Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik grafiki i poligrafii cyfrowej
  • Kwalifikacja: PGF.04 - Przygotowywanie oraz wykonywanie prac graficznych i publikacji cyfrowych
  • Data rozpoczęcia: 15 maja 2025 20:51
  • Data zakończenia: 15 maja 2025 21:19

Egzamin zdany!

Wynik: 35/40 punktów (87,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Ile arkuszy papieru w formacie A1 jest potrzebnych do wydrukowania 1 000 plakatów w formacie A2 z uwzględnieniem 10% naddatku technologicznego?

A. 250
B. 850
C. 350
D. 550
Odpowiedź 550 arkuszy papieru formatu A1 jest prawidłowa z kilku powodów. Aby obliczyć, ile arkuszy A1 potrzebujemy do wydrukowania 1000 plakatów formatu A2, najpierw musimy zrozumieć powierzchnię, jaką zajmują różne formaty papieru. Format A1 ma wymiary 594 mm x 841 mm, co daje powierzchnię 0,5 m². Format A2 (420 mm x 594 mm) zajmuje 0,28 m². Na jednym arkuszu A1 zmieści się więc 2,5 arkusza A2 (0,5 m² / 0,28 m² = 1,785, co zaokrąglamy do 2, ponieważ nie możemy mieć części arkusza). Z tego wynika, że do wydrukowania 1000 plakatów A2 potrzebujemy 1000 / 2 = 500 arkuszy A1. Jednakże, biorąc pod uwagę 10% naddatku technologicznego, musimy dodać dodatkowe 50 arkuszy (10% z 500), co daje 550 arkuszy A1. Taka procedura uwzględnia typowe praktyki w druku, gdzie naddatek jest wprowadzany w celu zminimalizowania ryzyk związanych z błędami drukarskimi oraz stratami materiałowymi. Warto pamiętać, że stosowanie naddatku jest standardem w branży, co pozwala na uzyskanie lepszych rezultatów końcowych.

Pytanie 2

Dywiz w użyciu pełni rolę jako

A. cudzysłów francuski lub kątowy
B. symbol wyliczenia lub wyróżnienia
C. łącznik lub symbol przeniesienia
D. symbol matematyczny lub chemiczny
Dywiz, czyli znak '-', pełni rolę łącznika, który służy do połączenia wyrazów w zdaniach oraz jako znak przeniesienia w przypadku łamania wyrazów na końcu linii. W praktyce, dywiz jest wykorzystywany w takich konstrukcjach jak np. 'wieloletni-pracownik' czy 'proszę przejść do następnej-strony'. Jest on szczególnie przydatny w redakcji tekstów, gdzie istnieje potrzeba zachowania klarowności i płynności w pisaniu. Zgodnie z zasadami typografii, dywiz powinien być używany w sposób przemyślany, aby uniknąć nieporozumień i zapewnić czytelność tekstu. Dobrym przykładem zastosowania dywizu jest w dokumentach technicznych, gdzie precyzyjna terminologia jest kluczowa, a połączenie wyrazów może znacząco wpłynąć na interpretację treści. Użycie dywizu w kontekście przeniesienia wyrazów jest również zgodne z normami typograficznymi, które podkreślają konieczność zachowania integralności wyrazów w tekstach drukowanych.

Pytanie 3

Aby przygotować szklaną powierzchnię do druku UV, konieczne jest nałożenie na nią odpowiedniego preparatu przed właściwym drukowaniem?

A. folii magnetycznej
B. pudru drukarskiego
C. primera gruntującego
D. jednego z tuszów "light"
Zastosowanie tuszów "light" na powierzchni szklanej nie jest właściwe, ponieważ nie są one przeznaczone do pracy z gładkimi, nieporowatymi materiałami, jak szkło. W rzeczywistości ich struktura i właściwości utrudniają adekwatne przyleganie oraz wchłanianie, co prowadzi do słabej jakości druku. W przypadku pudru drukarskiego, jego rola w procesie druku UV jest ograniczona i nie jest rekomendowany do wykończenia powierzchni szklanych, ponieważ nie zapewnia odpowiedniej przyczepności ani nie wspomaga trwałości końcowego wydruku. Folia magnetyczna również nie ma zastosowania w tym kontekście, jako że jest używana głównie w druku wielkoformatowym, gdzie wymagana jest możliwość łatwego przymocowania i demontażu. Pomijając fakt, że nie jest to materiał stosowany na szkle, jej zastosowanie w tym przypadku mogłoby prowadzić do problemów z trwałością i estetyką wydruku. Właściwe przygotowanie powierzchni jest kluczowe dla osiągnięcia wysokiej jakości wydruków, a zastosowanie primerów gruntujących jest standardem w branży. Ignorowanie tych zasad może prowadzić do typowych błędów, takich jak łuszczenie się farby, blaknięcie kolorów czy kruszenie tuszu, co wyraźnie podkreśla potrzebę znajomości odpowiednich technik i materiałów w procesie druku UV.

Pytanie 4

Jaką masę ma 1 000 arkuszy papieru o wymiarach 700 x 1 000 mm oraz gramaturze 100 g/m2?

A. 70 kg
B. 50 kg
C. 35 kg
D. 95 kg
Aby obliczyć masę 1 000 arkuszy papieru o wymiarach 700 x 1 000 mm i gramaturze 100 g/m2, należy najpierw obliczyć powierzchnię jednego arkusza. Powierzchnia wynosi 0,7 m * 1,0 m = 0,7 m2. Następnie, wykorzystując gramaturę, można obliczyć masę jednego arkusza: 0,7 m2 * 100 g/m2 = 70 g. W przypadku 1 000 arkuszy, masa będzie wynosić 1 000 * 70 g = 70 000 g, co odpowiada 70 kg. To obliczenie jest zgodne z dobrymi praktykami branżowymi w obliczeniach dotyczących materiałów papierowych, które zazwyczaj wykorzystują gramaturę do określenia masy. W praktyce, wiedza ta jest niezwykle użyteczna dla osób pracujących w branży poligraficznej oraz w logistyce, gdzie precyzyjne obliczenia masy materiałów są kluczowe dla transportu oraz kosztów produkcji.

Pytanie 5

Ilość arkuszy drukarskich dla książki liczącej 480 stron w formacie A5 wynosi

A. 60 szt.
B. 30 szt.
C. 45 szt.
D. 15 szt.
Dobra robota! Poprawna odpowiedź to 30 sztuk arkuszy drukarskich. Jak to obliczamy? No więc, mamy 480 stron w książce, a każdy arkusz ma 4 strony - dwie z przodu i dwie z tyłu. Więc żeby znaleźć liczbę arkuszy, dzielimy 480 przez 4, co daje nam 120. Ale tu jeszcze musimy wziąć pod uwagę, że dwa arkusze idą w jeden zestaw, kiedy to szyjemy albo kleimy, więc 120 dzielimy przez 2 i wychodzi 60. Pamiętajmy, że w druku książek zwykle liczy się w sztukach arkuszy. Dlatego, żeby uzyskać 480 stron, potrzebujemy 30 arkuszy. Fajnie, że zwróciłeś uwagę na te szczegóły w obliczeniach, bo to naprawdę jest kluczowe w poligrafii!

Pytanie 6

Jaki rodzaj papieru powinno się wykorzystać, aby osiągnąć atrakcyjny wygląd ulotki reklamowej dzięki zastosowaniu podłoża o wysokim połysku?

A. Chromolux
B. Meta
C. Satynowy
D. Powlekany
Wybór papieru satynowanego, choć może wydawać się kuszący ze względu na jego subtelny połysk, nie dostarcza tak intensywnych efektów wizualnych jak Chromolux. Satynowany papier ma delikatniejszą fakturę, co sprawia, że kolory mogą być mniej nasycone, a całość może nie przyciągać uwagi w taki sam sposób. Z kolei papier powlekany, chociaż oferuje lepszą jakość druku niż papier niepowlekany, często ma matowe wykończenie i nie zapewnia oczekiwanego efektu połysku. W praktyce, prospekty reklamowe zadrukowane na takim papierze mogą sprawiać wrażenie mniej profesjonalnych, co odbija się na postrzeganiu marki. Papir Meta, choć jest popularny wśród artystów i w druku artystycznym, nie jest tak szeroko stosowany w zastosowaniach komercyjnych, jak Chromolux, i nie zawsze oferuje odpowiednią jakość w kontekście materiałów reklamowych. Przykładowo, w materiałach promocyjnych, gdzie kluczowe jest przyciągnięcie wzroku potencjalnych klientów, niewłaściwy wybór papieru może prowadzić do rozczarowujących efektów wizualnych i zmniejszenia efektywności kampanii. W branży reklamowej istotne jest, aby wybierać materiały, które nie tylko są estetyczne, ale również zgodne z oczekiwaniami rynku i standardami jakości, które mogą wpływać na decyzje zakupowe konsumentów.

Pytanie 7

Jaka jest minimalna powierzchnia folii backlight, którą należy przygotować do druku 50 reklamowych kasetonów o wymiarach 3 x 2 m?

A. 300 m2
B. 50 m2
C. 210 m2
D. 600 m2
No więc, prawidłowa odpowiedź to 300 m2! To wynika z prostej kalkulacji. Mamy 50 kasetonów, każdy o wymiarach 3 x 2 m. Jak liczymy? Prosto – 3 m razy 2 m, czyli 6 m2 na jeden kaseton. Potem mnożymy to przez 50 kasetonów i wychodzi 300 m2. Wiesz, kiedy projektuje się coś takiego, zawsze warto mieć zapas materiału. To znaczy, jeśli zakładamy produkcję, to lepiej dodać jakieś 10-15% więcej, bo nigdy nie wiadomo, co się wydarzy. Druk może być nieidealny, mogą być straty w materiale, czy coś się może uszkodzić w transporcie. Więc, tak, ogólnie rzecz biorąc, warto mieć na uwadze, że wystarczająca ilość folii backlight pomaga w tworzeniu jakościowych reklam, co później przekłada się na zadowolenie klientów. To naprawdę ważny aspekt!

Pytanie 8

Przekształcanie danych z matrycy światłoczułej aparatu zapisanych w formacie RAW na format JPG jest możliwe dzięki programowi

A. Ableton Live
B. Adobe Camera Raw
C. Corel Duplexing Wizard
D. Adobe Dreamweaver
Adobe Camera Raw jest wtyczką do programów graficznych, która umożliwia edytowanie plików RAW, które są surowymi danymi zapisanymi przez matrycę światłoczułą aparatu. Format RAW zachowuje więcej informacji o obrazie niż standardowe formaty, co umożliwia szersze możliwości edycyjne, takie jak korekcja ekspozycji, balansu bieli czy kontrastu. Adobe Camera Raw jest szeroko stosowane przez profesjonalnych fotografów, którzy cenią sobie jakość i elastyczność w obróbce zdjęć. Po edycji zdjęcia w formacie RAW użytkownik może je wyeksportować do formatu JPG, co jest standardowym formatem używanym do publikacji w internecie i druku. Warto zauważyć, że przetwarzanie RAW w Adobe Camera Raw pozwala na nieniszczące edytowanie, co oznacza, że oryginalne dane pozostają nietknięte. Dodatkowo, Adobe Camera Raw obsługuje wiele dodatkowych funkcji, takich jak zastosowanie presetów oraz zaawansowane narzędzia do maskowania, co czyni go nieocenionym narzędziem w pracy z fotografią cyfrową.

Pytanie 9

Podczas przygotowywania publikacji cyfrowej przeznaczonej na urządzenia mobilne, jakie aspekty projektu graficznego należy uwzględnić, aby zapewnić czytelność treści?

A. Używać wyłącznie czarnych liter na białym tle
B. Dostosować wielkość i kontrast czcionek do małych ekranów
C. Stosować wyłącznie czcionki szeryfowe
D. Zwiększyć marginesy do 5 cm
Dostosowanie wielkości i kontrastu czcionek do małych ekranów to absolutna podstawa przy projektowaniu publikacji cyfrowych z myślą o urządzeniach mobilnych. Przede wszystkim, smartfony czy tablety mają znacznie mniejsze ekrany niż laptopy czy monitory stacjonarne, więc zastosowanie zbyt małej czcionki sprawi, że użytkownik będzie musiał powiększać tekst lub będzie miał problem z jego odczytaniem. Odpowiednio dobrany rozmiar fontu pozwala na swobodne czytanie bez konieczności powiększania treści. Równie ważny jest kontrast – na małych ekranach, gdzie często czytamy w różnych warunkach oświetleniowych, kontrast pomiędzy tekstem a tłem musi być wystarczający, by nie męczyć wzroku i nie powodować błędów w odczycie. W praktyce oznacza to korzystanie z wysokokontrastowych zestawień kolorystycznych i unikanie subtelnych, pastelowych połączeń, które mogą być niewidoczne na słońcu. Takie podejście jest zgodne z wytycznymi WCAG oraz dobrymi praktykami UX/UI, które kładą nacisk na dostępność i wygodę użytkownika. Moim zdaniem, nawet najlepsza treść nie spełni swojej roli, jeśli będzie nieczytelna – dlatego projektując na mobile, zawsze zaczynam od testowania czytelności na kilku różnych urządzeniach. Warto też pamiętać, że dobrze dobrana typografia i kontrast to nie tylko wygoda, ale i szacunek dla odbiorcy, który po prostu chce szybko i bezproblemowo dotrzeć do informacji.

Pytanie 10

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 11

Podczas tworzenia tekstu w postaci dialogu, co należy umieścić na początku wiersza?

A. pauzę
B. dywiz
C. wielokropek
D. wykrzyknik
Prawidłowa odpowiedź to 'pauza', ponieważ w przypadku dialogu w literaturze, gdy rozpoczynamy nową wypowiedź, używamy pauzy, aby wskazać na zmianę mówcy lub nową myśl. Pauza jest kluczowym elementem w transkrypcji dialogu, który pozwala na oddzielenie poszczególnych wypowiedzi, a także nadaje tekstowi naturalny rytm. W praktyce oznacza to, że po imieniu mówcy (jeśli jest podane) i przed jego wypowiedzią używamy pauzy, co jest zgodne z zasadami typograficznymi. Spójrzmy na przykład: "Ania powiedziała: — Cześć, jak się masz?". Widzimy tutaj zastosowanie pauzy dla jasności i płynności dialogu. Używanie pauzy jest nie tylko zgodne z zasadami gramatycznymi, ale również wspiera zrozumienie tekstu przez czytelników, umożliwiając im łatwiejsze śledzenie wypowiedzi. Dobra praktyka literacka wymaga, aby dialog był przemyślany i klarowny, a więc zastosowanie pauzy w tym kontekście jest niezbędne.

Pytanie 12

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 13

W aplikacji Adobe Photoshop narzędzie Lasso wykorzystuje się do realizacji na bitmapie obróbki graficznej określanej jako

A. rozmycie
B. selekcja
C. wypełnianie
D. kadrowanie
Narzędzie Lasso w programie Adobe Photoshop służy do wykonania selekcji, co oznacza, że umożliwia wybór określonego obszaru obrazu w celu dalszej edycji. Użytkownik może ręcznie prowadzić kursor wzdłuż krawędzi obiektu, co pozwala na precyzyjne wyznaczenie granic selekcji. Dzięki temu narzędziu można łatwo izolować elementy, które wymagają obróbki, takich jak zmiana kolorów, dodawanie efektów lub usuwanie tła. Dobre praktyki w wykorzystaniu narzędzia Lasso obejmują korzystanie z różnych jego wariantów, takich jak Lasso polygonalne czy Lasso magnetyczne, które mogą usprawnić proces selekcji w zależności od złożoności kształtu obiektu. Na przykład, Lasso magnetyczne automatycznie dostosowuje swoją trasę do krawędzi obiektów, co ułatwia pracę w przypadku skomplikowanych kształtów. Selekcja jest kluczowym etapem w procesie edycji graficznej, a umiejętność jej skutecznego stosowania przyczynia się do uzyskiwania wysokiej jakości efektów wizualnych w projektach.

Pytanie 14

Jakie są wydatki na stworzenie form drukowych koniecznych do realizacji druku jednokolorowego wkładu książkowego formatu A4 o objętości 240 stron na maszynie pełnoformatowej, mając na uwadze koszt wykonania jednej formy wynoszący 50 zł?

A. 1 400 zł
B. 1 500 zł
C. 1 450 zł
D. 1 350 zł
Poprawna odpowiedź wynosi 1 500 zł, ponieważ do wydrukowania wkładu książkowego formatu A4 o objętości 240 stron wymagane są cztery formy drukowe (po jednej na każdą stronę w kolorze). Koszt wykonania jednej formy wynosi 50 zł, więc całkowity koszt wykonania form drukowych obliczamy mnożąc liczbę form przez koszt jednej formy: 50 zł x 30 form = 1 500 zł. Jest to zgodne z praktykami branżowymi, które zalecają przygotowanie oddzielnych form dla każdego koloru, co w przypadku druku jednokolorowego również ma zastosowanie w kontekście przygotowania materiału do druku. Praktycznym zastosowaniem tej wiedzy jest zrozumienie, jak korzystnie planować budżet na produkcję druków oraz odpowiednie przygotowanie do procesu druku, co bezpośrednio wpływa na efektywność oraz koszty całego projektu. Znajomość kosztów produkcji form jest kluczowa dla efektywnego zarządzania projektem wydawniczym.

Pytanie 15

Jakie będą koszty składu tomiku wierszy liczącego 30 stron, w którym ilustracje zajmują 15 stron, jeśli cena składu jednej strony bez ilustracji to 40 zł, a strona z ilustracją jest droższa o 20%?

A. 1 480 zł
B. 1 160 zł
C. 1 320 zł
D. 1 000 zł
Koszt składu 30-stronicowego tomiku wierszy można obliczyć, uwzględniając różnice w kosztach stron z ilustracjami i bez. Koszt składania jednej strony bez ilustracji wynosi 40 zł. Koszt strony z ilustracją jest o 20% wyższy, co oznacza, że wynosi 40 zł + (0,20 * 40 zł) = 48 zł. W tomiku znajduje się 15 stron z ilustracjami i 15 stron bez. Całkowity koszt składu można więc obliczyć w następujący sposób: (15 stron bez ilustracji * 40 zł) + (15 stron z ilustracjami * 48 zł) = 600 zł + 720 zł = 1320 zł. Taki sposób kalkulacji jest zgodny z praktykami przy tworzeniu publikacji, gdzie różne elementy składu mogą mieć różne koszty w zależności od użytych materiałów i technik. Zrozumienie tych różnic jest istotne dla osób pracujących w branży wydawniczej i projektowej, ponieważ pozwala na dokładniejsze budżetowanie i przewidywanie kosztów produkcji. Warto również zauważyć, że przy większej liczbie stron z ilustracjami, całkowity koszt składu znacznie wzrasta, co może wpłynąć na decyzje dotyczące projektowania i objętości publikacji.

Pytanie 16

Jaki program można wykorzystać do wstępnej analizy poprawności przygotowania pliku PDF zgodnego ze standardem drukarskim?

A. Adobe InDesign
B. Adobe Acrobat
C. Corel Draw
D. Impozycjoner
Adobe Acrobat to jeden z najczęściej stosowanych programów do oceny plików PDF, w tym tych przygotowanych do druku. Umożliwia on weryfikację zgodności z normami branżowymi, takimi jak PDF/X, które definiują standardy dla plików przeznaczonych do produkcji drukarskiej. Korzystając z Adobe Acrobat, można przeprowadzać takie operacje jak inspekcja kolorów, sprawdzanie zgodności z zdefiniowanymi profilami kolorystycznymi oraz ocenę rozdzielczości obrazów. Program posiada również funkcje sprawdzania elementów, które mogą wpływać na jakość druku, takie jak brakujące czcionki czy nieprawidłowe osadzenie obrazów. Funkcjonalności te są kluczowe, ponieważ błędy w pliku PDF mogą prowadzić do kosztownych problemów podczas druku. Przykładowo, przed przesłaniem pliku do drukarni, można skorzystać z narzędzi sprawdzających, aby upewnić się, że wszystkie elementy są prawidłowo skonfigurowane, co zminimalizuje ryzyko powstawania niezgodności podczas procesu produkcji.

Pytanie 17

Wielkość wcięcia akapitowego wynika z rozmiaru zastosowanej czcionki oraz szerokości składu i zazwyczaj wynosi

A. 0,5 fireta
B. 1,0 firet
C. 2,0 firety
D. 3,0 firety
Odpowiedź 1,0 firet jest poprawna, ponieważ głębokość wcięcia akapitowego powinna wynosić 1,0 fireta, co jest zgodne z typowymi standardami typograficznymi w przemyśle wydawniczym. Firet jest jednostką miary stosowaną w poligrafii, która pozwala na precyzyjne określenie wielkości wcięcia. Wcięcia akapitowe są stosowane, aby wizualnie oddzielić paragrafy, co poprawia czytelność tekstu. W praktyce, wcięcie o wielkości 1,0 fireta jest często wybierane do publikacji literackich oraz dokumentów formalnych, ponieważ zapewnia odpowiednią równowagę między estetyką a funkcjonalnością. Użycie tej wartości w typografii jest zgodne z zasadami dobrego projektowania graficznego, które zalecają, aby wcięcia były dostosowane do używanej czcionki, jej rozmiaru oraz szerokości składu. Przykładowo, w przypadku czcionek o dużej wysokości x, mniejsze wcięcia mogą być stosowane w celu zachowania spójności wizualnej tekstu.

Pytanie 18

Operator DTP przygotowuje publikację wielostronicową zawierającą ilustracje i tabele. Jaki format pliku najlepiej nadaje się do przekazania do drukarni, aby zapewnić poprawność wydruku i zachowanie układu graficznego?

A. PDF z osadzonymi czcionkami oraz grafiką
B. DOCX z dołączonymi obrazami
C. JPG z ilustracjami
D. TIFF z osobnymi warstwami
W branży poligraficznej oraz graficznej, format PDF z osadzonymi czcionkami oraz grafiką jest absolutnym standardem przy przekazywaniu materiałów do druku, zwłaszcza jeśli chodzi o publikacje wielostronicowe. Takie rozwiązanie gwarantuje, że wszystkie elementy – zarówno tekstowe, jak i graficzne – zostaną poprawnie wyświetlone i wydrukowane, niezależnie od tego, jakim oprogramowaniem posługuje się drukarnia. Osadzenie czcionek eliminuje ryzyko zamiany fontów lub przesunięć tekstu, co niestety dość często zdarza się przy innych formatach. Dodatkowo, PDF zachowuje układ stron, kolory (w tym profile ICC), przezroczystości i warstwy, jeśli są odpowiednio przygotowane. To bardzo ważne przy wydrukach profesjonalnych, gdzie każdy detal ma znaczenie. Z mojego doświadczenia wynika, że nawet drobne błędy eksportu czy brak osadzonych fontów potrafią zupełnie zniszczyć efekt końcowy. Przekazanie pracy w PDF to nie tylko wygoda, ale też bezpieczeństwo i gwarancja zgodności z normami ISO PDF/X, co jest wymagane przez większość drukarni offsetowych i cyfrowych. W praktyce – jeżeli chcesz, aby Twój projekt wyglądał dokładnie tak, jak go zaplanowałeś, tylko PDF daje taką pewność. Warto też pamiętać, że wiele drukarni akceptuje wyłącznie pliki PDF, właśnie ze względu na przewidywalność i uniwersalność tego formatu.

Pytanie 19

Który rodzaj przekształcenia należy zastosować, aby uzyskać efekt przestawiony na rysunku?

Ilustracja do pytania
A. Marionetkowe.
B. Swobodne.
C. Wypaczenie.
D. Perspektywę.
Marionetkowe przekształcenie to jedna z najbardziej zaawansowanych i precyzyjnych metod manipulacji obrazem w programach graficznych, takich jak Adobe Photoshop. Dzięki zastosowaniu siatki kontrolnej, użytkownik może swobodnie przesuwać i modyfikować wybrane punkty, co skutkuje naturalnym i płynnym przekształceniem obiektów na obrazie. Użycie narzędzia marionetkowego pozwala na kontrolowanie nie tylko pozycji, ale także deformacji i rotacji elementów, co jest niezwykle istotne w animacji oraz przy edycji zdjęć w celu uzyskania bardziej realistycznych efektów. Przykładowo, artysta może użyć tego narzędzia do dostosowania pozy postaci w ilustracji, co pozwala na osiągnięcie zamierzonego efektu wizualnego bez utraty jakości obrazu. Standardy branżowe zalecają użycie marionetkowych przekształceń w sytuacjach, gdzie wymagane są skomplikowane zmiany, a jednocześnie nie chcemy zniekształcać innych elementów graficznych. Dlatego właśnie ta technika znajduje szerokie zastosowanie w profesjonalnej pracy projektantów graficznych i animatorów.

Pytanie 20

Czwarta strona 'czwórki tytułowej', określana jako redakcyjna, może zawierać:

A. ostrzeżenie o prawach autorskich, dane o serii książkowej, tytuł utworu
B. informację o podstawie tłumaczenia, nazwiska współautorów dzieła, podtytuł utworu
C. nazwiska tłumaczy, symbol serii wydawniczej, opis bibliograficzny CIP
D. nazwę wydawcy, informację o prawach autorskich, dane dotyczące materiałów ilustracyjnych
Czwarta strona 'czwórki tytułowej' jest kluczowym elementem publikacji, na której znajdują się istotne informacje dla czytelników oraz instytucji zajmujących się dystrybucją książek. Zawiera ona nazwę wydawcy, co jest istotne dla identyfikacji źródła publikacji oraz dla budowania zaufania wśród odbiorców. Nota copyright stanowi ochronę prawną dla autora i wydawcy, informując o prawie do reprodukcji i dystrybucji dzieła. Informacja o materiałach ikonograficznych jest istotna dla użytkowników, którzy mogą potrzebować wiedzieć, z jakich źródeł korzystano przy tworzeniu ilustracji lub grafik w książce. Przykładem zastosowania tych informacji jest sytuacja, w której bibliotekarz może potrzebować skontaktować się z wydawcą w celu uzyskania dodatkowych kopii lub informacji o prawach autorskich. Wszystkie te elementy są zgodne z normami branżowymi, takimi jak standardy ISBN, które regulują kwestie związane z identyfikacją książek oraz ich prawami autorskimi, co wpływa na transparentność i profesjonalizm w obiegu wydawniczym.

Pytanie 21

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 22

Książka licząca 320 stron w formacie A5, drukowana na arkuszach B1, składa się z

A. 16 składek
B. 20 składek
C. 32 składek
D. 10 składek
Książka składająca się z 320 stron formatu A5, która jest drukowana na arkuszach formatu B1, wymaga odpowiedniego zrozumienia obliczeń związanych z wydawaniem i składaniem papieru. Arkusz formatu B1 ma wymiary 707 mm x 1000 mm, co pozwala na uzyskanie czterech arkuszy formatu A5 z jednego arkusza B1. W związku z tym, aby otrzymać 320 stron formatu A5, potrzebujemy 80 arkuszy A5 (320 stron podzielone przez 4 strony na arkuszu A5). Następnie, łącząc 80 arkuszy A5 w składki, uzyskujemy 10 składek, ponieważ każda składka składa się z 8 stron (2 karty, z każdej karty 4 strony). Stąd, poprawna odpowiedź to 10 składek. W praktyce, zrozumienie tego procesu jest kluczowe dla planowania i realizacji projektów graficznych oraz wydawniczych, co jest szczególnie istotne w kontekście produkcji wysokiej jakości publikacji. W branży wydawniczej stosuje się różne formaty papieru i techniki druku, a poprawne obliczenia mają wpływ na koszty oraz czas realizacji zamówienia.

Pytanie 23

0% C, 100% M, 100% Y, 0% K wskazuje na kolor

A. żółty
B. zielony
C. niebieski
D. czerwony
Podane wartości 0% C (cyjan), 100% M (magenta), 100% Y (żółty) oraz 0% K (czarny) wskazują na kolor czerwony w modelu barw CMYK, który jest powszechnie używany w druku kolorowym. W modelu tym, skala wartości wskazuje na procentowe nasycenie poszczególnych kolorów. W przypadku czerwonego, brak cyjanu i czerni, a pełne nasycenie magenty oraz żółtego prowadzi do uzyskania intensywnego odcienia czerwieni. W praktyce, wiedza na temat modeli kolorów jest kluczowa dla grafików, projektantów i drukarzy, którzy pracują z kolorami w różnych mediach. Standardy takie jak ISO 12647 definiują normy jakościowe dla druku kolorowego, a ich znajomość umożliwia uzyskanie zgodności kolorystycznej pomiędzy różnymi mediami. Zrozumienie modelu CMYK pozwala również na odpowiednie przygotowanie materiałów do druku, co jest istotne w kontekście branding'u oraz marketingu wizualnego, gdzie kolor ma ogromne znaczenie dla percepcji marki.

Pytanie 24

Jakie narzędzie graficzne jest przeznaczone do wizualizacji projektu opakowania w realistycznym kontekście?

A. Mock-up
B. PostScript
C. Tutorial
D. Usebar
Mock-up to narzędzie graficzne, które umożliwia tworzenie statycznych wizualizacji projektów opakowań w realistycznych kontekstach. Używanie mock-upów jest powszechne w branży projektowania graficznego oraz marketingu, ponieważ pozwala na prezentację koncepcji w sposób, który może być łatwo zrozumiany przez klientów i interesariuszy. Dzięki mock-upom można zobaczyć, jak projekt opakowania będzie wyglądał w rzeczywistości, co jest kluczowe w procesie podejmowania decyzji. Przykładowo, projektanci mogą wykorzystać mock-upy do zaprezentowania opakowania napoju na półce sklepowej, co daje lepsze wyobrażenie o jego atrakcyjności wizualnej i funkcjonalności. Mock-upy są także wykorzystywane w prezentacjach, materiałach promocyjnych oraz kampaniach marketingowych, co czyni je nieocenionym narzędziem w procesie wizualizacji. W branży kreatywnej standardem jest tworzenie mock-upów w oparciu o odpowiednie oprogramowanie, takie jak Adobe Photoshop czy Illustrator, co pomaga w uzyskaniu wysokiej jakości wizualizacji.

Pytanie 25

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 26

Interlinia to przestrzeń pomiędzy

A. następującymi po sobie literami.
B. sąsiednimi wierszami.
C. paginą a tekstem.
D. sąsiednimi akapitami.
Interlinia, czyli odstęp między wierszami tekstu, jest kluczowym elementem typografii oraz układu dokumentów. Odpowiedni poziom interlinii wpływa na czytelność tekstu, co jest niezwykle istotne w materiałach drukowanych oraz elektronicznych. Standardowe praktyki wskazują, że zbyt mała interlinia może prowadzić do trudności w odczytywaniu, podczas gdy zbyt duża może wywołać wrażenie rozproszenia informacji. Dobrze dobrana interlinia, na przykład 1,5 lub podwójna, jest szczególnie zalecana w materiałach akademickich i formalnych, ponieważ poprawia komfort czytania, zwłaszcza przy dłuższych tekstach. W kontekście programów do edycji tekstu, takich jak Microsoft Word czy Google Docs, użytkownicy mają możliwość dostosowania interlinii do własnych potrzeb. Znajomość zasad interlinii i jej wpływu na estetykę oraz funkcjonalność dokumentów jest istotna dla każdego, kto zajmuje się pisaniem, projektowaniem lub edytowaniem tekstu. Umożliwia to nie tylko lepsze zrozumienie treści, ale także poprawia profesjonalny wygląd dokumentów.

Pytanie 27

Mapy turystyczne klasyfikowane są jako akcydensy

A. przemysłowe
B. informacyjne
C. wydawnicze
D. manipulacyjne
Wybór odpowiedzi dotyczącej map turystycznych jako akcyjnych przemysłowych lub informacyjnych jest błędny, ponieważ nie uwzględnia kontekstu, w jakim mapy te są tworzone i wykorzystywane. Mapy przemysłowe odnoszą się do materiałów wykorzystywanych głównie w kontekście działalności przemysłowej, takich jak mapy zasobów czy infrastruktur przemysłowych, co znacznie różni się od zastosowania map turystycznych, które skupiają się na usługach związanych z turystyką i rekreacją. Z kolei określenie map jako informacyjnych może prowadzić do mylnego wniosku, że ich jedynym celem jest dostarczanie danych, podczas gdy kluczowym aspektem map turystycznych jest ich wydawnicza jakość oraz projektowanie. W dodatku, klasyfikacja ich jako manipulacyjnych nie ma podstaw w kontekście ich funkcji – mapy te nie mają na celu manipulowania opinią publiczną, lecz raczej mają służyć jako narzędzie do orientacji i planowania podróży. Takie błędne rozumienie może wynikać z braku znajomości różnic w typach publikacji oraz ich zastosowania w praktyce. Kluczowe jest zrozumienie, że mapy turystyczne są elementem rynku wydawniczego, który koncentruje się na kreowaniu wartościowych i użytecznych produktów dla użytkowników.

Pytanie 28

Który z wymienionych programów służy głównie do obróbki rastrowych obrazów fotograficznych?

A. Adobe Photoshop
B. Microsoft Word
C. CorelDRAW
D. Adobe After Effects
Adobe Photoshop to branżowy standard w dziedzinie obróbki rastrowych obrazów fotograficznych, wykorzystywany zarówno przez grafików, jak i fotografów czy projektantów publikacji cyfrowych. Program ten pozwala na zaawansowaną edycję zdjęć, retusz, korekcję kolorów, pracę na warstwach, maskowanie czy nakładanie efektów specjalnych. Jego szerokie możliwości wynikają z obsługi plików rastrowych, czyli takich, które składają się z siatki pikseli – to właśnie ten typ grafiki dominuje w fotografii. Photoshop umożliwia też przygotowanie materiałów do druku i Internetu, zgodnie z wymaganiami branżowymi dotyczącymi rozdzielczości, formatu plików i zarządzania kolorem. W praktyce, jeśli ktoś chce poprawić zdjęcie, usunąć niedoskonałości, połączyć kilka obrazów czy stworzyć cyfrową ilustrację opartą na zdjęciach, Photoshop jest właściwym narzędziem. W środowisku zawodowym uznaje się tę aplikację za podstawowe narzędzie do pracy z bitmapami, a umiejętność jej obsługi jest wręcz wymagana w większości studiów graficznych i agencji reklamowych. Z mojego doświadczenia wynika, że nawet podstawowa znajomość Photoshopa otwiera szerokie możliwości dalszego rozwoju w branży graficznej, a znajomość typowych narzędzi jak warstwy, maski czy filtry, mocno ułatwia codzienną pracę.

Pytanie 29

Jakie narzędzie w programach Adobe wykorzystuje się do obrysowania kształtów z bitmapy, aby stworzyć obiekt wektorowy?

A. stempla
B. pędzla
C. pióra
D. ołówka
Pióro to narzędzie wektorowe, które umożliwia precyzyjne rysowanie kształtów oraz ścieżek w programach graficznych, takich jak Adobe Illustrator czy Adobe Photoshop. Użycie pióra pozwala na tworzenie krzywych i linii o dowolnym kształcie, co jest kluczowe przy obrysowywaniu bitmap, by przekształcić je w obiekty wektorowe. W praktyce, za pomocą narzędzia pióra można stworzyć dokładny kontur bitmapy, który następnie można edytować, skalować lub modyfikować bez utraty jakości, co jest fundamentalną zaletą grafiki wektorowej w porównaniu do bitmap. Przykładowo, jeśli mamy obrazek logo w formacie rastrowym, obrysowanie go piórem pozwoli na utworzenie czystej, skalowalnej wersji, którą łatwo można wykorzystać na różnych nośnikach, od wizytówek po billboardy. Dodatkowo, standardem w branży jest korzystanie z narzędzi wektorowych do pracy nad grafiką, ponieważ zapewniają one większą elastyczność i jakość w procesie projektowania graficznego.

Pytanie 30

Jaką liczbę arkuszy netto papieru o wymiarach 610 mm x 860 mm należy użyć do wykonania druku 32 000 ulotek w formacie A6?

A. 1000
B. 500
C. 900
D. 2000
Aby obliczyć liczbę arkuszy netto papieru potrzebnych do wydrukowania 32 000 ulotek formatu A6, najpierw musimy określić, ile ulotek zmieści się na jednym arkuszu papieru formatu 610 mm x 860 mm. Format A6 ma wymiary 105 mm x 148 mm. Na arkuszu 610 mm x 860 mm można umieścić 8 ulotek A6, gdyż wzdłuż krótszej krawędzi zmieszczą się 4 ulotki (610 mm / 105 mm) i wzdłuż dłuższej krawędzi 5 ulotek (860 mm / 148 mm). Zatem z jednego arkusza otrzymujemy 4 x 5 = 20 ulotek. Skoro potrzebujemy 32 000 ulotek, to dzielimy tę liczbę przez 20, co daje 1600 arkuszy. Kolejnym krokiem jest uwzględnienie strat materiałowych oraz ewentualnych błędów w druku, co zwiększa zapotrzebowanie na arkusze. W rzeczywistości, przyjęcie współczynnika strat na poziomie 1,25 (25% więcej) pozwala na uzyskanie bardziej realistycznej liczby 2000 arkuszy. Zatem wybór odpowiedzi 1000 jest błędny, ponieważ nie uwzględnia strat oraz zapotrzebowania na dodatkowe kopie w praktyce.

Pytanie 31

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 32

To pytanie jest dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się lub utwórz konto aby zobaczyć pełną treść pytania.

Odpowiedzi dostępne po zalogowaniu.

Wyjaśnienie dostępne po zalogowaniu.


Pytanie 33

Jaką rozdzielczość skanowania powinien mieć oryginał wielobarwny, jeśli jego powiększenie w trakcie druku wynosi 4 razy?

A. 600 dpi
B. 1 200 dpi
C. 2 400 dpi
D. 300 dpi
Poprawna odpowiedź 1 200 dpi wynika z konieczności uwzględnienia powiększenia oryginału w procesie skanowania. Standardowa rozdzielczość skanowania dla dokumentów wielobarwnych wynosi 300 dpi. Gdy oryginał jest powiększany 4-krotnie, rozdzielczość skanowania powinna być proporcjonalnie wyższa, aby zachować jakość obrazu. W tym przypadku, mnożymy 300 dpi przez 4, co daje 1 200 dpi. Taka praktyka jest zgodna z zasadami profesjonalnego skanowania i druku, gdzie jakość obrazu jest kluczowa dla zachowania detali oraz kolorów. Przykładowo, w branży reklamowej czy fotograficznej, wyższa rozdzielczość skanowania pozwala na uzyskanie lepszych efektów wizualnych, co jest niezbędne w pracy z dużymi formatami. Warto również wspomnieć, że skanowanie w wyższej rozdzielczości umożliwia lepszą obróbkę graficzną, co jest niezwykle istotne w kontekście późniejszego drukowania i publikacji. Standardy ISO dla skanowania wskazują na konieczność stosowania odpowiednich ustawień DPI w zależności od celu końcowego, co potwierdza słuszność tej odpowiedzi.

Pytanie 34

Ile egzemplarzy o wymiarach 148 x 210 mm brutto można maksymalnie umieścić na arkuszu SRA3 (320 x 450 mm) podczas realizacji impozycji?

A. 6
B. 2
C. 8
D. 4
Odpowiedź nr 4 to ta właściwa. Arkusz SRA3, który ma wymiary 320 x 450 mm, świetnie nadaje się do umieszczania użytków o wymiarach 148 x 210 mm. Jak to obliczyłem? No, przy układaniu ich w poziomie, da się wsadzić dwa użytki wzdłuż krótszej krawędzi (450 mm) i dwa wzdłuż dłuższej (320 mm). To daje nam razem cztery użytki (2 x 2). W praktyce to bardzo istotne, żeby dobrze zaplanować, jak poukładać użytki na arkuszu, bo to może zaoszczędzić sporo materiału i pieniędzy. Z mojego doświadczenia, warto zawsze przyjrzeć się tym wymiarom, żeby wszystko się zgadzało i było efektywne.

Pytanie 35

Jak określa się niepożądany skutek w postaci regularnych kropek lub wzorów, który powstaje podczas reprodukcji na skutek nakładania się rastrów?

A. Spad
B. Blik
C. Mora
D. Rozeta
Mora to zjawisko, które występuje, gdy dwa lub więcej rastrów o różnych przejrzystościach lub wzorach nakłada się na siebie, co prowadzi do powstawania niepożądanych efektów wizualnych. W praktyce, mora może być szczególnie problematyczna w procesach druku i reprodukcji, gdzie precyzyjne odwzorowanie kolorów i wzorów jest kluczowe. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest projektowanie materiałów reklamowych, gdzie niewłaściwe nałożenie rastrów może prowadzić do nieczytelnych grafik czy zniekształceń kolorystycznych. Aby uniknąć efektu mora, projektanci często stosują techniki takie jak optymalizacja rastrów, stosowanie większych punktów rastrowych lub zmiana kątów rastrów. W branży graficznej i drukarskiej standardy takie jak ISO 12647 określają wytyczne dotyczące jakości druku, co może pomóc w eliminacji problemów związanych z morą. Zrozumienie tego zjawiska jest niezbędne dla zachowania wysokiej jakości wydruków oraz estetyki projektów graficznych.

Pytanie 36

Oblicz koszt przygotowania form drukarskich potrzebnych do produkcji akcydensów w kolorze 2 + 0, jeśli cena wykonania jednej formy wynosi 35 zł.

A. 140 zł
B. 70 zł
C. 35 zł
D. 105 zł
Poprawna odpowiedź to 70 zł, co wynika z konieczności wykonania dwóch form drukowych w przypadku kolorystyki 2 + 0. Każda forma kosztuje 35 zł, więc całkowity koszt będzie wynosić 2 * 35 zł = 70 zł. W praktyce, w druku offsetowym, kolorystyka 2 + 0 oznacza, że na jednej stronie drukowane są dwa kolory, a na odwrocie nie ma druku. Zastosowanie dwóch form jest standardową praktyką, aby uzyskać pożądany efekt kolorystyczny na wydruku. W projektach graficznych, takich jak broszury czy ulotki, odpowiednie przygotowanie form drukowych jest kluczowe dla jakości druku. Warto też zaznaczyć, że koszt formy jest jedynie częścią całkowitych wydatków na produkcję, które mogą obejmować także papier, tusze oraz robociznę. Dlatego zrozumienie kosztów związanych z formami drukowymi jest istotne dla zarządzania budżetem w projektach graficznych i poligraficznych.

Pytanie 37

Jakie ma znaczenie termin adiustacja?

A. Naniesienie na szkicu wskazówek dotyczących składu i łamania publikacji
B. Zaznaczenie błędów składu na próbkach wydruku
C. Skonstruowanie użytków w wersji kopii
D. Weryfikacja poprawności treści zarówno pod kątem merytorycznym, jak i stylistycznym
Wiele osób myli termin adiustacji z innymi działaniami związanymi z procesem wydawniczym, co prowadzi do wyboru niepoprawnych odpowiedzi. Sprawdzanie poprawności tekstu pod względem merytorycznym i stylistycznym odnosi się do redakcji, która koncentruje się na treści i języku, a nie na aspekcie wizualnym składu. To zadanie, choć kluczowe, nie dotyczy adiustacji, która skupia się na technicznych aspektach przygotowania do druku. Oznaczenie błędów składu na odbitkach próbnych to proces proofingowy, który ma na celu sprawdzenie, czy poprawki wprowadzone podczas adiustacji zostały poprawnie naniesione, ale nie jest to definicja adiustacji. Zmontowanie użytków w formę kopiową wskazuje na proces edycji materiału, co także różni się od adiustacji. Typowym błędem myślowym jest utożsamianie wszystkich działań związanych z przygotowaniem publikacji z adiustacją, podczas gdy jest to jedynie jeden z etapów. Zrozumienie, że adiustacja koncentruje się na rozmieszczeniu i formatowaniu elementów, a nie na samym tekście czy błędach składu, jest kluczowe dla poprawnego rozumienia tego pojęcia. W praktyce, prawidłowe przeprowadzenie adiustacji jest niezbędne do osiągnięcia wysokich standardów jakości w druku, co jest istotne dla utrzymania reputacji wydawcy oraz zadowolenia klientów.

Pytanie 38

Aby przekształcić analogowy oryginał na cyfrowy obraz, trzeba zastosować

A. laminator rolowy
B. drukarkę sublimacyjną
C. skaner płaski
D. ploter tnący
Skaner płaski jest urządzeniem umożliwiającym przekształcenie oryginałów analogowych, takich jak zdjęcia czy dokumenty, na postać cyfrową. Działa na zasadzie oświetlania skanowanego obiektu, a następnie rejestrowania odbitego światła za pomocą czujników optycznych. Dzięki temu uzyskujemy obraz o wysokiej rozdzielczości, który można łatwo edytować, przechowywać i udostępniać. Skanery płaskie stosowane są powszechnie w biurach, archiwach oraz w domach, co czyni je wszechstronnym narzędziem w procesie digitalizacji. W przypadku zdjęć, skanery płaskie potrafią uchwycić nawet najdrobniejsze detale, co jest istotne w profesjonalnych pracach fotograficznych. Często wykorzystuje się je również w kontekście archiwizacji dokumentów, co pozwala na oszczędność miejsca oraz ułatwia dostęp do informacji. W branży kreatywnej, skanery płaskie są nieocenione, gdyż umożliwiają przenoszenie ręcznie wykonanych dzieł sztuki do formatu cyfrowego, co otwiera nowe możliwości w zakresie ich obróbki i publikacji.

Pytanie 39

Odtworzenie rzeczywistej skali tonalnej oryginałów w reprodukcji obrazu poprzez punkty różniące się wielkością to

A. interferencja
B. nasycenie
C. rastrowanie
D. chromatyczność
Rastrowanie to proces, który polega na odwzorowaniu rzeczywistej skali tonalnej oryginałów na reprodukcjach obrazów poprzez zastosowanie punktów o różnej wielkości i odległości. W praktyce, technika ta jest fundamentalna w druku graficznym i fotografii cyfrowej. W standardach druku, takich jak CMYK oraz w systemach zarządzania kolorem, kluczowe jest umiejętne wykorzystanie rastrowania w celu uzyskania właściwych odcieni i tonacji. Przykładem zastosowania rastrowania jest drukowanie kolorowych zdjęć w czasopismach, gdzie obrazy są tworzone z mikroskopijnych punktów atramentu, które, w odpowiednich proporcjach, pozwalają na uzyskanie gładkich przejść tonalnych. Warto również zauważyć, że różne techniki rastrowania, takie jak AM (Amplitude Modulation) czy FM (Frequency Modulation), są używane w zależności od efektu, jaki chce się uzyskać. Opanowanie tej techniki jest niezbędne dla każdego profesjonalisty zajmującego się projektowaniem graficznym, ponieważ wpływa na jakość finalnego produktu oraz na zgodność z przyjętymi normami branżowymi.

Pytanie 40

Ile użytków B5 można zmieścić na arkuszu B1 w najlepszym przypadku?

A. 8
B. 32
C. 16
D. 4
Odpowiedź 16 jest prawidłowa, ponieważ arkusz formatu B1 ma wymiary 1000 mm x 707 mm, a format B5 wynosi 250 mm x 176 mm. Aby obliczyć, ile użytków B5 mieści się na arkuszu B1, należy najpierw obliczyć powierzchnię obu formatów. Powierzchnia arkusza B1 wynosi 707000 mm², a B5 44000 mm². Dzieląc powierzchnię B1 przez powierzchnię B5, otrzymujemy 16, co oznacza, że na arkuszu B1 można umieścić maksymalnie 16 arkuszy B5. Takie obliczenia są istotne w przemyśle poligraficznym oraz przy projektowaniu materiałów drukowanych, gdzie optymalne wykorzystanie papieru wpływa na koszty produkcji. Dobre praktyki poligraficzne zakładają, że projektanci powinni zawsze uwzględniać efektywność cięcia papieru, a także minimalizację odpadów materiałowych, co jest kluczowe dla zrównoważonego rozwoju w branży. Warto również zaznaczyć, że znajomość formatów papieru oraz umiejętność ich przeliczania jest niezbędna dla grafików i specjalistów w dziedzinie druku.