Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik elektryk
  • Kwalifikacja: ELE.05 - Eksploatacja maszyn, urządzeń i instalacji elektrycznych
  • Data rozpoczęcia: 7 maja 2025 13:56
  • Data zakończenia: 7 maja 2025 14:08

Egzamin zdany!

Wynik: 29/40 punktów (72,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Istotnym czynnikiem wpływającym na skuteczność chłodzenia indukcyjnego silnika elektrycznego jest

A. klatka wirnika
B. wlot powietrza
C. koło pasowe
D. czujnik temperatury
Wlot powietrza odgrywa kluczową rolę w efektywności chłodzenia indukcyjnego silnika elektrycznego. Odpowiednia wentylacja jest niezbędna do odprowadzania ciepła generowanego podczas pracy silnika, co wpływa na jego wydajność i żywotność. Wlot powietrza umożliwia cyrkulację chłodnego powietrza do wnętrza silnika, co przyczynia się do obniżenia temperatury komponentów, takich jak stator i wirnik. Zastosowanie odpowiednio zaprojektowanych kanałów wentylacyjnych, zgodnych z normami IEC 60034, pozwala na optymalne chłodzenie silnika, minimalizując ryzyko przegrzania. W praktyce, wloty powietrza powinny być regularnie kontrolowane oraz wentylowane, aby zapewnić właściwe odprowadzanie ciepła. Przykładem skutecznego zastosowania jest użycie wentylatorów chłodzących, które wspomagają naturalną cyrkulację powietrza w silnikach o dużej mocy, co znacząco poprawia ich efektywność energetyczną i wydajność operacyjną.

Pytanie 2

W celu oceny stanu technicznego instalacji elektrycznej łazienki dokonano jej oględzin i pomiarów.
Na podstawie wyników pomiarów zamieszczonych w tabeli określ uszkodzenie powstałe w instalacji.

Pomiar napięcia między przewodem PE i drugim punktem instalacji:
Drugi punkt pomiaru:Przewód fazowy LPrzewód neutralny NMetalowa rura COMetalowa rura gazowaMetalowa wanna
Wartość:232 V0 V51 V49 V0 V

A. Przebicie izolacji przewodu fazowego do metalowych rur.
B. Uszkodzone połączenia wyrównawcze miejscowe.
C. Zwarcie między przewodem neutralnym, a ochronnym.
D. Uszkodzona izolacja przewodu neutralnego w pobliżu wanny.
Zwarcie między przewodem neutralnym a ochronnym, przebicie izolacji przewodu fazowego do metalowych rur, oraz uszkodzona izolacja przewodu neutralnego w pobliżu wanny to odpowiedzi, które mogą wydawać się logiczne na pierwszy rzut oka, ale nie oddają rzeczywistej sytuacji opisanej w wyniku pomiarów. Przy zwarciu między przewodem neutralnym a ochronnym zwykle obserwuje się znaczny wzrost prądu, co prowadziłoby do zadziałania zabezpieczeń, jak bezpieczniki czy wyłączniki różnicowoprądowe. Jeśli jednak nie doszło do takiej reakcji, to znaczy, że problem nie dotyczy tego aspektu. Przebicie izolacji jest zjawiskiem, które także ujawniałoby się poprzez zjawisko porażenia prądem lub spadek izolacji, co nie zostało wskazane w wynikach pomiarów. Uszkodzona izolacja przewodu neutralnego w pobliżu wanny, chociaż brzmi groźnie, nie jest bezpośrednio związana z pomiarami napięcia między przewodem ochronnym a metalowymi elementami instalacji. W praktyce oznaczałoby to, że metalowe elementy nie byłyby prawidłowo uziemione, co prowadziłoby do niebezpiecznego wzrostu potencjału. Kluczowe jest, aby pamiętać, że nieprawidłowe interpretacje wyników pomiarów mogą prowadzić do błędnych wniosków dotyczących stanu technicznego instalacji, co może mieć poważne konsekwencje dla bezpieczeństwa użytkowników. W przypadku pojawiania się nieprawidłowych wartości napięcia, najpierw należy zweryfikować stan połączeń wyrównawczych, ponieważ to one powinny zapewniać bezpieczeństwo w danym obszarze. Zachowanie ostrożności i dokładne zrozumienie wyników pomiarowych są kluczowe dla zapobiegania poważnym wypadkom.

Pytanie 3

Który przewód powinien być zastosowany do połączenia z siecią 230 V transformatora znajdującego się w metalowej obudowie centralki alarmowej?

A. YTDY 2×0,5 mm2
B. OMY 3×0,75 mm2
C. YTDY 4×0,5 mm2
D. OMY 2×0,75 mm2
Odpowiedź OMY 3×0,75 mm2 jest poprawna, ponieważ przewód ten charakteryzuje się odpowiednią konstrukcją i parametrami technicznymi do wykorzystania w instalacjach zasilających urządzenia wymagające podłączenia do sieci 230 V. Przewód OMY jest przewodem w gumie, co zapewnia mu elastyczność i odporność na różne czynniki atmosferyczne oraz mechaniczne, co jest kluczowe w kontekście instalacji w metalowej obudowie centralki alarmowej. Wybór przewodu o przekroju 0,75 mm2 jest uzasadniony dla aplikacji o średnim poborze mocy, co jest typowe w systemach alarmowych. Dodatkowo, OMY 3×0,75 mm2 zawiera trzy żyły, co umożliwia nie tylko zasilanie, ale także podłączenie dodatkowych funkcji, takich jak sygnalizacja. Stosowanie przewodów zgodnych z normami PN-EN 60228 oraz PN-EN 50525 jest zgodne z zaleceniami dobrych praktyk elektrycznych, co zapewnia bezpieczeństwo i niezawodność w eksploatacji.

Pytanie 4

Które z wymienionych wskazówek nie dotyczy projektanta oraz realizatora nowej instalacji elektrycznej w lokalu mieszkalnym?

A. Zasilanie gniazd wtykowych w kuchni z oddzielnego obwodu
B. Rozdzielenie obwodów oświetleniowych od obwodów gniazd wtykowych
C. Zasilanie gniazd wtykowych w każdym pomieszczeniu z oddzielnego obwodu
D. Zasilanie odbiorników o dużej mocy, zainstalowanych na stałe, z wydzielonych obwodów
Podejście polegające na zasilaniu gniazd wtykowych w każdym pomieszczeniu z osobnego obwodu może budzić wątpliwości, ale ważne jest zrozumienie, dlaczego inne odpowiedzi są uznawane za zasady dobrej praktyki w instalacjach elektrycznych. Separacja obwodów oświetleniowych od gniazd wtykowych jest kluczowa dla zachowania bezpieczeństwa. W przypadku awarii w instalacji oświetleniowej, gniazda pozostaną funkcjonalne, co jest istotne w sytuacjach awaryjnych, kiedy światło może być potrzebne do bezpiecznego poruszania się w pomieszczeniu. Odbiorniki dużej mocy, takie jak klimatyzatory czy piekarniki, powinny być zasilane z wydzielonych obwodów, aby uniknąć przeciążeń, które mogą prowadzić do wyzwolenia zabezpieczeń. W kuchni, z uwagi na dużą liczbę urządzeń elektrycznych, zasilanie gniazd wtykowych z osobnego obwodu jest niezbędne dla zachowania bezpieczeństwa użytkowników oraz stabilności zasilania. Ignorowanie tych zasad może prowadzić do sytuacji, w których przeciążone obwody będą powodować nie tylko problemy techniczne, ale także poważne zagrożenie pożarowe. Dlatego kluczowe jest zrozumienie, że nie wszystkie pomieszczenia wymagają zasilania z odrębnych obwodów, a przemyślane projektowanie instalacji elektrycznych zgodne z obowiązującymi normami zapewnia bezpieczeństwo i efektywność użytkowania.

Pytanie 5

Podczas pomiaru rezystancji izolacji przewodów, jakie napięcie testowe jest zazwyczaj stosowane dla obwodów o napięciu znamionowym 230 V?

A. 230 V
B. 100 V
C. 750 V
D. 500 V
Podczas gdy napięcie testowe 100 V może wydawać się bezpieczną opcją, jest niewystarczające do wykrycia drobnych uszkodzeń izolacji, które mogą prowadzić do poważniejszych problemów w przyszłości. Napięcie to jest stosowane do pomiarów w obwodach o niższym napięciu znamionowym, ale nie jest zgodne z wymaganiami dla obwodów 230 V. Z kolei napięcie testowe 230 V, choć odpowiada napięciu znamionowemu badanego obwodu, nie spełnia norm dotyczących pomiarów rezystancji izolacji. Testowanie przy napięciu znamionowym nie uwzględnia potencjalnych warunków przeciążeniowych, które mogą wystąpić w eksploatacji. Zastosowanie napięcia 750 V, choć technicznie możliwe, może być niebezpieczne dla izolacji i nie jest standardem w pomiarach dla obwodów 230 V. Tak wysokie napięcie może prowadzić do niepotrzebnych uszkodzeń, a testowanie każdej instalacji przy takim napięciu nie jest praktykowane ze względu na ryzyko i brak zgodności z normami. Dlatego najczęściej stosowane jest 500 V, jako kompromis między bezpieczeństwem a skutecznością diagnostyki.

Pytanie 6

Jakie oznaczenie ma elektryczny silnik, który jest przeznaczony do pracy cyklicznej w trybie: 4 minuty – działanie, 6 minut – przerwa?

A. S2 60
B. S3 60%
C. S2 40
D. S3 40%
Odpowiedzi wskazujące na S2, zarówno w wersji z 60%, jak i 40%, są mylące, gdyż odnoszą się do zupełnie innego trybu pracy silnika elektrycznego. Oznaczenie S2 dotyczy silników, które są przystosowane do pracy przez określony czas, lecz nie przewidują przerwy w cyklu roboczym. W przypadku S2 silnik może pracować przez krótki czas, a jego zdolność do pracy nie jest dostosowana do częstych cykli przerywanych, co może prowadzić do przegrzania i uszkodzenia urządzenia. Typowe cykle pracy S2 są krótsze i nie przewidują długich okresów przerwy. Oznaczenie S3 natomiast jest dedykowane do pracy przerywanej, co czyni je bardziej odpowiednim w kontekście podanego pytania. Warto również zauważyć, że wybierając niewłaściwe oznaczenia, można wprowadzić w błąd nie tylko w kontekście efektywności energetycznej, ale także w kwestiach bezpieczeństwa operacyjnego. Silniki muszą być odpowiednio dostosowane do zakładanych warunków pracy, aby uniknąć nadmiernego zużycia czy nawet awarii. Typowe błędy myślowe obejmują nieprawidłowe interpretowanie cykli pracy oraz mylenie ich z obciążeniem, co może prowadzić do wyboru niewłaściwego silnika dla danej aplikacji.

Pytanie 7

Który z poniższych przyrządów pozwala na zidentyfikowanie przerwy w przewodzie PE techniką bezpośrednią?

A. Miernik upływu
B. Detektor napięcia
C. Woltomierz
D. Omomierz
Omomierz to przyrząd, który jest kluczowy w lokalizowaniu braków ciągłości przewodu ochronnego (PE) metodą bezpośrednią. Działa na zasadzie pomiaru oporu elektrycznego, co pozwala na zidentyfikowanie ewentualnych uszkodzeń lub przerw w przewodach. W praktyce, aby skutecznie wykorzystać omomierz, należy podłączyć jego zaciski do końców przewodu PE. Jeśli wartość mierzonego oporu jest bardzo wysoka lub wynosi nieskończoność, oznacza to, że występuje przerwa w ciągłości przewodu. W przypadku, gdy opór jest zgodny ze standardami (najczęściej < 1 Ω), można uznać, że przewód jest w dobrym stanie. W branży elektrycznej stosuje się omomierze zgodnie z normami, np. PN-EN 61557, które określają wymagania dotyczące pomiarów bezpieczeństwa. Dobrą praktyką jest regularne kontrolowanie systemu uziemiającego za pomocą omomierzy, aby zapewnić, że instalacja elektryczna spełnia normy bezpieczeństwa.

Pytanie 8

Kontrole instalacji elektrycznej w obiektach użyteczności publicznej powinny być przeprowadzane nie rzadziej niż co

A. 5 lat
B. 3 lata
C. 2 lata
D. 4 lata
Przeglądy instalacji elektrycznej w budynkach użyteczności publicznej powinny być przeprowadzane nie rzadziej niż co 5 lat, co jest zgodne z przepisami oraz normami zawartymi w Polskich Normach (PN). Regularne przeglądy mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników obiektów oraz zachowanie sprawności technicznej instalacji. W trakcie przeglądów dokonuje się oceny stanu technicznego instalacji, co pozwala na wczesne wykrycie ewentualnych usterek czy nieprawidłowości, które mogłyby prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, takich jak pożar czy porażenie prądem. Przykładowo, w obiektach takich jak szkoły czy szpitale, gdzie bezpieczeństwo jest kluczowe, regularne przeglądy są niezbędne, aby spełniać wymogi prawa oraz zapewnić komfort i bezpieczeństwo ich użytkowników. Pamiętajmy, że odpowiedzialność za przeprowadzanie tych przeglądów spoczywa na właścicielu obiektu, który powinien współpracować z wyspecjalizowanymi firmami elektrycznymi, aby mieć pewność, że prace są prowadzone zgodnie z aktualnymi normami i najlepszymi praktykami.

Pytanie 9

Jakie metody zapewniają ochronę przed porażeniem w instalacji fotowoltaicznej na stronie prądu stałego w przypadku uszkodzenia?

A. użycie automatycznego wyłączenia zasilania przez zastosowanie bezpieczników topikowych
B. wykonanie wszystkich elementów w II klasie ochronności
C. użycie automatycznego wyłączenia zasilania poprzez wyłączniki nadprądowe
D. umieszczenie wszystkich komponentów na izolowanym podłożu
Umieszczanie wszystkich urządzeń na podłożu izolacyjnym może wydawać się praktycznym rozwiązaniem, jednak nie zapewnia ono wystarczającego poziomu ochrony w przypadku uszkodzenia instalacji. Izolacja podłoża nie jest wystarczającym zabezpieczeniem, ponieważ nie eliminuje ryzyka pojawienia się napięcia na komponentach, które mogą stać się niebezpieczne w przypadku awarii. W przypadku wykonania urządzeń w II klasie ochronności, takie rozwiązanie zapewnia znacznie większą pewność bezpieczeństwa użytkowników. Stosowanie samoczynnego wyłączenia zasilania za pomocą bezpieczników topikowych również nie jest odpowiednim podejściem, ponieważ nie zapewnia ono szybkiej reakcji na awarie, a sama konstrukcja bezpieczników może nie być dostosowana do specyfiki prądu stałego. Co więcej, bezpieczniki topikowe mogą nie zadziałać w każdym przypadku awarii, co zwiększa ryzyko porażenia. Zastosowanie wyłączników nadprądowych, choć wydaje się lepszym rozwiązaniem, również nie jest wystarczające w kontekście instalacji fotowoltaicznych. Wyłączniki te są zaprojektowane przede wszystkim do ochrony przed przeciążeniem, niekoniecznie gwarantując pełne bezpieczeństwo w przypadku uszkodzenia izolacji lub innych awarii elektrycznych. W instalacjach takich jak fotowoltaiczne, gdzie prąd stały stanowi inne wyzwanie niż typowe systemy prądu zmiennego, odpowiednia klasa ochronności i zastosowanie odpowiednich zabezpieczeń są kluczowe dla bezpieczeństwa i zgodności z normami branżowymi.

Pytanie 10

Jakie są maksymalne dopuszczalne odchylenia napięcia zasilającego dla elektrycznych urządzeń napędowych?

A. 7,5% Un
B. 10,0% Un
C. 5,0% Un
D. 2,5% Un
Wybór innych wartości maksymalnych dopuszczalnych odchyleń napięcia, takich jak 2,5% Un, 7,5% Un czy 10,0% Un, prowadzi do nieporozumień związanych z funkcjonowaniem elektrycznych urządzeń napędowych. Odchylenie 2,5% Un jest zbyt restrykcyjne, co może powodować problemy w sytuacjach, gdy napięcie zasilania ulega naturalnym fluktuacjom, na przykład w wyniku obciążeń sieci lub zmian w warunkach operacyjnych. Z kolei odchylenia 7,5% Un i 10,0% Un mogą wprowadzać istotne ryzyka dla efektywności i bezpieczeństwa urządzeń. Zbyt wysokie odchylenie napięcia może spowodować, że urządzenia będą pracować w niewłaściwy sposób, co prowadzi do nadmiernego zużycia energii, a także zwiększa ryzyko awarii. Należy pamiętać, że zbyt duże wahania napięcia mogą prowadzić do uszkodzeń izolacji, co w dłuższej perspektywie może skutkować poważnymi kosztami naprawy oraz przestoju w produkcji. W kontekście inżynierii elektrycznej, kluczowe jest przestrzeganie ustalonych norm, aby zapewnić optymalne warunki pracy urządzeń oraz ich długowieczność. Niewłaściwe podejście do kwestii dopuszczalnych odchyleń napięcia może prowadzić do błędnych wniosków i potencjalnych zagrożeń dla systemu zasilania.

Pytanie 11

Który z poniższych środków ostrożności nie jest wymagany dla zapewnienia bezpieczeństwa podczas realizacji prac przy linii napowietrznej, która została odłączona od zasilania?

A. Ogrodzenie terenu, na którym prowadzone są prace
B. Używanie sprzętu izolacyjnego
C. Realizowanie pracy w zespole
D. Przyłączenie wyłączonej linii do uziemienia
Stosowanie sprzętu izolacyjnego w kontekście prac przy wyłączonej linii napowietrznej jest często mylone z koniecznością w sytuacjach, gdzie napięcie jest obecne. Gdy linia jest wyłączona i odpowiednio zabezpieczona, sprzęt izolacyjny nie jest konieczny, ponieważ nie ma ryzyka porażenia prądem. Jednakże, w praktyce, jego użycie może być zalecane w celu dodatkowego zabezpieczenia oraz w sytuacjach, gdzie istnieje ryzyko nieprzewidzianych okoliczności, takich jak przypadkowe włączenie linii. Na przykład, w zgodzie z normami BHP, stosowanie sprzętu izolacyjnego jest kluczowe podczas pracy w pobliżu niepewnych źródeł napięcia. Zawsze warto stosować zasadę ostrożności i posiadać odpowiednie szkolenie w zakresie użycia tego sprzętu. Pracownicy powinni być również świadomi procedur dotyczących oznakowania i blokowania urządzeń, aby zapewnić, że linie pozostaną wyłączone podczas realizacji prac.

Pytanie 12

Jaką liczbę należy użyć do pomnożenia wartości znamionowego prądu silnika trójfazowego klatkowego, który napędza pompę, aby obliczyć maksymalną dopuszczalną wartość nastawy prądu na jego zabezpieczeniu termicznym?

A. 1,4
B. 2,2
C. 1,1
D. 0,8
Odpowiedź 1,1 jest poprawna, ponieważ przy obliczaniu maksymalnej dopuszczalnej wartości nastawy prądu na zabezpieczeniu termicznym silników trójfazowych, stosuje się współczynnik 1,1. Ten współczynnik uwzględnia zwiększone obciążenie silnika w przypadku jego rozruchu oraz wpływ na jego pracę w warunkach długotrwałego obciążenia. Przyjmuje się, że silniki trójfazowe mogą być obciążane do wartości 10% powyżej znamionowej przez krótki czas, co jest kluczowe dla ochrony silnika oraz zapewnienia jego efektywności. W praktyce oznacza to, że jeżeli znamionowy prąd silnika wynosi na przykład 10 A, to maksymalna wartość nastawy na zabezpieczeniu termicznym powinna wynosić 11 A. Zastosowanie tego współczynnika jest zgodne z normami IEC 60034 oraz wytycznymi producentów urządzeń, co jest kluczowe dla zabezpieczenia silników i zapewnienia ich prawidłowej pracy.

Pytanie 13

W pomieszczeniu zainstalowano 40 żarówek o mocy 75 W każda. Jakiego wyłącznika nadprądowego powinno się użyć do zabezpieczenia jednofazowej instalacji oświetleniowej zasilanej napięciem 230 V?

A. C6
B. C10
C. B6
D. B16
Odpowiedź B16 jest poprawna, ponieważ dobór wyłącznika nadprądowego powinien być uzależniony od całkowitego obciążenia instalacji. W tym przypadku mamy do czynienia z 40 żarówkami o mocy 75 W każda, co daje łącznie 3000 W. Przy napięciu zasilania wynoszącym 230 V, całkowity prąd pobierany przez te żarówki można obliczyć za pomocą wzoru: I = P / U, co w naszym przypadku daje I = 3000 W / 230 V ≈ 13 A. Wyłącznik B16 zapewnia odpowiedni margines bezpieczeństwa, ponieważ jest w stanie obsłużyć prąd do 16 A, co oznacza, że może znieść chwilowe przeciążenia, jakie mogą wystąpić podczas rozruchu żarówek. Wyłączniki typu B są przeznaczone do obwodów, w których obciążenie jest głównie rezystancyjne, co jest typowe dla instalacji oświetleniowych. W praktyce, zastosowanie wyłącznika B16 w tym przypadku spełnia normy PN-IEC 60898-1, które regulują dobór zabezpieczeń nadprądowych, zapewniając jednocześnie bezpieczeństwo użytkowników oraz ochronę instalacji.

Pytanie 14

W przypadku pomiarów rezystancji izolacyjnej w całej instalacji elektrycznej budynku, który jest zasilany napięciem 230/400 V, powinno się je przeprowadzać przy odłączonym zasilaniu i przy

A. zamkniętych łącznikach i załączonych odbiornikach
B. otwartych łącznikach i załączonych odbiornikach
C. otwartych łącznikach i odłączonych odbiornikach
D. zamkniętych łącznikach i odłączonych odbiornikach
Pomiar rezystancji izolacji w instalacji elektrycznej jest kluczowy dla zapewnienia bezpieczeństwa i funkcjonalności systemu. Wykonywanie tych pomiarów przy zamkniętych łącznikach oraz odłączonych odbiornikach minimalizuje ryzyko uszkodzeń sprzętu oraz zapewnia dokładność pomiaru. W takim ustawieniu można skutecznie ocenić stan izolacji przewodów, co jest zgodne z normami europejskimi, takimi jak PN-EN 61010, które wymagają, aby urządzenia pomiarowe były używane w odpowiednich warunkach. Odpowiednia izolacja przewodów jest niezbędna do zapobiegania zwarciom oraz wyciekowi prądu do ziemi, co mogłoby prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, takich jak pożary czy porażenia prądem. Przykładowo, podczas inspekcji budynku, technik powinien najpierw upewnić się, że wszystkie urządzenia są wyłączone, a następnie przeprowadzić pomiar rezystancji izolacji. Taki proces jest standardową procedurą w przemyśle elektrycznym i jest zalecany przez wiele organizacji zajmujących się normami bezpieczeństwa.

Pytanie 15

Przed rozpoczęciem wymiany uszkodzonych części instalacji elektrycznej do 1 kV, należy najpierw odłączyć napięcie, a następnie stosować się do zasad bezpieczeństwa w poniższej kolejności:

A. potwierdzić brak napięcia, zabezpieczyć przed ponownym załączeniem, uziemić instalację elektryczną
B. zabezpieczyć przed ponownym załączeniem, potwierdzić brak napięcia, uziemić instalację elektryczną
C. zabezpieczyć przed ponownym załączeniem, uziemić instalację elektryczną, potwierdzić brak napięcia
D. potwierdzić brak napięcia, uziemić instalację elektryczną, zabezpieczyć przed ponownym załączeniem
Przed przystąpieniem do wymiany uszkodzonych elementów instalacji elektrycznej do 1 kV, kluczowe jest przestrzeganie ustalonej procedury bezpieczeństwa. Po pierwsze, zabezpieczenie przed powtórnym załączeniem oznacza zastosowanie odpowiednich blokad lub zamknięć, które uniemożliwiają przypadkowe przywrócenie zasilania podczas prac. Po tym etapie, potwierdzenie braku napięcia jest niezbędne, aby upewnić się, że instalacja faktycznie jest de-energizowana. Można to osiągnąć za pomocą odpowiednich przyrządów pomiarowych, takich jak wskaźniki napięcia, które powinny być używane przez wykwalifikowany personel. Uziemienie instalacji elektrycznej jest kolejnym krokiem, który zapewnia, że wszelkie pozostałe ładunki elektryczne są bezpiecznie odprowadzane do ziemi, co minimalizuje ryzyko porażenia prądem. Cała ta procedura jest zgodna z normami bezpieczeństwa, takimi jak PN-EN 50110-1, które określają zasady dotyczące eksploatacji instalacji elektrycznych.

Pytanie 16

Jakie oznaczenie będzie miał przewód – alternatywa dla przewodu OW 4×2,5 mm2 zasilającego przenośny trójfazowy silnik indukcyjny używany w warsztacie ślusarskim?

A. H07VV-U 4G2,5
B. H03V2V2H2-F 3X2,5
C. H03V2V2-F 3X2,5
D. H07RR-F 4G2,5
Odpowiedź H07RR-F 4G2,5 jest poprawna, ponieważ to oznaczenie odnosi się do elastycznego przewodu gumowego, który jest szczególnie przystosowany do zasilania urządzeń elektrycznych w warunkach przemysłowych, takich jak przenośne silniki indukcyjne. Przewód ten charakteryzuje się wysoką odpornością na działanie olejów, chemikaliów oraz mechanicznych uszkodzeń, co czyni go idealnym wyborem do użycia w warsztatach, gdzie występuje ryzyko uszkodzeń. Oznaczenie 4G2,5 wskazuje na to, że przewód składa się z czterech żył, z czego trzy mają przekrój 2,5 mm², co zapewnia odpowiednią wydajność prądową dla silników o mocy do około 7,5 kW w układzie trójfazowym. Ponadto, zgodnie ze standardami IEC, przewody takie jak H07RR-F spełniają wymagania dotyczące bezpieczeństwa i niezawodności, co jest niezbędne w środowisku pracy. W praktyce używając tego przewodu, można mieć pewność, że zapewnia on właściwe parametry zasilania oraz bezpieczeństwo użytkowania urządzeń elektrycznych.

Pytanie 17

Jaka jest wartość skuteczna napięcia przemiennego dotykowego, która może być utrzymywana w standardowych warunkach otoczenia, przy rezystancji ciała ludzkiego wynoszącej około 1 kΩ?

A. 60 V
B. 12 V
C. 50 V
D. 25 V
Istniejące nieprawidłowe odpowiedzi związane z wartością skuteczną napięcia dotykowego dotykają kluczowych aspektów bezpieczeństwa elektrycznego, które są niezwykle istotne w kontekście ochrony życia i zdrowia ludzi. Odpowiedzi sugerujące ilości mniejsze niż 50 V, jak 12 V, 25 V czy 60 V, mogą wprowadzać w błąd co do rzeczywistego ryzyka związanego z narażeniem na działanie prądu przemiennego. Po pierwsze, 12 V to napięcie, które w większości przypadków uznawane jest za bezpieczne, ale w praktyce, zwłaszcza w warunkach wilgotnych, nawet niskie napięcia mogą stanowić zagrożenie, jeśli nie są odpowiednio zabezpieczone. 25 V również nie jest wystarczająco zabezpieczone, biorąc pod uwagę, że normy bezpieczeństwa w różnych aplikacjach zazwyczaj uwzględniają wyższe wartości. Co więcej, 60 V, choć bliskie rzeczywistego niebezpieczeństwa, przekracza zalecaną wartość 50 V, co wyraźnie narusza zasady ochrony przeciwporażeniowej. Warto również podkreślić, że w przypadku napięć przekraczających 50 V, znaczenie ma nie tylko ich wartość, ale również czas ekspozycji oraz warunki otoczenia. Błędem jest zakładanie, że napięcie poniżej 50 V jest zawsze bezpieczne, co ignoruje złożoność interakcji między prądem a organizmem ludzkim. Z tego powodu kluczowe jest przestrzeganie standardów, takich jak IEC 60479, które stanowią fundament dla bezpiecznego projektowania instalacji elektrycznych.

Pytanie 18

Jaką wartość prądu nominalnego powinien mieć wyłącznik instalacyjny nadprądowy typu B, aby zabezpieczyć grzejnik jednofazowy o parametrach UN = 230 V oraz PN = 2,4 kW przed zwarciem?

A. 6 A
B. 20 A
C. 16 A
D. 10 A
Wyłącznik instalacyjny nadprądowy o charakterystyce typu B powinien mieć wartość prądu znamionowego dobraną odpowiednio do obciążenia, które ma zabezpieczać. W przypadku grzejnika jednofazowego o mocy PN = 2,4 kW oraz napięciu UN = 230 V, obliczamy prąd znamionowy, korzystając z wzoru: IN = PN / UN. Zatem IN = 2400 W / 230 V = 10,43 A. Ze względu na to, że wyłączniki nadprądowe są dobierane w standardowych wartościach, w tym przypadku zaleca się wybór wyłącznika o prądzie znamionowym 16 A, który jest wystarczający dla tego obciążenia, a jednocześnie zapewnia odpowiedni margines bezpieczeństwa. W praktyce, wybierając wyłącznik o wyższej wartości prądu, zmniejszamy ryzyko fałszywych wyłączeń, które mogą wystąpić w przypadku krótkotrwałych przeciążeń, a także zwiększamy żywotność urządzenia. Zgodnie z normą PN-EN 60898-1, dobór wyłączników nadprądowych powinien być zgodny z wymaganiami dla ochrony instalacji elektrycznych oraz jego przewodów.

Pytanie 19

Jakie rozwiązania powinny być wdrożone w celu kompensacji mocy biernej w zakładzie przemysłowym, w którym znajdują się liczne silniki indukcyjne?

A. Podłączyć kondensatory równolegle do silników
B. Podłączyć kondensatory szeregowo do silników
C. Podłączyć dławiki indukcyjne szeregowo do silników
D. Podłączyć dławiki indukcyjne równolegle do silników
Włączenie kondensatorów równolegle do silników indukcyjnych jest skuteczną metodą kompensacji mocy biernej, ponieważ kondensatory te generują moc bierną pojemnościową, co pomaga zrównoważyć moc bierną indukcyjną pobieraną przez silniki. Silniki indukcyjne, zwłaszcza te pracujące w zakładach przemysłowych, mają tendencję do pobierania znacznych ilości mocy biernej, co może prowadzić do obciążenia sieci zasilającej oraz zwiększenia kosztów energii elektrycznej. Zastosowanie kondensatorów w konfiguracji równoległej pozwala na efektywne zredukowanie współczynnika mocy, co jest zgodne z normami branżowymi takimi jak IEC 61000-3-2 dotyczące jakości energii elektrycznej. Ponadto, kondensatory mogą być stosowane w systemach automatycznego sterowania, co umożliwia dynamiczną kompensację mocy biernej, zapewniając oszczędności operacyjne i zwiększając niezawodność systemu. Przykłady zastosowań obejmują przemysłowe instalacje zasilające, gdzie pojemnościowe kompensatory są zintegrowane z systemami zarządzania energią, co prowadzi do optymalizacji efektywności energetycznej.

Pytanie 20

Włączenie grzejnika skutkuje natychmiastowym działaniem zabezpieczenia nadprądowego. Co to oznacza?

A. uszkodzenie w grzałce
B. uszkodzenie w przewodzie fazowym
C. zwarcie między przewodem fazowym a neutralnym
D. zwarcie przewodu ochronnego z obudową
Zadziałanie zabezpieczenia nadprądowego przy załączeniu grzejnika wskazuje na wystąpienie zwarcia w obwodzie. W przypadku zwarcia przewodu fazowego do neutralnego, prąd przepływający przez obwód gwałtownie wzrasta, co przekracza dopuszczalne wartości dla zabezpieczeń nadprądowych, powodując ich natychmiastowe wyłączenie. Tego rodzaju sytuacje mogą wystąpić w przypadku uszkodzenia instalacji elektrycznej, co może skutkować niebezpiecznymi warunkami pracy urządzeń elektrycznych. Przykładem zastosowania tej wiedzy w praktyce jest regularna kontrola stanu instalacji elektrycznych, w tym grzejników, aby zminimalizować ryzyko zwarć. Standardy branżowe, jak PN-IEC 60364, nakładają obowiązek przeprowadzania okresowych przeglądów oraz stosowania odpowiednich zabezpieczeń, co ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników oraz utrzymanie sprawności systemów elektrycznych.

Pytanie 21

Podczas wymiany gniazdka trójfazowego w instalacji przemysłowej należy

A. zmienić przewody na nowe o większym przekroju
B. zamontować końcówki oczkowe na przewodach
C. zagiąć oczka na końcach przewodów
D. utrzymać odpowiednią kolejność przewodów fazowych w zaciskach gniazda
Zachowanie kolejności przewodów fazowych w zaciskach gniazda trójfazowego jest kluczowym aspektem bezpieczeństwa i prawidłowego działania instalacji. W układach trójfazowych, każdy z przewodów fazowych (L1, L2, L3) ma przypisane określone funkcje oraz wartości napięć, które powinny być utrzymywane w odpowiedniej sekwencji. Niezachowanie tej kolejności może prowadzić do problemów z równowagą obciążenia, co z kolei może skutkować uszkodzeniem urządzeń elektrycznych, a nawet zagrożeniem pożarowym. W praktyce, np. w przypadku podłączania silników elektrycznych, niewłaściwa kolejność faz może spowodować, że silnik będzie działał w odwrotnym kierunku, co może prowadzić do poważnych uszkodzeń. Zgodnie z normami PN-IEC 60364, zachowanie odpowiedniej kolejności połączeń jest niezbędne dla zapewnienia właściwej funkcjonalności oraz bezpieczeństwa instalacji elektrycznych.

Pytanie 22

Jaką funkcję pełni bocznik rezystancyjny używany podczas dokonywania pomiarów?

A. Umożliwia pomiar upływu prądu przez izolację
B. Poszerza zakres pomiarowy amperomierza
C. Daje możliwość zdalnego pomiaru energii elektrycznej
D. Zwiększa zakres pomiarowy woltomierza
Boczniki rezystancyjne są kluczowym elementem w pomiarach prądowych, ponieważ umożliwiają rozszerzenie zakresu pomiarowego amperomierzy, co jest szczególnie ważne w przypadku pomiarów dużych prądów. Działają na zasadzie dzielenia prądu na mniejsze wartości, co pozwala na precyzyjniejsze pomiary oraz ochronę urządzenia pomiarowego przed uszkodzeniem. Przykładem zastosowania bocznika rezystancyjnego może być pomiar prądów w instalacjach przemysłowych, gdzie wartości prądów mogą znacznie przekraczać możliwości standardowych amperomierzy. Dzięki zastosowaniu bocznika, możliwe jest przekształcenie dużych prądów na mniejsze napięcia, które mogą być bezpiecznie zmierzone. Dobrze zaprojektowane boczniki powinny być zgodne z normami, takimi jak IEC 61010, co zapewnia ich bezpieczeństwo i niezawodność w trudnych warunkach pracy. Właściwy dobór bocznika oraz jego parametry, takie jak wartość rezystancji i moc, mają kluczowe znaczenie dla dokładności pomiarów i ochrony urządzeń, co jest zgodne z najlepszymi praktykami inżynieryjnymi.

Pytanie 23

Jakie środki ochrony przed porażeniem stosuje się w przypadku dotyku bezpośredniego w urządzeniach pracujących do 1 kV?

A. Izolacja elektryczna obwodu pojedynczego odbiornika.
B. Wykorzystanie izolacji podwójnej lub wzmocnionej.
C. Automatyczne odłączenie zasilania.
D. Usytuowanie części czynnych poza zasięgiem dłoni.
Umieszczenie części czynnych poza zasięgiem ręki stanowi jedną z kluczowych metod zapobiegania porażeniom prądem, szczególnie w instalacjach niskonapięciowych do 1 kV. Ta strategia opiera się na zasadzie, że fizyczne oddalenie od elementów pod napięciem skutecznie eliminują ryzyko przypadkowego kontaktu. Przykładem takiego rozwiązania są obudowy urządzeń elektrycznych, które są projektowane w sposób, aby niebezpieczne części były niedostępne dla użytkownika. Zgodnie z normami, takimi jak PN-EN 61140, wymagane jest, aby części czynne były umieszczone w miejscach, które są trudne do osiągnięcia bez specjalnych narzędzi lub wiedzy. Dodatkowo, ta metoda ma zastosowanie w wielu obiektach użyteczności publicznej, gdzie bezpieczeństwo użytkowników jest priorytetem. W praktyce, umieszczając elementy elektryczne w trudno dostępnych miejscach, minimalizuje się możliwość przypadkowego dotyku, co jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych.

Pytanie 24

Silnik prądu stałego w układzie szeregowym dysponuje parametrami: PN = 8 kW, UN = 440 V, IN = 20 A, Rt = 0,5 ? (całkowita rezystancja twornika), RW = 0,5 ? (rezystancja wzbudzenia). Jaką wartość powinna mieć całkowita rezystancja rozrusznika, jeśli prąd rozruchowy silnika ma wynosić dwa razy więcej niż prąd znamionowy?

A. 11 ?
B. 22 ?
C. 21 ?
D. 10 ?
Aby obliczyć całkowitą wartość rezystancji rozrusznika, należy najpierw zrozumieć, że przy rozruchu silnika prąd osiąga wartość dwukrotnie wyższą niż prąd znamionowy. W tym przypadku prąd rozruchowy wynosi 2 * I_N = 2 * 20 A = 40 A. Całkowita rezystancja układu, która pozwoli na osiągnięcie tego prądu przy napięciu znamionowym, może być obliczona za pomocą prawa Ohma: R = U / I. Podstawiając dane: R = 440 V / 40 A = 11 ?. Następnie, uwzględniając rezystancje twornika (R_t = 0,5 ?) oraz rezystancję wzbudzenia (R_W = 0,5 ?), możemy obliczyć całkowitą rezystancję rozrusznika jako: R_rozrusznika = R - (R_t + R_W) = 11 ? - 1 ? = 10 ?. Takie wyliczenie jest kluczowe przy projektowaniu obwodów rozruchowych i zapewnia, że silnik będzie uruchamiany w sposób bezpieczny i efektywny. W praktyce, prawidłowe dobranie rezystancji rozrusznika może znacznie wydłużyć żywotność sprzętu oraz zminimalizować ryzyko uszkodzeń.

Pytanie 25

Które z poniższych wymagań nie jest konieczne do spełnienia przy wprowadzaniu do użytku po remoncie urządzenia napędowego z silnikiem trójfazowym Pn = 15 kW, Un = 400 V (Δ), fn = 50 Hz?

A. Moc silnika jest odpowiednia do wymagań napędzanego sprzętu
B. Wyniki testów technicznych urządzenia są zadowalające
C. Urządzenie spełnia kryteria efektywnego zużycia energii
D. Silnik jest wyposażony w przełącznik gwiazda-trójkąt
Odpowiedź wskazująca na to, że silnik jest wyposażony w przełącznik gwiazda-trójkąt jest poprawna, ponieważ to wymaganie nie jest konieczne do spełnienia przy przyjmowaniu urządzenia napędowego do eksploatacji po remoncie. Przełącznik gwiazda-trójkąt jest stosowany w silnikach elektrycznych, aby umożliwić ich rozruch przy niższej mocy znamionowej, co zmniejsza szczytowy prąd rozruchowy i zmniejsza obciążenie mechaniczne. Jednak nie jest to wymóg w kontekście przyjmowania do eksploatacji, ponieważ urządzenia mogą funkcjonować prawidłowo bez takiego przełącznika, zwłaszcza gdy nie ma potrzeby minimalizacji prądu rozruchowego. W praktyce, w zależności od zastosowania, niektóre silniki mogą być uruchamiane bezpośrednio, co jest całkowicie akceptowalne, zwłaszcza w zastosowaniach, gdzie napęd jest normalnie obciążony. Przykładem mogą być silniki napędzające wentylatory lub pompy, gdzie obciążenie jest od samego początku znaczące, co eliminuje potrzebę stosowania przełączników gwiazda-trójkąt.

Pytanie 26

Obroty silnika indukcyjnego klatkowego obciążonego nominalnym momentem znacząco spadły. Jakie mogą być tego przyczyny?

A. Zadziałanie przekaźnika termicznego
B. Przepalony bezpiecznik topikowy w jednej z faz
C. Zwarcie w obwodzie wirnika
D. Zbyt wysoka temperatura uzwojeń
Przepalony bezpiecznik topikowy w jednej fazie to jedna z najczęstszych przyczyn nagłego spadku obrotów silnika indukcyjnego klatkowego. Silnik tego typu działa na zasadzie zasilania trójfazowego, a każdy z obwodów fazowych jest kluczowy dla prawidłowego funkcjonowania całego układu. W przypadku przepalenia bezpiecznika w jednej z faz, silnik zostaje zasilany tylko z dwóch faz, co prowadzi do znacznego spadku momentu obrotowego i w konsekwencji obrotów. Gdy obciążenie silnika osiąga wartość znamionową, a jedna z faz jest wyłączona, silnik nie jest w stanie dostarczyć wymaganego momentu obrotowego. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest regularne monitorowanie stanu bezpieczników w instalacjach przemysłowych oraz korzystanie z systemów detekcji, które mogą zasygnalizować spadek wydajności zasilania. Dobrym rozwiązaniem jest także wprowadzenie systemów automatycznego wyłączania urządzeń w przypadku wykrycia problemów z zasilaniem, co może zapobiec uszkodzeniom silnika.

Pytanie 27

Inspekcje instalacji u odbiorców energii elektrycznej powinny być realizowane nie rzadziej niż co

A. rok
B. 3 lata
C. 5 lat
D. miesiąc
Odpowiedź "5 lat" jest zgodna z wymaganiami określonymi w polskich przepisach dotyczących eksploatacji i utrzymania instalacji elektrycznych. Zgodnie z normą PN-IEC 60364 oraz wytycznymi URE (Urząd Regulacji Energetyki), okresowe oględziny instalacji u odbiorców mocy powinny być przeprowadzane nie rzadziej niż co pięć lat. Taki cykl przeglądów ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników, identyfikację potencjalnych usterek oraz utrzymanie instalacji w odpowiednim stanie technicznym. Przykładowo, regularne przeglądy mogą pomóc w wykryciu uszkodzeń izolacji kabli czy awarii zabezpieczeń, co w dłuższej perspektywie może zapobiec poważniejszym awariom oraz obniżyć ryzyko pożarów. W praktyce, wiele firm stosuje systemy zarządzania utrzymaniem ruchu, w których terminy przeglądów są udokumentowane i monitorowane, co sprzyja lepszemu zarządzaniu bezpieczeństwem energetycznym. Ostatnie badania pokazują, że zaniechanie regularnych przeglądów może prowadzić do wzrostu liczby awarii oraz zwiększenia kosztów napraw, dlatego przestrzeganie pięcioletniego cyklu przeglądów jest kluczowe.

Pytanie 28

Jakie środki ochrony przeciwporażeniowej stosuje się w przypadku uszkodzenia obwodu pojedynczego odbiornika?

A. umiejscowienie poza zasięgiem ręki
B. jedynie obudowy
C. separację elektryczną
D. wyłącznie specjalne ogrodzenia
Separacja elektryczna to metoda ochrony przed porażeniem elektrycznym, która polega na oddzieleniu obwodów elektrycznych od żywych części, co znacząco minimalizuje ryzyko bezpośredniego kontaktu z prądem. W praktyce, separacja elektryczna może być realizowana poprzez zastosowanie transformatorów separacyjnych, które izolują odbiorniki od źródła zasilania, co pozwala na uniknięcie niebezpiecznych sytuacji w przypadku uszkodzenia izolacji. Dobre praktyki w zakresie ochrony elektrycznej zalecają używanie transformatorów o odpowiednich parametrach, które nie tylko spełniają normy bezpieczeństwa, ale także są zgodne z obowiązującymi standardami, takimi jak norma IEC 61140 dotycząca ochrony przeciwporażeniowej. W kontekście instalacji elektrycznych, separacja elektryczna jest szczególnie ważna w obszarach o wysokim ryzyku, jak np. w łazienkach czy na zewnątrz budynków, gdzie ryzyko kontaktu z wodą jest zwiększone. Ponadto, stosowanie separacji elektrycznej w obiektach przemysłowych, gdzie występuje duża liczba maszyn i urządzeń, również przyczynia się do poprawy bezpieczeństwa pracowników i minimalizacji ryzyka wypadków. W związku z tym, separacja elektryczna jest nie tylko skuteczną, ale i rekomendowaną metodą ochrony przed porażeniem elektrycznym.

Pytanie 29

W instalacji trójfazowej prąd obciążenia w przewodach fazowych IB = 25 A, a maksymalna obciążalność długotrwała tych przewodów Idd = 30 A. Który z poniższych wyłączników nadprądowych powinien być użyty do ochrony tej instalacji przed działaniem nadmiernego prądu?

A. B25
B. B16
C. B20
D. B32
Zastosowanie wyłącznika B20, B16 czy B32 w tej instalacji będzie niewłaściwe z kilku powodów. Wyłącznik B20, z prądem znamionowym 20 A, nie zaspokoi wymogów obciążenia wynoszącego 25 A. W sytuacjach, gdy prąd obciążenia przekracza wartość znamionową wyłącznika, może dojść do niezamierzonych zadziałań, co prowadzi do częstych i niepotrzebnych wyłączeń systemu. Taki wybór mógłby narazić przewody na przeciążenie, co z kolei zwiększa ryzyko uszkodzeń, a nawet pożaru. Wyłącznik B16, o prądzie znamionowym 16 A, jest jeszcze bardziej niewłaściwy, ponieważ jego wartość jest znacznie niższa niż prąd obciążenia, co prowadzi do permanentnego wyłączenia w normalnych warunkach pracy. Z drugiej strony, wyłącznik B32 mógłby wydawać się odpowiedni, jednak jego zastosowanie w tej konkretnej instalacji nie jest zalecane, gdyż przewyższa on wartość prądu obciążenia, co może prowadzić do sytuacji, w której przewody nie będą odpowiednio chronione przed przeciążeniem, co narusza zasady ochrony instalacji. Właściwy dobór wyłącznika nadprądowego powinien być oparty na analizie rzeczywistego obciążenia oraz normach dotyczących instalacji elektrycznych. Aby zapewnić optymalną ochronę, warto zawsze wybierać wyłącznik, którego wartość znamionowa jest bliska prądowi obciążenia, co pozwala na uniknięcie fałszywych alarmów oraz skutecznie zabezpiecza instalację elektryczną.

Pytanie 30

Który z wymienionych rozwiązań powinien być zastosowany w warsztacie remontowym, aby zapewnić podstawową ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym?

A. Obudowy i osłony
B. Separacja elektryczna
C. Miejscowe połączenia wyrównawcze
D. Wyłączniki różnicowoprądowe
Miejscowe połączenia wyrównawcze, separacja elektryczna oraz wyłączniki różnicowoprądowe to metody ochrony przed porażeniem prądem, które są istotne, jednak nie stanowią podstawowego zabezpieczenia w kontekście warsztatu remontowego. Miejscowe połączenia wyrównawcze są stosowane w celu eliminacji różnic potencjałów między elementami instalacji, co może być istotne w sytuacjach, gdy różne części instalacji mogą mieć inne napięcia. To podejście nie eliminuje jednak bezpośredniego ryzyka kontaktu z elementami pod napięciem. Separacja elektryczna, z kolei, polega na oddzieleniu obwodów elektrycznych od innych obwodów, co również nie wystarcza jako główna forma ochrony, gdyż nie zabezpiecza przed przypadkowym dotknięciem żywych części. Wyłączniki różnicowoprądowe, choć bardzo ważne w systemach zabezpieczeń elektrycznych, działają jako dodatkowa warstwa ochrony, a nie jako podstawowe zabezpieczenie. Ich funkcja polega na szybkim odcięciu zasilania w przypadku wykrycia różnicy między prądem wpływającym a prądem wypływającym, co nie zastąpi fizycznej ochrony urządzeń poprzez obudowy i osłony. Te metody powinny być traktowane jako uzupełnienie, a nie substytut dla podstawowego zabezpieczenia, jakim są obudowy i osłony, które chronią przed bezpośrednim dotykiem.

Pytanie 31

W trakcie naprawy części instalacji elektrycznej zasilającej silnik indukcyjny, uszkodzone przewody aluminiowe zamieniono na przewody H07V-R o przekroju żyły 50 mm2. Jaki powinien być minimalny przekrój przewodu PE, aby warunek samoczynnego wyłączenia zasilania został spełniony?

A. 20 mm2
B. 50 mm2
C. 25 mm2
D. 35 mm2
Odpowiedź 25 mm2 jest poprawna, ponieważ zgodnie z normami PN-IEC 60364-5-54, minimalny przekrój przewodu ochronnego (PE) powinien być co najmniej równy 1,5 mm2 dla instalacji o maksymalnym prądzie znamionowym do 32 A. W przypadku instalacji z przewodami zasilającymi o znacznych przekrojach, takich jak 50 mm2 w przypadku przewodów H07V-R, wymagana jest zasada, że przekrój przewodu PE powinien wynosić co najmniej 50% przekroju przewodu fazowego w przypadku aluminium lub 25% w przypadku miedzi. Tutaj mamy do czynienia z przewodami aluminiowymi, więc obliczając 50% z 50 mm2, otrzymujemy 25 mm2. Taki przekrój zapewnia odpowiednią zdolność przewodu PE do przewodzenia prądu w przypadku awarii, co jest kluczowe dla ochrony ludzi oraz urządzeń. Przykładem zastosowania tej zasady może być instalacja elektryczna w przemyśle, gdzie wymagania bezpieczeństwa są szczególnie restrykcyjne.

Pytanie 32

Jakim przyrządem należy przeprowadzić bezpośredni pomiar mocy biernej?

A. Watomierza
B. Częstościomierza
C. Waromierza
D. Fazomierza
Waromierz jest specjalistycznym przyrządem pomiarowym, który umożliwia bezpośredni pomiar mocy biernej w obwodach prądu zmiennego. Działa na zasadzie pomiaru wartości mocy w układzie, w którym występuje przesunięcie fazowe między napięciem a prądem. Odpowiednią wartość mocy biernej można określić, wykorzystując wzór P = V * I * cos(ϕ), gdzie P to moc pozorna, a ϕ to kąt przesunięcia fazowego. Waromierz jest szczególnie przydatny w zastosowaniach przemysłowych, gdzie występują silniki elektryczne i inne urządzenia indukcyjne, które generują moc bierną. W praktyce, pomiar mocy biernej jest kluczowy dla optymalizacji efektywności energetycznej oraz dla zapobiegania nadmiernym kosztom związanym z opłatami za moc bierną. Przykładem zastosowania waromierza może być analiza obciążeń w zakładzie produkcyjnym, gdzie identyfikacja mocy biernej pozwala na odpowiednie dostosowanie charakterystyk urządzeń do potrzeb sieci energetycznej.

Pytanie 33

W przypadku gdy instrukcje stanowiskowe nie określają szczegółowych terminów, przegląd urządzeń napędowych powinien być przeprowadzany przynajmniej raz na

A. cztery lata
B. dwa lata
C. rok
D. pięć lat
Odpowiedzi wskazujące na cztery lata, rok lub pięć lat jako okres pomiędzy przeglądami urządzeń napędowych wykazują brak zrozumienia zasadności i potrzeby regularnych inspekcji. Zbyt długi okres przeglądów, na przykład cztery czy pięć lat, może prowadzić do nieodkrycia istotnych usterek, które mogą zagrażać bezpieczeństwu użytkowników oraz powodować poważne straty finansowe w wyniku awarii. Często mylone jest również pojęcie regularności przeglądów z intensywnością eksploatacji urządzeń; niezależnie od tego, jak intensywnie urządzenie jest używane, powinno być regularnie sprawdzane. Z kolei odpowiedź 'rok' jest niewystarczająca, ponieważ w przypadku wielu urządzeń napędowych, taki okres może być zbyt krótki, a niewłaściwe przeglądy mogą prowadzić do nadmiernych kosztów operacyjnych. Każdy system napędowy ma swoje specyficzne wymagania i normy, które powinny być brane pod uwagę przy ustalaniu harmonogramu przeglądów, a ogólne zasady wskazują na dwa lata jako maksymalny okres, który zapewnia bezpieczeństwo i efektywność działania urządzeń. Zrozumienie tych zasad jest kluczowe dla każdej osoby pracującej w obszarze zarządzania urządzeniami oraz ich konserwacją.

Pytanie 34

Która z poniższych opcji najprawdopodobniej prowadzi do obniżenia prędkości obrotowej silnika indukcyjnego pod obciążeniem?

A. Przerwa w jednym z fazowych przewodów zasilających
B. Niewłaściwe wyważenie wirnika silnika
C. Nierównomierna szczelina powietrzna w silniku
D. Wyższa częstotliwość napięcia zasilającego
Przerwa w jednym z fazowych przewodów zasilających jest najczęstszą przyczyną zmniejszenia prędkości obrotowej obciążonego silnika indukcyjnego. Taki stan rzeczy prowadzi do nierównomiernego zasilania silnika, co skutkuje nieodpowiednim momentem obrotowym oraz destabilizacją pracy maszyny. W przypadku silników trójfazowych, przerwa w jednej z faz powoduje, że silnik nie może osiągnąć pełnej prędkości obrotowej, co prowadzi do nadmiernego nagrzewania oraz potencjalnego uszkodzenia wirnika. Praktycznie, operatorzy maszyn powinni regularnie kontrolować linie zasilające oraz stosować odpowiednie zabezpieczenia, takie jak wyłączniki różnicowoprądowe, które mogą zapobiec awariom w wyniku przerwy w zasilaniu. Ważne jest również, aby przeprowadzać okresowe inspekcje stanu kabli oraz złączek, co jest zgodne z normami branżowymi, takimi jak IEC 60204-1 dotycząca bezpieczeństwa urządzeń elektrycznych.

Pytanie 35

Której z poniższych czynności nie da się zrealizować podczas próbnego uruchamiania zgrzewarki oporowej?

A. Pomiaru czasu poszczególnych etapów zgrzewania: docisku i przerwy
B. Sprawdzenia stanu oraz prawidłowości ustawienia elektrod
C. Sprawdzenia działania przełącznika do zgrzewania pojedynczego oraz ciągłego
D. Pomiaru rezystancji izolacji pomiędzy uzwojeniem pierwotnym transformatora a obudową
Pomiar rezystancji izolacji między uzwojeniem pierwotnym transformatora a obudową jest kluczowym krokiem w zapewnieniu bezpieczeństwa i niezawodności zgrzewarki oporowej. Wykonanie tego pomiaru przed rozpoczęciem użytkowania urządzenia pozwala na wykrycie ewentualnych uszkodzeń izolacji, co może prowadzić do zwarć elektrycznych czy porażenia prądem użytkowników. W praktyce, standardowe normy dotyczące bezpieczeństwa elektrycznego, takie jak IEC 60204-1, nakładają na producentów i operatorów obowiązek regularnego sprawdzania stanu izolacji urządzeń. Pomiar rezystancji izolacji można przeprowadzić za pomocą specjalistycznych mierników, które umożliwiają określenie wartości rezystancji w stosunku do wymaganych norm. Przykładowo, minimalna wartość rezystancji izolacji powinna wynosić co najmniej 1 MΩ w urządzeniach przemysłowych, co zapewnia odpowiedni poziom bezpieczeństwa. Regularne kontrole i pomiary takich parametrów, jak rezystancja izolacji, są częścią dobrych praktyk konserwacyjnych, które zapewniają długotrwałą sprawność i bezpieczeństwo urządzenia.

Pytanie 36

Jaki przyrząd jest przeznaczony do bezpośredniego pomiaru współczynnika mocy w silniku indukcyjnym?

A. Fazomierz
B. Waromierz
C. Watomierz
D. Częstościomierz
Fazomierz jest narzędziem pomiarowym, które umożliwia bezpośredni pomiar współczynnika mocy silników indukcyjnych, co jest kluczowe w analizie efektywności energetycznej. Współczynnik mocy jest miarą, która informuje o proporcji mocy czynnej, która wykonuje pracę, do mocy pozornej, która jest dostarczana do obwodu. Użycie fazomierza pozwala na dokładne określenie, jak energia jest wykorzystywana przez silnik, co jest szczególnie istotne w kontekście optymalizacji pracy urządzeń oraz redukcji kosztów energii. W praktyce, podczas rutynowych kontroli silników w zakładach przemysłowych, fazomierz może być używany do oceny pracy silników, co pozwala na identyfikację problemów z ich wydajnością. Utrzymywanie współczynnika mocy na odpowiednim poziomie jest również zgodne z wymaganiami wielu dostawców energii, którzy mogą stosować kary finansowe dla użytkowników z niskim współczynnikiem mocy. Poznanie i zrozumienie zasad pomiaru współczynnika mocy jest zatem istotne dla inżynierów i techników zajmujących się zarządzaniem energią.

Pytanie 37

Aby zapewnić ochronę przeciwporażeniową uzupełniającą do podstawowej, obwody zasilające gniazda wtyczkowe z prądem do 32 A powinny być chronione wyłącznikiem RCD o znamionowym prądzie różnicowym

A. 100 mA
B. 30 mA
C. 500 mA
D. 1 000 mA
Wybór wyłącznika różnicowoprądowego (RCD) o znamionowym prądzie różnicowym 30 mA jest zgodny z aktualnymi normami bezpieczeństwa, takimi jak PN-EN 61008, które rekomendują jego zastosowanie w instalacjach zasilających obwody gniazd wtyczkowych, szczególnie w przypadku narażenia na porażenie prądem. Wyłącznik RCD 30 mA skutecznie minimalizuje ryzyko porażenia prądem przez szybkie odłączenie zasilania w przypadku wykrycia różnicy prądów, co jest istotne w obwodach o napięciu 230 V, gdzie ochrona osób jest priorytetem. Przykładem zastosowania wyłączników o tym znamionowym prądzie różnicowym jest instalacja w pomieszczeniach, gdzie wykorzystuje się urządzenia elektryczne w pobliżu wody, takie jak kuchnie czy łazienki. W takich miejscach, zgodnie z normami, zastosowanie RCD 30 mA jest koniecznością, co znacząco zwiększa bezpieczeństwo użytkowników i ogranicza ryzyko wypadków. Regularna kontrola i testowanie RCD zapewnia jego prawidłowe działanie oraz podnosi świadomość użytkowników na temat znaczenia ochrony przeciwporażeniowej w instalacjach elektrycznych.

Pytanie 38

Na jaką wartość krotności prądu znamionowego silnika klatkowego trójfazowego, który napędza hydrofor w gospodarstwie domowym, powinno się ustawić zabezpieczenie termiczne?

A. 2,2 ∙ In
B. 1,4 ∙ In
C. 0,8 ∙ In
D. 1,1 ∙ In
Odpowiedź 1,1 ∙ In jest poprawna, ponieważ zabezpieczenie termiczne silnika klatkowego trójfazowego powinno być dobrane w taki sposób, aby mogło one skutecznie chronić silnik przed przegrzaniem w normalnych warunkach pracy oraz w czasie rozruchu. W praktyce, standardowe ustawienie zabezpieczeń termicznych dla silników elektrycznych, zgodne z normami, zakłada, że maksymalne obciążenie nie powinno przekraczać 1,1-krotności prądu znamionowego In. Ustawienie to uwzględnia zarówno chwilowe przeciążenia, jak i okresy pracy silnika przy pełnym obciążeniu, zapewniając jednocześnie odpowiednią ochronę przed nadmiernym wzrostem temperatury. Ważne jest, aby zabezpieczenie termiczne nie było ustawione zbyt nisko, co mogłoby prowadzić do nadmiernych wyłączeń systemu, ani zbyt wysoko, co z kolei mogłoby skutkować uszkodzeniem silnika. Przykładowo, w instalacjach hydroforowych w gospodarstwach domowych, silniki często pracują w warunkach zmiennego obciążenia, dlatego dostosowanie ustawienia na poziomie 1,1 ∙ In zapewnia optymalną równowagę między ochroną a dostępnością mocy.

Pytanie 39

Zespół elektryków ma wykonać na polecenie pisemne prace konserwacyjne przy urządzeniu elektrycznym.
Jak powinien postąpić kierujący zespołem w przypadku stwierdzenia niedostatecznego oświetlenia w miejscu pracy?

Wykonać zleconą pracęPowiadomić przełożonego
o niedostatecznym oświetleniu
A.TAKNIE
B.TAKTAK
C.NIETAK
D.NIENIE

A. A.
B. D.
C. C.
D. B.
Wybór odpowiedzi C jest zgodny z zasadami BHP, które nakładają na kierownika zespołu obowiązek zapewnienia bezpiecznych warunków pracy. Niedostateczne oświetlenie stwarza ryzyko wypadków, co może prowadzić do poważnych konsekwencji zarówno dla pracowników, jak i dla pracodawcy. W sytuacji, gdy oświetlenie nie spełnia norm, kierujący zespołem powinien niezwłocznie zaprzestać wszelkich prac i poinformować przełożonego. Zgodnie z normą PN-EN 12464-1, miejsca pracy powinny być odpowiednio oświetlone, aby zminimalizować ryzyko błędów i wypadków. Przykładowo, w przypadku prac konserwacyjnych na wysokości, odpowiednie oświetlenie jest kluczowe dla bezpiecznej nawigacji i wykonywania zadań. Oprócz tego, zgodnie z wytycznymi BHP, pracownicy powinni być szkoleni w zakresie identyfikacji zagrożeń związanych z oświetleniem i wiedzieć, jak reagować w takich sytuacjach. Dlatego odpowiedź C nie tylko wskazuje na właściwe postępowanie, ale także na dbałość o bezpieczeństwo i zdrowie zespołu.

Pytanie 40

Które z wymienionych urządzeń służy do ochrony przewodów w systemach elektrycznych przed skutkami zwarć?

A. Bezpiecznik
B. Odłącznik
C. Przekaźnik termiczny
D. Wyłącznik różnicowoprądowy
Odłącznik, przekaźnik termiczny oraz wyłącznik różnicowoprądowy to urządzenia, które w pewnym stopniu mogą przyczynić się do ochrony instalacji elektrycznych, ale nie pełnią funkcji zabezpieczania przewodów przed skutkami zwarć w taki sposób, jak bezpiecznik. Odłącznik służy do rozłączania obwodów, ale nie monitoruje i nie reaguje na zmiany natężenia prądu, co czyni go niewystarczającym w kontekście ochrony przed przeciążeniem. Przekaźnik termiczny, choć może reagować na wzrost temperatury związany z przeciążeniem, nie oferuje tak szybkiej reakcji jak bezpiecznik i nie jest stosowany przy krótkich zwarkach, które mogą uszkodzić urządzenia. Wyłącznik różnicowoprądowy z kolei chroni przed porażeniem prądem elektrycznym w przypadku upływu prądu do ziemi, jednak nie zabezpiecza przed przeciążeniami wynikającymi z zwarć w obwodzie. Często mylone są funkcje tych urządzeń, co prowadzi do błędnych wniosków. Kluczowe jest zrozumienie, że każde z tych urządzeń ma swoją rolę w systemie zabezpieczeń, ale bezpiecznik pozostaje jedynym skutecznym rozwiązaniem do bezpośredniej ochrony przed skutkami zwarć. W praktyce, pominięcie roli bezpiecznika w instalacji elektrycznej może prowadzić do poważnych zagrożeń, dlatego ważne jest przestrzeganie norm i dobrych praktyk w trakcie projektowania i montażu instalacji elektrycznych.