Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik analityk
Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
Data rozpoczęcia: 27 kwietnia 2025 20:00
Data zakończenia: 27 kwietnia 2025 20:17

Egzamin zdany!

Wynik: 36/40 punktów (90,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

50 cm³ alkoholu etylowego zmieszano w kolbie miarowej z 50 cm³ wody. W wyniku zjawiska kontrakcji objętość otrzymanego roztworu wyniosła 97,5 cm³. Ile wynosi stężenie procentowe (v/v) roztworu alkoholu w wodzie po zmieszaniu i stężenie procentowe roztworu alkoholu (v/v) po uzupełnieniu kolby wodą do 100 cm³?

	Stężenie procentowe (v/v) roztworu alkoholu w wodzie po zmieszaniu	Stężenie procentowe (v/v) roztworu alkoholu po uzupełnieniu kolby wodą do 100 cm³
A.	49,2%	48,0%
B.	50,0%	49,7%
C.	51,3%,	50,0%
D.	53,3%	50,2%

A. D.

B. A.

C. C.

D. B.

Odpowiedź C jest poprawna, ponieważ stężenie procentowe (v/v) roztworu alkoholu w wodzie po zmieszaniu wynosi około 51,3%. Obliczamy to, dzieląc objętość alkoholu (50 cm³) przez objętość roztworu po zmieszaniu (97,5 cm³) i mnożąc przez 100%, co daje: (50 cm³ / 97,5 cm³) * 100% ≈ 51,3%. Następnie, gdy uzupełnimy kolbę wodą do 100 cm³, całkowita objętość roztworu będzie wynosić 100 cm³, a objętość alkoholu pozostanie taka sama (50 cm³), co prowadzi do stężenia: (50 cm³ / 100 cm³) * 100% = 50%. Rozumienie tych obliczeń jest kluczowe w chemii, zwłaszcza w kontekście przygotowywania roztworów, gdzie precyzyjne stężenia są istotne w laboratoriach analitycznych, farmaceutycznych oraz w przemyśle chemicznym. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest przygotowanie roztworów do badań laboratoryjnych, gdzie dokładność i powtarzalność stężeń mają kluczowe znaczenie dla uzyskania wiarygodnych wyników.

Pytanie 2

Intensywna reakcja z FeCl3 jest wykorzystywana do identyfikacji

A. aldehydów

B. amin

C. fenoli

D. alkenów

Barwna reakcja z chlorkiem żelaza(III) jest dobrze znanym testem stosowanym do wykrywania fenoli, które wykazują zdolność do tworzenia kompleksów z tym związkiem. Fenole posiadają grupę hydroksylową (-OH) połączoną z pierścieniem aromatycznym, co umożliwia im reagowanie z chlorkiem żelaza(III), prowadząc do powstania charakterystycznego zabarwienia, zazwyczaj fioletowego lub purpurowego. Przykładem zastosowania tej reakcji w laboratoriach chemicznych jest analiza składu substancji organicznych, gdzie obecność fenoli może wskazywać na zanieczyszczenia lub naturalne składniki aktywne. Test ten jest często wykorzystywany w przemyśle kosmetycznym oraz farmaceutycznym, gdzie fenole mogą pełnić rolę konserwantów lub substancji czynnych. Zastosowanie tej metody jest zgodne z normami laboratoryjnymi, które zalecają stosowanie reakcji z chlorkiem żelaza(III) jako jednego z podstawowych sposobów na identyfikację związków fenolowych, co jest uznawane za dobrą praktykę w chemii analitycznej.

Pytanie 3

W tabeli zamieszczono temperatury wrzenia niektórych składników powietrza. Na podstawie tych danych podaj, który ze składników oddestyluje jako ostatni.

Temperatura wrzenia °C	Składniki
-245,9	Neon
-182,96	Tlen
-195,8	Azot
-185,7	Argon

A. Azot.

B. Argon.

C. Tlen.

D. Neon.

Tlen to składnik powietrza, który wrze w -182,96°C. W destylacji chodzi o to, żeby oddzielić różne składniki mieszanki na podstawie ich temperatur wrzenia. Kiedy destylujemy powietrze, najpierw oddzielają się te składniki, które mają niższe temperatury wrzenia. Tlen, mający najwyższą temperaturę w porównaniu z pozostałymi substancjami, będzie się wydobywał jako ostatni. Moim zdaniem, zrozumienie tego procesu jest naprawdę ważne, zwłaszcza w takich dziedzinach jak inżynieria chemiczna. Na przykład, w przemyśle gazowym, czysty tlen z powietrza uzyskuje się właśnie przez destylację frakcyjną. To pokazuje, jak praktyczna jest ta wiedza. Warto też pamiętać, że różne metody separacji gazów opierają się na różnych właściwościach fizycznych, jak różnice w temperaturach wrzenia. Takie poznanie na pewno się przyda inżynierom w ich pracy.

Pytanie 4

Wskaź sprzęt konieczny do przeprowadzenia miareczkowania?

A. Pipeta, kolba stożkowa, lejek, statyw

B. Biureta, kolba stożkowa, kolba miarowa, statyw

C. Biureta, kolba stożkowa, lejek do biurety, statyw

D. Biureta, kolba miarowa, lejek do biurety, statyw

Wybrana odpowiedź jest poprawna, ponieważ miareczkowanie to technika analityczna, która wymaga precyzyjnego pomiaru objętości roztworu reagentu. Biureta jest kluczowym narzędziem, które pozwala na dokładne dozowanie cieczy, co jest niezbędne do uzyskania precyzyjnych wyników. Kolba stożkowa, w której zazwyczaj odbywa się miareczkowanie, umożliwia łatwe mieszanie roztworów oraz ich obserwację. Lejek do biurety jest istotny, ponieważ umożliwia bezpieczne i precyzyjne napełnianie biurety bez ryzyka rozlania reagentu. Statyw natomiast stabilizuje biuretę, co jest ważne dla bezpieczeństwa i dokładności pomiarów. W praktyce, aby miareczkowanie było skuteczne, należy stosować również odpowiednie techniki pipetowania i mieszania, aby zapewnić jednolite stężenie roztworu oraz uzyskać wiarygodne wyniki analizy. Te komponenty są zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, które podkreślają znaczenie precyzji i poprawności technik analitycznych.

Pytanie 5

Metodą, która nie umożliwia przeniesienia składników próbki do roztworu, jest

A. liofilizacja

B. stapianie

C. roztwarzanie

D. mineralizacja

Liofilizacja to dość ciekawy proces. W skrócie, to suszenie przez sublimację, czyli woda z lodu od razu przechodzi w parę bez przechodzenia przez płynny stan. To ważne w labie, bo kiedy analizujemy próbki chemiczne, składniki muszą być dobrze rozpuszczone w odpowiednich rozpuszczalnikach, żeby wyniki były dokładne. Liofilizacja nie robi roztworu, a jedynie suszy materiał, więc nie nadaje się do przygotowania próbek do analizy. A tak na marginesie, liofilizacja jest popularna w przemyśle farmaceutycznym i spożywczym, gdzie ważne jest, żeby zachować właściwości produktów. Lepiej sprawdzają się inne metody, jak roztwarzanie, które są zgodne z normalnymi procedurami analitycznymi i zapewniają precyzyjne wyniki.

Pytanie 6

Jaką masę wodorotlenku potasu trzeba odważyć, żeby przygotować 500 cm3 roztworu o stężeniu 0,02 mola? Masy molowe poszczególnych pierwiastków wynoszą: potas K - 39 g/mol, tlen O - 16 g/mol, wodór H - 1 g/mol?

A. 0,28 g

B. 0,56 g

C. 5,60 g

D. 56,00 g

Aby obliczyć, ile gramów wodorotlenku potasu (KOH) należy odważyć do przygotowania 500 cm³ 0,02-molowego roztworu, należy zastosować wzór na obliczenie masy substancji w roztworze: m = C × V × M, gdzie m to masa w gramach, C to stężenie molowe, V to objętość roztworu w litrach, a M to masa molowa substancji. Masa molowa KOH wynosi: 39 g/mol (K) + 16 g/mol (O) + 1 g/mol (H) = 56 g/mol. Podstawiając dane do wzoru, otrzymujemy: m = 0,02 mol/L × 0,5 L × 56 g/mol = 0,56 g. W praktyce, precyzyjne odważenie substancji chemicznych jest kluczowe w laboratoriach, aby uzyskać odpowiednie stężenie roztworu, co jest istotne w wielu procesach chemicznych, takich jak syntezy, analizach chemicznych czy w badaniach naukowych.

Pytanie 7

Instrukcja dotycząca przygotowania wzorcowego roztworu NaCl
0,8242 g NaCl, które wcześniej wysuszono w temperaturze 140 °C do stałej masy, należy rozpuścić w kolbie miarowej o pojemności 1 dm³ w wodzie podwójnie destylowanej, a następnie uzupełnić do kreski tym samym rodzajem wody.
Z treści instrukcji wynika, że odpowiednio skompletowany sprzęt wymagany do sporządzenia wzorcowego roztworu NaCl, oprócz naczynia wagowego, powinien zawierać

A. wagę laboratoryjną o precyzji ważenia 0,001 g oraz kolbę miarową o pojemności 100 cm3

B. wagę laboratoryjną o precyzji ważenia 0,001 g oraz kolbę miarową o pojemności 1000 cm3

C. wagę analityczną o precyzji ważenia 0,0001 g oraz kolbę miarową o pojemności 1000 cm3

D. wagę analityczną o precyzji ważenia 0,0001 g oraz kolbę miarową o pojemności 100 cm3

Wybrana odpowiedź jest prawidłowa, ponieważ do przygotowania wzorcowego roztworu NaCl w kolbie miarowej o pojemności 1 dm³ konieczne jest użycie wagi analitycznej o dokładności 0,0001 g oraz kolby miarowej o pojemności 1000 cm³. Waga analityczna umożliwia precyzyjne ważenie masy NaCl, co jest kluczowe w analizach chemicznych, aby uzyskać roztwór o dokładnej koncentracji. NaCl musi być dokładnie odważony, aby zapewnić, że przygotowany roztwór będzie zgodny z wymaganiami jakościowymi, ponieważ nawet niewielkie odchylenia od właściwej masy mogą prowadzić do błędów w dalszych analizach, takich jak miareczkowanie. Kolba miarowa o pojemności 1000 cm³ jest odpowiednia, ponieważ pozwala na rozpuszczenie całej masy NaCl w określonej objętości wody, co umożliwia uzyskanie jednorodnego roztworu. Tego typu procedury są standardem w laboratoriach chemicznych, co podkreśla znaczenie zachowania dokładności oraz precyzji w analizach chemicznych i bioanalitycznych, a także w pracach badawczych.

Pytanie 8

Jakie procesy towarzyszy efekt egzotermiczny?

A. rozpuszczanie azotanu(V) amonu w wodzie

B. rozcieńczanie stężonego roztworu tiosiarczanu(VI) sodu

C. rozpuszczanie jodku potasu w wodzie

D. rozcieńczanie stężonego roztworu kwasu siarkowego(VI)

Rozcieńczanie stężonego roztworu kwasu siarkowego(VI) to całkiem ciekawy proces. Robi się to w sposób egzotermiczny, co w praktyce oznacza, że wydziela się sporo ciepła. Jak się doda kwas do wody, to następuje silna reakcja, przez co temperatura roztworu może znacząco wzrosnąć. Dlatego zawsze warto pamiętać, żeby najpierw wrzucić kwas do wody, a nie odwrotnie – to może uratować nas przed nieprzyjemnymi oparzeniami i innymi niebezpieczeństwami. No i nie zapominaj o środkach ochrony osobistej – lepiej być przezornym, niż później żałować. Ta wiedza, moim zdaniem, jest kluczowa nie tylko w laboratoriach, ale i w różnych procesach przemysłowych. Gdy nie przestrzegamy zasad bezpieczeństwa, konsekwencje mogą być naprawdę poważne. Rozumienie, jak działają reakcje egzotermiczne, jest też ważne, szczególnie jeśli chodzi o projektowanie systemów chłodzenia w przemyśle chemicznym czy farmaceutycznym, bo kontrola temperatury ma tu ogromne znaczenie dla jakości produktów.

Pytanie 9

Który z wymienionych roztworów NaOH, o określonych stężeniach, nie jest roztworem mianowanym?

A. ściśle 0,2 mol/dm3

B. 0,100 mol/dm3

C. 0,200 mol/dm3

D. około 0,2 mol/dm3

Odpowiedź 'około 0,2 mol/dm3' jest prawidłowa, ponieważ nie spełnia kryteriów roztworu mianowanego. Roztwory mianowane charakteryzują się ściśle zdefiniowanym stężeniem, co oznacza, że ich stężenie powinno być określone z maksymalną precyzją. Roztwór mianowany NaOH o stężeniu dokładnie 0,200 mol/dm3 czy ściśle 0,2 mol/dm3 to przykłady roztworów, które są dokładnie przygotowane i spełniają standardy laboratoryjne. Roztwory te są kluczowe w analizach chemicznych, gdzie precyzyjne pomiary stężenia są niezbędne do uzyskania wiarygodnych wyników. W praktyce, na przykład w titracji, gdzie oblicza się ilość substancji reagującej, zastosowanie roztworu mianowanego pozwala na dokładne obliczenie stężenia substancji analizowanej, co jest podstawą wielu procedur analitycznych. Warto zatem zwracać uwagę na precyzję w przygotowywaniu roztworów, aby zapewnić ich wiarygodność i powtarzalność wyników.

Pytanie 10

W wyniku rozkładu 100 g węglanu wapnia, otrzymano 25 g tlenku wapnia. Wydajność procentowa reakcji wynosi

M_CaCO₃ = 100g / mol

M_CaO = 56g / mol

A. 44,6%

B. 100%

C. 4,4%

D. 56,0%

Wydajność procentowa reakcji chemicznych jest kluczowym wskaźnikiem efektywności procesów chemicznych. W omawianym przypadku, mając 100 g węglanu wapnia (CaCO3), teoretyczna masa tlenku wapnia (CaO), który można uzyskać w wyniku rozkładu, wynosi 56 g. Otrzymana masa 25 g tlenku wapnia pozwala na obliczenie wydajności procentowej, stosując wzór: (rzeczywista masa / teoretyczna masa) * 100%. Obliczenia prowadzą do wartości 44,6%, co wskazuje na to, że tylko część teoretycznej ilości produktu została uzyskana w rzeczywistej reakcji. Taka sytuacja może być efektem różnych czynników, w tym niepełnego rozkładu, strat materiałowych podczas procesu, czy też niewłaściwych warunków reakcji. W praktyce, zrozumienie i obliczanie wydajności reakcji chemicznych jest niezbędne w przemyśle chemicznym i farmaceutycznym, gdzie optymalizacja procesów jest kluczowa dla efektywności kosztowej i jakości produktów. Utrzymywanie wysokiej wydajności jest również zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju, co jest istotne w nowoczesnych procesach produkcyjnych.

Pytanie 11

Jednym z sposobów oddzielania jednorodnych mieszanin jest

A. dekantacja

B. filtracja

C. destylacja

D. sedymentacja

Destylacja to naprawdę ważna metoda, jeśli chodzi o rozdzielanie mieszanin jednorodnych. Działa to tak, że różne składniki mają różne temperatury wrzenia. Fajnie sprawdza się to szczególnie w cieczy, gdzie te różnice są wyraźne. W praktyce, destylacja ma wiele zastosowań, zwłaszcza w przemyśle chemicznym, petrochemicznym i farmaceutycznym. Na przykład, podczas produkcji etanolu z fermentacji, destylacja pomaga oddzielić alkohol od wody i innych substancji. W branży chemicznej korzysta się z niej do oczyszczania rozpuszczalników, a w przemyśle naftowym do separacji różnych frakcji ropy naftowej. Metoda destylacji frakcyjnej jest super, bo pozwala skupić się na skutecznym rozdzielaniu skomplikowanych mieszanin na poszczególne składniki. To wszystko jest zgodne z normami przemysłowymi, które wymagają, żeby produkty końcowe były czyste i żeby proces był jak najbardziej efektywny.

Pytanie 12

Aby ustalić miano roztworu wodnego NaOH, należy zastosować

A. naważkę kwasu benzenokarboksylowego

B. odmierzoną porcję roztworu kwasu octowego

C. naważkę kwasu mrówkowego

D. odmierzoną ilość kwasu azotowego(V)

Użycie naważki kwasu benzenokarboksylowego do przygotowywania miana roztworu wodnego wodorotlenku sodu jest właściwe z kilku istotnych powodów. Kwas benzenokarboksylowy jest znanym kwasem organicznym, którego właściwości chemiczne umożliwiają precyzyjne ustalanie stężenia zasady w roztworze. Przygotowanie roztworu wzorcowego polega na rozpuszczeniu dokładnie znanej masy substancji w wodzie, co pozwala na osiągnięcie pożądanej koncentracji. W praktyce laboratoryjnej, stosowanie substancji o dobrze znanym i stabilnym stężeniu, takich jak kwas benzenokarboksylowy, jest standardem, który zapewnia powtarzalność wyników oraz dokładność analizy. Dodatkowo, przy pomocy tego kwasu można przeprowadzać miareczkowanie, co jest kluczowe w procesach analitycznych oraz badaniach jakościowych. Tego rodzaju praktyki są zgodne z zasadami metrologii chemicznej, która kładzie nacisk na precyzyjne pomiary i standaryzację procesów.

Pytanie 13

Proces oddzielania składników jednorodnej mieszaniny, polegający na eliminacji jednego lub większej ilości składników z roztworu lub substancji stałej przy użyciu odpowiednio wybranego rozpuszczalnika, to

A. rektyfikacja

B. ekstrakcja

C. adsorpcja

D. destylacja

Ekstrakcja to taki proces, w którym oddzielamy składniki z jednorodnej mieszaniny, używając rozpuszczalnika, który potrafi rozpuścić jeden lub więcej z tych składników. To ma dość szerokie zastosowanie w różnych dziedzinach, jak chemia, farmacja czy przemysł spożywczy. Na przykład, kiedy produkuje się olejki eteryczne, ekstrakcja jest super ważna, żeby uzyskać czyste związki zapachowe z roślin. W laboratoriach chemicznych wykorzystuje się ekstrakcję faz ciekłych, żeby oczyścić różne związki chemiczne z mieszanin, a w analizach środowiskowych też się korzysta z ekstrakcji, żeby wyciągnąć zanieczyszczenia z próbek wód czy gleb. Ekstrakcja jest zgodna z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, co znaczy, że zaleca się używanie odpowiednich rozpuszczalników i ciekawie też dostosowywać warunki temperaturowe oraz ciśnieniowe, żeby uzyskać jak najlepsze wyniki i nie tracić składników. Warto dodać, że ekstrakcja może być przeprowadzana w różnych skalach - od małych eksperymentów w laboratoriach po duże procesy przemysłowe, co czyni ją naprawdę wszechstronnym narzędziem.

Pytanie 14

Oddzielanie płynnej mieszaniny wieloskładnikowej poprzez odparowanie, a następnie skraplanie jej komponentów, to proces

A. destylacji

B. filtracji

C. koagulacji

D. krystalizacji

Destylacja to proces, który polega na rozdzielaniu składników cieczy poprzez ich odparowanie i następne skroplenie. Jest to technika szeroko stosowana w różnych gałęziach przemysłu, takich jak petrochemia, przemysł spożywczy, a także w laboratoriach chemicznych. Przykładem zastosowania destylacji w przemyśle jest produkcja alkoholi, gdzie poprzez destylację fermentowanych surowców uzyskuje się wysokoprocentowe napoje. Proces destylacji wykorzystuje różnice w temperaturach wrzenia poszczególnych składników, co pozwala na ich selektywne odparowanie i kondensację. W praktyce, w destylacji frakcyjnej, stosuje się kolumny destylacyjne, które umożliwiają wielokrotne skraplanie i odparowywanie, co zwiększa efektywność rozdziału. Warto również znać standardy takie jak ASTM D86, które określają metody przeprowadzania destylacji w przemyśle naftowym, gwarantując wysoką jakość oraz powtarzalność procesów.

Pytanie 15

Stosunek masowy miedzi do siarki w siarczku miedzi(I) wynosi

¹⁶S
Siarka
32

²⁹Cu
Miedź
63,55

A. 4:1

B. 1:1

C. 2:1

D. 3:1

Zrozumienie, jak obliczać stosunek masowy miedzi do siarki w Cu2S, jest naprawdę ważne. Często ludzie myślą, że ten stosunek wynosi 1:1 lub 2:1, bo nie rozumieją dobrze, jak to działa. Wybierając odpowiedź 1:1, zakładają, że miedź i siarka są w równych ilościach, co nie jest prawdą. Z kolei 2:1 też jest mylące, bo nie bierze pod uwagę masy molowej miedzi, a tylko liczbę atomów. Myślenie, że ilość atomów równa się masie, to częsty błąd, który prowadzi do nieporozumień. Odpowiedź 3:1 również nie jest poprawna, bo wynika z błędnego przyporządkowania mas do atomów. Ważne, żeby nauczyć się, że stosunek masowy opiera się na masas molowych, a nie tylko na liczbie atomów. To naprawdę kluczowe w nauce chemii, żeby dobrze to rozumieć i zwracać uwagę na szczegóły.

Pytanie 16

Aby przyspieszyć reakcję, należy zwiększyć stężenie substratów

A. zwiększyć, a temperaturę zmniejszyć

B. zwiększyć, a temperaturę podnieść

C. zmniejszyć, a temperaturę obniżyć

D. zmniejszyć, a temperaturę podnieść

W odpowiedziach, gdzie sugerujesz zmniejszenie stężenia substratów lub obniżenie temperatury, nie bierzesz pod uwagę podstawowych zasad chemii. Zmniejszając stężenie, zmniejszasz liczbę cząsteczek do reakcji, co mocno obniża szanse na zderzenie. W zasadzie, im wyższe stężenie reagentów, tym lepsza szybkość reakcji, według prawa zachowania masy. Obniżenie temperatury też działa na niekorzyść, bo zmniejsza energię kinetyczną cząsteczek, co spowalnia reakcje. To szczególnie widać w reakcjach enzymatycznych, gdzie enzymy najlepiej działają w określonych temperaturach. Nieodpowiednie zarządzanie temperaturą i stężeniem może wyjść nam bokiem w przemyśle, bo zwiększa koszty produkcji i wpływa na jakość końcowego produktu. W sumie, rozumienie optymalizacji warunków reakcji to kluczowa sprawa w projektowaniu tych reakcji chemicznych.

Pytanie 17

Które równanie przedstawia reakcję otrzymywania mydła?

CH₃COOH + NaOH →CH₃COONa + H₂O

2 CH₃COOH + Na₂O →2 CH₃COONa + H₂O

2 C₂H₅COOH + 2 Na →2 C₂H₅COONa + H₂↑

C₁₇H₃₅COOH + NaOH →C₁₇H₃₅COONa + H₂O

A. 2 CH3COOH + Na2O → 2 CH3COONa + H2O

B. CH3COOH + NaOH → CH3COONa + H2O

C. C17H35COOH + NaOH → C17H35COONa + H2O

D. 2 C2H5COOH + 2 Na → 2 C2H5COONa + H2↑

No, ta reakcja, którą podałeś, to super przykład zmydlania, a więc procesu, w którym kwasy tłuszczowe reagują z zasadami, w tym przypadku z wodorotlenkiem sodu. Z tego powodu powstaje sól kwasu tłuszczowego, czyli mydło, a przy okazji mamy jeszcze wodę. Zmydlanie to absolutny must-have w produkcji mydeł, które wszyscy używamy w domach czy w kosmetykach. Przykład? Naturalne mydła, które można robić z olejów, np. kokosowego albo oliwy z oliwek. Ważne, żeby trzymać się dobrych proporcji kwasu tłuszczowego do zasady, bo to wpływa na to, jak twarde będzie mydło, jak się pieni i jak nawilża. Zmydlanie jest też ważnym procesem w chemii, bo używa się go do produkcji różnych substancji chemicznych. Jak widać, to istotna sprawa!

Pytanie 18

Opis w ramce przedstawia sposób oczyszczania substancji poprzez

Próbke substancji stałej należy umieścić w kolbie kulistej, zaopatrzonej w chłodnicę zwrotną, dodać rozpuszczalnika - etanolu i delikatnie ogrzewać do wrzenia. Po lekkim ostudzeniu dodać do roztworu niewielką ilość węgla aktywnego, zagotować i przesączyć na gorąco. Przesącz pozostawić do ostygnięcia, a wydzielony osad odsączyć pod zmniejszonym ciśnieniem, przemyć niewielką ilością rozpuszczalnika, przenieść na szalkę, pozostawić do wyschnięcia, a następnie zważyć.

A. destylację.

B. ekstrakcję.

C. krystalizację.

D. sublimację.

Krystalizacja jest kluczowym procesem w chemii, który polega na separacji substancji w postaci czystych kryształów z roztworu. Opisany proces obejmuje rozpuszczenie substancji w odpowiednim rozpuszczalniku, co ma na celu uzyskanie jednorodnej cieczy. Następnie, poprzez ogrzewanie do wrzenia, zwiększa się rozpuszczalność substancji, co pozwala na rozpuszczenie większej ilości materiału. Po schłodzeniu roztworu, rozpuszczalność substancji maleje, co prowadzi do wykrystalizowania się czystych kryształów. W tym kontekście dodanie węgla aktywnego jest powszechną praktyką w celu eliminacji zanieczyszczeń, co zwiększa czystość końcowego produktu. Chłodnica zwrotna dodatkowo zabezpiecza przed utratą rozpuszczalnika, co jest istotne w kontekście zrównoważonego wykorzystania zasobów. Przykłady zastosowania krystalizacji obejmują przemysł farmaceutyczny do uzyskiwania czystych substancji czynnych, a także produkcję soli i innych związków chemicznych. Proces ten jest zgodny z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, co czyni go niezastąpionym w wielu dziedzinach chemii i inżynierii chemicznej.

Pytanie 19

Nie należy używać gorącej wody do mycia

A. kolby stożkowej

B. zlewki

C. szkiełka zegarkowego

D. kolby miarowej

Kolba miarowa jest szklanym naczyniem laboratoryjnym, które służy do dokładnego pomiaru objętości cieczy. Z uwagi na jej konstrukcję, nagłe zmiany temperatury mogą prowadzić do uszkodzeń, takich jak pęknięcia czy odkształcenia. Gorąca woda może powodować, że szkło stanie się bardziej podatne na stres termiczny, co jest niebezpieczne, zwłaszcza w przypadku kolb miarowych, które są projektowane z myślą o precyzyjnych pomiarach. W standardach laboratoryjnych, takich jak normy ISO, zaleca się, aby naczynia wykonane ze szkła boro-krzemowego, wykorzystywane w laboratoriach, nie były narażane na nagłe zmiany temperatury. Dobrą praktyką jest mycie ich w letniej wodzie z detergentem, a następnie dokładne płukanie w wodzie destylowanej, aby zminimalizować ryzyko uszkodzenia i zapewnić dokładność pomiarów. Przy odpowiedniej konserwacji, kolby miarowe mogą służyć przez wiele lat, jednak ich właściwe użytkowanie jest kluczowe dla utrzymania ich funkcjonalności.

Pytanie 20

Sód metaliczny powinien być przechowywany w laboratorium

A. w szklanych naczyniach

B. w szklanych pojemnikach wypełnionych naftą

C. w butelkach plastikowych

D. w butlach metalowych z wodą destylowaną

Sód metaliczny należy przechowywać w szklanych butlach wypełnionych naftą, ponieważ ma on silne właściwości reaktywne, szczególnie w kontakcie z wodą i powietrzem. Sód reaguje z wodą, wytwarzając wodór i ciepło, co może prowadzić do niebezpiecznych eksplozji. Nafta, jako substancja organiczna, skutecznie izoluje sód od kontaktu z wodą i wilgocią, co zapobiega jego utlenianiu oraz niebezpiecznym reakcjom chemicznym. Ponadto, szklane pojemniki są neutralne chemicznie i nie wchodzą w reakcje z sodem, co czyni je odpowiednim materiałem do przechowywania. Tego rodzaju praktyki są zgodne z normami bezpieczeństwa w laboratoriach chemicznych, gdzie szczególną uwagę zwraca się na odpowiednie metody przechowywania substancji niebezpiecznych. Warto również zauważyć, że w wielu laboratoriach stosuje się podobne metody przechowywania innych reaktywnych metali, aby zminimalizować ryzyko ich reakcji z substancjami zewnętrznymi.

Pytanie 21

Oddzielanie płynnej mieszanki poprzez jej odparowanie, a potem skroplenie poszczególnych składników to

A. destylacja

B. adsorpcja

C. chromatografia cieczowa

D. ekstrakcja w systemie ciecz - ciecz

Destylacja to proces rozdzielania składników cieczy, który polega na odparowaniu cieczy i następnie skropleniu pary. W praktyce, destylacja wykorzystuje różnice w temperaturach wrzenia poszczególnych składników. Na przykład w przemyśle petrochemicznym destylacja jest kluczowym etapem w produkcji benzyny, gdzie surowa ropa naftowa jest poddawana destylacji frakcyjnej, co pozwala na uzyskanie różnych frakcji, takich jak nafta, benzen czy olej napędowy. Ważnym standardem w destylacji jest stosowanie kolumn destylacyjnych, które zwiększają efektywność rozdzielania dzięki wielokrotnemu parowaniu i skraplaniu. W praktyce, destylacja znajduje zastosowanie również w winiarstwie, gdzie alkohol jest oddzielany od innych składników, oraz w produkcji wody destylowanej. Dobre praktyki w tym zakresie obejmują kontrolowanie temperatury oraz ciśnienia, co może znacznie poprawić wydajność procesu oraz jakość uzyskiwanego produktu.

Pytanie 22

Mianowanie roztworu KMnO₄ następuje według poniższej procedury:
Około 0,2 g szczawianu sodu, ważonego z dokładnością ±0,1 mg, przenosi się do kolby stożkowej, rozpuszcza w około 100 cm³ wody destylowanej, następnie dodaje się 10 cm³ roztworu kwasu siarkowego(VI) i podgrzewa do temperatury około 70 °C. Miareczkowanie przeprowadza się roztworem KMnO₄ do momentu uzyskania trwałego, jasnoróżowego koloru.
Powyższa procedura odnosi się do miareczkowania

A. redoksymetrycznego

B. alkacymetrycznego

C. potencjometrycznego

D. kompleksometrycznego

Mianowanie roztworu manganianu(VII) potasu (KMnO4) w opisywanej procedurze odbywa się w ramach miareczkowania redoksymetrycznego, które jest techniką analizy chemicznej opartą na reakcji utleniania i redukcji. Manganian(VII) potasu jest silnym utleniaczem, a w reakcjach z substancjami redukującymi, takimi jak szczawian sodu, przeprowadza reakcję redoks, gdzie dochodzi do wymiany elektronów. Szczawian sodu w obecności kwasu siarkowego(VI) (H2SO4) ulega utlenieniu, a KMnO4 redukuje się do manganu(II). Ostatecznym punktem końcowym miareczkowania jest zauważenie trwałego lekkoróżowego zabarwienia roztworu, co wskazuje na niewielką nadmiarowość manganianu i zakończenie reakcji. Miareczkowanie redoksymetryczne znajduje zastosowanie w analizie różnych substancji, takich jak kwasy, alkohol czy węglowodany, stanowiąc istotny element w laboratoriach analitycznych. W praktyce, ważne jest zachowanie odpowiednich warunków, takich jak temperatura, pH i stężenie reagentów, aby zapewnić precyzyjność i powtarzalność wyników.

Pytanie 23

Naczynia miarowe, skalibrowane "na wlew" (IN) to:

A. pipety jednomiarowe o obj. 25 cm3

B. kolby destylacyjne

C. biurety

D. kolby miarowe

Kolby miarowe to naczynia kalibrowane na wlew, co oznacza, że ich pojemność jest określona na poziomie, gdy ciecz wlewana jest do oznaczenia na szyjce naczynia. Dzięki temu kolby miarowe zapewniają wysoką dokładność pomiarów objętości. Stosowane są one w chemii analitycznej oraz w laboratoriach do przygotowywania roztworów o dokładnie określonych stężeniach. Przykładem zastosowania kolb miarowych może być przygotowanie roztworu buforowego, gdzie precyzyjne wymieszanie składników jest kluczowe dla uzyskania stabilnych warunków reakcji. Dobrą praktyką jest używanie kolb o różnych pojemnościach, co pozwala na elastyczne dostosowanie objętości do potrzeb konkretnego doświadczenia. Kolby miarowe powinny być używane zgodnie z odpowiednimi standardami, takimi jak ISO 4788, które definiują wymagania dotyczące dokładności i precyzji pomiarów w laboratoriach.

Pytanie 24

Do pojemników na odpady stałe, które są przeznaczone do utylizacji, nie można wprowadzać bezpośrednio cyjanków oraz związków kompleksowych zawierających jony cyjankowe z powodu

A. zajścia nagłej, egzotermicznej reakcji

B. uwalniania związków o drażniącym zapachu

C. produkcji toksycznych par lub gazów

D. powolnego rozkładu związków

Cyjanki i związki kompleksowe zawierające jony cyjankowe są substancjami niezwykle niebezpiecznymi, ponieważ ich rozkład może prowadzić do wytwarzania toksycznych par i gazów, które mają szkodliwy wpływ na zdrowie ludzi oraz środowisko. W procesie utylizacji, gdy te substancje są narażone na działanie wysokich temperatur, mogą wydzielać cyjanowodór, który jest silnie trującym gazem. Zgodnie z wytycznymi dotyczącymi gospodarki odpadami niebezpiecznymi, należy unikać mieszania cyjanków z innymi odpadami, aby zminimalizować ryzyko ich reakcji chemicznych. Przykładem zastosowania tych zasad mogą być zakłady utylizacyjne, które stosują systemy segregacji odpadów niebezpiecznych oraz specjalistyczne procedury ich przetwarzania, aby zapewnić bezpieczeństwo pracy i ochronę środowiska. Dobre praktyki obejmują także regularne szkolenia personelu oraz stosowanie odpowiednich środków ochrony osobistej, aby uniknąć narażenia na toksyczne substancje. W związku z tym, wprowadzenie cyjanków do pojemników na odpady stałe jest surowo zabronione.

Pytanie 25

Sączenie na gorąco powinno być użyte, aby

A. nie miało miejsca wydzielanie kryształów z roztworu

B. doszło do rozpuszczenia substancji obecnych w roztworze

C. nie doszło do rozpuszczenia substancji obecnych w roztworze

D. miało miejsce wydzielanie kryształów z roztworu

Sączenie na gorąco jest techniką stosowaną w chemii, która ma na celu usunięcie zanieczyszczeń z roztworu, a także zapobiegnięcie wydzielaniu kryształów. W procesie tym, roztwór podgrzewany jest do określonej temperatury, co zwiększa rozpuszczalność wielu substancji, a tym samym zapewnia, że będą one pozostawały w stanie rozpuszczonym. Dzięki temu można uzyskać czysty filtrat, wolny od osadów, co jest szczególnie przydatne w analizach chemicznych i preparatyce. Przykładem zastosowania są procesy w laboratoriach chemicznych, gdzie mamy do czynienia z roztworami soli i związków organicznych, które w warunkach pokojowych mogą krystalizować. Zastosowanie sączenia na gorąco pozwala na efektywne oddzielanie cennych substancji od niepożądanych, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w chemii analitycznej oraz przemysłowej. Takie podejście zwiększa także jakość i wydajność procesów oczyszczania substancji chemicznych.

Pytanie 26

Próbka laboratoryjna posiadająca cechy higroskopijne powinna być pakowana

A. w torby papierowe

B. w torby jutowe

C. w skrzynie drewniane

D. w szczelne opakowania

Odpowiedź "w hermetyczne opakowania" jest prawidłowa, ponieważ próbki laboratoryjne o właściwościach higroskopijnych wykazują silną tendencję do absorbcji wilgoci z otoczenia, co może prowadzić do ich degradacji lub zmian w składzie chemicznym. Hermetyczne opakowania zapewniają skuteczną barierę przed wilgocią, co jest kluczowe dla zachowania integralności takich próbek. Przykładem zastosowania hermetycznych opakowań są próbki soli, które muszą być przechowywane w suchym środowisku, aby uniknąć ich aglomeracji lub rozpuszczenia. Zgodnie z wytycznymi ISO 17025 dotyczącymi akredytacji laboratoriów, zaleca się stosowanie hermetycznych pojemników jako standardowej praktyki w celu zapewnienia, że wyniki analizy są wiarygodne i powtarzalne. Ponadto, hermetyczne opakowania mogą być również stosowane w transporcie próbek, co zmniejsza ryzyko ich kontaminacji i utraty właściwości.

Pytanie 27

Na ilustracji oznaczono numery 1 i 4:

A. 1 - kolbę destylacyjną, 4 - ekstraktor

B. 1 - chłodnicę zwrotną, 4 - kolbę destylacyjną

C. 1 - kolbę destylacyjną, 4 - chłodnicę zwrotną

D. 1 - ekstraktor, 4 - chłodnicę zwrotną

Wskazane odpowiedzi zawierają wiele nieporozumień dotyczących funkcji poszczególnych elementów aparatury chemicznej. Ekstraktor, który został wymieniony w niektórych z odpowiedzi, jest urządzeniem służącym do wydobywania substancji czynnych z materiału stałego lub cieczy, ale nie jest używany w kontekście destylacji. W praktyce, pomylenie ekstraktora z kolbą destylacyjną prowadzi do błędnych wniosków na temat procesu separacji, gdyż każdy z tych sprzętów ma odmienny cel i zastosowanie. Ekstrakcja polega na fizycznym wydobywaniu substancji, podczas gdy destylacja opiera się na różnicy temperatur wrzenia. Kolejnym błędem jest mylenie chłodnicy zwrotnej z kolbą destylacyjną. Chłodnica zwrotna jest elementem, który pełni rolę kondensatora, a nie zbiornika reakcji. Jej funkcją jest schładzanie par, co pozwala na ich skroplenie. Zrozumienie właściwych ról tych urządzeń jest kluczowe dla poprawnego przeprowadzenia procesów chemicznych. Typowe błędy myślowe prowadzące do takich niepoprawnych wniosków mogą wynikać z braku znajomości podstawowych zasad chemii oraz ze słabego zrozumienia, jak różne urządzenia funkcjonują w układach laboratoryjnych i przemysłowych. Przykłady zastosowania tych technik mogą obejmować przemysł farmaceutyczny, gdzie precyzyjna separacja drogich substancji czynnych jest kluczowa dla sukcesu produkcji, co potwierdza znaczenie znajomości tych narzędzi w zawodach związanych z chemią.

Pytanie 28

W celu uzyskania 500 g mieszaniny oziębiającej o temperaturze -18oC należy zmieszać

Tabela. Mieszaniny oziębiające
Temperatura mieszaniny [°C]	Skład mieszaniny	Stosunek masowy
-2	Woda + chlorek amonu	10 : 3
-15	Woda + rodanek amonu	10 : 13
-18	Lód + chlorek amonu	10 : 3
-21	Lód + chlorek sodu	3 : 1
-22	Lód + chlorek amonu + azotan(V) amonu	25 : 5 : 11
-25	Lód + azotan(V) amonu	1 : 1

A. 375,0 g lodu i 125,0 g chlorku sodu.

B. 384,6 g wody i 115,4 g chlorku amonu.

C. 384,6 g lodu i 115,4 g chlorku amonu.

D. 250,0 g wody i 250,0 g rodanku amonu.

Aby uzyskać mieszaninę oziębiającą o temperaturze -18°C, kluczowe jest zrozumienie zasad termodynamiki i reakcji chemicznych zachodzących podczas mieszania substancji. W przypadku lodu i chlorku amonu, lód służy jako substancja o niskiej temperaturze, a chlorek amonu działa jako solwat, który wpływa na obniżenie temperatury roztworu. Stosunek masowy 10:3, w którym należy zmieszać te dwie substancje, zapewnia optymalne warunki do osiągnięcia pożądanej temperatury. Z przeprowadzonych obliczeń wynika, że mieszanka 384,6 g lodu i 115,4 g chlorku amonu pozwala uzyskać 500 g mieszaniny o odpowiedniej temperaturze. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy można znaleźć w wielu dziedzinach, takich jak chłodnictwo i przemysł spożywczy, gdzie kontrola temperatury jest kluczowa. Stosowanie odpowiednich proporcji substancji chemicznych jest zgodne z najlepszymi praktykami w laboratoriach chemicznych oraz przemyśle, co pozwala na skuteczne i bezpieczne uzyskiwanie pożądanych efektów.

Pytanie 29

Aby podnieść stężenie mikroelementów w roztworze, próbkę należy poddać

A. liofilizacji

B. zagęszczaniu

C. roztwarzaniu

D. rozcieńczaniu

Zagęszczanie jest procesem, który polega na usunięciu części rozpuszczalnika z roztworu, co prowadzi do zwiększenia stężenia składników rozpuszczonych w tym roztworze. Proces ten jest szczególnie istotny w chemii analitycznej, gdzie precyzyjne przygotowanie próbek jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników analiz. Przykładami zastosowania zagęszczania mogą być przygotowanie próbek do spektroskopii lub chromatografii, gdzie wymagane jest osiągnięcie odpowiedniego stężenia analitu. Dodatkowo, w przemyśle farmaceutycznym zagęszczanie jest stosowane w produkcji leków, gdzie stężenie substancji czynnej musi być dokładnie kontrolowane. Standardy branżowe, takie jak GMP (Good Manufacturing Practices), kładą duży nacisk na precyzyjne przygotowanie roztworów, co czyni zagęszczanie kluczowym krokiem w wielu procesach produkcyjnych i analitycznych.

Pytanie 30

Skuteczny środek do osuszania

A. nie powinien przyspieszać rozkładu suszonej substancji.

B. powinien wchodzić w reakcję z substancją suszoną i nie prowadzić do jej utlenienia.

C. powinien być rozpuszczalny w cieczy, która jest suszona.

D. powinien działać wolno.

Wybór środka suszącego wymaga zrozumienia jego funkcji oraz potencjalnych skutków, jakie może wywołać w procesie suszenia. Odpowiedź sugerująca, że dobry środek suszący powinien suszyć powoli, nie bierze pod uwagę, że szybkość procesu suszenia jest często kluczowa w wielu zastosowaniach. W praktyce, wolne suszenie może prowadzić do nieefektywności, a w przypadkach, takich jak suszenie materiałów biologicznych, może sprzyjać rozwojowi mikroorganizmów. Dlatego odpowiednie środki suszące powinny zapewniać optymalną szybkość suszenia, co jest zgodne z zasadami inżynierii materiałowej. Inną nieprawidłową koncepcją jest twierdzenie, iż środek suszący powinien reagować z substancją suszoną. Takie podejście prowadzi do niepożądanych interakcji, które mogą zmieniać chemiczną strukturę materiału, co jest nie do zaakceptowania w przemyśle spożywczym czy farmaceutycznym, gdzie jakakolwiek zmiana składu chemicznego może mieć poważne konsekwencje zdrowotne. Ponadto, stwierdzenie, że środek suszący powinien rozpuszczać się w cieczy suszonej, jest błędne, ponieważ substancje te powinny działać na zasadzie adsorpcji, a nie rozpuszczania, aby skutecznie usunąć wilgoć z materiału. Te błędne założenia często wynikają z mylnego postrzegania roli środków suszących i ich interakcji z substancjami, co prowadzi do nieefektywności procesów technologicznych.

Pytanie 31

Podaj kolejność odczynników chemicznych według rosnącego stopnia czystości?

A. Czysty do analizy, chemicznie czysty, czysty spektralnie, czysty

B. Czysty, czysty do analizy, chemicznie czysty, czysty spektralnie

C. Czysty spektralnie, chemicznie czysty, czysty do analizy, czysty

D. Czysty, chemicznie czysty, czysty do analizy, czysty spektralnie

Twoje uszeregowanie odczynników chemicznych jako 'Czysty, czysty do analizy, chemicznie czysty, czysty spektralnie' jest całkiem trafne. To widać, bo pokazuje to, jak rośnie czystość tych substancji. Zaczynając od 'Czysty', to jest taki poziom czystości, który może mieć zanieczyszczenia. Potem mamy 'czysty do analizy' - ta substancja była oczyszczona na tyle, że można ją używać w analizach chemicznych, gdzie te zanieczyszczenia naprawdę mogą namieszać wyniki. 'Chemicznie czysty' to taki poziom, który nie ma zanieczyszczeń chemicznych, więc nadaje się do bardziej wymagających zastosowań. I na koniec, 'czysty spektralnie' oznacza, że dana substancja jest wolna od zanieczyszczeń, które mogą zepsuć analizy spektroskopowe. W laboratoriach chemicznych często korzysta się z takich preparatów do uzyskiwania wiarygodnych wyników. Czyli, jak widać, odpowiednie standardy czystości są mega ważne dla powtarzalności i precyzji w eksperymentach i analizach.

Pytanie 32

W nieopisanej butelce prawdopodobnie znajduje się roztwór zasadowy. Wskaż odczynnik, który pozwoli to zweryfikować?

A. Alkoholowy roztwór fenoloftaleiny o stężeniu 2%

B. Roztwór kwasu siarkowego(VI) o stężeniu 2%

C. Roztwór chlorku potasu o stężeniu 1 mol/dm3

D. Roztwór wodorotlenku potasu o stężeniu 0,5 mol/dm3

Alkoholowy roztwór fenoloftaleiny o stężeniu 2% jest skutecznym odczynnikiem do wykrywania odczynu zasadowego. Fenoloftaleina, będąca wskaźnikiem pH, zmienia swój kolor z bezbarwnego na różowy w obecności roztworów o odczynie zasadowym, co czyni ją idealnym narzędziem w laboratoriach chemicznych. Jej zastosowanie w praktyce obejmuje nie tylko kontrolę odczynu pH w różnorodnych procesach chemicznych, ale również w edukacji, gdzie uczniowie uczą się o reakcjach kwasowo-zasadowych. Warto zauważyć, że fenoloftaleina działa w zakresie pH od około 8,2 do 10,0, co oznacza, że będzie wyraźnie widoczna w roztworach zasadowych. W kontekście standardów laboratoryjnych, korzystanie z fenoloftaleiny dla analizy pH jest zgodne z dobrymi praktykami, ponieważ pozwala na szybkie i efektywne określenie odczynu, co jest kluczowe w wielu zastosowaniach, takich jak analiza wody, synteza chemiczna, czy też kontrola jakości produktów chemicznych.

Pytanie 33

Jaką metodą nie można rozdzielać mieszanin?

A. ekstrakcja

B. aeracja

C. chromatografia

D. krystalizacja

Aeracja to proces, który nie jest metodą rozdzielania mieszanin, lecz techniką stosowaną w różnych dziedzinach, takich jak oczyszczanie wody czy hodowla ryb, w celu wzbogacenia medium w tlen. Proces ten polega na wprowadzeniu powietrza do cieczy, co ma na celu zwiększenie stężenia tlenu rozpuszczonego w wodzie. Aeracja znajduje zastosowanie w biotechnologii wodnej oraz przy oczyszczaniu ścieków, gdzie tlen jest niezbędny dla organizmów aerobowych, które degradować mogą zanieczyszczenia organiczne. W przeciwieństwie do metod takich jak chromatografia, krystalizacja czy ekstrakcja, które mają na celu separację konkretnych składników z mieszaniny, aeracja koncentruje się na poprawie warunków środowiskowych. Chromatografia jest szeroko stosowana w laboratoriach chemicznych do analizy substancji, krystalizacja służy do oczyszczania substancji chemicznych poprzez tworzenie kryształów, a ekstrakcja umożliwia oddzielenie substancji na podstawie ich różnej rozpuszczalności. Właściwe zrozumienie tych procesów jest kluczowe dla ich efektywnego zastosowania w przemyśle chemicznym i biotechnologii.

Pytanie 34

Wskaż definicję fiksanali?

A. Małe ampułki ze ściśle określoną masą substancji chemicznej

B. Małe kapsułki z nieokreśloną ilością stałej substancji chemicznej

C. Małe ampułki z nieokreśloną masą substancji chemicznej

D. Kapsułki zawierające niewielkie ilości substancji chemicznej

Fiksanal, w kontekście farmaceutycznym, odnosi się do małych ampułek, które zawierają ściśle określoną masę danego związku chemicznego. Tego rodzaju preparaty są kluczowe w aplikacjach, gdzie precyzyjne dawkowanie substancji czynnej jest niezbędne, na przykład w leczeniu chorób, gdzie nadmierne lub niewystarczające dawki mogą prowadzić do poważnych skutków zdrowotnych. Fiksany są powszechnie wykorzystywane w laboratoriach analitycznych oraz w przemyśle farmaceutycznym, gdzie konieczność zachowania dokładnych proporcji substancji ma istotne znaczenie dla efektywności terapii. Przykładem zastosowania fiksanalów może być przygotowywanie rozwiązań do badań laboratoryjnych, gdzie wymagana jest precyzyjna kontrola masy substancji. Warto również zaznaczyć, że produkcja tych ampułek musi spełniać rygorystyczne normy jakości, takie jak GMP (Good Manufacturing Practice), co zapewnia, że każda partia fiksanali jest zgodna z określonymi standardami jakości.

Pytanie 35

Podczas pipetowania menisk górny określa się dla roztworów

A. K2CrO4 i Pb(NO3)2

B. I2 i (CH3COO)2Pb

C. I2 i KMnO4

D. (CH3CO) 2Pb i KMnO4

Podczas pipetowania menisk górny dla roztworów ustala się w przypadku substancji takich jak I2 i KMnO4, ponieważ obie te substancje są dobrze rozpuszczalne w wodzie i tworzą odpowiednie meniskii, co jest kluczowe dla dokładności pipetowania. Menisk to zakrzywienie powierzchni cieczy, które powstaje w wyniku sił napięcia powierzchniowego oraz adhezji cieczy do ścianek naczynia. W przypadku I2 i KMnO4 menisk górny jest łatwy do odczytania i stabilny, co jest istotne dla precyzyjnych pomiarów objętości. Przykładem zastosowania tej wiedzy może być analizowanie stężenia jodu w roztworze, gdzie dokładne pipetowanie jest niezbędne dla uzyskania wiarygodnych wyników. Praktyki laboratoryjne zalecają także stosowanie pipet o odpowiedniej graduacji oraz technikę odczytu menisku na wysokości oczu, co pozwala na minimalizację błędów systematycznych. Użycie odpowiednich reagentów i technik w laboratoriach chemicznych jest zgodne z normami ISO oraz dobrymi praktykami laboratoryjnymi, co wpływa na rzetelność wyników."

Pytanie 36

Do 300 g wody o temperaturze 30^oC dodano 120 g substancji, co zaowocowało powstaniem roztworu nasyconego. Jaką ma rozpuszczalność ta substancja w temperaturze 30^oC?

A. 40 g

B. 50 g

C. 20 g

D. 30 g

Odpowiedź 40 g jest poprawna, ponieważ oznacza to, że w 300 g wody w temperaturze 30°C maksymalna ilość substancji, która może się w niej rozpuścić, wynosi właśnie 40 g. Rozpuszczalność jest charakterystyczną właściwością substancji i jest określona dla danej temperatury. W praktyce oznacza to, że w celu uzyskania roztworu nasyconego należy dodać substancję do wody, aż osiągnie się stan, w którym wszelka dodatkowa substancja nie rozpuści się, co jest praktycznym krokiem przy przygotowywaniu roztworów w laboratoriach chemicznych. Wartości rozpuszczalności są kluczowe w różnych zastosowaniach, na przykład w przemyśle farmaceutycznym, gdzie odpowiednia rozpuszczalność substancji aktywnej wpływa na efektywność leku. Zrozumienie tego parametru pozwala na precyzyjne formułowanie roztworów o odpowiednich stężeniach, co jest niezbędne w procesach produkcyjnych. Dodatkowo, wiedza o rozpuszczalności substancji jest istotna w analizach chemicznych oraz w ocenie wpływu czynników fizykochemicznych na procesy rozpuszczania.

Pytanie 37

Aby uzyskać drobnokrystaliczny osad BaSO₄, należy wykonać poniższe kroki:
Do zlewki wlać 20 cm³ roztworu BaCl₂, następnie dodać 100 cm³ wody destylowanej oraz kilka kropli roztworu HCl. Zawartość zlewki podgrzać na łaźni wodnej, a potem, ciągle mieszając, dodać 35 cm³ roztworu H₂SO₄.
Mieszaninę ogrzewać na łaźni wodnej przez 1 godzinę. Osad odsączyć i przepłukać kilkakrotnie gorącą wodą zakwaszoną kilkoma kroplami roztworu H₂SO₄.
Według przedstawionej procedury, do uzyskania osadu BaSO₄ potrzebne są:

A. zlewka, pipeta wielomiarowa o pojemności 25 cm3, cylindry miarowe o pojemności 50 i 100 cm3, łaźnia wodna, bagietka, zestaw do sączenia, sączek "miękki"

B. zlewka, cylindry miarowe o pojemności 25, 50 i 100 cm3, łaźnia wodna, zestaw do sączenia, sączek "twardy"

C. zlewka, cylindry miarowe o pojemności 50 i 100 cm3, pipeta jednomiarowa o pojemności 20 cm3, łaźnia wodna, bagietka, zestaw do sączenia, sączek "twardy"

D. zlewka, cylindry miarowe o pojemności 25, 50 i 100 cm3, palnik, trójnóg, zestaw do sączenia, sączek "miękki"

Wybrana odpowiedź jest prawidłowa, ponieważ zawiera wszystkie niezbędne elementy do przeprowadzenia opisanego eksperymentu. Zlewka jest podstawowym naczyniem, w którym odbywa się reakcja chemiczna, a cylindry miarowe o pojemności 50 i 100 cm3 są kluczowe do dokładnego odmierzenia reagentów, takich jak BaCl2 i H2SO4. Użycie pipety jednomiarowej o pojemności 20 cm3 zapewnia precyzyjne dawkowanie roztworu BaCl2. Łaźnia wodna jest niezbędna do kontrolowania temperatury podczas ogrzewania mieszaniny, co zapobiega degradacji reagentów i zapewnia optymalne warunki dla reakcji tworzenia osadu BaSO4. Bagietka umożliwia dokładne mieszanie roztworu, co jest kluczowe dla uzyskania jednorodności reakcji. Zestaw do sączenia i sączek 'twardy' są niezbędne do separacji osadu BaSO4 od cieczy, co jest istotnym krokiem w procesie izolacji tego związku. Wszystkie te elementy są zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, które nakładają nacisk na dokładność, precyzję oraz bezpieczeństwo w pracy z substancjami chemicznymi.

Pytanie 38

Gęstość cieczy w próbce określa się bezpośrednio za pomocą

A. konduktometru

B. areometru

C. kolorymetru

D. potencjometru

Areometr to urządzenie służące do pomiaru gęstości cieczy. Działa na zasadzie wyporu, co oznacza, że jego zasada działania opiera się na Archimedesie. Areometr jest zanurzany w cieczy, a jego zanurzenie jest proporcjonalne do gęstości tej cieczy. Im większa gęstość, tym mniejsze zanurzenie. To narzędzie jest powszechnie wykorzystywane w laboratoriach chemicznych, przemysłowych i w gospodarstwie domowym, na przykład do pomiaru gęstości roztworów cukru, alkoholu czy innych cieczy. W praktyce, areometry są kalibrowane do konkretnych temperatur, co jest ważnym aspektem ich użytkowania, ponieważ gęstość cieczy zmienia się wraz z temperaturą. Użycie areometru, zamiast innych urządzeń, jest zgodne z najlepszymi praktykami laboratoryjnymi, ponieważ zapewnia dokładne pomiary w różnych zastosowaniach, takich jak kontrola jakości w przemyśle spożywczym czy chemicznym.

Pytanie 39

Podczas przygotowywania roztworu mianowanego kwasu solnego o określonym stężeniu należy:

A. dokładnie odmierzyć odpowiednią objętość stężonego kwasu solnego i rozcieńczyć ją wodą destylowaną do pożądanej objętości końcowej, zachowując zasady bezpieczeństwa

B. zmieszać dowolną ilość kwasu z wodą i sprawdzić pH, aby uzyskać potrzebne stężenie

C. połączyć stężony kwas solny z przypadkowym innym roztworem, by osiągnąć wymagane stężenie

D. najpierw rozcieńczyć kwas wodą w przybliżeniu, a dopiero potem odmierzyć potrzebną ilość roztworu

Przygotowanie roztworu mianowanego kwasu solnego o określonym stężeniu wymaga bardzo precyzyjnego działania, zgodnego z dobrą praktyką laboratoryjną i zasadami bezpieczeństwa chemicznego. Wszystko zaczyna się od dokładnego obliczenia ilości stężonego kwasu, którą trzeba pobrać, by po rozcieńczeniu uzyskać żądane stężenie roztworu. Takie działanie opiera się na wzorze C₁V₁ = C₂V₂, gdzie C₁ i V₁ to stężenie i objętość stężonego kwasu, a C₂ i V₂ – stężenie i objętość roztworu końcowego. Należy używać szkła miarowego (np. kolby miarowej, pipety), by zapewnić odpowiednią dokładność, a rozcieńczanie zawsze przeprowadza się poprzez powolne dodawanie kwasu do wody (nigdy odwrotnie!), co minimalizuje ryzyko gwałtownej reakcji i rozprysków. Ostateczna objętość powinna być uzupełniona wodą destylowaną do kreski na kolbie miarowej. Tak przygotowany roztwór może być dalej mianowany, czyli dokładnie określa się jego stężenie przez miareczkowanie z użyciem wzorca. Ta procedura gwarantuje powtarzalność i bezpieczeństwo oraz zgodność z wymaganiami CHM.03. W praktyce technik analityk bardzo często przygotowuje takie roztwory, np. do analiz miareczkowych czy kalibracji aparatury. To podstawa pracy w laboratorium chemicznym.

Pytanie 40

Odważka analityczna przygotowana w fabryce zawiera 0,1 mola EDTA. Posiadając taką jedną odważkę analityczną, jakie roztwory można przygotować?

A. 500 cm3 roztworu o stężeniu 0,2000 mol/dm3

B. 1000 cm3 roztworu o stężeniu 0,0100 mol/dm3

C. 2000 cm3 roztworu o stężeniu 0,2000 mol/dm3

D. 100 cm3 roztworu o stężeniu 0,0100 mol/dm3

Odpowiedź, że można przygotować 500 cm3 roztworu o stężeniu 0,2000 mol/dm3, jest prawidłowa, ponieważ można to uzasadnić z definicji stężenia molowego oraz objętości roztworu. Fabrycznie przygotowana odważka analityczna zawiera 0,1 mola EDTA. Aby obliczyć, ile roztworu można przygotować o określonym stężeniu, należy zastosować wzór: C = n/V, gdzie C to stężenie, n to liczba moli, a V to objętość w dm3. W przypadku stężenia 0,2000 mol/dm3, mamy: 0,1 mola = 0,2000 mol/dm3 * V. Po przekształceniu równania do postaci V = n/C otrzymujemy V = 0,1 mol / 0,2000 mol/dm3 = 0,5 dm3, co odpowiada 500 cm3. Przygotowując roztwór o tym stężeniu, możemy wykorzystać EDTA w titracji kompleksometrycznej, co jest standardową metodą analizy chemicznej, szczególnie w badaniach jakości wody i analizie metali. Takie podejście zapewnia dokładność i zgodność z normami analitycznymi, co jest kluczowe w laboratoriach chemicznych.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej