Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik analityk
  • Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
  • Data rozpoczęcia: 25 maja 2025 21:17
  • Data zakończenia: 25 maja 2025 21:58

Egzamin zdany!

Wynik: 36/40 punktów (90,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Aby oddzielić galaretowaty osad typu Fe(OH)3 od roztworu, jaki sączek należy zastosować?

A. średni
B. twardy
C. częściowy
D. miękki
Odpowiedź "miękki" jest chociażby słuszna, bo przy filtracji osadu galaretowatego Fe(OH)3 musimy mieć dobry sączek, który nie tylko zatrzyma cząsteczki, ale i pozwoli je łatwo oddzielić od roztworu. Miękkie sączki, jak te z papieru filtracyjnego, mają drobne pory, więc świetnie zatrzymują małe cząsteczki osadu. W laboratoriach używa się takich miękkich sączków, zwłaszcza przy gęstych substancjach. Na przykład, w oczyszczaniu wody czy w chemicznych analizach, gdzie oddzielamy osady od cieczy, miękki sączek daje nam dobrą selektywność i zmniejsza ryzyko zatykania porów. Dlatego wybór sączka jest mega ważny i trzeba go dopasować do właściwości substancji, co jak się domyślam, jest zgodne z zasadami dobrych praktyk w labie.

Pytanie 2

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 3

Roztwór amoniaku o stężeniu 25% nie powinien być trzymany

A. w butelce z ciemnego szkła.
B. z dala od źródeł ciepła i promieni słonecznych.
C. w pobliżu otwartego ognia.
D. pod sprawnie działającym wyciągiem.
Roztwór amoniaku o stężeniu 25% jest substancją chemiczną, która może być niebezpieczna, zwłaszcza w przypadku kontaktu z wysoką temperaturą lub otwartym ogniem. Amoniak ma niską temperaturę zapłonu i może łatwo ulegać zapłonowi w obecności źródeł ciepła, co prowadzi do ryzyka pożaru czy nawet wybuchu. Dlatego przechowywanie go w pobliżu otwartego ognia jest wysoce niewłaściwe i niezgodne z zasadami BHP. W laboratoriach, w których stosuje się substancje chemiczne, istotne jest przestrzeganie norm bezpieczeństwa, takich jak OSHA (Occupational Safety and Health Administration) czy EU REACH, które podkreślają konieczność przechowywania substancji chemicznych w odpowiednich warunkach, z dala od niebezpiecznych źródeł. Przykładowo, amoniak powinien być przechowywany w chłodnym, dobrze wentylowanym pomieszczeniu, w szczelnych pojemnikach, a nie w miejscach, gdzie mogą występować źródła zapłonu. Zrozumienie i przestrzeganie tych zasad nie tylko zwiększa bezpieczeństwo w laboratorium, ale także przyczynia się do ochrony zdrowia pracowników oraz środowiska.

Pytanie 4

Na podstawie danych w tabeli określ, dla oznaczania którego parametru zalecaną metodą jest chromatografia jonowa.

ParametrMetoda podstawowa
pHmetoda potencjometryczna, kalibracja przy zastosowaniu minimum dwóch wzorców o pH zależnym od wartości oczekiwanych w próbkach wody
azotany(V)chromatografia jonowa
fosforany(V)spektrofotometria
Na, K, Ca, MgAAS (spektrometria absorpcji atomowej)
zasadowośćmiareczkowanie wobec fenoloftaleiny oraz oranżu metylowego
tlen rozpuszczony, BZT₅metoda potencjometryczna

A. PO43-
B. BZT5
C. NO3-
D. pH
Zgodnie z wynikami przedstawionymi w tabeli, chromatografia jonowa jest metodą analityczną szczególnie efektywną dla oznaczania azotanów(V), takich jak NO3-. Ta technika pozwala na wysoce selektywne i dokładne rozdzielenie anionów w roztworach, co jest niezbędne w analizach chemicznych dotyczących jakości wody i gleby. Chromatografia jonowa jest szczególnie polecana w standardach analitycznych, takich jak EPA 300.0, które dotyczą oznaczania anionów w wodach gruntowych i powierzchniowych. Dzięki tej metodzie można uzyskać bardzo niskie limity wykrywalności, co jest istotne w kontekście przepisów dotyczących ochrony środowiska. W praktyce, dzięki chromatografii jonowej, można szybko i efektywnie ocenić stężenia NO3- w próbkach, co ma kluczowe znaczenie dla monitorowania zanieczyszczeń i zarządzania jakością wód.

Pytanie 5

Sód metaliczny powinien być przechowywany w laboratorium

A. w szklanych pojemnikach wypełnionych naftą
B. w szklanych naczyniach
C. w butlach metalowych z wodą destylowaną
D. w butelkach plastikowych
Sód metaliczny należy przechowywać w szklanych butlach wypełnionych naftą, ponieważ ma on silne właściwości reaktywne, szczególnie w kontakcie z wodą i powietrzem. Sód reaguje z wodą, wytwarzając wodór i ciepło, co może prowadzić do niebezpiecznych eksplozji. Nafta, jako substancja organiczna, skutecznie izoluje sód od kontaktu z wodą i wilgocią, co zapobiega jego utlenianiu oraz niebezpiecznym reakcjom chemicznym. Ponadto, szklane pojemniki są neutralne chemicznie i nie wchodzą w reakcje z sodem, co czyni je odpowiednim materiałem do przechowywania. Tego rodzaju praktyki są zgodne z normami bezpieczeństwa w laboratoriach chemicznych, gdzie szczególną uwagę zwraca się na odpowiednie metody przechowywania substancji niebezpiecznych. Warto również zauważyć, że w wielu laboratoriach stosuje się podobne metody przechowywania innych reaktywnych metali, aby zminimalizować ryzyko ich reakcji z substancjami zewnętrznymi.

Pytanie 6

Związki chromu(VI) oddziałują negatywnie na środowisko, ponieważ

A. stanowią główną przyczynę korozji urządzeń technicznych w wodzie
B. powodują nadmierny wzrost roślinności w zbiornikach wodnych
C. wykazują toksyczne działanie na organizmy żywe
D. prowadzą do zakwaszenia wód
Związki chromu(VI), takie jak chromiany i dichromiany, są znane z ich wysokiej toksyczności dla organizmów żywych. Działają one na poziomie komórkowym, wpływając na różne procesy biochemiczne oraz powodując uszkodzenia DNA, co może prowadzić do nowotworów. Chrom(VI) jest szczególnie niebezpieczny, ponieważ ma zdolność do przenikania przez błony komórkowe i wywoływania reakcje oksydacyjne, które mogą prowadzić do stresu oksydacyjnego w komórkach. Z tego powodu substancje te są klasyfikowane jako substancje niebezpieczne i wymagają szczególnej ostrożności podczas transportu oraz przechowywania. W praktyce, w zakładach przemysłowych, gdzie stosuje się związki chromu(VI), należy wdrażać odpowiednie środki ochrony, takie jak systemy wentylacyjne, osobiste zabezpieczenia dla pracowników oraz ścisłe kontrole emisji do środowiska. Przykładem standardów, które regulują te kwestie, są normy ISO 14001 dotyczące zarządzania środowiskowego oraz dyrektywy unijne dotyczące substancji niebezpiecznych. Dzięki tym praktykom można minimalizować ryzyko związane z wykorzystaniem tych toksycznych substancji.

Pytanie 7

Aby poprawić efektywność reakcji opisanej równaniem: HCOOH + C2H5OH ⇄ HCOOC2H5 + H2O, należy

A. wprowadzić wodę
B. dodać etylowy ester kwasu mrówkowego
C. oddestylować etylowy ester kwasu mrówkowego
D. zmniejszyć stężenie kwasu mrówkowego
Oddestylowanie mrówczanu etylu jest skuteczną metodą na zwiększenie wydajności reakcji esterifikacji przedstawionej w równaniu HCOOH + C2H5OH ⇄ HCOOC2H5 + H2O. Proces ten polega na usunięciu produktu reakcji, czyli mrówczanu etylu, co zgodnie z zasadą Le Chateliera, przesuwa równowagę reakcji w stronę produktów, w tym przypadku w stronę esteru. W praktycznych zastosowaniach, oddestylowanie można przeprowadzić za pomocą destylacji frakcyjnej, co pozwala na efektywne oddzielenie estera od pozostałych reagentów i produktów. Technika ta jest szeroko stosowana w przemyśle chemicznym, gdzie zwiększenie wydajności syntez jest kluczowe dla rentowności procesów. Ponadto, w przypadku syntez chemicznych, takich jak produkcja estrów, odpowiednia kontrola warunków reakcji, w tym temperatury i ciśnienia, również może wpływać na efektywność oraz czystość otrzymywanych produktów, co stanowi istotny aspekt dobrych praktyk inżynieryjnych.

Pytanie 8

Wskaź zestaw reagentów oraz przyrządów wymaganych do przygotowania 0,5 dm3 roztworu HCl o stężeniu 0,2 mol/dm3?

A. Kolba pomiarowa na 1000 cm3, cylinder pomiarowy na 500 cm3, 4 odważki analityczne HCl 0,1 mol/dm3
B. Kolba pomiarowa na 1000 cm3, cylinder pomiarowy na 500 cm3, 1 naważka analityczna HCl
C. Kolba pomiarowa na 500 cm3, 1 odważka analityczna HCl 0,1mol/dm3
D. Kolba pomiarowa na 500 cm3, 2 odważki analityczne HCl 0,1 mol/dm3
Aby sporządzić 0,5 dm³ roztworu HCl o stężeniu 0,2 mol/dm³, potrzebujemy odpowiednich odczynników i sprzętu. W tym przypadku właściwym wyborem jest kolba miarowa o pojemności 500 cm³ oraz jedna odważka analityczna HCl o stężeniu 0,1 mol/dm³. Przy takich danych, można obliczyć potrzebną ilość HCl. Zastosowanie wzoru: C = n/V, gdzie C to stężenie, n to liczba moli, a V to objętość, pozwala uzyskać n = C*V = 0,2 mol/dm³ * 0,5 dm³ = 0,1 mol. Ponieważ roztwór o stężeniu 0,1 mol/dm³ ma potrzebną objętość 1 dm³, wystarczy nam 0,1 dm³ tego roztworu, co odpowiada 100 cm³. Użycie kolby miarowej o pojemności 500 cm³ zapewnia precyzyjne odmierzanie, co jest niezbędne dla uzyskania wiarygodnych wyników eksperymentalnych. Tego rodzaju procedury są zgodne z normami laboratoryjnymi, które podkreślają znaczenie dokładności w przygotowywaniu roztworów chemicznych.

Pytanie 9

Jaką objętość w warunkach standardowych zajmie 1,7 g amoniaku (masa molowa amoniaku wynosi 17 g/mol)?

A. 11,2 dm3
B. 22,4 dm3
C. 2,24 dm3
D. 4,48 dm3
Aby obliczyć objętość amoniaku w warunkach normalnych (0°C i 1013 hPa), należy skorzystać z prawa gazu idealnego. Masa molowa amoniaku (NH₃) wynosi 17 g/mol, co oznacza, że 1,7 g amoniaku odpowiada 0,1 mola (1,7 g / 17 g/mol = 0,1 mol). W warunkach normalnych 1 mol gazu zajmuje objętość 22,4 dm³. Zatem, aby obliczyć objętość 0,1 mola, należy pomnożyć liczbę moli przez objętość 1 mola: 0,1 mol × 22,4 dm³/mol = 2,24 dm³. Tego rodzaju obliczenia są kluczowe w chemii, zwłaszcza w kontekście reakcji gazowych oraz w przemyśle chemicznym, gdzie znajomość objętości gazów jest niezbędna do odpowiedniego bilansowania reakcji chemicznych. Ponadto, zrozumienie tych zasad pomaga w praktycznych zastosowaniach, takich jak określenie ilości reagentów w syntezach chemicznych oraz w analizach procesów technologicznych.

Pytanie 10

Wskaż, do jakiego typu należą zamieszczone równania reakcji.

I. 2 Mg + O2 → 2 MgO
II. 2 KMnO4 → K2MnO4 + MnO2 + O2
III. BaCl2 + H2SO4→ BaSO4 + 2 HCl

A. I - synteza, II - analiza, HI - wymiana pojedyncza.
B. I - synteza, II - analiza, DI - wymiana podwójna.
C. I - wymiana pojedyncza, II — analiza, III - synteza.
D. I - analiza, II - synteza, HI - wymiana podwójna.
Odpowiedź "I - synteza, II - analiza, DI - wymiana podwójna" jest prawidłowa, ponieważ precyzyjnie klasyfikuje przedstawione reakcje chemiczne. Reakcja I, 2 Mg + O2 → 2 MgO, to klasyczny przykład reakcji syntezy, kiedy to dwa reagenty łączą się, tworząc jeden produkt. Takie reakcje są fundamentalne w chemii, ponieważ ilustrują procesy, które są podstawą wielu syntez chemicznych w przemyśle, na przykład w produkcji różnych związków chemicznych. Reakcja II, 2 KMnO4 → K2MnO4 + MnO2 + O2, jest reakcją analizy, gdzie jeden reagent ulega rozkładowi na kilka produktów, co jest kluczowym procesem w chemii analitycznej i przy wytwarzaniu różnych substancji chemicznych. Reakcja III, BaCl2 + H2SO4 → BaSO4 + 2 HCl, to reakcja wymiany podwójnej, podczas której dwa reagenty wymieniają składniki, co jest powszechną metodą w chemii nieorganicznej. Takie klasyfikacje są nie tylko istotne w akademickiej chemii, ale również mają zastosowanie w różnych gałęziach przemysłu chemicznego, gdzie zrozumienie typologii reakcji jest kluczowe dla optymalizacji procesów produkcyjnych.

Pytanie 11

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 12

Czułość bezwzględna wagi definiuje się jako

A. największe dozwolone obciążenie wagi
B. najmniejszą masę, która powoduje wyraźne wychylenie wskazówki
C. najmniejsze dozwolone obciążenie wagi
D. największą masę, która powoduje wyraźne wychylenie wskazówki
Czułość bezwzględna wagi odnosi się do minimalnej masy, która jest w stanie wywołać zauważalne wychylenie wskazówki wagi. Oznacza to, że czułość wagi określa jej zdolność do wykrywania małych zmian w masie, co jest kluczowe w wielu zastosowaniach przemysłowych i laboratoryjnych. Przykładowo, w laboratoriach chemicznych, gdzie dokładność pomiarów jest kluczowa, wagi analityczne mają bardzo wysoką czułość. Dzięki temu można precyzyjnie odmierzać małe ilości substancji. Czułość bezwzględna jest również istotna w kontekście kalibracji wag, co jest regulowane przez normy ISO i metodykę pomiarową, aby zapewnić, że wagi są zgodne z określonymi standardami jakości. W praktyce, zrozumienie czułości bezwzględnej pozwala na lepsze dobieranie wag do potrzeb danego pomiaru, co ma bezpośredni wpływ na jakość wyników eksperymentalnych oraz procesów produkcyjnych.

Pytanie 13

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 14

Zabieg, który wykonuje się podczas pobierania próbki wody do analizy, mający na celu zachowanie jej składu chemicznego w trakcie transportu, określa się mianem

A. oczyszczania
B. rozcieńczania
C. zagęszczania
D. utrwalania
Odpowiedź 'utrwalania' jest prawidłowa, ponieważ proces ten ma kluczowe znaczenie w zachowaniu integralności chemicznej próbki wody podczas transportu do laboratorium. Utrwalanie polega na stosowaniu odpowiednich metod, takich jak dodanie substancji chemicznych, które stabilizują skład chemiczny próbki, zapobiegając rozkładowi lub zmianom w jej składzie. Przykładem może być dodanie kwasu solnego do próbki wody morskiej w celu zachowania stężenia metali ciężkich. Ważne jest także, aby wybrać odpowiednie pojemniki do transportu, które nie reagują z próbą, co jest zgodne z normami ISO 5667. W praktyce, przestrzeganie procedur pobierania i transportu próbek zgodnie z wytycznymi pozwala na uzyskanie wiarygodnych wyników analitycznych oraz minimalizację ryzyka zanieczyszczenia próbki. Właściwe utrwalanie próbek jest nie tylko istotne dla dokładności badań, ale także dla zapewnienia bezpieczeństwa przy dalszym ich przetwarzaniu.

Pytanie 15

Podczas analizowania zmienności składu wód płynących w skali rocznej, próbki wody powinny być zbierane i badane przynajmniej raz na

A. pół roku
B. tydzień
C. rok
D. miesiąc
Prawidłowa odpowiedź to pobieranie próbek wody co najmniej raz w miesiącu, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w monitorowaniu jakości wód. Badania takie pozwalają na uchwycenie sezonowych zmian w składzie chemicznym i biologicznym wody, które mogą być wynikiem zmieniających się warunków pogodowych, działalności rolniczej lub przemysłowej oraz naturalnych cykli ekosystemu. Stosowanie miesięcznych interwałów pobierania próbek jest standardem w wielu programach monitorowania ekologicznego, ponieważ umożliwia dokładne śledzenie dynamiki zmian oraz identyfikację potencjalnych zagrożeń dla ekosystemu wodnego. Przykładowo, w przypadku rzek czy jezior, różne pory roku mogą wpływać na stężenia składników odżywczych, co ma kluczowe znaczenie dla zdrowia biocenozy. Regularne badania w odstępach miesięcznych wspierają nie tylko prawidłową ocenę jakości wody, ale także umożliwiają szybką reakcję na zmiany, które mogą być wynikiem zanieczyszczeń lub innych niekorzystnych zjawisk.

Pytanie 16

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 17

W celu uzyskania 500 g mieszaniny oziębiającej o temperaturze -18oC należy zmieszać

Tabela. Mieszaniny oziębiające
Temperatura
mieszaniny [°C]
Skład mieszaninyStosunek
masowy
-2Woda + chlorek amonu10 : 3
-15Woda + rodanek amonu10 : 13
-18Lód + chlorek amonu10 : 3
-21Lód + chlorek sodu3 : 1
-22Lód + chlorek amonu + azotan(V) amonu25 : 5 : 11
-25Lód + azotan(V) amonu1 : 1

A. 250,0 g wody i 250,0 g rodanku amonu.
B. 384,6 g wody i 115,4 g chlorku amonu.
C. 375,0 g lodu i 125,0 g chlorku sodu.
D. 384,6 g lodu i 115,4 g chlorku amonu.
Aby uzyskać mieszaninę oziębiającą o temperaturze -18°C, kluczowe jest zrozumienie zasad termodynamiki i reakcji chemicznych zachodzących podczas mieszania substancji. W przypadku lodu i chlorku amonu, lód służy jako substancja o niskiej temperaturze, a chlorek amonu działa jako solwat, który wpływa na obniżenie temperatury roztworu. Stosunek masowy 10:3, w którym należy zmieszać te dwie substancje, zapewnia optymalne warunki do osiągnięcia pożądanej temperatury. Z przeprowadzonych obliczeń wynika, że mieszanka 384,6 g lodu i 115,4 g chlorku amonu pozwala uzyskać 500 g mieszaniny o odpowiedniej temperaturze. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy można znaleźć w wielu dziedzinach, takich jak chłodnictwo i przemysł spożywczy, gdzie kontrola temperatury jest kluczowa. Stosowanie odpowiednich proporcji substancji chemicznych jest zgodne z najlepszymi praktykami w laboratoriach chemicznych oraz przemyśle, co pozwala na skuteczne i bezpieczne uzyskiwanie pożądanych efektów.

Pytanie 18

Jak definiuje się próbkę wzorcową?

A. próbkę o ściśle określonym składzie
B. próbkę utworzoną z próbki laboratoryjnej, z której następnie pobiera się próbkę analityczną
C. próbkę uzyskaną w wyniku zbierania próbek jednostkowych do jednego zbiornika zgodnie z ustalonym schematem
D. fragment materiału pobrany z próbki laboratoryjnej, przeznaczony wyłącznie do jednego badania
Próbka wzorcowa, definiowana jako próbka o dokładnie znanym składzie, jest kluczowym elementem w analizie laboratoryjnej. Jej głównym celem jest służyć jako punkt odniesienia do porównania z próbkami analitycznymi. W praktyce, użycie próbki wzorcowej pozwala na kalibrację instrumentów pomiarowych oraz weryfikację metod analitycznych. Przykładem zastosowania próbki wzorcowej jest analiza chemiczna, gdzie standardy wzorcowe, takie jak roztwory znanych stężeń substancji, są wykorzystywane do określenia stężenia analitów w próbkach rzeczywistych. Próbki wzorcowe są również istotne w kontekście zgodności z normami ISO, które wymagają stosowania takich standardów w procedurach analitycznych, zapewniając tym samym wiarygodność i powtarzalność wyników. Dodatkowo, laboratoria często korzystają z prób wzorcowych w ramach systemów zapewnienia jakości, co podkreśla ich znaczenie dla utrzymania wysokich standardów analitycznych oraz dokładności wyników.

Pytanie 19

Aby przygotować 500 g roztworu o stężeniu 10% (m/m), ile substancji należy odważyć?

A. 50 g substancji
B. 100 g substancji
C. 5 g substancji
D. 10 g substancji
Aby sporządzić roztwór o stężeniu 10% (m/m), należy zrozumieć, że stężenie to oznacza, że na każde 100 g roztworu przypada 10 g substancji rozpuszczonej. W przypadku przygotowywania 500 g roztworu, można obliczyć potrzebną ilość substancji, stosując proporcję. 10% z 500 g to 50 g substancji: 500 g * 0,10 = 50 g. Taki sposób obliczenia jest zgodny z zasadami chemii analitycznej, gdzie dokładność i precyzja są kluczowe. W praktyce, przygotowując roztwory, należy zawsze stosować odpowiednie wagi analityczne oraz zapewnić odpowiednie warunki do ich mieszania, aby uzyskać jednorodny roztwór. Ważne jest również, aby znać właściwości substancji, które są wykorzystywane do sporządzania roztworów, aby uniknąć niebezpieczeństw związanych z ich stosowaniem, co jest zgodne z dobrą praktyką laboratoryjną.

Pytanie 20

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 21

Wodę do badań mikrobiologicznych powinno się pobierać do butelek

A. zanurzonych wcześniej na 2-3 minuty w alkoholu etylowym
B. starannie wypłukanych, na przykład po niegazowanej wodzie mineralnej
C. umytych wodorotlenkiem sodu
D. sterylnych
Pobieranie próbek wody do badań mikrobiologicznych powinno odbywać się wyłącznie w sterylnych butelkach, co ma kluczowe znaczenie dla uzyskania wiarygodnych wyników. Sterylność opakowania eliminuje ryzyko kontaminacji próbki przez mikroorganizmy z otoczenia. W praktyce, butelki do pobierania wody mikrobiologicznej są zazwyczaj produkowane z materiałów, które można wysterylizować, a ich zamknięcia są zaprojektowane tak, aby zapobiegać wszelkim kontaktom z zanieczyszczeniami. Ponadto, w przypadku badań mikrobiologicznych, takie wymagania są zgodne z normami, takimi jak ISO 5667, które określają procedury pobierania wody. Użycie sterylnych pojemników jest szczególnie istotne, gdyż mikroorganizmy mogą być obecne w różnych formach, a nawet niewielka ilość zanieczyszczeń może prowadzić do fałszywych wyników. Dlatego w laboratoriach oraz w trakcie inspekcji sanitarno-epidemiologicznych stosuje się ściśle określone procedury, aby zapewnić wysoką jakość i wiarygodność badań.

Pytanie 22

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 23

Do rozpuszczania próbek wykorzystuje się wodę królewską, która stanowi mieszaninę stężonych kwasów

A. H2SO4 i HCl w proporcji objętościowej 1:3
B. HCl i HNO3 w proporcji objętościowej 3:1
C. H2SO4 i HCl w proporcji objętościowej 3:1
D. HNO3 i HCl w proporcji objętościowej 3:1
Odpowiedź, że woda królewska jest mieszaniną HCl i HNO3 w stosunku objętościowym 3:1, jest poprawna. Woda królewska to silnie żrąca substancja, zdolna do rozpuszczania metali szlachetnych, takich jak złoto i platyna. Składa się głównie z kwasu solnego (HCl) i kwasu azotowego (HNO3), co czyni ją nieocenionym narzędziem w laboratoriach chemicznych oraz w przemyśle metalurgicznym. Stosunek 3:1 jest kluczowy, ponieważ zapewnia odpowiednie proporcje kwasów, które umożliwiają ich synergiczne działanie, gdzie HCl dostarcza jony chlorowe, a HNO3 przyczynia się do utleniania metali. W praktyce, woda królewska jest często wykorzystywana do analizy chemicznej i przygotowywania próbek do dalszych badań, a także w procesach oczyszczania metali. W branży laboratoryjnej przestrzeganie standardów bezpieczeństwa jest niezbędne, ponieważ zarówno HCl, jak i HNO3 są substancjami niebezpiecznymi, a ich mieszanie wymaga ostrożności oraz stosowania odpowiednich środków ochrony osobistej, takich jak rękawice i okulary ochronne.

Pytanie 24

Poniżej jest równanie reakcji prażenia węglanu wapnia. 200 g węglanu wapnia zawierającego 10% zanieczyszczeń poddano prażeniu. Masa otrzymanego tlenku wapnia wyniosła

CaCO3 → CaO + CO2
(MCaCO3 = 100 g/mol, MCaO = 56 g/mol, MCO2 = 44 g/mol)

A. 31,1 g
B. 28,0 g
C. 112,0 g
D. 100,8 g
Poprawna odpowiedź wynosząca 100,8 g wynika z precyzyjnego obliczenia masy czystego węglanu wapnia, jakie uzyskaliśmy po uwzględnieniu zanieczyszczeń. Zaczynamy od 200 g węglanu wapnia, z czego 10% to zanieczyszczenia. Oznacza to, że czysty węglan wapnia stanowi 90% tej masy, co daje nam 180 g (200 g - 20 g). Następnie, podczas prażenia węglanu wapnia, zachodzi reakcja termiczna, w wyniku której wytwarzany jest tlenek wapnia (CaO). W reakcji tej wydziela się dwutlenek węgla (CO₂). Wzór reakcji to: CaCO₃ (s) → CaO (s) + CO₂ (g). Korzystając ze stosunku mas molowych, który wynosi około 1:0,56 dla CaCO₃ do CaO, obliczamy masę tlenku wapnia, co prowadzi nas do wyniku 100,8 g. Zrozumienie takich procesów jest kluczowe w chemii analitycznej i przemysłowej, gdzie dokładność odgrywa fundamentalną rolę, na przykład w produkcji materiałów budowlanych.

Pytanie 25

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 26

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 27

Proces przesiewania próbki prowadzi się za pomocą urządzenia przedstawionego na rysunku

Tabela. Sposoby utrwalania próbek wody i ścieków, miejsce analizy, dopuszczalny czas przechowywania próbek
Oznaczany parametrRodzaj naczynia do przechowywania próbkiSposób utrwalania próbkiMiejsce wykonania analizyDopuszczalny czas przechowywania próbki
Chlorkiszklane
lub polietylenowe
-laboratorium96 godzin
Chlor pozostałyszklane-w miejscu
pobrania próbki
-
ChZTszklanezakwaszenie do pH<2,
schłodzenie
do temperatury 2-5°C
laboratorium24 godziny
Kwasowośćszklane
lub polietylenowe
schłodzenie
do temperatury 2-5°C
laboratorium4 godziny
Manganszklane
lub polietylenowe
zakwaszenie do pH<2,
schłodzenie
do temperatury 2-5°C
laboratorium48 godzin

A. B.
B. A.
C. D.
D. C.
Wybór odpowiedzi A, B lub D wskazuje na pewne nieporozumienia dotyczące podstawowych zasad przesiewania próbki. Odpowiedzi te mogą sugerować, że użytkownik nie rozumie, że proces przesiewania wymaga zastosowania odpowiednich narzędzi, które są specjalnie zaprojektowane do tego celu. Na przykład, odpowiedzi A i B mogą być mylone z ideą użycia innych metod mechanicznych, takich jak mieszanie czy szarpanie, które nie są właściwe do oddzielania cząstek według ich rozmiaru. W rzeczywistości, metody te nie zapewniają wymaganej precyzji, ponieważ nie segregują one cząstek na podstawie ich właściwości fizycznych. Odpowiedź D sugeruje z kolei inne techniki separacji, takie jak filtracja, która jest stosowana do usuwania większych zanieczyszczeń z cieczy, a nie do przesiewania ciał stałych. Kluczowym błędem myślowym, który może prowadzić do takich odpowiedzi, jest nieporozumienie dotyczące zasad mechaniki ciał stałych i procesów separacji. Przesiewanie i filtracja to dwa różne procesy, które mają swoje specyficzne zastosowania. Zrozumienie tego rozróżnienia jest niezbędne dla prawidłowego podejścia do analizy materiałów sypkich oraz do stosowania norm branżowych, które gwarantują skuteczność i dokładność wyników.

Pytanie 28

Proces, w którym woda jest usuwana z zamrożonego materiału poprzez sublimację lodu
(czyli bezpośrednie przejście do stanu pary z pominięciem stanu ciekłego) nazywa się

A. pasteryzacja
B. asocjacja
C. homogenizacja
D. liofilizacja
Liofilizacja to naprawdę ciekawy proces. W skrócie, chodzi o to, że z zamrożonego materiału usuwa się wodę poprzez sublimację, czyli jakby bezpośrednie przejście lodu w parę. To szczególnie ważne w branży spożywczej i farmaceutycznej, bo dzięki temu produkty utrzymują swoje właściwości, smak i wartości odżywcze. Możemy zobaczyć to w przypadku suszonych owoców, liofilizowanej kawy czy nawet leków, które muszą być stabilne. To, co mi się podoba, to że liofilizacja pozwala na długoterminowe przechowywanie bez konserwantów, co jest super zdrowe. W farmacji z kolei, to standard w produkcji niektórych leków, co sprawia, że łatwiej je transportować i podawać, bo rozpuszczają się w wodzie tuż przed użyciem. Po prostu świetna sprawa!

Pytanie 29

Jakim narzędziem dokonuje się poboru próbki wody?

A. odbieralnika.
B. czerpaka.
C. przelewki.
D. pływaka.
Czerpak jest urządzeniem stosowanym do pobierania próbek wody, które umożliwia dokładne i kontrolowane uchwycenie próbki z określonego miejsca. W praktyce czerpaki są często wykorzystywane w laboratoriach analitycznych oraz w sytuacjach, gdzie zachowanie jakości próbki jest kluczowe. Czerpaki są projektowane w różnorodny sposób, aby dostosować się do specyfiki badanego medium oraz przeprowadzanych analiz. Na przykład, w przypadku pobierania wód gruntowych, czerpaki mogą być wyposażone w mechanizmy, które minimalizują zanieczyszczenia z zewnątrz. W kontekście standardów, takie jak ISO 5667, definiują metody pobierania prób wody, co jest istotne dla zapewnienia wiarygodności wyników badań. Dzięki zrozumieniu właściwego zastosowania czerpaka, technicy mogą efektywnie monitorować jakość wody i przeprowadzać analizy zgodnie z przyjętymi normami. W przypadku badań środowiskowych, czerpaki pozwalają na pobieranie prób wody z różnych głębokości, co jest istotne dla analizy jakości wód w zbiornikach wodnych.

Pytanie 30

Jak nazywa się naczynie o płaskim dnie, które wykorzystuje się do pozyskiwania substancji stałej poprzez stopniowe odparowanie rozpuszczalnika z roztworu?

A. Eksykator
B. Kolba Kjeldahla
C. Krystalizator
D. Tygiel Schotta
Krystalizator to takie płaskodenne naczynie, które często widzimy w laboratoriach chemicznych. Używamy go do uzyskiwania substancji stałej w wyniku krystalizacji, co jest dosyć fajnym procesem. Krystalizacja polega na tym, że powoli odparowujemy rozpuszczalnik z roztworu, a to sprzyja tworzeniu się ładnych kryształów. Dobrze zaprojektowane krystalizatory mają dużą powierzchnię parowania, więc to przyspiesza cały proces. W praktyce, często korzystamy z krystalizatorów, żeby oczyścić różne substancje chemiczne, ale też w produkcji soli czy związków organicznych. Z mojego doświadczenia, w laboratoriach ważne jest, żeby monitorować temperaturę i ciśnienie, bo to wpływa na efektywność krystalizacji. A jeśli chodzi o świetne wyniki, to można wspomagać wytrącanie kryształów poprzez dodanie zarodków krystalicznych – to też dobrze mieć na uwadze.

Pytanie 31

Temperatura topnienia mocznika wynosi 133 °C. W celu określenia czystości preparatów tej substancji, przeprowadzono badania temperatury ich topnienia, uzyskując wyniki przedstawione w tabeli. Wskaż preparat o najmniejszym stopniu czystości.

PreparatABCD
Zakres temperatury topnienia [°C]132-133130-133125-133128-133

A. B.
B. D.
C. A.
D. C.
Odpowiedź C jest prawidłowa, ponieważ temperatura topnienia czystego mocznika wynosi 133 °C. W przypadku analizy czystości substancji, kluczowym czynnikiem jest ocena temperatury topnienia - im niższa temperatura początkowa oraz szerszy zakres topnienia, tym większa obecność zanieczyszczeń w próbce. Preparat C osiąga temperaturę początkową topnienia na poziomie 125 °C, co wskazuje na obecność zanieczyszczeń obniżających jego punkt topnienia. Dodatkowo, zakres topnienia 125-133 °C również sugeruje, że substancja nie jest w pełni czysta, co jest zgodne z zasadami analizy chemicznej i standardami jakości. W praktyce, takie badania są istotne w przemyśle chemicznym, farmaceutycznym czy spożywczym, gdzie czystość substancji ma kluczowe znaczenie dla jakości końcowego produktu. Ważne jest, aby zapewnić odpowiednią kontrolę jakości, a metody takie jak pomiary temperatury topnienia są standardem w laboratoriach analitycznych, co umożliwia zapewnienie wysokich standardów jakości preparatów.

Pytanie 32

Podstawowa substancja w analizie miareczkowej charakteryzuje się następującymi właściwościami:

A. stała, czysta, której przebieg reakcji niekoniecznie musi być ściśle stechiometryczny
B. czysta, higroskopijna, przebieg reakcji ściśle zgodny ze stechiometrią
C. ciekła, czysta, niehigroskopijna
D. czysta, niehigroskopijna, ściśle odpowiadająca swojemu wzorowi
Wiele z niepoprawnych odpowiedzi bazuje na niepełnym zrozumieniu istoty substancji podstawowych w analizie miareczkowej. Odpowiedzi wskazujące na substancje higroskopijne wskazują na fundamentalny błąd w rozumieniu, ponieważ substancje te mogą absorbować wilgoć z otoczenia, co prowadzi do zmiany ich masy oraz stężenia. Taka zmiana wpływa na rezultaty miareczkowania, wprowadzając niepewność i potencjalne błędy pomiarowe. Dlatego w praktyce laboratoryjnej stosuje się substancje, które są niehigroskopijne, aby uniknąć tych problemów. Dodatkowo, stwierdzenie, że przebieg reakcji nie musi być ściśle stechiometryczny, jest mylące i niepoprawne. Dokładna znajomość stechiometrii reakcji chemicznych jest kluczowa dla uzyskania rzetelnych wyników. W miareczkowaniu każdy mol reagentu reaguje ze ściśle określoną ilością drugiego reagenta, co jest podstawą obliczeń miareczkowych. Stąd, stwierdzenie, że reakcje mogą nie przebiegać w sposób stechiometryczny, jest fałszywe i może prowadzić do nieprawidłowych wniosków. W każdej analizie chemicznej kluczowe znaczenie ma zapewnienie precyzyjności i powtarzalności, co wyklucza użycie substancji, które nie spełniają rygorystycznych norm czystości oraz stabilności.

Pytanie 33

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 34

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 35

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 36

Aby przygotować 250 cm3 roztworu wodorotlenku potasu o stężeniu 0,25 mola, potrzebne będzie

A. 14,0 g KOH (K — 39 g/mol, O — 16 g/mol, H — 1 g/mol)
B. 0,35 g KOH
C. 35,0 g KOH
D. 3,5 g KOH
Aby przygotować 0,25-molowy roztwór KOH o objętości 250 cm³, trzeba najpierw policzyć, ile tej substancji potrzebujemy. Wodorotlenek potasu ma masę molową 56 g/mol (liczymy K — 39 g/mol, O — 16 g/mol, H — 1 g/mol). Używając równania C = n/V, gdzie C to stężenie molowe, n to liczba moli, a V to objętość w litrach, możemy ustalić, ile moli potrzebujemy: n = C * V = 0,25 mol/dm³ * 0,250 dm³ = 0,0625 mol. Następnie, żeby obliczyć masę KOH, stosujemy wzór: m = n * M, czyli m = 0,0625 mol * 56 g/mol = 3,5 g. Te obliczenia są naprawdę istotne w chemii analitycznej, bo dokładne przygotowanie roztworów jest kluczowe, żeby wyniki były wiarygodne. Z własnego doświadczenia mogę powiedzieć, że umiejętność liczenia molowości i mas molowych jest podstawą w chemicznych reakcjach i analizach, co ma ogromne znaczenie w laboratorium.

Pytanie 37

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 38

Na podstawie zmierzonej temperatury topnienia można określić związek organiczny oraz ustalić jego

A. palność
B. reaktywność
C. rozpuszczalność
D. czystość
Temperatura topnienia jest istotnym wskaźnikiem czystości substancji chemicznych, szczególnie związków organicznych. Czystość substancji można ocenić na podstawie jej temperatury topnienia, ponieważ czyste substancje mają ściśle określoną temperaturę topnienia, podczas gdy obecność zanieczyszczeń obniża, a czasem także podwyższa tę temperaturę. Przykładem jest analiza kwasu benzoesowego, który ma temperaturę topnienia wynoszącą 122 °C. Jeśli podczas pomiaru odkryjemy, że temperatura topnienia wynosi 120 °C, może to sugerować obecność zanieczyszczeń. W praktyce, metody takie jak montaż termometru w naczyniu z próbką oraz kontrola tempa podgrzewania są stosowane, aby uzyskać dokładny wynik. W laboratoriach chemicznych stosuje się również standardy takie jak ASTM E2875, które precyzują metody pomiaru temperatury topnienia. Dzięki tym praktykom, możliwe jest nie tylko potwierdzenie czystości próbki, ale również ocena jakości związków organicznych, co jest kluczowe w chemii analitycznej, farmaceutycznej i przemysłowej.

Pytanie 39

Najskuteczniejszą techniką separacji ketonu oraz kwasu karboksylowego obecnych w roztworze benzenowym jest

A. ekstrakcja chloroformem
B. ekstrakcja roztworem zasady
C. zatężenie i krystalizacja
D. destylacja z parą wodną
Ekstrakcja chloroformem nie jest skuteczna w rozdziale ketonu i kwasu karboksylowego, ponieważ oba te związki są organiczne i mogą się dobrze rozpuszczać w chloroformie. W praktyce, podczas ekstrakcji, nie zachodzi wystarczająca separacja tych substancji, co prowadzi do trudności w ich dalszej analizie i oczyszczaniu. W przypadku destylacji z parą wodną, metoda ta działa najlepiej dla substancji lotnych, a kwasy karboksylowe często są mniej lotne, co ogranicza jej zastosowanie w tym kontekście. Z kolei zatężenie i krystalizacja są bardziej odpowiednie dla czystych substancji, a nie dla mieszanin, których składniki wykazują złożoną interakcję. Często zdarza się, że studenci błędnie zakładają, że wszystkie metody rozdzielania substancji organicznych są uniwersalne, co prowadzi do niewłaściwych wyborów w laboratoriach. Kluczowe jest zrozumienie chemicznych interakcji pomiędzy substancjami, co jest podstawą efektywnego rozdziału i oczyszczania związków organicznych.

Pytanie 40

Proces nastawiania miana kwasu solnego na wodorowęglan potasu KHCO3 przebiega zgodnie z następującą instrukcją:
Na wadze analitycznej odmierzyć 1 g KHCO3 (z precyzją 0,00001 g) i przesypać go ilościowo do kolby stożkowej, dodać około 50 cm3 destylowanej wody i dokładnie wymieszać roztwór. Następnie dodać kilka kropel roztworu czerwieni metylowej. Przeprowadzić miareczkowanie kwasem aż do pierwszej zmiany koloru wskaźnika.
W tym przypadku titrantem jest

A. czerwień metylowa
B. kwas
C. roztwór wodorowęglanu potasu
D. woda destylowana
Poprawną odpowiedzią jest kwas, ponieważ w procesie miareczkowania to on pełni rolę titranta, czyli substancji, której stężenie jest znane i która jest dodawana do próbki w celu ustalenia jej stężenia. W opisanym eksperymencie miareczkowanie polega na dodawaniu kwasu solnego do roztworu wodorowęglanu potasu, co powoduje jego neutralizację. W wyniku reakcji kwasu z wodorowęglanem potasu dochodzi do uwolnienia dwutlenku węgla oraz powstania soli i wody. Kwas solny, jako mocny kwas, jest w stanie szybko zareagować z wodorowęglanem, co czyni go idealnym titrantem w tej procedurze. W praktyce, miareczkowanie jest powszechnie stosowane w laboratoriach do analizy jakościowej i ilościowej substancji chemicznych, a umiejętność prawidłowego przeprowadzania tego procesu jest kluczowa dla chemików. Dobrym przykładem zastosowania miareczkowania jest określenie zawartości kwasu w różnych produktach spożywczych, co jest istotne z punktu widzenia ich jakości i bezpieczeństwa dla konsumentów.