Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik analityk
Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
Data rozpoczęcia: 23 maja 2025 09:35
Data zakończenia: 23 maja 2025 09:43

Egzamin zdany!

Wynik: 40/40 punktów (100,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Które z poniższych równań ilustruje reakcję, w której powstają produkty gazowe?

A. Fe + S —> FeS

B. Fe(CN)2 + 4KCN —> K4[Fe(CN)6]

C. AgNO3 + KBr —> AgBr↓ + KNO3

D. 2HgO —> 2Hg + O2

Reakcja przedstawiona w równaniu 2HgO —> 2Hg + O2 jest klasycznym przykładem reakcji rozkładu, która skutkuje wydzieleniem produktów gazowych. W tym przypadku, pod wpływem ciepła, woda utleniona (HgO) rozkłada się na rtęć metaliczną (Hg) oraz tlen (O2), który jest gazem. Proces ten ilustruje zasady termodynamiki oraz mechanizm reakcji chemicznych. W praktyce rozkład wody utlenionej jest ważny w różnych dziedzinach, w tym w chemii analitycznej, gdzie tlen jest wykorzystywany w reakcjach utleniających. Tego typu reakcje są również istotne w kontekście bezpieczeństwa, gdyż uwolnienie gazów może mieć wpływ na warunki pracy w laboratoriach. Dobrą praktyką w chemii jest stosowanie zasad BHP w obecności gazów, które mogą być wybuchowe lub toksyczne. W związku z tym, zrozumienie reakcji gazowych jest niezbędne do prowadzenia bezpiecznych eksperymentów chemicznych oraz skutecznego zarządzania ryzykiem.

Pytanie 2

Wagi laboratoryjne można klasyfikować według nośności oraz precyzji na

A. periodyczne i aperiodyczne

B. analityczne i szalkowe

C. dźwigniowe i elektroniczne

D. techniczne i analityczne

Wagi laboratoryjne można podzielić na dwie główne grupy: techniczne i analityczne. Wagi techniczne używamy w różnych sytuacjach, gdzie nie potrzebujemy aż tak precyzyjnych pomiarów. Przykłady to przemysł czy laboratoria ogólne. Z kolei wagi analityczne są znacznie dokładniejsze, co czyni je niezbędnymi w badaniach chemicznych. Tam każdy gram, a nawet mikrogram, ma znaczenie. W laboratoriach farmaceutycznych, na przykład, dokładne ważenie składników aktywnych jest kluczowe dla skuteczności leków. Spełniają one określone normy ISO, więc mamy pewność, że wyniki są wiarygodne. To naprawdę ważne, bo chodzi o bezpieczeństwo pacjentów i jakość terapii.

Pytanie 3

W celu uzyskania 500 g mieszaniny oziębiającej o temperaturze -18oC należy zmieszać

Tabela. Mieszaniny oziębiające
Temperatura mieszaniny [°C]	Skład mieszaniny	Stosunek masowy
-2	Woda + chlorek amonu	10 : 3
-15	Woda + rodanek amonu	10 : 13
-18	Lód + chlorek amonu	10 : 3
-21	Lód + chlorek sodu	3 : 1
-22	Lód + chlorek amonu + azotan(V) amonu	25 : 5 : 11
-25	Lód + azotan(V) amonu	1 : 1

A. 250,0 g wody i 250,0 g rodanku amonu.

B. 384,6 g wody i 115,4 g chlorku amonu.

C. 375,0 g lodu i 125,0 g chlorku sodu.

D. 384,6 g lodu i 115,4 g chlorku amonu.

Aby uzyskać mieszaninę oziębiającą o temperaturze -18°C, kluczowe jest zrozumienie zasad termodynamiki i reakcji chemicznych zachodzących podczas mieszania substancji. W przypadku lodu i chlorku amonu, lód służy jako substancja o niskiej temperaturze, a chlorek amonu działa jako solwat, który wpływa na obniżenie temperatury roztworu. Stosunek masowy 10:3, w którym należy zmieszać te dwie substancje, zapewnia optymalne warunki do osiągnięcia pożądanej temperatury. Z przeprowadzonych obliczeń wynika, że mieszanka 384,6 g lodu i 115,4 g chlorku amonu pozwala uzyskać 500 g mieszaniny o odpowiedniej temperaturze. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy można znaleźć w wielu dziedzinach, takich jak chłodnictwo i przemysł spożywczy, gdzie kontrola temperatury jest kluczowa. Stosowanie odpowiednich proporcji substancji chemicznych jest zgodne z najlepszymi praktykami w laboratoriach chemicznych oraz przemyśle, co pozwala na skuteczne i bezpieczne uzyskiwanie pożądanych efektów.

Pytanie 4

Które z wymienionych reakcji chemicznych stanowi reakcję redoks?

A. 2 KMnO4 → K2MnO4 + MnO2 + O2

B. 2 NaOH + CuSO4 → Cu(OH)2 + Na2SO4

C. 3 Ca(OH)2 + 2 H3PO4 → Ca3(PO4)2 + 6 H2O

D. CaCO3 → CaO + CO2

Reakcja 2 KMnO4 → K2MnO4 + MnO2 + O2 jest reakcją redox, ponieważ zachodzi w niej zarówno utlenianie, jak i redukcja. W tej reakcji mangan w najniższym stopniu utlenienia (+7) w KMnO4 ulega redukcji do MnO2, gdzie jego stopień utlenienia wynosi +4. Jednocześnie tlen w cząsteczce KMnO4 jest utleniany do O2, co świadczy o zachodzącym procesie utlenienia. Reakcje redox są kluczowe w chemii, ponieważ dotyczą transferu elektronów między reagentami, co jest fundamentalne dla wielu procesów, takich jak spalanie, korozja, czy nawet procesy biologiczne, jak oddychanie komórkowe. Dobrą praktyką w laboratoriach chemicznych jest korzystanie z reakcji redox w syntezach chemicznych, oczyszczaniu substancji oraz w analizie chemicznej, co podkreśla ich znaczenie w przemyśle chemicznym oraz w nauce.

Pytanie 5

Na podstawie danych zawartych w tabeli wskaż, które opakowania zawierają produkt zgodny ze specyfikacją.

WŁAŚCIWOŚCI	NORMA KLASY A wg specyfikacji produktu	OPAKOWANIE
WŁAŚCIWOŚCI	NORMA KLASY A wg specyfikacji produktu	1	2	3
POSTAĆ	Bezbarwna ciecz, bez zanieczyszczeń. Dopuszcza się niebieskawе zabаrwienie i obecność skrystalizowanego osadu	Bezbarwna ciecz
Zawartość ługu sodowego (NaOH), min, % masy	46,0	46,5	46,8	48,0
Węglan sodu (Na₂CO₃), nie więcej niż, % masy	0,4	0,3	0,3	0,2
Chlorek sodu (NaCl), nie więcej niż, % masy	0,020	0,015	0,014	0,011
Chloran sodu (NaClO₃), nie więcej niż, % masy	0,007	0,006	0,005	0,002
Siarczan sodu (Na₂SO₄), nie więcej niż, % masy	0,040	0,038	0,035	0,029
Zawartość żelaza (Fe₂O₃), max, WT. PPM	15	15	15	10

A. Wszystkie.

B. Żadne.

C. Tylko 1 i 2.

D. Tylko 3.

Odpowiedź "Wszystkie" jest jak najbardziej na miejscu! Wszystkie opakowania (1, 2 i 3) spełniają normy klasy A według wymagań produktu. Zawierają bezbarwną ciecz, która przeszła testy na substancje chemiczne. To ważne, bo każde z tych opakowań mieści się w granicach określonych w normach, co znaczy, że są zgodne z wymaganiami jakościowymi. Z mojego doświadczenia, normy klasy A są kluczowe w wielu branżach, szczególnie w chemii czy farmacji, gdzie jakość i bezpieczeństwo to podstawa. Dobrze jest też pamiętać, że trzymanie się norm w pakowaniu jest mega ważne, bo złe opakowanie może zaszkodzić produktowi. Dlatego każdy, kto pracuje w produkcji, powinien znać te normy i się ich trzymać, żeby zapewnić najwyższą jakość i bezpieczeństwo produktów.

Pytanie 6

Rozpuszczalnik stosowany w procesie krystalizacji powinien

A. wchodzić w reakcję z substancją krystalizowaną

B. być substancją łatwopalną

C. rozpuszczać zanieczyszczenia w przeciętnym zakresie

D. doskonale rozpuszczać zanieczyszczenia lub w niewielkim stopniu

Rozpuszczalnik używany do krystalizacji odgrywa kluczową rolę w procesie uzyskiwania czystych kryształów substancji chemicznych. Poprawna odpowiedź, dotycząca rozpuszczania zanieczyszczeń bardzo dobrze lub w nieznacznym stopniu, jest istotna, ponieważ umożliwia selektywne wydobycie pożądanej substancji. W idealnym scenariuszu, rozpuszczalnik powinien dobrze rozpuszczać czystą substancję, pozwalając na jej krystalizację podczas schładzania lub odparowania. Na przykład, podczas krystalizacji soli, rozpuszczalniki takie jak woda są wykorzystywane, ponieważ dobrze rozpuszczają NaCl, ale nie rozpuszczają innych zanieczyszczeń, jak np. siarczany. W praktyce, techniki jak recrystalizacja często wykorzystują różne temperatury i stężenia, aby maksymalizować czystość finalnego produktu. Zgodnie z dobrą praktyką laboratoryjną, wybór odpowiedniego rozpuszczalnika i jego właściwości fizykochemiczne mają istotny wpływ na efektywność procesu krystalizacji, dlatego ważne jest, aby stosować właściwe metody analizy przed wyborem rozpuszczalnika.

Pytanie 7

Podczas przygotowywania roztworów buforowych do analizy pH w laboratorium istotne jest, aby:

A. Zmierzyć pH po przypadkowym zmieszaniu soli i kwasu.

B. Dodać soli buforowej do dowolnej ilości wody.

C. Przygotować bufor wyłącznie z wody kranowej.

D. Dokładnie odmierzyć masy składników i rozpuścić je w określonej objętości wody destylowanej.

Prawidłowo przygotowany roztwór buforowy wymaga bardzo precyzyjnego odmierzania mas poszczególnych składników, jak również dokładnego uzupełnienia do ściśle określonej objętości, zwykle za pomocą wody destylowanej. To jest kluczowe, bo nawet niewielkie odchylenia od zalecanych proporcji mogą skutkować zmianą wartości pH, a co za tym idzie – błędami w analizie. Woda destylowana zapobiega wprowadzeniu dodatkowych jonów, które mogłyby zakłócić działanie buforu i zafałszować wyniki badania pH. Takie postępowanie to podstawa profesjonalnej praktyki laboratoryjnej, opisana w każdej instrukcji doświadczalnej oraz zgodna z normami branżowymi. Z mojego doświadczenia wynika, że najczęściej popełnianym błędem przez początkujących jest bagatelizowanie dokładności – czasem wydaje się, że 'odrobinę więcej' lub 'trochę mniej' nie zrobi różnicy, ale w chemii analitycznej nie ma miejsca na takie uproszczenia. Dobrze przygotowany bufor to podstawa wiarygodnych wyników, a sumienne przygotowanie odczynników świadczy o kompetencji laboranta.

Pytanie 8

Masa molowa kwasu azotowego(V) wynosi 63,0 g/mol. Jakie jest stężenie molowe 20% roztworu tego kwasu o gęstości 1,1 g/cm³?

A. 5,30 mol/dm3

B. 3,49 mol/dm3

C. 3,60 mol/dm3

D. 6,30 mol/dm3

Aby obliczyć stężenie molowe kwasu azotowego(V) w 20% roztworze, należy zastosować wzór na stężenie molowe, który określa ilość moli substancji chemicznej w jednostce objętości roztworu. W pierwszej kolejności obliczamy masę kwasu azotowego w 100 g roztworu: 20% oznacza, że w 100 g roztworu znajduje się 20 g kwasu azotowego. Następnie przeliczymy tę masę na mole, korzystając z masy molowej kwasu azotowego(V), która wynosi 63,0 g/mol. Dzieląc masę kwasu przez jego masę molową, uzyskujemy liczbę moli: 20 g / 63,0 g/mol = 0,317 mol. Teraz musimy obliczyć objętość roztworu. Gęstość roztworu wynosi 1,1 g/cm³, co oznacza, że 100 g roztworu ma objętość 100 g / 1,1 g/cm³ = 90,91 cm³, czyli 0,09091 dm³. Wreszcie, stężenie molowe obliczamy dzieląc liczbę moli przez objętość roztworu: 0,317 mol / 0,09091 dm³ ≈ 3,49 mol/dm³. Takie obliczenia są istotne w chemii analitycznej i laboratoryjnej, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów ma kluczowe znaczenie dla uzyskania wiarygodnych wyników analiz chemicznych.

Pytanie 9

Roztwór o dokładnej masie z odważki analitycznej powinien być sporządzony

A. w cylindrze miarowym

B. w kolbie stożkowej

C. w zlewce

D. w kolbie miarowej

Roztwór mianowany z odważki analitycznej należy przygotować w kolbie miarowej, ponieważ ta szklana naczynie jest zaprojektowane do precyzyjnego przygotowywania roztworów o określonych objętościach. Kolby miarowe są wyposażone w wyraźne oznaczenia, które pozwalają na dokładne odmierzenie objętości cieczy, co jest kluczowe w chemii analitycznej. Przygotowując roztwór, należy najpierw rozpuścić odważoną ilość substancji w niewielkiej objętości rozpuszczalnika, a następnie uzupełnić do oznaczonej objętości. Dzięki temu otrzymujemy roztwór o znanym stężeniu, co jest niezbędne w różnych analizach chemicznych. Przykładem praktycznym jest przygotowanie roztworu buforowego, gdzie precyzyjne stężenie reagentów wpływa na efektywność reakcji chemicznych. Standardy przygotowania roztworów, takie jak ISO 8655, podkreślają znaczenie stosowania odpowiednich naczyń do uzyskania wiarygodnych wyników.

Pytanie 10

Aby przygotować miano kwasu solnego, konieczne jest odważenie węglanu sodu o masie wynoszącej około 400 mg. Jaką precyzję powinna mieć waga używana do odważenia węglanu sodu?

A. 1 g

B. 0,001 g

C. 0,01 g

D. 0,1 g

Wybór wagi o dokładności 0,001 g (1 mg) jest uzasadniony, gdyż do przygotowania miany kwasu solnego potrzebna jest odważka węglanu sodu o masie około 400 mg. Wymagana dokładność przy ważeniu substanacji chemicznych jest kluczowa dla uzyskania precyzyjnych wyników analitycznych. W analityce chemicznej, zwłaszcza w titracji, precyzyjne ważenie reagentów jest niezbędne, aby uniknąć błędów pomiarowych, które mogą prowadzić do fałszywych wniosków. Przyjęcie dokładności na poziomie 0,001 g pozwala na dokładniejsze przygotowanie roztworu, co jest istotne w kontekście późniejszych obliczeń i analiz. Stosowanie wag analitycznych jest standardem w laboratoriach chemicznych, ponieważ umożliwiają one kontrolowanie jakości analizowanego materiału i zapewniają zgodność z zasadami dobrej praktyki laboratoryjnej (GLP). Przykładowo, w przypadku przygotowywania roztworów wzorcowych, dokładność ważenia jest kluczowa dla uzyskania odpowiednich stężeń, co jest niezbędne w dalszych etapach analizy.

Pytanie 11

Przedstawiony schemat ideowy ilustruje proces wytwarzania N₂ → NO → NO₂ → HNO₃

A. kwasu azotowego(III) z azotu

B. kwasu azotowego(II) z azotu

C. kwasu azotowego(IV) z azotu

D. kwasu azotowego(V) z azotu

Odpowiedź na pytanie o kwas azotowy(V) jest jak najbardziej trafna. Proces wytwarzania HNO3 z azotu (N2) rzeczywiście zaczyna się od utlenienia azotu do tlenku azotu(II) (NO), który potem przekształca się w tlenek azotu(IV) (NO2). To właśnie ten tlenek odgrywa ważną rolę w produkcji kwasu azotowego. W przemyśle chemicznym najczęściej stosuje się metodę Ostwalda, gdzie amoniak jest pierwszym etapem, który prowadzi nas do tlenku azotu. Potem ten tlenek reaguje z tlenem, tworząc NO2, a w obecności wody przekształca się to w HNO3. Kwas azotowy(V) ma sporo zastosowań, na przykład produkując nawozy azotowe czy materiały wybuchowe, a także jest ważnym odczynnikiem w laboratoriach. Myślę, że warto pamiętać, że kwas ten jest istotny w wielu dziedzinach chemii, zarówno organicznej, jak i nieorganicznej, co czyni go kluczowym dla branży chemicznej.

Pytanie 12

Na etykiecie odważki analitycznej znajduje się napis: Z odważki tej można przygotować

Odważka analityczna

azotan(V) srebra(I)

AgNO₃

0,1 mol/dm³

A. dwie kolby miarowe o pojemności 500 cm3 mianowanego roztworu AgNO3 o stężeniu 0,1 mol/dm3.

B. jedną kolbę miarową o pojemności 500 cm3 mianowanego roztworu AgNO3 o stężeniu 0,05 mol/dm3.

C. jedną kolbę miarową o pojemności 1000 cm3 mianowanego roztworu AgNO3 o stężeniu 0,1 mol/dm3.

D. cztery kolby miarowe o pojemności 250 cm3 mianowanego roztworu AgNO3 o stężeniu 0,025 mol/dm3.

Odpowiedź jest poprawna, ponieważ na etykiecie odważki analitycznej znajduje się informacja o stężeniu 0,1 mol/dm³. Aby przygotować 1000 cm³ (1 dm³) roztworu AgNO₃ o takim stężeniu, potrzebujemy 0,1 mola tego związku. Mnożąc liczbę moli przez masę molową AgNO₃ (169,87 g/mol), otrzymujemy masę potrzebną do przygotowania roztworu, która wynosi 16,987 g. W praktyce, przygotowując roztwór o konkretnym stężeniu, kluczowe jest precyzyjne odmierzenie masy substancji oraz odpowiednie rozcieńczenie. Taka umiejętność jest niezbędna w laboratoriach chemicznych, gdzie dokładność odgrywa podstawową rolę w eksperymentach i analizach. Przygotowanie roztworu o właściwym stężeniu jest zgodne z zasadami dobrej praktyki laboratoryjnej (GLP), które zapewniają wiarygodność wyników badań. Dodatkowo, umiejętność przygotowywania roztworów o określonych stężeniach jest fundamentalna w chemii analitycznej, chemii organicznej oraz wielu zastosowaniach przemysłowych, w tym w farmaceutyce.

Pytanie 13

Który z etapów przygotowania próbek do analizy opisano w ramce?

Proces polegający na usuwaniu wody z zamrożonego materiału na drodze sublimacji lodu, tzn. bezpośredniego jego przejścia w stan pary z pominięciem stanu ciekłego.

A. Liofilizację.

B. Wstępne suszenie.

C. Utrwalanie.

D. Oznaczanie wilgoci.

Liofilizacja jest procesem, który polega na sublimacji lodu z zamrożonego materiału, co oznacza, że woda przechodzi bezpośrednio w stan pary, omijając fazę ciekłą. Jest to kluczowa technika stosowana w wielu dziedzinach, w tym w biologii komórkowej, farmacji oraz produkcji żywności. Liofilizacja pozwala na zachowanie struktury oraz właściwości chemicznych materiału, co czyni ją idealnym rozwiązaniem dla preparatów, które są wrażliwe na temperaturę oraz wilgoć. Proces ten jest często stosowany do konserwacji próbek biologicznych, takich jak komórki, białka czy enzymy. Przykładowo, w przemyśle farmaceutycznym, liofilizowane leki są bardziej stabilne i mają dłuższy okres przydatności do spożycia. Dodatkowo, liofilizacja ułatwia transport i przechowywanie próbek, gdyż zmniejsza ich masę i objętość, co jest korzystne w logistyce. Zgodnie ze standardami branżowymi, dobry proces liofilizacji powinien być ściśle kontrolowany, aby zminimalizować ryzyko degradacji cennych substancji.

Pytanie 14

Resztki szkła, osadników czy inne odpady stałe powstałe w laboratorium analitycznym powinny być umieszczone

A. w workach z polietylenu i oznaczyć zawartość

B. w szklanych słoikach z plastikowym wieczkiem

C. w kartonowych opakowaniach

D. w pojemnikach na odpady komunalne

Umieszczanie odpadów stałych typu resztki sączków oraz zbitego szkła w pojemnikach na odpady komunalne jest zgodne z obowiązującymi normami i regulacjami dotyczącymi gospodarki odpadami. Tego rodzaju odpady, ze względu na swoje właściwości, powinny być segregowane i składowane w odpowiednich pojemnikach, które są przystosowane do tego celu. Zgodnie z dyrektywami unijnymi i krajowymi, odpady te nie mogą być wrzucane do ogólnych pojemników, ponieważ mogą stwarzać zagrożenie dla ludzi oraz środowiska. Na przykład, zbite szkło w laboratoriach analitycznych wymaga szczególnej uwagi, ponieważ może powodować urazy. Praktyczne podejście do zarządzania tymi odpadami obejmuje nie tylko ich odpowiednie pakowanie, ale także prowadzenie dokumentacji dotyczącej ich pochodzenia i rodzaju. Odpowiednia segregacja i składowanie odpadów są kluczowe dla ich późniejszego przetwarzania oraz recyklingu, co pozwala na minimalizację negatywnego wpływu na środowisko i zdrowie publiczne.

Pytanie 15

Aby przygotować 150 g roztworu jodku potasu o stężeniu 10% (m/m), konieczne jest użycie
(zakładając, że gęstość wody wynosi 1 g/cm³)

A. 15 g KI oraz 135 cm3 wody destylowanej

B. 10 g KI oraz 150 cm3 wody destylowanej

C. 15 g KI oraz 145 g wody destylowanej

D. 10 g KI oraz 140 g wody destylowanej

Stężenie 10% (m/m) oznacza, że na każde 100 g roztworu przypada 10 g substancji czynnej, czyli jodku potasu (KI). Aby przygotować 150 g roztworu, musimy obliczyć masę KI: 150 g x 10% = 15 g. Pozostała masa roztworu to woda, która będzie stanowić 135 g (150 g - 15 g). Woda ma gęstość 1 g/cm³, co oznacza, że 135 g wody to 135 cm³. Ta odpowiedź jest zgodna z zasadami przygotowywania roztworów, które wymagają zachowania proporcji masowych dla określonego stężenia. Przykładem zastosowania tego procesu może być przygotowanie roztworu do badań chemicznych, gdzie precyzyjne stężenie reagentów jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników. Ponadto, zgodnie z dobrą praktyką laboratoryjną, zawsze warto sprawdzić obliczenia i użyć wagi analitycznej oraz menzurki, aby zapewnić dokładność pomiarów.

Pytanie 16

Opis w ramce przedstawia sposób oczyszczania substancji poprzez

Próbke substancji stałej należy umieścić w kolbie kulistej, zaopatrzonej w chłodnicę zwrotną, dodać rozpuszczalnika - etanolu i delikatnie ogrzewać do wrzenia. Po lekkim ostudzeniu dodać do roztworu niewielką ilość węgla aktywnego, zagotować i przesączyć na gorąco. Przesącz pozostawić do ostygnięcia, a wydzielony osad odsączyć pod zmniejszonym ciśnieniem, przemyć niewielką ilością rozpuszczalnika, przenieść na szalkę, pozostawić do wyschnięcia, a następnie zważyć.

A. ekstrakcję.

B. destylację.

C. krystalizację.

D. sublimację.

Krystalizacja jest kluczowym procesem w chemii, który polega na separacji substancji w postaci czystych kryształów z roztworu. Opisany proces obejmuje rozpuszczenie substancji w odpowiednim rozpuszczalniku, co ma na celu uzyskanie jednorodnej cieczy. Następnie, poprzez ogrzewanie do wrzenia, zwiększa się rozpuszczalność substancji, co pozwala na rozpuszczenie większej ilości materiału. Po schłodzeniu roztworu, rozpuszczalność substancji maleje, co prowadzi do wykrystalizowania się czystych kryształów. W tym kontekście dodanie węgla aktywnego jest powszechną praktyką w celu eliminacji zanieczyszczeń, co zwiększa czystość końcowego produktu. Chłodnica zwrotna dodatkowo zabezpiecza przed utratą rozpuszczalnika, co jest istotne w kontekście zrównoważonego wykorzystania zasobów. Przykłady zastosowania krystalizacji obejmują przemysł farmaceutyczny do uzyskiwania czystych substancji czynnych, a także produkcję soli i innych związków chemicznych. Proces ten jest zgodny z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, co czyni go niezastąpionym w wielu dziedzinach chemii i inżynierii chemicznej.

Pytanie 17

Nie należy używać gorącej wody do mycia

A. kolby miarowej

B. kolby stożkowej

C. szkiełka zegarkowego

D. zlewki

Kolba miarowa jest szklanym naczyniem laboratoryjnym, które służy do dokładnego pomiaru objętości cieczy. Z uwagi na jej konstrukcję, nagłe zmiany temperatury mogą prowadzić do uszkodzeń, takich jak pęknięcia czy odkształcenia. Gorąca woda może powodować, że szkło stanie się bardziej podatne na stres termiczny, co jest niebezpieczne, zwłaszcza w przypadku kolb miarowych, które są projektowane z myślą o precyzyjnych pomiarach. W standardach laboratoryjnych, takich jak normy ISO, zaleca się, aby naczynia wykonane ze szkła boro-krzemowego, wykorzystywane w laboratoriach, nie były narażane na nagłe zmiany temperatury. Dobrą praktyką jest mycie ich w letniej wodzie z detergentem, a następnie dokładne płukanie w wodzie destylowanej, aby zminimalizować ryzyko uszkodzenia i zapewnić dokładność pomiarów. Przy odpowiedniej konserwacji, kolby miarowe mogą służyć przez wiele lat, jednak ich właściwe użytkowanie jest kluczowe dla utrzymania ich funkcjonalności.

Pytanie 18

Reakcja miedzi metalicznej z stężonym kwasem azotowym(V) prowadzi do powstania azotanu(V) miedzi(II) oraz jakiego związku?

A. tlenek azotu(II) oraz woda

B. tlenek azotu(V) oraz wodór

C. tlenek azotu(II) oraz wodór

D. tlenek azotu(IV) oraz woda

Reakcja miedzi metalicznej ze stężonym kwasem azotowym(V) prowadzi do powstania azotanu(V) miedzi(II) oraz tlenku azotu(IV) i wody. Proces ten ilustruje, jak metale przechodzą w reakcje redoks z kwasami azotowymi, co jest ważnym zagadnieniem w chemii nieorganicznej. Tlenek azotu(IV), zwany również dwutlenkiem azotu (NO2), jest istotnym produktem, który w warunkach atmosferycznych może prowadzić do powstawania smogu i wpływać na jakość powietrza. Przykłady zastosowania wiedzy o takich reakcjach obejmują zarówno przemysł chemiczny, gdzie azotany są wykorzystywane jako nawozy, jak i analizę środowiskową, gdzie tlenki azotu są monitorowane ze względu na ich szkodliwość. Zrozumienie tego procesu jest kluczowe, aby podejmować świadome decyzje dotyczące ochrony środowiska oraz technologii chemicznej, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w branży chemicznej.

Pytanie 19

Czystość konkretnego odczynnika chemicznego wynosi: 99,9-99,99%. Jakiego rodzaju jest ten odczynnik?

A. czysty do analizy.

B. chemicznie czysty.

C. czysty.

D. techniczny.

Odpowiedź "czysty do analizy" jest poprawna, ponieważ odczynniki chemiczne o poziomie czystości wynoszącym 99,9-99,99% są klasyfikowane jako czyste do analizy, co oznacza, że spełniają wysokie standardy czystości wymagane do prowadzenia precyzyjnych analiz chemicznych. Takie substancje są niezbędne w laboratoriach analitycznych, gdzie dokładność wyników jest kluczowa. Przykłady zastosowania obejmują analizę substancji aktywnych w farmaceutyce, gdzie nawet niewielkie zanieczyszczenia mogą wpłynąć na skuteczność leku. Zgodnie z normami, takimi jak ISO 17025, laboratoria muszą korzystać z odczynników o określonych parametrach czystości, aby zapewnić wiarygodność i powtarzalność wyników. Odczynniki czyste do analizy są również stosowane w badaniach środowiskowych, gdzie precyzyjne pomiary są kluczowe dla oceny jakości wody czy powietrza. Wybór odpowiednich odczynników gwarantuje, że wyniki są nie tylko dokładne, ale także zgodne z regulacjami prawnymi i standardami jakości.

Pytanie 20

Odczynnik, który w specyficznych warunkach reaguje wyłącznie z danym jonem, umożliwiając tym samym jego identyfikację w mieszance, to odczynnik

A. selektywny

B. indywidualny

C. specyficzny

D. charakterystyczny

Odczynnik specyficzny to taki, który reaguje z określonym jonem w danej mieszaninie, co pozwala na jego wykrycie i analizę. Oznacza to, że w warunkach laboratoryjnych, odczynnik ten jest w stanie wyizolować reakcję tylko dla jednego jonu, unikając interakcji z innymi składnikami. Przykładem może być zastosowanie odczynnika specyficznego do wykrywania jonów srebra w roztworach, gdzie używany jest tiocyjanian potasu, który reaguje z srebrem, tworząc charakterystyczny kompleks. Tego typu odczynniki są kluczowe w analizie chemicznej, gdyż umożliwiają precyzyjne pomiary i wykrywanie substancji w skomplikowanych mieszaninach. W laboratoriach często stosuje się różne metody analityczne, takie jak spektroskopia czy chromatografia, które wymagają użycia odczynników o wysokiej specyfice, aby wyniki były wiarygodne. Specyficzność odczynnika jest zgodna z dobrą praktyką laboratoryjną i standardami jakości, co jest istotne w kontekście zapewnienia dokładności wyników analizy.

Pytanie 21

Zgodnie z zasadami BHP w laboratorium, po zakończeniu pracy z odczynnikami chemicznymi należy:

A. Wszystkie nieużyte odczynniki pozostawić na stole roboczym.

B. Wylać pozostałości odczynników do zlewu niezależnie od ich rodzaju.

C. Zamknąć szczelnie pojemniki z odczynnikami, posegregować odpady chemiczne zgodnie z instrukcjami i dokładnie umyć stanowisko pracy.

D. Zostawić otwarte pojemniki i natychmiast opuścić laboratorium.

Prawidłowe postępowanie po zakończeniu pracy z odczynnikami chemicznymi w laboratorium opiera się na kilku kluczowych zasadach bezpieczeństwa i higieny pracy. Po pierwsze, zawsze należy szczelnie zamknąć pojemniki z używanymi chemikaliami, aby uniknąć parowania, przypadkowego kontaktu oraz zanieczyszczenia powietrza szkodliwymi substancjami. To ważne nie tylko dla zdrowia pracowników, ale też dla ochrony środowiska. Następnie wszelkie odpady chemiczne muszą być posegregowane i zutylizowane zgodnie z obowiązującymi przepisami – nie wolno ich wylewać do zlewu czy pozostawiać na stanowisku. Wreszcie, dokładne umycie stanowiska pracy to nie tylko kwestia estetyki, ale też bezpieczeństwa: resztki substancji mogą powodować nieprzewidywalne reakcje lub narazić kolejne osoby korzystające z tego miejsca. Moim zdaniem, takie podejście minimalizuje ryzyko wypadków i sprawia, że praca w laboratorium jest bardziej przewidywalna. W praktyce, nawet jeśli jesteśmy zmęczeni po długim dniu eksperymentów, warto poświęcić te kilka minut na sprzątnięcie, bo to się po prostu opłaca – dla nas i dla innych. To standard nie tylko w szkołach i uczelniach, ale też w profesjonalnych laboratoriach chemicznych na całym świecie.

Pytanie 22

Laboratoryjny stół powinien być zaopatrzony w instalację gazową oraz

A. elektryczną, próżniową oraz hydrantową

B. elektryczną oraz chłodniczą

C. elektryczną i wodociągowo-kanalizacyjną

D. wodociągową i grzewczą

Odpowiedź wskazująca na wyposażenie stołu laboratoryjnego w instalację elektryczną oraz wodociągowo-kanalizacyjną jest prawidłowa, ponieważ te dwa systemy są kluczowe dla funkcjonowania większości laboratoriów. Instalacja elektryczna zapewnia zasilanie dla urządzeń laboratoryjnych, takich jak mikroskopy, wirówki czy pipety elektroniczne, a także oświetlenie robocze, co jest niezbędne do przeprowadzania precyzyjnych eksperymentów. Z kolei instalacja wodociągowa jest niezbędna do przeprowadzania wielu procesów laboratoryjnych, takich jak mycie sprzętu, przygotowywanie roztworów czy chłodzenie aparatów. W laboratoriach stosuje się także systemy kanalizacyjne, które umożliwiają odprowadzenie zanieczyszczonych cieczy zgodnie z odpowiednimi normami ochrony środowiska. Wymagania te są zgodne z wytycznymi dotyczącymi projektowania i funkcjonowania laboratoriów, które przewidują zapewnienie odpowiednich instalacji, aby zagwarantować bezpieczeństwo i efektywność pracy. Przykładowo, w laboratoriach chemicznych niezwykle istotne jest, aby woda bieżąca była dostępna w łatwy sposób, co ułatwia codzienne czynności oraz zwiększa bezpieczeństwo pracy.

Pytanie 23

W tabeli przestawiono dane dotyczące wybranych roztworów wodnych wodorotlenku sodu.
Oblicz masę wodorotlenku sodu, jaką należy rozpuścić w 200,0 cm³ wody, aby otrzymać roztwór o gęstości 1,0428 g/cm³.

d₄²⁰ [g/cm³]	masa NaOH [g/100 cm³]
1,0095	1,01
1,0207	2,04
1,0428	4,17
1,0648	6,39
1,0869	8,70
1,1089	11,09

A. 4,17 g

B. 4,08 g

C. 8,34 g

D. 8,70 g

Odpowiedź 8,34 g jest prawidłowa, ponieważ aby uzyskać roztwór o gęstości 1,0428 g/cm³ w objętości 200 cm³, musimy wziąć pod uwagę masę wodorotlenku sodu (NaOH) niezbędną do osiągnięcia takiej gęstości. Z danych w tabeli wynika, że dla 100 cm³ roztworu potrzebna jest masa NaOH, która po podwojeniu daje nam 8,34 g dla 200 cm³. To podejście jest zgodne z zasadami obliczeń chemicznych, gdzie gęstość, masa i objętość są ze sobą powiązane. W praktyce, takie obliczenia są kluczowe w laboratoriach chemicznych, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów ma ogromne znaczenie dla wyników eksperymentów. Zrozumienie relacji między gęstością a masą przy rozcieńczaniu lub przygotowywaniu roztworów jest istotne nie tylko w chemii, ale również w innych dziedzinach, takich jak farmacja czy biotechnologia, gdzie odpowiednie stężenie substancji czynnej jest kluczowe dla skuteczności terapii.

Pytanie 24

Po przeprowadzeniu krystalizacji z 120 g kwasu szczawiowego uzyskano 105 g produktu o wysokiej czystości. Jaki był poziom zanieczyszczeń w kwasie szczawiowym?

A. 87,5%

B. 12,5%

C. 15%

D. 20%

Aby obliczyć zawartość zanieczyszczeń w kwasie szczawiowym, należy zastosować prostą formułę. Zawartość zanieczyszczeń można obliczyć jako różnicę między masą początkową a masą uzyskanego produktu, podzieloną przez masę początkową, a następnie pomnożoną przez 100%: Zanieczyszczenia = ((Masa początkowa - Masa produktu) / Masa początkowa) * 100% Zanieczyszczenia = ((120 g - 105 g) / 120 g) * 100% = (15 g / 120 g) * 100% = 12,5%. Zatem, zanieczyszczenia stanowią 12,5% masy początkowej kwasu. Taki proces oczyszczania i określania zawartości zanieczyszczeń jest kluczowy w chemii analitycznej i przemysłowej, gdzie czystość substancji chemicznych jest niezbędna do uzyskania wysokiej jakości produktów. Praktyka ta ma zastosowanie w różnych dziedzinach, od farmacji po przemysł spożywczy, gdzie substancje muszą spełniać określone normy czystości, aby były bezpieczne i skuteczne w zastosowaniu.

Pytanie 25

Na podstawie informacji zawartych w tabeli określ, który parametr spośród podanych należy oznaczyć w pierwszej kolejności.

Tabela. Sposoby utrwalania próbek wody i ścieków, miejsce analizy, dopuszczalny czas przechowywania próbek
Oznaczany parametr	Rodzaj naczynia do przechowywania próbki	Sposób utrwalania próbki	Miejsce wykonania analizy	Dopuszczalny czas przechowywania próbki
Chlorki	szklane lub polietylenowe	-	laboratorium	96 godzin
Chlor pozostały	szklane	-	w miejscu pobrania próbki	-
ChZT	szklane	zakwaszenie do pH<2, schłodzenie do temperatury 2-5°C	laboratorium	24 godziny
Kwasowość	szklane lub polietylenowe	schłodzenie do temperatury 2-5°C	laboratorium	4 godziny
Mangan	szklane lub polietylenowe	zakwaszenie do pH<2, schłodzenie do temperatury 2-5°C	laboratorium	48 godziny

A. Mangan.

B. Kwasowość.

C. Chlor pozostały.

D. Chemiczne zapotrzebowanie na tlen (ChZT).

Odpowiedź 'Chlor pozostały' jest prawidłowa, ponieważ w kontekście monitorowania jakości wody, zwłaszcza w systemach wodociągowych, oznaczanie pozostałego chloru jest kluczowym wskaźnikiem efektywności dezynfekcji. Chlor pozostały jest to ilość chloru, która pozostaje w wodzie po procesie dezynfekcji i jest niezbędna do zapewnienia, że woda pozostaje wolna od patogenów. Zgodnie z normami, takimi jak PN-EN ISO 7393-2, regularne monitorowanie poziomu chloru pozostałego jest standardem branżowym, aby zapewnić bezpieczeństwo wody pitnej. Niewystarczający poziom chloru może wskazywać na niewłaściwe procesy dezynfekcji, co może prowadzić do zagrożeń zdrowotnych. W praktyce oznaczanie chloru pozostałego powinno być wykonywane systematycznie, a wyniki interpretowane w kontekście całego systemu uzdatniania wody, co pozwala na podejmowanie odpowiednich działań korygujących.

Pytanie 26

Który z wymienionych roztworów NaOH, o określonych stężeniach, nie jest roztworem mianowanym?

A. około 0,2 mol/dm3

B. 0,100 mol/dm3

C. 0,200 mol/dm3

D. ściśle 0,2 mol/dm3

Odpowiedź 'około 0,2 mol/dm3' jest prawidłowa, ponieważ nie spełnia kryteriów roztworu mianowanego. Roztwory mianowane charakteryzują się ściśle zdefiniowanym stężeniem, co oznacza, że ich stężenie powinno być określone z maksymalną precyzją. Roztwór mianowany NaOH o stężeniu dokładnie 0,200 mol/dm3 czy ściśle 0,2 mol/dm3 to przykłady roztworów, które są dokładnie przygotowane i spełniają standardy laboratoryjne. Roztwory te są kluczowe w analizach chemicznych, gdzie precyzyjne pomiary stężenia są niezbędne do uzyskania wiarygodnych wyników. W praktyce, na przykład w titracji, gdzie oblicza się ilość substancji reagującej, zastosowanie roztworu mianowanego pozwala na dokładne obliczenie stężenia substancji analizowanej, co jest podstawą wielu procedur analitycznych. Warto zatem zwracać uwagę na precyzję w przygotowywaniu roztworów, aby zapewnić ich wiarygodność i powtarzalność wyników.

Pytanie 27

Zaleca się schładzanie próbek wody transportowanych do laboratorium do temperatury

A. 12±1°C

B. 16±2°C

C. 9±1°C

D. 5±3°C

Odpowiedź 5±3°C jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z normami, takimi jak ISO 5667, próbki wody powinny być transportowane w temperaturze, która minimalizuje zmiany ich właściwości chemicznych oraz biologicznych. Obniżenie temperatury próbek do przedziału 2°C – 8°C (5±3°C) pozwala na spowolnienie procesów metabolismu mikroorganizmów oraz chemicznych reakcji, co jest kluczowe dla zachowania autentyczności analizowanych próbek. Przykładowo, w przypadku analizy składu chemicznego wody pitnej, zbyt wysoka temperatura transportu może prowadzić do degradacji związków organicznych lub wzrostu liczby mikroorganizmów, co skutkuje błędnymi wynikami. Dobre praktyki laboratoryjne zalecają także stosowanie odpowiednich kontenerów oraz lodu lub żeli chłodzących w celu utrzymania właściwej temperatury, co jest istotne w kontekście zgodności z wymaganiami prawnymi oraz normami badań środowiskowych.

Pytanie 28

Proces oddzielania mieszaniny niejednorodnej, który zachodzi w wyniku opadania cząstek pod działaniem grawitacji, nazywamy

A. absorpcja

B. dekantacja

C. hydratacja

D. sedymentacja

Sedymentacja to proces fizyczny, w którym cząstki stałe w zawiesinie opadają na dno pod wpływem siły grawitacji. Jest to kluczowy mechanizm w wielu dziedzinach, takich jak inżynieria środowiska, geologia czy chemia analityczna. W praktyce sedymentacja jest wykorzystywana do oczyszczania ścieków, gdzie cząstki stałe są usuwane z cieczy, co pozwala na oczyszczenie wody. Dobrą praktyką w analizach chemicznych jest zastosowanie sedymentacji w etapach przygotowania próbek, co pozwala na wyizolowanie cząstek osadowych i ich dalsze badanie. Proces ten jest również podstawą wielu technologii, takich jak separacja i recykling materiałów, gdzie skuteczne oddzielanie składników jest kluczowe dla efektywności całego procesu produkcyjnego. W kontekście norm i regulacji, aplikacje sedymentacji muszą spełniać odpowiednie standardy jakości, co gwarantuje bezpieczeństwo i efektywność działań przemysłowych.

Pytanie 29

Na diagramie przedstawiającym proces pobierania prób środowiskowych do analizy literą Y oznaczono próbkę

A. laboratoryjną

B. wtórną

C. ogólną

D. do analizy

Próbka oznaczona literą Y na schemacie postępowania przy pobieraniu próbek środowiskowych jest próbą laboratoryjną. Próbki laboratoryjne są kluczowe w analizie, ponieważ są one przeznaczone do dalszych, szczegółowych badań w warunkach kontrolowanych. Zbierając próbki w terenie, istotne jest, aby były one odpowiednio oznaczone i sklasyfikowane, aby zapewnić ich właściwą identyfikację i analizę w laboratorium. Przykładem zastosowania próbek laboratoryjnych może być analiza jakości wody, gdzie próbki pobierane z różnych źródeł muszą być odpowiednio przygotowane, aby zachować ich właściwości fizykochemiczne. Zgodnie z wytycznymi ISO 5667 dotyczącymi pobierania próbek wód, ważne jest, aby próbki laboratoryjne były zbierane w określony sposób, aby uniknąć kontaminacji i zapewnić reprezentatywność wyników. Właściwe postępowanie z próbkami laboratoryjnymi jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników analitycznych i zachowania dokładności pomiarów.

Pytanie 30

Czy próbkę laboratoryjną przechowuje się w lodówce, gdy występuje w niej

A. chłonięcie wody

B. utrata lotnych składników

C. degradacja termiczna

D. rozpad promieniotwórczy

Przechowywanie pobranych próbek laboratoryjnych w lodówce jest kluczowym procesem, gdyż zapobiega degradacji termicznej, która może prowadzić do nieodwracalnych zmian w składzie chemicznym analitów. Degradacja termiczna zachodzi, gdy próbki są narażone na podwyższone temperatury, co może powodować denaturację białek, rozkład enzymów, a także zmiany w składzie chemicznym substancji czynnych. Przechowywanie w lodówce (zwykle w temperaturze 2-8°C) zapewnia stabilność wielu związków, co jest niezbędne w badaniach analitycznych. Przykładowo, próbki krwi, moczu czy tkanek biologicznych często wymagają przechowywania w chłodnych warunkach, aby zminimalizować ryzyko degradacji. Standardy takie jak ISO 15189 dla laboratoriów medycznych podkreślają istotność odpowiednich warunków przechowywania próbek, co jest niezbędne dla uzyskania wiarygodnych wyników analiz. Właściwe przechowywanie nie tylko chroni próbki, ale również zwiększa dokładność wyników badań, co jest kluczowe dla diagnostyki i dalszego leczenia pacjentów.

Pytanie 31

Z próbki zawierającej siarczany(VI) należy najpierw wydzielić metodą filtracji zanieczyszczenia, które są nierozpuszczalne w wodzie. Dokładność wypłukania tych zanieczyszczeń weryfikuje się za pomocą roztworu

A. BaCl2

B. fenoloftaleiny

C. AgNO3

D. oranżu metylowego

BaCl2, czyli chlorek baru, to super reagent do sprawdzania siarczanów(VI) w roztworach. Dlaczego? Bo tworzy nierozpuszczalny osad siarczanu baru (BaSO4) w obecności jonów siarczanowych. W praktyce robisz filtrację, oddzielasz te nierozpuszczalne zanieczyszczenia, a potem przemywasz wodą destylowaną. Jak dodasz BaCl2 do tych resztek, to jeśli są tam jakieś siarczany, zobaczysz biały osad. To oznacza, że siarczany są obecne. Ten proces jest zgodny z tym, co się robi w laboratoriach analitycznych, gdzie ważna jest dokładna detekcja siarczanów, żeby ocenić czystość próbek. Warto znać tę metodę, zwłaszcza w kontekście badań środowiskowych, bo tu precyzyjne dane są kluczowe.

Pytanie 32

Z podanych w tabeli danych wybierz sprzęt potrzebny do zmontowania zestawu do destylacji z parą wodną.

1	2	3	4	5
manometr	kociołek miedziany	chłodnica powietrzna	kolba destylacyjna	odbieralnik

A. 1,3,4

B. 1,2,3

C. 2,3,5

D. 2,4,5

Wybór odpowiedzi 2,4,5 jest poprawny, ponieważ do zmontowania zestawu do destylacji z parą wodną potrzebujemy konkretnego sprzętu odpowiadającego wymaganiom technologicznym tego procesu. Kociołek miedziany (2) jest kluczowym elementem, gdyż miedź jest materiałem, który doskonale przewodzi ciepło i nie reaguje z substancjami organicznymi, co jest istotne dla uzyskania czystego destylatu. Kolba destylacyjna (4) jest również niezbędna, ponieważ to w niej umieszczamy substancję, którą chcemy destylować; jej kształt sprzyja efektywnej separacji pary od cieczy. Odbiernik (5) stanowi ostatni element procesu, w którym skroplona ciecz jest zbierana, co jest kluczowe dla efektywności destylacji. Zastosowanie tego zestawu w laboratoriach chemicznych jest powszechne, szczególnie w procesach syntez chemicznych i analitycznych, gdzie czystość substancji ma kluczowe znaczenie. Wiedza na temat doboru sprzętu do destylacji jest fundamentalna nie tylko w edukacji, ale także w praktycznych zastosowaniach przemysłowych.

Pytanie 33

Podczas oznaczania kwasu siarkowego zachodzi reakcja:

H₂SO₄ + 2NaOH → Na₂SO₄ + 2H₂O

Zgodnie z zamieszczoną instrukcją, roztwór poreakcyjny należy

Fragmenty instrukcji zbierania, utylizacji i eliminacji odpadów chemicznych
Lista substancji, które mogą być usunięte z odpadami komunalnymi w postaci stałej, lub wprowadzone do systemu kanalizacyjnego w postaci rozcieńczonych roztworów wodnych, o ile ich ilość nie przekracza jednorazowo 100 g.
Związki nieorganiczne Siarczany sodu, potasu, magnezu, wapnia, amonu
Kwasy nieorganiczne Stężone kwasy ostrożnie rozcieńczyć przez wkroplenie z równoczesnym mieszaniem do wody z lodem, a następnie zneutralizować roztworem wodorotlenku sodowego. Po neutralizacji doprowadzić pH roztworu do zakresu 6-8 przelać do pojemnika S. Małe ilości kwasów takich jak siarkowy, solny, azotowy czy fosforowy (nie więcej niż 10 g) po rozcieńczeniu wodą i neutralizacji roztworem wodorotlenku sodowego oraz doprowadzeniu pH takiego roztworu do zakresu 6-8 można wylać do zlewu i obficie spłukać wodą.
Sole nieorganiczne Stałe sole nieorganiczne – pojemnik N. Obojętne roztwory soli nieorganicznych pojemnik S. Sole metali ciężkich, sole o właściwościach toksycznych – pojemnik TN.

A. umieścić w pojemniku TN.

B. umieścić w pojemniku S.

C. zobojętnić i usunąć z odpadami komunalnymi.

D. wylać do zlewu i spłukać bieżącą wodą.

Podczas reakcji kwasu siarkowego z wodorotlenkiem sodu powstaje siarczan sodu, który jest substancją neutralną. W przypadku utylizacji niewielkich ilości roztworów chemicznych, takich jak powstały w tej reakcji, istotne jest przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i ochrony środowiska. Zgodnie z wytycznymi dotyczącymi zarządzania odpadami chemicznymi, neutralne roztwory, które nie są niebezpieczne, mogą być wylewane do systemu kanalizacji, pod warunkiem, że są odpowiednio rozcieńczone wodą. Praktyczne zastosowanie tej zasady znajduje się w laboratoriach chemicznych oraz placówkach edukacyjnych, gdzie regularnie prowadzone są eksperymenty. Spłukiwanie bieżącą wodą zapewnia, że resztki chemikaliów nie osadzają się w rurach, minimalizując ryzyko zanieczyszczenia środowiska. Przy odpowiednim przestrzeganiu zasad możemy skutecznie zarządzać odpadami chemicznymi, co jest kluczowe w kontekście zrównoważonego rozwoju i ochrony zasobów wodnych.

Pytanie 34

Jakie substancje są potrzebne do uzyskania nierozpuszczalnego wodorotlenku cynku?

A. chlorek cynku i wodorotlenek sodu

B. cynk i wodę

C. chlorek cynku i wodę

D. tlenek cynku i wodorotlenek sodu

Chlorek cynku (ZnCl2) w reakcji z wodorotlenkiem sodu (NaOH) prowadzi do powstania wodorotlenku cynku (Zn(OH)2), który jest nierozpuszczalny w wodzie. W reakcjach chemicznych, w których powstaje osad, takie jak ta, kluczowe jest zrozumienie zasad rozpuszczalności związków. Wodorotlenek cynku wytrąca się z roztworu, co można zobaczyć jako białe zabarwienie. Jest to ważne w wielu zastosowaniach, na przykład w chemii analitycznej do oznaczania cynku w różnych próbkach. Zastosowanie wodorotlenku cynku znajduje się także w przemyśle farmaceutycznym, kosmetycznym oraz w produkcji materiałów budowlanych. Znajomość takich reakcji jest istotna dla chemików, którzy pracują nad syntezami nowych związków oraz w procesach kontroli jakości. Zawężając się do dobrych praktyk, zawsze należy przeprowadzać te reakcje w odpowiednich warunkach laboratoryjnych, dbając o bezpieczeństwo i właściwe postępowanie z odpadami chemicznymi.

Pytanie 35

Na skutek krystalizacji 18 g kwasu benzoesowego uzyskano 8 g czystego produktu. Jaką wydajność miała ta krystalizacja?

A. 44,44 g

B. 2,25 g

C. 2,25%

D. 44,44%

Wydajność procesu krystalizacji oblicza się jako stosunek masy uzyskanego produktu do masy surowca, wyrażony w procentach. W tym przypadku, otrzymując 8 g czystego kwasu benzoesowego z 18 g użytego surowca, wydajność wynosi: (8 g / 18 g) * 100% = 44,44%. Taka wydajność jest ważna w kontekście procesów technologicznych, ponieważ pozwala ocenić, jak efektywnie surowce zostały wykorzystane. W praktyce, wysoka wydajność jest pożądana, ponieważ obniża koszty materiałowe i zwiększa rentowność produkcji. W kontekście przemysłu farmaceutycznego lub chemicznego, osiągnięcie wysokiej wydajności krystalizacji jest kluczowe dla zapewnienia czystości i jakości produktów końcowych, co odpowiada standardom takim jak GMP (Good Manufacturing Practices). Dodatkowo, analiza wydajności może pomóc w identyfikacji potencjalnych problemów w procesie produkcyjnym i dostosowywaniu parametrów, aby zoptymalizować proces.

Pytanie 36

Który zestaw zawiera niezbędne urządzenia laboratoryjne do przygotowania 10% (m/m) roztworu NaCl?

A. Waga laboratoryjna, kolba miarowa, naczynko wagowe, palnik

B. Waga laboratoryjna, zlewka, cylinder miarowy, palnik

C. Waga laboratoryjna, zlewka, cylinder miarowy, naczynko wagowe

D. Waga laboratoryjna, cylinder miarowy, kolba miarowa, szkiełko zegarkowe

Poprawna odpowiedź wskazuje na zestaw sprzętów laboratoryjnych, które są niezbędne do sporządzenia 10% (m/m) roztworu chlorku sodu. Waga laboratoryjna umożliwia dokładne odważenie odpowiedniej ilości chlorku sodu, co jest kluczowe dla uzyskania właściwego stężenia roztworu. Zlewka służy do mieszania składników i przygotowania roztworu, a cylinder miarowy pozwala na precyzyjne odmierzenie objętości wody. Naczynko wagowe jest używane do ważenia substancji stałych, co dodatkowo zwiększa dokładność pomiarów. Takie podejście jest zgodne z najlepszymi praktykami w laboratoriach chemicznych, gdzie precyzja i dokładność są kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników. Sporządzając roztwory, należy również pamiętać o zasadach BHP, aby zapewnić bezpieczeństwo podczas pracy z substancjami chemicznymi.

Pytanie 37

Substancje kancerogenne to

A. enzymatyczne

B. mutagenne

C. uczulające

D. rakotwórcze

Kancerogenne substancje to związki chemiczne, które mają zdolność wywoływania nowotworów w organizmach żywych. Są one klasyfikowane jako rakotwórcze, co oznacza, że mogą prowadzić do transformacji komórek normalnych w komórki nowotworowe. Przykłady takich substancji to azbest, benzen oraz formaldehyd, które są powszechnie znane z ich szkodliwego wpływu na zdrowie i są regulowane przez różne normy, takie jak Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) czy OSHA (Occupational Safety and Health Administration). Wiedza o kancerogenności substancji ma kluczowe znaczenie w przemyśle, szczególnie w kontekście ochrony pracowników oraz zachowania zdrowia publicznego. Organizacje muszą wdrażać programy oceny ryzyka oraz strategie minimalizacji ekspozycji na te substancje w celu ochrony zdrowia ludzi i środowiska. W wielu krajach istnieją również regulacje prawne, które wymagają oznaczania produktów zawierających kancerogenne substancje, co pozwala konsumentom na podejmowanie świadomych decyzji.

Pytanie 38

Aby uzyskać roztwór AgNO₃ (masa molowa AgNO₃ to 169,8 g/mol) o stężeniu 0,1 mol/dm³, należy rozpuścić w wodzie destylowanej i dopełnić kolbę wodą destylowaną do zaznaczonej kreski.

A. odważyć 169,80 g AgNO3, przenieść do kolby miarowej o pojemności 1000 cm3, rozpuścić

B. odważyć 16,98 g AgNO3, przenieść do kolby miarowej o pojemności 100 cm3, rozpuścić w wodzie destylowanej i dopełnić kolbę wodą destylowaną do zaznaczonej kreski

C. odważyć 1,698 g AgNO3, przenieść do kolby miarowej o pojemności 1000 cm3, rozpuścić w wodzie destylowanej i dopełnić kolbę wodą destylowaną do zaznaczonej kreski

D. odważyć 1,698 g AgNO3, przenieść do kolby miarowej o pojemności 100 cm3, rozpuścić w wodzie destylowanej i dopełnić kolbę wodą destylowaną do zaznaczonej kreski

Odpowiedź jest poprawna, ponieważ przygotowanie roztworu o stężeniu 0,1 mol/dm³ wymaga precyzyjnego odmierzania substancji chemicznych. Aby uzyskać roztwór o pojemności 100 cm³ i stężeniu 0,1 mol/dm³, należy obliczyć ilość AgNO₃ potrzebną do przygotowania takiego roztworu. Masa molowa AgNO₃ wynosi 169,8 g/mol, więc dla 0,1 mol/dm³ w 100 cm³ (0,1 dm³) potrzeba 0,01 mola tej substancji. Zatem 0,01 mola x 169,8 g/mol daje 1,698 g AgNO₃. Przeniesienie odważonej ilości do kolby miarowej o pojemności 100 cm³ i rozpuszczenie w wodzie destylowanej oraz uzupełnienie do kreski zapewnia, że otrzymujemy dokładnie przygotowany roztwór o wymaganym stężeniu. Tego rodzaju praktyka jest zgodna z najlepszymi praktykami w laboratoriach chemicznych, gdzie precyzja i dokładność są kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników analitycznych.

Pytanie 39

W próbkach obecne są składniki, które znacznie różnią się pod względem zawartości. Składnik, którego procentowy udział w próbce jest niższy od 0,01%, nazywamy

A. matrycą

B. domieszką

C. ultraśladem

D. śladem

Termin 'ślad' odnosi się do składników, których stężenie w próbce jest bardzo niskie, wynoszące mniej niż 0,01%. W praktyce oznacza to, że substancje te mogą być trudne do wykrycia, ale mimo to mogą mieć istotny wpływ na właściwości analityczne próbki. Przykładem mogą być zanieczyszczenia w próbkach chemicznych, gdzie obecność nawet śladowych ilości metali ciężkich, takich jak ołów czy kadm, może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. W standardach takich jak ISO 17025, które dotyczą kompetencji laboratoriów badawczych, uwzględnia się konieczność analizy i raportowania takich śladowych składników, aby zapewnić pełną zgodność z normami jakości. W związku z tym, zrozumienie, co oznacza 'ślad', jest kluczowe dla analityków, którzy muszą być świadomi wpływu tych substancji na wyniki badań oraz jakość produktów końcowych. Warto także zwrócić uwagę, że w niektórych dziedzinach, takich jak toksykologia czy chemia środowiskowa, detekcja śladowych substancji jest kluczowa dla monitorowania zanieczyszczeń i ochrony zdrowia publicznego.

Pytanie 40

Odlanie cieczy z nad osadu to

A. dekantacja

B. sedymentacja

C. destylacja

D. filtracja

Dekantacja to proces polegający na oddzieleniu cieczy od osadu poprzez jej zlanie. Jest to technika powszechnie stosowana w laboratoriach chemicznych oraz w przemyśle, szczególnie w produkcji napojów, takich jak wino czy piwo. W praktyce dekantacja umożliwia uzyskanie klarownej cieczy, eliminując niepożądane cząstki stałe. W przypadku win, na przykład, dekantacja jest kluczowym etapem, który pozwala na usunięcie osadu powstałego podczas fermentacji, co poprawia jakość i smak trunku. Proces ten jest zgodny z zasadami dobrych praktyk laboracyjnych, które zalecają stosowanie efektywnych metod separacji, minimalizujących ryzyko kontaminacji. Ważnym aspektem dekantacji jest także precyzja, z jaką należy przeprowadzić ten proces, aby uniknąć zmieszania cieczy z osadem. W kontekście analizy jakości cieczy, dekantacja może być również używana w analizie chemicznej do przygotowania próbek do dalszych badań, co podkreśla jej znaczenie w szerokim zakresie zastosowań.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej