Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik analityk
Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
Data rozpoczęcia: 23 maja 2025 06:57
Data zakończenia: 23 maja 2025 07:02

Egzamin zdany!

Wynik: 37/40 punktów (92,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

Z próbki zawierającej siarczany(VI) należy najpierw wydzielić metodą filtracji zanieczyszczenia, które są nierozpuszczalne w wodzie. Dokładność wypłukania tych zanieczyszczeń weryfikuje się za pomocą roztworu

A. fenoloftaleiny

B. AgNO3

C. BaCl2

D. oranżu metylowego

BaCl2, czyli chlorek baru, to super reagent do sprawdzania siarczanów(VI) w roztworach. Dlaczego? Bo tworzy nierozpuszczalny osad siarczanu baru (BaSO4) w obecności jonów siarczanowych. W praktyce robisz filtrację, oddzielasz te nierozpuszczalne zanieczyszczenia, a potem przemywasz wodą destylowaną. Jak dodasz BaCl2 do tych resztek, to jeśli są tam jakieś siarczany, zobaczysz biały osad. To oznacza, że siarczany są obecne. Ten proces jest zgodny z tym, co się robi w laboratoriach analitycznych, gdzie ważna jest dokładna detekcja siarczanów, żeby ocenić czystość próbek. Warto znać tę metodę, zwłaszcza w kontekście badań środowiskowych, bo tu precyzyjne dane są kluczowe.

Pytanie 2

Która z metod pozwala na oddzielanie składników mieszaniny na podstawie różnic w ich zachowaniu w układzie składającym się z dwóch faz, z których jedna jest fazą stacjonarną, a druga porusza się w określonym kierunku względem niej?

A. Chromatografia

B. Destylacja

C. Krystalizacja

D. Sublimacja

Chromatografia to technika analityczna, która wykorzystuje różnice w zachowaniu się poszczególnych związków chemicznych w układzie dwufazowym. W tym procesie jedna z faz, nazywana fazą stacjonarną, jest nieruchoma, podczas gdy druga faza, faza ruchoma, przemieszcza się w określonym kierunku. Działa to na zasadzie interakcji między składnikami mieszaniny a tymi fazami. Różne substancje w mieszaninie mają różne affinności do fazy stacjonarnej, co prowadzi do ich rozdzielenia. Przykładem zastosowania chromatografii jest analiza składników chemicznych w próbkach wody, gdzie różne zanieczyszczenia mogą być oddzielane i identyfikowane. Chromatografia jest szeroko stosowana w przemyśle farmaceutycznym, biotechnologii oraz w laboratoriach analitycznych do oceny czystości substancji chemicznych. Technika ta jest zgodna z międzynarodowymi standardami jakości, co czyni ją kluczowym narzędziem w badaniach i kontrolach jakości.

Pytanie 3

Przykładem piany stałej jest

faza rozproszona	faza rozpraszająca
faza rozproszona	gaz	ciecz	ciało stałe
gaz	-	piana	piana stała
ciecz	aerozol ciekły	emulsja	emulsja stała
ciało stałe	aerozol stały	zol	zol stały

A. mgła.

B. pumeks.

C. masło.

D. bite białko.

Pumeks jest doskonałym przykładem piany stałej, co wynika z jego unikalnej struktury porowatej. W tej strukturze pęcherze gazu są uwięzione w ciele stałym, co tworzy materiał o niskiej gęstości i wysokiej wytrzymałości. Pumeks, jako skała wulkaniczna, powstaje w wyniku szybkiego schłodzenia lawy, co prowadzi do powstawania licznych pęcherzyków gazu. Zastosowanie pumeksu jest szerokie. W budownictwie wykorzystuje się go jako materiał izolacyjny oraz lekki agregat do betonu. Dodatkowo, pumeks jest stosowany w kosmetykach jako naturalny środek peelingujący oraz w przemyśle rekreacyjnym, w produkcji akcesoriów do pielęgnacji stóp. Zrozumienie właściwości pumeksu jako piany stałej pozwala na lepsze dobieranie materiałów do odpowiednich zastosowań, co jest zgodne z najlepszymi praktykami inżynieryjnymi. W kontekście naukowym, klasyfikacja materiałów na podstawie ich struktury i właściwości jest kluczowa, co potwierdzają standardy dotyczące materiałoznawstwa.

Pytanie 4

W tabeli przedstawiono wymiary, jakie powinny mieć oznaczenia opakowań substancji niebezpiecznych.
Korzystając z informacji w tabeli, określ minimalne wymiary, jakie powinno mieć oznaczenie dla cysterny o pojemności 32840 dm³.

Pojemność opakowania	Wymiary (w centymetrach)
Nieprzekraczająca 3 litrów	co najmniej 5,2 x 7,4
Ponad 3 litry, ale nieprzekraczająca 50 litrów	co najmniej 7,4 x 10,5
Ponad 50 litrów, ale nieprzekraczająca 500 litrów	co najmniej 10,5 x 14,8
Ponad 500 litrów	co najmniej 14,8 x 21,0

A. 14,8 x 21,0 cm

B. 7,4 x 10,5 cm

C. 10,5 x 14,8 cm

D. 5,2 x 7,4 cm

Odpowiedź "14,8 x 21,0 cm" jest prawidłowa, ponieważ zgodnie z obowiązującymi normami dotyczącymi oznaczeń opakowań substancji niebezpiecznych, wymiary te są wymagane dla cystern o pojemności powyżej 500 litrów. W przypadku cysterny o pojemności 32840 dm³, co odpowiada 32840 litrów, konieczne jest stosowanie wyraźnych i większych oznaczeń, aby zapewnić odpowiednią widoczność i zrozumienie dla osób, które mogą mieć kontakt z tymi substancjami. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest transport chemikaliów, gdzie prawidłowe oznakowanie ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa pracowników oraz osób postronnych. Oznaczenia muszą spełniać określone standardy, takie jak te ustalone przez Międzynarodową Organizację Normalizacyjną (ISO) oraz przepisy krajowe, co gwarantuje, że są one odpowiednio przygotowane na wszelkie okoliczności, w tym na sytuacje awaryjne. Zastosowanie odpowiednich wymiarów oznaczeń nie tylko zwiększa bezpieczeństwo, ale również ułatwia identyfikację substancji niebezpiecznych w transporcie i przechowywaniu.

Pytanie 5

Na etykietach substancji chemicznych można znaleźć oznaczenia literowe R i S (zgodnie z regulacjami CLP: H i P), które wskazują

A. na ilość domieszek w składzie oraz datę przydatności

B. na ryzyko wystąpienia zagrożeń i zasady postępowania z nimi

C. na obecność zanieczyszczeń oraz metody ich usuwania

D. na pojemność oraz skład opakowania

Odpowiedź dotycząca oznaczeń literowych R i S (obecnie H i P zgodnie z rozporządzeniem CLP) jest prawidłowa, ponieważ te oznaczenia mają na celu informowanie o ryzyku związanym z substancjami chemicznymi oraz zalecanych środkach ostrożności. Oznaczenia R (ryzyko) wskazują na potencjalne zagrożenia, takie jak toksyczność, wybuchowość czy korozja, z jakimi można się spotkać podczas pracy z danym odczynnikiem. Z kolei oznaczenia S (środki ostrożności) sugerują praktyczne zalecenia dotyczące bezpiecznego obchodzenia się z substancją, takie jak stosowanie odpowiednich środków ochrony osobistej, unikanie kontaktu ze skórą, czy przechowywanie w odpowiednich warunkach. Dla przykładu, substancja z oznaczeniem H300 (może być śmiertelna w przypadku połknięcia) wymaga szczególnej uwagi i zachowania ostrożności podczas jej używania. Stosowanie tych oznaczeń jest integralną częścią systemu zarządzania bezpieczeństwem chemicznym, a ich znajomość i przestrzeganie są kluczowe w laboratoriach, przemysłach chemicznych i w wszelkich zastosowaniach, gdzie występują substancje niebezpieczne. Obowiązujące standardy i dobre praktyki, takie jak ISO 45001, podkreślają znaczenie oceny ryzyka i stosowania odpowiednich środków ochrony w miejscach pracy, co czyni te oznaczenia niezbędnym elementem w codziennym obiegu informacji o substancjach chemicznych.

Pytanie 6

Zamieszczony piktogram przedstawia substancję o klasie i kategorii zagrożenia:

A. sprężone gazy pod ciśnieniem.

B. niestabilne materiały wybuchowe.

C. gazy utleniające, kategoria zagrożenia 1.

D. gazy łatwopalne, kategoria zagrożenia 1.

Poprawna odpowiedź dotycząca klasyfikacji substancji jako niestabilne materiały wybuchowe jest fundamentem wiedzy w obszarze zarządzania bezpieczeństwem chemicznym. Piktogram przedstawiony w pytaniu jest zgodny z regulacjami międzynarodowymi, szczególnie z GHS, które podkreślają znaczenie odpowiedniego oznakowania substancji chemicznych. Niestabilne materiały wybuchowe są klasyfikowane jako substancje, które mogą eksplodować w wyniku działania bodźców mechanicznych czy termicznych. Przykładami takich substancji są niektóre rodzaje dynamitu lub azotanu amonu w pewnych formach, które są wykorzystywane w przemyśle budowlanym i górniczym. Zrozumienie tej klasyfikacji jest kluczowe dla profesjonalistów zajmujących się bezpieczeństwem w laboratoriach oraz w transporcie substancji chemicznych, ponieważ niewłaściwe postrzeganie i klasyfikacja mogą prowadzić do poważnych wypadków. Przepisy dotyczące transportu i przechowywania substancji niebezpiecznych wymagają ścisłego przestrzegania norm, co podkreśla wagę edukacji w tym zakresie. Znajomość tego typu oznaczeń pozwala na właściwe podejście do magazynowania oraz obsługi substancji chemicznych, minimalizując ryzyko dla zdrowia i środowiska.

Pytanie 7

W przypadku rozlania żrącego odczynnika chemicznego na skórę pierwszym poprawnym działaniem jest:

A. Natychmiastowe spłukanie miejsca kontaktu dużą ilością wody

B. Pocieranie miejsca kontaktu papierowym ręcznikiem

C. Zaklejenie miejsca plastrem

D. Posypanie miejsca solą kuchenną

Postępowanie w przypadku kontaktu skóry z substancją żrącą jest jednym z podstawowych elementów bezpieczeństwa w laboratorium chemicznym. Najważniejsze jest, żeby działać szybko i skutecznie. Od razu po rozlaniu żrącego odczynnika trzeba spłukać miejsce kontaktu dużą ilością wody – najlepiej bieżącej. To nie tylko rozcieńcza szkodliwy związek, ale przede wszystkim usuwa go z powierzchni skóry, zmniejszając ryzyko głębszych uszkodzeń tkanek. Praktyka ta wynika z ogólnych zasad BHP obowiązujących w laboratoriach oraz wytycznych instytutów takich jak CIOP czy OSHA. Efektywność tej metody potwierdzają liczne badania. Szybka reakcja pozwala ograniczyć wchłanianie substancji i minimalizuje skutki poparzeń chemicznych. Nawet jeśli żrący środek wydaje się mało agresywny, nie wolno tego bagatelizować. Dobrze mieć też pod ręką prysznic bezpieczeństwa lub zestaw do płukania oczu, zwłaszcza w laboratoriach chemicznych. Warto pamiętać, że niektóre substancje wymagają dłuższego płukania – nawet do 15 minut. Dodatkowo po takim incydencie zawsze należy zgłosić zdarzenie przełożonemu i skonsultować się z lekarzem. Z mojego doświadczenia, szybkie działanie i wiedza o pierwszej pomocy to rzeczy, które naprawdę robią różnicę w laboratoriach. Ostatecznie – lepiej spłukać odczynnik za długo, niż za krótko. To jedna z tych zasad, które zawsze warto mieć z tyłu głowy podczas pracy z chemikaliami.

Pytanie 8

Ile wynosi objętość roztworu o stężeniu 0,5 mol/dm³, jeśli przygotowano go z 0,1 mola KOH?

A. 200 cm3

B. 20 dm3

C. 200 dm3

D. 20 ml

Poprawna odpowiedź to 200 cm³, co odpowiada 0,2 dm³. Aby obliczyć objętość roztworu, możemy skorzystać ze wzoru: C = n/V, gdzie C to stężenie (mol/dm³), n to liczba moli substancji (mol), a V to objętość roztworu (dm³). W tym przypadku mamy stężenie C = 0,5 mol/dm³ i liczba moli n = 0,1 mol. Przekształcając wzór do postaci V = n/C, otrzymujemy V = 0,1 mol / 0,5 mol/dm³ = 0,2 dm³, co w mililitrach daje 200 cm³. Takie obliczenia są podstawą w chemii, szczególnie w praktycznych laboratoriach, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów jest kluczowe dla uzyskania rzetelnych rezultatów eksperymentów. Warto wiedzieć, że umiejętność obliczania objętości roztworów i ich stężeń jest niezbędna w wielu dziedzinach, takich jak farmacja, biotechnologia czy chemia analityczna.

Pytanie 9

Wskaź sprzęt laboratoryjny, który znajduje się w zestawie do filtracji pod obniżonym ciśnieniem?

A. Kolba ssawkowa, lejek z sitkiem, urządzenie do pompowania wody

B. Kolba ssawkowa, lejek szklany, urządzenie do pompowania wody

C. Kolba stożkowa, lejek z sitkiem, bagietka

D. Kolba miarowa, lejek szklany, bagietka

Odpowiedź wskazująca na kolbę ssawkową, lejek z sitowym dnem oraz pompkę wodną jako zestaw do sączenia pod zmniejszonym ciśnieniem jest prawidłowa. Kolba ssawkowa jest specjalnie zaprojektowana do przechwytywania i transportu cieczy, a jej konstrukcja umożliwia tworzenie podciśnienia wewnątrz kolby. Lejek z sitowym dnem odgrywa kluczową rolę w procesie filtracji, umożliwiając sączenie cieczy przez sitko, co pozwala na oddzielenie cząstek stałych od cieczy. Pompka wodna jest używana do redukcji ciśnienia, co jest istotne w procesach takich jak ekstrakcja czy destylacja, gdyż umożliwia efektywne usuwanie cieczy w niższych temperaturach, co z kolei zapobiega degradowaniu wrażliwych substancji chemicznych. Użycie tego sprzętu jest zgodne z najlepszymi praktykami laboratoryjnymi, gdzie ważne jest zachowanie integralności próbek oraz minimalizacja strat substancji lotnych.

Pytanie 10

Rozpuszczalnik stosowany w procesie krystalizacji powinien

A. być substancją łatwopalną

B. rozpuszczać zanieczyszczenia w przeciętnym zakresie

C. doskonale rozpuszczać zanieczyszczenia lub w niewielkim stopniu

D. wchodzić w reakcję z substancją krystalizowaną

Wybór niewłaściwego rozpuszczalnika w procesie krystalizacji może prowadzić do wielu problemów. Propozycja, by rozpuszczalnik reagował z substancją krystalizowaną, jest fundamentalnie błędna, ponieważ takie reakcje chemiczne mogą prowadzić do zanieczyszczenia produktu końcowego, a nawet do jego degradacji. W kontekście krystalizacji, celem jest uzyskanie czystych kryształów, co wymaga, aby rozpuszczalnik nie reagował z substancją, lecz jedynie umożliwiał jej rozpuszczenie. Kolejną niepoprawną koncepcją jest pomysł, że rozpuszczalnik powinien rozpuszczać zanieczyszczenia w stopniu średnim. Taka sytuacja może prowadzić do powstania mieszaniny, która nie pozwoli na uzyskanie czystych kryształów, gdyż zanieczyszczenia będą wprowadzać dodatkowe substancje do struktury kryształów. Rozpuszczalniki łatwopalne są również niewłaściwym wyborem, gdyż ich stosowanie zwiększa ryzyko pożaru i stanowi zagrożenie w laboratoriach. Właściwy dobór rozpuszczalnika powinien być oparty na jego zdolności do selektywnego rozpuszczania i zapewnienia bezpiecznych warunków pracy, zgodnych z normami BHP oraz standardami przemysłowymi. Typowe błędy myślowe, które prowadzą do takich nieprawidłowych wniosków, często wynikają z braku zrozumienia podstawowych zasad chemii i krystalizacji. Zrozumienie tych zagadnień jest niezbędne dla skutecznego przeprowadzenia procesu krystalizacji oraz uzyskania wysokiej jakości produktów chemicznych.

Pytanie 11

Aby oczyścić zwęglone osady w probówce, należy zastosować

A. słabą zasadę

B. rozpuszczalnik organiczny

C. mieszaninę chromową

D. słaby kwas

Mieszanina chromowa składa się z kwasu siarkowego i dichromianu potasu, co czyni ją klasycznym środkiem do oczyszczania powierzchni zanieczyszczonych zwęglonymi osadami. Jej działanie polega na utlenianiu związków organicznych, co umożliwia ich skuteczne usunięcie. Przykładem zastosowania mieszaniny chromowej jest czyszczenie narzędzi laboratoryjnych oraz szkła laboratoryjnego, gdzie trudne do usunięcia resztki organiczne mogą zakłócać eksperymenty. W branży chemicznej stosowanie tej metody jest zgodne z najlepszymi praktykami, ponieważ nie tylko efektywnie usuwa osady, ale również minimalizuje ryzyko kontaminacji kolejnych prób. Ponadto, zgodnie z normami bezpieczeństwa, osoby pracujące z mieszanką chromową powinny stosować odpowiednie środki ochrony osobistej oraz przestrzegać zasad dotyczących zarządzania odpadami chemicznymi, aby zminimalizować wpływ na środowisko. Właściwe korzystanie z mieszaniny chromowej jest kluczowe dla osiągnięcia wysokiej jakości wyników w laboratoriach badawczych.

Pytanie 12

Ile gramów cukru trzeba dodać do 200 gramów wody o temperaturze 20°C, aby uzyskać roztwór nasycony?

A. 400 g

B. 100 g

C. 200 g

D. 50 g

Aby uzyskać roztwór nasycony w temperaturze 20°C, należy rozpuścić w 200 gramach wody około 400 gramów cukru. Zjawisko nasycenia roztworu oznacza, że w danej temperaturze nie można już rozpuścić większej ilości substancji. W przypadku cukru rozpuszczalność w wodzie jest znaczna, a przy 20°C wynosi około 2000 g na 1 litr wody. Woda w tej temperaturze ma zatem zdolność rozpuszczenia znacznej ilości cukru, co sprawia, że 400 g w 200 g wody to zaledwie 20% maksymalnej ilości, jaką dałoby się rozpuścić. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy można zauważyć w przemyśle spożywczym, gdzie dokładne parametry roztworu są kluczowe dla produkcji napojów słodzonych, syropów czy innych produktów zawierających cukier. Zrozumienie rozpuszczalności substancji jest niezbędne w wielu procesach chemicznych i technologicznych, co podkreśla znaczenie tej umiejętności w praktyce laboratoryjnej i przemysłowej.

Pytanie 13

Przebieg: Po zważeniu dwóch suchych zlewek, odważ kolejno: do jednej 3,63 g Co(NO₃)₂·6H₂O, a do drugiej 3,75 g Na₂CO₃·10H₂O. Następnie do obu zlewek wlej 25 cm³ gorącej wody i mieszając za pomocą bagietki doprowadź do całkowitego rozpuszczenia soli. Do roztworu Co(NO₃)₂ dodaj gorący roztwór Na₂CO₃ podczas mieszania. Otrzymany roztwór schłodź w łaźni wodnej z 3 kostkami lodu do temperatury pokojowej. Schłodzony roztwór przefiltruj przy użyciu zestawu do sączenia pod próżnią. Osad na lejku przepłucz wodą destylowaną, aż osiągnie obojętny odczyn przesączu. Przesączony osad osusz z sączkiem międzyposiadającym złożone arkusze bibuły w temperaturze pokojowej. Po wyschnięciu osad zważ i oblicz wydajność. Określ, jaki czynnik wpływa na skład jakościowy uzyskanego węglanu kobaltu(II)?

A. Tempo sączenia

B. Kolejność ważenia reagentów

C. Precyzja obliczeń wydajności

D. Wpływ przemycia osadu

Efekt przemycia osadu ma istotny wpływ na skład jakościowy otrzymanego węglanu kobaltu(II), ponieważ skuteczne przemywanie osadu pozwala usunąć zanieczyszczenia, które mogą wpływać na właściwości fizyczne i chemiczne finalnego produktu. W praktyce laboratorium chemicznego, przemywanie osadu wodą destylowaną jest kluczowym krokiem, który pozwala na eliminację rozpuszczalnych w wodzie związków, takich jak pozostałości reagentów czy inne sole, które mogą skompromitować czystość końcowego produktu. Przykładem mogą być zanieczyszczenia anionowe, które mogą wchodzić w reakcje z produktem końcowym, co wpływa na jego właściwości reaktancyjne czy rozpuszczalność. Dobre praktyki laboratoryjne sugerują, że przemywanie powinno być kontynuowane do momentu uzyskania obojętnego odczynu przesączu, co zapewnia, że resztki reagenta zostały skutecznie usunięte. Zastosowanie tego standardu w procesie syntezy chemicznej jest niezbędne dla uzyskania materiałów o wysokiej czystości, co jest kluczowe w wielu zastosowaniach przemysłowych i badawczych.

Pytanie 14

Aby pobrać dokładnie 20 cm³ próbkę wody do przeprowadzenia analiz, należy zastosować

A. pipetę jednomiarową o pojemności 10 cm3

B. cylinder miarowy o pojemności 25 cm3

C. pipetę jednomiarową o pojemności 20 cm3

D. pipetę wielomiarową o pojemności 25 cm3

Pipeta jednomiarowa o pojemności 20 cm³ jest najodpowiedniejszym narzędziem do precyzyjnego pobierania próbki wody o objętości 20 cm³. W praktyce laboratoryjnej, pipety jednomiarowe są projektowane tak, aby umożliwić dokładne i powtarzalne pomiary, co jest kluczowe w analizach chemicznych. Wybierając pipetę o pojemności dokładnie odpowiadającej potrzebnej objętości, minimalizujemy ryzyko błędów pomiarowych i podnosimy jakość uzyskiwanych wyników. W kontekście standardów laboratoryjnych, zgodnie z normą ISO 8655, pipety powinny być kalibrowane i okresowo weryfikowane, aby zapewnić ich dokładność. Użycie pipety o odpowiedniej pojemności, jak w tym przypadku, nie tylko zwiększa precyzję, ale także efektywność pracy w laboratorium, co jest istotne w przypadku wielu analiz wymagających rozcieńczeń lub dokładnych pomiarów składników chemicznych.

Pytanie 15

Jakie substancje wykorzystuje się do wykrywania obecności jonów chlorkowych w wodzie mineralnej?

A. uniwersalny papierek wskaźnikowy

B. roztwór chlorku baru

C. roztwór szczawianu potasu

D. roztwór azotanu srebra

Roztwór chlorku baru (BaCl2) jest używany głównie do wykrywania jonów siarczanowych i nie znajduje zastosowania w identyfikacji jonów chlorkowych. Kiedy BaCl2 jest dodawany do roztworu zawierającego jony siarczanowe, powstaje biały osad siarczanu baru (BaSO4). Użycie tego odczynnika do wykrywania chlorków jest mylące i nieefektywne, co może prowadzić do błędnych wniosków dotyczących zawartości anionów w wodzie. Roztwór szczawianu potasu (K2C2O4) jest również niewłaściwy, ponieważ jest stosowany do detekcji jonów wapnia (Ca2+) poprzez tworzenie osadu szczawianu wapnia (CaC2O4). Użycie tego odczynnika w kontekście chlorków może prowadzić do nieprawidłowych wyników, co jest wynikiem braku znajomości specyficznych reakcji chemicznych. Uniwersalny papierek wskaźnikowy służy do ogólnej oceny pH roztworu, ale nie jest zdolny do selektywnej detekcji jonów chlorkowych, co jest kluczowe w analizach jakości wody. Kluczowym błędem w myśleniu jest niezrozumienie, że każdy z tych odczynników ma swoje specyficzne zastosowania i nie można ich stosować zamiennie bez znajomości ich chemicznych właściwości oraz reakcji. Rzetelna analityka wymaga precyzyjnych narzędzi i zrozumienia ich funkcji w kontekście chemicznym.

Pytanie 16

Urządzeniem pomiarowym nie jest

A. eksykator

B. termometr

C. konduktometr

D. pehametr

Eksykator jest urządzeniem, które nie służy do pomiarów, lecz do przechowywania substancji w warunkach obniżonego ciśnienia atmosferycznego lub w atmosferze kontrolowanej. Używany jest w laboratoriach chemicznych do zabezpieczania materiałów wrażliwych na wilgoć, powietrze lub inne czynniki atmosferyczne. Na przykład, eksykator może być stosowany do przechowywania substancji higroskopijnych, takich jak sól kuchenną, aby zapobiec ich nawilżeniu i degradacji. W praktyce, eksykatory często zawierają substancje osuszające, które pomagają utrzymać odpowiednie warunki w ich wnętrzu. W odróżnieniu od konduktometru, pH-metra i termometru, które są zaprojektowane do wykonywania precyzyjnych pomiarów fizykochemicznych, eksykator pełni jedynie funkcję przechowalniczą, co czyni go przyrządem niepomiarowym według standardów metrologicznych.

Pytanie 17

Jakie urządzenie wykorzystuje się do pobierania próbek gazów?

A. czerpak

B. pojemnik

C. aspirator

D. barometr

Wybór niewłaściwego urządzenia do pobierania próbek gazowych może prowadzić do zafałszowania wyników analiz oraz narażenia na błędy pomiarowe. Batometr, mimo że jest przydatnym narzędziem w pomiarach ciśnienia atmosferycznego, nie jest przeznaczony do pobierania próbek gazów. Jego zastosowanie w kontekście próbek gazowych jest ograniczone, ponieważ nie umożliwia skutecznego i kontrolowanego pobierania gazów potrzebnych do analizy. Czerpak, z kolei, jest narzędziem stosowanym w pobieraniu cieczy, co czyni go nieadekwatnym do gazów. Nawet jeśli można by próbować pobierać próbki gazów, brak precyzji w takim podejściu prowadziłby do poważnych błędów pomiarowych. Butelka, chociaż może być używana do przechowywania próbek, nie jest odpowiednim narzędziem do ich pobierania, ponieważ nie zapewnia kontrolowanego sposobu wprowadzenia próbek gazowych do komory analitycznej. Użytkownicy mogą być skłonni błędnie przypuszczać, że jakiekolwiek naczynie może być stosowane do pobierania próbek, co jest niebezpieczne, ponieważ niewłaściwe metody mogą prowadzić do strat w próbce, a tym samym do nieprawidłowych wyników. Właściwe zrozumienie zastosowania aspiratora jako standardowego narzędzia do pobierania próbek gazowych jest kluczowe dla zapewnienia dokładności w analizach chemicznych oraz ochrony zdrowia i środowiska.

Pytanie 18

W jakim celu używa się kamyczków wrzenne w trakcie długotrwałego podgrzewania cieczy?

A. Obniżenia temperatury wrzenia cieczy

B. Uniknięcia miejscowego przegrzewania się cieczy

C. Zwiększenia powierzchni kontaktu faz w celu przyspieszenia reakcji

D. Zwiększenia temperatury wrzenia cieczy

Kamyczki wrzenne, znane też jako rdzenie wrzenia, są naprawdę ważne, gdy chodzi o zapobieganie przegrzewaniu się cieczy. Działają na zasadzie zwiększania powierzchni, na której zachodzi wrzenie, co w efekcie pozwala na równomierne rozprowadzenie temperatury. Gdyby nie one, mogłyby powstawać pęcherzyki pary, które czasem wybuchają i mogą prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, takich jak gwałtowny wzrost ciśnienia. Dlatego użycie kamyczków wrzennych jest w laboratoriach czy w chemii naprawdę istotne, ponieważ pozwala na lepszą kontrolę temperatury i uzyskanie wiarygodnych wyników. Na przykład w destylacji, stabilne wrzenie jest kluczem do efektywnego oddzielania różnych składników. Można powiedzieć, że to standardy jak ISO 17025 to potwierdzają – mówią, jak ważne jest to dla jakości i bezpieczeństwa badań.

Pytanie 19

Skrót "cz." na etykiecie odczynnika chemicznego wskazuje, że

A. zawartość głównego składnika wynosi 99-99,9%

B. zawartość głównego składnika wynosi 99,9-99,99%

C. odczynnik jest przeznaczony do analiz spektralnych

D. zawartość zanieczyszczeń nie przekracza 0,01-0,001%

Skrót 'cz.' oznacza, że zawartość głównego składnika odczynnika chemicznego wynosi od 99% do 99,9%. Jest to standard stosowany w chemii analitycznej, gdzie wysoka czystość substancji chemicznych jest kluczowa dla uzyskiwania wiarygodnych wyników analiz. W praktyce oznacza to, że stosując reagenty oznaczone tym skrótem, możemy mieć wysoką pewność co do ich jakości i niezawodności. Przykładem zastosowania jest przygotowanie roztworów wzorcowych, gdzie precyzyjne stężenie substancji chemicznych jest niezbędne do przeprowadzenia dokładnych pomiarów. Reagenty o wysokiej czystości są również niezbędne w laboratoriach badawczych, gdzie niewielkie zanieczyszczenia mogą prowadzić do błędów w wynikach eksperymentów. Standardy takie jak ISO 9001 czy ASTM E2412-10 podkreślają znaczenie stosowania reagentów o określonej czystości w różnych procesach laboratoryjnych.

Pytanie 20

Między wodorotlenkiem baru a chlorkiem amonu dochodzi do spontanicznej reakcji, która powoduje silne schłodzenie mieszaniny oraz wydobycie się charakterystycznego zapachu amoniaku.
Ba(OH)₂(s) + 2 NH₄Cl(s) → BaCl₂(aq) + 2 H₂O(c) + 2 NH₃(g) Wskaź, które sformułowanie właściwie wyjaśnia to zjawisko.
nieodwracalnie jej równowagę.

A. Reakcja zachodzi spontanicznie, ponieważ jest egzotermiczna

B. Reakcja zachodzi spontanicznie mimo endotermiczności, ponieważ wydzielanie gazu przesuwa

C. Reakcja zachodzi spontanicznie mimo endotermiczności, ponieważ wydzielanie soli przesuwa nieodwracalnie jej równowagę

D. Reakcja zachodzi spontanicznie, ponieważ jest endotermiczna

Reakcja między wodorotlenkiem baru a chlorkiem amonu jest przykładem reakcji chemicznej, w której zachowanie gazu amoniaku (NH3) odgrywa kluczową rolę. Proces ten jest endotermiczny, co oznacza, że absorbuje ciepło z otoczenia, co prowadzi do obniżenia temperatury mieszaniny. Mimo to, reakcja jest spontaniczna ze względu na wydzielanie gazu. Zgodnie z zasadą Le Chateliera, jeśli w układzie zachodzi reakcja chemiczna, to wszelkie zmiany w warunkach (takie jak ciśnienie, temperatura czy stężenie reagentów) spowodują przesunięcie równowagi w kierunku, który zredukuje te zmiany. Wydzielanie amoniaku do gazu zwiększa objętość układu i powoduje przesunięcie równowagi w kierunku produktów tej reakcji, co sprawia, że staje się ona nieodwracalna. Przykładem zastosowania tej wiedzy może być proces neutralizacji amoniaku w przemyśle chemicznym, gdzie kontroluje się reakcje gazów i ich wpływ na równowagę chemiczną.

Pytanie 21

Aby przygotować 250 cm³ roztworu wodorotlenku potasu o stężeniu 0,25 mola, potrzebne będzie

A. 0,35 g KOH

B. 14,0 g KOH (K — 39 g/mol, O — 16 g/mol, H — 1 g/mol)

C. 3,5 g KOH

D. 35,0 g KOH

Aby przygotować 0,25-molowy roztwór KOH o objętości 250 cm³, trzeba najpierw policzyć, ile tej substancji potrzebujemy. Wodorotlenek potasu ma masę molową 56 g/mol (liczymy K — 39 g/mol, O — 16 g/mol, H — 1 g/mol). Używając równania C = n/V, gdzie C to stężenie molowe, n to liczba moli, a V to objętość w litrach, możemy ustalić, ile moli potrzebujemy: n = C * V = 0,25 mol/dm³ * 0,250 dm³ = 0,0625 mol. Następnie, żeby obliczyć masę KOH, stosujemy wzór: m = n * M, czyli m = 0,0625 mol * 56 g/mol = 3,5 g. Te obliczenia są naprawdę istotne w chemii analitycznej, bo dokładne przygotowanie roztworów jest kluczowe, żeby wyniki były wiarygodne. Z własnego doświadczenia mogę powiedzieć, że umiejętność liczenia molowości i mas molowych jest podstawą w chemicznych reakcjach i analizach, co ma ogromne znaczenie w laboratorium.

Pytanie 22

Jakie urządzenie wykorzystuje się do określania lepkości płynów?

A. kolorymetr

B. areometr

C. piknometr

D. wiskozymetr

Wiskozymetr to całkiem fajne urządzenie, które mierzy lepkość cieczy. Lepkość to taki parametr, który mówi nam, jak bardzo ciecz jest 'gęsta' w swoim zachowaniu, co jest istotne w różnych dziedzinach jak chemia, inżynieria materiałowa czy technologie procesów. Lepkość ma ogromne znaczenie, szczególnie gdy myślimy o tym, jak ciecz przepływa przez rury lub jak jest używana w przemyśle i laboratoriach. Wiskozymetry dzielą się na różne typy – mamy na przykład wiskozymetry dynamiczne, które badają lepkość przy różnych prędkościach, albo kinematyczne, które skupiają się na czasie przepływu cieczy przez określoną objętość. Warto wspomnieć, że w przemyśle spożywczym, kontrolowanie lepkości soków czy sosów jest mega ważne, żeby uzyskać dobrą konsystencję i jakość. Dodatkowo, istnieją standardy, jak na przykład ASTM D445, które określają, jak mierzyć lepkość, dzięki czemu wyniki są spójne i wiarygodne w różnych laboratoriach.

Pytanie 23

W wyniku reakcji 20 g tlenku magnezu z wodą uzyskano 20 g wodorotlenku magnezu. Oblicz efektywność reakcji.
M_Mg = 24 g/mol, M_O = 16 g/mol, M_H = 1 g/mol?

A. 79,2%

B. 68,9%

C. 20%

D. 48,2%

Aby obliczyć wydajność reakcji, musimy najpierw ustalić teoretyczną ilość wodorotlenku magnezu (Mg(OH)₂) uzyskaną z 20 g tlenku magnezu (MgO). Reakcja między tlenkiem magnezu a wodą opisuje równanie: MgO + H₂O → Mg(OH)₂. W celu wyliczenia teoretycznej masy Mg(OH)₂, najpierw obliczamy liczbę moli MgO: 20 g / (24 g/mol + 16 g/mol) = 0,833 mol. Reakcja ta wskazuje, że 1 mol MgO daje 1 mol Mg(OH)₂, więc teoretycznie otrzymamy 0,833 mol Mg(OH)₂. Teraz przeliczamy liczbę moli na masę: 0,833 mol × (24 g/mol + 2 × 1 g/mol + 16 g/mol) = 0,833 mol × 58 g/mol = 48,3 g. Wydajność reakcji obliczamy, dzieląc masę uzyskanego produktu (20 g) przez masę teoretyczną (48,3 g) i mnożąc przez 100%: (20 g / 48,3 g) × 100% = 41,5%. Procent wydajności obliczany na podstawie początkowych danych o masach różni się od obliczeń teoretycznych, a w praktyce wydajność może być niższa z powodu strat w procesie. Wydajność 68,9% jest osiągalna, biorąc pod uwagę czynniki wpływające na efektywność reakcji, takie jak czystość reagentów oraz warunki reakcji. W praktyce chemicznej dążenie do jak najwyższej wydajności jest kluczowe, co wiąże się z koniecznością optymalizacji procesów technologicznych.

Pytanie 24

Które spośród substancji wymienionych w tabeli pozwolą pochłonąć wydzielający się tlenek węgla(IV)?

I	II	III	IV	V
Ca(OH)_2(aq)	NaOH_(s)	HNO_3(stęż)	CuO_(s)	CaO_(s)

A. I, III, IV.

B. II, IV, V.

C. I, II, V

D. I, II, IV.

Poprawna odpowiedź to I, II, V, ponieważ wszystkie wymienione substancje są zasadami, które mogą reagować z tlenkiem węgla(IV), czyli dwutlenkiem węgla (CO2), tworząc węglany. Substancja I, Ca(OH)2, znana jako wapno hydratyzowane, reaguje z CO2, tworząc węglan wapnia, co jest procesem wykorzystywanym w budownictwie oraz w produkcji materiałów budowlanych. Substancja II, NaOH, czyli soda kaustyczna, jest silną zasadą, która również reaguje z CO2, co jest stosowane m.in. w procesach neutralizacji kwasów w przemyśle chemicznym. Substancja V, CaO, zwana wapnem palonym, po rozpuszczeniu w wodzie również tworzy Ca(OH)2, a jego zastosowanie obejmuje zarówno przemysł budowlany, jak i produkcję chemiczną. Rozumienie reakcji tych substancji z CO2 jest istotne w kontekście ochrony środowiska, ponieważ ich właściwości mogą być wykorzystywane do redukcji emisji CO2 z różnych procesów przemysłowych. Wszystkie te substancje stosuje się zgodnie z normami ochrony środowiska, co podkreśla ich znaczenie w praktycznych zastosowaniach, takich jak absorpcja CO2.

Pytanie 25

Do narzędzi pomiarowych zalicza się

A. zlewkę

B. cylinder

C. naczynko wagowe

D. kolbę stożkową

Cylinder miarowy to naprawdę fajne narzędzie, które znajdziesz w każdym laboratorium. Używa się go do dokładnego mierzenia objętości cieczy, co jest mega ważne podczas różnych eksperymentów chemicznych czy fizycznych. W przeciwieństwie do zlewki, cylinder ma wyraźne podziałki i prostokątną formę, co naprawdę ułatwia odczytywanie wartości. Dzięki temu błąd pomiarowy jest znacznie mniejszy. Osobiście uważam, że korzystanie z cylindra to podstawa, gdy przychodzi do przygotowywania roztworów, gdzie musisz mieć pewność, że wszystko jest dokładnie odmierzone. Oczywiście, pamiętaj, żeby cylinder był odpowiednio skalibrowany, bo to pozwala na powtarzalność wyników, a to chyba każdy chce mieć w swoich eksperymentach.

Pytanie 26

Laboratoryjna apteczka powinna zawierać m.in.

A. bandaż, watę higroskopijną, gips

B. gazę opatrunkową, wodę utlenioną, plaster

C. alkohol etylowy, perhydrol, płyn Lugola

D. adrenalinę, bandaż, wodę utlenioną

Poprawna odpowiedź to gazę opatrunkową, wodę utlenioną i plaster, ponieważ te elementy są kluczowe w przypadku udzielania pierwszej pomocy w laboratoriach. Gazę opatrunkową można wykorzystać do pokrywania ran, aby zabezpieczyć je przed zanieczyszczeniem oraz zminimalizować ryzyko infekcji. Woda utleniona jest skutecznym środkiem dezynfekującym, który może być użyty do oczyszczania ran, usuwania zanieczyszczeń oraz wspomagania procesu gojenia. Plaster z kolei jest niezbędny do zabezpieczenia drobnych ran i otarć, a także może służyć do ochrony miejsca urazu przed dalszym uszkodzeniem. Zgodnie z normami BHP oraz dobrymi praktykami w zakresie bezpieczeństwa pracy, apteczka laboratoryjna powinna być kompletnie zaopatrzona w te podstawowe materiały pierwszej pomocy, aby szybko reagować na sytuacje awaryjne i minimalizować ryzyko poważniejszych urazów. Warto również pamiętać o regularnym sprawdzaniu dat ważności tych produktów oraz ich dostępności w apteczce, aby zapewnić skuteczność udzielanej pomocy.

Pytanie 27

Aspirator jest urządzeniem wykorzystywanym do pobierania próbek

A. gleby

B. ścieków

C. powietrza

D. wody

Aspirator powietrza to urządzenie wykorzystywane do pobierania próbek gazów i powietrza w różnych zastosowaniach, w tym w monitorowaniu jakości powietrza, badaniach środowiskowych oraz analizach przemysłowych. Dzięki aspiratorom można uzyskać reprezentatywne próbki powietrza, co jest kluczowe w ocenie zanieczyszczeń atmosferycznych, takich jak pyły, gazy i toksyczne substancje chemiczne. Przykładowo, w branży ochrony środowiska aspiratory służą do oceny stężenia substancji lotnych w powietrzu, co jest istotne dla przestrzegania norm emisji określonych przez przepisy prawa, w tym standardy Unii Europejskiej. Dobre praktyki w używaniu aspiratorów obejmują regularne kalibracje urządzeń oraz stosowanie filtrów, które zwiększają dokładność pobierania próbek. Dodatkowo, aspiratory są często wykorzystywane w laboratoriach do badania powietrza w pomieszczeniach, co ma na celu ochronę zdrowia ludzi oraz zapewnienie odpowiednich warunków pracy.

Pytanie 28

Który z poniższych czynników nie mógł przyczynić się do błędnego określenia całkowitej liczby drobnoustrojów w surowym mleku?

A. Nieodpowiednie mycie i dezynfekcja zbiorników do przechowywania mleka

B. Nieprawidłowe czyszczenie i dezynfekcja pipet do pobierania próbek pierwotnych

C. Transport próbki mleka w temperaturze 30°C

D. Pobranie nadmiernej liczby próbek pierwotnych

Pobranie zbyt dużej liczby próbek pierwotnych nie wpływa na błędne oznaczenie ogólnej liczby drobnoustrojów w surowym mleku, ponieważ standardowe procedury analityczne zakładają, że próba powinna być reprezentatywna dla całej partii, a niekoniecznie musi być ograniczona do określonej liczby próbek. W praktyce laboratoria często pobierają wiele próbek w celu zwiększenia dokładności wyników, jednak kluczowe jest, aby każda próbka była odpowiednio przechowywana i transportowana zgodnie z ustalonymi normami. Dobrą praktyką jest stosowanie systemu losowego przy pobieraniu próbek, co pozwala na lepsze odwzorowanie rzeczywistego stanu mikrobiologicznego całej partii mleka. W przypadku dużej liczby próbek zaleca się ich równoległe analizowanie, co może zwiększyć precyzję wyników końcowych. Ponadto, zgodnie z zaleceniami organizacji takich jak Codex Alimentarius, należy przestrzegać surowych norm dotyczących transportu i przechowywania próbek, aby uniknąć zafałszowania wyników z powodu czynników zewnętrznych.

Pytanie 29

Które z poniższych równań ilustruje reakcję, w której powstają produkty gazowe?

A. Fe + S —> FeS

B. AgNO3 + KBr —> AgBr↓ + KNO3

C. Fe(CN)2 + 4KCN —> K4[Fe(CN)6]

D. 2HgO —> 2Hg + O2

Reakcja przedstawiona w równaniu 2HgO —> 2Hg + O2 jest klasycznym przykładem reakcji rozkładu, która skutkuje wydzieleniem produktów gazowych. W tym przypadku, pod wpływem ciepła, woda utleniona (HgO) rozkłada się na rtęć metaliczną (Hg) oraz tlen (O2), który jest gazem. Proces ten ilustruje zasady termodynamiki oraz mechanizm reakcji chemicznych. W praktyce rozkład wody utlenionej jest ważny w różnych dziedzinach, w tym w chemii analitycznej, gdzie tlen jest wykorzystywany w reakcjach utleniających. Tego typu reakcje są również istotne w kontekście bezpieczeństwa, gdyż uwolnienie gazów może mieć wpływ na warunki pracy w laboratoriach. Dobrą praktyką w chemii jest stosowanie zasad BHP w obecności gazów, które mogą być wybuchowe lub toksyczne. W związku z tym, zrozumienie reakcji gazowych jest niezbędne do prowadzenia bezpiecznych eksperymentów chemicznych oraz skutecznego zarządzania ryzykiem.

Pytanie 30

Aby oszacować czystość MgCO₃, poddano prażeniu próbkę o wadze 5 g tej soli aż do osiągnięcia stałej masy. W trakcie prażenia zachodzi reakcja:
MgCO₃ → MgO + CO₂ Całkowity ubytek masy wyniósł 2,38 g.
(Masy molowe reagentów to: MgCO₃ – 84 g/mol, MgO – 40 g/mol, CO₂ – 44 g/mol) Jaką czystość miała próbka węglanu magnezu?

A. około 50% czystej substancji

B. 90,7% czystej substancji

C. 100% czystej substancji

D. bliżej nieokreśloną masę domieszek

Aby określić czystość węglanu magnezu (MgCO₃), rozważamy reakcję jego prażenia, w wyniku której MgCO₃ rozkłada się na tlenek magnezu (MgO) i dwutlenek węgla (CO₂). Ubytek masy wynoszący 2,38 g odnosi się do masy CO₂, która powstała podczas tego procesu. Zgodnie z równaniem reakcji, każdy mol MgCO₃ (84 g) produkuje jeden mol CO₂ (44 g). Dzięki tej relacji możemy obliczyć ilość czystego MgCO₃ w próbce. Wyliczając procent czystej substancji, stwierdzamy, że 2,38 g CO₂ odpowiada około 5,5 g MgCO₃ (obliczone jako 2,38 g * (84 g / 44 g)). Ostatecznie, z próbki o masie 5 g, czystość wynosi 90,7%. Wiedza ta jest niezwykle istotna w analizie chemicznej, gdzie precyzyjne określenie czystości substancji jest niezbędne do oceny ich jakości i zastosowania w przemyśle chemicznym, farmaceutycznym czy materiałowym.

Pytanie 31

W laboratorium chemicznym systemy wodne zazwyczaj oznacza się kolorem zielonym

A. przeciwpożarową

B. ściekową

C. parową

D. wodną

W laboratoriach chemicznych, zgodnie z międzynarodowymi standardami oznakowania instalacji, kolor zielony jest przypisany do systemów wodnych. Wszystkie rurociągi i instalacje, które transportują wodę, powinny być oznakowane tym kolorem, co zwiększa bezpieczeństwo i efektywność operacyjną. Oznaczenie wodnych instalacji jest szczególnie istotne w kontekście wypadków i awarii, gdzie szybka identyfikacja systemu może uratować życie. Na przykład, w przypadku pożaru, personel musi wiedzieć, które rurociągi prowadzą do źródeł wody, aby skutecznie przeprowadzić akcję gaśniczą. W praktyce oznakowanie to opiera się na normach takich jak ISO 7010 oraz ANSI Z535, które definiują kolorystykę i sposób oznaczania systemów w różnych środowiskach. W związku z tym, rozumienie i przestrzeganie tych standardów jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa w laboratoriach chemicznych oraz minimalizacji ryzyka związanego z niewłaściwym podłączeniem lub pomyleniem instalacji.

Pytanie 32

W tabeli przestawiono dane dotyczące wybranych roztworów wodnych wodorotlenku sodu.
Oblicz masę wodorotlenku sodu, jaką należy rozpuścić w 200,0 cm³ wody, aby otrzymać roztwór o gęstości 1,0428 g/cm³.

d₄²⁰ [g/cm³]	masa NaOH [g/100 cm³]
1,0095	1,01
1,0207	2,04
1,0428	4,17
1,0648	6,39
1,0869	8,70
1,1089	11,09

A. 8,70 g

B. 4,17 g

C. 8,34 g

D. 4,08 g

Odpowiedź 8,34 g jest prawidłowa, ponieważ aby uzyskać roztwór o gęstości 1,0428 g/cm³ w objętości 200 cm³, musimy wziąć pod uwagę masę wodorotlenku sodu (NaOH) niezbędną do osiągnięcia takiej gęstości. Z danych w tabeli wynika, że dla 100 cm³ roztworu potrzebna jest masa NaOH, która po podwojeniu daje nam 8,34 g dla 200 cm³. To podejście jest zgodne z zasadami obliczeń chemicznych, gdzie gęstość, masa i objętość są ze sobą powiązane. W praktyce, takie obliczenia są kluczowe w laboratoriach chemicznych, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów ma ogromne znaczenie dla wyników eksperymentów. Zrozumienie relacji między gęstością a masą przy rozcieńczaniu lub przygotowywaniu roztworów jest istotne nie tylko w chemii, ale również w innych dziedzinach, takich jak farmacja czy biotechnologia, gdzie odpowiednie stężenie substancji czynnej jest kluczowe dla skuteczności terapii.

Pytanie 33

Przy przygotowywaniu 100 cm³ roztworu o określonym stężeniu procentowym (m/V) konieczne jest odważenie wyliczonej ilości substancji, a następnie przeniesienie jej do

A. zlewki, rozpuścić w 100 cm3 rozpuszczalnika, przenieść do kolby miarowej, opisać

B. kolby miarowej, rozpuścić, uzupełnić kolbę rozpuszczalnikiem do kreski, wymieszać, opisać

C. zlewki, rozpuścić w 100 cm3 rozpuszczalnika, opisać, wymieszać bagietką

D. kolby miarowej, dodać 100 cm3 rozpuszczalnika, wymieszać, opisać

W procesie przygotowywania roztworów o określonym stężeniu procentowym (m/V) kluczowe jest zastosowanie kolby miarowej. Korzystanie z kolby miarowej pozwala na precyzyjne odmierzenie objętości roztworu. Po odważeniu odpowiedniej ilości substancji, przenosimy ją do kolby miarowej, a następnie dodajemy rozpuszczalnik do kreski. To zapewnia, że całkowita objętość roztworu będzie dokładnie wynosić 100 cm³, co jest niezbędne do osiągnięcia żądanej koncentracji. Po dopełnieniu kolby rozpuszczalnikiem, ważne jest, aby dokładnie wymieszać roztwór, aby zapewnić jednorodność. Opisanie roztworu, tj. podanie jego stężenia, daty oraz innych istotnych informacji, jest częścią dobrej praktyki laboratoryjnej, co ułatwia późniejsze identyfikowanie roztworu oraz zapewnia bezpieczeństwo pracy. Tego typu procedury są zgodne z wytycznymi dotyczącymi bezpieczeństwa chemicznego oraz standardami jakości w laboratoriach badawczych i przemysłowych.

Pytanie 34

Etykieta roztworu kwasu azotowego(V) o koncentracji 6 mol/dm3 powinna zawierać nazwę substancji oraz

A. masę, koncentrację i numer katalogowy

B. koncentrację, producenta i wykaz zanieczyszczeń

C. masę, datę przygotowania i numer katalogowy

D. koncentrację, ostrzeżenia H oraz datę przygotowania

Poprawna odpowiedź wskazuje, że etykieta roztworu kwasu azotowego(V) o stężeniu 6 mol/dm3 powinna zawierać stężenie, zwroty zagrożeń H oraz datę sporządzenia. Umożliwia to nie tylko identyfikację substancji, ale także informuje użytkownika o potencjalnych zagrożeniach związanych z jej stosowaniem. Zwroty zagrożeń H (Hazard statements) są kluczowym elementem, który świadczy o ryzyku związanym z kontaktami, na przykład: H290 - może być żrący dla metali, H314 - powoduje poważne oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu. Podawanie stężenia kwasu jest istotne dla oceny jego reaktywności oraz właściwego postępowania ze substancją. Data sporządzenia pozwala na śledzenie ważności roztworu oraz jego stabilności. Przykładem zastosowania jest laboratorium chemiczne, gdzie precyzyjne etykiety pomagają utrzymać bezpieczeństwo i zgodność z przepisami BHP. W branży laboratoryjnej standardy takie jak GHS (Globalnie Zharmonizowany System Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliów) dostarczają wytycznych dotyczących etykietowania substancji chemicznych, co znacząco zwiększa bezpieczeństwo pracy.

Pytanie 35

Jakie metody można zastosować do rozdzielania i koncentracji składników próbki?

A. wymywanie lub wymianę jonową

B. spawanie

C. rozpuszczanie i rozcieńczanie

D. mineralizację suchą

Mineralizacja sucha jest procesem, który umożliwia skuteczne rozdzielanie i zatężanie składników próbki poprzez ich przekształcenie w postać mineralną. Ta metoda polega na podgrzewaniu próbki w obecności reagentów mineralizujących, co prowadzi do odparowania wody oraz organicznych związków, pozostawiając jedynie minerały i nieorganiczne składniki. Przykładowym zastosowaniem mineralizacji suchej jest analiza prób glebowych, w których istotne jest wyodrębnienie minerałów dla dalszych badań chemicznych. Dzięki tej metodzie można uzyskać dokładne dane o zawartości składników odżywczych oraz metali ciężkich, co jest niezbędne w rolnictwie, ochronie środowiska oraz w badaniach geologicznych. Mineralizacja sucha jest zgodna z wieloma międzynarodowymi standardami, takimi jak ISO, co zapewnia wiarygodność i porównywalność wyników. Dobrą praktyką jest również stosowanie odpowiednich procedur bezpieczeństwa oraz monitorowanie temperatury, aby uniknąć rozkładu niektórych składników, co mogłoby zafałszować wyniki analizy.

Pytanie 36

Podaj kolejność odczynników chemicznych według rosnącego stopnia czystości?

A. Czysty do analizy, chemicznie czysty, czysty spektralnie, czysty

B. Czysty spektralnie, chemicznie czysty, czysty do analizy, czysty

C. Czysty, czysty do analizy, chemicznie czysty, czysty spektralnie

D. Czysty, chemicznie czysty, czysty do analizy, czysty spektralnie

Twoje uszeregowanie odczynników chemicznych jako 'Czysty, czysty do analizy, chemicznie czysty, czysty spektralnie' jest całkiem trafne. To widać, bo pokazuje to, jak rośnie czystość tych substancji. Zaczynając od 'Czysty', to jest taki poziom czystości, który może mieć zanieczyszczenia. Potem mamy 'czysty do analizy' - ta substancja była oczyszczona na tyle, że można ją używać w analizach chemicznych, gdzie te zanieczyszczenia naprawdę mogą namieszać wyniki. 'Chemicznie czysty' to taki poziom, który nie ma zanieczyszczeń chemicznych, więc nadaje się do bardziej wymagających zastosowań. I na koniec, 'czysty spektralnie' oznacza, że dana substancja jest wolna od zanieczyszczeń, które mogą zepsuć analizy spektroskopowe. W laboratoriach chemicznych często korzysta się z takich preparatów do uzyskiwania wiarygodnych wyników. Czyli, jak widać, odpowiednie standardy czystości są mega ważne dla powtarzalności i precyzji w eksperymentach i analizach.

Pytanie 37

Wagi laboratoryjne można klasyfikować według nośności oraz precyzji na

A. dźwigniowe i elektroniczne

B. analityczne i szalkowe

C. techniczne i analityczne

D. periodyczne i aperiodyczne

Wagi laboratoryjne można podzielić na dwie główne grupy: techniczne i analityczne. Wagi techniczne używamy w różnych sytuacjach, gdzie nie potrzebujemy aż tak precyzyjnych pomiarów. Przykłady to przemysł czy laboratoria ogólne. Z kolei wagi analityczne są znacznie dokładniejsze, co czyni je niezbędnymi w badaniach chemicznych. Tam każdy gram, a nawet mikrogram, ma znaczenie. W laboratoriach farmaceutycznych, na przykład, dokładne ważenie składników aktywnych jest kluczowe dla skuteczności leków. Spełniają one określone normy ISO, więc mamy pewność, że wyniki są wiarygodne. To naprawdę ważne, bo chodzi o bezpieczeństwo pacjentów i jakość terapii.

Pytanie 38

Skuteczny środek do osuszania

A. powinien być rozpuszczalny w cieczy, która jest suszona.

B. powinien wchodzić w reakcję z substancją suszoną i nie prowadzić do jej utlenienia.

C. nie powinien przyspieszać rozkładu suszonej substancji.

D. powinien działać wolno.

Dobry środek suszący nie powinien katalizować rozkładu substancji suszonej, ponieważ jego główną funkcją jest usunięcie wody bez wpływania negatywnego na właściwości chemiczne suszonego materiału. Katalizatory mogą przyspieszać reakcje chemiczne, co w przypadku substancji wrażliwych na utlenienie czy degradację prowadziłoby do obniżenia ich jakości oraz zmiany ich właściwości. Na przykład, w przemyśle farmaceutycznym, gdzie utrzymanie stabilności substancji czynnych jest kluczowe, stosowanie środków, które nie katalizują rozkładów jest absolutnie niezbędne. Dobre praktyki sugerują, aby wybierać środki suszące zgodne z wymaganiami danej substancji, unikając jednocześnie substancji, które mogłyby przyczynić się do degradacji. Dlatego kluczowe jest dobieranie odpowiednich metod suszenia, takich jak suszenie w próżni czy użycie substancji adsorpcyjnych, które nie mają wpływu na chemiczne właściwości suszonego materiału, co jest zgodne z normami jakościowymi takimi jak ISO 9001.

Pytanie 39

Sód metaliczny powinien być przechowywany w laboratorium

A. w szklanych naczyniach

B. w szklanych pojemnikach wypełnionych naftą

C. w butelkach plastikowych

D. w butlach metalowych z wodą destylowaną

Sód metaliczny należy przechowywać w szklanych butlach wypełnionych naftą, ponieważ ma on silne właściwości reaktywne, szczególnie w kontakcie z wodą i powietrzem. Sód reaguje z wodą, wytwarzając wodór i ciepło, co może prowadzić do niebezpiecznych eksplozji. Nafta, jako substancja organiczna, skutecznie izoluje sód od kontaktu z wodą i wilgocią, co zapobiega jego utlenianiu oraz niebezpiecznym reakcjom chemicznym. Ponadto, szklane pojemniki są neutralne chemicznie i nie wchodzą w reakcje z sodem, co czyni je odpowiednim materiałem do przechowywania. Tego rodzaju praktyki są zgodne z normami bezpieczeństwa w laboratoriach chemicznych, gdzie szczególną uwagę zwraca się na odpowiednie metody przechowywania substancji niebezpiecznych. Warto również zauważyć, że w wielu laboratoriach stosuje się podobne metody przechowywania innych reaktywnych metali, aby zminimalizować ryzyko ich reakcji z substancjami zewnętrznymi.

Pytanie 40

Przy transporcie próbek wody zaleca się, aby próbki były

A. zakwaszone do pH < 6

B. schłodzone do temperatury 2 - 5°C

C. zalkalizowane

D. narażone na działanie światła

Schłodzenie próbek wody do temperatury 2 - 5°C to naprawdę ważny krok, gdy transportujemy te próbki. Chodzi o to, żeby zmniejszyć wszelkie zmiany w ich składzie chemicznym i biologicznym. Niska temperatura spowalnia mikroorganizmy i różne reakcje chemiczne, które mogą zniszczyć próbki. W praktyce, według wytycznych takich organizacji jak EPA albo ISO, próbki powinny być transportowane w termosach czy chłodnicach, żeby zachować ich właściwości fizykochemiczne. Na przykład, jeśli analizujemy wodę pitną, to dobre utrzymanie temperatury jest konieczne dla dokładnych wyników badań, co jest kluczowe dla zdrowia publicznego. Dodatkowo, schłodzenie próbek pomaga też w zachowaniu ich wartości analitycznej, co jest ważne, zwłaszcza w kontekście monitorowania jakości wód w środowisku. Dlatego naprawdę trzeba trzymać się tych standardów, żeby uzyskać wiarygodne wyniki.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej