Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik elektryk
Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
Data rozpoczęcia: 15 maja 2025 10:05
Data zakończenia: 15 maja 2025 10:21

Egzamin zdany!

Wynik: 36/40 punktów (90,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Zabezpieczenie bezpiecznej pracy grzejnika trójfazowego zapewnia

A. wyprowadzenie punktu neutralnego elementów grzejnych

B. osłona elementów grzejnych

C. regulacja mocy grzejnej

D. wymuszony obieg powietrza

Osłona elementów grzejnych jest kluczowym elementem zapewniającym bezpieczną eksploatację grzejnika trójfazowego. Tego rodzaju osłona chroni użytkowników przed bezpośrednim kontaktem z elementami grzejnymi, które mogą osiągać wysokie temperatury. W praktyce, stosowanie osłon jest zgodne z normami bezpieczeństwa, takimi jak PN-EN 60335, które regulują wymagania dotyczące bezpieczeństwa urządzeń elektrycznych. Osłony mogą być wykonane z materiałów odpornych na działanie wysokiej temperatury i powinny być zamocowane w sposób uniemożliwiający ich przypadkowe zdjęcie. Dobrze zaprojektowana osłona nie tylko chroni przed poparzeniami, ale także minimalizuje ryzyko pożaru. Przykładem zastosowania osłon mogą być grzejniki stosowane w domach, które często wyposażane są w dodatkowe elementy zabezpieczające, aby zminimalizować ryzyko wypadków. Oprócz osłon, ważne jest również regularne sprawdzanie stanu technicznego urządzenia oraz jego instalacji, co jest podstawą odpowiedzialnej eksploatacji grzejników.

Pytanie 2

Która z wymienionych operacji jest związana z obsługą przepływu energii elektrycznej w urządzeniu napędowym klasy IV?

A. Weryfikacja ustawienia zabezpieczenia przed przeciążeniem

B. Zatrzymanie urządzenia w przypadku awarii

C. Mierzenie napięcia zasilającego to urządzenie

D. Zamiana uszkodzonego elementu w urządzeniu

Zatrzymanie urządzenia w trybie awaryjnym to naprawdę ważna sprawa, zwłaszcza gdy mówimy o ruchu elektrycznym napędów. Jak coś wyjdzie nie tak, to trzeba reagować od razu, żeby nie uszkodzić sprzętu czy nie narazić kogoś na niebezpieczeństwo. W przypadku urządzeń napędowych klasy IV, które mają często skomplikowane systemy sterujące, to zatrzymanie w trybie awaryjnym to nie tylko dobra praktyka, ale też wymagane przez normy BHP i standardy automatyki. Na przykład, jeśli silnik zaczyna działać nieprawidłowo, to lepiej jest go od razu zatrzymać. Wiele z tych urządzeń ma różne przyciski awaryjnego zatrzymania oraz systemy, które same to robią, gdy coś jest nie tak. To pokazuje, jak kluczowe to działanie jest, jeśli chodzi o zarządzanie ryzykiem. Tak więc, umiejętność szybkiego zatrzymania urządzenia w sytuacjach awaryjnych to podstawa, żeby zapewnić bezpieczeństwo i ochronić sprzęt.

Pytanie 3

Jak często powinny być przeprowadzane okresowe kontrole użytkowe instalacji elektrycznej w budynku jednorodzinnym, minimalnie raz w czasie?

A. 6 lat

B. 4 lata

C. 8 lat

D. 5 lat

Okresowe badania eksploatacyjne sieci elektrycznej w domach jednorodzinnych są kluczowym elementem zapewnienia ich bezpieczeństwa i sprawności. Zgodnie z obowiązującymi normami, szczególnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury oraz normami PN-IEC 60364 i PN-EN 61010, przeglądy te powinny być przeprowadzane co 5 lat. W praktyce, regularne kontrole umożliwiają wczesne wykrywanie potencjalnych usterek, takich jak uszkodzenia izolacji, niewłaściwe połączenia czy degradacja elementów systemu elektrycznego. Na przykład, w przypadku starych instalacji, działanie na granicy normy może prowadzić do przegrzewania się przewodów, co stwarza ryzyko pożaru. Dlatego ważne jest, aby użytkownicy domów jednorodzinnych byli świadomi tego obowiązku i zapewniali odpowiednie przeglądy w ustalonych interwałach. Dodatkowo, w miarę starzejących się instalacji, może być konieczne zwiększenie częstotliwości badań, co podkreśla znaczenie odpowiedzialnego zarządzania systemem elektrycznym w domu.

Pytanie 4

Ruch napędu należy zatrzymać w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa operatora lub otoczenia, jak również w przypadku wykrycia uszkodzeń lub zakłóceń uniemożliwiających jego prawidłowe działanie, a szczególnie gdy występuje

A. znamionowe zużycie prądu

B. nadmierne wibracje

C. spadek napięcia zasilania poniżej 3 %

D. spadek rezystancji izolacji uzwojeń do 5 MΩ

Odpowiedź 3, dotycząca nadmiernych drgań, jest poprawna, ponieważ drgania w urządzeniach napędowych mogą prowadzić do poważnych problemów operacyjnych oraz uszkodzeń. Zgodnie z normami branżowymi, takim jak ISO 10816, nadmierne drgania mogą wskazywać na niewłaściwe osadzenie, zużycie łożysk czy też problemy z wirnikami. Przykładem może być sytuacja, gdy maszyna wibracyjna, taka jak silnik elektryczny, przekroczy dopuszczalne poziomy drgań, co może skutkować nie tylko uszkodzeniem samego urządzenia, ale również stanowić zagrożenie dla operatorów. W praktyce, w przypadku stwierdzenia nadmiernych drgań, należy natychmiast wstrzymać działanie urządzenia, aby przeprowadzić odpowiednią diagnostykę i naprawy, co jest zgodne z zasadą prewencji w zarządzaniu bezpieczeństwem pracy. Takie działania mają na celu minimalizację ryzyka obrażeń oraz zapewnienie ciągłości operacji, co jest kluczowe w przemyśle produkcyjnym.

Pytanie 5

W tabeli przedstawiono wyniki pomiarów napięć między przewodami w sieci typu TN-C-S. Jakie uszkodzenie występuje w instalacji?

L1-N	240 V
L2-N	240 V
L3-N	240 V
PEN-N	0 V
PEN-PE	10 V

A. Przebicie izolacji między L1-N

B. Brak ciągłości przewodu PE

C. Zwarcie między fazami L1-L2

D. Uszkodzenie przewodu N

Uszkodzenie przewodu N, przebicie izolacji między L1-N, czy zwarcie między fazami L1-L2 to powszechnie mylone koncepcje związane z problemami w instalacjach TN-C-S. W przypadku uszkodzenia przewodu N, napięcie na tym przewodzie zazwyczaj ulega znacznemu wzrostowi, co może prowadzić do nieprawidłowych pomiarów, ale nie wyjaśnia różnicy potencjałów między PEN a PE. Przebicie izolacji między L1 a N zazwyczaj skutkuje zwarciem lub innymi poważnymi uszkodzeniami, co również nie odzwierciedla wskazania napięcia 10 V między PEN a PE. Z kolei zwarcie między fazami, chociaż może prowadzić do poważnych awarii, nie ma związku z różnicą napięć między przewodami neutralnymi i ochronnymi. Typowym błędem myślowym jest mylenie symptomów z przyczynami; nieprawidłowy pomiar może prowadzić do fałszywych wniosków. W rzeczywistości, różnica napięcia między PEN a PE jednoznacznie wskazuje na problem z ciągłością przewodu ochronnego, a nie na uszkodzenia przewodów neutralnych czy zwarcia. Właściwe zrozumienie funkcji przewodów ułatwia diagnozowanie problemów oraz zapobiega niebezpiecznym sytuacjom w instalacjach elektroenergetycznych. Normy takie jak PN-EN 50110-1 wskazują na znaczenie monitorowania i konserwacji instalacji w celu zapewnienia ich bezpieczeństwa.

Pytanie 6

Podczas wymiany trójfazowego wyłącznika różnicowoprądowego należy mieć na uwadze, że do wyłącznika nie może być podłączony przewód

A. fazowy L2

B. ochronny PE

C. fazowy LI

D. neutralny N

Odpowiedź dotycząca przewodu ochronnego PE jako nieodpowiedniego do podłączenia do trójfazowego wyłącznika różnicowoprądowego jest poprawna. Przewód ochronny PE ma za zadanie zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników poprzez odprowadzenie prądu w przypadku awarii do ziemi, co zmniejsza ryzyko porażenia prądem elektrycznym. Wyłącznik różnicowoprądowy jest zaprojektowany do monitorowania różnicy prądów między przewodami fazowymi a neutralnym. Podłączenie przewodu PE do tego urządzenia nie tylko jest niezgodne z jego przeznaczeniem, ale również może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, w których wyłącznik nie zadziała w przypadku wykrycia różnicy prądu. Zgodnie z normami PN-IEC 61008-1, wyłączniki różnicowoprądowe powinny być podłączane w sposób, który umożliwia ich prawidłowe działanie i spełnienie wymogów związanych z ochroną przeciwporażeniową. Przykładem poprawnej instalacji jest wykorzystanie wyłącznika różnicowoprądowego w połączeniu z przewodami fazowymi i neutralnym, co zapewnia skuteczną ochronę i minimalizuje ryzyko uszkodzeń.

Pytanie 7

Jakiego typu obudowę ma urządzenie elektryczne oznaczone na tabliczce znamionowej symbolem IP001?

A. Zamkniętą

B. Wodoszczelną

C. Otwartą

D. Głębinową

Obudowa oznaczona symbolem IP001 wskazuje, że urządzenie ma otwartą konstrukcję, co oznacza, że nie jest przystosowane do ochrony przed wnikaniem wody ani ciał stałych. W standardzie IP (Ingress Protection) pierwsza cyfra, w tym przypadku '0', oznacza brak ochrony przed ciałami stałymi, zaś druga cyfra, '1', oznacza ograniczoną ochronę przed wodą. W praktyce oznacza to, że urządzenie jest przeznaczone do zastosowania w suchych pomieszczeniach, gdzie nie ma ryzyka kontaktu z wodą. Tego typu obudowy są często stosowane w urządzeniach elektronicznych, które nie wymagają specjalnej ochrony, takich jak niektóre modele komputerów, sprzętu biurowego lub urządzeń domowych. Zrozumienie klasyfikacji IP jest kluczowe dla odpowiedniego doboru urządzeń do zastosowań w różnych warunkach otoczenia oraz dla zapewnienia ich długotrwałego i bezpiecznego działania.

Pytanie 8

Jakim przewodem powinno się przeprowadzić instalację oświetlenia natynkowego na uchwytach w piwnicy budynku wielorodzinnego?

A. YDYt

B. DYd

C. LgY

D. YDY

Odpowiedź YDY jest prawidłowa, ponieważ przewód YDY to przewód jednożyłowy, który jest odpowiedni do instalacji oświetleniowych w obiektach budowlanych, w tym w piwnicach. Charakteryzuje się on trwałą izolacją z PVC, co zapewnia odporność na wilgoć oraz różnorodne chemikalia, które mogą występować w piwnicach. Przewód YDY jest elastyczny, co ułatwia jego montaż na uchwytach, a także jest zgodny z obowiązującymi normami, co czyni go odpowiednim do tego typu zastosowań. W praktyce, podczas montażu instalacji oświetleniowej w piwnicy, ważne jest, aby przewody były dobrze zabezpieczone przed uszkodzeniami mechanicznymi i wilgocią, co przewód YDY spełnia. Ponadto, ze względu na swoje właściwości, przewód YDY jest szeroko stosowany w różnych instalacjach elektrycznych, takich jak zasilanie oświetlenia w pomieszczeniach mieszkalnych oraz użytkowych. Zgodnie z normą PN-EN 60502-1, przewody te mogą być stosowane w instalacjach w pomieszczeniach narażonych na działanie wody, co podkreśla ich przydatność w kontekście instalacji w piwnicach.

Pytanie 9

Gdy chodzi o odbiornik o dużej mocy, taki jak kuchenka elektryczna, jak należy go zasilać?

A. z wspólnego obwodu oświetleniowego

B. z wydzielonego obwodu bez własnych zabezpieczeń

C. z wydzielonego obwodu z własnym zabezpieczeniem

D. z wspólnego obwodu gniazd wtyczkowych

Odpowiedź, że odbiornik dużej mocy, taki jak kuchenka elektryczna, powinien być zasilany z wydzielonego obwodu z własnym zabezpieczeniem, jest poprawna i zgodna z najlepszymi praktykami w zakresie bezpieczeństwa elektrycznego. Kuchenki elektryczne są urządzeniami o dużym zużyciu energii, co oznacza, że wymagają dedykowanego obwodu, który jest w stanie wytrzymać ich obciążenie. Wydzielony obwód zapewnia, że inne urządzenia podłączone do obwodu nie będą wpływać na jego działanie, co minimalizuje ryzyko przeciążenia. Dodatkowo, posiadanie własnego zabezpieczenia, jak na przykład wyłącznik nadprądowy, pozwala na szybkie reagowanie w przypadku zwarcia lub przeciążenia. W praktyce oznacza to, że w przypadku awarii kuchenki, zabezpieczenie automatycznie odłączy zasilanie, chroniąc zarówno urządzenie, jak i instalację elektryczną budynku. Przykładem są przepisy zawarte w normie PN-IEC 60364, które zalecają stosowanie oddzielnych obwodów dla urządzeń o dużym poborze mocy, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności systemu elektrycznego.

Pytanie 10

Której z poniżej wymienionych czynności nie da się wykonać podczas próbnego uruchomienia zgrzewarki oporowej?

A. Sprawdzenia funkcjonowania przełącznika do zgrzewania pojedynczego oraz ciągłego

B. Mierzenia czasu poszczególnych etapów zgrzewania: docisku oraz przerwy

C. Pomiaru rezystancji izolacji między uzwojeniem pierwotnym transformatora a obudową

D. Weryfikacji stanu i poprawności ustawienia elektrod

Odpowiedzi dotyczące sprawdzenia stanu i prawidłowości ustawienia elektrod, pomiaru czasu zgrzewania oraz działania przełącznika do zgrzewania pojedynczego i ciągłego są praktykami, które w rzeczywistości powinny być częścią procesu próbnego uruchamiania zgrzewarki oporowej. Podczas próbnego uruchamiania kluczowe jest zweryfikowanie, czy elektrody są odpowiednio ustawione, aby zapewnić właściwe i efektywne zgrzewanie. Niewłaściwe ustawienie elektrod może prowadzić do nieefektywnego zgrzewania, co skutkuje słabymi połączeniami i potencjalnymi uszkodzeniami materiałów. Równocześnie, pomiar czasu poszczególnych faz zgrzewania jest niezbędny, aby dostosować parametry procesu do specyfiki używanych materiałów. Z kolei, sprawdzenie przełącznika zgrzewania, zarówno pojedynczego, jak i ciągłego, jest istotne dla upewnienia się, że urządzenie działa zgodnie z oczekiwaniami i że operator ma pełną kontrolę nad procesem. Zapominając o tych czynnościach, użytkownicy mogą narazić się na ryzyko nieprawidłowego działania maszyny, co może prowadzić do awarii sprzętu, a w ekstremalnych przypadkach nawet do wypadków. Właściwe podejście do próbnego uruchamiania zgrzewarki oporowej zgodne jest z normami i standardami bezpieczeństwa, które wymagają dokładnych testów i kontroli przed rozpoczęciem pracy. Dlatego ważne jest, aby nie lekceważyć tych czynności, które mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa i efektywności procesu zgrzewania.

Pytanie 11

Podczas serwisowania urządzenia wymieniono uszkodzony silnik bocznikowy prądu stałego. W trakcie próbnego uruchamiania silnika zauważono, że jego prędkość obrotowa jest wyższa od wartości nominalnej. Co może być przyczyną tego zjawiska?

A. Uszkodzenie w połączeniu uzwojenia twornika z zasilaczem

B. Zwarcie w obwodzie wzbudzenia silnika

C. Brak obciążenia na silniku

D. Uszkodzenie w połączeniu uzwojenia bocznikowego z zasilaczem

Myślenie, że przerwa w połączeniu uzwojenia twornika z zasilaniem może prowadzić do wzrostu prędkości obrotowej jest błędne. Tak naprawdę silnik po prostu stanie, bo nie dostaje zasilania. Wydaje się, że uszkodzenie twornika wpływa na prędkość, ale to nie tak. Brak prądu oznacza, że silnik nie ma szans pracować. Co do zwarcia w obwodzie wzbudzenia, to można by pomyśleć, że to zwiększy prędkość, ale w praktyce zazwyczaj kończy się to uszkodzeniem silnika. Być może myślisz, że przerwa w uzwojeniu bocznikowym nie wpłynie na pracę silnika, ale to naprawdę kluczowa rzecz, jeśli chodzi o stabilność i regulację prędkości. A ta koncepcja o braku obciążenia silnika, chociaż brzmi sensownie, nie wyjaśnia wzrostu prędkości, który może się zdarzyć, gdy nie ma wzbudzenia; obciążenie na pewno ma znaczenie, ale w sytuacjach takich jak problemy z wzbudzeniem, to brak wzbudzenia może prowadzić do niekontrolowanego przyspieszania. Ogólnie rzecz biorąc, zarządzanie prędkością silników prądu stałego wymaga dobrego zrozumienia, jak różne elementy współdziałają, żeby wszystko działało jak trzeba.

Pytanie 12

Na wartość impedancji pętli zwarcia w systemie sieciowym TN-C mają wpływ

A. wytrzymałość napięciowa izolacji przewodów

B. liczba zamontowanych ochronników przeciwprzepięciowych

C. pole przekroju poprzecznego żył przewodów

D. rodzaj zamontowanych ochronników przeciwprzepięciowych

Wartość impedancji pętli zwarcia w układzie sieciowym TN-C jest ściśle związana z polem przekroju poprzecznego żył przewodów. Pole to wpływa na opór przewodzenia prądu, co z kolei ma istotne znaczenie dla działania zabezpieczeń w przypadku zwarcia. Przewody o większym przekroju charakteryzują się mniejszym oporem, co pozwala na szybsze zadziałanie zabezpieczeń, takich jak wyłączniki nadprądowe. W praktyce oznacza to, że zwiększenie przekroju przewodów w instalacji elektrycznej może poprawić bezpieczeństwo, zmniejszając ryzyko uszkodzenia urządzeń oraz zapewniając lepszą ochronę osób. W Polskich Normach i europejskich standardach, takich jak PN-HD 60364-5-54, podkreśla się znaczenie odpowiedniego doboru przekrojów przewodów w kontekście ich zastosowania, zwłaszcza w instalacjach narażonych na zwarcia. Dlatego kluczowe jest, aby projektanci instalacji elektrycznych zwracali uwagę na te aspekty, aby zapewnić optymalną funkcjonalność oraz bezpieczeństwo systemów elektrycznych.

Pytanie 13

Jaki typ przewodów jest zalecany do stosowania w instalacjach na zewnątrz budynków?

A. Przewody z miedzi beztlenowej

B. Przewody aluminiowe

C. Przewody o podwyższonej odporności na UV

D. Przewody do instalacji wewnętrznych

Przewody o podwyższonej odporności na UV są zalecane do stosowania w instalacjach na zewnątrz budynków ze względu na ich zdolność do wytrzymywania promieniowania ultrafioletowego. UV może powodować degradację materiałów, co w przypadku przewodów może prowadzić do ich mechanicznego uszkodzenia i utraty izolacyjności. Tego typu przewody są zaprojektowane tak, aby wytrzymać trudne warunki atmosferyczne, w tym intensywne nasłonecznienie, deszcz czy zmienne temperatury. Wybór przewodów odpornych na UV zwiększa niezawodność instalacji i zmniejsza ryzyko awarii. Z mojego doświadczenia wynika, że odpowiednie zaplanowanie instalacji z użyciem takich przewodów jest kluczowe dla jej długowieczności. W praktyce, przewody odporne na UV są często stosowane w instalacjach fotowoltaicznych, oświetleniowych na zewnątrz budynków oraz wszędzie tam, gdzie przewody są narażone na bezpośrednie działanie promieni słonecznych. Warto zawsze zwracać uwagę na oznaczenia producenta, które potwierdzają odporność na UV, co jest zgodne z normami branżowymi i dobrymi praktykami eksploatacyjnymi.

Pytanie 14

Ile maksymalnie gniazd wtykowych można zainstalować w jednym obwodzie w instalacjach elektrycznych w budynkach mieszkalnych?

A. 4

B. 12

C. 6

D. 10

Odpowiedź 10 gniazd wtyczkowych na jedno gniazdo obwodowe jest zgodna z normami oraz praktykami stosowanymi w instalacjach elektrycznych. Zgodnie z Polskimi Normami, a także wytycznymi zawartymi w normach europejskich, maksymalna liczba gniazd wtyczkowych, które można podłączyć do jednego obwodu, powinna wynosić 10. To ograniczenie wynika z konieczności zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników oraz ochrony instalacji przed przeciążeniem. Zbyt duża liczba gniazd wtyczkowych podłączonych do jednego obwodu może prowadzić do przegrzewania się przewodów, a co za tym idzie, do ryzyka pożaru. Przykładem może być sytuacja, w której użytkownik podłącza wiele urządzeń o dużym poborze mocy, takich jak czajniki, mikrofalówki czy komputery, co może przekroczyć dopuszczalny prąd obwodu. Dlatego ważne jest przestrzeganie zasad bezpieczeństwa oraz odpowiednie projektowanie instalacji elektrycznych, aby uniknąć niebezpieczeństw związanych z przeciążeniem.

Pytanie 15

W tabeli zamieszczono wyniki kontrolnych pomiarów rezystancji uzwojeń stojana silnika trójfazowego połączonego w gwiazdę. Przedstawione wyniki świadczą o

Rezystancja uzwojeń stojana między zaciskami	Wartość, Ω
U1 – V1	15
V1 – W1	∞
W1 – U1	∞

A. przerwie w uzwojeniu VI - V2

B. zwarciu międzyzwojowym w uzwójeniu V1 - V2

C. zwarciu międzyzwojowym w uzwojeniu Ul - U2

D. przerwie w uzwojeniu Wl - W2

Poprawna odpowiedź wskazuje na przerwę w uzwojeniu W1-W2, co można zdiagnozować na podstawie pomiarów rezystancji. W przypadku silników trójfazowych połączonych w gwiazdę, każdy z trzech uzwojeń (U, V, W) powinien mieć zbliżoną rezystancję. W analizowanym przypadku, jeśli rezystancja między zaciskami V1-W1 oraz W1-U1 wynosi nieskończoność, oznacza to, że w obwodzie występuje przerwa. Tego rodzaju awarie mają poważne konsekwencje operacyjne, ponieważ przerywają ciągłość elektryczną, co prowadzi do nieprawidłowego działania silnika. Przerwa w uzwojeniu skutkuje brakiem obciążenia dla pozostałych uzwojeń, co może prowadzić do ich przegrzewania się i w konsekwencji do uszkodzenia. W praktyce ważne jest, aby regularnie przeprowadzać pomiary rezystancji uzwojeń, co jest zgodne z normami branżowymi, takimi jak IEC 60034, które podkreślają znaczenie monitorowania stanu technicznego maszyn elektrycznych.

Pytanie 16

Zmierzone parametry rezystancji cewki stycznika umiejscowionej w obwodzie sterującym silnikiem wynoszą 0 Ω. Na tej podstawie można wnioskować, że

A. cewka stycznika jest uszkodzona

B. cewka stycznika działa prawidłowo

C. przewód fazowy jest odłączony

D. przewód neutralny jest odłączony

Pomiar rezystancji cewki stycznika wynoszący 0 Ω wskazuje na zwarcie w obwodzie, co sugeruje, że cewka stycznika jest uszkodzona. W normalnych warunkach cewka powinna mieć określoną rezystancję, zazwyczaj w zakresie od kilku omów do kilkuset omów, w zależności od specyfikacji. Cewki styczników są projektowane tak, aby w momencie włączenia generować pole magnetyczne, które uruchamia mechanizm zamykający styki. Zwarcie może być skutkiem zniszczenia izolacji lub uszkodzenia uzwojenia. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest diagnostyka w układach sterowania silnikami, gdzie uszkodzone cewki mogą prowadzić do awarii całego systemu. W takich sytuacjach zgodnie z najlepszymi praktykami należy wymieniać uszkodzone komponenty, aby zapewnić niezawodność i bezpieczeństwo operacji, a także unikać potencjalnych zagrożeń elektrycznych. Zrozumienie tego zjawiska jest kluczowe dla techników i inżynierów pracujących w dziedzinie automatyki i elektrotechniki.

Pytanie 17

Aby zidentyfikować części silników w wersji przeciwwybuchowej, które mają podwyższoną temperaturę, przeprowadza się pomiary temperatury ich obudowy. W którym miejscu silnika nie powinno się przeprowadzać tych pomiarów?

A. Na tarczy łożyskowej, od strony napędowej w pobliżu pokrywy łożyska

B. Na końcu obudowy w rejonie napędu

C. W centralnej części obudowy blisko skrzynki przyłączeniowej

D. W sąsiedztwie pokrywy wentylatora

Pomiar temperatury silników w wykonaniu przeciwwybuchowym jest kluczowy dla zapewnienia ich bezpieczeństwa i niezawodności. Wybór odpowiedniego miejsca do pomiaru temperatury jest niezwykle istotny, ponieważ nieprawidłowe lokalizacje mogą prowadzić do błędnych odczytów oraz mogą nie uwzględniać rzeczywistych warunków pracy silnika. W przypadku podwyższonej temperatury obudowy silnika, pomiar w pobliżu pokrywy wentylatora jest niewłaściwy, gdyż to miejsce jest często narażone na wpływ zewnętrznych warunków atmosferycznych oraz może być miejscem intensywnego przepływu powietrza, co prowadzi do fałszywych wskazań. Standardy branżowe, takie jak IEC 60079, określają, że należy unikać pomiaru w tych miejscach, aby zapewnić dokładność i wiarygodność danych. Zamiast tego, pomiary powinny być wykonywane w miejscach, gdzie temperatura jest rzeczywiście reprezentatywna dla stanu silnika, na przykład pośrodku obudowy lub na tarczy łożyskowej, co pozwala na lepsze śledzenie potencjalnych problemów z przegrzewaniem.

Pytanie 18

Aby ocenić efektywność ochrony przed porażeniem elektrycznym realizowanej przez automatyczne odłączenie zasilania zabezpieczeniem o określonym prądzie wyłączenia w systemie elektrycznym o danej wartości napięcia znamionowego, potrzebna jest informacja o wartości

A. maksymalnego spadku częstotliwości w sieci zasilającej

B. impedancji pętli zwarcia instalacji

C. mocy zainstalowanych urządzeń elektrycznych w instalacji

D. maksymalnej współczynnika przepięć

Odpowiedź dotycząca impedancji pętli zwarcia instalacji jest poprawna, ponieważ ta wartość jest kluczowa dla oceny skuteczności ochrony przeciwporażeniowej realizowanej przez samoczynne wyłączenie zasilania. Impedancja pętli zwarcia wpływa na prąd zwarciowy, który może przepłynąć przez instalację w przypadku awarii. Zgodnie z normami IEC 60364-4-41 oraz PN-IEC 61008-1, istotne jest, aby prąd wyłączający dla zastosowanego zabezpieczenia (np. wyłącznika nadprądowego lub różnicowoprądowego) był odpowiednio wyższy od wartości prądu zwarciowego, co zapewnia szybkie działanie zabezpieczeń. W praktyce, aby zapewnić skuteczność ochrony, projektanci instalacji elektrycznych muszą przeprowadzić obliczenia impedancji pętli zwarcia, co pozwala na dobór odpowiednich zabezpieczeń. Na przykład, w przypadku instalacji o napięciu znamionowym 230 V i użyciu bezpiecznika o prądzie wyłączającym 30 mA, wartość impedancji pętli zwarcia musi być obliczona tak, aby prąd zwarciowy wynosił co najmniej 150 mA, co zapewnia odpowiednie wyłączenie w wymaganym czasie.

Pytanie 19

Jaki jest maksymalny dopuszczalny czas wyłączenia zasilania w celu zapewnienia ochrony przed porażeniem elektrycznym w przypadku uszkodzenia w systemie sieciowym TN-S, kiedy napięcie fazowe przekracza 400 V, a obwody odbiorcze mają prąd znamionowy do 32 A?

A. 0,1 s

B. 0,8 s

C. 0,2 s

D. 0,5 s

Czas wyłączenia zasilania w instalacjach elektrycznych jest kluczowym elementem ochrony przed porażeniem prądem. W przypadku odpowiedzi, które wskazują na czasy wyłączenia dłuższe niż 0,1 s, istnieje fundamentalne nieporozumienie dotyczące norm ochrony przeciwporażeniowej. Czas 0,5 s czy 0,2 s, choć mogą wydawać się wystarczające, nie spełniają wymogów stawianych przez normy, takie jak PN-EN 60364-4-41, które jasno określają, że najkrótszy czas wyłączenia zasilania powinien wynosić 0,1 s dla obwodów o prądzie znamionowym do 32 A w układzie TN-S. W wydłużonych czasach wyłączenia zwiększa się ryzyko dla zdrowia użytkowników, ponieważ dłuższa ekspozycja na prąd może prowadzić do poważnych obrażeń. Typowe błędy myślowe prowadzące do takich wniosków obejmują ignorowanie specyfiki norm oraz nieprawidłowe rozumienie zasad działania zabezpieczeń elektrycznych. Często myli się również czasy wyłączenia dla różnych rodzajów instalacji, co prowadzi do stosowania niewłaściwych wartości czasowych, które mogą być nieadekwatne do zapewnienia bezpieczeństwa. Wiedza o ochronie przed porażeniem prądem oraz znajomość aktualnych norm są kluczowe dla projektowania i eksploatacji instalacji elektrycznych, aby zminimalizować ryzyko wypadków i zapewnić bezpieczeństwo użytkowników.

Pytanie 20

Które z poniższych zjawisk nie wpływa na pogorszenie jakości energii elektrycznej?

A. Przepięcia

B. Wahania napięcia

C. Czystość powietrza

D. Obecność harmonicznych

Czystość powietrza nie jest czynnikiem wpływającym na jakość energii elektrycznej, ponieważ nie ma bezpośredniego związku z parametrami elektrycznymi sieci. Jakość energii elektrycznej określana jest przez stabilność napięcia, częstotliwość, zawartość harmonicznych oraz obecność przepięć i zapadów napięcia. Czystość powietrza może mieć wpływ na inne aspekty funkcjonowania instalacji, takie jak chłodzenie urządzeń czy ochrona przed korozją, ale nie bezpośrednio na jakość samej energii. W kontekście eksploatacji maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych, czystość powietrza jest bardziej istotna z punktu widzenia utrzymania sprzętu w dobrej kondycji, a nie jakości energii elektrycznej jako takiej. W praktyce, osoby zajmujące się eksploatacją instalacji powinny zwracać uwagę na zanieczyszczenia, które mogą osadzać się na urządzeniach, powodując ich przegrzewanie lub przyspieszoną korozję.

Pytanie 21

Istotnym czynnikiem wpływającym na skuteczność chłodzenia indukcyjnego silnika elektrycznego jest

A. koło pasowe

B. klatka wirnika

C. czujnik temperatury

D. wlot powietrza

Wlot powietrza odgrywa kluczową rolę w efektywności chłodzenia indukcyjnego silnika elektrycznego. Odpowiednia wentylacja jest niezbędna do odprowadzania ciepła generowanego podczas pracy silnika, co wpływa na jego wydajność i żywotność. Wlot powietrza umożliwia cyrkulację chłodnego powietrza do wnętrza silnika, co przyczynia się do obniżenia temperatury komponentów, takich jak stator i wirnik. Zastosowanie odpowiednio zaprojektowanych kanałów wentylacyjnych, zgodnych z normami IEC 60034, pozwala na optymalne chłodzenie silnika, minimalizując ryzyko przegrzania. W praktyce, wloty powietrza powinny być regularnie kontrolowane oraz wentylowane, aby zapewnić właściwe odprowadzanie ciepła. Przykładem skutecznego zastosowania jest użycie wentylatorów chłodzących, które wspomagają naturalną cyrkulację powietrza w silnikach o dużej mocy, co znacząco poprawia ich efektywność energetyczną i wydajność operacyjną.

Pytanie 22

Do jakiego celu wykorzystuje się przełącznik w układzie gwiazda-trójkąt w zasilaniu silnika trójfazowego?

A. Aby zredukować prąd rozruchowy

B. Aby poprawić przeciążalność

C. Aby zwiększyć moment rozruchowy

D. Aby obniżyć prędkość obrotową

Przełącznik gwiazda-trójkąt jest powszechnie stosowany w układach zasilania silników trójfazowych w celu ograniczenia prądu rozruchowego. Kiedy silnik jest uruchamiany w układzie gwiazdy, napięcie na każdej fazie wynosi tylko 1/√3 (około 58%) napięcia międzyfazowego, co powoduje znaczące zmniejszenie prądu rozruchowego, który jest proporcjonalny do napięcia. Dzięki temu unika się przeciążenia sieci zasilającej oraz zmniejsza ryzyko uszkodzenia silnika. Po osiągnięciu odpowiednich obrotów, przełącznik zmienia połączenie na układ trójkąta, co pozwala na uzyskanie pełnej mocy silnika. Stosowanie przełącznika gwiazda-trójkąt jest zgodne z normami, takimi jak IEC 60034, które regulują zasady stosowania silników elektrycznych. W praktyce, ten system jest niezwykle przydatny w aplikacjach, w których wymagany jest wysoki moment rozruchowy, np. w młynach, dźwigach czy kompresorach, gdzie kontrola prądu podczas rozruchu jest kluczowa dla zapewnienia bezpiecznej i efektywnej pracy.

Pytanie 23

Korzystając z tabeli, w której zamieszczono dopuszczalne wartości obciążalności prądowej długotrwałej, dobierz przekrój przewodów jednożyłowych typu DY do wykonania trójfazowego obwodu instalacji mieszkaniowej ułożonej w rurach. Obwód ma zasilać odbiorniki energii elektrycznej o łącznej mocy znamionowej 16 kVA przy napięciu znamionowym 400 V.

	Przekrój przewodu mm²	Jeden lub kilka przewodów 1-żyłowych ułożonych w rurze		Przewody płaszczowe, rurowe, wtynkowe		Przewody gołe
	Przekrój przewodu mm²	Żyła Cu, A	Żyła Al., A	Żyła Cu, A	Żyła Al, A	Żyła Cu, A	Żyła Al, A
A.	1,0	11	-	15	-	19	-
B.	1,5	15	-	18	-	24	-
C.	2,5	20	15	26	20	32	26
D.	4,0	25	20	34	27	42	33

A. D.

B. B.

C. C.

D. A.

Odpowiedź D jest poprawna, ponieważ została oparta na właściwych obliczeniach. Aby dobrać odpowiedni przekrój przewodów jednożyłowych typu DY, należy najpierw obliczyć prąd obciążenia obwodu trójfazowego. Moc znamionowa wynosząca 16 kVA przy napięciu 400 V prowadzi do obliczenia prądu obciążenia jako 16 kVA / (√3 * 400 V) co daje około 23.09 A. Z tabeli obciążalności prądowej wynika, że przewód o przekroju 4 mm² ma obciążalność 25 A, co przewyższa wymaganą wartość prądu. W praktyce, stosowanie odpowiednich przekrojów przewodów jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i niezawodności instalacji elektrycznych. Przewody o niewłaściwym przekroju mogą się przegrzewać, co może prowadzić do uszkodzeń, a nawet pożaru. W zainstalowanych systemach elektrycznych zaleca się także stosowanie kabelków o zapasie mocy, co pozwala na przyszłe rozbudowy instalacji oraz może pomóc w uniknięciu potencjalnych problemów.

Pytanie 24

Jaką czynność można wykonać przy lokalizacji uszkodzeń w trakcie funkcjonowania instalacji oraz urządzeń elektrycznych w obszarach narażonych na wybuch?

A. Pomiar temperatury zewnętrznych powierzchni obudów silników

B. Demontaż obudów urządzeń

C. Dokręcanie luźnych śrub w osłonach urządzeń

D. Wymiana źródeł oświetlenia

Pomiar temperatury powierzchni obudów silników jest czynnością, która może być wykonywana w czasie pracy instalacji i urządzeń elektrycznych w strefach zagrożonych wybuchem, ponieważ nie narusza to integralności obudowy ani nie wprowadza potencjalnych źródeł zapłonu. W praktyce pomiar ten jest kluczowy dla oceny stanu operacyjnego silników i identyfikacji potencjalnych problemów, takich jak przegrzewanie, które mogłoby prowadzić do awarii. W strefach zagrożonych wybuchem, przestrzeganie przepisów takich jak ATEX (Dyrektywa 2014/34/UE) oraz IECEx jest niezbędne, by zminimalizować ryzyko wybuchu. Wskazanie anomalii w temperaturze może pozwolić na szybką interwencję, zanim dojdzie do poważniejszych usterek, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie utrzymania bezpieczeństwa i efektywności operacyjnej. Przykładowo, termografia bezdotykowa może być używana do monitorowania temperatury w czasie rzeczywistym, co zwiększa bezpieczeństwo w strefach zagrożonych.

Pytanie 25

Na wartość impedancji pętli zwarcia w systemie TN-C wpływ mają

A. metoda ułożenia przewodów w instalacji

B. materiał izolacyjny przewodów

C. przekrój żył przewodów

D. liczba przewodów umieszczonych w korytkach

Wartość impedancji pętli zwarcia w sieci TN-C jest kluczowym parametrem, który wpływa na bezpieczeństwo instalacji elektrycznej. Przekrój żył przewodów ma bezpośredni wpływ na oporność elektryczną i tym samym na impedancję pętli zwarcia. Im większy przekrój przewodów, tym mniejsza ich oporność, co prowadzi do niższej wartości impedancji pętli. To z kolei pozytywnie wpływa na czas zadziałania zabezpieczeń nadprądowych, co jest zgodne z wymaganiami normy PN-IEC 60364. W praktyce, odpowiednio dobrany przekrój przewodów zapewnia, że w przypadku zwarcia prąd zwarciowy będzie na tyle wysoki, aby zadziałały zabezpieczenia, minimalizując ryzyko uszkodzeń oraz pożaru. Właściwy dobór przekroju żył jest szczególnie ważny w instalacjach o dużym obciążeniu, gdzie niewłaściwe wartości impedancji mogą prowadzić do awarii systemu.

Pytanie 26

Jaką czynność powinno się przeprowadzić przed rozpoczęciem pracy silnika trójfazowego w przenośnym urządzeniu budowlanym, po zmianie jego lokalizacji?

A. Dokonać pomiaru rezystancji izolacji urządzenia.

B. Zmierzyć prąd różnicowy wyłącznika różnicowoprądowego

C. Sprawdzić kolejność faz w źródle zasilania.

D. Zweryfikować symetrię napięć w instalacji.

Sprawdzenie kolejności faz w sieci zasilającej przed uruchomieniem silnika trójfazowego jest kluczowym krokiem w zapewnieniu prawidłowej pracy urządzenia. W przypadku silników trójfazowych, niewłaściwa kolejność faz może prowadzić do odwrotnego obrotu wirnika, co w kontekście urządzenia budowlanego może skutkować poważnymi konsekwencjami, takimi jak uszkodzenie maszyny czy zagrożenie dla bezpieczeństwa użytkownika. Przykładem może być sytuacja, gdy silnik napędza narzędzie, które wymaga określonego kierunku obrotów do bezpiecznej i efektywnej pracy. Zgodnie z normami IEC 60034, które regulują kwestie dotyczące silników elektrycznych, zawsze należy upewnić się, że kolejność faz jest prawidłowa przed uruchomieniem. W praktyce, przed rozpoczęciem pracy, warto wykorzystać specjalistyczne mierniki do sprawdzenia kolejności faz, co może zapobiec niebezpiecznym sytuacjom i wydłużyć żywotność urządzenia.

Pytanie 27

Która z podanych przyczyn jest odpowiedzialna za ocieranie wirnika o stojan w silniku indukcyjnym klatkowym podczas jego działania?

A. Nagle zwiększone napięcie zasilające

B. Nagle zmniejszone napięcie zasilające

C. Poluzowanie tabliczki zaciskowej

D. Pęknięcie pierścieni zwierających pręty wirnika

Pęknięcie pierścieni zwierających pręty wirnika to istotny problem, który może prowadzić do ocierania wirnika o stojan w silniku indukcyjnym klatkowym. Pierścienie te mają na celu zapewnienie stabilności wirnika podczas jego obrotu, a ich integralność strukturalna jest kluczowa dla poprawnej pracy silnika. Kiedy pierścienie ulegają uszkodzeniu, wirnik może zacząć się przemieszczać zbyt blisko stojana, co doprowadza do tarcia i potencjalnych uszkodzeń obu komponentów. W kontekście praktycznym, regularne przeglądy i testy wizualne silników, w tym kontrola stanu pierścieni zwierających, są kluczowe dla zapobiegania takim awariom. Zgodnie z najlepszymi praktykami w branży, każda usterka powinna być diagnozowana i usuwana natychmiastowo, aby uniknąć dalszych uszkodzeń oraz kosztownych przestojów. Warto również zaznaczyć, że ogólny stan wirnika i jego osprzętu powinien być systematycznie monitorowany na podstawie standardów, takich jak IEC 60034, które szczegółowo określają wymagania dotyczące silników elektrycznych.

Pytanie 28

Trójfazowy silnik indukcyjny jest przystosowany do uruchamiania z wykorzystaniem przełącznika gwiazda-trójkąt. Jaką mocą, w porównaniu do mocy znamionowej, można go obciążyć przy połączeniu uzwojeń w konfiguracji gwiazdy?

A. Dwukrotnie większą

B. Dwukrotnie mniejszą

C. Trzykrotnie większą

D. Trzykrotnie mniejszą

Odpowiedź, że silnik indukcyjny trójfazowy można obciążyć trzykrotnie mniejszą mocą przy połączeniu uzwojeń w gwiazdę, jest poprawna z technicznego punktu widzenia. W układzie gwiazda napięcie zasilające na każdym uzwojeniu wynosi 1/√3 napięcia fazowego, co wpływa na moc, jaką silnik może wygenerować. W momencie rozruchu w trybie gwiazdy, silnik może dostarczyć jedynie 1/3 mocy znamionowej, co jest kluczowe, aby uniknąć przeciążenia uzwojeń i nadmiernych prądów rozruchowych, które mogłyby prowadzić do uszkodzenia silnika. W praktyce, stosowanie przełącznika gwiazda-trójkąt w dużych silnikach indukcyjnych pozwala na zredukowanie prądów rozruchowych, co jest zgodne z dobrymi praktykami w inżynierii elektrycznej. Przykładem zastosowania tej metody są silniki napędzające duże wentylatory, pompy czy sprężarki, w których istotne jest kontrolowanie momentu rozruchowego oraz ograniczenie obciążeń mechanicznych w początkowej fazie pracy.

Pytanie 29

Zamieszczone w tabeli wyniki pomiarów rezystancji izolacji uzwojeń trójfazowego silnika asynchronicznego o napięciu U_n = 400 V i prądzie I_n = 20 A świadczą o uszkodzeniu izolacji

Uzwojenie	Rezystancja izolacji między uzwojeniem a obudową kΩ
U1-U2	4 000
V1-V2	6 000
W1-W2	8 000

A. uzwojeń U1-U2 i W1-W2.

B. uzwojenia V1-V2.

C. uzwojenia U1-U2.

D. uzwojeń U1-U2 i V1-V2.

Odpowiedź dotycząca uzwojenia U1-U2 jest poprawna, ponieważ pomiar rezystancji izolacji wykazuje, że wartość ta wynosi 4000 kΩ, co jest najniższą wartością spośród wszystkich analizowanych uzwojeń. W kontekście norm dotyczących izolacji w silnikach asynchronicznych, taka rezystancja jest nieprzystosowana do bezpiecznego użytkowania. Zgodnie z normami, rezystancja izolacji powinna być jak najwyższa, aby zminimalizować ryzyko przebicia izolacji i zapewnić właściwe działanie silnika. W praktyce, w przypadku stwierdzenia niskiej rezystancji, konieczne jest przeprowadzenie dodatkowych badań, w tym testów wytrzymałościowych lub wymiany uszkodzonego uzwojenia. Przykładowo, w silnikach przemysłowych często stosuje się procedury rutynowej konserwacji, które obejmują regularne pomiary rezystancji izolacji, aby zapewnić, że silnik działa w optymalnych warunkach. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla każdego inżyniera zajmującego się eksploatacją i utrzymaniem maszyn, co pozwala unikać kosztownych przestojów oraz awarii.

Pytanie 30

Aby zmierzyć rezystancję izolacji w instalacji elektrycznej, trzeba wyłączyć zasilanie, zablokować włączniki instalacyjne oraz

A. uziemić instalację

B. odłączyć uziemienie

C. odłączyć odbiorniki

D. podłączyć odbiorniki

Odpowiedź "odłączyć odbiorniki" jest prawidłowa, ponieważ podczas pomiaru rezystancji izolacji instalacji elektrycznej kluczowe jest zapewnienie, że nie ma żadnych elementów, które mogłyby wpływać na wyniki pomiaru. Odbiorniki, takie jak urządzenia elektryczne i inne obciążenia, mogą wprowadzać dodatkowe ścieżki przewodzenia prądu, co zafałszowałoby wyniki pomiaru rezystancji izolacji. Odłączenie odbiorników umożliwia dokładne zbadanie stanu izolacji przewodów bez zakłóceń. Przykładem zastosowania tej praktyki może być pomiar izolacji w budynku przed oddaniem go do użytku, gdzie należy upewnić się, że instalacja nie ma zwarć ani innych usterek, co jest zgodne z normami PN-IEC 60364. Przeprowadzanie takich pomiarów zapewnia bezpieczeństwo użytkowników oraz trwałość instalacji. Warto również pamiętać, że pomiar izolacji powinien być wykonywany za pomocą odpowiednich narzędzi, takich jak megger, które są zaprojektowane do tego celu.

Pytanie 31

Oceń oraz uzasadnij stan techniczny transformatora jednofazowego U_N = 230/115 V, który pracuje z prądem znamionowym, gdy podłączenie dodatkowego odbiornika doprowadziło do podwyższenia napięcia po stronie wtórnej o 5%, przy jednoczesnym obniżeniu prądu pobieranego z sieci o 3%?

A. Transformator działa prawidłowo, a przyczyną zmian prądu i napięcia odbiornika jest obniżenie napięcia zasilającego

B. Transformator działa poprawnie, a powodem zmian prądu i napięcia jest pojemnościowy charakter dołączonego odbiornika

C. Transformator jest uszkodzony, a przyczyną uszkodzenia jest przerwa po stronie wtórnej

D. Transformator jest uszkodzony, a przyczyną uszkodzenia jest zwarcie międzyzwojowe po stronie wtórnej

Transformator jednofazowy, który podałeś, wykazuje charakterystykę sprawności operacyjnej wskazującą na pojemnościowy charakter dołączonego odbiornika. Wzrost napięcia po stronie wtórnej o 5% oraz zmniejszenie prądu pobieranego z sieci o 3% mogą być efektem obecności elementów pojemnościowych w obciążeniu, takich jak kondensatory, które mogą powodować zwiększenie napięcia w warunkach małego obciążenia. W praktyce, takie zjawisko może występować, gdy do obwodu dołączane są urządzenia o dużej pojemności, co prowadzi do przesunięcia fazowego pomiędzy napięciem a prądem. Warto również zaznaczyć, że zgodnie z normami IEC oraz dokumentami technicznymi dotyczącymi transformatorów, takie zmiany w napięciach i prądach powinny być regularnie monitorowane, aby zapewnić prawidłowe działanie systemu zasilania. Zrozumienie tych zjawisk jest kluczowe dla inżynierów odpowiedzialnych za analizę i diagnostykę systemów elektroenergetycznych, co pozwala na wcześniejsze wykrywanie ewentualnych problemów oraz ich skuteczne eliminowanie.

Pytanie 32

Jakie oznaczenie stopnia ochrony powinna mieć obudowa urządzenia elektrycznego, które jest zainstalowane w pomieszczeniach o dużej wilgotności?

A. IP32

B. IP22

C. IP11

D. IP44

Oznaczenie stopnia ochrony IP44 wskazuje, że urządzenie elektryczne jest chronione przed ciałami stałymi o średnicy 1 mm oraz przed wodą, która może padać w dowolnym kierunku. To czyni je odpowiednim rozwiązaniem do stosowania w pomieszczeniach wilgotnych, takich jak łazienki czy kuchnie, gdzie występuje ryzyko kontaktu z wodą i wilgocią. Zgodnie z normą IEC 60529, IP44 zapewnia odpowiedni poziom ochrony, który minimalizuje ryzyko uszkodzeń związanych z wilgocią, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników. W praktyce, urządzenia takie jak oświetlenie zewnętrzne, gniazda elektryczne czy wyłączniki umieszczone w wilgotnych pomieszczeniach powinny posiadać tę klasę ochrony, aby zminimalizować ryzyko zwarcia elektrycznego oraz wypadków. Dobrą praktyką jest również regularne sprawdzanie stanu obudów i uszczelek, aby zapewnić ich ciągłą skuteczność ochrony przed wodą i zanieczyszczeniami.

Pytanie 33

W jakim celu stosuje się kompensację mocy biernej w instalacjach przemysłowych?

A. Zwiększenia napięcia znamionowego

B. Zwiększenia częstotliwości prądu

C. Zmniejszenia prędkości obrotowej silników

D. Zmniejszenia strat energii i poprawy współczynnika mocy

Kompensacja mocy biernej jest kluczowym zagadnieniem w kontekście instalacji przemysłowych, ponieważ wpływa bezpośrednio na efektywność energetyczną systemu. Moc bierna to ta część zużywanej energii elektrycznej, która nie wykonuje użytecznej pracy, ale jest niezbędna do podtrzymania pola elektromagnetycznego w urządzeniach takich jak transformatory i silniki indukcyjne. Zastosowanie kompensacji mocy biernej, zazwyczaj za pomocą baterii kondensatorów, prowadzi do poprawy współczynnika mocy, co oznacza, że więcej dostarczonej energii jest wykorzystywane na pracę użyteczną. Dzięki temu zmniejszają się straty energii w systemie, co przekłada się na niższe rachunki za energię i zmniejszenie obciążenia sieci energetycznej. Co więcej, poprawa współczynnika mocy może również prowadzić do zmniejszenia opłat za moc bierną, które są często naliczane przez dostawców energii jako kara za niską efektywność energetyczną. Dlatego kompensacja mocy biernej jest nie tylko korzystna z punktu widzenia efektywności, ale również może przynieść wymierne korzyści finansowe dla przedsiębiorstw.

Pytanie 34

W łazience mieszkania konieczna jest wymiana uszkodzonej oprawy oświetleniowej, która znajduje się w odległości 30 cm od strefy prysznica. Jaki minimalny stopień ochrony powinna posiadać nowa oprawa?

A. IPX1

B. IPX2

C. IPX7

D. IPX4

Wybór oprawy oświetleniowej o stopniu ochrony IPX4 jest prawidłowy, ponieważ oznaczenie to wskazuje na odporność na zachlapania wodą z dowolnego kierunku. W łazienkach, zwłaszcza w strefie bliskiej prysznica, gdzie występuje ryzyko kontaktu z wodą, stosowanie opraw z odpowiednim stopniem ochrony jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników oraz trwałości urządzeń. W strefach, gdzie woda może być w bezpośrednim kontakcie z oprawą, takie jak odległość 30 cm od kabiny prysznicowej, zaleca się stosowanie opraw o stopniu ochrony co najmniej IPX4. Przykłady zastosowania opraw oświetleniowych IPX4 obejmują nie tylko łazienki, ale również inne pomieszczenia narażone na wilgoć, takie jak kuchnie czy piwnice. Dobre praktyki sugerują również regularne kontrole stanu technicznego opraw oraz ich właściwą konserwację, aby zminimalizować ryzyko awarii i zapewnić długotrwałe użytkowanie.

Pytanie 35

W którym z poniższych miejsc, podczas pracy z urządzeniami elektrycznymi, nie jest dopuszczalne stosowanie izolacji stanowiska jako środków ochrony przed dotykiem pośrednim?

A. Warsztacie sprzętu RTV

B. Placu budowy

C. Laboratorium

D. Pracowni edukacyjnej

Odpowiedź 'plac budowy' to strzał w dziesiątkę! Na budowie mamy do czynienia z różnymi trudnymi warunkami, które utrudniają stosowanie izolacji jako formy ochrony przed dotykiem pośrednim. Często jest tam wilgoć, pyły i materiały budowlane wokół, co zwiększa ryzyko porażenia prądem. Z normami BHP się nie żartuje, bo w takich warunkach izolacja może być niewystarczająca. Wyobraź sobie, że coś się popsuje i pracownicy mogą mieć kontakt z przewodami pod napięciem! Dlatego na budowach zaleca się dodatkowe środki ochrony, jak odpowiednia odzież robocza, systemy ochrony różnicowoprądowej i różne osłony. Regularne szkolenia i audyty sprzętu to też kluczowe elementy utrzymania bezpieczeństwa elektrycznego w takim miejscu.

Pytanie 36

Jakiego z wymienionych przyrządów należy użyć wraz z watomierzem, aby obliczyć współczynnik mocy urządzenia elektrycznego zasilanego prądem sinusoidalnym?

A. Amperomierza

B. Woltomierza

C. Częstościomierza

D. Waromierza

Waromierz jest urządzeniem, które bezpośrednio umożliwia pomiar mocy czynnej w obwodach prądu sinusoidalnego. Współczynnik mocy, oznaczany jako cos φ, to miara efektywności, z jaką dane urządzenie elektryczne wykorzystuje moc. Jest on zdefiniowany jako stosunek mocy czynnej (wata) do mocy pozornej (woltampery). Aby precyzyjnie obliczyć współczynnik mocy, konieczne jest równoczesne stosowanie watomierza i waromierza. Waromierz mierzy różnicę fazy pomiędzy prądem a napięciem, co jest kluczowe dla określenia, jak efektywnie energia elektryczna jest konwertowana na pracę. W praktyce, użycie waromierza w połączeniu z watomierzem pozwala na właściwe określenie strat energii, co jest istotne w przypadku aplikacji przemysłowych oraz w systemach zasilania, gdzie efektywność energetyczna ma kluczowe znaczenie. Zgodnie z normami IEC 61000 oraz ANSI C12, stosowanie waromierza w obliczeniach związanych z mocą jest standardową praktyką inżynieryjną.

Pytanie 37

Jaką charakterystykę powinien mieć wyłącznik instalacyjny nadprądowy, aby zapewnić, że nie wystąpi przypadkowe zadziałanie zabezpieczenia podczas uruchamiania urządzenia o dużym momencie rozruchowym?

A. Charakterystykę Z

B. Charakterystykę C

C. Charakterystykę B

D. Charakterystykę D

Wyłącznik nadprądowy z charakterystyką D to całkiem fajna opcja, zwłaszcza jeśli pracujesz z urządzeniami, które mają duży pobór prądu, jak na przykład silniki. Wiesz, różni się on trochę od charakterystyk B i C, które nie pozwalają na takie chwilowe przeszalenie prądu. A w przypadku silników, to może być naprawdę ważne, bo w momencie startu potrafią pobierać nawet 5-7 razy więcej prądu niż w normalnych warunkach. Taki wyłącznik D pomoże uniknąć niepotrzebnych wyłączeń, co jest kluczowe w przemyśle, gdzie maszyny muszą działać bez przerwy. Dobrze jest też pamiętać o normach, jak IEC 60947-2, bo wskazują one, jak ważne jest dobranie odpowiedniej charakterystyki do konkretnego obciążenia. Dzięki temu możesz być pewny, że wszystko będzie działać sprawnie i bezpiecznie.

Pytanie 38

Właściciel budynku jednorodzinnego zauważył, że w pralce nastąpiło przebicie do obudowy. Instalacja została wykonana w układzie TN-S, a jako środek ochrony przed porażeniem elektrycznym przy awarii zastosowano samoczynne wyłączenie zasilania. W celu naprawienia usterki instalacji konieczne jest

A. wymienić wkładkę ochronnika przeciwprzepięciowego

B. zapewnić ciągłość przewodów ochronnych

C. wymienić wyłącznik nadprądowy

D. zapewnić ciągłość przewodów neutralnych

Zapewnienie ciągłości przewodów ochronnych w instalacji elektrycznej jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników oraz prawidłowego funkcjonowania urządzeń elektrycznych. W układzie TN-S, który charakteryzuje się oddzielnym przewodem neutralnym i ochronnym, ciągłość przewodów ochronnych (PE) jest niezbędna, aby zapewnić skuteczną ochronę przeciwporażeniową. W przypadku stwierdzenia przebicia do obudowy pralki, brak ciągłości przewodu ochronnego może prowadzić do niebezpiecznej sytuacji, w której obudowa urządzenia może mieć potencjał elektryczny, co naraża użytkowników na ryzyko porażenia prądem. Przykładem może być sytuacja, w której podczas użytkowania pralki dotknięcie obudowy może spowodować przepływ prądu przez ciało człowieka w kierunku uziemienia. Aby temu zapobiec, należy nie tylko zapewnić prawidłowe podłączenie przewodu ochronnego, ale również regularnie sprawdzać jego ciągłość oraz integralność. Zgodnie z normami PN-EN 60364 oraz zaleceniami polskiej normy dotyczącej instalacji elektrycznych, wykonywanie regularnych pomiarów i inspekcji instalacji jest niezbędnym wymogiem dla bezpieczeństwa użytkowników. Dbałość o ciągłość przewodów ochronnych jest elementem dobrych praktyk inżynieryjnych oraz kluczowym aspektem ochrony przed porażeniem elektrycznym.

Pytanie 39

Osoby zajmujące się naprawą instalacji elektrycznych w budynkach mieszkalnych powinny posiadać

A. zaświadczenie o przeszkoleniu wydane przez administratora budynku

B. uprawnienie potwierdzone odpowiednim świadectwem kwalifikacyjnym

C. zaświadczenie o przeszkoleniu wystawione przez osobę mającą uprawnienia

D. pisemne zezwolenie na pracę od kierownika robót

Odpowiedź "uprawnienie potwierdzone odpowiednim świadectwem kwalifikacyjnym" jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa budowlanego oraz normami dotyczącymi bezpieczeństwa pracy, osoby zajmujące się instalacjami elektrycznymi muszą posiadać odpowiednie kwalifikacje, które są dokumentowane przez świadectwa kwalifikacyjne. Tego typu świadectwa są wydawane na podstawie ukończenia specjalistycznych szkoleń oraz zdania egzaminów, które potwierdzają znajomość przepisów, norm i standardów dotyczących instalacji elektrycznych. Przykładem może być świadectwo wydawane przez Urząd Dozoru Technicznego, które jest wymagane do przeprowadzania prac w obiektach, gdzie stosuje się urządzenia elektryczne pod napięciem. Dzięki posiadaniu takich uprawnień, technicy elektrycy zapewniają bezpieczeństwo nie tylko sobie, ale również użytkownikom budynków. Posiadanie świadectwa kwalifikacyjnego jest zatem kluczowe dla profesjonalizmu w branży oraz zgodności z obowiązującym prawem, co przekłada się na bezpieczne i efektywne wykonywanie zadań w zakresie instalacji i konserwacji systemów elektrycznych.

Pytanie 40

Silnik prądu stałego w układzie szeregowym intensywnie iskrzy na segmentach komutatora. Najbardziej prawdopodobnym powodem uszkodzenia jest

A. przerwa w obwodzie stojana

B. zwarcie międzyzwojowe w obwodzie wirnika

C. przerwa w obwodzie wirnika

D. zwarcie międzyzwojowe w obwodzie stojana

Zwarcie międzyzwojowe w obwodzie wirnika jest najczęstszą przyczyną nadmiernego iskrzenia na komutatorze silnika szeregowego prądu stałego. Tego typu zwarcia powodują nieprawidłowy przepływ prądu w uzwojeniach wirnika, co skutkuje dużymi prądami roboczymi, a w konsekwencji prowadzi do powstania intensywnych łuków elektrycznych na komutatorze. Iskrzenie to nie tylko obniża efektywność pracy silnika, ale także może prowadzić do szybszego zużycia elementów komutatora oraz wirnika. Przykładowo, w silnikach stosowanych w aplikacjach przemysłowych, takich jak napędy trakcyjne czy maszyny robocze, kluczowe jest monitorowanie stanu uzwojeń, aby zminimalizować ryzyko zwarć. Regularne inspekcje oraz stosowanie systemów diagnostycznych, takich jak termowizja czy analiza drgań, mogą pomóc w wczesnym wykryciu problemów z uzwojeniami, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w zarządzaniu utrzymaniem ruchu. Ponadto, zrozumienie efektów zwarć międzyzwojowych jest kluczowe dla inżynierów projektujących układy napędowe, aby mogli tworzyć bardziej niezawodne i trwałe systemy.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej