Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik analityk
  • Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
  • Data rozpoczęcia: 17 maja 2025 21:20
  • Data zakończenia: 17 maja 2025 22:20

Egzamin zdany!

Wynik: 27/40 punktów (67,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Aby uzyskać sole sodowe fenoli, należy stopić dany fenol z sodą (M = 106 g/mol), stosując 10% nadmiar w porównaniu do ilości stechiometrycznej, według równania:
2 ArOH + Na2CO3 → 2 ArONa + H2O + CO2 Ile sody jest wymagane do reakcji z 7,2 g 2-naftolu (M = 144 g/mol)?

A. 2,92 g
B. 5,30 g
C. 5,83 g
D. 2,65 g

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Żeby obliczyć masę sody potrzebnej do reakcji z 2-naftolem, na początku musimy zgarnąć ilość moli 2-naftolu. Mamy masę 2-naftolu, która wynosi 7,2 g i jego masę molową, co to jest 144 g/mol. Teraz dzielimy masę przez masę molową i wychodzi nam, że n(2-naftol) to 7,2 g podzielić na 144 g/mol, czyli jakieś 0,05 mola. Z równania reakcji wiemy, że na 2 mole 2-naftolu potrzeba 1 mol sody. Więc jak mamy 0,05 mola 2-naftolu, to potrzebujemy tylko 0,025 mola Na2CO3. A masa molowa Na2CO3 to 106 g/mol, więc masa sody, której potrzebujemy, to 0,025 mol razy 106 g/mol, co daje nam 2,65 g. Ponieważ lepiej mieć zapas, liczymy też 10% z 2,65 g, co wychodzi 0,265 g. Tak więc całkowita masa sody do reakcji to 2,65 g + 0,265 g, czyli 2,92 g. Tego typu obliczenia są mega ważne w chemii, bo dają nam pewność, że wszystko się ładnie zareaguje i nie zmarnujemy materiałów.

Pytanie 2

Wskaź sprzęt konieczny do przeprowadzenia miareczkowania?

A. Biureta, kolba stożkowa, kolba miarowa, statyw
B. Biureta, kolba miarowa, lejek do biurety, statyw
C. Pipeta, kolba stożkowa, lejek, statyw
D. Biureta, kolba stożkowa, lejek do biurety, statyw
Wybrana odpowiedź jest poprawna, ponieważ miareczkowanie to technika analityczna, która wymaga precyzyjnego pomiaru objętości roztworu reagentu. Biureta jest kluczowym narzędziem, które pozwala na dokładne dozowanie cieczy, co jest niezbędne do uzyskania precyzyjnych wyników. Kolba stożkowa, w której zazwyczaj odbywa się miareczkowanie, umożliwia łatwe mieszanie roztworów oraz ich obserwację. Lejek do biurety jest istotny, ponieważ umożliwia bezpieczne i precyzyjne napełnianie biurety bez ryzyka rozlania reagentu. Statyw natomiast stabilizuje biuretę, co jest ważne dla bezpieczeństwa i dokładności pomiarów. W praktyce, aby miareczkowanie było skuteczne, należy stosować również odpowiednie techniki pipetowania i mieszania, aby zapewnić jednolite stężenie roztworu oraz uzyskać wiarygodne wyniki analizy. Te komponenty są zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, które podkreślają znaczenie precyzji i poprawności technik analitycznych.

Pytanie 3

Które równanie przedstawia reakcję otrzymywania mydła?

CH3COOH + NaOH →CH3COONa + H2O
2 CH3COOH + Na2O →2 CH3COONa + H2O
2 C2H5COOH + 2 Na →2 C2H5COONa + H2
C17H35COOH + NaOH →C17H35COONa + H2O

A. C17H35COOH + NaOH → C17H35COONa + H2O
B. 2 C2H5COOH + 2 Na → 2 C2H5COONa + H2↑
C. CH3COOH + NaOH → CH3COONa + H2O
D. 2 CH3COOH + Na2O → 2 CH3COONa + H2O
No, ta reakcja, którą podałeś, to super przykład zmydlania, a więc procesu, w którym kwasy tłuszczowe reagują z zasadami, w tym przypadku z wodorotlenkiem sodu. Z tego powodu powstaje sól kwasu tłuszczowego, czyli mydło, a przy okazji mamy jeszcze wodę. Zmydlanie to absolutny must-have w produkcji mydeł, które wszyscy używamy w domach czy w kosmetykach. Przykład? Naturalne mydła, które można robić z olejów, np. kokosowego albo oliwy z oliwek. Ważne, żeby trzymać się dobrych proporcji kwasu tłuszczowego do zasady, bo to wpływa na to, jak twarde będzie mydło, jak się pieni i jak nawilża. Zmydlanie jest też ważnym procesem w chemii, bo używa się go do produkcji różnych substancji chemicznych. Jak widać, to istotna sprawa!

Pytanie 4

Jakie pH ma roztwór buforowy otrzymany w wyniku zmieszania 0,2 M roztworu kwasu octowego i 0,2 M roztworu octanu sodu, w stosunku objętościowym 3 : 2?

Bufor octanowy według Walpole'a
0,2 M
kwas octowy [ml]
0,2 M
octan sodu [ml]
pH
7,03,04,39
6,04,04,58
5,05,04,75
4,06,04,94
3,07,05,13

A. 4,58
B. 5,13
C. 4,39
D. 4,94
Odpowiedź 4,58 jest jak najbardziej trafna! Można ją uzyskać dzięki równaniu Hendersona-Hasselbalcha, które łączy pH, pKa oraz stosunek stężeń kwasu i zasady. Kwas octowy, czyli CH₃COOH, ma pKa w okolicach 4,76. W naszym buforze mamy stosunek 3:2 dla kwasu octowego i octanu sodu, co daje nam 0,6 M kwasu i 0,4 M zasady. Podstawiając te wartości do równania, dostajemy: pH = pKa + log([A-]/[HA]) = 4,76 + log(0,4/0,6) = 4,58. Takie obliczenia są naprawdę ważne w laboratoriach chemicznych. Kontrola pH to kluczowy sprawa w wielu procesach, na przykład w biologii molekularnej czy w produkcji leków, gdzie stabilność pH ma ogromny wpływ na działanie substancji.

Pytanie 5

Jaką metodą nie można rozdzielać mieszanin?

A. ekstrakcja
B. aeracja
C. chromatografia
D. krystalizacja
Aeracja to proces, który nie jest metodą rozdzielania mieszanin, lecz techniką stosowaną w różnych dziedzinach, takich jak oczyszczanie wody czy hodowla ryb, w celu wzbogacenia medium w tlen. Proces ten polega na wprowadzeniu powietrza do cieczy, co ma na celu zwiększenie stężenia tlenu rozpuszczonego w wodzie. Aeracja znajduje zastosowanie w biotechnologii wodnej oraz przy oczyszczaniu ścieków, gdzie tlen jest niezbędny dla organizmów aerobowych, które degradować mogą zanieczyszczenia organiczne. W przeciwieństwie do metod takich jak chromatografia, krystalizacja czy ekstrakcja, które mają na celu separację konkretnych składników z mieszaniny, aeracja koncentruje się na poprawie warunków środowiskowych. Chromatografia jest szeroko stosowana w laboratoriach chemicznych do analizy substancji, krystalizacja służy do oczyszczania substancji chemicznych poprzez tworzenie kryształów, a ekstrakcja umożliwia oddzielenie substancji na podstawie ich różnej rozpuszczalności. Właściwe zrozumienie tych procesów jest kluczowe dla ich efektywnego zastosowania w przemyśle chemicznym i biotechnologii.

Pytanie 6

Do 300 g wody o temperaturze 30oC dodano 120 g substancji, co zaowocowało powstaniem roztworu nasyconego. Jaką ma rozpuszczalność ta substancja w temperaturze 30oC?

A. 40 g
B. 30 g
C. 20 g
D. 50 g
Odpowiedź 40 g jest poprawna, ponieważ oznacza to, że w 300 g wody w temperaturze 30°C maksymalna ilość substancji, która może się w niej rozpuścić, wynosi właśnie 40 g. Rozpuszczalność jest charakterystyczną właściwością substancji i jest określona dla danej temperatury. W praktyce oznacza to, że w celu uzyskania roztworu nasyconego należy dodać substancję do wody, aż osiągnie się stan, w którym wszelka dodatkowa substancja nie rozpuści się, co jest praktycznym krokiem przy przygotowywaniu roztworów w laboratoriach chemicznych. Wartości rozpuszczalności są kluczowe w różnych zastosowaniach, na przykład w przemyśle farmaceutycznym, gdzie odpowiednia rozpuszczalność substancji aktywnej wpływa na efektywność leku. Zrozumienie tego parametru pozwala na precyzyjne formułowanie roztworów o odpowiednich stężeniach, co jest niezbędne w procesach produkcyjnych. Dodatkowo, wiedza o rozpuszczalności substancji jest istotna w analizach chemicznych oraz w ocenie wpływu czynników fizykochemicznych na procesy rozpuszczania.

Pytanie 7

Jakie zestawienie sprzętu laboratoryjnego wykorzystuje się do filtracji osadów?

A. Zlewka, lejek, statyw, bagietka
B. Zlewka, waga, tryskawka, bagietka
C. Zlewka, lejek, trójnóg, tygiel
D. Zlewka, lejek, waga, bagietka
Wybór zestawu sprzętu laboratoryjnego do sączenia osadów jest kluczowy dla efektywności procesu filtracji. W przypadku poprawnej odpowiedzi, czyli zestawu składającego się ze zlewki, lejka, statywu i bagietki, każdy z tych elementów odgrywa istotną rolę. Zlewka służy do przechowywania cieczy, która ma być filtrowana, natomiast lejek ułatwia skierowanie tej cieczy do naczynia filtracyjnego, co zwiększa wydajność procesu. Statyw zapewnia stabilność i bezpieczeństwo podczas pracy z lejkiem, co jest niezwykle ważne, aby uniknąć rozlania cieczy. Bagietka natomiast umożliwia precyzyjne dozowanie cieczy, co jest istotne w przypadku pracy z substancjami chemicznymi. Przykładem zastosowania tego zestawu może być filtracja roztworów w chemii analitycznej, gdzie osady muszą być oddzielone od cieczy w celu dalszej analizy. W kontekście standardów laboratoryjnych, korzystanie z tego zestawu jest zgodne z dobrymi praktykami, które podkreślają znaczenie precyzyjnych i bezpiecznych metod pracy.

Pytanie 8

Deminimalizowaną wodę można uzyskać przez

A. destylację prostą
B. wymianę jonową
C. destylację próżniową
D. filtrację
Woda demineralizowana to woda, z której usunięto wszystkie lub prawie wszystkie rozpuszczone sole mineralne. Jednym z najskuteczniejszych sposobów jej pozyskania jest wymiana jonowa. Proces ten polega na użyciu żywic jonowymiennych, które są zdolne do wymiany jonów w roztworze. Kiedy woda przepływa przez kolumnę wypełnioną żywicą, jony niepożądane (takie jak Ca²⁺, Mg²⁺ czy Na⁺) są zastępowane przez jony H⁺ lub OH⁻, co prowadzi do powstania czystej wody. Wymiana jonowa jest szczególnie istotna w przemyśle farmaceutycznym, gdzie woda demineralizowana jest używana jako rozpuszczalnik w procesach produkcyjnych oraz w laboratoriach analitycznych, gdzie czystość wody jest kluczowa dla dokładności wyników. Warto zauważyć, że ta metoda jest często preferowana w porównaniu do innych technik, ponieważ skutecznie eliminuje zarówno aniony, jak i kationy. Dążenie do uzyskania wody o wysokiej czystości chemicznej jest zgodne z normami ISO 3696, które definiują wymagania dla wody do zastosowań laboratoryjnych.

Pytanie 9

Połączono równe ilości cynku i bromu, a następnie poddano je reakcji Zn + Br2 → ZnBr2. W tych warunkach stopień reakcji cynku wynosi (masy atomowe: Zn – 65u, Br – 80u)?

A. 0,8
B. 0,4
C. 1,0
D. 0,6
Odpowiedź 0,4 jest poprawna, ponieważ obliczenia wskazują, że stosunek molowy cynku do bromu w reakcji wynosi 1:1. W przypadku reakcji, gdzie mamy do czynienia z równowagą stechiometryczną, kluczowe jest zrozumienie, że dla 1 mola Zn potrzeba 1 mola Br2. Zastosowane masy atomowe (Zn – 65u, Br – 80u) pozwalają na określenie, ile moli każdej substancji mamy w danej reakcji. Wymieszenie równych mas cynku i bromu, na przykład 65 g cynku i 80 g bromu, prowadzi do sytuacji, w której cynk jest reagentem ograniczającym, ponieważ mamy mniej moli cynku (1 mol) niż bromu (1,0 mol). W wyniku tego, tylko część bromu będzie reagować z cynkiem. Obliczając stopień przereagowania cynku, stwierdzamy, że 0,4 wynika z faktu, iż 0,4 mola cynku zareaguje całkowicie, a pozostałe 0,6 mola bromu nie znajdzie reagentu do reakcji. Takie analizy są kluczowe w praktyce chemicznej i inżynieryjnej, gdzie precyzyjne obliczenia dają podstawy do skutecznego projektowania procesów chemicznych.

Pytanie 10

W tabeli zamieszczono temperatury wrzenia niektórych składników powietrza. Na podstawie tych danych podaj, który ze składników oddestyluje jako ostatni.

Temperatura wrzenia °CSkładniki
-245,9Neon
-182,96Tlen
-195,8Azot
-185,7Argon

A. Argon.
B. Azot.
C. Tlen.
D. Neon.
Tlen to składnik powietrza, który wrze w -182,96°C. W destylacji chodzi o to, żeby oddzielić różne składniki mieszanki na podstawie ich temperatur wrzenia. Kiedy destylujemy powietrze, najpierw oddzielają się te składniki, które mają niższe temperatury wrzenia. Tlen, mający najwyższą temperaturę w porównaniu z pozostałymi substancjami, będzie się wydobywał jako ostatni. Moim zdaniem, zrozumienie tego procesu jest naprawdę ważne, zwłaszcza w takich dziedzinach jak inżynieria chemiczna. Na przykład, w przemyśle gazowym, czysty tlen z powietrza uzyskuje się właśnie przez destylację frakcyjną. To pokazuje, jak praktyczna jest ta wiedza. Warto też pamiętać, że różne metody separacji gazów opierają się na różnych właściwościach fizycznych, jak różnice w temperaturach wrzenia. Takie poznanie na pewno się przyda inżynierom w ich pracy.

Pytanie 11

Określ, jakie informacje powinny być zarejestrowane w ewidencji wydania substancji niebezpiecznych, stosowanych w badaniach laboratoryjnych?

A. Metoda wydania, imię i nazwisko osoby wydającej
B. Liczba przeprowadzonych prób z użyciem tej substancji, data wydania
C. Ilości wydane, stan magazynowy, imię i nazwisko osoby, której przekazano substancję
D. Data ważności, forma substancji
Odpowiedź dotycząca zapisania wydanych ilości, stanu zapasów oraz nazwiska osoby, której substancja została wydana, jest prawidłowa, ponieważ ewidencja rozchodu substancji niebezpiecznych wymaga szczegółowego dokumentowania tych informacji w celu zapewnienia bezpieczeństwa i zgodności z przepisami. Wydane ilości umożliwiają śledzenie zużycia substancji, co jest niezbędne do oceny ich dostępności i planowania zakupów. Stan zapasów pozwala na zarządzanie zasobami, minimalizując ryzyko ich niedoboru, co jest istotne w kontekście ciągłości pracy laboratorium. Imię i nazwisko osoby, której substancja została wydana, pozwala na identyfikację użytkownika, co jest kluczowe w przypadku ewentualnych incydentów związanych z bezpieczeństwem. W praktyce, takie podejście jest zgodne z normami ISO 14001, które podkreślają znaczenie dokumentacji w zarządzaniu substancjami niebezpiecznymi, a także z dobrą praktyką laboratoryjną (GLP), która nakłada obowiązek ścisłego rejestrowania obiegu substancji chemicznych.

Pytanie 12

Po zakończeniu pomiarów pH, elektrody powinny być przepłukane

A. roztworem buforowym o ustalonym pH
B. roztworem chlorku potasu
C. wodą destylowaną z dodatkiem roztworu wzorcowego
D. wodą destylowaną
Przemywanie elektrod pH wodą destylowaną jest kluczowym krokiem po zakończeniu pomiarów, ponieważ pozwala na usunięcie resztek substancji, które mogłyby wpłynąć na dokładność kolejnych pomiarów. Woda destylowana jest wolna od zanieczyszczeń, co sprawia, że jest idealnym rozwiązaniem do czyszczenia elektrody. Nie wprowadza dodatkowych jonów, które mogłyby zmienić pH roztworu, co jest szczególnie istotne w przypadku elektrochemicznych pomiarów pH. Przykładem zastosowania tej procedury jest przygotowanie elektrody do kolejnego pomiaru po analizie próbek zawierających różne chemikalia. W laboratoriach analitycznych i chemicznych, procedura przemywania elektrod wodą destylowaną jest zgodna z normami ISO oraz dobrymi praktykami laboratoryjnymi, co zapewnia rzetelność i powtarzalność wyników. Ponadto, woda destylowana nie powoduje korozji ani uszkodzeń, co zapewnia dłuższą żywotność elektrody, a także minimalizuje potrzebę jej kalibracji przed każdym pomiarem.

Pytanie 13

Stosunek masowy miedzi do siarki w siarczku miedzi(I) wynosi

16S
Siarka
32
29Cu
Miedź
63,55

A. 2:1
B. 1:1
C. 3:1
D. 4:1
Zrozumienie, jak obliczać stosunek masowy miedzi do siarki w Cu2S, jest naprawdę ważne. Często ludzie myślą, że ten stosunek wynosi 1:1 lub 2:1, bo nie rozumieją dobrze, jak to działa. Wybierając odpowiedź 1:1, zakładają, że miedź i siarka są w równych ilościach, co nie jest prawdą. Z kolei 2:1 też jest mylące, bo nie bierze pod uwagę masy molowej miedzi, a tylko liczbę atomów. Myślenie, że ilość atomów równa się masie, to częsty błąd, który prowadzi do nieporozumień. Odpowiedź 3:1 również nie jest poprawna, bo wynika z błędnego przyporządkowania mas do atomów. Ważne, żeby nauczyć się, że stosunek masowy opiera się na masas molowych, a nie tylko na liczbie atomów. To naprawdę kluczowe w nauce chemii, żeby dobrze to rozumieć i zwracać uwagę na szczegóły.

Pytanie 14

Odczynnik chemiczny, w którym zawartość domieszek wynosi od 1 do 10%, jest nazywany odczynnikiem

A. spektralnie czysty
B. czysty
C. czysty do analizy
D. techniczny
Odpowiedzi "czysty do analizy", "czysty" oraz "spektralnie czysty" odnoszą się do odczynników o znacznie wyższej czystości niż odczynniki techniczne. Odczynniki czyste do analizy mają czystość na poziomie 99% i są stosowane w zastosowaniach, gdzie precyzyjne pomiary i reakcje chemiczne są kluczowe, na przykład w analizach jakościowych i ilościowych. Odczynniki te są zgodne z surowymi standardami, takimi jak normy ASTM lub ISO, co czyni je odpowiednimi do zastosowań laboratoryjnych, gdzie jakiekolwiek zanieczyszczenia mogłyby wpłynąć na wyniki badań. Z kolei odczynniki czyste oraz spektralnie czyste są wykorzystywane w bardziej zaawansowanych technikach analitycznych, takich jak spektroskopia, gdzie nawet śladowe zanieczyszczenia mogą skutkować błędnymi wynikami. Wybór niewłaściwego typu odczynnika do konkretnego zastosowania często prowadzi do istotnych błędów w badaniach, co podkreśla znaczenie odpowiedniego doboru środków chemicznych. W praktyce laboratoryjnej, nieprawidłowy wybór odczynnika może wynikać z braku znajomości ich właściwości oraz zastosowań, co jest krytyczne w kontekście uzyskiwania wiarygodnych rezultatów. Dlatego kluczowe jest, aby każdy chemik czy technik laboratoryjny był dobrze zaznajomiony z różnymi klasami odczynników oraz ich specyfikacjami.

Pytanie 15

Czystość konkretnego odczynnika chemicznego wynosi: 99,9-99,99%. Jakiego rodzaju jest ten odczynnik?

A. czysty do analizy.
B. techniczny.
C. czysty.
D. chemicznie czysty.
Odpowiedź "czysty do analizy" jest poprawna, ponieważ odczynniki chemiczne o poziomie czystości wynoszącym 99,9-99,99% są klasyfikowane jako czyste do analizy, co oznacza, że spełniają wysokie standardy czystości wymagane do prowadzenia precyzyjnych analiz chemicznych. Takie substancje są niezbędne w laboratoriach analitycznych, gdzie dokładność wyników jest kluczowa. Przykłady zastosowania obejmują analizę substancji aktywnych w farmaceutyce, gdzie nawet niewielkie zanieczyszczenia mogą wpłynąć na skuteczność leku. Zgodnie z normami, takimi jak ISO 17025, laboratoria muszą korzystać z odczynników o określonych parametrach czystości, aby zapewnić wiarygodność i powtarzalność wyników. Odczynniki czyste do analizy są również stosowane w badaniach środowiskowych, gdzie precyzyjne pomiary są kluczowe dla oceny jakości wody czy powietrza. Wybór odpowiednich odczynników gwarantuje, że wyniki są nie tylko dokładne, ale także zgodne z regulacjami prawnymi i standardami jakości.

Pytanie 16

Jaką masę siarczanu(VI) miedzi(II)-woda(1/5) należy poddać suszeniu, aby otrzymać 300 g soli bezwodnej?

CuSO4 · 5H2O → CuSO4 + 5H2O
(MCuSO4·5H2O = 249,5 g/mol, MCuSO4 = 159,5 g/mol, MH2O = 18,0 g/mol)

A. 390,5 g
B. 469,3 g
C. 210,0 g
D. 584,1 g
Odpowiedź 469,3 g jest prawidłowa, ponieważ obliczenia opierają się na stosunku mas molowych soli bezwodnej i uwodnionej. Siarczan(VI) miedzi(II) w postaci uwodnionej (CuSO4·5H2O) zawiera cząsteczki wody, które muszą zostać usunięte podczas procesu suszenia, aby uzyskać sól bezwodną (CuSO4). Masy molowe: CuSO4 wynoszą około 159,61 g/mol, a CuSO4·5H2O to 249,68 g/mol. Stosując proporcje, można ustalić, że masa siarczanu(VI) miedzi(II)-woda, potrzebna do uzyskania 300 g soli bezwodnej, wynosi około 469,3 g. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy jest istotne w laboratoriach chemicznych, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów i soli jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników badań. Dobre praktyki laboratoryjne sugerują, aby zawsze przeprowadzać obliczenia masy przed rozpoczęciem doświadczenia, co pozwala uniknąć błędów i strat materiałowych.

Pytanie 17

Na podstawie danych zawartych w tabeli wskaż, które opakowania zawierają produkt zgodny ze specyfikacją.

WŁAŚCIWOŚCINORMA KLASY A
wg specyfikacji produktu
OPAKOWANIE
123
POSTAĆBezbarwna ciecz, bez zanieczyszczeń.
Dopuszcza się niebieskawе zabаrwienie
i obecność skrystalizowanego osadu
Bezbarwna ciecz
Zawartość ługu sodowego
(NaOH), min, % masy
46,046,546,848,0
Węglan sodu (Na₂CO₃),
nie więcej niż, % masy
0,40,30,30,2
Chlorek sodu (NaCl),
nie więcej niż, % masy
0,0200,0150,0140,011
Chloran sodu (NaClO₃),
nie więcej niż, % masy
0,0070,0060,0050,002
Siarczan sodu (Na₂SO₄),
nie więcej niż, % masy
0,0400,0380,0350,029
Zawartość żelaza (Fe₂O₃),
max, WT. PPM
15151510

A. Wszystkie.
B. Żadne.
C. Tylko 1 i 2.
D. Tylko 3.
Odpowiedź "Wszystkie" jest jak najbardziej na miejscu! Wszystkie opakowania (1, 2 i 3) spełniają normy klasy A według wymagań produktu. Zawierają bezbarwną ciecz, która przeszła testy na substancje chemiczne. To ważne, bo każde z tych opakowań mieści się w granicach określonych w normach, co znaczy, że są zgodne z wymaganiami jakościowymi. Z mojego doświadczenia, normy klasy A są kluczowe w wielu branżach, szczególnie w chemii czy farmacji, gdzie jakość i bezpieczeństwo to podstawa. Dobrze jest też pamiętać, że trzymanie się norm w pakowaniu jest mega ważne, bo złe opakowanie może zaszkodzić produktowi. Dlatego każdy, kto pracuje w produkcji, powinien znać te normy i się ich trzymać, żeby zapewnić najwyższą jakość i bezpieczeństwo produktów.

Pytanie 18

Piknometr służy do określania

A. lepkości
B. gęstości
C. wilgotności
D. rozpuszczalności
Pojęcie lepkości odnosi się do oporu, jaki ciecz stawia przy ruchu, co jest niezwiązane z pomiarem gęstości. Lepkość jest miarą „ciekłości” substancji, a nie jej gęstości, która dotyczy masy na jednostkę objętości. Zastosowanie aparatury do pomiaru lepkości, jak viskozimetry, jest zupełnie inne i nie ma bezpośredniego związku z piknometrem. W przypadku rozpuszczalności, mierzona jest zdolność substancji do rozpuszczania się w rozpuszczalniku, co również nie dotyczy gęstości. Pomiar rozpuszczalności wymaga stosowania innych metod, takich jak metoda nasycenia czy chromatografia. Podobnie wilgotność, która odnosi się do zawartości wody w danym materiale, jest mierzona przy użyciu higrometrów lub suszarek, co również nie jest związane z funkcjonalnością piknometru. Często mylnie przyjmuje się, że różne właściwości fizyczne substancji mogą być mierzone tym samym przyrządem, co prowadzi do nieporozumień. Kluczowym błędem jest utożsamianie gęstości z innymi właściwościami fizycznymi, co wymaga zrozumienia różnic między tymi parametrami oraz ich specyficznych metod pomiarowych. Właściwe stosowanie technik pomiarowych zgodnych z odpowiednimi normami jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników w badaniach laboratoryjnych.

Pytanie 19

Jakie oznaczenie znajduje się na naczyniach szklanych kalibrowanych do wlewu?

A. Ex
B. W
C. R
D. In
Oznaczenie In na naczyniach szklanych kalibrowanych na wlew wskazuje, że naczynie to jest zaprojektowane do precyzyjnego pomiaru objętości cieczy, która ma zostać wlane w jego wnętrze. W praktyce oznaczenie to oznacza, że objętość wskazana na naczyniu jest równa objętości cieczy, gdy jej poziom osiąga oznaczenie kalibracyjne. Naczynia te są szeroko stosowane w laboratoriach chemicznych, biologicznych oraz w przemyśle farmaceutycznym, gdzie dokładność pomiarów jest kluczowa. Przykładem zastosowania może być przygotowywanie roztworów o określonej stężeniu, gdzie precyzyjna objętość reagentów jest niezbędna do uzyskania powtarzalnych wyników analiz. Warto również zwrócić uwagę na standardy ISO oraz normy ASTM, które regulują wymagania dotyczące kalibracji naczyń, co zapewnia wysoką jakość i rzetelność wyników eksperymentalnych.

Pytanie 20

50 cm3 alkoholu etylowego zmieszano w kolbie miarowej z 50 cm3 wody. W wyniku zjawiska kontrakcji objętość otrzymanego roztworu wyniosła 97,5 cm3. Ile wynosi stężenie procentowe (v/v) roztworu alkoholu w wodzie po zmieszaniu i stężenie procentowe roztworu alkoholu (v/v) po uzupełnieniu kolby wodą do 100 cm3?

Stężenie procentowe (v/v) roztworu alkoholu w wodzie po zmieszaniuStężenie procentowe (v/v) roztworu alkoholu po uzupełnieniu kolby wodą do 100 cm3
A.49,2%48,0%
B.50,0%49,7%
C.51,3%,50,0%
D.53,3%50,2%

A. C.
B. A.
C. D.
D. B.
Wybór innej odpowiedzi niż C może świadczyć o niepełnym zrozumieniu zagadnienia dotyczącego stężenia procentowego roztworu. Często popełnianym błędem jest nieprawidłowe obliczenie objętości końcowej roztworu. W przypadku, gdy 50 cm³ alkoholu etylowego zmieszano z 50 cm³ wody, oczekiwanie, że objętość roztworu wyniesie 100 cm³, jest błędne. W rzeczywistości zjawisko kontrakcji sprawia, że objętość końcowa wynosi 97,5 cm³. Niezrozumienie tego zjawiska może prowadzić do fałszywych założeń, jakoby stężenie alkoholu w roztworze wynosiło 50%, co jest wynikiem mylnego przeliczenia. Ponadto, błędna interpretacja pojęcia stężenia procentowego (v/v) może skutkować pomyleniem tego wskaźnika z innymi rodzajami stężeń, takimi jak stężenie masowe. Kluczowym elementem w obliczeniach chemicznych jest uwzględnienie rzeczywistych objętości roztworów, które mogą się różnić od sumy objętości składników z powodu interakcji międzycząsteczkowych. Dlatego ważne jest, aby przed przystąpieniem do obliczeń zawsze uwzględniać zjawiska fizykochemiczne, które mogą wpływać na wyniki. Zrozumienie tych podstawowych zasad jest istotne w praktyce laboratoryjnej, by uniknąć błędów w przygotowywaniu roztworów do analiz chemicznych.

Pytanie 21

Ekstrakcję w trybie ciągłym przeprowadza się

A. w zestawie do ogrzewania
B. w rozdzielaczu z korkiem
C. w aparacie Soxhleta
D. w kolbie płaskodennej
Proces ekstrakcji w sposób ciągły odbywa się w aparacie Soxhleta, który jest standardowym urządzeniem stosowanym w chemii analitycznej oraz w laboratoriach badawczych. Działa na zasadzie cyklicznego przepływu rozpuszczalnika, który wielokrotnie przepływa przez materiał, z którego ma zostać wydobyty składnik aktywny. W aparacie Soxhleta, rozpuszczalnik jest podgrzewany do wrzenia, a jego opary skraplają się w kondensatorze, skąd spływają z powrotem do komory ekstrakcyjnej zawierającej próbkę. Ta efektywna cyrkulacja umożliwia skuteczniejsze rozpuszczanie substancji, co jest kluczowe w wielu zastosowaniach, takich jak wydobywanie olejków eterycznych, substancji czynnych z roślin czy w analizach chemicznych. Dobre praktyki w zakresie ekstrakcji obejmują także dobór odpowiedniego rozpuszczalnika oraz kontrolę temperatury, aby zminimalizować straty substancji i uzyskać wysoką czystość produktu końcowego. Ponadto, dzięki ciągłemu procesowi, możliwe jest uzyskanie większych ilości ekstraktu w krótszym czasie, co zwiększa efektywność laboratorium.

Pytanie 22

Przy transporcie próbek wody zaleca się, aby próbki były

A. schłodzone do temperatury 2 - 5°C
B. narażone na działanie światła
C. zalkalizowane
D. zakwaszone do pH < 6
Schłodzenie próbek wody do temperatury 2 - 5°C to naprawdę ważny krok, gdy transportujemy te próbki. Chodzi o to, żeby zmniejszyć wszelkie zmiany w ich składzie chemicznym i biologicznym. Niska temperatura spowalnia mikroorganizmy i różne reakcje chemiczne, które mogą zniszczyć próbki. W praktyce, według wytycznych takich organizacji jak EPA albo ISO, próbki powinny być transportowane w termosach czy chłodnicach, żeby zachować ich właściwości fizykochemiczne. Na przykład, jeśli analizujemy wodę pitną, to dobre utrzymanie temperatury jest konieczne dla dokładnych wyników badań, co jest kluczowe dla zdrowia publicznego. Dodatkowo, schłodzenie próbek pomaga też w zachowaniu ich wartości analitycznej, co jest ważne, zwłaszcza w kontekście monitorowania jakości wód w środowisku. Dlatego naprawdę trzeba trzymać się tych standardów, żeby uzyskać wiarygodne wyniki.

Pytanie 23

Reagenty o czystości na poziomie 99,999% — 99,9999% to reagenty

A. czyste do badań
B. czyste chemicznie
C. spektralnie czyste
D. czyste
Odczynniki o poziomie czystości 99,999% — 99,9999% są klasyfikowane jako spektralnie czyste, ponieważ ich wysoka czystość zapewnia minimalną ilość zanieczyszczeń, które mogą wpłynąć na wyniki analizy spektroskopowej. Spektralna czystość jest kluczowa w technikach analitycznych, takich jak spektroskopia UV-Vis, IR oraz NMR, gdzie obecność nawet śladowych zanieczyszczeń może prowadzić do zniekształcenia widm analitycznych. Przykładem zastosowania spektralnie czystych odczynników jest ich użycie w badaniach biologicznych, gdzie dokładne pomiary są niezbędne do analizy interakcji między biomolekułami. W przemyśle chemicznym i farmaceutycznym, stosowanie takich odczynników jest ściśle regulowane i zgodne z normami jakości, takimi jak ISO 17025, które wymagają wysokiej jakości i powtarzalności wyników. Zastosowanie spektralnie czystych odczynników nie tylko poprawia wiarygodność analiz, ale także pozwala na uzyskanie wyników o wysokiej precyzji, co jest kluczowe w badaniach naukowych oraz rozwoju nowych produktów.

Pytanie 24

Który sposób przechowywania próbek żywności jest niezgodny z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia?

Fragment Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie pobierania i przechowywania próbek żywności przez zakłady żywienia zbiorowego typu zamkniętego
(...)
Zakład przechowuje próbki, przez co najmniej 3 dni, licząc od chwili, kiedy cała partia została spożyta w miejscu wyłącznym właściwym do tego celu oraz w warunkach zapewniających utrzymanie temperatury +4°C lub niższej, w zależności od przechowywanego produktu.
Miejsce przechowywania próbek musi być tak zabezpieczone, aby dostęp do niego posiadał tylko kierujący zakładem lub osoba przez niego upoważniona.

A. Przechowywanie w temperaturze maksymalnej +4°C.
B. Przechowywanie w specjalnie do tego celu wyznaczonym miejscu, do którego dostęp posiada kierownik zakładu lub osoba przez niego upoważniona.
C. Przechowywanie przez maksymalnie 3 dni od czasu pobrania próbek.
D. Przechowywanie przez co najmniej 3 dni od czasu spożycia całej partii żywności.
Odpowiedź wskazująca na przechowywanie próbek przez maksymalnie 3 dni od czasu ich pobrania jest poprawna, ponieważ jest sprzeczna z przepisami zawartymi w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia. Zgodnie z tymi regulacjami, zakład ma obowiązek przechowywać próbki przez co najmniej 3 dni, liczonych od momentu spożycia całej partii żywności. Ta zasada jest istotna, aby zapewnić odpowiednią kontrolę jakości i bezpieczeństwa żywności. W praktyce oznacza to, że próbki żywności muszą być dostępne do analizy przez określony czas, co jest kluczowe w przypadku wykrycia problemów zdrowotnych związanych z danym produktem. Zastosowanie tej regulacji wspiera przejrzystość procesu zarządzania jakością oraz umożliwia przeprowadzenie niezbędnych badań, co jest zgodne z dobrymi praktykami w branży spożywczej, takimi jak HACCP (Analiza Zagrożeń i Krytyczne Punkty Kontroli). Przechowywanie w odpowiednich warunkach i przez określony czas jest niezbędne dla zachowania integralności próbek i ich przydatności do analizy.

Pytanie 25

Sączenie na gorąco powinno być użyte, aby

A. nie miało miejsca wydzielanie kryształów z roztworu
B. nie doszło do rozpuszczenia substancji obecnych w roztworze
C. doszło do rozpuszczenia substancji obecnych w roztworze
D. miało miejsce wydzielanie kryształów z roztworu
Odpowiedzi, które sugerują, że sączenie na gorąco ma na celu rozpuszczenie substancji zawartych w roztworze lub zapobieganie ich wydzielaniu w postaci kryształów, nie uwzględniają rzeczywistych zasad fizykochemicznych, które rządzą tym procesem. Sącząc na gorąco, dąży się do tego, aby zminimalizować ryzyko krystalizacji, a nie do rozpuszczania substancji. W rzeczywistości, podczas podgrzewania roztworu, substancje, które są mniej rozpuszczalne w wyższych temperaturach, mogą zacząć wytrącać się w postaci kryształów, co jest niepożądane w kontekście oczyszczania. Sącząc na gorąco, kluczowe jest również zrozumienie, że proces ten pozwala na przeprowadzenie filtracji w warunkach, które zapobiegają osadzaniu się zanieczyszczeń na dnie naczynia, co może prowadzić do błędnych wniosków analitycznych. W praktyce laboratoryjnej ignorowanie tych aspektów może prowadzić do nieefektywnego oczyszczania i uzyskiwania produktów o niższej jakości, co jest niezgodne z dobrymi praktykami w chemii analitycznej. Zrozumienie zasad działania sączenia na gorąco jest kluczowe dla prawidłowego przeprowadzania analiz chemicznych oraz procesów syntezy.

Pytanie 26

Z uwagi na bezpieczeństwo pracy, ciecze żrące powinny być podgrzewane w łaźniach

A. piaskowych
B. powietrznych
C. wodnych
D. olejowych
Ogrzewanie cieczy żrących na łaźniach piaskowych to dobra opcja, bo piasek świetnie izoluje i rozprowadza ciepło. Dzięki temu mamy stabilne warunki, co jest bardzo ważne, zwłaszcza przy substancjach, które mogą się 'dziwnie' zachowywać, gdy temperatura szybko się zmienia. W praktyce użycie łaźni piaskowych zmniejsza ryzyko przegrzewania, co jest super istotne, bo może prowadzić do różnych nieprzyjemnych sytuacji, jak dekompozycja czy toksyczne opary. Piasek nie tylko grzeje, ale i chroni operatora. W laboratoriach chemicznych oraz w różnych branżach, gdzie obsługuje się cieczy żrące, przestrzeganie zasad BHP i stosowanie odpowiednich metod ogrzewania jest kluczowe, aby zapewnić bezpieczne warunki pracy i ochronić zdrowie. To są sprawy, które powinny być zawsze na pierwszym miejscu, a dokumenty branżowe mocno to podkreślają.

Pytanie 27

Metoda oczyszczania substancji oparta na różnicach w rozpuszczalności poszczególnych składników w określonym rozpuszczalniku to

A. destylacja
B. krystalizacja
C. chromatografia
D. adsorpcja
Krystalizacja to proces oczyszczania substancji, który polega na wykorzystaniu różnic w rozpuszczalności składników w danym rozpuszczalniku. Podczas krystalizacji, gdy roztwór staje się nasycony, rozpuszczony substancja zaczyna wytrącać się w postaci kryształów. Ten proces jest szczególnie użyteczny w chemii i przemyśle farmaceutycznym, gdzie czystość substancji czynnej jest kluczowa. Przykładem może być produkcja soli kuchennej, gdzie rozpuszczona sól w wodzie jest poddawana procesowi odparowania, co prowadzi do wytrącenia się czystych kryształów soli. Krystalizacja jest zgodna z zasadami dobrej praktyki laboratoryjnej (GLP) oraz standardami czystości substancji, co czyni ją niezastąpioną metodą w analizie chemicznej i syntezach organicznych. Dzięki temu procesowi można uzyskać substancje o wysokiej czystości, co jest niezbędne w dalszych badaniach i aplikacjach przemysłowych.

Pytanie 28

Aby przygotować mianowany roztwór KMnO4, należy odważyć wysuszone Na2C2O4 o masie zbliżonej do 250 mg, z dokładnością wynoszącą 1 mg. Jaką masę powinna mieć prawidłowo przygotowana odważka?

A. 0,251 g
B. 0,025 g
C. 0,215 g
D. 2,510 g
Odważka Na2C2O4, którą przygotowałeś, powinna mieć masę około 250 mg, a dokładnie to 0,251 g. Przygotowywanie roztworów o ścisłych stężeniach wymaga naprawdę dokładnej pracy w laboratorium oraz świadomości, jakie mają masy molowe substancji. W tym przypadku Na2C2O4, czyli sól sodowa kwasu szczawiowego, ma masę molową około 90 g/mol. Dlatego 0,251 g to w przybliżeniu 2,79 mmol. Kluczowe jest, żeby podczas miareczkowania, gdzie KMnO4 działa jako czynnik utleniający, mieć taką dokładność. Gdy precyzyjnie odważysz reagenty, zwiększasz pewność i powtarzalność wyników. W laboratoriach chemicznych używa się wag analitycznych, żeby uzyskać wyniki, które odpowiadają rzeczywistości. Dzięki temu można przeprowadzać dalsze analizy chemiczne i poprawnie interpretować wyniki.

Pytanie 29

Który symbol literowy umieszczany na naczyniach miarowych wskazuje na kalibrację do "wlewu"?

A. EX
B. A
C. B
D. IN
Odpowiedź 'IN' oznacza, że to naczynie miarowe jest skalibrowane na 'wlew'. To jest naprawdę ważne, gdy chodzi o dokładne pomiary objętości cieczy. W praktyce to znaczy, że ilość cieczy, którą zobaczysz na naczyniu, odnosi się do tego, co wlewasz do środka, a nie do tego, co zostaje po opróżnieniu. Kiedy używasz naczynia z takim oznaczeniem, działasz zgodnie z normami ISO i metrologicznymi. To ma znaczenie, zwłaszcza w laboratoriach chemicznych lub medycznych, gdzie dokładne pomiary objętości są kluczowe. Używając naczyń oznaczonych jako 'IN', masz pewność, że otrzymujesz dokładną ilość płynu potrzebną do eksperymentów czy analiz. Warto też dodać, że to oznaczenie jest zwłaszcza istotne w badaniach, bo każda pomyłka w pomiarze może prowadzić do błędnych wyników.

Pytanie 30

Jakie urządzenie wykorzystuje się do pobierania próbek gazów?

A. pojemnik
B. czerpak
C. barometr
D. aspirator
Aspirator jest urządzeniem zaprojektowanym do pobierania próbek gazów w sposób kontrolowany i skuteczny. Jego działanie opiera się na zasadzie podciśnienia, które umożliwia pobieranie gazów bez narażania ich na zanieczyszczenia czy straty. W praktyce, aspiratory są wykorzystywane w laboratoriach analitycznych, przemyśle chemicznym oraz w monitorowaniu jakości powietrza. Użycie aspiratora pozwala na precyzyjne pobieranie próbek z określonych lokalizacji, co jest kluczowe w analizach, takich jak badanie emisji z kominów, czy ocena stężenia substancji szkodliwych w atmosferze. Standardy, takie jak ISO 17025, podkreślają znaczenie urządzeń do pobierania próbek w kontekście wiarygodności wyników badań. Należy również pamiętać, że aspiratory są często stosowane w połączeniu z odpowiednimi filtrami, co dodatkowo zwiększa jakość pobieranych próbek. Takie podejście zapewnia integrację metod analitycznych z procedurami zapewnienia jakości.

Pytanie 31

Odczynnik, który w specyficznych warunkach reaguje wyłącznie z danym jonem, umożliwiając tym samym jego identyfikację w mieszance, to odczynnik

A. indywidualny
B. specyficzny
C. charakterystyczny
D. selektywny
Zrozumienie różnicy między terminami używanymi w chemii analitycznej jest kluczowe, aby uniknąć nieporozumień. Wybór odpowiedzi "indywidualny" może budzić wątpliwości, gdyż sugeruje, że odczynnik działa w sposób izolowany, co nie oddaje istoty specyficzności. Odczynnik indywidualny niekoniecznie wskazuje na umiejętność wykrywania tylko jednego jonu, a może oznaczać po prostu reagowanie z jednym typem substancji, co jest niewystarczające w kontekście analityki. Selektywny odczynnik natomiast wskazuje na zdolność do reagowania z grupą jonów, a nie tylko z jednym, co prowadzi do nieprecyzyjnych wyników, ponieważ niektóre inne jony mogą również reagować, zafałszowując analizę. Odpowiedź "charakterystyczny" pozostaje w bliskim sąsiedztwie, ale nie wyraża pełnej idei dotyczącej specyficzności, jako że odnosi się do ogólnych właściwości odczynnika, bez podkreślania jego zdolności do selektywnej reakcji. Błędy te mogą wynikać z niepełnego zrozumienia terminów oraz ich zastosowania w praktyce laboratoryjnej, co jest kluczowe w kontekście analizy chemicznej. Właściwe zrozumienie, jak i kiedy stosować odczynniki specyficzne, jest niezbędne dla zapewnienia dokładności i rzetelności wyników w każdej analizie chemicznej.

Pytanie 32

Aby uzyskać roztwór AgNO3 (masa molowa AgNO3 to 169,8 g/mol) o stężeniu 0,1 mol/dm3, należy rozpuścić w wodzie destylowanej i dopełnić kolbę wodą destylowaną do zaznaczonej kreski.

A. odważyć 1,698 g AgNO3, przenieść do kolby miarowej o pojemności 100 cm3, rozpuścić w wodzie destylowanej i dopełnić kolbę wodą destylowaną do zaznaczonej kreski
B. odważyć 1,698 g AgNO3, przenieść do kolby miarowej o pojemności 1000 cm3, rozpuścić w wodzie destylowanej i dopełnić kolbę wodą destylowaną do zaznaczonej kreski
C. odważyć 169,80 g AgNO3, przenieść do kolby miarowej o pojemności 1000 cm3, rozpuścić
D. odważyć 16,98 g AgNO3, przenieść do kolby miarowej o pojemności 100 cm3, rozpuścić w wodzie destylowanej i dopełnić kolbę wodą destylowaną do zaznaczonej kreski

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź jest poprawna, ponieważ przygotowanie roztworu o stężeniu 0,1 mol/dm³ wymaga precyzyjnego odmierzania substancji chemicznych. Aby uzyskać roztwór o pojemności 100 cm³ i stężeniu 0,1 mol/dm³, należy obliczyć ilość AgNO₃ potrzebną do przygotowania takiego roztworu. Masa molowa AgNO₃ wynosi 169,8 g/mol, więc dla 0,1 mol/dm³ w 100 cm³ (0,1 dm³) potrzeba 0,01 mola tej substancji. Zatem 0,01 mola x 169,8 g/mol daje 1,698 g AgNO₃. Przeniesienie odważonej ilości do kolby miarowej o pojemności 100 cm³ i rozpuszczenie w wodzie destylowanej oraz uzupełnienie do kreski zapewnia, że otrzymujemy dokładnie przygotowany roztwór o wymaganym stężeniu. Tego rodzaju praktyka jest zgodna z najlepszymi praktykami w laboratoriach chemicznych, gdzie precyzja i dokładność są kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników analitycznych.

Pytanie 33

Na ilustracji oznaczono numery 1 i 4:

A. 1 - chłodnicę zwrotną, 4 - kolbę destylacyjną
B. 1 - kolbę destylacyjną, 4 - ekstraktor
C. 1 - ekstraktor, 4 - chłodnicę zwrotną
D. 1 - kolbę destylacyjną, 4 - chłodnicę zwrotną
Wskazane odpowiedzi zawierają wiele nieporozumień dotyczących funkcji poszczególnych elementów aparatury chemicznej. Ekstraktor, który został wymieniony w niektórych z odpowiedzi, jest urządzeniem służącym do wydobywania substancji czynnych z materiału stałego lub cieczy, ale nie jest używany w kontekście destylacji. W praktyce, pomylenie ekstraktora z kolbą destylacyjną prowadzi do błędnych wniosków na temat procesu separacji, gdyż każdy z tych sprzętów ma odmienny cel i zastosowanie. Ekstrakcja polega na fizycznym wydobywaniu substancji, podczas gdy destylacja opiera się na różnicy temperatur wrzenia. Kolejnym błędem jest mylenie chłodnicy zwrotnej z kolbą destylacyjną. Chłodnica zwrotna jest elementem, który pełni rolę kondensatora, a nie zbiornika reakcji. Jej funkcją jest schładzanie par, co pozwala na ich skroplenie. Zrozumienie właściwych ról tych urządzeń jest kluczowe dla poprawnego przeprowadzenia procesów chemicznych. Typowe błędy myślowe prowadzące do takich niepoprawnych wniosków mogą wynikać z braku znajomości podstawowych zasad chemii oraz ze słabego zrozumienia, jak różne urządzenia funkcjonują w układach laboratoryjnych i przemysłowych. Przykłady zastosowania tych technik mogą obejmować przemysł farmaceutyczny, gdzie precyzyjna separacja drogich substancji czynnych jest kluczowa dla sukcesu produkcji, co potwierdza znaczenie znajomości tych narzędzi w zawodach związanych z chemią.

Pytanie 34

W tabeli zestawiono objętości molowe czterech gazów odmierzone w warunkach normalnych.
Dla którego spośród wymienionych w tabeli gazów objętość molowa najbardziej odchyla się od wartości obliczonej dla gazu doskonałego?

GazSO2CHCl3(para)O3NH3
Objętość molowa (dm3/mol)21,8922,6021,622,08

A. Tlenku siarki(IV).
B. Ozonu.
C. Amoniaku.
D. Chloroformu.
Ozon (O3) ma objętość molową, która w warunkach normalnych odchyla się od wartości teoretycznej, typowej dla gazu doskonałego, bardziej niż pozostałe gazy wymienione w pytaniu. Dla gazów doskonałych zakłada się, że ich cząsteczki nie oddziałują ze sobą oraz że zajmują objętość zero, co nie ma miejsca w rzeczywistości. Ozon, ze względu na swoją strukturę i bardziej złożoną budowę cząsteczkową, wykazuje znaczące interakcje między cząsteczkami, co prowadzi do odchyleń od wzorów gazu doskonałego. W praktyce, szczególnie w chemii atmosferycznej, zrozumienie tych odchyleń ma kluczowe znaczenie dla modelowania reakcji chemicznych i procesów, takich jak fotochemiczne zachowanie ozonu w atmosferze. Wiedza ta jest niezbędna dla naukowców i inżynierów zajmujących się ochroną środowiska, ponieważ ozon jest zarówno gazem o działaniu prozdrowotnym w górnych warstwach atmosfery, jak i zanieczyszczeniem w niższych warstwach, co sprawia, że jego analiza jest kluczowa dla oceny jakości powietrza i skutków zdrowotnych. Dodatkowo, znajomość objętości molowej ozonu ma zastosowanie w wielu dziedzinach, w tym w meteorologii i farmakologii, gdzie precyzyjne pomiary gazów są kluczowe dla skutecznych interwencji oraz badań.

Pytanie 35

Reagenty o najwyższej czystości to reagenty

A. spektralnie czyste.
B. czyste do badań.
C. czyste.
D. chemicznie czyste.
Odpowiedź "spektralnie czyste" jest uznawana za właściwą, ponieważ odnosi się do odczynnika, który został oczyszczony w takim stopniu, że jego czystość jest wystarczająca do zastosowań w spektroskopii oraz innych czułych analizach chemicznych. W praktyce oznacza to, że odczynniki te mają bardzo niskie stężenia zanieczyszczeń, co jest kluczowe dla uzyskania dokładnych i powtarzalnych wyników w badaniach. W laboratoriach analitycznych i badawczych, gdzie precyzja wyników jest niezbędna, stosuje się odczynniki spektralnie czyste, aby uniknąć wpływu niepożądanych substancji na reakcje chemiczne lub pomiary. Przykładem może być analiza chromatograficzna, gdzie obecność zanieczyszczeń może prowadzić do fałszywych wyników. W standardach ISO oraz w pracach dotyczących analizy chemicznej, podkreśla się wagę używania odczynników o specjalistycznej czystości, co stanowi najlepszą praktykę w laboratoriach zajmujących się badaniami jakości oraz badaniami ilościowymi substancji chemicznych.

Pytanie 36

Jakim rozpuszczalnikiem o niskiej temperaturze wrzenia wykorzystuje się do suszenia szkła laboratoryjnego?

A. kwas siarkowy(VI)
B. woda amoniakalna
C. alkohol etylowy
D. roztwór węglanu wapnia
Kwas siarkowy(VI) jest silnym kwasem, który nie jest odpowiedni jako rozpuszczalnik do suszenia szkła laboratoryjnego. Jego agresywne właściwości chemiczne mogą prowadzić do uszkodzenia szkła, a także stanowią zagrożenie dla zdrowia i bezpieczeństwa użytkowników. Woda amoniakalna, chociaż może być używana w niektórych procesach laboratoryjnych, również nie jest zalecanym rozpuszczalnikiem do suszenia szkła. Składa się z wody z amoniakiem, co sprawia, że jest substancją żrącą, a jej stosowanie wymaga szczególnej ostrożności. Roztwór węglanu wapnia nie ma właściwości rozpuszczalnika i jest stosowany głównie w innych procesach chemicznych, takich jak neutralizacja kwasów, a nie do suszenia szkła. Typowe błędy myślowe mogą wynikać z mylenia funkcji różnych substancji w laboratoriach. Użytkownicy często nie rozumieją, że nie wszystkie substancje chemiczne o silnych właściwościach mogą być stosowane w procesach, które nie są ich przeznaczeniem. Kluczowe jest stosowanie substancji zgodnych z ich właściwościami fizykochemicznymi oraz znajomość ich zastosowań w kontekście wytycznych dotyczących bezpieczeństwa i efektywności w laboratoriach. Właściwy wybór rozpuszczalnika jest fundamentem uzyskiwania dokładnych i powtarzalnych wyników w badaniach laboratoryjnych.

Pytanie 37

Naczynia miarowe kalibrowane "na wlew" mają oznaczenie w postaci symbolu

A. In
B. Ex
C. B
D. A
Naczynia miarowe kalibrowane "na wlew" oznaczone symbolem "In" są przeznaczone do pomiaru objętości cieczy, które pozostają w naczyniu po ich napełnieniu. Oznaczenie to wskazuje, że naczynie powinno być uzupełnione do wyznaczonego poziomu, a dokładność pomiaru zależy od właściwego zastosowania naczynia. W praktyce, naczynia te są używane w laboratoriach do precyzyjnego odmierzania reagentów, gdzie ważne jest, aby cała objętość została wykorzystana w procesie chemicznym. Warto zauważyć, że zgodnie z normami ISO oraz wymaganiami dotyczącymi jakości w laboratoriach, stosowanie naczyń miarowych kalibrowanych „na wlew” pozwala na uzyskanie wiarygodnych wyników pomiarów. Używając naczyń oznaczonych symbolem „In”, laboranci mogą zminimalizować błędy związane z pozostałością cieczy, co jest istotne w kontekście analizy danych i powtarzalności badań.

Pytanie 38

Proces wydobywania składnika z cieczy lub ciała stałego w mieszance wieloskładnikowej poprzez jego rozpuszczenie w odpowiednim rozpuszczalniku to

A. ekstrakcja
B. saturacja
C. dekantacja
D. destylacja

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Ekstrakcja to proces inżynierii chemicznej, który polega na wydobywaniu jednego lub więcej składników z mieszaniny za pomocą odpowiedniego rozpuszczalnika. Kluczowym aspektem ekstrakcji jest wybór właściwego rozpuszczalnika, który powinien selektywnie rozpuszczać substancje pożądane, pozostawiając inne składniki nietknięte. Przykładowo, w przemyśle farmaceutycznym wykorzystuje się ekstrakcję do oddzielania aktywnych składników z roślin, co pozwala na produkcję leków. W branży spożywczej ekstrakcja jest stosowana do uzyskiwania olejków eterycznych z roślin, co znajduje zastosowanie w aromaterapii i produkcji żywności. Dobór rozpuszczalnika może być determinowany przez takie czynniki jak rozpuszczalność składników, pH oraz temperatura. Dobre praktyki w ekstrakcji obejmują także optymalizację warunków procesu, co może znacząco zwiększyć wydajność i jakość uzyskiwanych produktów. W standardach branżowych, takich jak ISO 9001, podkreśla się znaczenie kontrolowania procesów, aby zapewnić ich efektywność i zgodność z wymaganiami jakościowymi.

Pytanie 39

Próbka pobrana z próbki ogólnej, która odzwierciedla cechy partii produktu, określa się jako próbka

A. pierwotna laboratoryjna
B. średnia laboratoryjna
C. wtórna
D. jednostkowa

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź 'średnia laboratoryjna' jest poprawna, ponieważ odnosi się do próbki, która jest reprezentatywna dla większej partii produktu. W kontekście badań laboratoryjnych, średnia laboratoryjna to zestaw próbek, które zostały pobrane z partii, a następnie połączone w celu uzyskania jednego, reprezentatywnego wyniku. Tego typu próbki są kluczowe w zapewnieniu, że wyniki analizy będą miały zastosowanie do całej partii, a nie tylko do pojedynczego elementu. Przykładowo, w przemyśle spożywczym, podczas badania jakości produktu, laboratoryjna średnia może dostarczyć informacji na temat ogólnych właściwości partii, takich jak zawartość substancji odżywczych czy obecność zanieczyszczeń. Używanie średnich laboratoryjnych jest zgodne z normami takimi jak ISO 17025, które określają wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych oraz poprawności i wiarygodności wyników. W praktyce, stosowanie średnich laboratoryjnych pozwala na lepsze zrozumienie i kontrolę procesów produkcyjnych oraz zwiększa pewność co do jakości finalnych produktów.

Pytanie 40

Materiały wykorzystywane w laboratoriach, mogące prowadzić do powstawania mieszanin wybuchowych, powinny być przechowywane

A. w izolowanych pomieszczeniach magazynów ogólnych
B. na otwartym powietrzu pod dachem
C. w różnych punktach laboratorium
D. w specjalnie wydzielonych piwnicach murowanych

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Materiały stosowane w laboratoriach, które mogą tworzyć mieszaniny wybuchowe, należy przechowywać w izolowanych pomieszczeniach magazynów ogólnych ze względu na ryzyko ich niekontrolowanej reakcji, co może prowadzić do poważnych zagrożeń dla zdrowia i bezpieczeństwa. Izolacja pomieszczeń magazynowych pozwala na ograniczenie rozprzestrzeniania się ewentualnych wybuchów oraz na skuteczne zarządzanie wentylacją i monitoringiem. Przykładem mogą być laboratoria chemiczne, gdzie substancje takie jak rozpuszczalniki organiczne, materiały łatwopalne czy reagenty chemiczne muszą być przechowywane w wyspecjalizowanych pomieszczeniach, które są zgodne z przepisami BHP oraz normami takimi jak NFPA (National Fire Protection Association) czy OSHA (Occupational Safety and Health Administration). Dobre praktyki obejmują również regularne kontrole i audyty stanu magazynów, co pozwala na wczesne wykrywanie potencjalnych zagrożeń oraz zapewnienie odpowiednich środków ochrony, takich jak gaśnice i systemy alarmowe.