdzie zwiększone ryzyko kontaktu z wodą wymaga dodatkowych zabezpieczeń. W Polsce, zgodnie z normą PN-EN 61008-1, stosowanie RCD w instalacjach elektrycznych jest zalecane jako standardowa praktyka w celu zwiększenia bezpieczeństwa użytkowników.

Pytanie 13

Jakie skutki spowoduje podłączenie baterii kondensatorów równolegle do końcówek silnika asynchronicznego?

A. Pobór mocy biernej z sieci będzie mniejszy
B. Pobór mocy czynnej z sieci ulegnie zwiększeniu
C. Częstotliwość prądu w silniku wzrośnie
D. Napięcie na końcówkach silnika się zmniejszy
Włączenie baterii kondensatorów równolegle do zacisków silnika asynchronicznego prowadzi do zmniejszenia poboru mocy biernej z sieci. Kondensatory wprowadzają do obwodu moc czynną, co kompensuje ubytek mocy biernej generowanej przez silnik. Silniki asynchroniczne, zwłaszcza te o dużych mocach, często wykazują znaczny pobór mocy biernej, co powoduje obciążenie sieci elektroenergetycznej. Dlatego wprowadzenie baterii kondensatorów nie tylko poprawia współczynnik mocy, ale także zwiększa efektywność energetyczną całego systemu. W praktyce zastosowanie kondensatorów do kompensacji mocy biernej jest szeroko stosowane w przemyśle, gdzie obciążenia są zmienne, a ich odpowiednia konfiguracja pozwala na znaczące oszczędności kosztów związanych z energią elektryczną oraz redukcję strat w sieci. Ponadto, zgodnie z normami IEC 61000, stabilizacja współczynnika mocy jest kluczowym elementem w celu poprawy jakości energii w systemach elektroenergetycznych.

Pytanie 14

Możliwość przebicia izolacji uzwojeń silnika indukcyjnego trójfazowego w stosunku do korpusu można ustalić przez pomiar

A. rezystancji przewodu ochronnego
B. symetrii uzwojeń
C. rezystancji uzwojeń stojana
D. prądu upływu
Prąd upływu jest kluczowym wskaźnikiem stanu izolacji uzwojeń silnika indukcyjnego trójfazowego. W momencie wystąpienia przebicia izolacji, prąd upływu wzrasta, co może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, w tym uszkodzenia silnika oraz zagrożeń dla użytkowników. Pomiar prądu upływu pozwala na wykrycie niewłaściwych warunków izolacyjnych oraz wczesną identyfikację problemów, zanim dojdzie do poważniejszych awarii. W praktyce, stosuje się urządzenia pomiarowe, takie jak mierniki izolacji czy detektory prądu upływu, które mogą zarówno diagnozować stan izolacji, jak i monitorować jej zmiany w czasie. W myśl dobrych praktyk, regularne kontrole stanu izolacji silników są zalecane przez standardy branżowe, takie jak IEC 60034, co podkreśla znaczenie zapobiegania awariom oraz zapewnienia bezpieczeństwa eksploatacji urządzeń elektrycznych.

Pytanie 15

Silnik prądu stałego w układzie szeregowym intensywnie iskrzy na segmentach komutatora. Najbardziej prawdopodobnym powodem uszkodzenia jest

A. zwarcie międzyzwojowe w obwodzie wirnika
B. przerwa w obwodzie stojana
C. przerwa w obwodzie wirnika
D. zwarcie międzyzwojowe w obwodzie stojana
Zwarcie międzyzwojowe w obwodzie wirnika jest najczęstszą przyczyną nadmiernego iskrzenia na komutatorze silnika szeregowego prądu stałego. Tego typu zwarcia powodują nieprawidłowy przepływ prądu w uzwojeniach wirnika, co skutkuje dużymi prądami roboczymi, a w konsekwencji prowadzi do powstania intensywnych łuków elektrycznych na komutatorze. Iskrzenie to nie tylko obniża efektywność pracy silnika, ale także może prowadzić do szybszego zużycia elementów komutatora oraz wirnika. Przykładowo, w silnikach stosowanych w aplikacjach przemysłowych, takich jak napędy trakcyjne czy maszyny robocze, kluczowe jest monitorowanie stanu uzwojeń, aby zminimalizować ryzyko zwarć. Regularne inspekcje oraz stosowanie systemów diagnostycznych, takich jak termowizja czy analiza drgań, mogą pomóc w wczesnym wykryciu problemów z uzwojeniami, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w zarządzaniu utrzymaniem ruchu. Ponadto, zrozumienie efektów zwarć międzyzwojowych jest kluczowe dla inżynierów projektujących układy napędowe, aby mogli tworzyć bardziej niezawodne i trwałe systemy.

Pytanie 16

Jaką maksymalną wartość prądu zadziałania można ustawić na przekaźniku termobimetalowym w obwodzie zasilającym silnik asynchroniczny o parametrach UN = 400 V, PN = 0,37 kW, I = 1,05 A, n = 2710 l/min, aby zapewnić skuteczną ochronę przed przeciążeniem?

A. It=1,05 A
B. It=0,88 A
C. It=1,33 A
D. It=1,15 A
Prąd zadziałania 1,15 A na przekaźniku termobimetalowym to naprawdę dobry wybór do ochrony silnika asynchronicznego o takich danych jak UN = 400 V, PN = 0,37 kW oraz I = 1,05 A. W praktyce przekaźniki termobimetalowe ustawiamy na wartość trochę wyższą od prądu znamionowego silnika. W tym przypadku 1,15 A to dobra decyzja, bo zapewnia odpowiednią ochronę przed przeciążeniem, a jednocześnie daje trochę luzu na krótkie wzrosty prądu, które mogą wystąpić na przykład podczas rozruchu. Ta zasada jest zgodna z normą PN-EN 60204-1, która mówi o bezpieczeństwie w instalacjach elektrycznych maszyn. Dzięki temu silnik nie będzie miał problemów z uszkodzeniami spowodowanymi długotrwałym przeciążeniem, co w efekcie wydłuża jego żywotność i zwiększa niezawodność całego systemu. Na przykład, w przemyśle silnik napędzający wentylator potrzebuje odpowiednio ustawionych przekaźników, żeby wszystko działało bez zarzutu i żeby zminimalizować ryzyko awarii.

Pytanie 17

W jakim zakresie powinien znajdować się mierzony rzeczywisty prąd różnicowy IN wyłącznika różnicowoprądowego typu AC w odniesieniu do jego wartości znamionowej, aby był dopuszczony do użytkowania?

A. Od 0,5 IN do 1,0 IN
B. Od 0,3 IN do 1,0 IN
C. Od 0,3 IN do 0,8 IN
D. Od 0,5 IN do 1,2 IN
Pomierzony rzeczywisty prąd różnicowy I_N wyłącznika różnicowoprądowego typu AC powinien mieścić się w granicach od 0,5 I_N do 1,0 I_N, co zapewnia jego prawidłowe działanie i bezpieczeństwo użytkowania. Zgodnie z normami, takimi jak PN-EN 61008-1, wyłączniki różnicowoprądowe powinny wykazywać zdolność do prawidłowego działania w tym zakresie, aby skutecznie chronić przed porażeniem prądem elektrycznym. W praktyce, jeśli zmierzony prąd różnicowy mieści się w tych granicach, to oznacza, że urządzenie działa w optymalnym zakresie i jest w stanie skutecznie wykrywać niewielkie prądy upływowe, które mogą wskazywać na uszkodzenia izolacji lub inne problemy w instalacji elektrycznej. Przykładowo, w przypadku instalacji w budynkach mieszkalnych, regularne testowanie wyłączników różnicowoprądowych na poziomie 0,5 I_N do 1,0 I_N pozwala na zapewnienie bezpieczeństwa mieszkańców oraz utrzymanie instalacji w dobrym stanie technicznym.

Pytanie 18

Jakiego przewodu należy użyć, aby zastąpić uszkodzony kabel zasilający silnik trójfazowy zainstalowany w urządzeniu mobilnym?

A. YLY 3x2,5 mm2
B. YDY 4x2,5 mm2
C. OP 4x2,5 mm2
D. SM 3x2,5 mm2
Odpowiedź OP 4x2,5 mm2 jest prawidłowa, ponieważ ten typ przewodu jest odpowiedni do zasilania silników trójfazowych, zwłaszcza w aplikacjach, gdzie przewód ma być elastyczny i odporny na różne warunki pracy. Przewód OP (Ochronny Przewód) charakteryzuje się podwyższoną odpornością na działanie czynników zewnętrznych, co czyni go idealnym do zastosowań w odbiornikach ruchomych, gdzie przewód może być narażony na zginanie i tarcie. Zastosowanie przewodu o przekroju 4x2,5 mm2 oznacza, że mamy do czynienia z czterema żyłami, co jest typowe dla instalacji trójfazowych, gdzie potrzebne są trzy żyły fazowe i jedna żyła ochronna. Wybór odpowiedniego przewodu jest kluczowy dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności działania silnika, a także minimalizowania ryzyka awarii. Przewody OP są zgodne z normami PN-EN 60228 oraz PN-EN 50525, co potwierdza ich wysoką jakość i odpowiednie parametry elektryczne w zastosowaniach przemysłowych.

Pytanie 19

Jakie uszkodzenie elektryczne może być przyczyną braku obrotów w lewą stronę w ręcznej wiertarce elektrycznej?

A. O zwarciu w uzwojeniach wirnika
B. O przerwie w uzwojeniu stojana
C. O uszkodzeniu przełącznika kierunku prądu w wirniku
D. O uszkodzeniu wyłącznika z regulatorem prędkości obrotowej
Odpowiedź o uszkodzeniu przełącznika kierunku prądu w wirniku jest prawidłowa, ponieważ brak obrotów w lewo w ręcznej wiertarce elektrycznej najczęściej oznacza, że mechanizm odpowiedzialny za zmianę kierunku obrotów nie działa poprawnie. Przełącznik kierunku prądu jest kluczowym elementem, który umożliwia zmianę kierunku obrotów silnika, co jest niezbędne do wykonywania prac w różnych warunkach. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest potrzeba zmiany kierunku obrotów wiertarki podczas pracy z różnymi materiałami, gdzie w prawo i w lewo może być wymagane do usunięcia wiórów z otworu. Regularne sprawdzanie i konserwacja przełączników kierunkowych, zgodnie z zaleceniami producenta, może zapobiec awariom i zwiększyć żywotność narzędzia. W przypadku awarii przełącznika, najczęściej zauważalne są problemy z samym mechanizmem przełączania oraz opóźnienia w reakcjach przy zmianie kierunków. W praktyce, jeśli wiertarka działa w jednym kierunku, należy najpierw zdiagnozować przełącznik przed podejmowaniem innych działań naprawczych.

Pytanie 20

Jaki typ przewodów jest zalecany do stosowania w instalacjach na zewnątrz budynków?

A. Przewody o podwyższonej odporności na UV
B. Przewody z miedzi beztlenowej
C. Przewody aluminiowe
D. Przewody do instalacji wewnętrznych
Przewody o podwyższonej odporności na UV są zalecane do stosowania w instalacjach na zewnątrz budynków ze względu na ich zdolność do wytrzymywania promieniowania ultrafioletowego. UV może powodować degradację materiałów, co w przypadku przewodów może prowadzić do ich mechanicznego uszkodzenia i utraty izolacyjności. Tego typu przewody są zaprojektowane tak, aby wytrzymać trudne warunki atmosferyczne, w tym intensywne nasłonecznienie, deszcz czy zmienne temperatury. Wybór przewodów odpornych na UV zwiększa niezawodność instalacji i zmniejsza ryzyko awarii. Z mojego doświadczenia wynika, że odpowiednie zaplanowanie instalacji z użyciem takich przewodów jest kluczowe dla jej długowieczności. W praktyce, przewody odporne na UV są często stosowane w instalacjach fotowoltaicznych, oświetleniowych na zewnątrz budynków oraz wszędzie tam, gdzie przewody są narażone na bezpośrednie działanie promieni słonecznych. Warto zawsze zwracać uwagę na oznaczenia producenta, które potwierdzają odporność na UV, co jest zgodne z normami branżowymi i dobrymi praktykami eksploatacyjnymi.

Pytanie 21

Jak często, według podanych w tabeli i zalecanych przez Prawo Budowlane czasookresów, należy wykonywać pomiary okresowe skuteczności ochrony przeciwporażeniowej i rezystancji izolacji instalacji elektrycznych w szkołach?

Zalecana częstotliwość wykonywania okresowych badań sprawności technicznej instalacji elektrycznych
w zależności od warunków środowiskowych
Lp.Rodzaj pomieszczeniaPomiar skuteczności ochrony
przeciwporażeniowej
(nie rzadziej niż):
Pomiar rezystancji izolacji
(nie rzadziej niż):
1O wyziewach żrących1 rok1 rok
2Zagrożonych wybuchem1 rok1 rok
3Otwarta przestrzeń1 rok5 lat
4Wilgotne i bardzo wilgotne
(o wilgotności względnej 75-100%)
1 rok5 lat
5Gorące (temperatura powyżej 35 °C)1 rok5 lat
6Zagrożone pożarem5 lat1 rok
7Stwarzające zagrożenie dla ludzi
(ZL I, ZL II, ZL III)
5 lat1 rok
8Zapylone5 lat5 lat


Pomiar skuteczności ochrony
przeciwporażeniowej
(nie rzadziej niż):
Pomiar rezystancji izolacji
(nie rzadziej niż):
A1 rok1 rok
B1 rok5 lat
C5 lat1 rok
D5 lat5 lat

A. C.
B. A.
C. B.
D. D.
Odpowiedź C jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa budowlanego oraz standardami technicznymi, pomiary skuteczności ochrony przeciwporażeniowej w szkołach powinny być przeprowadzane co 5 lat, natomiast pomiary rezystancji izolacji wymagają okresowego sprawdzania co rok. Takie podejście ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników obiektów edukacyjnych, gdzie prawidłowa ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym jest kluczowa. Przykładowo, w przypadku awarii systemów ochronnych, konsekwencje mogą być nie tylko materialne, ale przede wszystkim zdrowotne, zagrażające życiu uczniów i personelu. Regularne kontrole pozwalają na wczesne wykrycie potencjalnych usterek, co z kolei przyczynia się do zmniejszenia ryzyka wypadków. Warto zwrócić uwagę na standardy, takie jak PN-IEC 60364, które szczegółowo regulują wymagania dotyczące instalacji elektrycznych oraz ich okresowej konserwacji. Przestrzeganie tych zasad jest nie tylko obowiązkiem, ale również najlepszą praktyką w zarządzaniu bezpieczeństwem elektrycznym w obiektach edukacyjnych.

Pytanie 22

Jaka jest podstawowa funkcja wyłącznika różnicowoprądowego?

A. Ochrona przed przeciążeniem obwodu
B. Ochrona przed porażeniem poprzez wykrycie różnicy prądów w przewodach
C. Przekształcenie prądu przemiennego na stały
D. Regulacja napięcia wyjściowego
Błędne odpowiedzi dotyczą innych funkcji, które nie są związane z działaniem wyłącznika różnicowoprądowego. Ochrona przed przeciążeniem obwodu to domena wyłączników nadprądowych, które reagują na przekroczenie normatywnego prądu w obwodzie, co może prowadzić do przegrzania przewodów i potencjalnego pożaru. W przeciwieństwie do wyłączników różnicowoprądowych, te urządzenia nie wykrywają różnicy prądów, ale reagują na wzrost ich wartości. Regulacja napięcia wyjściowego to zadanie stabilizatorów napięcia, które mają za zadanie utrzymać stałe napięcie na wyjściu pomimo wahań na wejściu. Nie mają one nic wspólnego z ochroną przed porażeniem prądem. Natomiast przekształcenie prądu przemiennego na stały jest funkcją prostowników, które są stosowane w zasilaczach urządzeń elektronicznych. Każde z tych urządzeń ma swoją specyficzną funkcję w systemach elektrycznych, a mylenie ich ról może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji w eksploatacji instalacji. Dlatego ważne jest, aby rozumieć różnice w ich zastosowaniach i wiedzieć, jakie urządzenie zastosować w danej sytuacji, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności instalacji elektrycznych.

Pytanie 23

Symbol S1 na etykiecie znamionowej silnika trójfazowego wskazuje na typ pracy tego silnika

A. przerywanej
B. ciągłej
C. dorywczej
D. nieokresowej
Oznaczenia S1, S2, S3 i inne w kontekście silników elektrycznych dotyczą różnych trybów pracy, które są zdefiniowane przez normy IEC. Odpowiedzi mówiące o dorywczej, przerywanej czy nieokresowej pracy silnika opierają się na błędnych założeniach co do przeznaczenia i charakterystyki tych silników. Praca dorywcza sugeruje, że silnik działa sporadycznie, co kłóci się z tym, co oferuje silnik S1, który jest zaprojektowany do pracy non-stop. Podobnie, tryby przerywanej i nieokresowej też sugerują, że silnik nie jest stworzony do stałych warunków pracy, co nie jest prawdą dla S1. Typowe błędy w myśleniu prowadzące do takich wniosków to brak zrozumienia parametrów obciążenia oraz czasu pracy silnika. Silniki muszą być dobrze dopasowane do swojego zastosowania, a znajomość oznaczeń na tabliczkach znamionowych jest istotna dla ich prawidłowego użycia. Jeśli użyjemy niewłaściwego typu silnika w aplikacjach, gdzie potrzebna jest ciągła praca, to może to prowadzić do przegrzewania, uszkodzeń, a nawet całkowitych awarii systemów, co wiąże się z kosztami napraw i przestojów. Dlatego ważna jest znajomość specyfikacji i norm, które regulują te sprawy w przemyśle.

Pytanie 24

Jakie są zalecane minimalne okresy pomiędzy kolejnymi kontrolami instalacji elektrycznych w pomieszczeniach narażonych na pożar?

A. 5 lat dla oceny skuteczności ochrony przeciwporażeniowej i 1 rok dla badania rezystancji izolacji
B. 5 lat dla oceny skuteczności ochrony przeciwporażeniowej i 5 lat dla badania rezystancji izolacji
C. 1 rok dla oceny skuteczności ochrony przeciwporażeniowej oraz 5 lat dla badania rezystancji izolacji
D. 1 rok dla oceny skuteczności ochrony przeciwporażeniowej i 1 rok dla badania rezystancji izolacji
Właściwe okresy między kolejnymi sprawdzeniami instalacji elektrycznych w pomieszczeniach zagrożonych pożarem są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa. Zgodnie z normą PN-EN 60364, skuteczność ochrony przeciwporażeniowej powinna być sprawdzana co 5 lat, ponieważ ten okres pozwala na ocenę długoterminowej funkcjonalności systemu ochrony użytkowników przed porażeniem prądem elektrycznym. Rezystancja izolacji z kolei wymaga częstszego monitorowania co 1 rok, aby szybko identyfikować ewentualne uszkodzenia, które mogą prowadzić do zwarcia, a tym samym zwiększać ryzyko pożaru. W praktyce, regularne przeglądy są nie tylko wymogiem prawnym, ale także działaniem prewencyjnym, które może uratować życie. W kontekście zastosowania, w obiektach o zwiększonym ryzyku, takich jak magazyny materiałów łatwopalnych, regularne kontrole są niezbędne, aby zapewnić odpowiednie poziomy bezpieczeństwa.

Pytanie 25

Jakie z wymienionych urządzeń, przy zastosowaniu przekaźnika termicznego oraz stycznika, umożliwia zapewnienie pełnej ochrony przed zwarciem i przeciążeniem silnika trójfazowego o parametrach: Pn = 5,5 kW, Un = 400/690 V?

A. Wyłącznik nadprądowy typu B
B. Bezpiecznik typu aM
C. Bezpiecznik typu aR
D. Wyłącznik nadprądowy typu Z
Bezpiecznik typu aM jest właściwym wyborem do zabezpieczenia silnika trójfazowego o mocy 5,5 kW i napięciu 400/690 V. Ten typ bezpiecznika został zaprojektowany do ochrony przed przeciążeniem i zwarciem w aplikacjach silnikowych. Charakteryzuje się on wydłużonym czasem reakcji na prąd przeciążeniowy, co pozwala na chwilowe przekroczenie prądu nominalnego bez wyzwolenia, co jest niezbędne w przypadku rozruchu silnika. Dzięki temu zabezpieczenie jest w stanie tolerować wyższe prądy startowe, co jest kluczowe w praktycznych zastosowaniach, takich jak uruchamianie maszyn w zakładach przemysłowych. Dodatkowo, zastosowanie przekaźnika termicznego oraz stycznika umożliwia pełne zabezpieczenie silnika, zapewniając nie tylko ochronę przed zwarciem, ale również przed długotrwałym przeciążeniem. Przykłady poprawnych zastosowań obejmują silniki napędowe w pompach, wentylatorach czy kompresorach, gdzie wymagane jest niezawodne zabezpieczenie przed uszkodzeniem. Wysoka jakość wykonania i zgodność z normami IEC 60269 sprawiają, że bezpieczniki typu aM są często preferowane w profesjonalnych instalacjach.

Pytanie 26

Jaką wartość prądu znamionowego powinien posiadać wyłącznik instalacyjny nadprądowy typu B, aby zabezpieczyć grzejnik jednofazowy o parametrach UN = 230 V oraz Py = 2,4 kW przed zwarciem?

A. 20A
B. 16A
C. 10A
D. 6A
Wybór wyłącznika instalacyjnego nadprądowego o charakterystyce typu B do zabezpieczenia grzejnika jednofazowego o parametrach UN = 230 V i Py = 2,4 kW jest kluczowy dla prawidłowego działania instalacji elektrycznej. Obliczając wartość prądu znamionowego, korzystamy ze wzoru: I = P / U, gdzie P to moc grzejnika, a U to napięcie zasilania. Zatem I = 2400 W / 230 V = 10,43 A. Wyłącznik nadprądowy powinien mieć wartość prądu znamionowego większą od prądu obliczonego, co w praktyce oznacza, że dla tego zastosowania odpowiedni będzie wyłącznik 16A, który pozwoli na swobodne działanie urządzenia, nie wyzwalając w normalnych warunkach pracy. Wyłączniki instalacyjne charakteryzujące się typem B są przeznaczone do ochrony obwodów zawierających urządzenia o charakterze rezystancyjnym, co jest typowe dla grzejników. Użycie wyłącznika o odpowiedniej charakterystyce minimalizuje ryzyko uszkodzeń instalacji elektrycznej oraz pożarów. W praktyce oznacza to, że dobór 16A jest zgodny z obowiązującymi normami, co wpływa na bezpieczeństwo i wiarygodność całej instalacji.

Pytanie 27

Który z wymienionych czynników dotyczących przewodów nie wpływa na wartość spadku napięcia w systemie elektrycznym?

A. Przekrój żył
B. Typ materiału żyły
C. Długość przewodu
D. Typ materiału izolacyjnego
Rodzaj materiału izolacji nie ma wpływu na spadek napięcia w przewodach elektrycznych, ponieważ spadek napięcia jest ściśle związany z oporem żyły przewodowej, jej długością oraz przekrojem. Opór elektryczny przewodu jest obliczany na podstawie materiału, z którego wykonana jest żyła, oraz jej wymiarów. Izolacja przewodu ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa, ochrony przed uszkodzeniami i minimalizacji strat energii, ale sama w sobie nie wpływa na opór elektryczny. Przykładowo, w instalacjach domowych wykorzystywane są przewody miedziane o odpowiednich przekrojach, co zapewnia minimalny spadek napięcia. Standardy takie jak PN-IEC 60228 oraz PN-EN 50525 precyzują wymagania dotyczące przewodów, skupiając się na ich właściwościach elektrycznych, a nie na materiale izolacyjnym. Ważne jest, aby inżynierowie i elektrycy zdawali sobie sprawę, że odpowiednio dobrane przewody mogą znacznie zwiększyć efektywność energetyczną instalacji elektrycznych.

Pytanie 28

W instalacji elektrycznej obwodu gniazd w przedpokoju wykorzystano przewód YDYt 3×2,5 mm2. Podczas wiercenia w murze pracownik przypadkowo przeciął przewód, uszkadzając jego dwie żyły. Jak należy prawidłowo usunąć tę usterkę?

A. Prowadzić nowy przewód pomiędzy najbliższymi puszkami, stosując pilota.
B. Wyciągnąć jedynie uszkodzone żyły, zastępując je przewodem jednodrutowym.
C. Rozkuć tynk w miejscu uszkodzenia, zamontować dodatkową puszkę i w niej połączyć żyły.
D. Rozkuć tynk w miejscu uszkodzenia, połączyć przewody, zaizolować taśmą, a następnie zatynkować ścianę.
Wybór odpowiedzi polegającej na rozkuwaniu tynku w miejscu uszkodzenia, zamontowaniu dodatkowej puszki oraz połączeniu żył jest najbardziej zalecanym sposobem naprawy uszkodzonego przewodu elektrycznego. Tego rodzaju działania są zgodne z obowiązującymi normami oraz najlepszymi praktykami w branży elektrycznej. W sytuacji, gdy przewód został uszkodzony, niezbędne jest zapewnienie odpowiednich warunków do naprawy, co może wiązać się z otwarciem ściany. Instalując dodatkową puszkę, zwiększamy bezpieczeństwo i ułatwiamy przyszłe prace serwisowe. Połączenie żył w puszce umożliwia także zastosowanie złączek, co jest rekomendowane w przypadku napraw elektrycznych. Dzięki temu połączenia są bardziej trwałe i estetyczne, a ryzyko ich przypadkowego usunięcia bądź zwarcia zostaje zminimalizowane. Takie podejście jest zgodne z europejskimi normami instalacji elektrycznych, które nakładają obowiązek używania osprzętu instalacyjnego w celu zwiększenia bezpieczeństwa użytkowania instalacji elektrycznych. W praktyce, zastosowanie dodatkowej puszki stanowi również zabezpieczenie przed przyszłymi uszkodzeniami mechanicznymi. Już na etapie projektowania, warto uwzględnić takie rozwiązania, by minimalizować ryzyko nieprzewidzianych awarii.

Pytanie 29

W tabeli przedstawiono parametry znamionowe silnika jednofazowego. Uruchomienie tego silnika bez kondensatora rozruchowego spowoduje

Typ silnikaSEh 80-2BF
Moc1,1 kW
Prędkość obrotowa2780 obr/min
Sprawność72%
Napięcie zasilania230 V, 50 Hz
Stopień ochronyIP 54
Rodzaj pracyS1
Współczynnik mocy0,97
Pojemność kondensatora pracy25 μF
Pojemność kondensatora rozruchowego70 μF

A. zmniejszenie momentu rozruchowego.
B. uszkodzenie silnika.
C. zadziałanie wyłącznika różnicowoprądowego.
D. zmniejszenie mocy silnika.
Silnik jednofazowy rzeczywiście wymaga kondensatora rozruchowego do prawidłowego startu. Kondensator ten wytwarza przesunięcie fazowe, co jest kluczowe dla generowania odpowiedniego momentu obrotowego. Kiedy silnik jest uruchamiany, kondensator rozruchowy tworzy pole magnetyczne, które pozwala na zainicjowanie ruchu wirnika. Bez tego kondensatora silnik nie jest w stanie wytworzyć wystarczającego momentu obrotowego, co prowadzi do problemów z uruchomieniem. W praktyce, takie silniki są powszechnie stosowane w domowych urządzeniach, takich jak wentylatory czy pompy, gdzie ich niezawodność jest kluczowa. W standardach branżowych, zgodnie z zasadami eksploatacji silników elektrycznych, konieczne jest stosowanie odpowiednich komponentów, aby zapewnić optymalne warunki pracy. Dlatego brak kondensatora rozruchowego skutkuje nie tylko trudnościami w uruchomieniu, ale także może prowadzić do uszkodzeń silnika w dłuższej perspektywie czasowej.

Pytanie 30

Jakie oznaczenie ma elektryczny silnik, który jest przeznaczony do pracy cyklicznej w trybie: 4 minuty – działanie, 6 minut – przerwa?

A. S3 60%
B. S2 40
C. S3 40%
D. S2 60
Odpowiedzi wskazujące na S2, zarówno w wersji z 60%, jak i 40%, są mylące, gdyż odnoszą się do zupełnie innego trybu pracy silnika elektrycznego. Oznaczenie S2 dotyczy silników, które są przystosowane do pracy przez określony czas, lecz nie przewidują przerwy w cyklu roboczym. W przypadku S2 silnik może pracować przez krótki czas, a jego zdolność do pracy nie jest dostosowana do częstych cykli przerywanych, co może prowadzić do przegrzania i uszkodzenia urządzenia. Typowe cykle pracy S2 są krótsze i nie przewidują długich okresów przerwy. Oznaczenie S3 natomiast jest dedykowane do pracy przerywanej, co czyni je bardziej odpowiednim w kontekście podanego pytania. Warto również zauważyć, że wybierając niewłaściwe oznaczenia, można wprowadzić w błąd nie tylko w kontekście efektywności energetycznej, ale także w kwestiach bezpieczeństwa operacyjnego. Silniki muszą być odpowiednio dostosowane do zakładanych warunków pracy, aby uniknąć nadmiernego zużycia czy nawet awarii. Typowe błędy myślowe obejmują nieprawidłowe interpretowanie cykli pracy oraz mylenie ich z obciążeniem, co może prowadzić do wyboru niewłaściwego silnika dla danej aplikacji.

Pytanie 31

Które z poniższych działań nie są przypisane do zadań eksploatacyjnych osób obsługujących urządzenia elektryczne?

A. Przeprowadzanie oględzin wymagających demontażu
B. Realizowanie przeglądów niewymagających demontażu
C. Włączanie i wyłączanie urządzeń
D. Monitorowanie urządzeń w trakcie pracy
Dokonywanie oględzin wymagających demontażu nie jest czynnością, która wchodzi w zakres typowych zadań eksploatacyjnych pracowników obsługujących urządzenia elektryczne. Eksploatacja urządzeń elektrycznych skupia się głównie na ich bieżącym użytkowaniu, co obejmuje uruchamianie, zatrzymywanie oraz nadzorowanie pracy urządzeń. Przeglądy niewymagające demontażu są zazwyczaj efektywne i zgodne z praktykami, które ograniczają przestoje oraz zwiększają efektywność operacyjną. Oględziny, które wiążą się z demontażem, są zarezerwowane dla specjalistycznych prac, które powinny być przeprowadzane przez wykwalifikowanych techników w celu zapewnienia bezpieczeństwa i zgodności z normami, takimi jak PN-EN 60204-1, dotycząca bezpieczeństwa maszyn. Dlatego też, w kontekście eksploatacji, czynności te powinny być planowane w ramach konserwacji urządzeń, a nie codziennych zadań eksploatacyjnych. Przykładem może być okresowe przeglądanie silników elektrycznych, gdzie demontaż jest konieczny do sprawdzenia stanu uzwojeń, co jest kluczowe dla ich dalszej eksploatacji.

Pytanie 32

Która z podanych czynności nie zalicza się do weryfikacji stanu technicznego podczas przeglądu układu napędowego z energoelektronicznym przekształtnikiem?

A. Ocena czystości filtrów powietrza chłodzącego
B. Weryfikacja połączeń stykowych
C. Pomiar natężenia oświetlenia na stanowisku obsługi układu napędowego
D. Sprawdzenie jakości zabezpieczeń nadprądowych i zmiennozwarciowych
Sprawdzenie oświetlenia na stanowisku obsługi układu napędowego nie jest tak naprawdę częścią ogólnej oceny stanu technicznego tego układu, szczególnie jeśli chodzi o przekształtniki energoelektroniczne. Większość przeglądów skupia się na tym, czy wszystkie elementy mechaniczne i elektryczne są w porządku. To znaczy, trzeba porządnie sprawdzić połączenia stykowe, upewnić się, że filtry powietrza chłodzącego są czyste, a także kontrolować zabezpieczenia nadprądowe i zmiennozwarciowe. Oświetlenie jest ważne dla bezpieczeństwa ludzi pracujących przy tych urządzeniach, ale nie ma bezpośredniego wpływu na to, jak wydajnie układ działa. Na przykład, jeśli mówimy o przekształtnikach, kluczowe jest zapewnienie właściwego chłodzenia, co możemy kontrolować poprzez te filtry powietrza. Dobre połączenia stykowe i odpowiednie zabezpieczenia są także bardzo ważne, żeby uniknąć awarii. Warto pamiętać, że istnieją normy, jak IEC czy ISO, które podkreślają, jak istotne są regularne przeglądy komponentów elektrycznych dla bezpieczeństwa w pracy.

Pytanie 33

Przygotowując miejsce do przeprowadzenia badań odbiorczych trójfazowego silnika indukcyjnego o parametrach: UN = 230/400 V, PN = 4 kW, należy, oprócz inspekcji oraz oceny stanu izolacji uzwojeń, uwzględnić między innymi wykonanie pomiarów

A. izolacji łożysk
B. rezystancji uzwojeń
C. charakterystyki stanu jałowego
D. drgań
Pomiar rezystancji uzwojeń trójfazowego silnika indukcyjnego jest kluczowy dla oceny jego stanu technicznego. Rezystancja uzwojeń pozwala na ocenę ich integralności oraz wykrycie potencjalnych uszkodzeń, takich jak zwarcia czy przerwy. W praktyce, pomiar ten jest często realizowany przy użyciu omomierza, a wartości rezystancji powinny być zgodne z danymi producenta. Niekiedy, po dokonaniu pomiaru, porównuje się wyniki z normami zawartymi w dokumentacji technicznej silnika. Dobrą praktyką jest także wykonywanie pomiarów rezystancji w różnych warunkach temperaturowych, ponieważ wpływ temperatury na rezystancję może być znaczący. Warto dodać, że w przypadku silników wykonanych z materiałów o wysokiej przewodności, takich jak miedź, rezystancja powinna być minimalna, co świadczy o ich dobrej kondycji. Regularne pomiary rezystancji uzwojeń mogą również pomóc w planowaniu działań konserwacyjnych oraz przewidywaniu potencjalnych awarii, co jest zgodne z zasadami zarządzania majątkiem technicznym.

Pytanie 34

Podczas wymiany gniazda wtyczkowego w instalacji domowej wykonanej w rurkach pod tynkiem złamał się jeden z przewodów aluminiowych, przez co stał się za krótki. Jak powinno się postąpić w tej sytuacji przy wymianie gniazda?

A. Przed zamontowaniem gniazda wymienić przewody na miedziane, wciągając nowe razem z usuwaniem starych
B. Skręcić złamany przewód z kawałkiem przewodu miedzianego i zamontować gniazdo
C. Przylutować brakującą część przewodu aluminiowego i zamontować gniazdo
D. Przed zamontowaniem gniazda usunąć uszkodzony przewód i wciągnąć nowy miedziany
Przy wymianie gniazda wtyczkowego i uszkodzeniu przewodu aluminiowego, zastosowanie lutowania lub skręcania przewodów aluminiowych z miedzianymi jest wysoce niewłaściwe. Luty w instalacjach elektrycznych powinny być unikać, zwłaszcza w przypadku materiałów różnego rodzaju, jak miedź i aluminium, gdyż różnice w rozszerzalności cieplnej oraz w elektrochemii mogą prowadzić do słabych połączeń, które są niebezpieczne. Użycie przewodów aluminiowych w połączeniu z miedzianymi stwarza ryzyko korozji galwanicznej, co na dłuższą metę powoduje problemy z przewodnictwem i może skutkować awarią instalacji. W przypadku wyciągania uszkodzonego przewodu aluminiowego i wciągania nowego miedzianego, należy pamiętać, że wprowadzenie nowych przewodów wymaga nie tylko wymiany materiału, ale także dostosowania do odpowiednich norm i standardów instalacyjnych. Niewłaściwe podejście do wymiany może prowadzić do poważnych awarii instalacji elektrycznej, co może stanowić zagrożenie dla użytkowników budynku. W związku z tym, kluczowe jest, aby unikać łączenia materiałów o różnych właściwościach w instalacjach elektrycznych oraz zapewnić pełną zgodność z przepisami i standardami bezpieczeństwa.

Pytanie 35

Jakie maksymalne napięcie elektryczne należy wykorzystać do zasilania lampy oświetleniowej zlokalizowanej w łazience w strefie 0?

A. 110 V DC
B. 12 V AC
C. 50 V AC
D. 230 V AC
Wybór napięcia zasilania lampy w strefie 0 łazienki powinien być przemyślany, gdyż nieodpowiednie napięcie może prowadzić do poważnych zagrożeń. Zasilanie 50 V AC, mimo że jest bezpieczniejsze niż standardowe 230 V AC, wciąż może nie spełniać norm dotyczących obszarów o podwyższonym ryzyku, takich jak strefa 0, gdzie kontakt z wodą jest niemal pewny. To napięcie, będąc wyższym niż 12 V, może w sytuacji awaryjnej, na przykład w przypadku uszkodzenia izolacji, stwarzać ryzyko porażenia prądem elektrycznym. Co więcej, napięcie 230 V AC jest zdecydowanie nieodpowiednie w tych warunkach, gdyż jest standardowym napięciem w domowych instalacjach elektrycznych, które może być niebezpieczne w obszarze narażonym na kontakt z wodą. Z kolei 110 V DC również nie jest optymalnym rozwiązaniem, ponieważ takie napięcie nie jest powszechnie stosowane w instalacjach oświetleniowych, a jego użycie w strefie 0 może nie zapewnić odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa. Kluczowe jest, aby pamiętać o zasadach bezpieczeństwa, które są zgodne z normami, takimi jak IEC 60364, które zalecają stosowanie niskiego napięcia w miejscach, gdzie ryzyko kontaktu z wodą jest najwyższe. Dlatego stosowanie 12 V AC jest jedynym rozwiązaniem, które spełnia wymogi bezpieczeństwa i gwarantuje minimalizację ryzyka w łazienkach.

Pytanie 36

W budynkach wielorodzinnych liczniki energii elektrycznej powinny być umieszczone

A. poza lokalami mieszkalnymi wyłącznie w zamkniętych szafkach
B. na strychu w otwartych skrzynkach
C. w piwnicach w otwartych skrzynkach
D. w lokalach mieszkalnych tylko w zamkniętych szafkach
Odpowiedź, że liczniki zużycia energii elektrycznej powinny znajdować się poza lokalami mieszkalnymi wyłącznie w zamkniętych szafkach, jest zgodna z obowiązującymi normami i praktykami w zakresie instalacji elektrycznych w budynkach wielorodzinnych. Taka lokalizacja liczników ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników oraz ułatwienie prac konserwacyjnych i pomiarowych. Liczniki umieszczone w zamkniętych szafkach ograniczają ryzyko przypadkowego dostępu do urządzeń, co jest istotne w kontekście ochrony przed nieautoryzowanym manipulowaniem oraz potencjalnymi uszkodzeniami. Ponadto, zgodnie z Polskimi Normami PN-IEC 61010, miejsca instalacji liczników powinny być dobrze oznakowane i dostępne tylko dla uprawnionego personelu. Praktycznym przykładem może być zastosowanie szafek z zamkiem, co dodatkowo zwiększa bezpieczeństwo oraz porządek w przestrzeni wspólnej budynku. Takie podejście jest również zgodne z zasadami zarządzania wspólnotami mieszkaniowymi, które dążą do minimalizacji ryzyka związanego z eksploatacją urządzeń elektrycznych.

Pytanie 37

Jaka jest wartość skuteczna napięcia przemiennego dotykowego, która może być utrzymywana w standardowych warunkach otoczenia, przy rezystancji ciała ludzkiego wynoszącej około 1 kΩ?

A. 50 V
B. 60 V
C. 12 V
D. 25 V
Wartość skuteczna przemiennego napięcia dotykowego, dopuszczalnego długotrwale w warunkach środowiskowych normalnych, wynosi 50 V. Ta wartość została określona w normach międzynarodowych, takich jak IEC 60479, które badają wpływ prądu elektrycznego na organizm ludzki. W przypadku, gdy rezystancja ciała ludzkiego wynosi około 1 kΩ, napięcie 50 V może prowadzić do wyczuwalnego, ale niegroźnego odczucia dla większości ludzi. W praktyce oznacza to, że w instalacjach elektrycznych, które mogą być narażone na przypadkowy kontakt z człowiekiem, stosowane są zabezpieczenia, aby nie przekraczać tej wartości napięcia, co ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa. W zastosowaniach takich jak instalacje elektryczne w miejscach publicznych oraz w obiektach przemysłowych, zachowanie limitu 50 V jest fundamentalnym aspektem projektowania systemów ochrony przeciwporażeniowej. Warto również zauważyć, że różne środowiska mogą wpływać na rezystancję ciała ludzkiego, dlatego projektanci systemów elektrycznych muszą uwzględniać takie czynniki jak wilgotność czy kontakt z różnymi materiałami, aby zawsze stosować się do obowiązujących norm i najlepszych praktyk.

Pytanie 38

Jaką funkcję pełni bocznik rezystancyjny używany podczas dokonywania pomiarów?

A. Poszerza zakres pomiarowy amperomierza
B. Zwiększa zakres pomiarowy woltomierza
C. Daje możliwość zdalnego pomiaru energii elektrycznej
D. Umożliwia pomiar upływu prądu przez izolację
Boczniki rezystancyjne są kluczowym elementem w pomiarach prądowych, ponieważ umożliwiają rozszerzenie zakresu pomiarowego amperomierzy, co jest szczególnie ważne w przypadku pomiarów dużych prądów. Działają na zasadzie dzielenia prądu na mniejsze wartości, co pozwala na precyzyjniejsze pomiary oraz ochronę urządzenia pomiarowego przed uszkodzeniem. Przykładem zastosowania bocznika rezystancyjnego może być pomiar prądów w instalacjach przemysłowych, gdzie wartości prądów mogą znacznie przekraczać możliwości standardowych amperomierzy. Dzięki zastosowaniu bocznika, możliwe jest przekształcenie dużych prądów na mniejsze napięcia, które mogą być bezpiecznie zmierzone. Dobrze zaprojektowane boczniki powinny być zgodne z normami, takimi jak IEC 61010, co zapewnia ich bezpieczeństwo i niezawodność w trudnych warunkach pracy. Właściwy dobór bocznika oraz jego parametry, takie jak wartość rezystancji i moc, mają kluczowe znaczenie dla dokładności pomiarów i ochrony urządzeń, co jest zgodne z najlepszymi praktykami inżynieryjnymi.

Pytanie 39

Jakie działania mogą przyczynić się do poprawy współczynnika mocy?

A. Zwiększenie częstotliwości regularnych przeglądów urządzeń elektrycznych
B. Podniesienie kwalifikacji personelu obsługującego maszyny elektryczne
C. Wyłączenie silników oraz transformatorów działających przy niskim obciążeniu
D. Uzyskanie w Zakładzie Energetycznym wyższego przydziału mocy
Wyłączenie silników i transformatorów pracujących przy niewielkim obciążeniu jest kluczowym działaniem, które pozwala na poprawę współczynnika mocy. Współczynnik mocy (PF) odzwierciedla stosunek mocy rzeczywistej do mocy pozornej, a jego optymalizacja ma istotne znaczenie dla efektywności energetycznej. Silniki i transformatory, które działają przy niskich obciążeniach, mogą prowadzić do obniżenia PF, ponieważ wytwarzają dużą ilość mocy biernej. Wyłączenie tych urządzeń, gdy nie są potrzebne, zmniejsza zapotrzebowanie na moc bierną, co w rezultacie poprawia współczynnik mocy całego systemu. W praktyce, przedsiębiorstwa energetyczne często wykorzystują analizatory mocy do monitorowania PF i identyfikowania sprzętu, który można wyłączyć. Poprawa PF może również prowadzić do oszczędności w kosztach energii oraz zmniejszenia obciążeń dla systemu energetycznego, co jest zgodne z najlepszymi praktykami określonymi w normach ISO 50001 dotyczących zarządzania energią.

Pytanie 40

Jaką czynność można wykonać przy lokalizacji uszkodzeń w trakcie funkcjonowania instalacji oraz urządzeń elektrycznych w obszarach narażonych na wybuch?

A. Demontaż obudów urządzeń
B. Wymiana źródeł oświetlenia
C. Pomiar temperatury zewnętrznych powierzchni obudów silników
D. Dokręcanie luźnych śrub w osłonach urządzeń
Pomiar temperatury powierzchni obudów silników jest czynnością, która może być wykonywana w czasie pracy instalacji i urządzeń elektrycznych w strefach zagrożonych wybuchem, ponieważ nie narusza to integralności obudowy ani nie wprowadza potencjalnych źródeł zapłonu. W praktyce pomiar ten jest kluczowy dla oceny stanu operacyjnego silników i identyfikacji potencjalnych problemów, takich jak przegrzewanie, które mogłoby prowadzić do awarii. W strefach zagrożonych wybuchem, przestrzeganie przepisów takich jak ATEX (Dyrektywa 2014/34/UE) oraz IECEx jest niezbędne, by zminimalizować ryzyko wybuchu. Wskazanie anomalii w temperaturze może pozwolić na szybką interwencję, zanim dojdzie do poważniejszych usterek, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie utrzymania bezpieczeństwa i efektywności operacyjnej. Przykładowo, termografia bezdotykowa może być używana do monitorowania temperatury w czasie rzeczywistym, co zwiększa bezpieczeństwo w strefach zagrożonych.