Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik analityk
  • Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
  • Data rozpoczęcia: 19 maja 2025 19:53
  • Data zakończenia: 19 maja 2025 20:01

Egzamin zdany!

Wynik: 39/40 punktów (97,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

Odpady z rozpuszczalników organicznych, takich jak benzen czy aceton, zawierające co najmniej 80% danego rozpuszczalnika, należy

A. połączyć z ziemią okrzemkową i przekazać do utylizacji.
B. poddać recyklingowi w celu odzyskania rozpuszczalnika.
C. zniszczyć poprzez zastosowanie odpowiednich procesów.
D. odprowadzać bezpośrednio do kanalizacji.
Odpady z rozpuszczalników organicznych, takich jak benzen czy aceton, które mają przynajmniej 80% tego rozpuszczalnika, powinny być poddawane recyklingowi. To naprawdę zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju i tego, jak powinniśmy zarządzać odpadami. Recykling pozwala nam na ich ponowne wykorzystanie w przemysłowych procesach, dzięki czemu zmniejszamy ilość śmieci i ograniczamy potrzebę pozyskiwania nowych surowców. W praktyce chodzi o różne metody, jak destylacja, które pomagają odzyskać czysty rozpuszczalnik. Na przykład w przemyśle lakierniczym często korzysta się z takich procesów, co jest korzystne, bo zmniejsza koszty i wpływ na środowisko. Pamiętaj, że zgodnie z prawem, te odpady są klasyfikowane jako niebezpieczne, więc dobre zarządzanie nimi i ich recykling są naprawdę kluczowe dla zdrowia ludzi i ochrony naszej planety.

Pytanie 2

W przypadku rozlania żrącego odczynnika chemicznego na skórę pierwszym poprawnym działaniem jest:

A. Posypanie miejsca solą kuchenną
B. Pocieranie miejsca kontaktu papierowym ręcznikiem
C. Natychmiastowe spłukanie miejsca kontaktu dużą ilością wody
D. Zaklejenie miejsca plastrem
Postępowanie w przypadku kontaktu skóry z substancją żrącą jest jednym z podstawowych elementów bezpieczeństwa w laboratorium chemicznym. Najważniejsze jest, żeby działać szybko i skutecznie. Od razu po rozlaniu żrącego odczynnika trzeba spłukać miejsce kontaktu dużą ilością wody – najlepiej bieżącej. To nie tylko rozcieńcza szkodliwy związek, ale przede wszystkim usuwa go z powierzchni skóry, zmniejszając ryzyko głębszych uszkodzeń tkanek. Praktyka ta wynika z ogólnych zasad BHP obowiązujących w laboratoriach oraz wytycznych instytutów takich jak CIOP czy OSHA. Efektywność tej metody potwierdzają liczne badania. Szybka reakcja pozwala ograniczyć wchłanianie substancji i minimalizuje skutki poparzeń chemicznych. Nawet jeśli żrący środek wydaje się mało agresywny, nie wolno tego bagatelizować. Dobrze mieć też pod ręką prysznic bezpieczeństwa lub zestaw do płukania oczu, zwłaszcza w laboratoriach chemicznych. Warto pamiętać, że niektóre substancje wymagają dłuższego płukania – nawet do 15 minut. Dodatkowo po takim incydencie zawsze należy zgłosić zdarzenie przełożonemu i skonsultować się z lekarzem. Z mojego doświadczenia, szybkie działanie i wiedza o pierwszej pomocy to rzeczy, które naprawdę robią różnicę w laboratoriach. Ostatecznie – lepiej spłukać odczynnik za długo, niż za krótko. To jedna z tych zasad, które zawsze warto mieć z tyłu głowy podczas pracy z chemikaliami.

Pytanie 3

W wyniku reakcji 100 g azotanu(V) ołowiu(II) z jodkiem potasu otrzymano 120 g jodku ołowiu(II). Wydajność reakcji wyniosła

Pb(NO3)2 + 2KI → PbI2 + 2KNO3
(MPb(NO3)2 = 331 g/mol, MKI = 166 g/mol, MPbI2 = 461 g/mol, MKNO3 = 101 g/mol)

A. 25%
B. 42%
C. 98%
D. 86%
To pytanie dotyczące wydajności reakcji pokazuje, że wykonałeś dobre obliczenia. Wynik 86% to naprawdę fajny wynik, bo wiesz, że to oznacza, iż dobrze oszacowałeś masy reagentów i produktów. Jeśli weźmiemy pod uwagę azotan(V) ołowiu(II) i obliczymy maksymalną masę jodku ołowiu(II), to powinno wyjść jakieś 139,22 g. W Twoim eksperymencie uzyskałeś 120 g jodku ołowiu(II), więc to daje nam ładną wydajność. Te obliczenia są mega ważne w chemii, bo pomagają ocenić, jak dobrze działa reakcja. Wiedza o tym, jak to policzyć, jest przydatna nie tylko w chemii, ale też w farmacja czy w przemyśle materiałowym. Takie umiejętności mogą naprawdę pomóc w tworzeniu nowych rzeczy i rozwijaniu technologii w różnych dziedzinach.

Pytanie 4

W trakcie reakcji estryfikacji opisanej równaniem CH3COOH + C2H5OH ↔ CH3COOC2H5 + H2O użyto molowego stosunku alkoholu do kwasu wynoszącego 1:10. W rezultacie tego

A. równowaga reakcji została silnie przesunięta w lewo
B. równowaga reakcji została silnie przesunięta w prawo
C. uzyskano ester o 100% wydajności
D. alkohol uległ całkowitej reakcji
W przypadku reakcji estryfikacji, zastosowanie molowego stosunku alkoholu do kwasu acetylenowego wynoszącego 1:10 powoduje, że ilość dostępnego alkoholu jest znacznie większa w porównaniu do kwasu. Zgodnie z zasadą Le Chateliera, zwiększenie ilości reagentu (w tym przypadku alkoholu) prowadzi do przesunięcia równowagi reakcji w stronę produktów. W tym konkretnym przypadku oznacza to, że równowaga reakcji przesunie się w prawo, co skutkuje większą produkcją estru (CH3COOC2H5) oraz wody (H2O). Praktycznie, taki stosunek reagentów jest często stosowany w przemyśle chemicznym, aby zwiększyć wydajność produkcji estrów, co jest szczególnie istotne w syntezach organicznych i w produkcji aromatów. Warto zauważyć, że aby uzyskać optymalne wyniki, ważne jest monitorowanie warunków reakcji, takich jak temperatura oraz obecność katalizatorów, co może również wpływać na szybkość i wydajność reakcji.

Pytanie 5

Zastosowanie łaźni wodnej nie jest zalecane w trakcie prac, w których stosuje się

A. etanol
B. sód
C. cynk
D. glicerynę
Odpowiedź 'sodu' jest prawidłowa, ponieważ sód reaguje gwałtownie z wodą, co prowadzi do wydzielania wodoru i może spowodować niebezpieczne eksplozje. Z tego powodu, podczas prac związanych z sodem, stosowanie łaźni wodnej jest całkowicie niewskazane. W praktyce, jeśli zajmujesz się sodem, powinieneś używać innych metod chłodzenia lub podgrzewania, takich jak piekarniki lub inne systemy grzewcze, które nie wchodzą w reakcję z tym pierwiastkiem. W laboratoriach chemicznych i podczas produkcji chemikaliów, standardy bezpieczeństwa, takie jak te określone przez OSHA (Occupational Safety and Health Administration) oraz EPA (Environmental Protection Agency), zalecają unikanie kontaktu sodu z wodą. Dlatego ważne jest, aby stosować odpowiednie materiały i metody pracy, aby uniknąć potencjalnych wypadków i zapewnić bezpieczeństwo w miejscu pracy.

Pytanie 6

Na podstawie danych zawartych w tabeli określ, do oznaczania którego parametru próbka musi być utrwalona w niskim pH.

Oznaczany parametrRodzaj naczynia do przechowywaniaSposób utrwalaniaDopuszczalny czas przechowywania
barwaszklane lub polietylenowe- schłodzenie do temperatury 2-5°C24 h
fosforany ogólneszklane lub polietylenowe- zakwaszenie kwasem siarkowym(VI)
- schłodzenie do temperatury 2-5°C
4 h
48 h
BZTszklane- schłodzenie do temperatury 2-5°C
- przechowywanie w ciemności
24 h
azot azotanowy(V)szklane lub polietylenowe- schłodzenie do temperatury 2-5°C
- dodanie 2 cm3 chloroformu do 1 dm3 próbki
24 h
48 h

A. Azotu azotanowego(V).
B. Fosforanów ogólnych.
C. Barwy.
D. BZT.
Poprawna odpowiedź to fosforany ogólne, ponieważ zgodnie z metodyką analizy, próbki wody wymagają zakwaszenia w celu wiązania i stabilizacji fosforanów. Badania wykazały, że niskie pH, osiągane poprzez dodanie kwasu siarkowego(VI), minimalizuje straty fosforanów w wyniku ich adsorpcji na cząstkach stałych oraz ich konwersji do form, które są trudniejsze do zmierzenia. W praktyce, do oznaczania fosforanów ogólnych często stosuje się metody kolorimetryczne, które opierają się na reakcji fosforanów z odczynnikami w kwasowym środowisku. Standardy analityczne, takie jak metody opisane przez APHA (American Public Health Association), podkreślają znaczenie odpowiedniego przygotowania próbki w niskim pH, aby zapewnić rzetelność wyników. Ponadto, ustalenie odpowiednich warunków przechowywania i transportu próbek, w tym ich zakwaszenia, jest kluczowe w monitorowaniu jakości wód i ochrony zasobów wodnych. Właściwe metody analizy fosforanów wspierają zarządzanie ekosystemami wodnymi oraz podejmowanie decyzji dotyczących ochrony środowiska.

Pytanie 7

Proces nitrowania najczęściej realizuje się, stosując organiczny substrat

A. stężonym kwasem azotowym(V)
B. rozcieńczonym kwasem azotowym(V)
C. mieszaniną kwasów azotowego(V) oraz siarkowego(VI)
D. mieszaniną kwasów azotowego(V) oraz solnego
Reakcja nitrowania to proces chemiczny, w którym do organicznych substratów wprowadza się grupy nitrowe (-NO2). Najczęściej stosowaną metodą tego procesu jest użycie mieszaniny kwasów azotowego(V) i siarkowego(VI). Kwas azotowy(V) jest źródłem grupy nitrowej, natomiast kwas siarkowy(VI) działa jako czynnik osuszający, wspomagając reaktywność kwasu azotowego. W praktyce nitrowanie jest kluczowym etapem w syntezie wielu związków organicznych, takich jak barwniki, leki oraz środki wybuchowe. Na przykład, proces ten jest stosowany w produkcji nitrobenzenu, który jest istotnym prekursorem w syntezie chemikaliów przemysłowych. Dzięki dobrze kontrolowanym warunkom reakcji, można uzyskać wysokie wydajności oraz selektywność w nitrowaniu, co jest zgodne z dobrymi praktykami w chemii organicznej. Odpowiednia kontrola temperatury i stężenia reagentów jest niezbędna, aby uniknąć niepożądanych reakcji ubocznych, co jest kluczowe w przemyśle chemicznym.

Pytanie 8

Którą z poniższych czynności należy wykonać, aby zapewnić wysoką dokładność pomiaru masy substancji podczas przygotowywania próbki do analizy chemicznej?

A. Wystarczy ważyć substancję na zwykłej wadze kuchennej.
B. Zastosować wagę analityczną o dokładności do 0,1 mg.
C. Pominąć etap ważenia przy sporządzaniu roztworu.
D. Użyć linijki do określenia objętości substancji.
Dokładność pomiaru masy substancji chemicznych ma kluczowe znaczenie w analizie laboratoryjnej. Użycie wagi analitycznej o dokładności do 0,1 mg jest standardem wszędzie tam, gdzie wymagane są precyzyjne oznaczenia ilościowe. Wagi analityczne mają specjalną konstrukcję – są zamknięte w osłonie przeciwwiatrowej, mają bardzo czułe mechanizmy i są regularnie kalibrowane, co minimalizuje wpływ czynników zewnętrznych takich jak drgania czy ruchy powietrza. Tak wysoka dokładność pozwala na ważenie nawet niewielkich ilości substancji, co jest często niezbędne przy pracy z odczynnikami o wysokiej aktywności lub kosztownych standardach. W praktyce zawodowej takie podejście pozwala uniknąć błędów systematycznych, które mogłyby zafałszować wyniki analizy i doprowadzić do nieprawidłowych wniosków. Stosowanie wag analitycznych jest opisane w normach branżowych i podręcznikach dla laborantów. Moim zdaniem, bez tej dokładności nie da się mówić o profesjonalnym przygotowaniu próbek. Warto też pamiętać, że nawet drobne różnice masy mogą mieć duże znaczenie przy przygotowywaniu roztworów wzorcowych czy analitycznych, dlatego nie ma tu miejsca na półśrodki.

Pytanie 9

Wybierz poprawny zapis jonowy spośród podanych reakcji, w których otrzymywany jest siarczan(VI) baru.

A. BaCl2 + H2SO4 → BaSO4 + 2HCl
B. BaCl2 + 2H+ + SO42- → BaSO4 + 2H+ + 2Cl-
C. Ba2+ + 2Cl- + 2H+ + SO42- → BaSO4 + 2H+ + Cl-
D. Ba2+ + 2Cl- + 2H+ + SO42- → BaSO4 + 2H+ + 2Cl-
Odpowiedź Ba2+ + 2Cl- + 2H+ + SO42- → BaSO4 + 2H+ + 2Cl- jest poprawna, ponieważ odzwierciedla rzeczywisty proces reakcji jonowej w przypadku otrzymywania siarczanu(VI) baru. W tej reakcji jony baru (Ba2+) reagują z jonami siarczanowymi (SO42-) oraz jonami wodorowymi (H+) w obecności chloru (Cl-). Produktami reakcji są osad siarczanu(VI) baru (BaSO4) oraz jony H+ i Cl-, co wskazuje na to, że chlor, mimo że nie jest bezpośrednio zaangażowany w tworzenie osadu, pozostaje w roztworze. Takie podejście jest zgodne z zasadami zapisu reakcji w formie jonowej, gdzie pokazujemy tylko te jony, które biorą udział w tworzeniu produktów, eliminując jony, które pozostają niezmienione w roztworze. W praktycznych zastosowaniach, reakcje takie są ważne w przemyśle chemicznym, zwłaszcza w procesach oczyszczania wody, gdzie siarczan(VI) baru jest wykorzystywany do usuwania zanieczyszczeń. Przykładem może być wykorzystanie BaSO4 jako środek kontrastowy w diagnostyce medycznej, co potwierdza jego znaczenie w zastosowaniach technicznych.

Pytanie 10

Substancje pomocnicze wykorzystywane do realizacji podstawowych analiz jakościowych i ilościowych, które nie wymagają wysokiej czystości, są oznaczane na opakowaniach symbolem

A. cz.
B. cz.ch.
C. techn.
D. cz.d.a.
Odpowiedź "cz." jest właściwa, ponieważ oznacza substancje pomocnicze, które są stosowane w analizach jakościowych i ilościowych, gdzie nie jest wymagana wysoka czystość chemiczna. Termin ten jest często używany w laboratoriach analitycznych oraz w procesach produkcyjnych, gdzie substancje te mogą służyć jako rozpuszczalniki, czy też reagenty w reakcjach chemicznych, ale nie muszą spełniać rygorystycznych norm czystości. Przykładem może być użycie substancji pomocniczych w analizach spektroskopowych, gdzie ich obecność nie wpływa negatywnie na wyniki analizy. W praktyce, korzystanie z takich substancji pozwala na oszczędności kosztów oraz uproszczenie procedur laboratoryjnych, co jest szczególnie ważne w laboratoriach zajmujących się rutynowymi analizami. Warto również zauważyć, że w kontekście dobrych praktyk laboratoryjnych, stosowanie substancji oznaczonych jako "cz." jest zgodne z wytycznymi dotyczącymi jakości w laboratoriach, które sugerują, aby dobierać materiały w zależności od wymagań jakościowych danej analizy.

Pytanie 11

Ile gramów chlorku baru powinno się rozpuścić w wodzie, aby uzyskać 200 cm3 roztworu o stężeniu 10% i gęstości 1,203 g/cm3?

A. 20,00 g
B. 24,06 g
C. 18,40 g
D. 26,04 g
Aby obliczyć masę chlorku baru potrzebną do przygotowania 200 cm3 roztworu o stężeniu 10% i gęstości 1,203 g/cm3, należy skorzystać z wzoru na stężenie masowe. Stężenie masowe (C) definiuje się jako masa substancji (m) dzielona przez objętość roztworu (V) pomnożoną przez 100%. W tym przypadku C = 10%, V = 200 cm3. Zatem: m = C * V / 100 = 10 * (200) / 100 = 20 g. Jednakże, aby obliczyć masę rzeczywistą roztworu, musimy uwzględnić jego gęstość. Gęstość (d) roztworu wynosi 1,203 g/cm3, co oznacza, że masa roztworu wyniesie: masa roztworu = objętość * gęstość = 200 cm3 * 1,203 g/cm3 = 240,6 g. Teraz, skoro mamy 20 g chlorku baru, to masa pozostałej części roztworu (czyli wody) wyniesie 240,6 g - 20 g = 220,6 g. W końcu należy złożyć obliczenia: 20 g chlorku baru stanowi 10% całości, co jest zgodne z założeniem stężenia. Ostatecznie, aby uzyskać roztwór o pożądanym stężeniu, konieczne jest rozpuszczenie 24,06 g chlorku baru, co odpowiada odpowiedzi nr 4.

Pytanie 12

W trakcie określania miana roztworu NaOH, do zmiareczkowania 25,0 cm3 tego roztworu, użyto 30,0 cm3 roztworu HCl o stężeniu 0,1000 mol/dm3. Jakie miało miano zasady?

A. 0,1000 mol/dm3
B. 0,1200 mol/dm3
C. 0,2000 mol/dm3
D. 0,1500 mol/dm3
Miano zasady NaOH oblicza się na podstawie reakcji zobojętnienia z kwasem HCl, w której stosunek molowy NaOH do HCl wynosi 1:1. Ustalając miano roztworu NaOH, wykorzystujemy wzór na miano: c(NaOH) = (c(HCl) * V(HCl)) / V(NaOH), gdzie c oznacza stężenie, a V objętość. W naszym przypadku mamy c(HCl) = 0,1000 mol/dm³ oraz V(HCl) = 30,0 cm³ (0,030 dm³) i V(NaOH) = 25,0 cm³ (0,025 dm³). Podstawiając wartości do wzoru, uzyskujemy: c(NaOH) = (0,1000 mol/dm³ * 0,030 dm³) / 0,025 dm³ = 0,1200 mol/dm³. Przykład ten ilustruje, jak ważne jest odpowiednie wyważenie ilości reagentów w reakcjach chemicznych, co jest kluczowe w laboratoriach chemicznych i przemyśle, gdzie precyzyjne stężenia roztworów mają istotne znaczenie dla efektywności procesów chemicznych oraz jakości końcowego produktu. Standardy analityczne podkreślają konieczność dokładności w pomiarach, co ma wpływ na wiarygodność uzyskanych wyników.

Pytanie 13

Próbki wody, które mają być badane pod kątem zawartości krzemu, powinny być przechowywane w pojemnikach

A. z tworzywa sztucznego
B. ze szkła borowo-krzemowego
C. ze szkła sodowego
D. z kwarcu
Najlepszym wyborem do przechowywania próbek wody do badania krzemu są naczynia z tworzyw sztucznych. Oprócz tego, że są neutralne chemicznie, to nie wprowadzają zanieczyszczeń, które mogłyby zepsuć nasze analizy. Materiały jak PET czy polipropylen są nisko reaktywne, więc świetnie nadają się do tego rodzaju badań. W praktyce, używając takich pojemników, możemy trzymać próbki dłużej, bo nie ma ryzyka, że coś się w nich zmieni przez reakcje chemiczne. W dodatku, wiele norm, w tym te od ISO, sugeruje, aby korzystać z tworzyw sztucznych, zwłaszcza jeśli próbki mają być transportowane lub przechowywane przez dłuższy czas. Takie podejście wpisuje się w najlepsze praktyki laboratoryjne, co znaczy, że nasze wyniki będą bardziej wiarygodne.

Pytanie 14

Aby uzyskać roztwór 25 gramów CuSO4 w 50 gramach wody, konieczne jest podgrzanie mieszanki do temperatury w przybliżeniu

A. 313 K
B. 30°C
C. 340 K
D. 20°C
Odpowiedź 340 K jest poprawna, ponieważ w tej temperaturze CuSO4 rozpuszcza się efektywnie w wodzie. Rozpuszczalność wielu soli w wodzie zmienia się w zależności od temperatury, a dla siarczanu miedzi (II) jest to szczególnie istotne. W praktyce, aby osiągnąć zalecaną rozpuszczalność 25 g CuSO4 w 50 g wody, trzeba zapewnić odpowiednią energię cieplną, co pozwala cząsteczkom soli na przełamanie wiązań i ich rozpuszczenie. W kontekście laboratoryjnym, odpowiednia temperatura pozwala na uniknięcie nieefektywnego rozpuszczania i oszukiwania czasu pracy w badaniach analitycznych. W zastosowaniach przemysłowych, takich jak produkcja roztworów do procesów galwanicznych, kontrolowanie temperatury jest kluczowe, aby zapewnić jednorodność roztworu. Zgodnie z dobrą praktyką laboratoryjną, zawsze należy monitorować temperaturę, aby uzyskać optymalne wyniki. Ponadto, pamiętajmy, że temperatura ma wpływ na kinetykę reakcji chemicznych oraz na stabilność rozpuszczonych substancji.

Pytanie 15

Jakie urządzenie służy do pomiaru temperatury topnienia substancji chemicznych?

A. Kipp.
B. Thiel.
C. Engler.
D. Soxleth.
Aparat Thielego jest specjalistycznym urządzeniem używanym do oznaczania temperatury topnienia związków chemicznych. Jego działanie opiera się na precyzyjnym pomiarze temperatury w kontrolowanym środowisku, co pozwala na uzyskanie dokładnych wyników. W praktyce, aparat Thielego wykorzystuje się w laboratoriach chemicznych oraz w przemyśle farmaceutycznym do określenia charakterystyki substancji stałych, co jest kluczowe dla ich dalszych zastosowań. Zgodnie z dobrą praktyką laboratoryjną, proces oznaczania temperatury topnienia powinien odbywać się w atmosferze wolnej od zanieczyszczeń, co zapewnia dokładność wyników. Dodatkowo, znajomość temperatury topnienia jest istotna nie tylko dla identyfikacji substancji, ale także dla oceny ich czystości. Substancje czyste mają wyraźnie określoną temperaturę topnienia, podczas gdy zanieczyszczenia powodują obniżenie tej wartości. Dlatego aparaty Thielego są powszechnie stosowane w standardowych procedurach analitycznych, co świadczy o ich znaczeniu w chemii analitycznej.

Pytanie 16

Jakie substancje są potrzebne do uzyskania nierozpuszczalnego wodorotlenku cynku?

A. cynk i wodę
B. chlorek cynku i wodorotlenek sodu
C. chlorek cynku i wodę
D. tlenek cynku i wodorotlenek sodu
Chlorek cynku (ZnCl2) w reakcji z wodorotlenkiem sodu (NaOH) prowadzi do powstania wodorotlenku cynku (Zn(OH)2), który jest nierozpuszczalny w wodzie. W reakcjach chemicznych, w których powstaje osad, takie jak ta, kluczowe jest zrozumienie zasad rozpuszczalności związków. Wodorotlenek cynku wytrąca się z roztworu, co można zobaczyć jako białe zabarwienie. Jest to ważne w wielu zastosowaniach, na przykład w chemii analitycznej do oznaczania cynku w różnych próbkach. Zastosowanie wodorotlenku cynku znajduje się także w przemyśle farmaceutycznym, kosmetycznym oraz w produkcji materiałów budowlanych. Znajomość takich reakcji jest istotna dla chemików, którzy pracują nad syntezami nowych związków oraz w procesach kontroli jakości. Zawężając się do dobrych praktyk, zawsze należy przeprowadzać te reakcje w odpowiednich warunkach laboratoryjnych, dbając o bezpieczeństwo i właściwe postępowanie z odpadami chemicznymi.

Pytanie 17

Jak nazywa się naczynie o płaskim dnie, które wykorzystuje się do pozyskiwania substancji stałej poprzez stopniowe odparowanie rozpuszczalnika z roztworu?

A. Krystalizator
B. Kolba Kjeldahla
C. Eksykator
D. Tygiel Schotta
Krystalizator to takie płaskodenne naczynie, które często widzimy w laboratoriach chemicznych. Używamy go do uzyskiwania substancji stałej w wyniku krystalizacji, co jest dosyć fajnym procesem. Krystalizacja polega na tym, że powoli odparowujemy rozpuszczalnik z roztworu, a to sprzyja tworzeniu się ładnych kryształów. Dobrze zaprojektowane krystalizatory mają dużą powierzchnię parowania, więc to przyspiesza cały proces. W praktyce, często korzystamy z krystalizatorów, żeby oczyścić różne substancje chemiczne, ale też w produkcji soli czy związków organicznych. Z mojego doświadczenia, w laboratoriach ważne jest, żeby monitorować temperaturę i ciśnienie, bo to wpływa na efektywność krystalizacji. A jeśli chodzi o świetne wyniki, to można wspomagać wytrącanie kryształów poprzez dodanie zarodków krystalicznych – to też dobrze mieć na uwadze.

Pytanie 18

Sód metaliczny powinien być przechowywany w laboratorium

A. w butelkach plastikowych
B. w szklanych pojemnikach wypełnionych naftą
C. w butlach metalowych z wodą destylowaną
D. w szklanych naczyniach
Sód metaliczny należy przechowywać w szklanych butlach wypełnionych naftą, ponieważ ma on silne właściwości reaktywne, szczególnie w kontakcie z wodą i powietrzem. Sód reaguje z wodą, wytwarzając wodór i ciepło, co może prowadzić do niebezpiecznych eksplozji. Nafta, jako substancja organiczna, skutecznie izoluje sód od kontaktu z wodą i wilgocią, co zapobiega jego utlenianiu oraz niebezpiecznym reakcjom chemicznym. Ponadto, szklane pojemniki są neutralne chemicznie i nie wchodzą w reakcje z sodem, co czyni je odpowiednim materiałem do przechowywania. Tego rodzaju praktyki są zgodne z normami bezpieczeństwa w laboratoriach chemicznych, gdzie szczególną uwagę zwraca się na odpowiednie metody przechowywania substancji niebezpiecznych. Warto również zauważyć, że w wielu laboratoriach stosuje się podobne metody przechowywania innych reaktywnych metali, aby zminimalizować ryzyko ich reakcji z substancjami zewnętrznymi.

Pytanie 19

Jakie jest stężenie roztworu HNO3, który powstał w wyniku połączenia 50 cm3 roztworu HNO3 o stężeniu 0,2 mol/dm3 oraz 25 cm3 roztworu HNO3 o stężeniu 0,5 mol/dm3?

A. 0,0003 mol/dm3
B. 0,03 mol/dm3
C. 0,003 mol/dm3
D. 0,3 mol/dm3
Aby dowiedzieć się, jakie stężenie będzie miała mieszanka roztworów HNO3, najlepiej zacząć od obliczenia, ile moli kwasu azotowego mamy w każdym z roztworów. W pierwszym roztworze z objętością 50 cm³ i stężeniem 0,2 mol/dm³ wychodzi, że mamy 0,01 mol: 0,2 mol/dm³ * 0,050 dm³ = 0,01 mol. W drugim roztworze, przy 25 cm³ i stężeniu 0,5 mol/dm³, obliczamy to jako 0,0125 mol: 0,5 mol/dm³ * 0,025 dm³ = 0,0125 mol. Jak to dodamy, to razem dostajemy 0,0225 mol. A całkowita objętość po zmieszaniu to 75 cm³, czyli 0,075 dm³. Z tego obliczamy stężenie końcowe: C = n/V, czyli 0,0225 mol / 0,075 dm³ = 0,3 mol/dm³. To, jakie stężenie otrzymasz, jest naprawdę ważne w laboratoriach, bo dokładne przygotowywanie roztworów pozwala uzyskać powtarzalne wyniki. W chemii, jak i w przemyśle, musisz znać te stężenia, żeby mieć pewność, że wszystko idzie zgodnie z planem.

Pytanie 20

Aby uzyskać całkowicie bezwodny Na2CO3, przeprowadzono prażenie 143 g Na2CO3·10H2O (M = 286 g/mol). Po upływie zalecanego czasu prażenia odnotowano utratę masy 90 g. W związku z tym prażenie należy

A. kontynuować, ponieważ sól nie została całkowicie odwodniona
B. uznać za zakończone
C. kontynuować, aż do potwierdzenia, że masa soli nie ulega zmianie
D. powtórzyć, ponieważ sól uległa rozkładowi
Prażenie Na2CO3·10H2O pod kątem uzyskania bezwodnego Na2CO3 polega na usunięciu cząsteczek wody związanych z solą. Odpowiedź 'kontynuować, aż do upewnienia się, że masa soli pozostaje stała' jest prawidłowa, ponieważ proces dehydratacji powinien być monitorowany, aż do momentu, gdy nie będzie już zauważalnych zmian masy. W praktyce chemicznej, gdy masa przestaje się zmieniać, można uznać, że reakcja osiągnęła równowagę i całkowite odwodnienie zostało zakończone. Przykładem może być proces przygotowywania soli w laboratorium, gdzie często stosuje się metody termiczne do usuwania wody. Kontrola masy jest kluczowa, aby uniknąć niepożądanych produktów ubocznych, które mogą powstać w wyniku nadmiernego ogrzewania. Dobre praktyki laboratoryjne obejmują także stosowanie odpowiednich technik ważenia oraz monitorowania temperatury, aby zapewnić optymalne warunki prażenia.

Pytanie 21

Z analizy wykresu wynika, że substancją o najniższej rozpuszczalności w wodzie w temperaturze 100°C jest

A. siarczan(VI) miedzi(II)
B. saletra potasowa
C. cukier
D. sól kamienna
Sól kamienna, czyli chlorek sodu (NaCl), to dość ciekawa substancja, bo ma niską rozpuszczalność w wodzie w porównaniu do takich rzeczy jak cukier czy siarczan(VI) miedzi(II). Z moich doświadczeń wynika, że w temperaturze 100°C sól kamienna rozpuszcza się w ilości około 357 g/l, co jest znacznie mniej niż cukier, który może rozpuścić się do 2000 g/l. Sól kamienna ma wiele zastosowań, od kuchni po przemysł chemiczny. Ważne jest, żeby wiedzieć, że jej słaba rozpuszczalność jest istotna dla procesów, gdzie muszę mieć kontrolę nad stężeniem, na przykład przy tworzeniu roztworów do analiz chemicznych. Dodatkowo, w kontekście ochrony środowiska, warto pamiętać, że za dużo NaCl w wodach gruntowych może zasalać ekosystemy, co nie jest dobre. W sumie, zrozumienie tych właściwości jest kluczowe dla inżynierów chemicznych i technologów, którzy muszą projektować procesy i oceniać ich wpływ na środowisko.

Pytanie 22

Podstawowy zestaw do filtracji składa się ze statywu oraz

A. zlejka, zlewki i pipety
B. zlejka Büchnera, zlewki i bagietki
C. zlejka, dwóch zlewek i bagietki
D. z dwóch zlewek i bagietki
Podstawowy zestaw do sączenia rzeczywiście składa się z statywu oraz zlejki, dwóch zlewek i bagietki. Statyw jest kluczowy, ponieważ zapewnia stabilność i bezpieczeństwo podczas procesu sączenia, co jest szczególnie ważne w laboratoriach chemicznych i biologicznych, gdzie manipulacja cieczami może być niebezpieczna. Zlejka służy do przechwytywania cieczy, która jest sączona, natomiast zlewki są wykorzystywane do przechowywania oraz transportowania różnych odczynników i próbek. Bagietka, z kolei, jest narzędziem pomocniczym używanym do kierowania cieczy lub do mieszania składników w zlewkach. Przykładem zastosowania tego zestawu jest filtracja próbki cieczy w celu usunięcia zawiesin, co jest powszechnie stosowane w analizach chemicznych oraz podczas przygotowywania rozwiązań o określonym stężeniu. W laboratoriach stosuje się również standardowe procedury bezpieczeństwa, które obejmują wykorzystanie odpowiednich narzędzi i zachowywanie porządku, aby uniknąć kontaminacji.

Pytanie 23

W celu uzyskania 500 g mieszaniny oziębiającej o temperaturze -18oC należy zmieszać

Tabela. Mieszaniny oziębiające
Temperatura
mieszaniny [°C]
Skład mieszaninyStosunek
masowy
-2Woda + chlorek amonu10 : 3
-15Woda + rodanek amonu10 : 13
-18Lód + chlorek amonu10 : 3
-21Lód + chlorek sodu3 : 1
-22Lód + chlorek amonu + azotan(V) amonu25 : 5 : 11
-25Lód + azotan(V) amonu1 : 1

A. 250,0 g wody i 250,0 g rodanku amonu.
B. 384,6 g wody i 115,4 g chlorku amonu.
C. 375,0 g lodu i 125,0 g chlorku sodu.
D. 384,6 g lodu i 115,4 g chlorku amonu.
Aby uzyskać mieszaninę oziębiającą o temperaturze -18°C, kluczowe jest zrozumienie zasad termodynamiki i reakcji chemicznych zachodzących podczas mieszania substancji. W przypadku lodu i chlorku amonu, lód służy jako substancja o niskiej temperaturze, a chlorek amonu działa jako solwat, który wpływa na obniżenie temperatury roztworu. Stosunek masowy 10:3, w którym należy zmieszać te dwie substancje, zapewnia optymalne warunki do osiągnięcia pożądanej temperatury. Z przeprowadzonych obliczeń wynika, że mieszanka 384,6 g lodu i 115,4 g chlorku amonu pozwala uzyskać 500 g mieszaniny o odpowiedniej temperaturze. Praktyczne zastosowanie tej wiedzy można znaleźć w wielu dziedzinach, takich jak chłodnictwo i przemysł spożywczy, gdzie kontrola temperatury jest kluczowa. Stosowanie odpowiednich proporcji substancji chemicznych jest zgodne z najlepszymi praktykami w laboratoriach chemicznych oraz przemyśle, co pozwala na skuteczne i bezpieczne uzyskiwanie pożądanych efektów.

Pytanie 24

Laboratoryjny aparat szklany, który wykorzystuje kwasy do wytwarzania gazów w reakcji z metalem lub odpowiednią solą, to

A. aparat Hofmanna
B. aparat Orsata
C. aparat Kippa
D. aparat Soxhleta
Aparat Kippa jest specjalistycznym narzędziem laboratoryjnym, które służy do wytwarzania gazów poprzez reakcje chemiczne, najczęściej polegające na działaniu kwasów na metale lub odpowiednie sole. Jego konstrukcja pozwala na kontrolowane wydobywanie gazu, co jest niezbędne w wielu procesach chemicznych. Kluczowym elementem tego aparatu jest jego zdolność do gromadzenia gazów w komorze, a następnie ich wydawania w sposób zorganizowany. Przykładowo, w laboratoriach chemicznych aparat Kippa jest wykorzystywany do produkcji gazu wodoru poprzez reakcję kwasu solnego z cynkiem. Stosując ten aparat, laboranci mogą utrzymać bezpieczeństwo i kontrolować ilość wytwarzanego gazu, co jest szczególnie istotne przy pracy z substancjami łatwopalnymi lub toksycznymi. Warto również podkreślić, że aparat Kippa jest zgodny z normami bezpieczeństwa i praktykami laboratoryjnymi, co czyni go niezastąpionym narzędziem w chemii analitycznej i preparatywnej.

Pytanie 25

Aby przygotować miano kwasu solnego, konieczne jest odważenie węglanu sodu o masie wynoszącej około 400 mg. Jaką precyzję powinna mieć waga używana do odważenia węglanu sodu?

A. 0,01 g
B. 1 g
C. 0,1 g
D. 0,001 g
Wybór wagi o dokładności 0,001 g (1 mg) jest uzasadniony, gdyż do przygotowania miany kwasu solnego potrzebna jest odważka węglanu sodu o masie około 400 mg. Wymagana dokładność przy ważeniu substanacji chemicznych jest kluczowa dla uzyskania precyzyjnych wyników analitycznych. W analityce chemicznej, zwłaszcza w titracji, precyzyjne ważenie reagentów jest niezbędne, aby uniknąć błędów pomiarowych, które mogą prowadzić do fałszywych wniosków. Przyjęcie dokładności na poziomie 0,001 g pozwala na dokładniejsze przygotowanie roztworu, co jest istotne w kontekście późniejszych obliczeń i analiz. Stosowanie wag analitycznych jest standardem w laboratoriach chemicznych, ponieważ umożliwiają one kontrolowanie jakości analizowanego materiału i zapewniają zgodność z zasadami dobrej praktyki laboratoryjnej (GLP). Przykładowo, w przypadku przygotowywania roztworów wzorcowych, dokładność ważenia jest kluczowa dla uzyskania odpowiednich stężeń, co jest niezbędne w dalszych etapach analizy.

Pytanie 26

Naczynia z roztworem kwasu siarkowego(VI) o dużym stężeniu nie powinny być pozostawiane otwarte nie tylko za względów bezpieczeństwa, ale także dlatego, że kwas

A. zmniejszy swoją masę, ponieważ jest higroskopijny
B. zwiększy swoje stężenie, ponieważ wyparuje woda
C. zwiększy swoją masę, ponieważ jest higroskopijny
D. zmniejszy swoją masę, ponieważ jest lotny
Odpowiedź jest poprawna, ponieważ stężony roztwór kwasu siarkowego(VI) jest substancją higroskopijną, co oznacza, że ma zdolność do absorbowania wilgoci z otoczenia. Gdy naczynie z takim roztworem jest otwarte, kwas siarkowy może wchłaniać pary wodne z powietrza, co prowadzi do zwiększenia jego masy. Jest to istotne z perspektywy bezpieczeństwa, ponieważ przyrost masy roztworu może wpływać na jego stężenie oraz właściwości chemiczne. Na przykład, w praktyce laboratoryjnej, jeżeli kwas siarkowy jest przechowywany w otwartych naczyniach, może dojść do niezamierzonego wzrostu stężenia kwasu, co zwiększa ryzyko reakcji niepożądanych. W przemyśle chemicznym, gdzie kwas siarkowy jest powszechnie stosowany, kluczowe jest przestrzeganie odpowiednich norm i procedur przechowywania, aby uniknąć niebezpiecznych sytuacji. Dobrą praktyką jest stosowanie szczelnych pojemników oraz regularne monitorowanie właściwości roztworów, co pozwala na zapewnienie ich stabilności i bezpieczeństwa użytkowania.

Pytanie 27

Aby przygotować zestaw do filtracji, należy zebrać

A. biuretę, statyw metalowy, zlewkę
B. szkiełko zegarkowe, tryskawkę, kolbę stożkową
C. lejek szklany, statyw metalowy, kółko metalowe, zlewkę
D. bagietkę, zlewkę, łapę metalową, statyw metalowy
Aby przygotować zestaw do sączenia, niezbędne jest skompletowanie odpowiednich narzędzi laboratoryjnych, które umożliwią przeprowadzenie tego procesu w sposób efektywny i bezpieczny. Lejek szklany jest kluczowym elementem, ponieważ jego zadaniem jest kierowanie cieczy do zlewki, co minimalizuje ryzyko rozlania oraz zapewnia precyzyjne dozowanie. Statyw metalowy jest istotny, ponieważ stabilizuje lejek, co jest niezbędne do uzyskania prawidłowego kąta nachylenia, zapewniając tym samym efektywność procesu sączenia. Kółko metalowe, często używane jako podstawa dla lejka, zwiększa stabilność całej konstrukcji, zmniejszając ryzyko przypadkowego przewrócenia się. Zlewka, jako naczynie odbierające substancję, jest niezbędna do zbierania przefiltrowanego płynu. Wszystkie te elementy współpracują, tworząc funkcjonalny zestaw, który spełnia standardy bezpieczeństwa i efektywności w pracach laboratoryjnych.

Pytanie 28

Mianowanie roztworu KMnO4 następuje według poniższej procedury:
Około 0,2 g szczawianu sodu, ważonego z dokładnością ±0,1 mg, przenosi się do kolby stożkowej, rozpuszcza w około 100 cm3 wody destylowanej, następnie dodaje się 10 cm3 roztworu kwasu siarkowego(VI) i podgrzewa do temperatury około 70 °C. Miareczkowanie przeprowadza się roztworem KMnO4 do momentu uzyskania trwałego, jasnoróżowego koloru.
Powyższa procedura odnosi się do miareczkowania

A. potencjometrycznego
B. redoksymetrycznego
C. alkacymetrycznego
D. kompleksometrycznego
Mianowanie roztworu manganianu(VII) potasu (KMnO4) w opisywanej procedurze odbywa się w ramach miareczkowania redoksymetrycznego, które jest techniką analizy chemicznej opartą na reakcji utleniania i redukcji. Manganian(VII) potasu jest silnym utleniaczem, a w reakcjach z substancjami redukującymi, takimi jak szczawian sodu, przeprowadza reakcję redoks, gdzie dochodzi do wymiany elektronów. Szczawian sodu w obecności kwasu siarkowego(VI) (H2SO4) ulega utlenieniu, a KMnO4 redukuje się do manganu(II). Ostatecznym punktem końcowym miareczkowania jest zauważenie trwałego lekkoróżowego zabarwienia roztworu, co wskazuje na niewielką nadmiarowość manganianu i zakończenie reakcji. Miareczkowanie redoksymetryczne znajduje zastosowanie w analizie różnych substancji, takich jak kwasy, alkohol czy węglowodany, stanowiąc istotny element w laboratoriach analitycznych. W praktyce, ważne jest zachowanie odpowiednich warunków, takich jak temperatura, pH i stężenie reagentów, aby zapewnić precyzyjność i powtarzalność wyników.

Pytanie 29

W karcie charakterystyki pewnej substancji znajduje się piktogram dotyczący transportu. Jest to substancja z grupy szkodliwych dla zdrowia

Ilustracja do pytania
A. ciał stałych.
B. cieczy.
C. płynów.
D. gazów.
Poprawna odpowiedź to "ciał stałych". Piktogram przedstawiający substancję szkodliwą dla zdrowia odnosi się do materiałów klasyfikowanych jako 6.1 według Międzynarodowego Systemu Transportu Materiałów Niebezpiecznych. Substancje te mogą być trujące i stwarzać zagrożenie dla zdrowia ludzkiego, co wymaga szczególnej ostrożności podczas transportu i przechowywania. W praktyce, substancje stałe, takie jak pewne chemikalia, są klasyfikowane w tej kategorii, ponieważ ich forma fizyczna może powodować poważne konsekwencje zdrowotne w przypadku kontaktu. Do dobrych praktyk w transporcie materiałów niebezpiecznych należy stosowanie odpowiednich środków ochrony osobistej, jak rękawice czy maski, a także zapewnienie odpowiednich warunków przechowywania, aby zminimalizować ryzyko wycieków czy narażenia ludzi na szkodliwe substancje. Wiedza dotycząca klasyfikacji materiałów niebezpiecznych jest niezbędna dla każdego, kto pracuje w branżach związanych z transportem chemikaliów, aby zapewnić bezpieczeństwo zarówno pracowników, jak i środowiska.

Pytanie 30

Oddzielanie płynnej mieszaniny wieloskładnikowej poprzez odparowanie, a następnie skraplanie jej komponentów, to proces

A. destylacji
B. krystalizacji
C. filtracji
D. koagulacji
Destylacja to proces, który polega na rozdzielaniu składników cieczy poprzez ich odparowanie i następne skroplenie. Jest to technika szeroko stosowana w różnych gałęziach przemysłu, takich jak petrochemia, przemysł spożywczy, a także w laboratoriach chemicznych. Przykładem zastosowania destylacji w przemyśle jest produkcja alkoholi, gdzie poprzez destylację fermentowanych surowców uzyskuje się wysokoprocentowe napoje. Proces destylacji wykorzystuje różnice w temperaturach wrzenia poszczególnych składników, co pozwala na ich selektywne odparowanie i kondensację. W praktyce, w destylacji frakcyjnej, stosuje się kolumny destylacyjne, które umożliwiają wielokrotne skraplanie i odparowywanie, co zwiększa efektywność rozdziału. Warto również znać standardy takie jak ASTM D86, które określają metody przeprowadzania destylacji w przemyśle naftowym, gwarantując wysoką jakość oraz powtarzalność procesów.

Pytanie 31

Deminimalizowaną wodę można uzyskać przez

A. destylację próżniową
B. filtrację
C. wymianę jonową
D. destylację prostą
Woda demineralizowana to woda, z której usunięto wszystkie lub prawie wszystkie rozpuszczone sole mineralne. Jednym z najskuteczniejszych sposobów jej pozyskania jest wymiana jonowa. Proces ten polega na użyciu żywic jonowymiennych, które są zdolne do wymiany jonów w roztworze. Kiedy woda przepływa przez kolumnę wypełnioną żywicą, jony niepożądane (takie jak Ca²⁺, Mg²⁺ czy Na⁺) są zastępowane przez jony H⁺ lub OH⁻, co prowadzi do powstania czystej wody. Wymiana jonowa jest szczególnie istotna w przemyśle farmaceutycznym, gdzie woda demineralizowana jest używana jako rozpuszczalnik w procesach produkcyjnych oraz w laboratoriach analitycznych, gdzie czystość wody jest kluczowa dla dokładności wyników. Warto zauważyć, że ta metoda jest często preferowana w porównaniu do innych technik, ponieważ skutecznie eliminuje zarówno aniony, jak i kationy. Dążenie do uzyskania wody o wysokiej czystości chemicznej jest zgodne z normami ISO 3696, które definiują wymagania dla wody do zastosowań laboratoryjnych.

Pytanie 32

Na ilustracji oznaczono numery 1 i 4:

A. 1 - ekstraktor, 4 - chłodnicę zwrotną
B. 1 - kolbę destylacyjną, 4 - chłodnicę zwrotną
C. 1 - kolbę destylacyjną, 4 - ekstraktor
D. 1 - chłodnicę zwrotną, 4 - kolbę destylacyjną

Brak odpowiedzi na to pytanie.

Wyjaśnienie poprawnej odpowiedzi:
Odpowiedź jest prawidłowa, ponieważ kolba destylacyjna (oznaczona jako 1) jest kluczowym elementem w procesie destylacji, który jest wykorzystywany do separacji cieczy na podstawie różnicy ich temperatur wrzenia. W kolbie destylacyjnej mieszanina cieczy jest podgrzewana, co prowadzi do parowania substancji o niższej temperaturze wrzenia. Następnie, skroplone pary są kierowane do chłodnicy zwrotnej (oznaczonej jako 4), która zapewnia ich kondensację i powrót do kolby, co pozwala na dalszą separację. Chłodnica zwrotna jest istotnym elementem, który ogranicza straty materiału i zwiększa efektywność procesu. Przykładem zastosowania kolby destylacyjnej oraz chłodnicy zwrotnej jest produkcja alkoholi, gdzie dokładność destylacji jest niezbędna do uzyskania produktów o wysokiej czystości. Ponadto, wiedza na temat tych urządzeń jest istotna w laboratoriach chemicznych oraz przemyśle, gdzie standardy jakości muszą być ściśle przestrzegane, a procesy muszą być zoptymalizowane.

Pytanie 33

W trakcie korzystania z odczynnika opisanego na etykiecie, należy szczególnie zwrócić uwagę na zagrożenia związane

A. z wybuchem
B. z lotnością
C. z poparzeniem
D. z pożarem
Odpowiedź "z pożarem" jest prawidłowa, ponieważ wiele reagentów chemicznych, zwłaszcza te o niskim punkcie zapłonu, stanowi poważne zagrożenie pożarowe. Takie substancje mogą łatwo zapalać się w obecności źródła ciepła lub otwartego ognia, co stwarza ryzyko nie tylko dla zdrowia osób pracujących w laboratoriach, ale także dla samej infrastruktury. Przykładem substancji stwarzających to ryzyko są rozpuszczalniki organiczne, takie jak aceton czy etanol, które są powszechnie wykorzystywane w różnych procesach chemicznych. Pracując z tymi substancjami, należy przestrzegać zasad BHP, takich jak przechowywanie reagentów w odpowiednich warunkach oraz korzystanie z odpowiednich środków ochrony osobistej. Warto również mieć na uwadze przepisy dotyczące magazynowania substancji łatwopalnych, które określają minimalne odległości od źródeł zapłonu oraz wymagania dotyczące wentylacji. Znajomość tych zasad i praktyk jest niezbędna do bezpiecznego wykonywania prac laboratoryjnych oraz do minimalizacji ryzyka wystąpienia zagrożeń pożarowych.

Pytanie 34

W standardowym układzie destylacyjnym, który ma ukośną chłodnicę, wykorzystuje się chłodnicę

A. prostą
B. kulistą
C. palcową
D. spiralną
Destylacja to proces rozdzielania składników mieszaniny na podstawie różnicy w temperaturach wrzenia. W zestawie z chłodnicą prostą stosuje się ją ze względu na jej efektywność w chłodzeniu pary, co jest kluczowe dla skutecznego kondensowania substancji. Chłodnica prosta składa się z jednego, prostego odcinka, co zapewnia wystarczająco dużą powierzchnię wymiany ciepła. Dzięki temu, para może skutecznie skraplać się w chłodnicy, co prowadzi do uzyskania czystego destylatu. W praktycznych zastosowaniach, chłodnice proste są często wykorzystywane w laboratoriach chemicznych, a także w przemyśle, gdzie konieczne jest osiągnięcie wysokiego stopnia czystości produktów. Warto również zauważyć, że zgodnie z dobrą praktyką laboratoryjną, wybór rodzaju chłodnicy powinien być dostosowany do specyfiki przeprowadzanego procesu, co podkreśla znaczenie znajomości właściwości różnych typów chłodnic w kontekście ich zastosowania w destylacji.

Pytanie 35

Który z wymienionych roztworów NaOH, o określonych stężeniach, nie jest roztworem mianowanym?

A. około 0,2 mol/dm3
B. 0,100 mol/dm3
C. 0,200 mol/dm3
D. ściśle 0,2 mol/dm3
Odpowiedź 'około 0,2 mol/dm3' jest prawidłowa, ponieważ nie spełnia kryteriów roztworu mianowanego. Roztwory mianowane charakteryzują się ściśle zdefiniowanym stężeniem, co oznacza, że ich stężenie powinno być określone z maksymalną precyzją. Roztwór mianowany NaOH o stężeniu dokładnie 0,200 mol/dm3 czy ściśle 0,2 mol/dm3 to przykłady roztworów, które są dokładnie przygotowane i spełniają standardy laboratoryjne. Roztwory te są kluczowe w analizach chemicznych, gdzie precyzyjne pomiary stężenia są niezbędne do uzyskania wiarygodnych wyników. W praktyce, na przykład w titracji, gdzie oblicza się ilość substancji reagującej, zastosowanie roztworu mianowanego pozwala na dokładne obliczenie stężenia substancji analizowanej, co jest podstawą wielu procedur analitycznych. Warto zatem zwracać uwagę na precyzję w przygotowywaniu roztworów, aby zapewnić ich wiarygodność i powtarzalność wyników.

Pytanie 36

W karcie charakterystyki chemikaliów znajduje się informacja o przechowywaniu dichromianu(VI) potasu: .. powinien być przechowywany w odpowiednio oznakowanych, szczelnie zamkniętych pojemnikach, w chłodnym, suchym i dobrze wentylowanym magazynie, który posiada instalację elektryczną i wentylacyjną. Z tego opisu wynika, że ten chemikal może być przechowywany

A. w szczelnie zamkniętych słoikach, umieszczonych w wentylowanym pomieszczeniu
B. w drewnianych skrzyniach umieszczonych w wentylowanym pomieszczeniu
C. w workach papierowych umieszczonych w wentylowanym magazynie
D. w workach jutowych umieszczonych w wentylowanym pomieszczeniu
Odpowiedź wskazująca na magazynowanie dichromianu(VI) potasu w szczelnie zamkniętych słoikach w wentylowanym pomieszczeniu jest poprawna, ponieważ spełnia wszystkie wymagania określone w karcie charakterystyki substancji chemicznych. Przechowywanie substancji chemicznych w odpowiednich opakowaniach jest kluczowe dla zapewnienia ich stabilności oraz minimalizacji ryzyka kontaktu z czynnikami zewnętrznymi. Szczelne zamknięcie słoików zapobiega uwolnieniu substancji do atmosfery oraz chroni je przed wilgocią, co jest istotne w kontekście ich właściwości chemicznych. Ponadto, zapewnienie odpowiedniej wentylacji w pomieszczeniu magazynowym jest niezbędne dla redukcji potencjalnych zagrożeń związanych z kumulacją par lub oparów. W praktyce, przechowywanie substancji w takich warunkach jest zgodne z zasadami GHS (Globalnie Zharmonizowany System Klasyfikacji i Oznakowania Chemikaliów), który zaleca stosowanie odpowiednich środków ostrożności przy składowaniu substancji niebezpiecznych, a także przestrzeganie lokalnych regulacji dotyczących składowania chemikaliów. Przykładowo, w laboratoriach chemicznych często stosuje się podobne procedury do zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony środowiska.

Pytanie 37

Który z poniższych czynników nie mógł przyczynić się do błędnego określenia całkowitej liczby drobnoustrojów w surowym mleku?

A. Nieprawidłowe czyszczenie i dezynfekcja pipet do pobierania próbek pierwotnych
B. Pobranie nadmiernej liczby próbek pierwotnych
C. Nieodpowiednie mycie i dezynfekcja zbiorników do przechowywania mleka
D. Transport próbki mleka w temperaturze 30°C
Pobranie zbyt dużej liczby próbek pierwotnych nie wpływa na błędne oznaczenie ogólnej liczby drobnoustrojów w surowym mleku, ponieważ standardowe procedury analityczne zakładają, że próba powinna być reprezentatywna dla całej partii, a niekoniecznie musi być ograniczona do określonej liczby próbek. W praktyce laboratoria często pobierają wiele próbek w celu zwiększenia dokładności wyników, jednak kluczowe jest, aby każda próbka była odpowiednio przechowywana i transportowana zgodnie z ustalonymi normami. Dobrą praktyką jest stosowanie systemu losowego przy pobieraniu próbek, co pozwala na lepsze odwzorowanie rzeczywistego stanu mikrobiologicznego całej partii mleka. W przypadku dużej liczby próbek zaleca się ich równoległe analizowanie, co może zwiększyć precyzję wyników końcowych. Ponadto, zgodnie z zaleceniami organizacji takich jak Codex Alimentarius, należy przestrzegać surowych norm dotyczących transportu i przechowywania próbek, aby uniknąć zafałszowania wyników z powodu czynników zewnętrznych.

Pytanie 38

Przedstawiony sposób dotyczy pobierania próbki wody do przeprowadzenia badań

Sposób pobierania próbki wody do przeprowadzenia badań:
- próbki pobrać do sterylnych butelek;
- przed przystąpieniem do pobierania wody zdjąć z kurka wszelkie urządzenia, zeskrobać zanieczyszczenia, następnie całkowicie otwierając i zamykając zawór, wielokrotnie płukać;
- metalowy kurek wysterylizować płomieniem, a kurek z tworzywa sztucznego alkoholem etylowym;
- kurek otworzyć do połowy przepływu i spuszczać wodę przez około 2-3 minuty do osiągnięcia stałej temperatury;
- pobrać próbkę wody napełniając butelkę do około ¾ objętości i natychmiast zamknąć korkiem.

A. mikrobiologicznych.
B. w celu oznaczenia zawartości metali ciężkich.
C. fizykochemicznych.
D. w celu oznaczenia zawartości rozpuszczonych gazów.
Odpowiedź wskazująca na badania mikrobiologiczne jest poprawna, ponieważ proces pobierania próbki wody wymaga szczególnej dbałości o sterylność, aby uniknąć zanieczyszczenia mikroorganizmami. W kontekście badań mikrobiologicznych, każde wprowadzenie obcych mikroorganizmów może zafałszować wyniki analizy. Przykładowo, w laboratoriach stosuje się specjalne techniki sterylizacji, takie jak autoklawowanie, aby zapewnić, że wszystkie sprzęty i pojemniki są wolne od patogenów i niespecyficznych mikroorganizmów. Standardy takie jak ISO 17025 określają wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów, w tym procedury pobierania próbki wody do badań mikrobiologicznych. W praktyce, jeśli próbka zostanie zanieczyszczona, może to prowadzić do błędnych wyników, co z kolei może mieć poważne konsekwencje dla bezpieczeństwa wody pitnej i zdrowia publicznego.

Pytanie 39

Zjawisko fizyczne, które polega na rozkładaniu struktury krystalicznej substancji stałej oraz przenikaniu jej cząsteczek lub jonów do cieczy, nosi nazwę

A. stapianiem
B. rozpuszczaniem
C. roztwarzaniem
D. sublimacją
Rozpuszczanie to proces, w którym substancja stała, zwana solutem, ulega rozkładowi w rozpuszczalniku, tworząc jednorodną mieszaninę, znaną jako roztwór. W czasie tego procesu, cząsteczki lub jony solutu odrywają się od sieci krystalicznej i są otaczane przez cząsteczki rozpuszczalnika. Przykładem może być rozpuszczanie soli kuchennej (NaCl) w wodzie, gdzie jony sodu i chlorkowe oddzielają się i są stabilizowane przez cząsteczki wody. Zjawisko to jest kluczowe w wielu dziedzinach, takich jak chemia analityczna, gdzie przygotowanie roztworów o określonym stężeniu jest niezbędne do przeprowadzania reakcji chemicznych i analiz. Ponadto, zrozumienie rozpuszczania ma zastosowanie w technologii, farmacji, a także biotechnologii, gdzie przygotowanie odpowiednich roztworów jest niezbędne do badań i produkcji. Znajomość procesów rozpuszczania oraz czynników wpływających na ten proces, takich jak temperatura, pH czy obecność innych substancji, jest fundamentalna dla wielu praktycznych zastosowań oraz badań naukowych.

Pytanie 40

Jakim kolorem oznacza się instalację gazową w laboratorium analitycznym?

A. żółtym
B. czerwonym
C. niebieskim
D. zielonym
Znakowanie instalacji gazowych w laboratoriach analitycznych jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i efektywności pracy. Kolor żółty, który stosuje się do oznaczania instalacji gazowych, jest zgodny z międzynarodowymi standardami, w tym z normami ISO oraz przepisami BHP. Oznaczenia te mają na celu szybkie i jednoznaczne wskazanie, że dana instalacja transportuje gazy, co zwiększa świadomość zagrożeń w miejscu pracy. Przykładowo, w laboratoriach chemicznych, gdzie zachodzi możliwość pracy z substancjami łatwopalnymi, oznaczenie gazu za pomocą koloru żółtego umożliwia pracownikom szybkie zidentyfikowanie instalacji, które mogą stanowić zagrożenie. Ponadto, stosowanie jednolitych oznaczeń pomaga w szkoleniu nowego personelu oraz w przestrzeganiu regulacji prawnych dotyczących bezpieczeństwa pracy. Znajomość i stosowanie tych standardów jest fundamentalne dla minimalizacji ryzyka wypadków oraz zapewnienia efektywności procesów analitycznych.