Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik elektryk
Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
Data rozpoczęcia: 19 maja 2025 18:41
Data zakończenia: 19 maja 2025 18:54

Egzamin zdany!

Wynik: 36/40 punktów (90,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Który z podanych łączników chroni przewody w systemach elektrycznych przed skutkami zwarć?

A. Stycznik

B. Odłącznik

C. Przekaźnik termiczny

D. Wyłącznik nadprądowy

Wyłącznik nadprądowy jest kluczowym elementem zabezpieczeń w instalacjach elektrycznych, którego głównym zadaniem jest ochrona przewodów przed skutkami zwarć oraz przeciążeń. Działa na zasadzie automatycznego przerwania obwodu, gdy prąd przekroczy określoną wartość nominalną. Dzięki temu minimalizuje ryzyko uszkodzenia instalacji oraz pożaru. W praktyce, wyłączniki nadprądowe są stosowane w różnych typach instalacji, od domowych po przemysłowe. Przykładem mogą być obwody zasilające urządzenia, które mogą generować nagłe skoki prądu, takie jak silniki elektryczne. Zgodnie z normą PN-EN 60898-1, wyłączniki nadprądowe powinny być dobierane w zależności od charakterystyki obciążenia oraz rodzaju zabezpieczanego obwodu, co zapewnia ich skuteczność i niezawodność w działaniu. Warto również wspomnieć, że stosowanie wyłączników nadprądowych jest częścią dobrych praktyk w zakresie projektowania instalacji elektrycznych, co znacząco przyczynia się do bezpieczeństwa użytkowania.

Pytanie 2

Na jaką wielkość prądu nominalnego silnika klatkowego trójfazowego, który napędza hydrofor w gospodarstwie domowym, powinno się ustawić zabezpieczenie termiczne?

A. 0,8·In

B. 2,2·In

C. 1,1·In

D. 1,4·In

Odpowiedź 1,1·In jest prawidłowa, ponieważ dla silników klatkowych trójfazowych, zwłaszcza w przypadku napędu pomp hydroforowych, ustalenie odpowiedniej wartości zabezpieczenia termicznego jest kluczowe dla ich poprawnej pracy. Ustawienie termika na poziomie 1,1·In oznacza, że zabezpieczenie termiczne toleruje przeciążenie do 10% powyżej prądu znamionowego silnika, co jest zgodne z normami zawartymi w standardzie IEC 60947-4-1. W praktyce, takie ustawienie pozwala na chwilowe przeciążenia, które mogą wystąpić przy rozruchu lub w przypadku chwilowego wzrostu ciśnienia w systemie, jednocześnie chroniąc silnik przed nadmiernym przegrzaniem. Zbyt niskie ustawienie zabezpieczenia może skutkować częstymi wyłączeniami silnika, podczas gdy zbyt wysokie może nie zapewnić odpowiedniej ochrony. W związku z tym, dla silników napędzających pompy, które są obciążone zmiennymi warunkami pracy, wartość 1,1·In jest często uznawana za optymalną dla ochrony oraz efektywności operacyjnej.

Pytanie 3

Jakie z wymienionych elementów można wymieniać w instalacjach elektrycznych o napięciu 230 V bez konieczności wyłączania zasilania?

A. Elementów łącznikowych.

B. Wkładek bezpiecznikowych.

C. Wyłączników różnicowoprądowych.

D. Opraw oświetleniowych.

Wkładki bezpiecznikowe są elementami instalacji elektrycznych, które można wymieniać bez konieczności wyłączania zasilania, o ile zastosowane są odpowiednie rozwiązania technologiczne, takie jak wkładki bezpiecznikowe typu 'hot swap'. W praktyce oznacza to, że użytkownicy mogą wymieniać te elementy, aby przywrócić funkcjonalność obwodu, minimalizując ryzyko wystąpienia przerw w zasilaniu. Wkładki bezpiecznikowe mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa instalacji, ponieważ zabezpieczają obwody przed przeciążeniem i zwarciem. Prawidłowa wymiana tych wkładek, bez wyłączania zasilania, jest zgodna z normami bezpieczeństwa elektrycznego, takimi jak PN-IEC 60947, które określają wymagania dla urządzeń przeznaczonych do pracy w instalacjach elektrycznych. Przykładowo, w obiektach przemysłowych, gdzie nieprzerwane zasilanie ma kluczowe znaczenie, możliwość wymiany wkładek bezpiecznikowych w czasie pracy instalacji przyczynia się do zwiększenia efektywności operacyjnej.

Pytanie 4

Przed przystąpieniem do prac konserwacyjnych w elektrycznym urządzeniu trwale podłączonym do zasilania, po odcięciu napięcia, jak należy postępować w odpowiedniej kolejności?

A. należy zabezpieczyć obwód przed przypadkowym załączeniem, sprawdzić, czy nie ma napięcia, uziemić oraz zewrzeć wszystkie fazy

B. należy sprawdzić, czy nie ma napięcia, zabezpieczyć obwód przed przypadkowym załączeniem, uziemić oraz zewrzeć wszystkie fazy

C. należy zabezpieczyć obwód przed przypadkowym załączeniem, uziemić oraz zewrzeć wszystkie fazy, a następnie sprawdzić, czy nie ma napięcia

D. należy sprawdzić, czy nie ma napięcia, uziemić oraz zewrzeć wszystkie fazy, a następnie zabezpieczyć obwód przed przypadkowym załączeniem

Odpowiedź jest prawidłowa, ponieważ kolejność wykonywania czynności przed rozpoczęciem prac konserwacyjnych w urządzeniu elektrycznym ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa. Najpierw zabezpieczamy obwód przed przypadkowym załączeniem, co oznacza, że wyłączamy wszelkie źródła zasilania i stosujemy odpowiednie blokady. Następnie sprawdzamy brak napięcia, co można zrobić za pomocą odpowiednich narzędzi, takich jak wskaźniki napięcia lub multimetru. Uziemienie i zwarcie wszystkich faz to kolejne kroki, które mają na celu minimalizację ryzyka porażenia prądem oraz wyładowań elektrycznych. Zgodnie z normą PN-EN 50110-1, te działania stanowią integralną część procedur pracy w instalacjach elektrycznych. Przykładowo, w zakładach przemysłowych, gdzie pracuje się z dużymi maszynami, takie procedury są stosowane, aby zapewnić bezpieczeństwo pracowników i uniknąć poważnych wypadków. Dodatkowo, przestrzeganie tych zasad pomaga w zachowaniu zgodności z wymogami BHP oraz normami branżowymi.

Pytanie 5

Jaką czynność należy wykonać podczas konserwacji instalacji elektrycznej w biurze?

A. Sprawdzić średnicę wszystkich przewodów w instalacji

B. Wymienić wszystkie gniazda elektryczne

C. Zamienić przewody w rurach winidurowych

D. Zweryfikować działanie wyłącznika różnicowoprądowego za pomocą przycisku testowego

Sprawdzanie wyłącznika różnicowoprądowego przyciskiem testowym jest kluczowym etapem okresowej konserwacji instalacji elektrycznej. Wyłączniki różnicowoprądowe (RCD) mają za zadanie zabezpieczenie przed porażeniem prądem elektrycznym oraz zapobieganie pożarom spowodowanym upływem prądu. Użycie przycisku testowego pozwala na symulację sytuacji, w której RCD powinien zareagować, co potwierdza jego sprawność. Regularne testowanie tych urządzeń jest zgodne z normą PN-EN 61008-1, która zaleca, aby RCD były testowane co najmniej raz na 3 miesiące. W praktyce, jeżeli wyłącznik nie wyłącza obwodu po naciśnięciu przycisku testowego, oznacza to, że wymaga on natychmiastowej wymiany lub naprawy, co jest istotne dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników. W przypadku biura, gdzie pracuje wiele osób, poziom bezpieczeństwa elektrycznego powinien być szczególnie priorytetowy. Dodatkowo, zaleca się prowadzenie dokumentacji wykonanych testów.

Pytanie 6

Jakie kroki należy podjąć, gdy całkowita wartość spadków napięć w systemie TN-S pomiędzy złączem ZKP a najodleglejszym gniazdem odbiorczym wynosi 9 V, w sieci elektrycznej o napięciu 230 V?

A. Zmniejszyć średnicę przewodów kabla WLZ

B. Zwiększyć średnicę przewodów w instalacji wewnętrznej

C. Pozostawić instalację zasilającą bez zmian

D. Zwiększyć średnicę przewodów kabla WLZ

Jak spojrzysz na te wartości, to suma spadków napięć w układzie TN-S, która wynosi 9 V przy napięciu znamionowym 230 V, jest w porządku. To mniej niż 5% dla obwodów oświetleniowych i jakieś 3% dla siłowych, więc nie ma potrzeby, by wprowadzać zmiany w instalacji. Chociaż warto czasem rzucić okiem na te spadki, bo bezpieczeństwo urządzeń to ważna sprawa. Jeśli spadki zaczynają być większe, to warto pomyśleć o zwiększeniu przekroju przewodów, ale w tej sytuacji nie ma takiej potrzeby. Wiesz, jak się montuje silniki elektryczne, to tam kluczowe jest, by kable były dobrze dobrane, żeby nie tracić energii. Normy PN-IEC 60364 to dobry punkt wyjścia do sprawdzenia, czy wszystko jest zrobione jak należy.

Pytanie 7

W budynkach wielorodzinnych liczniki energii elektrycznej powinny być umieszczone

A. poza lokalami mieszkalnymi wyłącznie w zamkniętych szafkach

B. na strychu w otwartych skrzynkach

C. w lokalach mieszkalnych tylko w zamkniętych szafkach

D. w piwnicach w otwartych skrzynkach

Odpowiedź, że liczniki zużycia energii elektrycznej powinny znajdować się poza lokalami mieszkalnymi wyłącznie w zamkniętych szafkach, jest zgodna z obowiązującymi normami i praktykami w zakresie instalacji elektrycznych w budynkach wielorodzinnych. Taka lokalizacja liczników ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników oraz ułatwienie prac konserwacyjnych i pomiarowych. Liczniki umieszczone w zamkniętych szafkach ograniczają ryzyko przypadkowego dostępu do urządzeń, co jest istotne w kontekście ochrony przed nieautoryzowanym manipulowaniem oraz potencjalnymi uszkodzeniami. Ponadto, zgodnie z Polskimi Normami PN-IEC 61010, miejsca instalacji liczników powinny być dobrze oznakowane i dostępne tylko dla uprawnionego personelu. Praktycznym przykładem może być zastosowanie szafek z zamkiem, co dodatkowo zwiększa bezpieczeństwo oraz porządek w przestrzeni wspólnej budynku. Takie podejście jest również zgodne z zasadami zarządzania wspólnotami mieszkaniowymi, które dążą do minimalizacji ryzyka związanego z eksploatacją urządzeń elektrycznych.

Pytanie 8

Podczas wykonywania pomiarów okresowych na kablowej linii zasilającej 110 kV będzie mierzona rezystancja izolacji jednego z żył kabla w stosunku do pozostałych uziemionych żył. Jaki zakres pomiarowy powinien być ustawiony na urządzeniu pomiarowym, aby dokonany pomiar był poprawny?

A. 200 MΩ, 2500 V

B. 2000 MΩ, 2500 V

C. 200 MΩ, 1000 V

D. 2000 MΩ, 1000 V

Pomiar rezystancji izolacji kabli elektroenergetycznych jest kluczowym elementem diagnostyki stanu technicznego instalacji. Użycie zakresu 2000 MΩ oraz napięcia 2500 V zapewnia, że wykonany pomiar będzie zarówno bezpieczny, jak i precyzyjny. Wysoka wartość rezystancji izolacji (2000 MΩ) jest niezbędna w kontekście kabli wysokiego napięcia, gdzie izolacja musi utrzymywać wyjątkowo dużą odporność elektryczną, aby zapobiec przebiciom i innym awariom. Napięcie 2500 V jest standardowym wyborem w branży do testowania izolacji, ponieważ pozwala na uzyskanie wiarygodnych wyników, które odzwierciedlają rzeczywistą kondycję izolacji. Przykładowe zastosowanie to regularne pomiary przed rozpoczęciem sezonu zimowego, co pozwala na zidentyfikowanie ewentualnych defektów izolacji, które mogą prowadzić do awarii w trudnych warunkach atmosferycznych. Dobrą praktyką w branży elektroenergetycznej jest przestrzeganie norm IEC 60216 oraz PN-EN 60529, które określają wymagania dotyczące pomiarów izolacji.

Pytanie 9

Jakie mogą być przyczyny nadmiernego iskrzenia szczotek na pierścieniach w silniku pierścieniowym?

A. Brakiem symetrii napięć zasilających.

B. Zbyt wysoką temperaturą otoczenia.

C. Zbyt słabym dociskiem szczotek do pierścieni

D. Nieprawidłową kolejnością faz.

Zbyt słaby docisk szczotek do pierścieni jest kluczowym czynnikiem, który może prowadzić do nadmiernego iskrzenia w silniku pierścieniowym. Właściwy docisk szczotek zapewnia odpowiedni kontakt elektryczny między szczotkami a pierścieniami, co jest niezbędne do prawidłowego działania silnika. Niewystarczający docisk skutkuje nieregularnym przewodnictwem i zwiększonym oporem, co prowadzi do miejscowego przegrzewania się i iskrzenia. Praktyczne przykłady z przemysłu pokazują, że regularne kontrole i właściwa konserwacja komponentów silnika, w tym szczotek i pierścieni, są kluczowe dla utrzymania efektywności pracy oraz minimalizacji uszkodzeń. W branży stosuje się standardy takie jak ISO 9001, które kładą nacisk na ciągłe doskonalenie procesów produkcyjnych, w tym również na monitorowanie stanu technicznego urządzeń. Dbałość o odpowiedni docisk szczotek może znacznie wydłużyć żywotność silnika oraz zminimalizować koszty eksploatacji.

Pytanie 10

W trakcie serwisowania silnika indukcyjnego jednofazowego pracownik przez przypadek zamienił miejscami kondensator rozruchowy o pojemności 300 µF z kondensatorem roboczym o pojemności 50 µF. Jakie mogą być konsekwencje tego błędu?

A. Silnik zmieni swój kierunek obrotów

B. Zniszczenie kondensatora 50 µF podczas uruchamiania silnika

C. Silnik nie włączy się

D. Uszkodzenie uzwojenia pomocniczego po kilku minutach działania silnika

Podczas rozruchu silnika indukcyjnego jednofazowego, kondensator rozruchowy o pojemności 300 µF jest kluczowy dla zapewnienia momentu obrotowego niezbędnego do uruchomienia silnika. Jeśli zamienimy go z kondensatorem pracy 50 µF, silnik nie otrzyma odpowiedniej wartości pojemności, co skutkuje niewystarczającym momentem obrotowym. W rezultacie silnik nie ruszy. To zjawisko jest zgodne z zasadami działania silników indukcyjnych, gdzie kondensatory pełnią istotną rolę w tworzeniu przesunięcia fazowego między prądem a napięciem. W praktyce, stosowanie odpowiednich kondensatorów zgodnych z wymaganiami producenta, jest kluczowe dla prawidłowego działania silników. Właściwe dobieranie kondensatorów to standardowa praktyka, która minimalizuje ryzyko awarii i zapewnia długotrwałą niezawodność urządzeń elektrycznych.

Pytanie 11

Jaki dodatkowy komponent (urządzenie) jest wymagany do funkcjonowania silnika indukcyjnego trójfazowego, zasilanego napięciem jednofazowym U = 230 V, f= 50 Hz?

A. Opornik

B. Bezpiecznik różnicowoprądowy

C. Kondensator

D. Bezpiecznik silnikowy

Kondensator jest niezbędnym elementem w przypadku zasilania silnika indukcyjnego trójfazowego napięciem jednofazowym. Silniki indukcyjne trójfazowe wymagają trzech faz zasilania dla uzyskania pełnej mocy oraz momentu obrotowego. Zasilanie jednofazowe powoduje, że silnik nie może wygenerować odpowiedniego momentu obrotowego oraz obrotu, dlatego kondensator służy jako środek do generowania drugiej fazy. W praktyce, kondensatory są stosowane w różnych konfiguracjach, takich jak kondensatory rozruchowe, które pomagają w uruchomieniu silnika, oraz kondensatory pracy, które poprawiają efektywność jego działania. Zastosowanie kondensatora pozwala na zrównoważenie obciążeń oraz zmniejszenie zniekształceń w sieci zasilającej, co jest zgodne z dobrymi praktykami zarządzania energią w instalacjach elektrycznych. W branży często stosuje się standardy IEC dotyczące urządzeń elektrycznych, w tym odpowiednich parametrów kondensatorów do silników, co zapewnia ich bezpieczeństwo i efektywność.

Pytanie 12

Jaką czynność należy wykonać podczas inspekcji instalacji elektrycznej w budynku mieszkalnym przed jego oddaniem do użytku?

A. Przeprowadzenie próby ciągłości przewodów ochronnych oraz połączeń wyrównawczych

B. Weryfikacja czasu samoczynnego odłączenia zasilania

C. Ocena prawidłowego doboru przekroju kabli

D. Zmierzanie rezystancji izolacji instalacji elektrycznej

Sprawdzenie właściwego doboru przekroju przewodów jest kluczowym elementem oceny instalacji elektrycznej. Przekroje przewodów muszą być odpowiednio dobrane do obciążenia, jakie będą musiały znieść. Niewłaściwy dobór może prowadzić do przegrzewania się przewodów, co z kolei zwiększa ryzyko pożaru oraz uszkodzenia urządzeń elektrycznych. Zgodnie z normą PN-IEC 60364-5-52, należy uwzględnić zarówno parametry obciążeniowe, jak i długość przewodów oraz warunki ich ułożenia. Przykładowo, dla instalacji w domach jednorodzinnych, niezbędne jest, by przekrój przewodu zasilającego gniazdka był odpowiedni do przewidywanego obciążenia, co pozwala na bezpieczne użytkowanie. Dobre praktyki nakazują także regularne przeglądy instalacji elektrycznych, a w szczególności zwrócenie uwagi na te aspekty podczas inspekcji przed oddaniem budynku do użytku, co zapewnia bezpieczeństwo mieszkańców.

Pytanie 13

W celu sprawdzenia poprawności działania dwóch wyłączników różnicowoprądowych EFI-2 25/0,03 zmierzono ich różnicowe prądy zadziałania. Na podstawie wyników pomiarów zamieszczonych w tabeli określ poprawność działania tych wyłączników.

Wyłącznik różnicowoprądowy	Zmierzony prąd różnicowy I_Δ mA
1	35
2	25

A. Oba wyłączniki sprawne.

B. 1 – niesprawny, 2 – sprawny.

C. 1 – sprawny, 2 – niesprawny.

D. Oba wyłączniki niesprawne.

Odpowiedź 1 – niesprawny, 2 – sprawny jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z normami bezpieczeństwa wyłączników różnicowoprądowych, powinny one zadziałać przy określonym prądzie różnicowym. W przypadku wyłącznika EFI-2 25/0,03 wymagana wartość prądu różnicowego wynosi 30 mA. Wyłącznik nr 1 zadziałał przy prądzie 35 mA, co oznacza, że przekracza dopuszczalny poziom i nie jest w stanie skutecznie chronić przed porażeniem prądem elektrycznym. Natomiast wyłącznik nr 2 zadziałał przy prądzie 25 mA, co jest zgodne z wymaganiami i wskazuje na jego sprawność. W praktyce, poprawne działanie wyłączników różnicowoprądowych jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników instalacji elektrycznych, ponieważ ich zadaniem jest ochrona przed skutkami prądów uziemiających i porażeniem. Regularne testowanie tych urządzeń zgodnie z normami PN-EN 61008 jest zalecane, aby zapewnić ich niezawodność i efektywność w warunkach użytkowania.

Pytanie 14

W jakim zakresie powinien znajdować się mierzony rzeczywisty prąd różnicowy I_N wyłącznika różnicowoprądowego typu AC w odniesieniu do jego wartości znamionowej, aby był dopuszczony do użytkowania?

A. Od 0,3 IN do 1,0 IN

B. Od 0,5 IN do 1,2 IN

C. Od 0,3 IN do 0,8 IN

D. Od 0,5 IN do 1,0 IN

Pomierzony rzeczywisty prąd różnicowy I_N wyłącznika różnicowoprądowego typu AC powinien mieścić się w granicach od 0,5 I_N do 1,0 I_N, co zapewnia jego prawidłowe działanie i bezpieczeństwo użytkowania. Zgodnie z normami, takimi jak PN-EN 61008-1, wyłączniki różnicowoprądowe powinny wykazywać zdolność do prawidłowego działania w tym zakresie, aby skutecznie chronić przed porażeniem prądem elektrycznym. W praktyce, jeśli zmierzony prąd różnicowy mieści się w tych granicach, to oznacza, że urządzenie działa w optymalnym zakresie i jest w stanie skutecznie wykrywać niewielkie prądy upływowe, które mogą wskazywać na uszkodzenia izolacji lub inne problemy w instalacji elektrycznej. Przykładowo, w przypadku instalacji w budynkach mieszkalnych, regularne testowanie wyłączników różnicowoprądowych na poziomie 0,5 I_N do 1,0 I_N pozwala na zapewnienie bezpieczeństwa mieszkańców oraz utrzymanie instalacji w dobrym stanie technicznym.

Pytanie 15

Który z poniższych środków ostrożności nie jest wymagany do bezpiecznego przeprowadzenia prac na linii napowietrznej odłączonej od zasilania?

A. Używanie sprzętu izolacyjnego

B. Uziemienie odłączonej linii

C. Zarządzanie pracą w grupie

D. Ogrodzenie obszaru pracy

Odpowiedź 'Stosowanie sprzętu izolacyjnego' jest prawidłowa, ponieważ w przypadku prac przy linii napowietrznej, która jest wyłączona spod napięcia, nie ma konieczności stosowania sprzętu izolacyjnego. Sprzęt izolacyjny, taki jak rękawice i narzędzia, jest niezbędny w sytuacjach, gdy istnieje ryzyko wystąpienia wysokiego napięcia. W przypadku linii, która jest bezpiecznie wyłączona, nie ma takiego ryzyka, co oznacza, że użycie sprzętu izolacyjnego nie jest wymagane. Mimo to, w praktyce zaleca się stosowanie sprzętu ochronnego dla pewności, zwłaszcza gdy pracownicy nie mają pełnej pewności co do stanu instalacji. Dodatkowo, w wielu branżach stosuje się zasady BHP, które zalecają zachowanie ostrożności i przygotowanie do ewentualnych awarii, nawet gdy urządzenia są wyłączone. Standardy, takie jak normy ISO i PN, podkreślają znaczenie bezpieczeństwa pracy oraz stosowania odpowiednich procedur i praktyk przy wszelkich czynnościach związanych z energią elektryczną.

Pytanie 16

Jak wymiana uzwojenia pierwotnego na inne, wykonane z drutów nawojowych o podwójnym przekroju i tej samej liczbie zwojów, wpłynie na działanie transformatora, przy zachowanym uzwojeniu wtórnym?

A. Wzrasta napięcie na końcówkach uzwojenia wtórnego

B. Zwiększy się efektywność transformatora

C. Zredukuje się moc pobierana z transformatora

D. Zmaleje napięcie na końcówkach uzwojenia wtórnego

Wymiana uzwojenia pierwotnego na druty o większym przekroju, przy tej samej liczbie zwojów, wpływa korzystnie na sprawność transformatora. Zwiększenie przekroju drutów prowadzi do obniżenia oporu elektrycznego uzwojenia, co w efekcie zmniejsza straty mocy na skutek efektu Joule'a (straty I²R). To oznacza, że przy tej samej wartości prądu, straty ciepła w uzwojeniu pierwotnym będą mniejsze, co przekłada się na wyższą sprawność całego urządzenia. W praktyce, zastosowanie drutów o większym przekroju jest zgodne z zasadami inżynierii, gdzie dąży się do minimalizacji strat energii oraz poprawy efektywności energetycznej urządzeń. W przemyśle energetycznym, efektywność transformatorów jest kluczowa, ponieważ ma bezpośredni wpływ na zużycie energii i koszty operacyjne. Na przykład, w elektrowniach i stacjach transformacyjnych stosuje się takie rozwiązania, aby zminimalizować straty energii i poprawić parametry pracy urządzeń.

Pytanie 17

Korzystając z tabeli, w której zamieszczono dopuszczalne wartości obciążalności prądowej długotrwałej, dobierz przekrój przewodów jednożyłowych typu DY do wykonania trójfazowego obwodu instalacji mieszkaniowej ułożonej w rurach. Obwód ma zasilać odbiorniki energii elektrycznej o łącznej mocy znamionowej 16 kVA przy napięciu znamionowym 400 V.

	Przekrój przewodu mm²	Jeden lub kilka przewodów 1-żyłowych ułożonych w rurze		Przewody płaszczowe, rurowe, wtynkowe		Przewody gołe
	Przekrój przewodu mm²	Żyła Cu, A	Żyła Al., A	Żyła Cu, A	Żyła Al, A	Żyła Cu, A	Żyła Al, A
A.	1,0	11	-	15	-	19	-
B.	1,5	15	-	18	-	24	-
C.	2,5	20	15	26	20	32	26
D.	4,0	25	20	34	27	42	33

A. B.

B. D.

C. C.

D. A.

Odpowiedź D jest poprawna, ponieważ została oparta na właściwych obliczeniach. Aby dobrać odpowiedni przekrój przewodów jednożyłowych typu DY, należy najpierw obliczyć prąd obciążenia obwodu trójfazowego. Moc znamionowa wynosząca 16 kVA przy napięciu 400 V prowadzi do obliczenia prądu obciążenia jako 16 kVA / (√3 * 400 V) co daje około 23.09 A. Z tabeli obciążalności prądowej wynika, że przewód o przekroju 4 mm² ma obciążalność 25 A, co przewyższa wymaganą wartość prądu. W praktyce, stosowanie odpowiednich przekrojów przewodów jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i niezawodności instalacji elektrycznych. Przewody o niewłaściwym przekroju mogą się przegrzewać, co może prowadzić do uszkodzeń, a nawet pożaru. W zainstalowanych systemach elektrycznych zaleca się także stosowanie kabelków o zapasie mocy, co pozwala na przyszłe rozbudowy instalacji oraz może pomóc w uniknięciu potencjalnych problemów.

Pytanie 18

Jakie urządzenia są najmniej podatne na obecność wyższych harmonicznych w napięciu oraz prądzie zasilającym?

A. Transformatory

B. Lampy wyładowcze

C. Piece grzewcze

D. Silniki indukcyjne

Piece grzewcze to takie urządzenia, które radzą sobie całkiem dobrze nawet z wyższymi harmonicznymi napięcia i prądów. W przeciwieństwie do silników indukcyjnych czy transformatorów, które mogą mieć z tym poważne problemy, piece grzewcze zamieniają energię elektryczną w ciepło. To oznacza, że ich działanie nie zależy od kształtu fali zasilającej, więc są dość odporne na różne zniekształcenia. Jeśli chodzi o standardy, jak IEC 61000, które dotyczą odporności na zakłócenia elektromagnetyczne, to piece grzewcze mogą dobrze działać nawet w trudnych warunkach z dużymi zniekształceniami harmonicznymi. W przemyśle piece grzewcze, na przykład elektryczne piekarniki w piekarni czy systemy ogrzewania, mogą pracować stabilnie i efektywnie, co sprawia, że są popularnym wyborem tam, gdzie jakość zasilania może nastręczać problemów.

Pytanie 19

Aby przeprowadzić pomiar rezystancji metodą techniczną, należy przygotować

A. mostek Wheatstone'a

B. mostek Thomsona

C. omomierz oraz woltomierz

D. amperomierz i woltomierz

Prawidłowa odpowiedź to wykorzystanie amperomierza i woltomierza do pomiaru rezystancji metodą techniczną. Pomiar rezystancji w tym przypadku opiera się na zasadzie Ohma, według której rezystancja (R) jest równa napięciu (U) podzielonemu przez natężenie prądu (I), czyli R = U/I. Amperomierz służy do pomiaru natężenia prądu płynącego przez obwód, natomiast woltomierz mierzy spadek napięcia na rezystorze. Dzięki temu można uzyskać dokładne wartości rezystancji, które są istotne w różnych zastosowaniach, od projektowania obwodów elektronicznych po diagnostykę sprzętu elektrycznego. Zastosowanie tej metody pomiarowej jest zgodne z dobrymi praktykami inżynieryjnymi, ponieważ zapewnia dokładność i wiarygodność wyników. Warto również zaznaczyć, że metody techniczne pomiaru rezystancji powinny być stosowane w odpowiednich warunkach, aby uniknąć błędów pomiarowych, takich jak zakłócenia elektromagnetyczne czy niewłaściwe ustawienia urządzeń pomiarowych.

Pytanie 20

W ramce zamieszczono wybrane parametry silnika trójfazowego. Jakie zakresy cewek prądowych i napięciowych watomierzy należy wybrać, aby w układzie Arona zmierzyć moc pobieraną przez silnik zasilany napięciem 3×400 V, 50 Hz i obciążony znamionowo przy połączeniu w gwiazdę?

Silnik 3^~   Typ 1E2-90S-4 S1
1,1 kW   3,2/1,8 A   Izol. F
IP55   1420 obr/min   cosφ 0,75
230/400 V   50 Hz

A. In = 1 A, Un = 200 V

B. In = 1 A, Un = 400 V

C. In = 2 A, Un = 400 V

D. In = 2 A, Un = 200 V

Wybór zakresu cewek prądowych i napięciowych watomierza w układzie Arona jest kluczowy dla dokładnych pomiarów mocy silnika trójfazowego. W tym przypadku, znamionowy prąd silnika wynosi 1,8 A, co oznacza, że cecha cewki prądowej powinna być dostosowana do wyższej wartości, aby zminimalizować ryzyko przeciążenia. Dlatego wybór 2 A dla cewek prądowych jest uzasadniony. Co więcej, napięcie znamionowe silnika wynosi 400 V w układzie gwiazda, co odpowiada napięciu międzyfazowemu. Zastosowanie cewki napięciowej o wartości 400 V zapewnia, że pomiar będzie dokonany w odpowiednim zakresie, co jest zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi. Takie podejście nie tylko zapewnia precyzyjność, ale również bezpieczeństwo operacyjne, gdyż pozwala na uniknięcie przeciążeń, które mogą prowadzić do uszkodzeń sprzętu. W praktyce, dobór odpowiednich zakresów cewek prądowych i napięciowych jest kluczowy dla prawidłowego monitorowania i zarządzania pracą silników trójfazowych, co jest istotne dla efektywności energetycznej i długowieczności urządzeń. Dobrze dobrany sprzęt pomiarowy może również przyczynić się do zmniejszenia kosztów operacyjnych, co jest istotne w obszarze przemysłowym.

Pytanie 21

W jakim przypadku w instalacji elektrycznej niskiego napięcia powinno się wykonać pomiary kontrolne (sprawdzenie ciągłości przewodów, pomiary rezystancji izolacji, weryfikacja samoczynnego wyłączania napięcia)?

A. Po modernizacji instalacji

B. Po zadziałaniu zabezpieczeń

C. Po przeciążeniu urządzenia

D. Po naprawie zabezpieczeń

Prawidłowa odpowiedź "Po modernizacji instalacji" jest zgodna z przyjętymi standardami i dobrymi praktykami w zakresie bezpieczeństwa instalacji elektrycznych. Modernizacja instalacji, w tym zmiany w układzie, dodanie nowych obwodów lub urządzeń oraz wymiana komponentów, może wprowadzić nowe ryzyko. Dlatego po każdej modernizacji konieczne jest przeprowadzenie pomiarów kontrolnych, aby upewnić się, że instalacja spełnia wymogi norm i jest bezpieczna w użytkowaniu. Pomiary te obejmują sprawdzenie ciągłości przewodów, co jest niezbędne do zapewnienia, że nie ma przerw w obwodach, oraz pomiary rezystancji izolacji, które pomagają ocenić stan izolacji przewodów. Dodatkowo, sprawdzenie samoczynnego wyłączania napięcia jest kluczowe dla ochrony przed porażeniem elektrycznym. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest sytuacja, w której po zainstalowaniu nowych gniazdek lub oświetlenia, technik elektryk przeprowadza te kontrole, aby zagwarantować, że wszelkie zmiany nie wpłynęły negatywnie na bezpieczeństwo instalacji.

Pytanie 22

W skład badań eksploatacyjnych silnika klatkowego wchodzi pomiar

A. natężenia pola magnetycznego rozproszenia

B. stratności magnetycznej blach stojana

C. rezystancji uzwojeń stojana

D. rezystancji uzwojeń wirnika

Pomiar rezystancji uzwojeń stojana jest kluczowym elementem badań eksploatacyjnych silnika klatkowego, ponieważ pozwala na ocenę stanu technicznego silnika oraz jego efektywności. Wysoka rezystancja może wskazywać na uszkodzenia uzwojeń, które mogą prowadzić do przegrzewania i obniżenia sprawności energetycznej silnika. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest regularna konserwacja silników w przemyśle, gdzie monitorowanie rezystancji uzwojeń pozwala na wczesne wykrycie potencjalnych awarii. Zgodnie z normą IEC 60034, regularne pomiary rezystancji oraz analiza ich trendów mogą być wykorzystane do planowania działań prewencyjnych, co znacząco wydłuża żywotność maszyny i zwiększa bezpieczeństwo pracy. Dodatkowo, wiedza na temat rezystancji uzwojeń stoi w związku z szerszym zagadnieniem strat w silnikach elektrycznych, co jest kluczowe dla optymalizacji zużycia energii w zakładach przemysłowych.

Pytanie 23

Poniżej przedstawiono wybrane parametry silnika trójfazowego. Jakie zakresy cewek prądowych oraz napięciowych watomierzy powinny być dobrane, aby w układzie Arona zmierzyć moc pobieraną przez silnik zasilany napięciem 3×400 V, 50 Hz i pracujący z obciążeniem znamionowym przy połączeniu w gwiazdę?

Silnik 3~ Typ IE2-90S-4 S1
1,1 kW 3,2/1,8 A Izol. F
IP 55 1420 obr/min cosφ 0,75
230/400 V 50 Hz

A. In = 2 A, Un = 200 V

B. In = 1 A, Un = 200 V

C. In = 1 A, Un = 400 V

D. In = 2 A, Un = 400 V

Odpowiedź In = 2 A, Un = 400 V jest poprawna, ponieważ silnik zasilany jest napięciem 3×400 V i ma znamionowy prąd 3,2 A. Przy połączeniu w gwiazdę prąd w każdej fazie silnika wynosi Iz = 3,2 A, co oznacza, że wybierając zakres prądowy, wartość 2 A jest najbardziej odpowiednia, gdyż w praktyce przy pomiarach można zastosować urządzenia o wyższych zakresach. W przypadku napięcia, wybór 400 V jest również adekwatny, ponieważ to napięcie odpowiada zasilaniu silnika. Warto zwrócić uwagę, że stosowanie watomierzy z zakresami dostosowanymi do rzeczywistych parametrów pracy urządzeń jest kluczowe dla uzyskania dokładnych wyników pomiarów. Przykładem zastosowania takiej konfiguracji może być monitorowanie efektywności energetycznej silników w przemyśle, co pozwala na optymalizację zużycia energii oraz minimalizację strat. Dobrą praktyką w takich zastosowaniach jest również regularne kalibrowanie sprzętu pomiarowego oraz stosowanie urządzeń zgodnych z normami IEC 61010, co zapewnia bezpieczeństwo oraz dokładność pomiarów.

Pytanie 24

Podczas eksploatacji trójfazowego silnika indukcyjnego, który był obciążony momentem znamionowym, doszło do nagłego spadku prędkości obrotowej silnika, a jednocześnie zwiększyła się głośność jego pracy. Najbardziej prawdopodobną przyczyną tego zjawiska jest

A. zadziałanie zabezpieczenia termicznego

B. zanik napięcia w jednej fazie

C. wzrost częstotliwości napięcia sieci

D. zadziałanie wyłącznika różnicowoprądowego

Zanik napięcia w jednej fazie jest najczęstszą przyczyną nagłego zmniejszenia prędkości obrotowej trójfazowego silnika indukcyjnego. W przypadku, gdy jedna z faz silnika przestaje dostarczać energię, silnik działa w trybie dwu-fazowym. W takiej sytuacji moment obrotowy silnika znacząco spada, co prowadzi do zmniejszenia prędkości obrotowej. Dodatkowo, silnik może emitować zwiększony hałas, ponieważ nieprawidłowa praca silnika może generować wibracje i dodatkowe obciążenia. W praktyce, w celu zabezpieczenia silnika przed takimi sytuacjami, stosuje się różne systemy monitorowania i zabezpieczeń, takie jak automatyczne wyłączniki, które detekują zanik napięcia i odłączają silnik od zasilania, co zapewnia jego bezpieczeństwo. Zgodnie z normami IEC dotyczących silników elektrycznych, regularne sprawdzanie układów zasilających oraz instalacja odpowiednich zabezpieczeń jest kluczowe dla zapobiegania uszkodzeniom silnika i jego awariom. Ponadto, należy prowadzić systematyczną konserwację oraz inspekcje, aby zapewnić niezawodność i efektywność pracy urządzeń elektrycznych.

Pytanie 25

Zmierzone parametry rezystancji cewki stycznika umiejscowionej w obwodzie sterującym silnikiem wynoszą 0 Ω. Na tej podstawie można wnioskować, że

A. cewka stycznika działa prawidłowo

B. cewka stycznika jest uszkodzona

C. przewód neutralny jest odłączony

D. przewód fazowy jest odłączony

Pomiar rezystancji cewki stycznika wynoszący 0 Ω wskazuje na zwarcie w obwodzie, co sugeruje, że cewka stycznika jest uszkodzona. W normalnych warunkach cewka powinna mieć określoną rezystancję, zazwyczaj w zakresie od kilku omów do kilkuset omów, w zależności od specyfikacji. Cewki styczników są projektowane tak, aby w momencie włączenia generować pole magnetyczne, które uruchamia mechanizm zamykający styki. Zwarcie może być skutkiem zniszczenia izolacji lub uszkodzenia uzwojenia. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest diagnostyka w układach sterowania silnikami, gdzie uszkodzone cewki mogą prowadzić do awarii całego systemu. W takich sytuacjach zgodnie z najlepszymi praktykami należy wymieniać uszkodzone komponenty, aby zapewnić niezawodność i bezpieczeństwo operacji, a także unikać potencjalnych zagrożeń elektrycznych. Zrozumienie tego zjawiska jest kluczowe dla techników i inżynierów pracujących w dziedzinie automatyki i elektrotechniki.

Pytanie 26

Obwód typu SELV powinien być zasilany z sieci energetycznej poprzez

A. autotransformator

B. transformator bezpieczeństwa

C. rezystor w układzie szeregowym

D. dzielnik napięcia

Transformator bezpieczeństwa jest kluczowym elementem zasilania obwodów SELV (Separated Extra Low Voltage), który zapewnia izolację i bezpieczeństwo użytkowników. Takie zasilanie charakteryzuje się niskim napięciem, co minimalizuje ryzyko porażenia prądem oraz innych niebezpieczeństw. Transformator bezpieczeństwa działa poprzez separację obwodu niskonapięciowego od sieci zasilającej, dzięki czemu nie ma bezpośredniego połączenia ze źródłem wysokiego napięcia. Przykładem zastosowania transformatorów bezpieczeństwa mogą być systemy oświetlenia w obiektach użyteczności publicznej, gdzie zapewnia się wysokie bezpieczeństwo, zwłaszcza w miejscach narażonych na kontakt z wodą, takich jak łazienki czy baseny. Zastosowanie transformatora bezpieczeństwa jest zgodne z normami, takimi jak IEC 60364 oraz dyrektywami Unii Europejskiej, które podkreślają znaczenie stosowania urządzeń zapewniających bezpieczeństwo elektryczne. Dzięki tym rozwiązaniom można znacząco zredukować ryzyko wypadków związanych z elektrycznością.

Pytanie 27

Jak można podnieść moc bierną indukcyjną oddawaną do sieci przez działającą w elektrowni prądnicę synchroniczną przy niezmiennej mocy czynnej?

A. Zwiększając prąd wzbudzenia

B. Zmniejszając prąd wzbudzenia

C. Zwiększając moment napędowy

D. Zmniejszając moment napędowy

Zmniejszanie prądu wzbudzenia nie tylko nie pozwala na zwiększenie mocy biernej indukcyjnej, ale wręcz przeciwnie, może prowadzić do jej zmniejszenia. Przy niższym prądzie wzbudzenia strumień magnetyczny w wirniku zostaje osłabiony, co w konsekwencji ogranicza zdolność prądnicy do wytwarzania mocy biernej. Taki błąd myślowy wynika z nieporozumienia dotyczącego relacji między prądem wzbudzenia a mocą bierną. Często przyjmuje się, że zmniejszanie prądu wzbudzenia prowadzi do zmniejszenia obciążenia, co jest prawdą w kontekście mocy czynnej, jednak w przypadku mocy biernej działa to w odwrotny sposób. Podobnie, zmniejszanie momentu napędowego nie ma wpływu na zwiększenie mocy biernej, ponieważ moment napędowy jest związany z mocą czynną i obciążeniem maszyny. Zmniejszenie momentu napędowego może prowadzić do obniżenia prędkości obrotowej prądnicy, co może skutkować niewystarczającą produkcją zarówno mocy czynnej, jak i biernej. Zwiększanie momentu napędowego z kolei może być pomocne w innych kontekstach, ale sama w sobie nie dostarczy dodatkowej mocy biernej, jeśli nie zostanie skorelowane z odpowiednią regulacją prądu wzbudzenia. W związku z tym, kluczowe jest zrozumienie, że regulacja wzbudzenia jest decydującym czynnikiem w zarządzaniu mocą bierną w systemach elektroenergetycznych.

Pytanie 28

Jakim kolorem należy oznaczać nieizolowany przewód uziemiający punkt gwiazdowy transformatora SN/nn, który zasilają sieć TN-C, gdy jest wykonany w formie taśmy?

A. Zielony

B. Jasnoniebieski

C. Czarny

D. Żółto-zielony

Barwa żółto-zielona jest standardowym oznaczeniem przewodów uziemiających oraz przewodów ochronnych w systemach elektroenergetycznych. Zgodnie z normą PN-EN 60446, która reguluje oznaczenia kolorystyczne przewodów elektrycznych, żółto-zielony kolor jednoznacznie wskazuje na przewody uziemiające, co ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa użytkowników oraz minimalizację ryzyka błędów związanych z nieprawidłowym podłączeniem przewodów. W przypadku punktu gwiazdowego transformatora SN/nn, zastosowanie przewodu uziemiającego w barwie żółto-zielonej jest kluczowe dla zapewnienia skutecznej ochrony przed porażeniem elektrycznym oraz dla prawidłowego funkcjonowania systemów zabezpieczeń. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy obejmuje nie tylko instalacje elektryczne w budynkach, ale także w infrastrukturze przemysłowej, gdzie bezpieczeństwo urządzeń i ludzi jest priorytetem. Warto pamiętać, że stosowanie właściwych barw przewodów jest istotnym elementem bezpieczeństwa, a ich niewłaściwe oznaczenie może prowadzić do poważnych konsekwencji.

Pytanie 29

Jakie będą konsekwencje podniesienia częstotliwości napięcia zasilającego stojan w trakcie działania trójfazowego silnika indukcyjnego?

A. Nawrót wirnika silnika

B. Spadek prędkości obrotowej wirnika silnika

C. Wzrost prędkości obrotowej wirnika silnika

D. Całkowite zniszczenie wirnika silnika

Zwiększenie częstotliwości napięcia zasilania stojana trójfazowego silnika indukcyjnego prowadzi do podwyższenia prędkości obrotowej wirnika zgodnie z zasadą synchronizacji. W silnikach indukcyjnych prędkość obrotowa wirnika jest ściśle związana z częstotliwością zasilania, co wynika z relacji: n = 120 * f / p, gdzie n to prędkość obrotowa w obr/min, f to częstotliwość w Hz, a p to liczba par biegunów. Zwiększenie częstotliwości powoduje, że wirnik osiąga wyższą prędkość, co ma zastosowanie w różnych procesach przemysłowych, gdzie wymagana jest regulacja prędkości napędu, na przykład w systemach transportowych czy w automatyce przemysłowej. W praktyce możemy wykorzystać falowniki, które umożliwiają precyzyjne sterowanie częstotliwością, a tym samym prędkością obrotową silnika, co optymalizuje zużycie energii i zwiększa efektywność procesów. Warto również zauważyć, że zgodnie z normami IEC 60034, projektowanie systemów napędowych powinno uwzględniać odpowiednie parametry zasilania, co wpływa na trwałość i wydajność silników."

Pytanie 30

Na jaką wartość krotności prądu znamionowego silnika klatkowego trójfazowego, który napędza hydrofor w gospodarstwie domowym, powinno się ustawić zabezpieczenie termiczne?

A. 1,1 ∙ In

B. 1,4 ∙ In

C. 0,8 ∙ In

D. 2,2 ∙ In

Odpowiedź 1,1 ∙ In jest poprawna, ponieważ zabezpieczenie termiczne silnika klatkowego trójfazowego powinno być dobrane w taki sposób, aby mogło one skutecznie chronić silnik przed przegrzaniem w normalnych warunkach pracy oraz w czasie rozruchu. W praktyce, standardowe ustawienie zabezpieczeń termicznych dla silników elektrycznych, zgodne z normami, zakłada, że maksymalne obciążenie nie powinno przekraczać 1,1-krotności prądu znamionowego In. Ustawienie to uwzględnia zarówno chwilowe przeciążenia, jak i okresy pracy silnika przy pełnym obciążeniu, zapewniając jednocześnie odpowiednią ochronę przed nadmiernym wzrostem temperatury. Ważne jest, aby zabezpieczenie termiczne nie było ustawione zbyt nisko, co mogłoby prowadzić do nadmiernych wyłączeń systemu, ani zbyt wysoko, co z kolei mogłoby skutkować uszkodzeniem silnika. Przykładowo, w instalacjach hydroforowych w gospodarstwach domowych, silniki często pracują w warunkach zmiennego obciążenia, dlatego dostosowanie ustawienia na poziomie 1,1 ∙ In zapewnia optymalną równowagę między ochroną a dostępnością mocy.

Pytanie 31

W jaki sposób zmieni się spadek napięcia na przewodzie zasilającym przenośny odbiornik, jeśli zamienimy przewód OWY 5×4 mm² o długości 5 m na przewód OWY 5×6 mm² o długości 15 m?

A. Zmniejszy się trzykrotnie

B. Zwiększy się dwukrotnie

C. Zwiększy się trzykrotnie

D. Zmniejszy się dwukrotnie

Odpowiedź, że spadek napięcia na przewodzie zasilającym odbiornik przenośny zwiększy się dwukrotnie, jest poprawna z perspektywy prawa Ohma oraz zasad obliczania spadku napięcia. Spadek napięcia (U) na przewodniku oblicza się według wzoru U = I * R, gdzie I to prąd płynący przez przewód, a R to oporność przewodu. Oporność przewodu wyrażona jest wzorem R = ρ * (L/A), gdzie ρ to oporność właściwa materiału, L to długość przewodu, a A to jego pole przekroju. Zastępując przewód OWY 5×4 mm² o długości 5 m przewodem OWY 5×6 mm² o długości 15 m, zwiększamy długość przewodu trzykrotnie (15 m do 5 m) oraz zmniejszamy pole przekroju o 1,5 razy (4 mm² do 6 mm²). Mimo większego pola przekroju nowego przewodu, jego długość powoduje, że spadek napięcia wzrasta. W praktyce oznacza to, że dla zastosowań wymagających długich przewodów zasilających, dobór odpowiedniego przekroju przewodu jest kluczowy, aby zminimalizować straty energetyczne i zapewnić stabilność zasilania. Dostosowywanie długości i przekrojów przewodów jest zgodne z normą PN-IEC 60364, która zaleca obliczanie spadków napięcia dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności instalacji elektrycznych.

Pytanie 32

Jaki stopień ochrony powinien posiadać silnik trójfazowy eksploatowany w pomieszczeniu narażonym na wybuch?

A. IP56

B. IP00

C. IP34

D. IP11

Wybór niewłaściwego stopnia ochrony IP dla silnika trójfazowego w pomieszczeniach zagrożonych wybuchem może prowadzić do poważnych konsekwencji. Stopień IP34, na przykład, zapewnia jedynie ograniczoną ochronę przed pyłem oraz wodą, co jest niewystarczające w kontekście stref Ex, gdzie ryzyko zapłonu jest znacznie podwyższone. Takie podejście może wynikać z błędnego przekonania, że wystarczy podstawowa ochrona przed zanieczyszczeniami, co jest dużym niedopatrzeniem. IP11 zapewnia jedynie ochronę przed dużymi obiektami stałymi, ale nie chroni przed wodą, co czyni go całkowicie nieodpowiednim dla środowisk przemysłowych. Zastosowanie stopnia IP00, który nie oferuje żadnej ochrony, może prowadzić do natychmiastowego uszkodzenia silnika. Kluczowym błędem jest także bagatelizowanie znaczenia standardów takich jak ATEX, które nakładają surowe wymagania dotyczące bezpieczeństwa w strefach zagrożonych wybuchem. Wybór odpowiedniego stopnia ochrony powinien być oparty na dokładnej analizie ryzyka, co jest kluczowe dla zapewnienia nie tylko efektywności operacyjnej, ale także bezpieczeństwa pracowników oraz ochrony środowiska. Wnioskując, niewłaściwy dobór stopnia ochrony może skutkować nie tylko uszkodzeniem urządzeń, ale także poważnymi zagrożeniami dla zdrowia i życia ludzi.

Pytanie 33

Dla układu o parametrach U₀ = 230 V, Ia = 100 A oraz Z_s = 3,1 Ω działającego w systemie TN-C nie działa efektywnie dodatkowa ochrona przed porażeniem prądem, ponieważ

A. opór izolacji miejsca pracy jest zbyt duży

B. impedancja sieci zasilającej jest zbyt niska

C. opór uziemienia jest zbyt niski

D. impedancja pętli zwarcia jest zbyt duża

Odpowiedzi wskazujące na problemy z rezystancją izolacji stanowiska oraz rezystancją uziomu bazują na niepełnym zrozumieniu mechanizmów ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym w kontekście układów TN-C. Rezystancja izolacji odnosi się do zdolności izolacji przewodów do zapobiegania przepływowi prądu do ziemi, co jest istotne, ale nie wpływa bezpośrednio na skuteczność działania zabezpieczeń w przypadku zwarcia. Niska rezystancja izolacji może być korzystna, ale nie rozwiązuje problemu, jeśli impedancja pętli zwarcia jest zbyt wysoka, co jest kluczowe dla prawidłowego działania zabezpieczeń. Z kolei rezystancja uziomu, która jest zbyt mała, również nie jest czynnikiem wpływającym na bezpieczeństwo w tym kontekście, gdyż może prowadzić do sytuacji, w której prąd zwarciowy nie osiągnie wymaganych wartości do zadziałania zabezpieczeń. Typowym błędem myślowym jest utożsamianie niskiej rezystancji uziomu z poprawnością działania ochrony, podczas gdy to właśnie impedancja pętli zwarcia ma zasadnicze znaczenie. Zrozumienie, że to impedancja pętli zwarcia wpływa na czas reakcji zabezpieczeń, a nie pojedyncze elementy systemu, jest kluczowe dla prawidłowego projektowania i eksploatacji instalacji elektrycznych.

Pytanie 34

Który z poniższych elementów nie jest częścią transformatora energetycznego?

A. Rdzeń magnetyczny

B. Uchwyty do podłączenia przewodów

C. Silnik synchroniczny

D. Izolatory ceramiczne

Transformator energetyczny jest urządzeniem, które służy do zamiany napięcia elektrycznego przy pomocy zjawiska indukcji elektromagnetycznej. Kluczowymi częściami transformatora są rdzeń magnetyczny, uzwojenia oraz izolacja. Rdzeń magnetyczny wykonany z cienkich blach stalowych umożliwia efektywne przenoszenie strumienia magnetycznego. Uzwojenia, które są nawinięte na rdzeń, są wykonane z przewodników miedzianych lub aluminiowych i służą do przenoszenia prądu. Izolacja natomiast zabezpiecza przed zwarciami i przepięciami. Silnik synchroniczny, który jest urządzeniem przetwarzającym energię elektryczną na mechaniczną, nie jest częścią transformatora. Transformator nie posiada elementów ruchomych ani nie generuje momentu obrotowego, co jest charakterystyczne dla silników. Wiedza o różnicach między tymi urządzeniami jest kluczowa dla zrozumienia ich działania i zastosowania w przemyśle energetycznym. Transformator jako urządzenie statyczne jest bardziej efektywny w aplikacjach wymagających zmiany napięcia, podczas gdy silniki synchroniczne są używane do napędzania maszyn.

Pytanie 35

Który z poniższych rodzajów silników wyróżnia się najlepszą kontrolą prędkości obrotowej poprzez modyfikację wartości napięcia zasilającego?

A. Asynchroniczny pierścieniowy

B. Asynchroniczny klatkowy

C. Synchroniczny jawnobiegunowy

D. Prądu stałego

Silniki prądu stałego charakteryzują się doskonałą regulacją prędkości obrotowej, co czyni je idealnym wyborem w aplikacjach wymagających precyzyjnego sterowania. Dzięki prostocie zmiany napięcia zasilającego, można łatwo dostosować prędkość obrotową silnika do konkretnego zadania. Przykłady zastosowania obejmują napędy w robotyce, gdzie wymagana jest zmienna prędkość w zależności od zadań do wykonania, czy też w wentylatorach, gdzie regulacja obrotów wpływa na efektywność energetyczną. W przemyśle, silniki prądu stałego są wykorzystywane w maszynach takich jak dźwigi czy taśmociągi, gdzie precyzyjne zarządzanie prędkością jest kluczowe dla bezpieczeństwa i efektywności procesu. Dobre praktyki wskazują na wykorzystanie kontrolerów PWM (Pulse Width Modulation) do efektywnej regulacji napięcia oraz ograniczenia strat energii. Warto również zauważyć, że silniki te są bardziej odpowiednie do zadań, gdzie wymagana jest często zmiana kierunku obrotów, co również wpływa na ich popularność w różnorodnych aplikacjach.

Pytanie 36

W instalacjach oświetleniowych w mieszkaniach nie wolno używać opraw oświetleniowych stałych i regulowanych wykonanych w klasie ochronności

A. III

B. 0

C. II

D. I

Odpowiedź 0 jest ok, bo w mieszkaniach nie powinniśmy używać opraw oświetleniowych klasy ochronności 0. One nie mają żadnej dodatkowej izolacji, a to znaczy, że mogą być niebezpieczne, zwłaszcza gdy mówimy o kontaktach z prądem. Klasa ochronności 0 nie chroni przed prądami błądzącymi, a to niesie ryzyko, zwłaszcza tam, gdzie są wilgotne powierzchnie, jak w łazienkach. Z norm PN-IEC 61140 i PN-EN 60598 wynika, że najlepiej używać opraw przynajmniej klasy I, które mają uziemienie i dodatkowe zabezpieczenia. W praktyce, jeśli wybierzemy oprawy klasy I lub II, zwiększamy bezpieczeństwo, co w domowych warunkach jest bardzo ważne. W miejscach, gdzie może być woda, naprawdę warto postawić na oprawy odpowiedniej klasy, żeby zminimalizować ryzyko porażenia prądem.

Pytanie 37

Jakie zadanie związane z utrzymaniem sprawności technicznej instalacji elektrycznej spoczywa na dostawcy energii?

A. Okresowa legalizacja, naprawa lub wymiana licznika energii

B. Prowadzenie dokumentacji dotyczącej eksploatacji obiektu

C. Zachowanie zasad bezpieczeństwa korzystania z urządzeń elektrycznych

D. Nadzór nad jakością realizacji prac eksploatacyjnych

Odpowiedź dotycząca okresowej legalizacji, naprawy lub wymiany licznika energii jest poprawna, ponieważ dostawcy energii są odpowiedzialni za zapewnienie, że urządzenia pomiarowe są w dobrym stanie technicznym i zgodne z obowiązującymi normami. Legalizacja licznika oznacza jego zatwierdzenie przez odpowiednie organy, co gwarantuje, że pomiary energii są wiarygodne i zgodne z przepisami prawa. W praktyce, dostawcy przeprowadzają regularne kontrole i konserwacje liczników, aby upewnić się, że działają one z wymaganymi tolerancjami. Na przykład, zgodnie z normą PN-EN 62053-21, liczniki energii elektrycznej muszą być regularnie sprawdzane, aby zapewnić ich dokładność. Dobre praktyki w tym zakresie obejmują również prowadzenie szczegółowej dokumentacji dotyczącej stanu technicznego liczników oraz przeprowadzonych działań, co pozwala na łatwe monitorowanie i zarządzanie infrastrukturą pomiarową. Współpraca między dostawcami a organami regulacyjnymi w zakresie legalizacji liczników jest kluczowa dla utrzymania jakości usług i ochrony konsumentów.

Pytanie 38

Co należy zrobić przed przystąpieniem do pomiaru rezystancji izolacji za pomocą megomierza?

A. Odłączyć zasilanie

B. Zmierzyć napięcie zasilania

C. Podłączyć urządzenie do sieci

D. Uziemić megomierz

Przed pomiarem rezystancji izolacji za pomocą megomierza należy bezwzględnie odłączyć zasilanie badanego obwodu. To kluczowy krok, który zapewnia bezpieczeństwo zarówno osoby wykonującej pomiar, jak i chroni sprzęt przed uszkodzeniem. Megomierz generuje wysokie napięcie, które w połączeniu z istniejącym zasilaniem mogłoby spowodować porażenie elektryczne lub uszkodzenie izolacji. Dodatkowo, odłączenie zasilania pozwala na uzyskanie dokładnych wyników, ponieważ eliminuje wpływ napięcia zasilającego na pomiar. W praktyce, przed rozpoczęciem pomiarów, należy również upewnić się, że obwód nie jest pod napięciem za pomocą odpowiednich narzędzi, takich jak wskaźnik napięcia. Przestrzeganie tych zasad jest zgodne z normami bezpieczeństwa pracy z urządzeniami elektrycznymi, które podkreślają znaczenie odłączenia zasilania przed jakimikolwiek pracami serwisowymi czy pomiarowymi.

Pytanie 39

Jakiego składnika nie powinien mieć kabel zasilający do głównej rozdzielnicy w strefie przemysłowej, która jest klasyfikowana jako niebezpieczna pod względem pożaru?

A. Obudowy stalowej.

B. Żył z aluminium.

C. Pokrywy polietylenowej.

D. Zewnętrznego splotu włóknistego.

Zewnętrzny oplot włóknisty nie jest odpowiednim elementem w przypadku kabli zasilających używanych w pomieszczeniach przemysłowych o podwyższonym ryzyku pożarowym. W takich środowiskach kluczowe jest zapewnienie wysokiego poziomu ochrony przed działaniem ognia oraz substancji chemicznych. Oplot włóknisty, choć lekki i elastyczny, nie oferuje wystarczającej odporności na wysokie temperatury ani zabezpieczenia przed rozprzestrzenieniem się ognia. W praktyce, kable w takich strefach powinny posiadać pancerz stalowy, który chroni przed mechanicznymi uszkodzeniami oraz powłokę polietylenową, która zapewnia odpowiednią odporność na ogień. Zastosowanie takich materiałów jest zgodne z normami, takimi jak PN-EN 50575, która określa wymagania dotyczące kabli w kontekście ochrony przeciwpożarowej. Warto również pamiętać, że odpowiednia konstrukcja kabli zasilających może mieć kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa całego systemu zasilania w obiektach przemysłowych.

Pytanie 40

Które z wymienionych działań podczas instalacji elektrycznych do 1 kV wymagają wydania polecenia?

A. Codzienne, wskazane w instrukcji eksploatacji

B. Okresowe, określone w planie przeglądów

C. Związane z ochroną urządzeń przed zniszczeniem

D. Związane z ochroną zdrowia i życia ludzi

Odpowiedzi sugerujące, że codzienne czynności związane z instalacjami elektrycznymi do 1 kV, ratowanie urządzeń przed zniszczeniem oraz ratowanie zdrowia i życia ludzkiego nie wymagają wydania polecenia, opierają się na nieporozumieniach dotyczących procedur bezpieczeństwa. Codzienne działania powinny być realizowane zgodnie z instrukcjami eksploatacyjnymi, które mogą zawierać wytyczne dotyczące bezpieczeństwa, jednak nie zwalniają one z obowiązku dokumentacji i formalności. Ratowanie urządzeń przed zniszczeniem nie oznacza, że można działać bez uprzedniego zlecenia; wręcz przeciwnie, wszelkie działania powinny być dokładnie zaplanowane i zatwierdzone w celu uniknięcia dodatkowych szkód. Z kolei ratowanie zdrowia i życia ludzkiego, choć jest najwyższym priorytetem, również wymaga odpowiedniego zarządzania, aby działania podejmowane w sytuacjach awaryjnych były skuteczne i zgodne z procedurami wytycznymi. W praktyce, brak formalnego wydania polecenia może prowadzić do chaosu oraz niebezpieczeństwa w sytuacjach, które wymagają precyzyjnych działań i koordynacji. Należy pamiętać, że zgodność z procedurami i standardami jest kluczowa dla zapewnienia bezpieczeństwa i skuteczności działań w obszarze elektryki.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej