Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik elektryk
Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
Data rozpoczęcia: 3 maja 2025 12:13
Data zakończenia: 3 maja 2025 12:29

Egzamin zdany!

Wynik: 27/40 punktów (67,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Podczas uruchamiania silnika pralki wyzwala się od razu wyłącznik różnicowoprądowy. Aby zidentyfikować problem, zmierzono rezystancję pomiędzy wszystkimi zaciskami uzwojeń silnika a obudową, uzyskując dla każdego pomiaru wartość w okolicach 7 kΩ. Co można wnioskować na podstawie tych pomiarów?

A. Pojawiła się przerwa w jednym z uzwojeń silnika

B. Jedno z uzwojeń odłączyło się od tabliczki zaciskowej

C. Izolacja uzwojeń silnika jest zawilgocona

D. Jeden z zacisków silnika może być poluzowany

Izolacja uzwojeń silnika została zawilgocona, co jest przyczyną nieprawidłowego działania wyłącznika różnicowoprądowego w momencie załączenia silnika. Podczas pomiaru rezystancji między zaciskami uzwojeń silnika a obudową, wartość około 7 kΩ może sugerować, że izolacja jest uszkodzona lub zawilgotniała. W normalnych warunkach rezystancja powinna być znacznie wyższa, co wskazywałoby na dobrą izolację. Wilgoć w izolacji może prowadzić do przewodzenia prądu, a to z kolei powoduje zadziałanie wyłącznika różnicowoprądowego jako elementu zabezpieczającego przed porażeniem prądem. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy polega na regularnym sprawdzaniu stanu izolacji, zwłaszcza w wilgotnych warunkach. W przypadku stwierdzenia niskiej rezystancji, należy przeprowadzić szczegółową diagnostykę i ewentualnie wymienić uszkodzone elementy, co jest zgodne z normami dotyczącymi bezpieczeństwa elektrycznego, jak np. PN-EN 60204-1. Taki przegląd jest kluczowy w celu zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników i trwałości urządzeń elektrycznych.

Pytanie 2

Jakie z wymienionych powodów wpływa na zmniejszenie prędkości obrotowej trójfazowego silnika klatkowego w trakcie jego pracy?

A. Przerwa w zasilaniu jednej z faz.

B. Wzrost wartości napięcia zasilającego.

C. Zmniejszenie obciążenia silnika.

D. Zwarcie pierścieni ślizgowych.

Przerwa w zasilaniu jednej fazy w trójfazowym silniku klatkowym prowadzi do poważnych zaburzeń w jego pracy. Silniki te są zaprojektowane do pracy w układzie trójfazowym, co oznacza, że każda faza zasilania przyczynia się do generowania pola magnetycznego o określonym kącie fazowym. Gdy jedna z faz zostaje odcięta, silnik zaczyna działać na zasadzie silnika jednofazowego, co prowadzi do spadku momentu obrotowego i prędkości obrotowej. W praktyce może to doprowadzić do przegrzania silnika, a w konsekwencji do uszkodzenia uzwojeń. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest konieczność monitorowania jakości zasilania w zakładach przemysłowych, gdzie stosuje się urządzenia pomiarowe do identyfikacji przerw w zasilaniu, co pozwala zapobiegać awariom i minimalizować przestoje. W branży elektromaszynowej stosowanie rozwiązań takich jak zabezpieczenia przed przeciążeniem i monitorowanie fazy jest standardem, który wspiera efektywność operacyjną i bezpieczeństwo urządzeń.

Pytanie 3

Które z poniższych stwierdzeńnie jest rezultatem przeglądu instalacji elektrycznej?

A. Zachowana jest ciągłość przewodów ochronnych oraz połączeń wyrównawczych

B. W instalacji nie stwierdzono widocznych uszkodzeń, które mogłyby deteriorować bezpieczeństwo

C. Na podstawie danych dostarczonych przez producenta, oznaczeń oraz certyfikatów, elementy instalacji są zgodne z normami bezpieczeństwa

D. Elementy instalacji zostały odpowiednio dobrane i poprawnie zainstalowane

Wnioskowanie na podstawie dostarczonych informacji dotyczących oznakowań, świadectw i oceny wizualnej elementów instalacji elektrycznej wymaga głębszego zrozumienia ich kontekstu i znaczenia. Wskazanie, że elementy instalacji spełniają wymagania bezpieczeństwa, jest niewystarczające bez potwierdzenia ich rzeczywistego stanu i sposobu użytkowania. Po pierwsze, informacje producentów mogą być nieaktualne lub nieprawdziwe w kontekście konkretnej instalacji. Sytuacje, w których elementy instalacji są zainstalowane zgodnie z wymaganiami, nie zawsze zapewniają ich długotrwałą funkcjonalność. W praktyce, nawet jeśli brak widocznych uszkodzeń może sugerować dobry stan techniczny, nie oznacza to automatycznie, że instalacja jest wolna od ukrytych wad. Zdarza się, że uszkodzenia są niewidoczne na pierwszy rzut oka, co może prowadzić do poważnych problemów eksploatacyjnych w przyszłości. Ponadto, każdy element instalacji elektrycznej powinien być regularnie poddawany przeglądom i testom, aby potwierdzić jego integralność. Ważnym aspektem jest także interpretacja wyników pomiarów, które mogą dostarczyć bardziej szczegółowych informacji o ciągłości przewodów ochronnych. Kluczowe jest, aby nie polegać wyłącznie na wnioskach wizualnych i dokumentacyjnych, lecz przeprowadzać systematyczne badania i inspekcje w celu zapewnienia najwyższych standardów bezpieczeństwa, zgodnych z normami takimi jak PN-EN 50110-1, które kładą nacisk na odpowiednie użytkowanie oraz konserwację instalacji elektrycznych.

Pytanie 4

Aby zabezpieczyć silnik o parametrach znamionowych podanych poniżej, należy dobrać wyłącznik silnikowy według oznaczenia producenta

Silnik 3~ Typ MAS063-2BA90-Z
0,25 kW 0,69 A Izol. F
IP 54 2755 obr/min cosφ 0,81
400 V (Y) 50 Hz

A. PKZM01 – 1

B. MMS-32S – 4A

C. MMS-32S – 1,6A

D. PKZM01 – 0,63

Wybór wyłącznika silnikowego PKZM01 – 1 jest poprawny, ponieważ jego znamionowy prąd 1 A jest zgodny z wymaganiami silnika o mocy 0,25 kW i prądzie znamionowym 0,69 A. Wyłączniki silnikowe powinny być dobierane na podstawie prądu znamionowego silnika, co w tym przypadku oznacza, że wymagany prąd roboczy wyłącznika powinien być nieco wyższy niż prąd znamionowy silnika, aby zapewnić odpowiednią ochronę. PKZM01 – 1, przy prądzie 1 A, zapewnia odpowiedni margines bezpieczeństwa, co jest zgodne z dobrymi praktykami w branży. Dodatkowo, wyłączniki serii PKZ są wyposażone w funkcję zabezpieczenia przeciążeniowego i zwarciowego, co czyni je odpowiednim wyborem do ochrony silników. W przypadku awarii, wyłącznik ten zadziała szybko, chroniąc zarówno silnik, jak i podłączone instalacje. Wykorzystując wyłączniki zgodne z normami IEC 60947-4-1, można być pewnym ich niezawodności i efektywności działania.

Pytanie 5

W instalacji domowej 230/400 V obwód zasilający elektryczną kuchnię o grzaniu rezystancyjnym jest chroniony przez wyłącznik nadprądowy typu S 194 B20. Jaką największą moc może mieć kuchnia podłączona do tego obwodu?

A. 6,6 kW

B. 8,0 kW

C. 13,8 kW

D. 24,0 kW

Odpowiedź 13,8 kW jest poprawna, ponieważ wyłącznik nadprądowy typu S 194 B20 ma wartość znamionową 20 A. W instalacji 230/400 V maksymalna moc obwodu można obliczyć za pomocą wzoru P = U * I, gdzie P to moc, U to napięcie, a I to prąd. W przypadku zasilania jednofazowego, przy napięciu 230 V, moc oblicza się jako: P = 230 V * 20 A = 4600 W, co odpowiada 4,6 kW. Jednak w przypadku kuchni elektrycznej z nagrzewaniem rezystancyjnym możliwe jest także wykorzystanie zasilania trójfazowego. Przy wykorzystaniu napięcia 400 V i prądu 20 A, całkowita moc wynosi: P = 400 V * 20 A * √3 = 13,8 kW. Taki przydział mocy jest zgodny z normami i dobrymi praktykami w zakresie instalacji elektrycznych, co pozwala na bezpieczne użytkowanie kuchni elektrycznej, zapewniając jednocześnie odpowiednią funkcjonalność urządzeń. W praktyce, warto dbać o to, aby całkowite obciążenie obwodu nie przekraczało jego maksymalnych dopuszczalnych wartości, co zapobiega awariom i gwarantuje bezpieczne korzystanie z urządzeń elektrycznych.

Pytanie 6

Jak wpłynie na ilość wydzielanego ciepła w czasie, w grzejniku elektrycznym, gdy spiralę grzejną zmniejszy się o połowę, a napięcie pozostanie takie samo?

A. Zwiększy się czterokrotnie

B. Zwiększy się dwukrotnie

C. Zmniejszy się czterokrotnie

D. Zmniejszy się dwukrotnie

Odpowiedź, że ilość wydzielonego ciepła w jednostce czasu zwiększy się dwukrotnie, jest prawidłowa, ponieważ zmiana długości spirali grzejnej grzejnika elektrycznego wpływa na opór elektryczny. Zgodnie z prawem Ohma, opór R przewodnika jest proporcjonalny do jego długości l, co można zapisać jako R = ρ * (l/A), gdzie ρ to oporność właściwa, a A to pole przekroju poprzecznego. Skrócenie spirali grzejnej o połowę prowadzi do zmniejszenia oporu R. Przy stałym napięciu zasilania (U), moc P wydobywana z grzejnika może być określona wzorem P = U²/R. Zmniejszenie oporu o połowę spowoduje, że moc wzrośnie dwukrotnie, ponieważ w mianowniku wzoru P mamy wartość oporu, która uległa redukcji. W praktyce oznacza to, że grzejnik będzie efektywniej przekazywał ciepło do otoczenia, co jest istotne w kontekście optymalizacji systemów grzewczych, szczególnie w zastosowaniach przemysłowych i budowlanych, gdzie zarządzanie energią ma kluczowe znaczenie.

Pytanie 7

Jakie będą konsekwencje podniesienia częstotliwości napięcia zasilającego stojan w trakcie działania trójfazowego silnika indukcyjnego?

A. Spadek prędkości obrotowej wirnika silnika

B. Całkowite zniszczenie wirnika silnika

C. Wzrost prędkości obrotowej wirnika silnika

D. Nawrót wirnika silnika

Zwiększenie częstotliwości napięcia zasilania nie prowadzi do całkowitego uszkodzenia wirnika silnika. W rzeczywistości, wirnik nie jest bezpośrednio narażony na uszkodzenia w wyniku wzrostu częstotliwości, lecz może wystąpić zjawisko przegrzewania się, jeśli silnik nie jest dostosowany do nowych warunków pracy. W przypadku silnika indukcyjnego, wirnik zawsze dąży do synchronizacji z polem magnetycznym stojana, ale jego prędkość nie przekroczy prędkości synchronizacyjnej, co oznacza, że wirnik nie może się "nawrócić". Ponadto, podniesienie częstotliwości zasilania nie spowoduje zmniejszenia prędkości obrotowej; w rzeczywistości spowoduje odwrotny efekt. Warto także zauważyć, że jeśli częstotliwość zostanie zwiększona zbyt mocno, może to prowadzić do mechanicznych wibracji lub zmiany charakterystyki momentu obrotowego, co może być mylnie interpretowane jako zmniejszenie wydajności. Użytkownicy często mylą pojęcia związane z prędkością obrotową i momentem obrotowym, co prowadzi do nieporozumień na temat działania silników. Ponadto, zmiany częstotliwości zasilania mogą wpływać na parametry elektryczne silnika, takie jak prąd i napięcie, co w przypadku niewłaściwego doboru może skutkować uszkodzeniem izolacji lub innych komponentów silnika.

Pytanie 8

Którego z wymienionych pomiarów eksploatacyjnych w instalacji oświetleniowej nie można zrealizować standardowym miernikiem uniwersalnym?

A. Ciągłości przewodów ochronnych

B. Napięć w poszczególnych fazach

C. Prądu pobieranego przez odbiornik

D. Rezystancji izolacji przewodów

Pomiar rezystancji izolacji przewodów jest kluczowym aspektem utrzymania bezpieczeństwa i niezawodności instalacji elektrycznych. Aby dokładnie wykonać ten pomiar, używa się specjalistycznych mierników zwanych megomierzami, które generują wysokie napięcia (zwykle od 250V do 1000V). Tego rodzaju pomiar jest istotny, ponieważ pozwala ocenić, czy izolacja przewodów nie jest uszkodzona oraz czy nie występują upływy prądu, co mogłoby prowadzić do zagrożenia pożarowego lub porażenia elektrycznego. Standardy takie jak PN-EN 61557-1 opisują wymagania dotyczące testowania rezystancji izolacji, a ich przestrzeganie jest kluczowe w ramach regularnych przeglądów oraz konserwacji instalacji. Przykładowo, podczas testowania instalacji oświetleniowej w budynku użycie megomierza może pomóc w identyfikacji potencjalnych problemów zanim doprowadzą one do awarii lub zagrożenia dla użytkowników.

Pytanie 9

Jakie urządzenie powinno być wykorzystane do płynnej regulacji prędkości obrotowej silnika indukcyjnego zwartego?

A. Falownik

B. Softstart

C. Autotransformator

D. Rozrusznik

Używanie softstartów do regulacji obrotów silnika indukcyjnego zwartego opiera się na błędnym założeniu, że ten typ urządzenia może zmieniać prędkość silnika. Softstarty służą głównie do ograniczenia prądu rozruchowego silników oraz do wygodnego uruchamiania i zatrzymywania silników. Działają poprzez stopniowe zwiększanie napięcia zasilającego, co pozwala na łagodny start, ale nie umożliwiają regulacji prędkości obrotowej w sposób płynny i ciągły. Tego typu urządzenia są przydatne w aplikacjach, gdzie wymagana jest ochrona silnika przed przeciążeniem, ale nie można ich stosować tam, gdzie potrzebna jest precyzyjna kontrola obrotów. Autotransformator, z kolei, zmienia napięcie zasilające, co wpływa na moment obrotowy silnika, jednak nie jest w stanie zapewnić pełnej kontroli nad jego prędkością. Takie podejście prowadzi do nieefektywności energetycznej oraz może być przyczyną uszkodzeń silnika przy dużych zmianach obciążenia. Rozruszniki, zwłaszcza te ręczne, w ogóle nie oferują regulacji obrotów; ich głównym zadaniem jest uruchomienie silnika. W kontekście nowoczesnej automatyki przemysłowej, zastosowanie niewłaściwych urządzeń lub metod może prowadzić do utraty wydajności systemu oraz zwiększenia kosztów operacyjnych, co podkreśla znaczenie wyboru odpowiednich technologii dla specyficznych aplikacji.

Pytanie 10

Przed rozpoczęciem wymiany uszkodzonych części instalacji elektrycznej do 1 kV, należy najpierw odłączyć napięcie, a następnie stosować się do zasad bezpieczeństwa w poniższej kolejności:

A. potwierdzić brak napięcia, zabezpieczyć przed ponownym załączeniem, uziemić instalację elektryczną

B. zabezpieczyć przed ponownym załączeniem, uziemić instalację elektryczną, potwierdzić brak napięcia

C. potwierdzić brak napięcia, uziemić instalację elektryczną, zabezpieczyć przed ponownym załączeniem

D. zabezpieczyć przed ponownym załączeniem, potwierdzić brak napięcia, uziemić instalację elektryczną

Przed przystąpieniem do wymiany uszkodzonych elementów instalacji elektrycznej do 1 kV, kluczowe jest przestrzeganie ustalonej procedury bezpieczeństwa. Po pierwsze, zabezpieczenie przed powtórnym załączeniem oznacza zastosowanie odpowiednich blokad lub zamknięć, które uniemożliwiają przypadkowe przywrócenie zasilania podczas prac. Po tym etapie, potwierdzenie braku napięcia jest niezbędne, aby upewnić się, że instalacja faktycznie jest de-energizowana. Można to osiągnąć za pomocą odpowiednich przyrządów pomiarowych, takich jak wskaźniki napięcia, które powinny być używane przez wykwalifikowany personel. Uziemienie instalacji elektrycznej jest kolejnym krokiem, który zapewnia, że wszelkie pozostałe ładunki elektryczne są bezpiecznie odprowadzane do ziemi, co minimalizuje ryzyko porażenia prądem. Cała ta procedura jest zgodna z normami bezpieczeństwa, takimi jak PN-EN 50110-1, które określają zasady dotyczące eksploatacji instalacji elektrycznych.

Pytanie 11

Jakie będą konsekwencje uszkodzenia izolacji podstawowej silnika indukcyjnego, gdy przewód PE zostanie odłączony od jego obudowy?

A. wzrost prędkości obrotowej wirnika

B. obniżenie prędkości obrotowej wirnika

C. uruchomienie ochronnika przeciwprzepięciowego

D. pojawienie się napięcia na obudowie silnika

W przypadku uszkodzenia izolacji podstawowej silnika indukcyjnego, błędne jest myślenie, że może to prowadzić do zmniejszenia lub zwiększenia prędkości obrotowej wirnika. Prędkość obrotowa wirnika w silniku indukcyjnym jest determinowana przez częstotliwość zasilania oraz liczbę biegunów w silniku, a nie przez stan izolacji. Zmiany w prędkości obrotowej są zazwyczaj wynikiem zmian w obciążeniu mechanicznym lub zmian w parametrach zasilania. Co więcej, odpowiedź sugerująca zadziałanie ochronnika przeciwprzepięciowego jest również niepoprawna, gdyż ochronniki te mają na celu zabezpieczenie przed przepięciami w sieci, a nie przed sytuacjami związanymi z uszkodzeniem izolacji. Typowym błędem myślowym w tym przypadku jest nieuwzględnienie funkcji ochronnej przewodu PE oraz pomijanie zagrożeń związanych z porażeniem prądem w takich sytuacjach. Dobre praktyki w kontekście bezpieczeństwa elektrycznego obejmują nie tylko właściwe podłączenie przewodów ochronnych, ale także regularne przeprowadzanie inspekcji oraz testowanie izolacji, aby zapewnić, że urządzenia są w pełni bezpieczne dla użytkowników.

Pytanie 12

Które z poniższych zjawisk nie wpływa na pogorszenie jakości energii elektrycznej?

A. Wahania napięcia

B. Przepięcia

C. Obecność harmonicznych

D. Czystość powietrza

Czystość powietrza nie jest czynnikiem wpływającym na jakość energii elektrycznej, ponieważ nie ma bezpośredniego związku z parametrami elektrycznymi sieci. Jakość energii elektrycznej określana jest przez stabilność napięcia, częstotliwość, zawartość harmonicznych oraz obecność przepięć i zapadów napięcia. Czystość powietrza może mieć wpływ na inne aspekty funkcjonowania instalacji, takie jak chłodzenie urządzeń czy ochrona przed korozją, ale nie bezpośrednio na jakość samej energii. W kontekście eksploatacji maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych, czystość powietrza jest bardziej istotna z punktu widzenia utrzymania sprzętu w dobrej kondycji, a nie jakości energii elektrycznej jako takiej. W praktyce, osoby zajmujące się eksploatacją instalacji powinny zwracać uwagę na zanieczyszczenia, które mogą osadzać się na urządzeniach, powodując ich przegrzewanie lub przyspieszoną korozję.

Pytanie 13

Korzystając z przedstawionej tabeli obciążalności długotrwałej dobierz minimalny przekrój przewodów dla instalacji trójfazowej ułożonej przewodami YDY w rurze instalacyjnej na ścianie drewnianej (sposób B2).
Wartość przewidywanego prądu obciążenia instalacji wynosi 36 A.

Obciążalność prądowa długotrwała przewodów miedzianych, w amperach Izolacja PVC, trzy żyły obciążone
Temperatura żyły: 70°C. Temperatura otoczenia: 30°C w powietrzu, 20°C w ziemi
ułożenie		A1	A2	B1	B2	C	D
Przekrój żyły	4 mm²	24	23	28	27	32	31
	6 mm²	31	29	36	34	41	39
	10 mm²	42	39	50	46	57	52
	16 mm²	56	52	68	62	76	67

A. 16 mm2

B. 10 mm2

C. 6 mm2

D. 4 mm2

Dla instalacji trójfazowej z przewodami YDY umieszczonymi w rurze instalacyjnej na ścianie drewnianej (metoda B2), minimalny przekrój przewodów wynoszący 10 mm2 jest odpowiedni dla przewidywanego prądu obciążenia wynoszącego 36 A. Ten przekrój przewodów zapewnia, że obciążalność wynosząca 50 A jest znacznie wyższa niż wymagana, co gwarantuje bezpieczeństwo i niezawodność instalacji. Zastosowanie odpowiednich przekrojów przewodów jest kluczowe, aby uniknąć przegrzania oraz potencjalnych zagrożeń pożarowych. W praktyce, wybór przekroju przewodów powinien również uwzględniać długość trasy przewodów oraz rodzaj izolacji. W standardach instalacji elektrycznych, takich jak PN-IEC 60364, podkreśla się znaczenie odpowiedniego doboru przekrojów w zależności od warunków instalacyjnych, co minimalizuje ryzyko awarii. Dla instalacji o wyższych obciążeniach, warto również rozważyć zastosowanie przewodów o większej obciążalności, aby mieć większy margines bezpieczeństwa w przypadku przyszłych zmian w obciążeniu.

Pytanie 14

Wybierz najmniejszy przekrój głównego przewodu wyrównawczego, który jest wykonany z miedzi, mając na uwadze, że maksymalny wymagany przekrój przewodu ochronnego w całej instalacji wynosi S = 16 mm².

A. 10 mm2

B. 4 mm2

C. 16 mm2

D. 6 mm2

Wybór przekroju przewodu wyrównawczego głównego mniejszego niż 10 mm², jak na przykład 4 mm², 6 mm² czy 16 mm², prowadzi do poważnych konsekwencji w zakresie bezpieczeństwa i ochrony instalacji elektrycznych. Przewód o przekroju 4 mm² jest niewystarczający, aby sprostać wymaganiom zabezpieczeń w sytuacji zwarcia. W przypadku awarii prąd zwarciowy może być znacznie większy niż maksymalne wartości, które może przewodzić taki przewód, co prowadzi do jego przegrzania i potencjalnego uszkodzenia, a w najgorszym przypadku do pożaru. Odpowiedź 6 mm² również jest zbyt mała, co naraża instalację na ryzyko awarii oraz może skutkować nieefektywnym działaniem systemów ochrony, takich jak wyłączniki różnicowoprądowe. Z kolei wybór 16 mm² jako minimalnego przekroju, mimo że spełnia wymagania, nie jest optymalny z punktu widzenia kosztów i elastyczności instalacji, ponieważ przewody o większym przekroju są droższe oraz mniej elastyczne, co może powodować problemy podczas montażu w trudnych warunkach. Aby dobierać odpowiednie przekroje przewodów, należy kierować się nie tylko maksymalnymi wartościami prądów, ale również normami i praktykami branżowymi, które jasno wskazują, że przewody wyrównawcze powinny być stosowane z rozwagą, uwzględniając ich funkcję w systemie ochrony przeciwporażeniowej oraz specyfikę konkretnej instalacji.

Pytanie 15

Który z wymienionych czynników nie wpływa na dopuszczalne obciążenie długotrwałe przewodów stosowanych w instalacji elektrycznej?

A. Przekrój poprzeczny żył.

B. Rodzaj materiału izolacyjnego.

C. Długość ułożonych przewodów.

D. Metoda ułożenia przewodów.

Wszystkie wymienione parametry mają istotny wpływ na dopuszczalną obciążalność długotrwałą przewodów elektrycznych, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności instalacji. Przekrój poprzeczny żył przewodów wpływa na ich oporność, co z kolei determinuje ilość wydzielającego się ciepła podczas przepływu prądu. Zbyt mały przekrój może prowadzić do nadmiernego nagrzewania się przewodów, co w najgorszym przypadku skutkuje pożarem. Rodzaj materiału izolacji jest równie ważny, ponieważ różne materiały mają różne właściwości, takie jak odporność na wysoką temperaturę. Na przykład, materiały takie jak PVC mogą mieć ograniczoną odporność na wysokie temperatury, co w sytuacji długotrwałego obciążenia może prowadzić do uszkodzenia izolacji. Sposób ułożenia przewodów również ma kluczowe znaczenie: przewody ułożone blisko siebie mogą mieć ograniczone możliwości odprowadzania ciepła, co przekłada się na wyższą temperaturę pracy. Długość przewodów, chociaż nie wpływa bezpośrednio na obciążalność, może wpływać na spadki napięcia, co również jest istotne podczas projektowania instalacji. W efekcie, ignorowanie tych parametrów może prowadzić do poważnych problemów w instalacjach elektrycznych, od ich niewłaściwego działania po uszkodzenia, a nawet zagrożenia dla bezpieczeństwa użytkowników. Dlatego należy zawsze zwracać uwagę na wszystkie wymienione czynniki i stosować praktyki zgodne z obowiązującymi normami.

Pytanie 16

Aby zapewnić ochronę przeciwporażeniową uzupełniającą do podstawowej, obwody zasilające gniazda wtyczkowe z prądem do 32 A powinny być chronione wyłącznikiem RCD o znamionowym prądzie różnicowym

A. 500 mA

B. 1 000 mA

C. 30 mA

D. 100 mA

Wybór wyłącznika różnicowoprądowego (RCD) o znamionowym prądzie różnicowym 30 mA jest zgodny z aktualnymi normami bezpieczeństwa, takimi jak PN-EN 61008, które rekomendują jego zastosowanie w instalacjach zasilających obwody gniazd wtyczkowych, szczególnie w przypadku narażenia na porażenie prądem. Wyłącznik RCD 30 mA skutecznie minimalizuje ryzyko porażenia prądem przez szybkie odłączenie zasilania w przypadku wykrycia różnicy prądów, co jest istotne w obwodach o napięciu 230 V, gdzie ochrona osób jest priorytetem. Przykładem zastosowania wyłączników o tym znamionowym prądzie różnicowym jest instalacja w pomieszczeniach, gdzie wykorzystuje się urządzenia elektryczne w pobliżu wody, takie jak kuchnie czy łazienki. W takich miejscach, zgodnie z normami, zastosowanie RCD 30 mA jest koniecznością, co znacząco zwiększa bezpieczeństwo użytkowników i ogranicza ryzyko wypadków. Regularna kontrola i testowanie RCD zapewnia jego prawidłowe działanie oraz podnosi świadomość użytkowników na temat znaczenia ochrony przeciwporażeniowej w instalacjach elektrycznych.

Pytanie 17

Jakie znaczenie ma klasa izolacji (np. kl. B) na tabliczce znamionowej silnika elektrycznego?

A. Minimalną temperaturę pracy uzwojeń

B. Maksymalną temperaturę pracy uzwojeń

C. Maksymalne napięcie zasilania

D. Minimalne napięcie zasilania

Klasa izolacji silnika elektrycznego odnosi się do maksymalnej temperatury, jaką może osiągnąć uzwojenie silnika podczas normalnej pracy, bez ryzyka uszkodzenia izolacji. Klasa B oznacza, że maksymalna temperatura pracy uzwojeń nie powinna przekraczać 130°C. Użycie silnika z odpowiednią klasą izolacji jest kluczowe w aplikacjach przemysłowych, gdzie silniki są narażone na różne warunki termiczne. Przykładowo, w przypadku silników pracujących w przemyśle metalurgicznym, gdzie temperatura otoczenia może być wysoka, klasa izolacji B zapewnia, że silnik zachowa swoje właściwości elektryczne i mechaniczne. Ważne jest, aby dobierać silniki zgodnie z wymaganiami aplikacji, a także monitorować ich temperaturę pracy, aby uniknąć przegrzania, które mogłoby prowadzić do awarii. Dobre praktyki branżowe przewidują regularne przeglądy i pomiary temperatury, co przyczynia się do wydłużenia żywotności silników oraz zwiększenia efektywności energetycznej urządzeń.

Pytanie 18

Zwiększenie liczby kabli umieszczonych w jednej rurze instalacyjnej spowoduje

A. zmniejszenie dopuszczalnego obciążenia prądem długotrwałym jednego kabla

B. wydłużenie czasu osiągania granicznej temperatury izolacji kabli

C. zmniejszenie wartości obliczeniowej rezystancji żył pojedynczego kabla

D. zwiększenie dozwolonej wartości spadku napięcia na kablach

Zrozumienie konsekwencji zwiększenia liczby przewodów w jednej rurze instalacyjnej wymaga znajomości podstawowych zasad dotyczących przewodnictwa elektrycznego oraz zarządzania ciepłem. Wydłużenie czasu osiągania temperatury granicznej izolacji przewodów to pojęcie, które nie ma zastosowania w kontekście większej liczby przewodów w rurze. Zwiększona liczba przewodów prowadzi do szybszego nagrzewania się izolacji, a nie do wydłużenia czasu, co może skutkować jej uszkodzeniem. Podobnie, zmniejszenie wartości obliczeniowej rezystancji żył pojedynczego przewodu nie jest również poprawnym podejściem, ponieważ rezystancja konkretnego przewodu nie ulega zmianie wskutek liczby przewodów w tej samej rurze. Rezystancja żył obliczana jest na podstawie materiałów, z których są wykonane oraz ich przekroju, a nie od ich liczby. Z kolei zwiększenie dopuszczalnej wartości spadku napięcia na przewodach jest całkowicie błędnym założeniem; spadek napięcia wzrasta proporcjonalnie do obciążenia i długości przewodów. Dlatego kluczowe jest zrozumienie, że niepoprawne odpowiedzi wynikają z mylnego postrzegania zjawisk cieplnych oraz zasad obliczeniowych stosowanych w elektryce. Konsekwencje niewłaściwego obciążenia mogą prowadzić do poważnych awarii, co podkreśla konieczność przestrzegania norm oraz zasad planowania instalacji elektrycznych.

Pytanie 19

Jaką charakterystykę powinien mieć wyłącznik instalacyjny nadprądowy, aby zapewnić, że nie wystąpi przypadkowe zadziałanie zabezpieczenia podczas uruchamiania urządzenia o dużym momencie rozruchowym?

A. Charakterystykę D

B. Charakterystykę C

C. Charakterystykę B

D. Charakterystykę Z

Jak wybierzesz złą charakterystykę wyłącznika nadprądowego, to potem może być problem z działaniem instalacji. Charakterystyka B na przykład jest bardziej do obwodów z małym obciążeniem, co sprawia, że jest bardziej wrażliwa na nagłe wzrosty prądu. Czasami ludzie myślą, że charakterystyka B wystarczy do dużych silników, co często kończy się niepotrzebnymi wyłączeniami, kiedy te silniki startują. Choć charakterystyka C jest trochę lepsza, to wciąż może być niewystarczająca przy dużych rozruchach. A co do charakterystyki Z, to rzadko się ją stosuje, bo sprawdza się tylko w wyjątkowych sytuacjach. Takie błędne wybory mogą sprawić, że koszty wzrosną, a sprzęt może się psuć. Dlatego zawsze warto przyjrzeć się wymaganiom technicznym urządzenia i jego charakterystyce pracy, żeby dobrze dobrać wyłącznik nadprądowy, zgodnie z normami, jak IEC 60947-2.

Pytanie 20

Jakie oznaczenie będzie miał przewód – alternatywa dla przewodu OW 4×2,5 mm² zasilającego przenośny trójfazowy silnik indukcyjny używany w warsztacie ślusarskim?

A. H07VV-U 4G2,5

B. H03V2V2-F 3X2,5

C. H07RR-F 4G2,5

D. H03V2V2H2-F 3X2,5

Odpowiedź H07RR-F 4G2,5 jest poprawna, ponieważ to oznaczenie odnosi się do elastycznego przewodu gumowego, który jest szczególnie przystosowany do zasilania urządzeń elektrycznych w warunkach przemysłowych, takich jak przenośne silniki indukcyjne. Przewód ten charakteryzuje się wysoką odpornością na działanie olejów, chemikaliów oraz mechanicznych uszkodzeń, co czyni go idealnym wyborem do użycia w warsztatach, gdzie występuje ryzyko uszkodzeń. Oznaczenie 4G2,5 wskazuje na to, że przewód składa się z czterech żył, z czego trzy mają przekrój 2,5 mm², co zapewnia odpowiednią wydajność prądową dla silników o mocy do około 7,5 kW w układzie trójfazowym. Ponadto, zgodnie ze standardami IEC, przewody takie jak H07RR-F spełniają wymagania dotyczące bezpieczeństwa i niezawodności, co jest niezbędne w środowisku pracy. W praktyce używając tego przewodu, można mieć pewność, że zapewnia on właściwe parametry zasilania oraz bezpieczeństwo użytkowania urządzeń elektrycznych.

Pytanie 21

Jak zastosowanie w instalacji puszek rozgałęźnych o stopniu ochrony IP 43 zamiast wymaganych w projekcie o stopniu ochrony IP44 wpłynie na jej jakość?

A. Poprawi się klasa ochrony.

B. Poprawi się klasa izolacji.

C. Zmniejszy się odporność na pył.

D. Zmniejszy się odporność na wilgoć.

Stwierdzenie, że wybór puszek IP 43 zamiast IP 44 poprawia ochronność, to poważny błąd. Odpowiedzi mówiące o poprawie ochronności są mylące. IP 43 ma gorszą klasę ochronności niż IP 44, więc rzeczywiście bardziej naraża nas na wilgoć i pył. IP 44 lepiej chroni przed wnikaniem ciał stałych i cieczy, co jest mega ważne, zwłaszcza w instalacjach elektrycznych, które mogą być na ciężkich warunkach atmosferycznych. Jeśli zmienisz z IP 44 na IP 43, to twoja instalacja będzie bardziej narażona na uszkodzenia, a to się nie opłaca. To jakby nie zabezpieczać dobrego sprzętu elektronicznego – nie ma sensu. A jeszcze musisz pamiętać, że klasa izolacji to coś innego i nie jest to związane z klasą ochrony IP. Użycie puszek o niższej ochronie może prowadzić do kłopotów, jak awarie elektryczne, a to zagraża bezpieczeństwu ludzi korzystających z tych instalacji. Dlatego warto dobrze dobierać komponenty, żeby zachować standardy bezpieczeństwa.

Pytanie 22

Korzystając z tabeli oceń, który wynik badania pozwala wyciągnąć pozytywny wniosek o stanie izolacji jednofazowej instalacji elektrycznej 230 V, 50 Hz.

Napięcie nominalne obwodu	Napięcie pomiarowe prądu stałego d.c.	Wymagana rezystancja izolacji
Napięcie nominalne obwodu	V	MΩ
SELV i PELV	250	≥ 0,5
do 500 V włącznie, w tym FELV	500	≥ 1,0
powyżej 500 V	1000	≥ 1,0

Wynik badania	Napięcie pomiarowe prądu stałego, kV	Rezystancja izolacji, kΩ
A.	230	1050
B.	250	500
C.	400	1100
D.	500	1000

A. C.

B. D.

C. B.

D. A.

Odpowiedź D jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z obowiązującymi normami, szczególnie normą PN-EN 60204-1, rezystancja izolacji dla instalacji jednofazowych o napięciu nominalnym do 500 V powinna wynosić co najmniej 1,0 MΩ. W przypadku badania przedstawionego w odpowiedzi D, rezystancja izolacji wynosi 1000 kΩ, co jest równoważne 1 MΩ, a więc spełnia wymagania normatywne. W praktyce oznacza to, że instalacja elektryczna jest w dobrym stanie, a ryzyko wystąpienia awarii izolacji lub porażenia prądem jest zminimalizowane. Istotne jest, aby regularnie przeprowadzać pomiary rezystancji izolacji, aby zapewnić bezpieczeństwo użytkowników oraz prawidłowe funkcjonowanie urządzeń elektrycznych. Normy te mają na celu nie tylko ochronę przed porażeniem prądem, ale także zapobieganie uszkodzeniom sprzętu w wyniku niewłaściwej izolacji. Utrzymywanie odpowiedniej izolacji w instalacjach elektrycznych jest kluczowym elementem zarządzania bezpieczeństwem w każdym obiekcie.

Pytanie 23

Jakie uszkodzenie elektryczne może być przyczyną braku obrotów w lewą stronę w ręcznej wiertarce elektrycznej?

A. O uszkodzeniu przełącznika kierunku prądu w wirniku

B. O uszkodzeniu wyłącznika z regulatorem prędkości obrotowej

C. O przerwie w uzwojeniu stojana

D. O zwarciu w uzwojeniach wirnika

Odpowiedź o uszkodzeniu przełącznika kierunku prądu w wirniku jest prawidłowa, ponieważ brak obrotów w lewo w ręcznej wiertarce elektrycznej najczęściej oznacza, że mechanizm odpowiedzialny za zmianę kierunku obrotów nie działa poprawnie. Przełącznik kierunku prądu jest kluczowym elementem, który umożliwia zmianę kierunku obrotów silnika, co jest niezbędne do wykonywania prac w różnych warunkach. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest potrzeba zmiany kierunku obrotów wiertarki podczas pracy z różnymi materiałami, gdzie w prawo i w lewo może być wymagane do usunięcia wiórów z otworu. Regularne sprawdzanie i konserwacja przełączników kierunkowych, zgodnie z zaleceniami producenta, może zapobiec awariom i zwiększyć żywotność narzędzia. W przypadku awarii przełącznika, najczęściej zauważalne są problemy z samym mechanizmem przełączania oraz opóźnienia w reakcjach przy zmianie kierunków. W praktyce, jeśli wiertarka działa w jednym kierunku, należy najpierw zdiagnozować przełącznik przed podejmowaniem innych działań naprawczych.

Pytanie 24

Aby przeprowadzić pomiar rezystancji metodą techniczną, należy przygotować

A. omomierz oraz woltomierz

B. mostek Thomsona

C. amperomierz i woltomierz

D. mostek Wheatstone'a

Prawidłowa odpowiedź to wykorzystanie amperomierza i woltomierza do pomiaru rezystancji metodą techniczną. Pomiar rezystancji w tym przypadku opiera się na zasadzie Ohma, według której rezystancja (R) jest równa napięciu (U) podzielonemu przez natężenie prądu (I), czyli R = U/I. Amperomierz służy do pomiaru natężenia prądu płynącego przez obwód, natomiast woltomierz mierzy spadek napięcia na rezystorze. Dzięki temu można uzyskać dokładne wartości rezystancji, które są istotne w różnych zastosowaniach, od projektowania obwodów elektronicznych po diagnostykę sprzętu elektrycznego. Zastosowanie tej metody pomiarowej jest zgodne z dobrymi praktykami inżynieryjnymi, ponieważ zapewnia dokładność i wiarygodność wyników. Warto również zaznaczyć, że metody techniczne pomiaru rezystancji powinny być stosowane w odpowiednich warunkach, aby uniknąć błędów pomiarowych, takich jak zakłócenia elektromagnetyczne czy niewłaściwe ustawienia urządzeń pomiarowych.

Pytanie 25

Przedstawione w tabeli wyniki pomiarów rezystancji uzwojeń i izolacji silnika trójfazowego wskazują na

Pomiar między zaciskami silnika	Rezystancja
U1 – U2	32 Ω
V1 – V2	32 Ω
W1 – W2	32 Ω
U1 – V1	0
V1 – W1	5 MΩ
U1 – W1	5 MΩ
U1 – PE	0
V1 – PE	0
W1 – PE	5 MΩ

A. zwarcie między uzwojeniami U1 - U2 oraz W1 - W2.

B. przerwę w uzwojeniu U1 - U2.

C. uszkodzoną izolację w uzwojeniach U1 - U2 oraz V1 - V2.

D. zwarcie międzyzwojowe w uzwojeniu W1 - W2.

Wyniki pomiarów rezystancji izolacji uzwojeń U1 - U2 oraz V1 - V2, które wynoszą 0 Ω, jednoznacznie wskazują na uszkodzenie izolacji tych uzwojeń. Zgodnie z normami branżowymi, rezystancja izolacji powinna być na poziomie minimum 1 MΩ, a wartość zerowa oznacza bezpośrednie zwarcie z obwodem ochronnym (PE). Uszkodzona izolacja może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, w tym do porażenia prądem oraz uszkodzenia urządzeń. W praktyce, przed uruchomieniem silników trójfazowych, zawsze należy przeprowadzać pomiary rezystancji izolacji, aby zapewnić ich prawidłowe funkcjonowanie oraz bezpieczeństwo. W przypadku stwierdzenia niskiej rezystancji, należy przeprowadzić dokładne oględziny oraz ewentualną wymianę uszkodzonego uzwojenia. Regularne monitorowanie tych parametrów jest kluczowe dla minimalizacji ryzyka awarii i zapewnienia długoterminowej niezawodności sprzętu.

Pytanie 26

Jakie oznaczenia powinien mieć wyłącznik różnicowoprądowy zaprojektowany do ochrony przed porażeniem, przeciążeniem oraz zwarciem w obwodzie gniazd wtyczkowych uniwersalnych w instalacji jednofazowej 230 V/50 Hz?

A. P 312 B-16-30-AC

B. P 304 25-30-AC

C. P 344 C-20-30-AC

D. P 302 25-30-AC

Wybór wyłączników różnicowoprądowych wymaga zrozumienia oznaczeń oraz ich funkcji. Odpowiedzi, które nie odzwierciedlają prawidłowego oznaczenia, mogą wynikać z niepełnego zrozumienia klasyfikacji urządzeń. Oznaczenia wyłączników różnicowoprądowych są kluczowe dla ich zastosowań: na przykład, jeśli wybierzemy wyłącznik z literą 'C', jak w odpowiedzi P 344 C-20-30-AC, będzie on odpowiedni do obwodów z dużymi prądami rozruchowymi, co czyni go stosunkowo mało użytecznym w kontekście gniazd wtyczkowych ogólnego przeznaczenia, które rzadko mają takie obciążenia. Natomiast wyłącznik P 304 25-30-AC, mimo że zawiera odpowiedni prąd różnicowy, nie spełnia wymagań dotyczących ochrony przed przeciążeniem i zwarciem, co jest kluczowe w codziennym użytkowaniu. Podobnie odpowiedź P 302 25-30-AC, mimo że ma właściwy prąd różnicowy, nie jest klasyfikowana jako odpowiednia do różnych rodzajów obciążeń, co ogranicza jej zastosowanie w standardowych instalacjach. Błędem może być mylenie oznaczeń oraz ich funkcji, co prowadzi do wyboru nieodpowiednich urządzeń do ochrony obwodów. Właściwy wybór wyłącznika różnicowoprądowego jest kluczowy, by zapewnić bezpieczeństwo użytkowników oraz zgodność z obowiązującymi normami elektrycznymi, co powinno być priorytetem w każdej instalacji elektrycznej.

Pytanie 27

W jakim układzie sieciowym wyłączniki różnicowoprądowe nie mogą być używane jako elementy ochrony przed porażeniem w przypadku awarii?

A. IT

B. TT

C. TN-C

D. TN-S

Odpowiedź TN-C jest poprawna, ponieważ w tym układzie sieciowym nie można stosować wyłączników różnicowoprądowych (WRP) jako elementów ochrony przeciwporażeniowej. W systemie TN-C, gdzie neutralny przewód (N) oraz ochronny przewód (PE) są połączone w jeden przewód (PEN), istnieje ryzyko, że WRP nie zadziała w przypadku uszkodzenia. Dzieje się tak, ponieważ wszelkie prądy upływowe mogą być zrównoważone przez prąd neutralny i nie będą rejestrowane przez wyłącznik. Przykładowo, w instalacjach przemysłowych lub budowlanych z układem TN-C, zastosowanie WRP może prowadzić do sytuacji, w których osoba dotykająca części metalowe staje się narażona na porażenie prądem, ponieważ WRP nie wykryje niewielkich różnic prądowych. Dobrymi praktykami w systemach TN-C są stosowanie dodatkowych środków ochrony, takich jak zabezpieczenia przez izolację oraz odpowiednie uziemienie, które mogą zminimalizować ryzyko porażenia. Zgodnie z normą PN-IEC 60364, zaleca się użycie układów TN-S lub TT, gdzie separacja przewodów PE i N pozwala na skuteczne działanie WRP.

Pytanie 28

Jaką wartość powinien mieć prąd znamionowy bezpiecznika aparatowego zamontowanego w obwodzie uzwojenia pierwotnego transformatora jednofazowego, którego parametry to: U_1N = 230 V, U_2N = 13 V, używanego w ładowarce do akumulatorów, jeżeli przewidywany prąd obciążenia podczas ładowania akumulatorów wynosi 15 A?

A. 10 A

B. 6 A

C. 1 A

D. 16 A

Wybór wartości prądu znamionowego bezpiecznika aparaturowego jest kluczowy dla prawidłowego funkcjonowania obwodów elektrycznych. W przypadku analizowanej sytuacji, niewłaściwe odpowiedzi mogą wynikać z kilku błędnych koncepcji. Na przykład, wartość 6 A mogłaby sugerować nadmierne zabezpieczenie, które zmniejszyłoby efektywność działania transformatora, jednocześnie nie spełniając potrzeb obciążenia. Bezpiecznik o tej wartości mógłby nie zareagować odpowiednio na chwilowe przeciążenia, co prowadzi do ryzyka uszkodzenia transformatora. Z kolei odpowiedź 10 A wydaje się bliska, ale nadal jest wyższa niż rzeczywiste potrzeby, co może skutkować nadmiernym ryzykiem w przypadku wystąpienia zwarć. Podobnie, wybór 16 A jest niewłaściwy, ponieważ znacznie przekracza obliczony prąd obciążenia 15 A, co byłoby niezgodne z zasadą ochrony przed przeciążeniem i zwarciem. W praktyce, dobór wartości prądu znamionowego powinien być oparty na rzeczywistym obciążeniu, a także dostępnych normach dotyczących zabezpieczeń. Właściwy wybór nie tylko zapewnia bezpieczeństwo instalacji, ale także optymalizuje jej działanie, co ma kluczowe znaczenie w kontekście długotrwałej eksploatacji transformatorów w systemach ładowania akumulatorów.

Pytanie 29

Który z wymienionych środków ochrony w przypadku uszkodzenia można stosować jedynie w sytuacji, gdy instalacja jest nadzorowana przez wykwalifikowane osoby?

A. Bardzo niskie napięcie SELV

B. Izolowanie stanowiska

C. Bardzo niskie napięcie PELV

D. Izolacja wzmocniona

Bardzo niskie napięcie PELV, izolacja wzmocniona oraz bardzo niskie napięcie SELV to metody ochrony, które, choć mają swoje zastosowanie, nie są właściwe w kontekście pracy pod nadzorem osób wykwalifikowanych przy uszkodzeniu instalacji elektrycznej. PELV (Protective Extra Low Voltage) to system, który zapewnia bezpieczeństwo dzięki zastosowaniu niskiego napięcia, jednak jego stosowanie nie wyklucza konieczności nadzoru. Izolacja wzmocniona odnosi się do zastosowania materiałów o podwyższonej odporności dielektrycznej, ale nie eliminuje możliwości wystąpienia niebezpiecznych napięć, zwłaszcza w przypadku uszkodzeń. Z kolei SELV (Separated Extra Low Voltage) to system, który zapewnia separację od wysokich napięć, ale jego efektywność polega na odpowiedniej konstrukcji instalacji i nie zastępuje bezpiecznych praktyk, takich jak stały nadzór wykwalifikowanych osób. W kontekście uszkodzenia instalacji, te metody ochrony mogą być niedostateczne, gdyż mogą nie zapewnić wystarczającego bezpieczeństwa w sytuacjach awaryjnych. Typowym błędem myślowym jest założenie, że niskie napięcia eliminują ryzyko, co jest niezgodne z rzeczywistością, szczególnie gdy instalacja wykazuje oznaki uszkodzenia. W takim przypadku kluczowe jest zapewnienie dodatkowych środków ochrony, takich jak izolowanie stanowiska, które pozwala na bezpieczne i profesjonalne podejście do naprawy oraz konserwacji instalacji elektrycznych.

Pytanie 30

W celu sprawdzenia poprawności działania wyłączników różnicowoprądowych zmierzono ich różnicowe prądy zadziałania i wyniki zamieszczono w przedstawionej tabeli. Który z wyłączników spełnia warunek prądu zadziałania I_A = (0,5÷1,00) I_ΔN?

Wyłącznik	Wynik pomiaru różnicowego prądu zadziałania I_Δ
P302 25-10-AC	25 mA
P202 25-30-AC	25 mA
P304 40-30-AC	40 mA
P304 40-100-AC	40 mA

A. P304 40-30-AC

B. P304 40-100-AC

C. P202 25-30-AC

D. P302 25-10-AC

Wyłącznik P202 25-30-AC jest poprawny, ponieważ jego prąd zadziałania wynosi 25 mA, co mieści się w przedziale I_A = (0,5÷1,00) I_ΔN dla tego urządzenia. Obliczając ten zakres, przyjmujemy, że nominalny prąd różnicowy I_ΔN wynosi 30 mA, co daje zakres zadziałania od 15 mA do 30 mA. Wyłączniki różnicowoprądowe są kluczowymi elementami w systemach zabezpieczeń elektrycznych, chroniącymi przed porażeniem prądem elektrycznym oraz pożarami spowodowanymi upływem prądu. Regularne sprawdzanie ich działania, zgodne z normami takimi jak PN-EN 61008, jest niezbędne w każdej instalacji elektrycznej. Właściwy dobór wyłączników i ich odpowiednie ustawienia mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa użytkowników i niezawodności systemu. Zastosowanie wyłącznika P202 25-30-AC w praktyce pozwala na efektywne zabezpieczenie obwodów w różnych aplikacjach, w tym w budynkach mieszkalnych, biurowych oraz przemysłowych.

Pytanie 31

Istotnym czynnikiem wpływającym na skuteczność chłodzenia indukcyjnego silnika elektrycznego jest

A. klatka wirnika

B. koło pasowe

C. czujnik temperatury

D. wlot powietrza

Wlot powietrza odgrywa kluczową rolę w efektywności chłodzenia indukcyjnego silnika elektrycznego. Odpowiednia wentylacja jest niezbędna do odprowadzania ciepła generowanego podczas pracy silnika, co wpływa na jego wydajność i żywotność. Wlot powietrza umożliwia cyrkulację chłodnego powietrza do wnętrza silnika, co przyczynia się do obniżenia temperatury komponentów, takich jak stator i wirnik. Zastosowanie odpowiednio zaprojektowanych kanałów wentylacyjnych, zgodnych z normami IEC 60034, pozwala na optymalne chłodzenie silnika, minimalizując ryzyko przegrzania. W praktyce, wloty powietrza powinny być regularnie kontrolowane oraz wentylowane, aby zapewnić właściwe odprowadzanie ciepła. Przykładem skutecznego zastosowania jest użycie wentylatorów chłodzących, które wspomagają naturalną cyrkulację powietrza w silnikach o dużej mocy, co znacząco poprawia ich efektywność energetyczną i wydajność operacyjną.

Pytanie 32

Regularne kontrole eksploatacyjne instalacji elektrycznej w budynku jednorodzinnym powinny być realizowane co najmniej raz na

A. rok

B. 3 lata

C. kwartał

D. 5 lat

Okresowe badania eksploatacyjne instalacji elektrycznej w domach jednorodzinnych są kluczowym elementem zapewnienia bezpieczeństwa oraz niezawodności funkcjonowania tych systemów. Zgodnie z przepisami prawa budowlanego oraz normami PN-IEC 60364, zaleca się, aby takie badania były przeprowadzane nie rzadziej niż co pięć lat. Taki okres jest uzasadniony, ponieważ w ciągu tego czasu mogą wystąpić różne czynniki wpływające na stan techniczny instalacji, takie jak naturalne zużycie materiałów, zmiany w obciążeniu elektrycznym czy też zmiany w przepisach dotyczących bezpieczeństwa. Regularne kontrole pozwalają wykryć potencjalne usterki, co z kolei może zapobiec poważnym awariom oraz zagrożeniom pożarowym. Przykładowo, nieprawidłowo wykonana instalacja lub zużyty osprzęt mogą prowadzić do zwarć, które mogą zagrażać życiu mieszkańców. Dlatego zaleca się, aby każde badanie obejmowało przegląd stanu izolacji przewodów, oceny zabezpieczeń oraz identyfikację wszelkich nieprawidłowości. Dobrą praktyką jest również dokumentowanie wyników badań oraz wdrażanie niezbędnych działań naprawczych, co w przyszłości może posłużyć jako cenny materiał dowodowy w przypadku ewentualnych sporów.

Pytanie 33

Który z wymienionych parametrów przewodów nie wpływa na wartość spadku napięcia w instalacji elektrycznej?

A. Przekrój żył

B. Długość przewodu

C. Typ materiału izolacji

D. Typ materiału żyły

Rodzaj materiału izolacji nie wpływa na wartość spadku napięcia w instalacji elektrycznej, ponieważ spadek napięcia jest determinowany przez właściwości przewodnika, a nie jego otoczenie. Kluczowymi czynnikami wpływającymi na spadek napięcia są długość przewodu, jego przekrój oraz materiał, z którego wykonana jest żyła. Spadek napięcia można obliczyć przy pomocy wzorów, które uwzględniają opór przewodnika, a ten z kolei zależy od jego długości, przekroju oraz rodzaju materiału (miedź lub aluminium). W praktyce, dla zminimalizowania spadków napięcia w instalacjach elektrycznych, stosuje się przewody o większym przekroju oraz starannie planuje długości odcinków przewodów. Na przykład, w instalacjach o dużym obciążeniu, takich jak sieci zasilające przemysłowe, zastosowanie przewodów miedzianych o dużym przekroju pozwala na skuteczne ograniczenie strat napięcia, co jest zgodne z wymogami norm PN-IEC 60364-5-52.

Pytanie 34

Silnik szeregowy prądu stałego pracuje w trybie dorywczym. Co może być najczęstszą przyczyną braku reakcji silnika po włączeniu napięcia zasilającego?

A. Wystająca izolacja między działkami komutatora

B. Przerwa w obwodzie twornika

C. Nieodpowiednio dobrane szczotki

D. Zabrudzony komutator

Przerwa w obwodzie twornika jest najpoważniejszym problemem, który może prowadzić do braku reakcji silnika na załączenie napięcia zasilania. W silniku szeregowym prądu stałego, twornik jest kluczowym elementem, który przekształca energię elektryczną w energię mechaniczną. Przerwa w obwodzie twornika oznacza, że prąd nie ma możliwości przepływu przez uzwojenie, co skutkuje brakiem momentu obrotowego i zatrzymaniem silnika. Taki stan może być spowodowany różnymi czynnikami, takimi jak uszkodzenie izolacji, korozja styków, czy mechaniczne uszkodzenia przewodów. W praktyce, aby zapobiegać takim problemom, zaleca się regularne przeglądy silników, zwłaszcza w zastosowaniach dorywczych, gdzie silnik może być narażony na dłuższe okresy bezczynności. W przypadku wykrycia przerwy, należy przeprowadzić diagnostykę, aby zidentyfikować miejsce usterki i podjąć odpowiednie kroki naprawcze, zgodne z branżowymi standardami serwisowymi, aby zapewnić długoterminowe i niezawodne działanie urządzenia. Dodatkowo, znajomość zasad działania silników prądu stałego oraz ich budowy, pozwala na szybsze rozwiązywanie problemów i podejmowanie skutecznych działań prewencyjnych.

Pytanie 35

Podczas wymiany gniazda wtyczkowego w instalacji domowej wykonanej w rurkach pod tynkiem złamał się jeden z przewodów aluminiowych, przez co stał się za krótki. Jak powinno się postąpić w tej sytuacji przy wymianie gniazda?

A. Skręcić złamany przewód z kawałkiem przewodu miedzianego i zamontować gniazdo

B. Przylutować brakującą część przewodu aluminiowego i zamontować gniazdo

C. Przed zamontowaniem gniazda usunąć uszkodzony przewód i wciągnąć nowy miedziany

D. Przed zamontowaniem gniazda wymienić przewody na miedziane, wciągając nowe razem z usuwaniem starych

Przy wymianie gniazda wtyczkowego i uszkodzeniu przewodu aluminiowego, zastosowanie lutowania lub skręcania przewodów aluminiowych z miedzianymi jest wysoce niewłaściwe. Luty w instalacjach elektrycznych powinny być unikać, zwłaszcza w przypadku materiałów różnego rodzaju, jak miedź i aluminium, gdyż różnice w rozszerzalności cieplnej oraz w elektrochemii mogą prowadzić do słabych połączeń, które są niebezpieczne. Użycie przewodów aluminiowych w połączeniu z miedzianymi stwarza ryzyko korozji galwanicznej, co na dłuższą metę powoduje problemy z przewodnictwem i może skutkować awarią instalacji. W przypadku wyciągania uszkodzonego przewodu aluminiowego i wciągania nowego miedzianego, należy pamiętać, że wprowadzenie nowych przewodów wymaga nie tylko wymiany materiału, ale także dostosowania do odpowiednich norm i standardów instalacyjnych. Niewłaściwe podejście do wymiany może prowadzić do poważnych awarii instalacji elektrycznej, co może stanowić zagrożenie dla użytkowników budynku. W związku z tym, kluczowe jest, aby unikać łączenia materiałów o różnych właściwościach w instalacjach elektrycznych oraz zapewnić pełną zgodność z przepisami i standardami bezpieczeństwa.

Pytanie 36

Jaką czynność należy wykonać podczas inspekcji instalacji elektrycznej w budynku mieszkalnym przed jego oddaniem do użytku?

A. Przeprowadzenie próby ciągłości przewodów ochronnych oraz połączeń wyrównawczych

B. Zmierzanie rezystancji izolacji instalacji elektrycznej

C. Weryfikacja czasu samoczynnego odłączenia zasilania

D. Ocena prawidłowego doboru przekroju kabli

Sprawdzenie właściwego doboru przekroju przewodów jest kluczowym elementem oceny instalacji elektrycznej. Przekroje przewodów muszą być odpowiednio dobrane do obciążenia, jakie będą musiały znieść. Niewłaściwy dobór może prowadzić do przegrzewania się przewodów, co z kolei zwiększa ryzyko pożaru oraz uszkodzenia urządzeń elektrycznych. Zgodnie z normą PN-IEC 60364-5-52, należy uwzględnić zarówno parametry obciążeniowe, jak i długość przewodów oraz warunki ich ułożenia. Przykładowo, dla instalacji w domach jednorodzinnych, niezbędne jest, by przekrój przewodu zasilającego gniazdka był odpowiedni do przewidywanego obciążenia, co pozwala na bezpieczne użytkowanie. Dobre praktyki nakazują także regularne przeglądy instalacji elektrycznych, a w szczególności zwrócenie uwagi na te aspekty podczas inspekcji przed oddaniem budynku do użytku, co zapewnia bezpieczeństwo mieszkańców.

Pytanie 37

Który z poniższych przypadków prowadzi do nadmiernego iskrzenia na komutatorze w silniku szeregowym?

A. Przegrzanie uzwojeń stojana

B. Zwarcie pomiędzy zwojami wirnika

C. Zbyt wysokie obroty wirnika

D. Przegrzanie uzwojeń wirnika

Zwarcie pomiędzy zwojami wirnika to sytuacja, w której dochodzi do niezamierzonego połączenia elektrycznego między różnymi zwojami w obrębie uzwojenia wirnika. Tego rodzaju uszkodzenie powoduje, że prąd elektryczny nie przepływa w sposób przewidziany przez projekt, co prowadzi do zwiększenia wartości prądów roboczych. W wyniku tego zjawiska na komutatorze silnika szeregowym pojawia się nadmierne iskrzenie, ponieważ prąd nie jest równomiernie rozłożony po wszystkich zwojach wirnika. Iskrzenie na komutatorze nie tylko powoduje zużycie materiału, ale także prowadzi do dodatkowych strat energii, co z kolei obniża efektywność silnika. W praktyce, aby zminimalizować ryzyko zwarcia, stosuje się różne metody, takie jak odpowiednie dobieranie izolacji uzwojeń, regularne przeglądy stanu technicznego oraz testowanie wytrzymałości izolacji. Dbanie o te aspekty jest zgodne z normami branżowymi, takimi jak IEC 60034, które dotyczą silników elektrycznych.

Pytanie 38

Dokumentacja użytkowania instalacji elektrycznych, które są chronione wyłącznikami nadmiarowo-prądowymi, nie musi zawierać

A. specyfikacji technicznej instalacji

B. opisu doboru urządzeń zabezpieczających

C. spisu terminów oraz zakresów prób i pomiarów kontrolnych

D. zasad bezpieczeństwa przy realizacji prac eksploatacyjnych

Opis doboru urządzeń zabezpieczających nie jest konieczny w instrukcji eksploatacji instalacji elektrycznych zabezpieczonych wyłącznikami nadmiarowo-prądowymi, ponieważ taki dobór powinien być już wykonany na etapie projektowania instalacji. Instrukcja eksploatacji koncentruje się na użytkowaniu oraz utrzymaniu instalacji, nie zaś na jej projektowaniu. W praktyce oznacza to, że wszystkie istotne decyzje dotyczące doboru wyłączników, takich jak typ, charakterystyka oraz zasady działania, powinny być przedstawione w dokumentacji projektowej, zgodnie z normami takimi jak PN-IEC 60947-2, które regulują zasady stosowania urządzeń zabezpieczających. Przykładem może być sytuacja, w której instalacja elektryczna już funkcjonuje i wymaga okresowych przeglądów – w takim przypadku istotne jest, aby instrukcja eksploatacji zawierała informacje o terminach przeglądów oraz zasadach ich przeprowadzania, a nie szczegóły dotyczące wcześniejszego doboru sprzętu. To pozwala na efektywne zarządzanie instalacją oraz zapewnia zgodność z przepisami BHP i normami technicznymi.

Pytanie 39

Jaką minimalną wartość rezystancji powinno się zmierzyć w ścianach i podłodze w izolowanym miejscu pracy z urządzeniami o napięciu 400 V, aby zabezpieczenie przed dotykiem pośrednim było efektywne?

A. 50 kΩ

B. 25 kΩ

C. 10 kΩ

D. 75 kΩ

Najmniejsza zmierzona wartość rezystancji ścian i podłogi na izolowanym stanowisku pracy z urządzeniami o napięciu 400 V powinna wynosić 50 kΩ, aby zapewnić skuteczną ochronę przeciwporażeniową. Zgodnie z normami bezpieczeństwa elektrycznego, takimi jak PN-EN 61140, minimalna rezystancja izolacji jest kluczowym czynnikiem, który wpływa na bezpieczeństwo użytkowników. W praktyce, wyższa rezystancja izolacji oznacza mniejsze ryzyko przebicia i przemieszczenia prądu do części nieizolowanych. W przypadku pracy z urządzeniami o napięciu 400 V, wartość 50 kΩ jest często stosowana jako standardowy wskaźnik, aby zminimalizować ryzyko porażenia prądem. Wartości te stosuje się nie tylko w przemyśle, ale również w kontekście instalacji elektrycznych w budynkach. Regularne pomiary rezystancji izolacji powinny być przeprowadzane na stanowiskach pracy, aby upewnić się, że systemy ochrony są nadal skuteczne. Przykładem może być przemysł produkcyjny, gdzie urządzenia o wysokim napięciu są powszechnie używane, a każda usterka izolacji może prowadzić do poważnych wypadków, podkreślając znaczenie monitorowania rezystancji izolacji.

Pytanie 40

W tabeli zamieszczono wyniki kontrolnych pomiarów rezystancji uzwojeń stojana silnika trójfazowego połączonego w gwiazdę. Przedstawione wyniki świadczą o

Rezystancja uzwojeń stojana między zaciskami	Wartość, Ω
U1 – V1	15
V1 – W1	∞
W1 – U1	∞

A. przerwie w uzwojeniu VI - V2

B. zwarciu międzyzwojowym w uzwójeniu V1 - V2

C. zwarciu międzyzwojowym w uzwojeniu Ul - U2

D. przerwie w uzwojeniu Wl - W2

Poprawna odpowiedź wskazuje na przerwę w uzwojeniu W1-W2, co można zdiagnozować na podstawie pomiarów rezystancji. W przypadku silników trójfazowych połączonych w gwiazdę, każdy z trzech uzwojeń (U, V, W) powinien mieć zbliżoną rezystancję. W analizowanym przypadku, jeśli rezystancja między zaciskami V1-W1 oraz W1-U1 wynosi nieskończoność, oznacza to, że w obwodzie występuje przerwa. Tego rodzaju awarie mają poważne konsekwencje operacyjne, ponieważ przerywają ciągłość elektryczną, co prowadzi do nieprawidłowego działania silnika. Przerwa w uzwojeniu skutkuje brakiem obciążenia dla pozostałych uzwojeń, co może prowadzić do ich przegrzewania się i w konsekwencji do uszkodzenia. W praktyce ważne jest, aby regularnie przeprowadzać pomiary rezystancji uzwojeń, co jest zgodne z normami branżowymi, takimi jak IEC 60034, które podkreślają znaczenie monitorowania stanu technicznego maszyn elektrycznych.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej