Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik analityk
Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
Data rozpoczęcia: 19 maja 2025 17:06
Data zakończenia: 19 maja 2025 17:26

Egzamin zdany!

Wynik: 23/40 punktów (57,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Jakie procedury powinny być stosowane podczas ustalania miana roztworu?

A. Ustalanie miana roztworu polega na dokładnym określeniu stężenia roztworu, w reakcji z roztworem substancji podstawowej o precyzyjnie znanym stężeniu

B. Ustalanie miana roztworu polega na starannym zagęszczeniu roztworu, aby osiągnąć wcześniej ustalone stężenie

C. Ustalanie miana każdego roztworu powinno być wykonane natychmiast po jego przygotowaniu

D. Ustalanie miana roztworu polega na dokładnym rozcieńczeniu roztworu, aby uzyskać wcześniej zaplanowane stężenie

Nastawianie miana roztworu to kluczowy proces w chemii analitycznej, który polega na dokładnym ustaleniu stężenia roztworu przez reakcję z roztworem substancji podstawowej o znanym stężeniu. Ta metoda jest niezwykle istotna, ponieważ precyzyjne określenie miana roztworu pozwala na uzyskanie wiarygodnych wyników analitycznych. Na przykład, w przypadku titracji, przy użyciu roztworu wzorcowego o znanym stężeniu, możemy ustalić stężenie substancji analitowanej, co ma kluczowe znaczenie w laboratoriach chemicznych oraz w badaniach jakościowych i ilościowych. Zgodnie z dobrą praktyką laboratoryjną, należy zapewnić, aby roztwory wzorcowe były przygotowane i przechowywane w odpowiednich warunkach, aby ich stężenie pozostało niezmienne. Ważne jest także wykonywanie pomiarów pod kontrolą określonych protokołów i standardów, jak np. ISO 17025, które zapewniają wysoką jakość i dokładność wyników pomiarów.

Pytanie 2

Odważka analityczna przygotowana w fabryce zawiera 0,1 mola EDTA. Posiadając taką jedną odważkę analityczną, jakie roztwory można przygotować?

A. 500 cm3 roztworu o stężeniu 0,2000 mol/dm3

B. 1000 cm3 roztworu o stężeniu 0,0100 mol/dm3

C. 100 cm3 roztworu o stężeniu 0,0100 mol/dm3

D. 2000 cm3 roztworu o stężeniu 0,2000 mol/dm3

Przygotowanie roztworu o stężeniu 0,0100 mol/dm3 w objętości 100 cm3 lub 1000 cm3 na podstawie danych z pytania jest niepoprawne z perspektywy obliczeń stężenia molowego. W przypadku pierwszej z tych odpowiedzi, gdy planujemy uzyskać stężenie 0,0100 mol/dm3, obliczamy: n = C * V, czyli n = 0,0100 mol/dm3 * 0,1 dm3 = 0,001 mol. Aby uzyskać 0,1 mola EDTA z odważki, potrzebowalibyśmy znacznie większej objętości roztworu, co przekracza dostępne możliwości. Podobnie w przypadku 1000 cm3 roztworu o stężeniu 0,0100 mol/dm3, obliczenia prowadzą do jeszcze większych niezgodności, ponieważ wymagałyby one 0,0100 mola * 1 dm3 = 0,01 mol, co także nie jest możliwe przy dostępnym 0,1 molu. W przypadku stężenia 0,2000 mol/dm3 w objętości 2000 cm3 sytuacja jest analogiczna, ponieważ znowu obliczenia pokazują, że potrzebna byłaby większa ilość moli niż posiadamy. Te błędy wynikają z nieprawidłowego zrozumienia relacji między stężeniem, ilością substancji a objętością roztworu. W praktyce, kluczowe jest umiejętne posługiwanie się równaniami dotyczącymi stężenia molowego, aby uniknąć takich fałszywych wniosków i zapewnić prawidłowe przygotowanie roztworów. Odpowiednia znajomość tych zasad jest istotna w każdym laboratorium chemicznym i w zastosowaniach analitycznych.

Pytanie 3

Skalę wzorców do oznaczenia barwy przygotowano w cylindrach Nesslera o pojemności 100 cm3. Barwa oznaczona w tabeli jako X wynosi

Skala wzorców do barwy
Ilość wzorcowego roztworu podstawowego cm³ (c=500 mg Pt/dm³)	0	1,0	2,0	3,0
Barwa w stopniach mg Pt/dm³	0	5	X	15

A. 5,5

B. 7

C. 20

D. 10

Wybór odpowiedzi 10 mg Pt/dm³ jest poprawny, ponieważ oparty jest na założeniach dotyczących liniowej skali wzorców stosowanej do oznaczania barwy. Dla 1,0 cm³ roztworu podstawowego wartość wynosi 5 mg Pt/dm³. Zgodnie z zasadami chemii analitycznej, jeśli zwiększamy objętość roztworu podstawowego, to również proporcjonalnie wzrasta stężenie substancji, co jest zgodne z zasadą zachowania masy. W tym przypadku, dla 2,0 cm³ roztworu podstawowego, barwa będzie podwójna, co prowadzi do uzyskania wartości 10 mg Pt/dm³. Tego rodzaju podejście jest powszechnie stosowane w laboratoriach analitycznych, gdzie precyzyjne oznaczanie stężeń ma kluczowe znaczenie dla wiarygodności wyników. Zastosowanie tej metody w praktyce jest istotne dla analizy chemicznej w różnych dziedzinach, takich jak badania środowiskowe czy kontrola jakości w przemyśle chemicznym.

Pytanie 4

Z partii materiału należy pobrać ogólną próbkę w ilości odpowiadającej promilowi całej partii. Na podstawie podanej informacji określ, ile pierwotnych próbek, każda ważąca 10 g, trzeba pobrać z partii cukru o masie 0,5 t, aby uzyskać reprezentatywną próbkę ogólną?

A. 10

B. 100

C. 50

D. 5

Aby uzyskać reprezentatywną próbkę ogólną z partii cukru o masie 0,5 t (czyli 500 kg), należy zastosować zasadę pobierania próbek o odpowiedniej masie. Zgodnie z normami i wytycznymi, w przypadku materiałów takich jak cukier, zaleca się, aby próbka ogólna stanowiła co najmniej 0,1% całkowitej masy partii. W przypadku 500 kg, 0,1% wynosi 0,5 kg, co odpowiada 500 g. Jeśli każda próbka pierwotna ma masę 10 g, to aby uzyskać 500 g, potrzebujemy 50 próbek (500 g / 10 g = 50). Takie podejście zapewnia, że próbka ogólna będzie odzwierciedlać rzeczywistą homogeniczność partii, co jest kluczowe w kontekście zapewnienia jakości i zgodności z normami bezpieczeństwa żywności. W praktyce, odpowiednie pobieranie próbek ma kluczowe znaczenie w procesach kontroli jakości, analizy i certyfikacji produktów spożywczych.

Pytanie 5

Zaleca się schładzanie próbek wody transportowanych do laboratorium do temperatury

A. 12±1°C

B. 16±2°C

C. 5±3°C

D. 9±1°C

Odpowiedź 5±3°C jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z normami, takimi jak ISO 5667, próbki wody powinny być transportowane w temperaturze, która minimalizuje zmiany ich właściwości chemicznych oraz biologicznych. Obniżenie temperatury próbek do przedziału 2°C – 8°C (5±3°C) pozwala na spowolnienie procesów metabolismu mikroorganizmów oraz chemicznych reakcji, co jest kluczowe dla zachowania autentyczności analizowanych próbek. Przykładowo, w przypadku analizy składu chemicznego wody pitnej, zbyt wysoka temperatura transportu może prowadzić do degradacji związków organicznych lub wzrostu liczby mikroorganizmów, co skutkuje błędnymi wynikami. Dobre praktyki laboratoryjne zalecają także stosowanie odpowiednich kontenerów oraz lodu lub żeli chłodzących w celu utrzymania właściwej temperatury, co jest istotne w kontekście zgodności z wymaganiami prawnymi oraz normami badań środowiskowych.

Pytanie 6

W karcie charakterystyki pewnej substancji znajduje się piktogram dotyczący transportu. Jest to substancja z grupy szkodliwych dla zdrowia

A. ciał stałych.

B. gazów.

C. cieczy.

D. płynów.

Wybór odpowiedzi związanej z gazami, cieczami czy innymi substancjami może być mylący, ponieważ nie uwzględnia specyfiki klasyfikacji materiałów niebezpiecznych. Piktogramy informujące o substancjach szkodliwych dla zdrowia, choć mogą dotyczyć różnych stanów skupienia, w tym gazów i cieczy, w tym przypadku odnoszą się bezpośrednio do ciał stałych. Zrozumienie, dlaczego substancje stałe zostały wyróżnione, jest kluczowe. Wiele osób może błędnie zakładać, że wszystkie substancje szkodliwe dotyczą również cieczy, co jest mylne, gdyż klasyfikacja musi uwzględniać konkretne właściwości fizyczne substancji. Ponadto, niektóre substancje w postaci gazów mogą być szkodliwe, ale ich klasyfikacja jest inna i ma odrębne wymagania dotyczące transportu. Dlatego ważne jest, aby przyjmować podejście holistyczne, uwzględniając właściwości fizyczne oraz chemiczne substancji. Warto także zaznaczyć, że niewłaściwa klasyfikacja może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych oraz prawnych, co czyni tę tematykę niezwykle istotną. Zrozumienie klasyfikacji materiałów niebezpiecznych i ich odpowiedniego transportu jest kluczowe w branżach związanych z chemią, farmaceutyką czy inżynierią środowiska.

Pytanie 7

Aby uzyskać roztwór 25 gramów CuSO₄ w 50 gramach wody, konieczne jest podgrzanie mieszanki do temperatury w przybliżeniu

A. 340 K

B. 313 K

C. 20°C

D. 30°C

Odpowiedź 340 K jest poprawna, ponieważ w tej temperaturze CuSO₄ rozpuszcza się efektywnie w wodzie. Rozpuszczalność wielu soli w wodzie zmienia się w zależności od temperatury, a dla siarczanu miedzi (II) jest to szczególnie istotne. W praktyce, aby osiągnąć zalecaną rozpuszczalność 25 g CuSO₄ w 50 g wody, trzeba zapewnić odpowiednią energię cieplną, co pozwala cząsteczkom soli na przełamanie wiązań i ich rozpuszczenie. W kontekście laboratoryjnym, odpowiednia temperatura pozwala na uniknięcie nieefektywnego rozpuszczania i oszukiwania czasu pracy w badaniach analitycznych. W zastosowaniach przemysłowych, takich jak produkcja roztworów do procesów galwanicznych, kontrolowanie temperatury jest kluczowe, aby zapewnić jednorodność roztworu. Zgodnie z dobrą praktyką laboratoryjną, zawsze należy monitorować temperaturę, aby uzyskać optymalne wyniki. Ponadto, pamiętajmy, że temperatura ma wpływ na kinetykę reakcji chemicznych oraz na stabilność rozpuszczonych substancji.

Pytanie 8

Nie należy używać gorącej wody do mycia

A. kolby miarowej

B. zlewki

C. kolby stożkowej

D. szkiełka zegarkowego

Kolba miarowa jest szklanym naczyniem laboratoryjnym, które służy do dokładnego pomiaru objętości cieczy. Z uwagi na jej konstrukcję, nagłe zmiany temperatury mogą prowadzić do uszkodzeń, takich jak pęknięcia czy odkształcenia. Gorąca woda może powodować, że szkło stanie się bardziej podatne na stres termiczny, co jest niebezpieczne, zwłaszcza w przypadku kolb miarowych, które są projektowane z myślą o precyzyjnych pomiarach. W standardach laboratoryjnych, takich jak normy ISO, zaleca się, aby naczynia wykonane ze szkła boro-krzemowego, wykorzystywane w laboratoriach, nie były narażane na nagłe zmiany temperatury. Dobrą praktyką jest mycie ich w letniej wodzie z detergentem, a następnie dokładne płukanie w wodzie destylowanej, aby zminimalizować ryzyko uszkodzenia i zapewnić dokładność pomiarów. Przy odpowiedniej konserwacji, kolby miarowe mogą służyć przez wiele lat, jednak ich właściwe użytkowanie jest kluczowe dla utrzymania ich funkcjonalności.

Pytanie 9

Rozpuszczalniki organiczne powinny być składowane

A. w miejscu o dużym nasłonecznieniu

B. w metalowych szafach

C. w drewnianych szafkach

D. w przestrzeni ogólnodostępnej

Jak się okazuje, trzymanie rozpuszczalników organicznych w metalowych szafach to naprawdę ważna sprawa. Dzięki temu możemy zminimalizować ryzyko pożaru i wybuchu. Metal jest znacznie bardziej odporny na chemikalia niż drewno, co jest istotne, bo dzięki temu ogień się nie rozprzestrzeni. Wiele szaf ma też specjalne systemy wentylacyjne oraz uszczelnienia, co pomaga ograniczać niebezpieczne opary. Takie szafy są również klasyfikowane według norm NFPA, co daje pewność, że są bezpieczniejsze. No i warto pamiętać, żeby przy przechowywaniu rozpuszczalników zwracać uwagę na ich oznakowanie oraz lokalne przepisy BHP, bo to wszystko ma ogromne znaczenie. Przechowywanie ich w dobrze oznakowanych pojemnikach w wyznaczonej strefie to dobry pomysł, bo zmniejsza ryzyko wycieku czy przypadkowego kontaktu z innymi substancjami.

Pytanie 10

W celu uzyskania 500 g mieszaniny oziębiającej o temperaturze -18oC należy zmieszać

Tabela. Mieszaniny oziębiające
Temperatura mieszaniny [°C]	Skład mieszaniny	Stosunek masowy
-2	Woda + chlorek amonu	10 : 3
-15	Woda + rodanek amonu	10 : 13
-18	Lód + chlorek amonu	10 : 3
-21	Lód + chlorek sodu	3 : 1
-22	Lód + chlorek amonu + azotan(V) amonu	25 : 5 : 11
-25	Lód + azotan(V) amonu	1 : 1

A. 384,6 g wody i 115,4 g chlorku amonu.

B. 250,0 g wody i 250,0 g rodanku amonu.

C. 384,6 g lodu i 115,4 g chlorku amonu.

D. 375,0 g lodu i 125,0 g chlorku sodu.

Aby uzyskać mieszaninę oziębiającą o temperaturze -18°C, kluczowe jest zrozumienie zasad termodynamiki i reakcji chemicznych zachodzących podczas mieszania substancji. W przypadku lodu i chlorku amonu, lód służy jako substancja o niskiej temperaturze, a chlorek amonu działa jako solwat, który wpływa na obniżenie temperatury roztworu. Stosunek masowy 10:3, w którym należy zmieszać te dwie substancje, zapewnia optymalne warunki do osiągnięcia pożądanej temperatury. Z przeprowadzonych obliczeń wynika, że mieszanka 384,6 g lodu i 115,4 g chlorku amonu pozwala uzyskać 500 g mieszaniny o odpowiedniej temperaturze. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy można znaleźć w wielu dziedzinach, takich jak chłodnictwo i przemysł spożywczy, gdzie kontrola temperatury jest kluczowa. Stosowanie odpowiednich proporcji substancji chemicznych jest zgodne z najlepszymi praktykami w laboratoriach chemicznych oraz przemyśle, co pozwala na skuteczne i bezpieczne uzyskiwanie pożądanych efektów.

Pytanie 11

Jeżeli partia towaru składa się z 10 dużych opakowań, wtedy z jednego opakowania pobiera się kilka próbek, które następnie łączy, uzyskując próbkę

A. laboratoryjną

B. średnią

C. jednostkową

D. pierwotną

Odpowiedź "jednostkową" jest prawidłowa, ponieważ w kontekście pobierania próbek z dużych opakowań, próbka jednostkowa odnosi się do pojedynczej próbki pobranej z konkretnego opakowania. W przypadku partii składającej się z 10 dużych opakowań, każda próbka jednostkowa jest reprezentatywna dla danego opakowania. Zbieranie próbek jednostkowych jest kluczowe w kontroli jakości, ponieważ pozwala na ocenę jednorodności i zgodności wyrobów z określonymi standardami. Przykładem zastosowania tej praktyki jest przemysł spożywczy, gdzie próbki jednostkowe są pobierane z różnych partii, aby sprawdzić ich jakość i bezpieczeństwo. Standardy takie jak ISO 2859-1 dotyczące pobierania próbek oraz normy branżowe zapewniają, że proces ten jest przeprowadzany zgodnie z zasadami statystycznymi, co zwiększa wiarygodność wyników.

Pytanie 12

Próbka, której celem jest ustalenie poziomu składników, dla których oznaczenia przygotowane przez różne laboratoria są niezgodne, to próbka

A. jednostkowa

B. rozjemcza

C. laboratoryjna

D. do badań

Wybór odpowiedzi związanych z terminami "do badań", "laboratoryjna" oraz "jednostkowa" wskazuje na nieporozumienie dotyczące specyfiki próbki rozjemczej. Próbka do badań odnosi się ogólnie do materiału, który ma być poddany analizie, bez ukierunkowania na rozwiązywanie problemów związanych z niezgodnością wyników. Termin ten jest zbyt ogólny i nie odnosi się bezpośrednio do sytuacji, w której różne laboratoria mają odmienne wyniki analityczne. Próbka laboratoryjna również nie jest terminem wskazującym na jej charakterystykę rozjemczą, a raczej definiuje, że próbka jest analizowana w warunkach laboratoryjnych, co nie musi mieć związku z jej reprezentatywnością. Z kolei próbka jednostkowa odnosi się do konkretnego, jednorazowego pomiaru lub analizy, co w praktyce nie uwzględnia procesów porównawczych między różnymi wynikami analitycznymi. Często można spotkać się z błędnym myśleniem, że wszystkie próbki stosowane w laboratoriach mają podobne funkcje, co prowadzi do zafałszowanych wniosków i niewłaściwego podejścia do analizy danych. W rzeczywistości, niezgodności wyników mogą wynikać z wielu czynników, takich jak różnice w metodach analitycznych, przygotowaniu próbek czy stosowanych technologiach, co czyni użycie próbki rozjemczej niezbędnym krokiem w procesie zapewniania jakości i zgodności.

Pytanie 13

Sód powinien być przechowywany

A. w szczelnie zamkniętym pojemniku pod warstwą nafty

B. w szczelnie zamkniętym pojemniku pod warstwą chloroformu

C. w pojemniku z dowolnym zamknięciem pod warstwą nafty

D. w pojemniku z dowolnym zamknięciem pod warstwą chloroformu

Sód jest metalem alkalicznym, który jest bardzo reaktywny, szczególnie w obecności wilgoci i powietrza. Dlatego kluczowe jest jego przechowywanie w odpowiednich warunkach. Odpowiedź, że sód powinien być przechowywany w szczelnie zamkniętym pojemniku pod warstwą nafty, jest poprawna, ponieważ nafta działa jako skuteczna bariera ochronna. Ogranicza dostęp powietrza i wilgoci, co zapobiega niepożądanym reakcjom chemicznym. W praktyce, wiele laboratoriów oraz zakładów przemysłowych stosuje naftę lub inne oleje mineralne w celu bezpiecznego magazynowania sodu, co jest zgodne z zaleceniami standardów bezpieczeństwa chemicznego. Przechowywanie w szczelnym pojemniku również minimalizuje ryzyko przypadkowego kontaktu z innymi substancjami chemicznymi, co jest istotne z punktu widzenia BHP. Zastosowanie odpowiednich praktyk w zakresie przechowywania substancji chemicznych, takich jak sód, jest nie tylko kwestią ochrony zdrowia, ale także przestrzegania norm i regulacji w zakresie ochrony środowiska.

Pytanie 14

Wybierz spośród wymienionych właściwości tę, która nie dotyczy naczyń kwarcowych.

A. Odporność na działanie kwasu fluorowodorowego oraz roztworu wodorotlenku potasu

B. Niska wrażliwość na zmiany temperatury

C. Przepuszczalność promieniowania ultrafioletowego

D. Większa kruchość oraz mniejsza odporność na uderzenia niż naczynia wykonane z normalnego szkła

Odporność na działanie kwasu fluorowodorowego i roztworu wodorotlenku potasu nie jest cechą naczyń kwarcowych. Naczynia kwarcowe, wykonane ze szkła kwarcowego, charakteryzują się wysoką odpornością chemiczną, ale nie są odporne na działanie kwasu fluorowodorowego, który jest jednym z niewielu kwasów zdolnych do atakowania szkła kwarcowego. W praktyce oznacza to, że naczynia te mogą być używane do przechowywania i reakcji chemicznych z wieloma substancjami, ale należy unikać kontaktu z kwasami fluorowodorowymi. Z drugiej strony, szkło kwarcowe dobrze znosi działanie zasadowych roztworów, takich jak wodorotlenek potasu, dlatego jest często wykorzystywane w laboratoriach chemicznych i przemysłowych do przechowywania odczynników. Ponadto, naczynia kwarcowe wykazują wysoką odporność na wysokie temperatury, co czyni je idealnymi do zastosowania w piecach i innych urządzeniach wymagających zachowania stabilności w ekstremalnych warunkach temperaturowych.

Pytanie 15

Przedstawiony schemat ideowy ilustruje proces wytwarzania N₂ → NO → NO₂ → HNO₃

A. kwasu azotowego(V) z azotu

B. kwasu azotowego(IV) z azotu

C. kwasu azotowego(II) z azotu

D. kwasu azotowego(III) z azotu

Odpowiedź na pytanie o kwas azotowy(V) jest jak najbardziej trafna. Proces wytwarzania HNO3 z azotu (N2) rzeczywiście zaczyna się od utlenienia azotu do tlenku azotu(II) (NO), który potem przekształca się w tlenek azotu(IV) (NO2). To właśnie ten tlenek odgrywa ważną rolę w produkcji kwasu azotowego. W przemyśle chemicznym najczęściej stosuje się metodę Ostwalda, gdzie amoniak jest pierwszym etapem, który prowadzi nas do tlenku azotu. Potem ten tlenek reaguje z tlenem, tworząc NO2, a w obecności wody przekształca się to w HNO3. Kwas azotowy(V) ma sporo zastosowań, na przykład produkując nawozy azotowe czy materiały wybuchowe, a także jest ważnym odczynnikiem w laboratoriach. Myślę, że warto pamiętać, że kwas ten jest istotny w wielu dziedzinach chemii, zarówno organicznej, jak i nieorganicznej, co czyni go kluczowym dla branży chemicznej.

Pytanie 16

W którym z podanych równań reakcji dochodzi do zmiany stopni utlenienia atomów?

A. BaCl2 + H2SO4 → BaSO4 + 2HCl

B. NaOH + HCl → NaCl + H2O

C. CaCO3 → CaO + CO2

D. 2KClO3 → 2KCl + 3O2

Patrząc na inne reakcje, można zauważyć, że w większości z nich stopnie utlenienia pierwiastków się nie zmieniają. W reakcji BaCl2 + H2SO4 → BaSO4 + 2HCl, bary i chlor zostają na tych samych poziomach utlenienia przed i po reakcji. Bary w BaCl2 i BaSO4 trzyma stopień utlenienia +2, a chlor w HCl i BaCl2 również ma stopień utlenienia -1. Podobnie jest w reakcji CaCO3 → CaO + CO2, gdzie wapń cały czas ma +2, a węgiel oraz tlen również się nie zmieniają. Dlatego nie dochodzi tu do redukcji ani utlenienia. W reakcji NaOH + HCl → NaCl + H2O, sód, chlor i tlen też nie zmieniają swoich stopni utlenienia, tylko są na +1, -1 i -2. Te błędne wnioski mogą wynikać z braku zrozumienia, czym jest stopień utlenienia i jak działają reakcje redoks. Reakcje, które nie zmieniają stopni utlenienia, nie są procesami redoks, co jest kluczowe przy analizowaniu chemii, zwłaszcza w syntezach czy reakcjach katalitycznych.

Pytanie 17

Niemetal o kolorze fioletowoczarnym, który łatwo przechodzi w stan gazowy, to

A. chlor

B. brom

C. fosfor

D. jod

Jod, jako niemetal o barwie fioletowoczarnej, jest substancją, która łatwo ulega sublimacji, co oznacza, że w warunkach standardowych (temperatura i ciśnienie) przechodzi bezpośrednio z fazy stałej w fazę gazową. Jod jest szeroko stosowany w medycynie, szczególnie jako środek dezynfekujący oraz w diagnostyce obrazowej, gdzie wykorzystuje się jego izotopy do radioizotopowej diagnostyki tarczycy. W laboratoriach chemicznych jod jest często używany w reakcjach redoks oraz jako katalizator w różnorodnych syntezach organicznych. Przykładem zastosowania jodu w przemyśle jest produkcja barwników i środków ochrony roślin. Ponadto, jod jest kluczowym składnikiem w diecie ludzkiej, niezbędnym dla prawidłowego funkcjonowania tarczycy. Stosowanie jodu w odpowiednich ilościach jest zgodne z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia, która podkreśla znaczenie jego roli w zapobieganiu niedoborom, które mogą prowadzić do chorób takich jak wole lub niedoczynność tarczycy.

Pytanie 18

Jaką objętość powinna mieć kolba miarowa, aby przygotować mianowany roztwór NaOH o stężeniu 0,050 M z analitycznej odważki, która zawiera 0,1 mola NaOH?

A. 200 cm3

B. 100 cm3

C. 2 dm3

D. 1 dm3

Wybór nieodpowiedniej pojemności kolby miarowej może wynikać z niepoprawnego zrozumienia zasad obliczania stężenia molowego oraz proporcji między ilością substancji a objętością roztworu. Odpowiedzi, które sugerują mniejsze pojemności niż 2 dm3, mogą być wynikiem błędnego założenia, że ilość substancji NaOH jest niewystarczająca do przygotowania większej objętości roztworu. Typowym błędem jest pominięcie faktu, że przy stężeniu 0,050 M w 1 litrze roztworu potrzeba 0,050 mola NaOH, co oznacza, że mając 0,1 mola NaOH, możemy przygotować 2 litry roztworu. Również mogą występować problemy związane z jednostkami miary – przeliczanie jednostek z centymetrów sześciennych na decymetry sześcienne bywa mylące. Ważne jest, aby pamiętać, że 1 dm3 jest równy 1000 cm3, co może prowadzić do mylnych konkluzji. W kontekście laboratoryjnej praktyki chemicznej, precyzyjne obliczenia i odpowiedni dobór sprzętu są kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników. Zrozumienie tych zasad pozwala uniknąć błędów, które mogą wpłynąć na jakość przeprowadzanych badań oraz ich interpretację.

Pytanie 19

Do wykrywania pierwiastków w niskich stężeniach w badaniach spektrograficznych należy używać reagentów

A. czystych

B. spektralnie czystych

C. czystych do badań

D. chemicznie czystych

Odpowiedzi 'chemicznie czyste', 'czyste do analizy' oraz 'czyste' nie są wystarczające dla procesu oznaczania pierwiastków śladowych metodami spektrograficznymi. Czystość chemiczna reagentów oznacza jedynie, że są one wolne od zanieczyszczeń chemicznych, ale nie gwarantuje, że nie zawierają innych pierwiastków, które mogą być detekowane podczas analizy spektrograficznej. Czystość do analizy sugeruje, że reagenty są odpowiednie do użytku w analizach chemicznych, jednak nie odnosi się bezpośrednio do aspektu ich spektralnej czystości. W praktyce chemicznej zanieczyszczenia mogą prowadzić do interferencji w pomiarach, co znacząco obniża jakość wyników. Typowe błędy myślowe, które mogą prowadzić do używania tych niewłaściwych terminów, obejmują mylenie pojęć czystości chemicznej z czystością spektralną. Z tego powodu ważne jest, aby w laboratoriach analitycznych stosować reagenty spektralnie czyste, co jest zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi oraz normami, takimi jak ISO, które podkreślają znaczenie wysokiej jakości reagentów dla uzyskiwania rzetelnych wyników analizy spektroskopowej.

Pytanie 20

Jakie urządzenie jest wykorzystywane do oczyszczania próbki gazowej?

A. płuczka

B. rozdzielacz

C. zestaw sit

D. chłodnica

Chłodnica, zestaw sit oraz rozdzielacz to urządzenia, które pełnią różne funkcje w procesach przemysłowych, jednak nie są przeznaczone do oczyszczania gazów. Chłodnice służą do obniżania temperatury gazów lub cieczy, co ma znaczenie w wielu aplikacjach, ale nie jest ich celem usuwanie zanieczyszczeń. W przypadku zestawów sit, ich główną rolą jest separacja cząsteczek na podstawie wielkości, co może być przydatne w procesach takich jak filtracja, ale nie skutkuje to oczyszczaniem gazów z rozpuszczalnych zanieczyszczeń. Rozdzielacze natomiast, są stosowane do kierowania przepływu gazów lub cieczy w danym systemie, co ma znaczenie w kontekście zapewnienia odpowiedniego przepływu, ale nie wpływają na jakość gazu pod względem czystości chemicznej. Typowe błędy myślowe prowadzące do wyboru tych odpowiedzi obejmują mylenie funkcji różnych urządzeń oraz nieznajomość procesów oczyszczania gazów, co jest kluczowe dla zrozumienia ich roli w przemyśle. W praktyce, dobór odpowiednich technologii oczyszczania gazów powinien być oparty na szczegółowej analizie zanieczyszczeń oraz wymagań regulacyjnych, co podkreśla znaczenie znajomości specyfiki każdego z urządzeń.

Pytanie 21

Resztki szkła, osadników czy inne odpady stałe powstałe w laboratorium analitycznym powinny być umieszczone

A. w workach z polietylenu i oznaczyć zawartość

B. w pojemnikach na odpady komunalne

C. w szklanych słoikach z plastikowym wieczkiem

D. w kartonowych opakowaniach

Umieszczanie odpadów stałych typu resztki sączków oraz zbitego szkła w pojemnikach na odpady komunalne jest zgodne z obowiązującymi normami i regulacjami dotyczącymi gospodarki odpadami. Tego rodzaju odpady, ze względu na swoje właściwości, powinny być segregowane i składowane w odpowiednich pojemnikach, które są przystosowane do tego celu. Zgodnie z dyrektywami unijnymi i krajowymi, odpady te nie mogą być wrzucane do ogólnych pojemników, ponieważ mogą stwarzać zagrożenie dla ludzi oraz środowiska. Na przykład, zbite szkło w laboratoriach analitycznych wymaga szczególnej uwagi, ponieważ może powodować urazy. Praktyczne podejście do zarządzania tymi odpadami obejmuje nie tylko ich odpowiednie pakowanie, ale także prowadzenie dokumentacji dotyczącej ich pochodzenia i rodzaju. Odpowiednia segregacja i składowanie odpadów są kluczowe dla ich późniejszego przetwarzania oraz recyklingu, co pozwala na minimalizację negatywnego wpływu na środowisko i zdrowie publiczne.

Pytanie 22

Jak nazywa się proces, w którym następuje wytrącenie ciała stałego z przesyconego roztworu w wyniku spadku temperatury?

A. dekantacja

B. krystalizacja

C. odparowanie

D. sedymentacja

Krystalizacja to proces, w którym substancja stała wydziela się z roztworu, gdy jego stężenie przekracza punkt nasycenia, co może być wynikiem obniżenia temperatury lub odparowania rozpuszczalnika. W praktycznych zastosowaniach, krystalizacja jest kluczowa w przemysłach chemicznym i farmaceutycznym, gdzie czystość i jakość produktu końcowego są niezwykle istotne. Dobrze przeprowadzony proces krystalizacji pozwala na uzyskanie czystych kryształów, które można łatwo oddzielić od roztworu, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w zakresie kontroli jakości. Dodatkowo, krystalizacja może być stosowana w technologii separacji i oczyszczania związków chemicznych, gdzie proces ten jest wykorzystywany do wyodrębniania substancji aktywnych z surowców naturalnych. Warto również zauważyć, że krystalizacja jest częścią wielu procesów naturalnych i technologicznych, takich jak formowanie lodu w przyrodzie czy produkcja cukru z soku buraczanego.

Pytanie 23

Co oznacza skrót AKT?

A. krzywą titracyjną analityczną

B. amid kwasu tiooctowego

C. titranta automatyczną kontrolę

D. kontrolno-techniczną analizę

Skrót AKT odnosi się do amidu kwasu tiooctowego, który jest istotnym związkiem chemicznym o szerokim zastosowaniu w różnych dziedzinach, w tym w chemii analitycznej i syntezie organicznej. Amid kwasu tiooctowego jest wykorzystywany jako odczynnik w reakcjach chemicznych, w tym w tworzeniu złożonych cząsteczek organicznych. Jego unikalne właściwości sprawiają, że jest przydatny w procesach, takich jak modyfikacja powierzchni materiałów i nanoszenie warstw ochronnych. Przykładowo, w laboratoriach chemicznych używa się go do syntezy związków, które następnie mogą być badane pod kątem ich właściwości biologicznych lub fizykochemicznych. Ponadto, amid kwasu tiooctowego ma zastosowanie w branży farmaceutycznej, gdzie jest wykorzystywany w produkcji niektórych leków. Zrozumienie roli AKT w chemii pozwala na lepsze projektowanie eksperymentów i analizę wyników, co jest kluczowe dla zapewnienia wysokiej jakości badań i zgodności z najlepszymi praktykami w branży.

Pytanie 24

Podczas pobierania skoncentrowanego roztworu kwasu solnego konieczne jest pracowanie w włączonym dygestorium oraz zastosowanie

A. rękawic odpornych na kwasy, maski ochronnej

B. fartucha, okularów ochronnych, rękawic odpornych na kwasy

C. okularów ochronnych, rękawic lateksowych, maski ochronnej

D. fartucha, okularów ochronnych, maski ochronnej, rękawic lateksowych

Wybór fartucha, okularów ochronnych i rękawic kwasoodpornych podczas pracy z kwasem solnym to naprawdę dobry ruch. Fartuch to podstawa, bo chroni skórę przed kontaktem z tym żrącym cudem. Nie chciałbym, żebyś miał jakieś poparzenia... Okulary ochronne też są super ważne, bo jak coś się rozprysknie, to lepiej mieć oczy w bezpieczeństwie, a kwas solny może być naprawdę niebezpieczny dla wzroku. Rękawice, zwłaszcza te kwasoodporne, są konieczne, bo zwykłe lateksowe mogą nie wytrzymać kontaktu z tak mocnymi kwasami. W laboratoriach chemicznych zawsze korzysta się z takich zasad, żeby ograniczyć ryzyko wypadków. I pamiętaj, że dobre jest też pracować pod dygestorium – to dodatkowo chroni przed szkodliwymi oparami.

Pytanie 25

Aby przyspieszyć reakcję, należy zwiększyć stężenie substratów

A. zmniejszyć, a temperaturę obniżyć

B. zwiększyć, a temperaturę podnieść

C. zmniejszyć, a temperaturę podnieść

D. zwiększyć, a temperaturę zmniejszyć

W odpowiedziach, gdzie sugerujesz zmniejszenie stężenia substratów lub obniżenie temperatury, nie bierzesz pod uwagę podstawowych zasad chemii. Zmniejszając stężenie, zmniejszasz liczbę cząsteczek do reakcji, co mocno obniża szanse na zderzenie. W zasadzie, im wyższe stężenie reagentów, tym lepsza szybkość reakcji, według prawa zachowania masy. Obniżenie temperatury też działa na niekorzyść, bo zmniejsza energię kinetyczną cząsteczek, co spowalnia reakcje. To szczególnie widać w reakcjach enzymatycznych, gdzie enzymy najlepiej działają w określonych temperaturach. Nieodpowiednie zarządzanie temperaturą i stężeniem może wyjść nam bokiem w przemyśle, bo zwiększa koszty produkcji i wpływa na jakość końcowego produktu. W sumie, rozumienie optymalizacji warunków reakcji to kluczowa sprawa w projektowaniu tych reakcji chemicznych.

Pytanie 26

Substancje chemiczne, które zazwyczaj wykorzystuje się w eksperymentach preparatywnych oraz w jakościowych analizach, charakteryzujące się czystością w przedziale 99-99,9%, nazywa się

A. czystymi

B. czystymi chemicznie

C. czystymi spektralnie

D. czystymi do badań

Wybór innych odpowiedzi może wynikać z błędnego zrozumienia terminów związanych z czystością chemiczną. Odpowiedź 'spektralnie czyste' odnosi się specjalnie do odczynników, które muszą spełniać dodatkowe wymogi dotyczące czystości w kontekście analiz spektroskopowych. W takim przypadku czystość nie wystarcza, aby zapewnić dokładność wyników, ponieważ zanieczyszczenia mogą wpływać na widmo emitowane przez próbkę, co jest kluczowe w spektroskopii. Natomiast odpowiedź 'czyste do analiz' sugeruje, że odczynniki te są przygotowane do konkretnego zastosowania analitycznego, ale niekoniecznie spełniają wymagania dotyczące czystości chemicznej. Z kolei odpowiedź 'chemicznie czyste' jest zbyt ogólna, ponieważ nie określa konkretnego zakresu czystości, który jest szczególnie istotny w analizach laboratoryjnych. Często w praktyce laboratoria posługują się wytycznymi dotyczącymi czystości, które mogą być różne w zależności od zastosowania, a nieprzestrzeganie tych standardów może prowadzić do fałszywych wyników i nieefektywności badań. Dlatego znajomość terminologii i standardów jest kluczowa w pracy laboratoryjnej.

Pytanie 27

Technika oddzielania płynnych mieszanin, w której wykorzystuje się różnice w prędkości migracji składników przez odpowiednią bibułę, nazywa się

A. filtracją

B. destylacją

C. chromatografią

D. adsorpcją

Każda z niepoprawnych odpowiedzi odnosi się do różnych technik separacyjnych, które nie są zgodne z opisanym procesem. Adsorpcja to proces, w którym cząstki z jednego medium zbierają się na powierzchni innego, co nie wiąże się z różnicą w szybkości wędrowania składników, lecz z ich przyleganiem do powierzchni. Technika ta jest używana w różnych aplikacjach, ale nie jest odpowiednia do rozdzielania składników w mieszaninach, jak to ma miejsce w przypadku chromatografii. Z kolei destylacja polega na rozdzielaniu cieczy na podstawie różnicy w ich temperaturach wrzenia. Jest to skuteczna metoda dla mieszanin cieczy, ale nie opiera się na różnicy w wędrowaniu składników, a raczej na ich właściwościach fizycznych. Filtracja natomiast dotyczy separacji ciał stałych od cieczy lub gazów przy użyciu porowatych materiałów, co również nie pasuje do mechanizmu działania chromatografii. Wybór jednej z tych metod mógłby wynikać z błędnego zrozumienia procesów rozdzielania, gdzie myli się fizyczne właściwości substancji z ich interakcjami w kontekście metod chromatograficznych. Kluczowe dla zrozumienia chromatografii jest pojęcie mobilności i powinowactwa składników do różnych faz, co nie jest adekwatne dla pozostałych wymienionych technik separacyjnych.

Pytanie 28

Reakcja neutralizacji wodorotlenku sodu z kwasem solnym zrealizowana jest zgodnie z równaniem:
NaOH + HCl → NaCl + H₂O Masy molowe: M_NaOH = 40 g/mol, M_HCl = 36,5 g/mol Aby zneutralizować 10 g wodorotlenku sodu, wymagane jest

A. 24,013 g roztworu kwasu solnego o stężeniu 38%

B. 9,125 g roztworu kwasu solnego o stężeniu 38%

C. 36,5 g roztworu kwasu solnego o stężeniu 38%

D. 10 g roztworu kwasu solnego o stężeniu 38%

Obliczenia związane ze zobojętnianiem kwasów i zasad są kluczowe w chemii analitycznej. Wiele osób w odpowiedziach myli masy reagentów z ich molami. Często zjawisko to prowadzi do nieprawidłowych wniosków dotyczących ilości potrzebnych substancji chemicznych. Na przykład, niektórzy mogą sądzić, że masa roztworu HCl o stężeniu 38% odpowiada bezpośrednio masie HCl, co jest błędne. Należy zrozumieć, że stężenie odnosi się do ilości substancji w łącznej masie roztworu, a nie tylko do masy czystej substancji. Stąd, jeżeli ktoś obliczałby masę roztworu jako sumę mas reagentów, pomijałby kluczowy krok dotyczący stężenia. Innym powszechnym błędem jest utożsamianie mas molowych z wagą rzeczywistą substancji w roztworze, co prowadzi do zafałszowanych wyników. Każda reakcja chemiczna wymaga precyzyjnego obliczenia ilości reagentów, a zaniedbanie tego kroku może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji w laboratoriach. Przygotowując roztwory lub przeprowadzając reakcje chemiczne, należy zawsze wykonać dokładne obliczenia, aby uniknąć nieprawidłowych wyników, co jest szczególnie istotne w kontekście przestrzegania standardów bezpieczeństwa i jakości w pracy laboratoryjnej.

Pytanie 29

Na diagramie przedstawiającym proces pobierania prób środowiskowych do analizy literą Y oznaczono próbkę

A. laboratoryjną

B. wtórną

C. do analizy

D. ogólną

Odpowiedzi takie jak ogólna, wtórna czy do analizy mogą wydawać się poprawne w kontekście pobierania próbek, ale w rzeczywistości nie oddają istoty klasyfikacji próbek w kontekście laboratoryjnym. Próbka ogólna jest zbiorem różnych elementów, które mogą nie odzwierciedlać dokładnych warunków danego miejsca, co może prowadzić do błędnych wniosków. Próbki wtórne z kolei są pobierane z już przetworzonych lub istniejących próbek, co uniemożliwia ich bezpośrednią analizę w pierwotnych warunkach. Odpowiedź sugerująca próbkę do analizy odnosi się do ogólnego pojęcia, które nie precyzuje, w jaki sposób próbka ma być wykorzystana ani jakie są jej wymagania. Błędne przekonanie może prowadzić do mylnego założenia, że każda próbka nadaje się do analizy, podczas gdy rzeczywistość wymaga rygorystycznych standardów pobierania, transportu i przechowywania, aby zapewnić integralność wyników. Prawidłowe określenie rodzaju próbki jest kluczowe dla sukcesu analitycznego, ponieważ różne typy próbek wymagają różnych metod przygotowania i analizy. W związku z tym, zrozumienie różnicy między próbą laboratoryjną a innymi typami próbek jest niezbędne dla praktyków zajmujących się analityką środowiskową.

Pytanie 30

Wybór lokalizacji do poboru próbek wody z rzeki nie jest uzależniony od

A. celu oraz zakresu badań

B. rodzaju pojemników do ich przechowywania

C. usytuowania dopływów

D. usytuowania źródeł zanieczyszczeń

Wybór miejsca pobierania próbek wody z rzeki jest kluczowym elementem badań jakości wody, a rodzaj naczyń do ich przechowywania nie ma wpływu na lokalizację ich pobierania. Istotne jest, aby miejsce poboru było reprezentatywne dla badanego obszaru i odpowiadało celom oraz zakresowi badań. Na przykład, jeśli celem jest ocena wpływu zanieczyszczeń przemysłowych, należy wybierać miejsca w pobliżu źródeł tych zanieczyszczeń. Z kolei lokalizacja dopływów może wskazywać na różne warunki hydrologiczne i chemiczne wody. Zarówno standardy ISO, jak i normy krajowe dotyczące monitorowania jakości wody podkreślają znaczenie odpowiedniego doboru punktów poboru. Przechowywanie próbek w odpowiednich naczyniach, takich jak butelki szklane lub plastikowe, ma z kolei na celu zapewnienie, że próbki nie ulegną zanieczyszczeniu ani degradacji w czasie transportu do laboratorium. Dlatego rodzaj naczyń jest istotny, ale nie wpływa na wybór miejsca ich pobierania.

Pytanie 31

Aspirator jest urządzeniem wykorzystywanym do pobierania próbek

A. powietrza

B. ścieków

C. wody

D. gleby

Aspirator powietrza to urządzenie wykorzystywane do pobierania próbek gazów i powietrza w różnych zastosowaniach, w tym w monitorowaniu jakości powietrza, badaniach środowiskowych oraz analizach przemysłowych. Dzięki aspiratorom można uzyskać reprezentatywne próbki powietrza, co jest kluczowe w ocenie zanieczyszczeń atmosferycznych, takich jak pyły, gazy i toksyczne substancje chemiczne. Przykładowo, w branży ochrony środowiska aspiratory służą do oceny stężenia substancji lotnych w powietrzu, co jest istotne dla przestrzegania norm emisji określonych przez przepisy prawa, w tym standardy Unii Europejskiej. Dobre praktyki w używaniu aspiratorów obejmują regularne kalibracje urządzeń oraz stosowanie filtrów, które zwiększają dokładność pobierania próbek. Dodatkowo, aspiratory są często wykorzystywane w laboratoriach do badania powietrza w pomieszczeniach, co ma na celu ochronę zdrowia ludzi oraz zapewnienie odpowiednich warunków pracy.

Pytanie 32

Próbkę wody przeznaczoną do oznaczenia zawartości metali poddaje się utrwalaniu za pomocą

Sposoby utrwalania i przechowywania próbek wody przeznaczonych do badań fizykochemicznych.
Oznaczenie	Sposób utrwalania i przechowywania
Barwa	Przechowywać w ciemności
Mętność	Przechowywać w ciemności
Twardość	pH = 3 z użyciem HNO₃
OWO	0,7 ml HCl/30 ml próbki
ChZT	pH 1-2 z użyciem H₂SO₄
Fosfor	Przechowywać w temperaturze 1-5°C
Glin	pH 1-2 z użyciem HNO₃
Żelazo	pH 1-2 z użyciem HNO₃
Utlenialność	pH1-2 z użyciem H₂SO₄. Przechowywać w ciemności

A. kwasu solnego.

B. kwasu siarkowego(VI).

C. kwasu azotowego(V).

D. kwasu fosforowego(V).

Odpowiedź kwasu azotowego(V) jako środka utrwalającego próbki wody jest zgodna z zasadami analizy chemicznej, szczególnie w kontekście oznaczania metali, takich jak glin i żelazo. Kwas azotowy(V) (HNO3) jest powszechnie stosowany w laboratoriach ze względu na swoje silne właściwości utleniające, które pomagają w stabilizacji próbek przed dalszymi analizami. Utrwalenie próbki za pomocą kwasu azotowego zapobiega osadzaniu się metali oraz ich utlenieniu, co ma kluczowe znaczenie w uzyskaniu dokładnych i wiarygodnych wyników. Ponadto, zgodnie z zaleceniami standardów takich jak ISO 5667, odpowiednie przygotowanie próbek jest kluczowe dla zapewnienia jakości badań. Kwas azotowy pozwala na zachowanie integralności chemicznej metali w próbce, co jest niezbędne w analizach spektroskopowych, takich jak ICP-OES czy AAS. Rekomendowane praktyki laboratoryjne podkreślają również konieczność stosowania HNO3 w odpowiednich stężeniach, aby osiągnąć najlepsze wyniki analityczne.

Pytanie 33

Aby pobrać dokładnie 20 cm³ próbkę wody do przeprowadzenia analiz, należy zastosować

A. pipetę wielomiarową o pojemności 25 cm3

B. cylinder miarowy o pojemności 25 cm3

C. pipetę jednomiarową o pojemności 20 cm3

D. pipetę jednomiarową o pojemności 10 cm3

Pipeta jednomiarowa o pojemności 20 cm³ jest najodpowiedniejszym narzędziem do precyzyjnego pobierania próbki wody o objętości 20 cm³. W praktyce laboratoryjnej, pipety jednomiarowe są projektowane tak, aby umożliwić dokładne i powtarzalne pomiary, co jest kluczowe w analizach chemicznych. Wybierając pipetę o pojemności dokładnie odpowiadającej potrzebnej objętości, minimalizujemy ryzyko błędów pomiarowych i podnosimy jakość uzyskiwanych wyników. W kontekście standardów laboratoryjnych, zgodnie z normą ISO 8655, pipety powinny być kalibrowane i okresowo weryfikowane, aby zapewnić ich dokładność. Użycie pipety o odpowiedniej pojemności, jak w tym przypadku, nie tylko zwiększa precyzję, ale także efektywność pracy w laboratorium, co jest istotne w przypadku wielu analiz wymagających rozcieńczeń lub dokładnych pomiarów składników chemicznych.

Pytanie 34

Substancje kancerogenne to

A. enzymatyczne

B. mutagenne

C. rakotwórcze

D. uczulające

Wybierając odpowiedzi, warto zrozumieć różnice między pojęciami mutagenności, rakotwórczości, uczulania i enzymatyczności. Substancje mutagenne to takie, które mogą powodować zmiany w DNA, wpływając na geny, co prowadzi do mutacji. Chociaż niektóre mutageny mogą być jednocześnie kancerogenne, nie wszystkie z nich wywołują raka. Warto zauważyć, że mutagenność nie jest równoznaczna z rakotwórczością. Uczulające substancje to te, które mogą wywoływać reakcje alergiczne, co jest zupełnie innym mechanizmem niż rakotwórczość. Uczulenie polega na reakcji immunologicznej organizmu na daną substancję, podczas gdy rakotwórczość dotyczy rozwoju nowotworów. Enzymatyczne substancje odnoszą się do związków, które katalizują reakcje chemiczne, nie mając związku z kancerogennością. Często dochodzi do mylenia tych terminów, co prowadzi do błędnych wniosków. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe dla właściwej interpretacji wpływu substancji chemicznych na zdrowie i bezpieczeństwo. Dlatego tak istotne jest, aby przed podjęciem decyzji dotyczących ekspozycji na jakiekolwiek substancje, zasięgnąć informacji na temat ich właściwości i potencjalnych zagrożeń.

Pytanie 35

Ile gramów chlorku baru powinno się rozpuścić w wodzie, aby uzyskać 200 cm3 roztworu o stężeniu 10% i gęstości 1,203 g/cm3?

A. 20,00 g

B. 24,06 g

C. 18,40 g

D. 26,04 g

Przy obliczaniu masy chlorku baru do przygotowania roztworu o stężeniu 10% i objętości 200 cm3, kluczowe jest zrozumienie podstawowych zasad dotyczących stężenia, gęstości oraz masy roztworu. Jednym z typowych błędów myślowych jest pomijanie wpływu gęstości roztworu na obliczenia. Wiele osób może skupić się jedynie na stężeniu masowym i wyliczyć masę substancji, ignorując fakt, że masa roztworu, wynikająca z jego gęstości, jest większa niż masa samej substancji. Na przykład obliczenie tylko masy chlorku baru jako 20 g, bazując na prostym wzorze stężenia, prowadzi do niepoprawnych wniosków. Wspomniane podejście nie uwzględnia całkowitej masy roztworu, co jest kluczowe dla prawidłowego przygotowania roztworu. Kolejnym błędem jest zakładanie, że jeśli woda stanowi większą część roztworu, to można zignorować jej wpływ na całkowitą masę. W praktyce, aby uzyskać dokładny roztwór, należy uwzględnić zarówno masę substancji rozpuszczonej, jak i masę rozpuszczalnika. Dlatego majac na uwadze wszystkie te aspekty, prawidłowa masa chlorku baru do osiągnięcia pożądanej koncentracji w 200 cm3 roztworu o gęstości 1,203 g/cm3 wynosi 24,06 g, co jest zgodne z praktykami laboratoryjnymi, które wymagają dokładnych obliczeń i rozważenia wszystkich zmiennych w procesie przygotowywania roztworów.

Pytanie 36

Wody pobrane ze studni powinny być przewożone w szczelnie zamkniętych butelkach z przezroczystego materiału

A. szklanych, w temperaturze około 20°C

B. z tworzywa sztucznego, w temperaturze około 20°C

C. z tworzywa sztucznego, w temperaturze około 4°C

D. szklanych, w temperaturze około 30°C

Wybór materiału i warunków transportu próbek wody ma kluczowe znaczenie dla jakości analizy. Odpowiedzi sugerujące użycie butelek szklanych nie biorą pod uwagę, że szkło, choć chemicznie stabilne, jest bardziej podatne na stłuczenia i może być nieodpowiednie w warunkach transportowych, gdzie istnieje ryzyko uszkodzenia. Wysoka temperatura, jak 30°C, stwarza dodatkowe problemy, ponieważ może prowadzić do niepożądanych reakcji chemicznych oraz przyspieszać rozwój bakterii i innych mikroorganizmów, co zafałszowuje wyniki analizy. Podobnie, temperatura około 20°C nie jest optymalna dla długotrwałego przechowywania próbki, gdyż może wpływać na stabilność niektórych parametrów jakościowych wody. Przy pobieraniu i transporcie próbek wody należy przestrzegać procedur, które uwzględniają zarówno materiał, jak i temperaturę, aby zapewnić ich reprezentatywność. Niezrozumienie wpływu temperatury na skład chemiczny wody oraz na stabilność mikrobiologiczną może prowadzić do błędów w interpretacji wyników, co jest typowym zagadnieniem w praktyce laboratoryjnej. Właściwe podejście jest zatem kluczowe dla uzyskania wiarygodnych danych analitycznych.

Pytanie 37

Mianowanie roztworu o stężeniu przybliżonym można wykonać poprzez

A. miareczkowanie innym roztworem mianowanym o ściśle określonym stężeniu.

B. miareczkowanie tym samym roztworem mianowanym o ściśle określonym stężeniu.

C. zmierzenie gęstości tego roztworu.

D. miareczkowanie innym roztworem, który nie jest mianowany.

Miareczkowanie innym roztworem niemianowanym jest podejściem, które w praktyce może prowadzić do znaczących błędów pomiarowych. Roztwory niemianowane często mają zmienną koncentrację, co skutkuje trudnościami w dokładnym określeniu stężenia substancji, którą chcemy zbadać. Ponadto, brak dokładnych danych o stężeniu roztworu wyjściowego uniemożliwia precyzyjne obliczenia i może prowadzić do fałszywych wniosków. W kontekście odczytywania gęstości roztworu, chociaż gęstość może dostarczać informacji o stężeniu, nie jest to wystarczająco dokładna metoda, ponieważ gęstość zależy od wielu czynników, takich jak temperatura i obecność innych substancji w roztworze. Miareczkowanie tym samym roztworem mianowanym również jest błędne, ponieważ nie dostarcza nowych informacji o stężeniu, a wręcz przeciwnie, może prowadzić do potwierdzenia niepełnych danych. Takie podejścia często wynikają z błędnego założenia, że można uzyskać wiarygodne wyniki na podstawie niepełnych informacji, co jest jednym z najczęstszych błędów w chemii analitycznej. Praktyka ta podkreśla znaczenie korzystania z dobrze zdefiniowanych i standardowych procedur, aby uzyskać powtarzalne i dokładne wyniki pomiarów.

Pytanie 38

Która część małej partii materiału jest najczęściej pobierana w celu przygotowania próbki ogólnej?

A. 1%

B. 0,01%

C. 0,1%

D. 0,001%

Wybór wartości 1% jako wielkości próby może wydawać się na pierwszy rzut oka rozsądny, jednak przekracza powszechnie akceptowane standardy w zakresie pobierania próbek. W praktyce, pobieranie próbki w takiej ilości może prowadzić do nieproporcjonalnych strat materiałowych oraz do potencjalnego wprowadzenia błędu systematycznego w analizach. W przypadku materiałów o dużej zmienności, pobranie 1% może skutkować nieodpowiednią reprezentatywnością próbki, co z kolei prowadzi do błędnych wniosków na temat jakości całej partii. Podobnie, wartości takie jak 0,001% i 0,01% są zbyt małe, aby zapewnić odpowiedni poziom dokładności i reprezentatywności próbki. Przykładowo, gdy próbka jest zbyt mała, istnieje ryzyko, że nie odda ona właściwości fizykochemicznych całego materiału, co jest niezgodne z zasadami statystyki prób. Warto zwrócić uwagę, że procesy pobierania próbek powinny być zgodne z wytycznymi norm ISO 2859-1, które sugerują, że optymalna wielkość próbki powinna być określona na podstawie wielkości całej partii oraz jej jednorodności. Stąd, dobór 0,1% jako wartości standardowej w wielu branżach, zwłaszcza tam, gdzie jakość i bezpieczeństwo są kluczowe, jest rozsądnym podejściem, które minimalizuje ryzyko błędów związanych z nieodpowiednią próbą.

Pytanie 39

Metodą, która nie umożliwia przeniesienia składników próbki do roztworu, jest

A. stapianie

B. roztwarzanie

C. mineralizacja

D. liofilizacja

Liofilizacja to dość ciekawy proces. W skrócie, to suszenie przez sublimację, czyli woda z lodu od razu przechodzi w parę bez przechodzenia przez płynny stan. To ważne w labie, bo kiedy analizujemy próbki chemiczne, składniki muszą być dobrze rozpuszczone w odpowiednich rozpuszczalnikach, żeby wyniki były dokładne. Liofilizacja nie robi roztworu, a jedynie suszy materiał, więc nie nadaje się do przygotowania próbek do analizy. A tak na marginesie, liofilizacja jest popularna w przemyśle farmaceutycznym i spożywczym, gdzie ważne jest, żeby zachować właściwości produktów. Lepiej sprawdzają się inne metody, jak roztwarzanie, które są zgodne z normalnymi procedurami analitycznymi i zapewniają precyzyjne wyniki.

Pytanie 40

Jakie zestawienie sprzętu laboratoryjnego wykorzystuje się do filtracji osadów?

A. Zlewka, waga, tryskawka, bagietka

B. Zlewka, lejek, statyw, bagietka

C. Zlewka, lejek, trójnóg, tygiel

D. Zlewka, lejek, waga, bagietka

Wybór zestawu sprzętu laboratoryjnego do sączenia osadów jest kluczowy dla efektywności procesu filtracji. W przypadku poprawnej odpowiedzi, czyli zestawu składającego się ze zlewki, lejka, statywu i bagietki, każdy z tych elementów odgrywa istotną rolę. Zlewka służy do przechowywania cieczy, która ma być filtrowana, natomiast lejek ułatwia skierowanie tej cieczy do naczynia filtracyjnego, co zwiększa wydajność procesu. Statyw zapewnia stabilność i bezpieczeństwo podczas pracy z lejkiem, co jest niezwykle ważne, aby uniknąć rozlania cieczy. Bagietka natomiast umożliwia precyzyjne dozowanie cieczy, co jest istotne w przypadku pracy z substancjami chemicznymi. Przykładem zastosowania tego zestawu może być filtracja roztworów w chemii analitycznej, gdzie osady muszą być oddzielone od cieczy w celu dalszej analizy. W kontekście standardów laboratoryjnych, korzystanie z tego zestawu jest zgodne z dobrymi praktykami, które podkreślają znaczenie precyzyjnych i bezpiecznych metod pracy.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej