Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik analityk
  • Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
  • Data rozpoczęcia: 20 maja 2025 18:21
  • Data zakończenia: 20 maja 2025 18:34

Egzamin zdany!

Wynik: 33/40 punktów (82,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Resztki szkła, osadników czy inne odpady stałe powstałe w laboratorium analitycznym powinny być umieszczone

A. w pojemnikach na odpady komunalne
B. w szklanych słoikach z plastikowym wieczkiem
C. w workach z polietylenu i oznaczyć zawartość
D. w kartonowych opakowaniach
Umieszczanie odpadów stałych typu resztki sączków oraz zbitego szkła w pojemnikach na odpady komunalne jest zgodne z obowiązującymi normami i regulacjami dotyczącymi gospodarki odpadami. Tego rodzaju odpady, ze względu na swoje właściwości, powinny być segregowane i składowane w odpowiednich pojemnikach, które są przystosowane do tego celu. Zgodnie z dyrektywami unijnymi i krajowymi, odpady te nie mogą być wrzucane do ogólnych pojemników, ponieważ mogą stwarzać zagrożenie dla ludzi oraz środowiska. Na przykład, zbite szkło w laboratoriach analitycznych wymaga szczególnej uwagi, ponieważ może powodować urazy. Praktyczne podejście do zarządzania tymi odpadami obejmuje nie tylko ich odpowiednie pakowanie, ale także prowadzenie dokumentacji dotyczącej ich pochodzenia i rodzaju. Odpowiednia segregacja i składowanie odpadów są kluczowe dla ich późniejszego przetwarzania oraz recyklingu, co pozwala na minimalizację negatywnego wpływu na środowisko i zdrowie publiczne.

Pytanie 2

Wykonano ocenę jakości dostarczonej partii wodorotlenku sodu.
Zgodne ze specyfikacją towaru są

Parametr oznaczanyJednostkaWartość parametru
Według specyfikacjiZbadana analitycznie
Zawartość wodorotlenku sodu%>=9898,3
Zawartość węglanu sodu%<=0,40,39
Zawartość chlorku sodu%<=0,0150,015

A. tylko zawartości procentowe wodorotlenku sodu i węglanu sodu.
B. tylko zawartości procentowe wodorotlenku sodu i chlorku sodu.
C. zawartości procentowe wodorotlenku sodu, węglanu sodu i chlorku sodu.
D. tylko zawartości procentowe węglanu sodu i chlorku sodu.
Wybór odpowiedzi ograniczających się tylko do zawartości procentowych wodorotlenku sodu i chlorku sodu jest niewłaściwy z kilku powodów. Przede wszystkim, brak uwzględnienia węglanu sodu w ocenie jakości partii prowadzi do niekompletnej analizy. Węglan sodu, podobnie jak inne składniki, ma swoje specyfikacje, które muszą być przestrzegane, aby zapewnić bezpieczeństwo i skuteczność produktu końcowego. Oprócz tego, wiele osób błędnie zakłada, że najważniejszym wskaźnikiem jakości jest tylko kluczowy składnik, jakim jest wodorotlenek sodu. Tego typu podejście jest mylne, ponieważ w branży chemicznej każdy składnik ma swoje znaczenie. Zawartości inne niż główny składnik mogą wpływać na właściwości fizykochemiczne produktu, co w konsekwencji może wpływać na jego zastosowanie w różnych procesach technologicznych. Ignorowanie tych parametrów może prowadzić do poważnych problemów, takich jak niestabilność produktu czy jego nieodpowiedniość do danego zastosowania. Dlatego tak ważne jest, aby każda partia chemikaliów była oceniana całościowo, z uwzględnieniem wszystkich istotnych parametrów jakościowych. Tylko w ten sposób można zapewnić, że produkt spełnia wymagania techniczne i normy bezpieczeństwa, a także że może być używany w odpowiednich zastosowaniach przemysłowych.

Pytanie 3

Nie należy podgrzewać cieczy w szczelnie zamkniętych pojemnikach, ponieważ

A. istnieje ryzyko zalania palnika
B. wzrost ciśnienia może spowodować wybuch
C. może wystąpić niebezpieczeństwo zgaszenia płomienia
D. może to zwiększyć jej toksyczność
Ogrzewanie cieczy w szczelnie zamkniętych naczyniach stwarza ryzyko wzrostu ciśnienia wewnątrz naczynia, co może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, w tym wybuchu. W momencie, gdy ciecz jest podgrzewana, jej temperatura wzrasta, co powoduje zwiększenie energii kinetycznej cząsteczek. W zamkniętym naczyniu, które nie ma możliwości swobodnego wydostania się pary, ciśnienie będzie rosło. Przykładem z życia codziennego mogą być sytuacje, gdy gotujemy wodę w zamkniętej butelce lub słoiku. W takich przypadkach para wodna nie ma drogi ujścia, a przy osiągnięciu krytycznego poziomu ciśnienia, naczynie może pęknąć lub eksplodować, co stanowi poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa. Zgodnie z normami BHP oraz zaleceniami producentów sprzętu laboratoryjnego i przemysłowego, zawsze należy stosować naczynia przystosowane do ogrzewania cieczy oraz zapewniać odpowiedni nadmiar ciśnienia, aby zminimalizować ryzyko takich incydentów, na przykład poprzez użycie zaworów bezpieczeństwa.

Pytanie 4

Opis w ramce przedstawia sposób oczyszczania substancji poprzez

Próbke substancji stałej należy umieścić w kolbie kulistej, zaopatrzonej w chłodnicę zwrotną, dodać rozpuszczalnika - etanolu i delikatnie ogrzewać do wrzenia. Po lekkim ostudzeniu dodać do roztworu niewielką ilość węgla aktywnego, zagotować i przesączyć na gorąco. Przesącz pozostawić do ostygnięcia, a wydzielony osad odsączyć pod zmniejszonym ciśnieniem, przemyć niewielką ilością rozpuszczalnika, przenieść na szalkę, pozostawić do wyschnięcia, a następnie zważyć.

A. destylację.
B. ekstrakcję.
C. krystalizację.
D. sublimację.
Krystalizacja jest kluczowym procesem w chemii, który polega na separacji substancji w postaci czystych kryształów z roztworu. Opisany proces obejmuje rozpuszczenie substancji w odpowiednim rozpuszczalniku, co ma na celu uzyskanie jednorodnej cieczy. Następnie, poprzez ogrzewanie do wrzenia, zwiększa się rozpuszczalność substancji, co pozwala na rozpuszczenie większej ilości materiału. Po schłodzeniu roztworu, rozpuszczalność substancji maleje, co prowadzi do wykrystalizowania się czystych kryształów. W tym kontekście dodanie węgla aktywnego jest powszechną praktyką w celu eliminacji zanieczyszczeń, co zwiększa czystość końcowego produktu. Chłodnica zwrotna dodatkowo zabezpiecza przed utratą rozpuszczalnika, co jest istotne w kontekście zrównoważonego wykorzystania zasobów. Przykłady zastosowania krystalizacji obejmują przemysł farmaceutyczny do uzyskiwania czystych substancji czynnych, a także produkcję soli i innych związków chemicznych. Proces ten jest zgodny z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, co czyni go niezastąpionym w wielu dziedzinach chemii i inżynierii chemicznej.

Pytanie 5

Podaj kolejność odczynników chemicznych według rosnącego stopnia czystości?

A. Czysty spektralnie, chemicznie czysty, czysty do analizy, czysty
B. Czysty, chemicznie czysty, czysty do analizy, czysty spektralnie
C. Czysty do analizy, chemicznie czysty, czysty spektralnie, czysty
D. Czysty, czysty do analizy, chemicznie czysty, czysty spektralnie
Twoje uszeregowanie odczynników chemicznych jako 'Czysty, czysty do analizy, chemicznie czysty, czysty spektralnie' jest całkiem trafne. To widać, bo pokazuje to, jak rośnie czystość tych substancji. Zaczynając od 'Czysty', to jest taki poziom czystości, który może mieć zanieczyszczenia. Potem mamy 'czysty do analizy' - ta substancja była oczyszczona na tyle, że można ją używać w analizach chemicznych, gdzie te zanieczyszczenia naprawdę mogą namieszać wyniki. 'Chemicznie czysty' to taki poziom, który nie ma zanieczyszczeń chemicznych, więc nadaje się do bardziej wymagających zastosowań. I na koniec, 'czysty spektralnie' oznacza, że dana substancja jest wolna od zanieczyszczeń, które mogą zepsuć analizy spektroskopowe. W laboratoriach chemicznych często korzysta się z takich preparatów do uzyskiwania wiarygodnych wyników. Czyli, jak widać, odpowiednie standardy czystości są mega ważne dla powtarzalności i precyzji w eksperymentach i analizach.

Pytanie 6

Próbkę wody przeznaczoną do oznaczenia zawartości metali poddaje się utrwalaniu za pomocą

Sposoby utrwalania i przechowywania próbek wody przeznaczonych do badań fizykochemicznych.
OznaczenieSposób utrwalania i przechowywania
BarwaPrzechowywać w ciemności
MętnośćPrzechowywać w ciemności
TwardośćpH = 3 z użyciem HNO₃
OWO0,7 ml HCl/30 ml próbki
ChZTpH 1-2 z użyciem H₂SO₄
FosforPrzechowywać w temperaturze 1-5°C
GlinpH 1-2 z użyciem HNO₃
ŻelazopH 1-2 z użyciem HNO₃
UtlenialnośćpH1-2 z użyciem H₂SO₄. Przechowywać w ciemności

A. kwasu fosforowego(V).
B. kwasu solnego.
C. kwasu azotowego(V).
D. kwasu siarkowego(VI).
Odpowiedź kwasu azotowego(V) jako środka utrwalającego próbki wody jest zgodna z zasadami analizy chemicznej, szczególnie w kontekście oznaczania metali, takich jak glin i żelazo. Kwas azotowy(V) (HNO3) jest powszechnie stosowany w laboratoriach ze względu na swoje silne właściwości utleniające, które pomagają w stabilizacji próbek przed dalszymi analizami. Utrwalenie próbki za pomocą kwasu azotowego zapobiega osadzaniu się metali oraz ich utlenieniu, co ma kluczowe znaczenie w uzyskaniu dokładnych i wiarygodnych wyników. Ponadto, zgodnie z zaleceniami standardów takich jak ISO 5667, odpowiednie przygotowanie próbek jest kluczowe dla zapewnienia jakości badań. Kwas azotowy pozwala na zachowanie integralności chemicznej metali w próbce, co jest niezbędne w analizach spektroskopowych, takich jak ICP-OES czy AAS. Rekomendowane praktyki laboratoryjne podkreślają również konieczność stosowania HNO3 w odpowiednich stężeniach, aby osiągnąć najlepsze wyniki analityczne.

Pytanie 7

Fosfor biały, z uwagi na swoje właściwości, powinien być przechowywany

A. w wodzie
B. w benzynie
C. w nafcie
D. w benzenie
Fosfor biały jest substancją niezwykle reaktywną, a jego przechowywanie w wodzie jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa. Woda działa jako medium, które ogranicza dostęp tlenu do fosforu, minimalizując ryzyko jego utlenienia i zapłonu. W przypadku kontaktu z powietrzem, fosfor biały może spontanicznie się zapalić, co czyni go niebezpiecznym w standardowych warunkach przechowywania. Woda nie tylko chroni przed reakcjami chemicznymi, ale także zapewnia fizyczną barierę, która zapobiega rozprzestrzenieniu się ewentualnych dymów fosforowych. Przykładem zastosowania tej metody przechowywania jest przemysł chemiczny, gdzie fosfor biały jest używany w procesach produkcji związków chemicznych, a odpowiednie metody przechowywania są zgodne z normami bezpieczeństwa, takimi jak OSHA (Occupational Safety and Health Administration). Dobrą praktyką w laboratoriach jest także oznaczanie pojemników z fosforem białym, aby zminimalizować ryzyko przypadkowego uwolnienia substancji do atmosfery.

Pytanie 8

Pobieranie próbek wody z zbiornika wodnego, który zasila system wodociągowy, powinno odbywać się

A. w najgłębszym punkcie, z którego czerpana jest woda
B. na powierzchni wody, w centralnej części zbiornika
C. na powierzchni wody, w pobliżu brzegu zbiornika
D. w miejscu oraz na głębokości, gdzie następuje czerpanie wody
Zbieranie próbek wody na powierzchni zbiornika, zarówno przy brzegu, jak i na środku, jest nieodpowiednie, ponieważ nie odzwierciedla rzeczywistych warunków wody, która jest później używana w systemie wodociągowym. Pobieranie próbek wyłącznie z powierzchni może prowadzić do fałszywego obrazu jakości wody, ponieważ może ignorować zanieczyszczenia znajdujące się w niższych warstwach, które mogą być znacznie gorszej jakości. Na przykład, substancje chemiczne mogą osiadać na dnie zbiornika lub występować w niższych warstwach wody, a ich obecność nie będzie wykryta podczas pobierania próbek z powierzchni. Dodatkowo, zasysanie wody z najgłębszego miejsca zbiornika może wydawać się logiczne, jednak nie zawsze odpowiada to rzeczywistemu miejscu poboru, które może znajdować się w innym punkcie zbiornika na określonej głębokości. Warto również zauważyć, że zanieczyszczenia mogą różnić się w różnych częściach zbiornika, a ich analiza wymaga dokładnego określenia warunków, w których woda jest pobierana. Dlatego kluczowe jest, aby próbki były pobierane w miejscu i na głębokości, w której odbywa się rzeczywisty pobór wody, co zapewnia reprezentatywność wyników i zgodność z obowiązującymi standardami jakości wody.

Pytanie 9

Podczas oznaczania kwasu siarkowego zachodzi reakcja:

H2SO4 + 2NaOH → Na2SO4 + 2H2O 
Zgodnie z zamieszczoną instrukcją, roztwór poreakcyjny należy

Fragmenty instrukcji zbierania, utylizacji i eliminacji odpadów chemicznych
Lista substancji, które mogą być usunięte z odpadami komunalnymi w postaci stałej, lub wprowadzone do systemu kanalizacyjnego w postaci rozcieńczonych roztworów wodnych, o ile ich ilość nie przekracza jednorazowo 100 g.
Związki nieorganiczne
Siarczany sodu, potasu, magnezu, wapnia, amonu
Kwasy nieorganiczne
Stężone kwasy ostrożnie rozcieńczyć przez wkroplenie z równoczesnym mieszaniem do wody z lodem, a następnie zneutralizować roztworem wodorotlenku sodowego. Po neutralizacji doprowadzić pH roztworu do zakresu 6-8 przelać do pojemnika S. Małe ilości kwasów takich jak siarkowy, solny, azotowy czy fosforowy (nie więcej niż 10 g) po rozcieńczeniu wodą i neutralizacji roztworem wodorotlenku sodowego oraz doprowadzeniu pH takiego roztworu do zakresu 6-8 można wylać do zlewu i obficie spłukać wodą.
Sole nieorganiczne
Stałe sole nieorganiczne – pojemnik N.
Obojętne roztwory soli nieorganicznych pojemnik S. Sole metali ciężkich, sole o właściwościach toksycznych – pojemnik TN.

A. umieścić w pojemniku S.
B. wylać do zlewu i spłukać bieżącą wodą.
C. zobojętnić i usunąć z odpadami komunalnymi.
D. umieścić w pojemniku TN.
Podczas reakcji kwasu siarkowego z wodorotlenkiem sodu powstaje siarczan sodu, który jest substancją neutralną. W przypadku utylizacji niewielkich ilości roztworów chemicznych, takich jak powstały w tej reakcji, istotne jest przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i ochrony środowiska. Zgodnie z wytycznymi dotyczącymi zarządzania odpadami chemicznymi, neutralne roztwory, które nie są niebezpieczne, mogą być wylewane do systemu kanalizacji, pod warunkiem, że są odpowiednio rozcieńczone wodą. Praktyczne zastosowanie tej zasady znajduje się w laboratoriach chemicznych oraz placówkach edukacyjnych, gdzie regularnie prowadzone są eksperymenty. Spłukiwanie bieżącą wodą zapewnia, że resztki chemikaliów nie osadzają się w rurach, minimalizując ryzyko zanieczyszczenia środowiska. Przy odpowiednim przestrzeganiu zasad możemy skutecznie zarządzać odpadami chemicznymi, co jest kluczowe w kontekście zrównoważonego rozwoju i ochrony zasobów wodnych.

Pytanie 10

Aby przyspieszyć reakcję, należy zwiększyć stężenie substratów

A. zwiększyć, a temperaturę zmniejszyć
B. zmniejszyć, a temperaturę obniżyć
C. zmniejszyć, a temperaturę podnieść
D. zwiększyć, a temperaturę podnieść
Zwiększenie szybkości reakcji chemicznych trochę się sprowadza do tego, jak ważne są substraty i temperatura. Kiedy podnosisz stężenie substratów, to więcej cząsteczek jest dostępnych do reakcji, więc mają większe szanse na zderzenie. Z drugiej strony, wyższa temperatura podkręca energię kinetyczną cząsteczek, co sprawia, że zderzają się częściej i mocniej, co pomaga im pokonać energię aktywacji. Na przykład w biochemii, jak mamy reakcje enzymatyczne, zwiększenie stężenia substratu może pomóc osiągnąć maksymalną prędkość reakcji, co jest zgodne z zasadą Vmax. W praktyce w przemyśle chemicznym, dobrze jest dostosować stężenie i temperaturę, żeby zoptymalizować wydajność i rentowność. Ciekawe jest to, że czasami, jak w reakcjach równowagi, podwyższenie stężenia reagentów może przesunąć równowagę w stronę produktów, co też jest korzystne dla wydajności reakcji.

Pytanie 11

Aby podnieść temperaturę roztworu do 330 K, jakie wyposażenie jest potrzebne?

A. trójnogu, siatki ceramicznej, zlewki, termometru z zakresem temperatur 0-+100°C
B. statywu, siatki, zlewki, termometru z zakresem temperatur 0+100°C
C. statywu, siatki, zlewki, termometru z zakresem temperatur 0--50°C
D. trójnogu, siatki ceramicznej, zlewki, termometru z zakresem temperatur 0--0°C
Poprawna odpowiedź to wykorzystanie trójnogu, siatki ceramicznej, zlewki oraz termometru z zakresem temperatur 0-+100°C. Ta konfiguracja jest właściwa, ponieważ umożliwia bezpieczne i efektywne ogrzewanie roztworu do wymaganej temperatury 330 K (około 57°C). Trójnóg zapewnia stabilność podczas ogrzewania, co jest kluczowe w laboratoriach, gdzie bezpieczeństwo jest priorytetem. Siatka ceramiczna rozkłada ciepło równomiernie, co minimalizuje ryzyko lokalnych przegrzań, które mogą prowadzić do niepożądanych reakcji chemicznych. Użycie zlewki do podgrzewania roztworu jest standardową praktyką, ponieważ zlewki wykonane z odpowiednich materiałów (np. szkło borokrzemowe) są odporne na zmiany temperatury. Termometr z zakresem 0-+100°C jest odpowiedni do monitorowania temperatury, ponieważ pozwala na bezpieczne kontrolowanie wzrostu temperatury roztworu w bezpiecznym zakresie, nie przekraczającym maksymalnej temperatury mierzonej przez termometr. W laboratoriach chemicznych kluczowe jest przestrzeganie standardów bezpieczeństwa oraz stosowanie odpowiednich narzędzi, co zapewnia nie tylko dokładność eksperymentów, ale również ochronę przed zagrożeniami związanymi z wysoką temperaturą.

Pytanie 12

Z partii materiału należy pobrać ogólną próbkę w ilości odpowiadającej promilowi całej partii. Na podstawie podanej informacji określ, ile pierwotnych próbek, każda ważąca 10 g, trzeba pobrać z partii cukru o masie 0,5 t, aby uzyskać reprezentatywną próbkę ogólną?

A. 50
B. 10
C. 100
D. 5
Wybór niewłaściwej liczby próbek pierwotnych do pobrania z partii cukru może wynikać z braku zrozumienia zasad reprezentatywności próbek oraz błędnych założeń dotyczących ich masy. Odpowiedzi takie jak 100, 10 czy 5 nie uwzględniają wymaganej masy próbki ogólnej, która powinna wynosić co najmniej 0,1% masy partii. W przypadku 500 kg cukru, 0,1% to 500 g, co oznacza, że pobierając próbki po 10 g, należy zebrać ich 50. Wybranie 100 próbek oznaczałoby nadmiar, co jest nieefektywne i kosztowne. Z kolei wybór 10 próbek nie osiągnie wymaganego minimum 500 g, co sprawi, że próbka ogólna nie będzie reprezentatywna. W przypadku 5 próbek, uzyskalibyśmy jedynie 50 g, co również nie spełnia norm. Niezrozumienie zasad pobierania próbek prowadzi do błędnych wniosków i może skutkować poważnymi konsekwencjami w ocenie jakości i bezpieczeństwa żywności, dlatego kluczowe jest przestrzeganie standardów dotyczących pobierania i analizy próbek.

Pytanie 13

Na podstawie zamieszczonych w tabeli opisów metod rozdzielania mieszanin, dobierz odpowiadające im nazwy.

Tabela. Metody rozdzielania mieszanin
Lp.Opis metody
I.Zlewanie cieczy znad osadu.
II.Przeprowadzenie ciekłego rozpuszczalnika w stan pary.
III.Wyodrębnianie z mieszaniny ciał stałych lub cieczy składnika przy pomocy rozpuszczalnika tak dobranego, aby rozpuszczał żądany związek chemiczny.
IV.Powolne opadanie cząstek substancji stałej w cieczy pod wpływem własnego ciężaru.

A. I – dekantacja, II – sublimacja, III – filtracja, IV – sedymentacja.
B. I – sedymentacja, II – sublimacja, III – destylacja, IV – dekantacja.
C. I – dekantacja, II – odparowanie, III – ekstrakcja, IV – sedymentacja.
D. I – sedymentacja II– krystalizacja, III – ekstrakcja, IV – dekantacja.
Dekantacja, odparowanie, ekstrakcja oraz sedymentacja to metody wykorzystywane w laboratoriach chemicznych oraz procesach przemysłowych do separacji substancji. Dekantacja polega na oddzieleniu cieczy od osadu poprzez zlanie cieczy znad osadu, co jest powszechną praktyką w procesach oczyszczania. Odparowanie to proces, w którym ciecz zostaje przekształcona w parę, co pozwala na oddzielenie substancji rozpuszczonych. Jest to często stosowane w przemyśle spożywczym, jak na przykład w koncentracji soków. Ekstrakcja polega na wydobywaniu substancji rozpuszczalnych z mieszaniny za pomocą odpowiednich rozpuszczalników, co jest kluczowe w produkcji leków oraz w laboratoriach chemicznych. Sedymentacja natomiast, polegająca na osadzaniu się ciał stałych w cieczy pod wpływem grawitacji, jest powszechnie stosowana w oczyszczaniu wód. Zrozumienie tych metod i ich zastosowania jest kluczowe dla efektywnego przeprowadzania procesów chemicznych i technologicznych w różnych dziedzinach.

Pytanie 14

Substancje, które wykorzystuje się do ustalania miana roztworu, to

A. robocze
B. podstawowe
C. miarowe
D. wtórne
Substancje podstawowe to naprawdę ważna sprawa w laboratoriach. Służą do ustalania miana roztworu, bo mają znane i dokładne stężenia, które są punktem odniesienia do dalszych badań. W praktyce używamy ich do kalibracji sprzętu i w różnych procesach analitycznych, jak np. titracja, gdzie musimy precyzyjnie określić ilość analitu. Takimi substancjami mogą być np. sól sodowa kwasu benzoesowego czy kwas solny o ustalonym stężeniu. Wiedza o substancjach podstawowych jest super istotna, bo pomaga nam trzymać standardy jakości, takie jak ISO, które mówią o dokładności pomiarów chemicznych. Ważne, żeby te substancje były przechowywane w odpowiednich warunkach, żeby się nie zepsuły, bo to mogłoby wpłynąć na wyniki. Z mojego doświadczenia, znajomość tych substancji i umiejętność ich stosowania są kluczowe, jeśli chcemy uzyskiwać wiarygodne wyniki w analizach.

Pytanie 15

Nie należy używać gorącej wody do mycia

A. kolby stożkowej
B. kolby miarowej
C. szkiełka zegarkowego
D. zlewki
Kolba miarowa jest szklanym naczyniem laboratoryjnym, które służy do dokładnego pomiaru objętości cieczy. Z uwagi na jej konstrukcję, nagłe zmiany temperatury mogą prowadzić do uszkodzeń, takich jak pęknięcia czy odkształcenia. Gorąca woda może powodować, że szkło stanie się bardziej podatne na stres termiczny, co jest niebezpieczne, zwłaszcza w przypadku kolb miarowych, które są projektowane z myślą o precyzyjnych pomiarach. W standardach laboratoryjnych, takich jak normy ISO, zaleca się, aby naczynia wykonane ze szkła boro-krzemowego, wykorzystywane w laboratoriach, nie były narażane na nagłe zmiany temperatury. Dobrą praktyką jest mycie ich w letniej wodzie z detergentem, a następnie dokładne płukanie w wodzie destylowanej, aby zminimalizować ryzyko uszkodzenia i zapewnić dokładność pomiarów. Przy odpowiedniej konserwacji, kolby miarowe mogą służyć przez wiele lat, jednak ich właściwe użytkowanie jest kluczowe dla utrzymania ich funkcjonalności.

Pytanie 16

Naważkę NaOH o masie 0,0400 g rozpuścić w małej ilości wody, a następnie przelać ten roztwór do kolby miarowej o pojemności 500 cm3 i uzupełnić kolbę miarową wodą do tzw. kreski. Masa molowa NaOH wynosi 40,0 g/mol. Jakie jest stężenie molowe przygotowanego roztworu?

A. 0,020 mol/dm3
B. 0,002 mol/dm3
C. 2,000 mol/dm3
D. 0,200 mol/dm3
Aby obliczyć stężenie molowe sporządzonego roztworu wodorotlenku sodu (NaOH), należy najpierw obliczyć liczbę moli substancji. Masa wodorotlenku sodu wynosi 0,0400 g, a jego masa molowa to 40,0 g/mol. Liczba moli NaOH wynosi zatem: n = m/M = 0,0400 g / 40,0 g/mol = 0,001 mol. Roztwór został rozcieńczony do objętości 500 cm³, co odpowiada 0,500 dm³. Stężenie molowe (C) obliczamy ze wzoru: C = n/V, gdzie n to liczba moli, a V to objętość roztworu w dm³. Wstawiając wartości, otrzymujemy: C = 0,001 mol / 0,500 dm³ = 0,002 mol/dm³. Takie obliczenia są fundamentalne w chemii analitycznej i stosowane są w laboratoriach do przygotowywania roztworów o znanym stężeniu. Znajomość stężeń molowych jest kluczowa w reakcjach chemicznych, szczególnie w kontekście analizy ilościowej oraz w procesach przemysłowych, gdzie precyzyjne dawkowanie reagentów ma kluczowe znaczenie dla jakości produktów końcowych.

Pytanie 17

Oblicz stężenie molowe 250 cm3 roztworu NaOH, w którym znajduje się 0,5 g substancji. Masa molowa NaOH wynosi 40 g/mol

A. 0,05 mol/dm3
B. 0,01 mol/dm3
C. 0,50 mol/dm3
D. 0,10 mol/dm3
Aby obliczyć stężenie molowe roztworu NaOH, należy najpierw obliczyć liczbę moli NaOH w 0,5 g substancji. Masa molowa NaOH wynosi 40 g/mol, co oznacza, że 1 mol NaOH waży 40 g. Liczba moli można obliczyć ze wzoru: liczba moli = masa (g) / masa molowa (g/mol). Dla 0,5 g NaOH obliczenia będą wyglądały następująco: 0,5 g / 40 g/mol = 0,0125 mol. Następnie przeliczamy objętość roztworu z cm³ na dm³, co daje 250 cm³ = 0,25 dm³. Stężenie molowe obliczamy, dzieląc liczbę moli przez objętość roztworu w dm³: 0,0125 mol / 0,25 dm³ = 0,05 mol/dm³. Zrozumienie tych obliczeń jest kluczowe w chemii analitycznej, gdzie precyzyjne przygotowywanie roztworów o określonym stężeniu jest niezbędne w eksperymentach i analizach. W praktyce, takie umiejętności są szczególnie ważne w laboratoriach chemicznych, gdzie dokładność i powtarzalność wyników mają kluczowe znaczenie.

Pytanie 18

Przy przygotowywaniu 100 cm3 roztworu o określonym stężeniu procentowym (m/V) konieczne jest odważenie wyliczonej ilości substancji, a następnie przeniesienie jej do

A. zlewki, rozpuścić w 100 cm3 rozpuszczalnika, opisać, wymieszać bagietką
B. zlewki, rozpuścić w 100 cm3 rozpuszczalnika, przenieść do kolby miarowej, opisać
C. kolby miarowej, dodać 100 cm3 rozpuszczalnika, wymieszać, opisać
D. kolby miarowej, rozpuścić, uzupełnić kolbę rozpuszczalnikiem do kreski, wymieszać, opisać
Zastosowanie zlewki w procesie przygotowywania roztworów może prowadzić do licznych problemów pomiarowych i nieprecyzyjnych rezultatów. Zlewki, choć są użyteczne do ogólnych operacji laboratoryjnych, nie zapewniają odpowiedniej dokładności w pomiarach objętości. Nie mają one podziałek, które pozwalałyby na precyzyjne odmierzenie potrzebnych ilości rozpuszczalnika. Ponadto, rozpuszczenie substancji w 100 cm³ rozpuszczalnika w zlewce nie gwarantuje, że końcowy roztwór będzie miał pożądane stężenie. W momencie przenoszenia roztworu do kolby miarowej, możliwe jest, że niecała objętość roztworu zostanie przetransportowana, co prowadzi do błędnych obliczeń. Dodatkowo, takie podejście może być wprowadzające w błąd, ponieważ nie uwzględnia się zasady dopełniania kolby do kreski, co jest kluczowe dla uzyskania dokładnego stężenia. Wiele osób może pomylić przygotowanie roztworu zlewce z kolbą miarową, co jest typowym błędem myślowym. W laboratoriach stosuje się konkretne protokoły, które podkreślają znaczenie użycia odpowiednich narzędzi do precyzyjnego przygotowania roztworów, a niewłaściwy wybór sprzętu może prowadzić do nieprawidłowych wyników badań chemicznych i analiz.

Pytanie 19

Z próbki zawierającej siarczany(VI) należy najpierw wydzielić metodą filtracji zanieczyszczenia, które są nierozpuszczalne w wodzie. Dokładność wypłukania tych zanieczyszczeń weryfikuje się za pomocą roztworu

A. oranżu metylowego
B. AgNO3
C. fenoloftaleiny
D. BaCl2
BaCl2, czyli chlorek baru, to super reagent do sprawdzania siarczanów(VI) w roztworach. Dlaczego? Bo tworzy nierozpuszczalny osad siarczanu baru (BaSO4) w obecności jonów siarczanowych. W praktyce robisz filtrację, oddzielasz te nierozpuszczalne zanieczyszczenia, a potem przemywasz wodą destylowaną. Jak dodasz BaCl2 do tych resztek, to jeśli są tam jakieś siarczany, zobaczysz biały osad. To oznacza, że siarczany są obecne. Ten proces jest zgodny z tym, co się robi w laboratoriach analitycznych, gdzie ważna jest dokładna detekcja siarczanów, żeby ocenić czystość próbek. Warto znać tę metodę, zwłaszcza w kontekście badań środowiskowych, bo tu precyzyjne dane są kluczowe.

Pytanie 20

Butle gazowe (czasy butli) napełnione wodorem są oznaczone kolorem

A. jasnozielonym
B. niebieskim
C. czerwonym
D. żółtym
Butle gazowe zawierające wodór są oznaczane kolorem czerwonym zgodnie z międzynarodowymi standardami dotyczącymi oznakowania gazów. Kolor ten ma na celu poprawne identyfikowanie rodzaju gazu oraz zwiększenie bezpieczeństwa podczas jego transportu i przechowywania. W przypadku wodoru, który jest gazem łatwopalnym i wybuchowym, prawidłowe oznakowanie jest kluczowe dla minimalizacji ryzyka wypadków. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest praca w przemyśle chemicznym oraz podczas transportu gazów, gdzie pracownicy muszą być w stanie szybko rozpoznać rodzaj gazu, z którym mają do czynienia. W praktyce, znajomość kolorów butli pozwala na skuteczne unikanie niebezpieczeństw, takich jak nieodpowiednie łączenie gazów lub ich niewłaściwe przechowywanie. Dobre praktyki w zakresie zarządzania gazami obejmują również regularne szkolenia dla pracowników oraz stosowanie systemów monitorowania, co zwiększa bezpieczeństwo operacji związanych z gazami niebezpiecznymi.

Pytanie 21

Metoda przygotowania próbki do badania, która nie jest

A. miareczkowanie
B. spopielenie
C. mineralizacja
D. stapianie
Miareczkowanie nie jest metodą przygotowania próbki do analizy, ponieważ jest to technika analityczna służąca do określenia stężenia substancji w roztworze. W procesie miareczkowania dodaje się roztwór o znanym stężeniu do próbki, która zawiera substancję analizowaną, aż do osiągnięcia punktu końcowego reakcji. Przykładem zastosowania jest analiza zawartości kwasu w roztworze, gdzie miareczkowanie kwasu solnego roztworem wodorotlenku sodu pozwala na precyzyjne określenie jego stężenia. W praktyce stosuje się miareczkowanie w laboratoriach chemicznych oraz w badaniach jakościowych i ilościowych. Aby miareczkowanie było efektywne, laboratoria powinny stosować odpowiednie metody kalibracji i prowadzić staranną dokumentację, co jest zgodne z wytycznymi ISO 17025 dotyczących akredytacji laboratoriów.

Pytanie 22

Stosunek masowy miedzi do siarki w siarczku miedzi(I) wynosi

16S
Siarka
32
29Cu
Miedź
63,55

A. 4:1
B. 2:1
C. 1:1
D. 3:1
Siarczek miedzi(I), czyli Cu2S, to ciekawy związek. Składa się z dwóch atomów miedzi i jednego atomu siarki. Jak obliczamy masy molowe, to miedź ma masę 63,55 g/mol, więc dla dwóch atomów mamy razem 127,1 g. Siarka ma masę 32 g/mol. Jak to połączymy, to mamy stosunek masowy miedzi do siarki równy 4:1. Myślę, że zrozumienie tego stosunku to podstawa, szczególnie w przemyśle, gdzie dokładne proporcje wpływają na jakość produktów. Wiedza na temat tego, jak obliczać masy w reakcjach chemicznych, jest mega ważna. Dlatego dobrze jest to ogarnąć, bo to przyda się każdemu chemikowi czy inżynierowi materiałowemu.

Pytanie 23

Zawarty fragment instrukcji odnosi się do

Po dodaniu do kolby Kjeldahla próbki analizowanego materiału, kwasu siarkowego(VI) oraz katalizatora, należy delikatnie ogrzewać zawartość kolby za pomocą palnika gazowego. W początkowym etapie ogrzewania zawartość kolby wykazuje pienienie i zmienia kolor na ciemniejszy. W tym czasie należy przeprowadzać ogrzewanie bardzo ostrożnie, a nawet z przerwami, aby uniknąć "wydostania się" czarnobrunatnej masy do szyjki kolby.

A. wyprażenia próbki do stałej masy
B. mineralizacji próbki na sucho
C. topnienia próbki
D. mineralizacji próbki na mokro
Odpowiedź 'mineralizacji próbki na mokro' jest poprawna, ponieważ opisany proces odnosi się do analizy chemicznej, w której próbka poddawana jest mineralizacji przy użyciu kwasu siarkowego(VI) oraz katalizatora. Mineralizacja na mokro to technika, która polega na rozkładaniu substancji organicznych w cieczy, co umożliwia uzyskanie ich składników chemicznych w formie rozpuszczalnej. W procesie tym, ogrzewanie jest kluczowe, aby zapewnić efektywne działanie kwasu oraz katalizatora, co skutkuje pełnym utlenieniem organicznych składników próbki. Przykładem praktycznego zastosowania tej metody jest analiza zawartości azotu w próbkach żywności, gdzie proces ten pozwala na uzyskanie wyników w zgodzie z normami laboratoryjnymi, takimi jak ISO 16634. Dobrze przeprowadzona mineralizacja na mokro jest istotnym krokiem w wielu analizach chemicznych, umożliwiającym dalsze badania i uzyskiwanie precyzyjnych wyników.

Pytanie 24

Aby uniknąć trwałego połączenia szlifowanych części sprzętu laboratoryjnego, co należy zrobić?

A. dokładnie oczyścić i osuszyć sprzęt
B. przed połączeniem wypłukać szlify acetonem
C. przed połączeniem nałożyć na szlify wazelinę
D. przed połączeniem nałożyć na szlify glicerynę
Stosowanie gliceryny do smarowania szlifów przed ich połączeniem może prowadzić do niepożądanych skutków. Gliceryna, będąca substancją higroskopijną, może powodować, że na połączeniach gromadzi się wilgoć, co prowadzi do korozji i zniszczenia materiałów, z których wykonana jest aparatura. Przepłukiwanie szlifów acetonem przed ich połączeniem również nie jest zalecane, ponieważ aceton jest substancją, która może rozpuszczać niektóre materiały i uszkadzać powierzchnię szlifów. Choć czyszczenie elementów aparatury jest dobrą praktyką, sama czynność umycia i wysuszenia nie eliminuje ryzyka trwałego połączenia, które może wystąpić z powodu braku odpowiedniego smaru. W rezultacie, mylenie tych procedur z właściwym stosowaniem wazeliny jako smaru prowadzi do błędnych wniosków i potencjalnych problemów z integracją aparatury. W laboratoriach, gdzie precyzja jest kluczowa, ważne jest, aby stosować sprawdzone metody, które zapobiegają uszkodzeniom i zapewniają długotrwałe, bezpieczne połączenia.

Pytanie 25

Jakie substancje wykorzystuje się do wykrywania obecności jonów chlorkowych w wodzie mineralnej?

A. roztwór chlorku baru
B. uniwersalny papierek wskaźnikowy
C. roztwór szczawianu potasu
D. roztwór azotanu srebra
Roztwór azotanu srebra (AgNO3) jest kluczowym odczynnikiem w analizie chemicznej do wykrywania jonów chlorkowych (Cl-) w wodzie mineralnej. Po dodaniu azotanu srebra do próby zawierającej jony chlorkowe, zachodzi reakcja, w wyniku której powstaje biały osad chlorku srebra (AgCl). Reakcja ta jest równaniem: AgNO3 + NaCl → AgCl + NaNO3. Osad chlorku srebra jest nierozpuszczalny w wodzie, co czyni tę metodę bardzo efektywną w jakościowym wykrywaniu anionów chlorkowych. Praktyczne zastosowanie tej metody można zaobserwować w laboratoriach analitycznych, gdzie monitoruje się jakość wód mineralnych, aby spełniały one normy zdrowotne. Ponadto, metoda ta jest zgodna z wytycznymi organizacji takich jak ISO, co podkreśla jej wiarygodność i powszechne uznanie w branży analitycznej.

Pytanie 26

Oblicz, jaką ilość węglanu sodu w gramach należy przygotować, aby uzyskać 500 cm3 roztworu tej soli o stężeniu 0,1000 mol/dm3.
MNa = 23 g/mol, MC = 12 g/mol, MO = 16 g/mol

A. 7,0000 g
B. 5,3000 g
C. 5,0000 g
D. 7,5000 g
Aby obliczyć masę węglanu sodu (Na2CO3) potrzebną do przygotowania 500 cm³ roztworu o stężeniu 0,1000 mol/dm³, należy najpierw obliczyć liczbę moli tej soli. Stężenie 0,1000 mol/dm³ oznacza, że w 1 dm³ (1000 cm³) roztworu znajduje się 0,1000 mola Na2CO3. Zatem, w 500 cm³ roztworu znajdować się będzie 0,0500 mola: 0,1000 mol/dm³ * 0,500 dm³ = 0,0500 mol. Następnie, należy obliczyć masę węglanu sodu, stosując wzór: masa = liczba moli * masa molowa. Masa molowa Na2CO3 wynosi: 23 g/mol (Na) * 2 + 12 g/mol (C) + 16 g/mol (O) * 3 = 106 g/mol. Zatem, masa Na2CO3 potrzebna do przygotowania roztworu wynosi: 0,0500 mol * 106 g/mol = 5,3000 g. Takie obliczenia są powszechnie wykorzystywane w laboratoriach chemicznych i są zgodne z zasadami przygotowywania roztworów. Zachowanie precyzji w obliczeniach jest kluczowe dla uzyskania pożądanych stężeń roztworów w praktyce.

Pytanie 27

Aby oddzielić połączenia szlifów, należy w miejscu ich styku wprowadzić

A. glicerynę
B. wodorotlenek sodu
C. kwas fluorowodorowy
D. wodorotlenek potasu
Gliceryna jest substancją, która doskonale sprawdza się w procesie rozdzielania zapieczonych połączeń szlifów. Jej zastosowanie wynika z właściwości chemicznych, które pozwalają na skuteczne działanie w trudnych warunkach. Gliceryna jest środkiem niejonowym, co oznacza, że nie wywołuje reakcji z materiałami, z którymi współdziała. W praktyce, podczas zastosowania gliceryny na strefie połączenia szlifów, zwiększa się elastyczność otaczających materiałów, co ułatwia ich oddzielenie bez ryzyka uszkodzenia. Gliceryna ma również właściwości nawilżające, co dodatkowo sprzyja procesowi rozdzielania, zapewniając lepszą penetrację w obszary o dużym skurczeniu. W branżach zajmujących się szlifowaniem i obróbką materiałów, takich jak przemysł motoryzacyjny czy lotniczy, stosowanie gliceryny jako środka pomocniczego w rozdzielaniu połączeń jest zgodne z najlepszymi praktykami, co potwierdzają liczne standardy jakości. Dodatkowo, gliceryna jest substancją nietoksyczną, co czyni ją bezpiecznym wyborem w porównaniu do innych chemikaliów.

Pytanie 28

Ile wynosi objętość roztworu o stężeniu 0,5 mol/dm3, jeśli przygotowano go z 0,1 mola KOH?

A. 200 cm3
B. 20 dm3
C. 20 ml
D. 200 dm3
Poprawna odpowiedź to 200 cm3, co odpowiada 0,2 dm3. Aby obliczyć objętość roztworu, możemy skorzystać ze wzoru: C = n/V, gdzie C to stężenie (mol/dm3), n to liczba moli substancji (mol), a V to objętość roztworu (dm3). W tym przypadku mamy stężenie C = 0,5 mol/dm3 i liczba moli n = 0,1 mol. Przekształcając wzór do postaci V = n/C, otrzymujemy V = 0,1 mol / 0,5 mol/dm3 = 0,2 dm3, co w mililitrach daje 200 cm3. Takie obliczenia są podstawą w chemii, szczególnie w praktycznych laboratoriach, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów jest kluczowe dla uzyskania rzetelnych rezultatów eksperymentów. Warto wiedzieć, że umiejętność obliczania objętości roztworów i ich stężeń jest niezbędna w wielu dziedzinach, takich jak farmacja, biotechnologia czy chemia analityczna.

Pytanie 29

Aby uzyskać roztwór CuSO4 o stężeniu 15%, w jakim stosunku należy połączyć roztwory 10% oraz 20%?

A. 2:1
B. 1:1
C. 2:3
D. 3:2
Odpowiedź 2:1 jest poprawna, ponieważ aby uzyskać roztwór CuSO4 o stężeniu 15% z roztworów 10% i 20%, musimy zastosować regułę mieszania stężeń. Mieszanie dwóch roztworów o różnych stężeniach polega na wykorzystaniu wzoru na stężenie końcowe: C1V1 + C2V2 = C3(V1 + V2), gdzie C1 i C2 to stężenia początkowe roztworów, C3 to stężenie roztworu końcowego, a V1 i V2 to objętości roztworów. W tym przypadku C1=10%, C2=20%, a C3=15%. Przy odpowiednich obliczeniach i zastosowaniu równości, otrzymujemy stosunek V1:V2 równy 1:1. W praktyce, takie mieszanie jest powszechnie stosowane w laboratoriach chemicznych oraz w przemyśle, gdzie precyzyjne stężenia roztworów są kluczowe dla dalszych reakcji chemicznych czy produkcji. Przykład zastosowania może obejmować przygotowywanie materiałów do analizy chemicznej lub syntezę związków chemicznych, gdzie dokładność stężeń wpływa na wyniki eksperymentów.

Pytanie 30

Podczas pomiaru masy substancji w naczyniu wagowym na wadze technicznej, dla zrównoważenia masy na szalce zastosowano odważniki: 10 g, 5 g, 500 mg, 200 mg, 200 mg, 50 mg, 20 mg, 10 mg oraz 10 mg. Masa substancji razem z naczynkiem wyniosła

A. 15,94 g
B. 15,99 g
C. 16,94 g
D. 16,04 g
Odpowiedź 15,99 g jest prawidłowa, ponieważ podczas ważenia substancji w naczynku wagowym, sumujemy masy odważników, które zostały użyte do zrównoważenia. W analizowanym przypadku odważniki to: 10 g, 5 g, 500 mg (czyli 0,5 g), 200 mg (czyli 0,2 g), 200 mg (0,2 g), 50 mg (0,05 g), 20 mg (0,02 g), 10 mg (0,01 g) i 10 mg (0,01 g). Gdy dodamy te wartości, otrzymujemy: 10 g + 5 g + 0,5 g + 0,2 g + 0,2 g + 0,05 g + 0,02 g + 0,01 g + 0,01 g = 15,99 g. W praktyce, ważenie substancji należy przeprowadzać na dobrze skalibrowanych wagach technicznych, które powinny być regularnie poddawane kalibracji zgodnie z normami ISO 9001, aby zapewnić dokładność pomiarów. Użycie odważników o precyzyjnych wartościach jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników, co ma ogromne znaczenie w laboratoriach chemicznych oraz w przemyśle farmaceutycznym, gdzie niewielkie odchylenia w ważeniu mogą prowadzić do poważnych konsekwencji dla jakości produktów.

Pytanie 31

W trakcie korzystania z odczynnika opisanego na etykiecie, należy szczególnie zwrócić uwagę na zagrożenia związane

A. z wybuchem
B. z poparzeniem
C. z lotnością
D. z pożarem
Wybór odpowiedzi związanej z lotnością, poparzeniem czy wybuchem nie uwzględnia kluczowego zagrożenia, jakim jest pożar, które jest szczególnie istotne w kontekście wielu reagentów chemicznych. Lotność substancji chemicznych, chociaż ważna, odnosi się głównie do ich zdolności do przechodzenia w stan gazowy. Substancje lotne mogą tworzyć łatwopalne mieszaniny z powietrzem, lecz to nie zawsze prowadzi do wybuchu. Z kolei poparzenia chemiczne są rzeczywiście zagrożeniem, jednak nie są one bezpośrednio związane z pożarem, a bardziej z reakcjami chemicznymi, które mogą wystąpić w kontakcie z reagentem. Odpowiedź związana z wybuchem odnosi się do specyficznych warunków, które są wymagane, by doszło do takiego zdarzenia, jak np. obecność silnie reaktywnych substancji czy niewłaściwe warunki przechowywania. Typowym błędem myślowym jest mylenie tych zagrożeń lub niewłaściwe ocenianie ich prawdopodobieństwa. Kluczowe jest zrozumienie, że wiele substancji chemicznych, które mogą wydawać się niegroźne, w rzeczywistości mają wysoką tendencję do zapłonu i muszą być przechowywane oraz używane zgodnie z obowiązującymi normami bezpieczeństwa, jak na przykład NFPA (National Fire Protection Association), które dostarczają wytycznych dotyczących ochrony przed pożarami w laboratoriach.

Pytanie 32

Aby wykonać czynności analityczne wskazane w ramce, należy użyć:

Otrzymaną do badań próbkę badanego roztworu rozcieńczyć wodą destylowaną w kolbie miarowej o pojemności 100 cm3 do kreski i dokładnie wymieszać. Następnie przenieść pipetą 10 cm3 tego roztworu do kolby stożkowej, dodać ok. 50 cm3 wody destylowanej.

A. kolby stożkowej, moździerza, lejka Shotta, naczynka wagowego.
B. zlewki, kolby ssawkowej, lejka Buchnera, cylindra miarowego.
C. kolby stożkowej, kolby miarowej, pipety, cylindra miarowego.
D. kolby miarowej, tygla, pipety, naczynka wagowego.
Odpowiedź wskazująca na użycie kolby stożkowej, kolby miarowej, pipety oraz cylindra miarowego jest poprawna, ponieważ każdy z tych przyrządów odgrywa kluczową rolę w procesie analitycznym. Kolba miarowa jest niezbędna do precyzyjnego rozcieńczania roztworów, co jest istotne w chemii analitycznej, gdzie dokładność stężeń ma fundamentalne znaczenie dla uzyskania wiarygodnych wyników. Pipeta, z kolei, pozwala na precyzyjne odmierzanie małych objętości roztworów, co jest kluczowe przy przygotowywaniu prób do analiz. Kolba stożkowa znajduje zastosowanie w mieszaniu reagentów oraz w prowadzeniu reakcji chemicznych, a cylinder miarowy umożliwia dokładne pomiary większych objętości cieczy. Użycie tych instrumentów jest zgodne z najlepszymi praktykami laboratoryjnymi i standardami dotyczącymi chemii analitycznej, co zapewnia rzetelność przeprowadzanych badań oraz powtarzalność eksperymentów.

Pytanie 33

Sód powinien być przechowywany

A. w szczelnie zamkniętym pojemniku pod warstwą chloroformu
B. w szczelnie zamkniętym pojemniku pod warstwą nafty
C. w pojemniku z dowolnym zamknięciem pod warstwą chloroformu
D. w pojemniku z dowolnym zamknięciem pod warstwą nafty
Sód jest metalem alkalicznym, który jest bardzo reaktywny, szczególnie w obecności wilgoci i powietrza. Dlatego kluczowe jest jego przechowywanie w odpowiednich warunkach. Odpowiedź, że sód powinien być przechowywany w szczelnie zamkniętym pojemniku pod warstwą nafty, jest poprawna, ponieważ nafta działa jako skuteczna bariera ochronna. Ogranicza dostęp powietrza i wilgoci, co zapobiega niepożądanym reakcjom chemicznym. W praktyce, wiele laboratoriów oraz zakładów przemysłowych stosuje naftę lub inne oleje mineralne w celu bezpiecznego magazynowania sodu, co jest zgodne z zaleceniami standardów bezpieczeństwa chemicznego. Przechowywanie w szczelnym pojemniku również minimalizuje ryzyko przypadkowego kontaktu z innymi substancjami chemicznymi, co jest istotne z punktu widzenia BHP. Zastosowanie odpowiednich praktyk w zakresie przechowywania substancji chemicznych, takich jak sód, jest nie tylko kwestią ochrony zdrowia, ale także przestrzegania norm i regulacji w zakresie ochrony środowiska.

Pytanie 34

Między wodorotlenkiem baru a chlorkiem amonu dochodzi do spontanicznej reakcji, która powoduje silne schłodzenie mieszaniny oraz wydobycie się charakterystycznego zapachu amoniaku.
Ba(OH)2(s) + 2 NH4Cl(s) → BaCl2(aq) + 2 H2O(c) + 2 NH3(g) Wskaź, które sformułowanie właściwie wyjaśnia to zjawisko.
nieodwracalnie jej równowagę.

A. Reakcja zachodzi spontanicznie mimo endotermiczności, ponieważ wydzielanie gazu przesuwa
B. Reakcja zachodzi spontanicznie, ponieważ jest endotermiczna
C. Reakcja zachodzi spontanicznie mimo endotermiczności, ponieważ wydzielanie soli przesuwa nieodwracalnie jej równowagę
D. Reakcja zachodzi spontanicznie, ponieważ jest egzotermiczna
Sformułowania, które sugerują, że reakcja jest egzotermiczna, są mylne. Ekspansja gazu, która występuje w wyniku wydzielania amoniaku, jest kluczowym czynnikiem w analizie tej reakcji. Egzotermiczność oznacza, że reakcja wydziela ciepło, co w tym przypadku nie ma miejsca. Ponadto, twierdzenie o nieodwracalności reakcji związanej z wydzieleniem soli jest również nieprecyzyjne – chociaż reakcja prowadzi do powstania soli, kluczową rolę odgrywa wydzielanie gazu, a nie samej soli. W przypadku reakcji endotermicznych, często występują mylne przekonania, że jedynie wydzielanie ciepła może być oznaką reakcji spontanicznej. W rzeczywistości, spontaniczność reakcji chemicznej można zrozumieć przez analizę zmian entropii i energii swobodnej. Kluczowym błędem jest także przypisanie roli równowagi chemicznej tylko do produktów stałych, ignorując znaczenie produktów gazowych. Warto również podkreślić, że niektóre reakcje, mimo że energetycznie niekorzystne, mogą zachodzić na skutek zwiększenia entropii, co jest szczególnie istotne w kontekście gazów. Zrozumienie tych koncepcji jest niezbędne dla analizy reakcji chemicznych w praktyce laboratoryjnej i przemysłowej.

Pytanie 35

Na etykiecie kwasu siarkowego(VI) znajduje się piktogram pokazany na rysunku. Oznacza to, że substancja ta jest

Ilustracja do pytania
A. mutagenna.
B. żrąca.
C. rakotwórcza.
D. nieszkodliwa.
Odpowiedź "żrąca" jest poprawna, ponieważ piktogram na etykiecie kwasu siarkowego(VI) jednoznacznie oznacza substancje, które mogą powodować ciężkie uszkodzenia tkanek. W systemie GHS (Globalnie Zharmonizowany System Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliów) substancje żrące są klasyfikowane na podstawie ich zdolności do uszkadzania skóry oraz innych tkanek. Kwas siarkowy(VI) jest silnym kwasem, który ma zdolność do reagowania z wodą, co dodatkowo potęguje jego żrące właściwości. W praktyce, kontakt z kwasem siarkowym(VI) może prowadzić do poważnych oparzeń chemicznych, które wymagają natychmiastowej interwencji medycznej. W laboratoriach i przemyśle chemicznym niezwykle istotne jest przestrzeganie zasad bezpieczeństwa związanych z obsługą substancji żrących, takich jak stosowanie odpowiednich środków ochrony osobistej (PPE), w tym rękawic, okularów ochronnych oraz odzieży odpornych na działanie chemikaliów. Zgodność z normami bezpieczeństwa, takimi jak OSHA i CLP, jest kluczowa dla minimalizacji ryzyka związanego z narażeniem na substancje żrące.

Pytanie 36

Jaką masę NaCl uzyskuje się poprzez odparowanie do sucha 250 g roztworu 10%?

A. 250 g
B. 2,5 g
C. 25 g
D. 0,25 g
Aby obliczyć ilość NaCl w 250 g 10% roztworu, należy zastosować wzór na stężenie procentowe. Stężenie 10% oznacza, że w 100 g roztworu znajduje się 10 g substancji rozpuszczonej. Dla 250 g roztworu, proporcja ta jest taka sama, co można obliczyć, stosując przeliczenie: (10 g / 100 g) * 250 g = 25 g NaCl. W praktyce, takie obliczenia są niezwykle istotne w laboratoriach chemicznych oraz w przemyśle farmaceutycznym, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów jest kluczowe dla uzyskania odpowiednich reakcji chemicznych. Zrozumienie stężenia roztworów pozwala na ich prawidłowe stosowanie w różnych procedurach, takich jak przygotowanie leków, analiza chemiczna czy też wytwarzanie materiałów. Warto również znać zasady dotyczące przechowywania oraz rozcieńczania roztworów, co jest zgodne z najlepszymi praktykami laboratoryjnymi.

Pytanie 37

Skrót "cz." na etykiecie odczynnika chemicznego wskazuje, że

A. odczynnik jest przeznaczony do analiz spektralnych
B. zawartość zanieczyszczeń nie przekracza 0,01-0,001%
C. zawartość głównego składnika wynosi 99-99,9%
D. zawartość głównego składnika wynosi 99,9-99,99%
Skrót 'cz.' oznacza, że zawartość głównego składnika odczynnika chemicznego wynosi od 99% do 99,9%. Jest to standard stosowany w chemii analitycznej, gdzie wysoka czystość substancji chemicznych jest kluczowa dla uzyskiwania wiarygodnych wyników analiz. W praktyce oznacza to, że stosując reagenty oznaczone tym skrótem, możemy mieć wysoką pewność co do ich jakości i niezawodności. Przykładem zastosowania jest przygotowanie roztworów wzorcowych, gdzie precyzyjne stężenie substancji chemicznych jest niezbędne do przeprowadzenia dokładnych pomiarów. Reagenty o wysokiej czystości są również niezbędne w laboratoriach badawczych, gdzie niewielkie zanieczyszczenia mogą prowadzić do błędów w wynikach eksperymentów. Standardy takie jak ISO 9001 czy ASTM E2412-10 podkreślają znaczenie stosowania reagentów o określonej czystości w różnych procesach laboratoryjnych.

Pytanie 38

W laboratorium chemicznym przewody instalacji rurowych są oznaczane różnymi kolorami, zgodnie z obowiązującymi normami. Polska Norma PN-70 N-01270/30 określa kolor dla wody jako

A. zielony
B. czerwony
C. żółty
D. niebieski
Odpowiedź "zielony" jest poprawna, ponieważ według Polskiej Normy PN-70 N-01270/30 kolor zielony jest przypisany dla instalacji wodnych. W praktyce oznakowanie rur wodociągowych tym kolorem ma na celu poprawę bezpieczeństwa w laboratoriach chemicznych oraz w innych obiektach, gdzie może wystąpić współistnienie różnych substancji. Oznakowanie ma na celu jednoznaczne wskazanie, jakiego medium można się spodziewać w danej instalacji, co ma kluczowe znaczenie w kontekście ewentualnych wypadków lub niebezpieczeństw. Na przykład w laboratoriach, gdzie używa się wielu substancji chemicznych, a także rozmaitych płynów, właściwe oznaczenie rur wodnych pozwala uniknąć pomyłek, które mogłyby prowadzić do poważnych konsekwencji. Przestrzeganie tego rodzaju norm w instalacjach przemysłowych oraz badawczych jest częścią szerokiego systemu zarządzania bezpieczeństwem, który powinien być wdrażany w każdym laboratorium.

Pytanie 39

Aby przygotować mianowany roztwór KMnO4, należy odważyć wysuszone Na2C2O4 o masie zbliżonej do 250 mg, z dokładnością wynoszącą 1 mg. Jaką masę powinna mieć prawidłowo przygotowana odważka?

A. 2,510 g
B. 0,251 g
C. 0,215 g
D. 0,025 g
Odważka Na2C2O4, którą przygotowałeś, powinna mieć masę około 250 mg, a dokładnie to 0,251 g. Przygotowywanie roztworów o ścisłych stężeniach wymaga naprawdę dokładnej pracy w laboratorium oraz świadomości, jakie mają masy molowe substancji. W tym przypadku Na2C2O4, czyli sól sodowa kwasu szczawiowego, ma masę molową około 90 g/mol. Dlatego 0,251 g to w przybliżeniu 2,79 mmol. Kluczowe jest, żeby podczas miareczkowania, gdzie KMnO4 działa jako czynnik utleniający, mieć taką dokładność. Gdy precyzyjnie odważysz reagenty, zwiększasz pewność i powtarzalność wyników. W laboratoriach chemicznych używa się wag analitycznych, żeby uzyskać wyniki, które odpowiadają rzeczywistości. Dzięki temu można przeprowadzać dalsze analizy chemiczne i poprawnie interpretować wyniki.

Pytanie 40

Który sposób przechowywania próbek żywności jest niezgodny z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia?

Fragment Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie pobierania i przechowywania próbek żywności przez zakłady żywienia zbiorowego typu zamkniętego
(...)
Zakład przechowuje próbki, przez co najmniej 3 dni, licząc od chwili, kiedy cała partia została spożyta w miejscu wyłącznym właściwym do tego celu oraz w warunkach zapewniających utrzymanie temperatury +4°C lub niższej, w zależności od przechowywanego produktu.
Miejsce przechowywania próbek musi być tak zabezpieczone, aby dostęp do niego posiadał tylko kierujący zakładem lub osoba przez niego upoważniona.

A. Przechowywanie w temperaturze maksymalnej +4°C.
B. Przechowywanie przez maksymalnie 3 dni od czasu pobrania próbek.
C. Przechowywanie przez co najmniej 3 dni od czasu spożycia całej partii żywności.
D. Przechowywanie w specjalnie do tego celu wyznaczonym miejscu, do którego dostęp posiada kierownik zakładu lub osoba przez niego upoważniona.
Odpowiedź wskazująca na przechowywanie próbek przez maksymalnie 3 dni od czasu ich pobrania jest poprawna, ponieważ jest sprzeczna z przepisami zawartymi w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia. Zgodnie z tymi regulacjami, zakład ma obowiązek przechowywać próbki przez co najmniej 3 dni, liczonych od momentu spożycia całej partii żywności. Ta zasada jest istotna, aby zapewnić odpowiednią kontrolę jakości i bezpieczeństwa żywności. W praktyce oznacza to, że próbki żywności muszą być dostępne do analizy przez określony czas, co jest kluczowe w przypadku wykrycia problemów zdrowotnych związanych z danym produktem. Zastosowanie tej regulacji wspiera przejrzystość procesu zarządzania jakością oraz umożliwia przeprowadzenie niezbędnych badań, co jest zgodne z dobrymi praktykami w branży spożywczej, takimi jak HACCP (Analiza Zagrożeń i Krytyczne Punkty Kontroli). Przechowywanie w odpowiednich warunkach i przez określony czas jest niezbędne dla zachowania integralności próbek i ich przydatności do analizy.