Wyniki egzaminu

Nowy egzamin

Informacje o egzaminie:

Zawód: Technik analityk
Kwalifikacja: CHM.03 - Przygotowywanie sprzętu, odczynników chemicznych i próbek do badań analitycznych
Data rozpoczęcia: 20 maja 2025 11:01
Data zakończenia: 20 maja 2025 11:53

Egzamin zdany!

Wynik: 30/40 punktów (75,0%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!

Facebook

X.com

Szczegółowe wyniki:

Pytanie 1

W tabeli przestawiono dane dotyczące wybranych roztworów wodnych wodorotlenku sodu.
Oblicz masę wodorotlenku sodu, jaką należy rozpuścić w 200,0 cm³ wody, aby otrzymać roztwór o gęstości 1,0428 g/cm³.

d₄²⁰ [g/cm³]	masa NaOH [g/100 cm³]
1,0095	1,01
1,0207	2,04
1,0428	4,17
1,0648	6,39
1,0869	8,70
1,1089	11,09

A. 4,08 g

B. 8,70 g

C. 4,17 g

D. 8,34 g

Odpowiedź 8,34 g jest prawidłowa, ponieważ aby uzyskać roztwór o gęstości 1,0428 g/cm³ w objętości 200 cm³, musimy wziąć pod uwagę masę wodorotlenku sodu (NaOH) niezbędną do osiągnięcia takiej gęstości. Z danych w tabeli wynika, że dla 100 cm³ roztworu potrzebna jest masa NaOH, która po podwojeniu daje nam 8,34 g dla 200 cm³. To podejście jest zgodne z zasadami obliczeń chemicznych, gdzie gęstość, masa i objętość są ze sobą powiązane. W praktyce, takie obliczenia są kluczowe w laboratoriach chemicznych, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów ma ogromne znaczenie dla wyników eksperymentów. Zrozumienie relacji między gęstością a masą przy rozcieńczaniu lub przygotowywaniu roztworów jest istotne nie tylko w chemii, ale również w innych dziedzinach, takich jak farmacja czy biotechnologia, gdzie odpowiednie stężenie substancji czynnej jest kluczowe dla skuteczności terapii.

Pytanie 2

Na rysunku przedstawiono wagę

A. precyzyjną.

B. mikroanalityczną.

C. hydrostatyczną.

D. automatyczną.

Odpowiedzi na pytania dotyczące wag laboratoryjnych mogą prowadzić do nieporozumień, szczególnie w kontekście różnych typów wag. Wagi hydrostatyczne, choć użyteczne w specjalistycznych zastosowaniach, działają na innej zasadzie i są stosowane głównie do pomiaru gęstości cieczy. Wykorzystują one zjawisko wyporu, co jest kluczowe w zastosowaniach takich jak pomiar gęstości substancji. Z kolei wagi automatyczne, które automatyzują proces ważenia, nie są tożsame z wagami precyzyjnymi, mimo że mogą również oferować wysoką dokładność. Wagi mikroanalityczne, chociaż również precyzyjne, są przeznaczone do bardziej specyficznych zadań, takich jak ważenie bardzo małych ilości substancji (zazwyczaj poniżej 1 mg) i różnią się konstrukcją oraz funkcjami od wag precyzyjnych. Wybór odpowiedniego typu wagi zależy od specyfiki zadań, które mają być realizowane w laboratorium, a zrozumienie tych różnic jest kluczowe dla osiągnięcia wiarygodnych wyników. Typowe błędy myślowe, takie jak utożsamianie wag z różnymi funkcjami bez uwzględnienia ich zastosowań, mogą prowadzić do nieprawidłowych wniosków i wyborów w kontekście technologii laboratoryjnej.

Pytanie 3

Na etykiecie próbki środowiskowej należy umieścić datę jej pobrania, lokalizację poboru oraz

A. nazwisko osoby, która pobrała próbkę

B. typ środka transportowego

C. liczbę osób pobierających próbkę

D. czas transportu próbki

Podanie nazwiska osoby pobierającej próbkę jest kluczowe dla zapewnienia odpowiedzialności oraz identyfikowalności procesu pobierania próbek środowiskowych. W praktyce, każda próbka powinna być związana z osobą, która ją pobrała, aby w razie potrzeby można było przeprowadzić dalsze wyjaśnienia lub analizy. Przykładowo, w przypadku wykrycia nieprawidłowości w wynikach badań, identyfikacja osoby pobierającej próbkę pozwala na ocenę, czy pobranie było przeprowadzone zgodnie z obowiązującymi procedurami oraz standardami jakości. Zgodnie z normami ISO 17025 oraz ISO 14001, odpowiednia dokumentacja jest kluczowym elementem systemu zarządzania jakością i ochroną środowiska. Dodatkowo, w sytuacji audytów lub kontroli, informacje o osobie odpowiedzialnej za pobranie próbki mogą być istotne dla potwierdzenia zgodności z wymaganiami regulacyjnymi i procedurami operacyjnymi. Właściwe oznaczenie próbek zwiększa również przejrzystość i wiarygodność wyników badań.

Pytanie 4

Ile gramów chlorku baru powinno się rozpuścić w wodzie, aby uzyskać 200 cm3 roztworu o stężeniu 10% i gęstości 1,203 g/cm3?

A. 24,06 g

B. 18,40 g

C. 20,00 g

D. 26,04 g

Aby obliczyć masę chlorku baru potrzebną do przygotowania 200 cm3 roztworu o stężeniu 10% i gęstości 1,203 g/cm3, należy skorzystać z wzoru na stężenie masowe. Stężenie masowe (C) definiuje się jako masa substancji (m) dzielona przez objętość roztworu (V) pomnożoną przez 100%. W tym przypadku C = 10%, V = 200 cm3. Zatem: m = C * V / 100 = 10 * (200) / 100 = 20 g. Jednakże, aby obliczyć masę rzeczywistą roztworu, musimy uwzględnić jego gęstość. Gęstość (d) roztworu wynosi 1,203 g/cm3, co oznacza, że masa roztworu wyniesie: masa roztworu = objętość * gęstość = 200 cm3 * 1,203 g/cm3 = 240,6 g. Teraz, skoro mamy 20 g chlorku baru, to masa pozostałej części roztworu (czyli wody) wyniesie 240,6 g - 20 g = 220,6 g. W końcu należy złożyć obliczenia: 20 g chlorku baru stanowi 10% całości, co jest zgodne z założeniem stężenia. Ostatecznie, aby uzyskać roztwór o pożądanym stężeniu, konieczne jest rozpuszczenie 24,06 g chlorku baru, co odpowiada odpowiedzi nr 4.

Pytanie 5

Proces, w którym woda jest usuwana z zamrożonego materiału poprzez sublimację lodu
(czyli bezpośrednie przejście do stanu pary z pominięciem stanu ciekłego) nazywa się

A. asocjacja

B. pasteryzacja

C. liofilizacja

D. homogenizacja

Liofilizacja to naprawdę ciekawy proces. W skrócie, chodzi o to, że z zamrożonego materiału usuwa się wodę poprzez sublimację, czyli jakby bezpośrednie przejście lodu w parę. To szczególnie ważne w branży spożywczej i farmaceutycznej, bo dzięki temu produkty utrzymują swoje właściwości, smak i wartości odżywcze. Możemy zobaczyć to w przypadku suszonych owoców, liofilizowanej kawy czy nawet leków, które muszą być stabilne. To, co mi się podoba, to że liofilizacja pozwala na długoterminowe przechowywanie bez konserwantów, co jest super zdrowe. W farmacji z kolei, to standard w produkcji niektórych leków, co sprawia, że łatwiej je transportować i podawać, bo rozpuszczają się w wodzie tuż przed użyciem. Po prostu świetna sprawa!

Pytanie 6

Które równanie przedstawia reakcję otrzymywania mydła?

CH₃COOH + NaOH →CH₃COONa + H₂O

2 CH₃COOH + Na₂O →2 CH₃COONa + H₂O

2 C₂H₅COOH + 2 Na →2 C₂H₅COONa + H₂↑

C₁₇H₃₅COOH + NaOH →C₁₇H₃₅COONa + H₂O

A. 2 C2H5COOH + 2 Na → 2 C2H5COONa + H2↑

B. CH3COOH + NaOH → CH3COONa + H2O

C. 2 CH3COOH + Na2O → 2 CH3COONa + H2O

D. C17H35COOH + NaOH → C17H35COONa + H2O

Wygląda na to, że wybrałeś złą odpowiedź, co może oznaczać, że nie do końca zrozumiałeś tę reakcję chemiczną związaną z produkcją mydła. Odpowiedzi, które pokazują inne reakcje, jak np. CH3COOH + NaOH, dotykają neutralizacji kwasu octowego z wodorotlenkiem sodu, co daje octan sodu i wodę, ale nie mydło. Nawet jak wskazujesz na inne kwasy tłuszczowe, jak C2H5COOH, to one też nie są odpowiednie do zmydlania, bo nie mają odpowiedniej długości łańcucha węglowego, by stworzyć mydło. Często myli się te różne reakcje, a to prowadzi do błędnych wniosków. Trzeba pamiętać, że tylko długie kwasy tłuszczowe w połączeniu z zasadą dają mydło. Zrozumienie procesu zmydlania jest kluczowe, zwłaszcza w kosmetykach i detergentach, bo bez tej wiedzy łatwo się pogubić w chemii związanej z mydłem.

Pytanie 7

Przeprowadzono reakcję 13 g cynku z kwasem solnym zgodnie z równaniem: Zn + 2 HCl → ZnCl₂ + H₂↑. Otrzymano 1,12 dm³ wodoru (w warunkach normalnych). Masy molowe to: M_Zn = 65 g/mol, M_H = 1g/mol, M_Cl = 35,5g/mol. Jaka jest wydajność tego procesu?

A. 75%

B. 25%

C. 50%

D. 60%

Aby obliczyć wydajność reakcji, należy najpierw ustalić, ile moli wodoru zostało uzyskanych oraz ile moli powinno być teoretycznie wyprodukowanych na podstawie reakcji. Z równania reakcji: Zn + 2 HCl → ZnCl2 + H2 wynika, że 1 mol cynku produkuje 1 mol wodoru. Masy molowe podane w zadaniu umożliwiają obliczenie, że 13 g cynku to około 0,2 mola (13 g / 65 g/mol). Teoretycznie, z 0,2 mola cynku powinniśmy uzyskać 0,2 mola wodoru, co odpowiada 4,48 dm³ (0,2 mola * 22,4 dm³/mol) przy warunkach normalnych. Zgodnie z danymi, zebrano 1,12 dm³ wodoru, co wskazuje, że uzyskano 25% teoretycznej ilości. W praktyce, wydajność reakcji jest kluczowym wskaźnikiem efektywności procesów chemicznych, szczególnie w przemyśle, gdzie każda strata surowców wpływa na koszty produkcji. Zrozumienie i obliczanie wydajności jest niezbędne w procesach produkcyjnych, aby optymalizować reakcje i minimalizować straty, co jest zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju.

Pytanie 8

Wybierz spośród wymienionych właściwości tę, która nie dotyczy naczyń kwarcowych.

A. Większa kruchość oraz mniejsza odporność na uderzenia niż naczynia wykonane z normalnego szkła

B. Niska wrażliwość na zmiany temperatury

C. Przepuszczalność promieniowania ultrafioletowego

D. Odporność na działanie kwasu fluorowodorowego oraz roztworu wodorotlenku potasu

Odporność na działanie kwasu fluorowodorowego i roztworu wodorotlenku potasu nie jest cechą naczyń kwarcowych. Naczynia kwarcowe, wykonane ze szkła kwarcowego, charakteryzują się wysoką odpornością chemiczną, ale nie są odporne na działanie kwasu fluorowodorowego, który jest jednym z niewielu kwasów zdolnych do atakowania szkła kwarcowego. W praktyce oznacza to, że naczynia te mogą być używane do przechowywania i reakcji chemicznych z wieloma substancjami, ale należy unikać kontaktu z kwasami fluorowodorowymi. Z drugiej strony, szkło kwarcowe dobrze znosi działanie zasadowych roztworów, takich jak wodorotlenek potasu, dlatego jest często wykorzystywane w laboratoriach chemicznych i przemysłowych do przechowywania odczynników. Ponadto, naczynia kwarcowe wykazują wysoką odporność na wysokie temperatury, co czyni je idealnymi do zastosowania w piecach i innych urządzeniach wymagających zachowania stabilności w ekstremalnych warunkach temperaturowych.

Pytanie 9

Jakie urządzenie laboratoryjne jest używane do realizacji procesu ekstrakcji?

A. Rozdzielacz

B. Kolba stożkowa

C. Biureta gazowa

D. Kolba ssawkowa

Biureta gazowa, kolba ssawkowa i kolba stożkowa, to nie są sprzęty, które używa się do ekstrakcji, co może prowadzić do zamieszania w ich funkcji. Biureta gazowa jest głównie do dozowania gazów podczas reakcji chemicznych, a nie do separacji faz. To urządzenie ma zastosowanie w analizach ilościowych, gdzie liczy się precyzja, a to jest coś zupełnie innego niż ekstrakcja. Kolba ssawkowa to narzędzie do filtracji i też się nie nadaje do separacji faz, bo jej konstrukcja nie pozwala na efektywne oddzielanie cieczy. A kolba stożkowa? Ona jest do mieszania, przechowywania i podgrzewania substancji, ale nie do ekstrakcji, co stawia jej zastosowanie w tym kontekście w kiepskim świetle. Często ludzie mylą funkcje tych narzędzi, co prowadzi do złego doboru sprzętu w eksperymentach. Dlatego ważne jest, żeby zrozumieć, do czego każde z tych narzędzi służy, żeby uniknąć błędów w laboratorium. Bycie pewnym, jak działają urządzenia laboratoryjne, jest kluczowe dla bezpiecznej i efektywnej pracy.

Pytanie 10

Ile wynosi objętość roztworu o stężeniu 0,5 mol/dm³, jeśli przygotowano go z 0,1 mola KOH?

A. 20 ml

B. 200 cm3

C. 20 dm3

D. 200 dm3

Poprawna odpowiedź to 200 cm³, co odpowiada 0,2 dm³. Aby obliczyć objętość roztworu, możemy skorzystać ze wzoru: C = n/V, gdzie C to stężenie (mol/dm³), n to liczba moli substancji (mol), a V to objętość roztworu (dm³). W tym przypadku mamy stężenie C = 0,5 mol/dm³ i liczba moli n = 0,1 mol. Przekształcając wzór do postaci V = n/C, otrzymujemy V = 0,1 mol / 0,5 mol/dm³ = 0,2 dm³, co w mililitrach daje 200 cm³. Takie obliczenia są podstawą w chemii, szczególnie w praktycznych laboratoriach, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów jest kluczowe dla uzyskania rzetelnych rezultatów eksperymentów. Warto wiedzieć, że umiejętność obliczania objętości roztworów i ich stężeń jest niezbędna w wielu dziedzinach, takich jak farmacja, biotechnologia czy chemia analityczna.

Pytanie 11

Jaką objętość roztworu NaOH o stężeniu 1 mol/dm3 należy użyć, aby przygotować 50 cm3 roztworu NaOH o stężeniu 0,4 mol/dm3?

A. 10 cm3

B. 50 cm3

C. 25 cm3

D. 20 cm3

Aby obliczyć objętość roztworu NaOH o stężeniu 1 mol/dm3, potrzebnej do sporządzenia 50 cm3 roztworu o stężeniu 0,4 mol/dm3, należy zastosować zasadę zachowania moles. Obliczamy liczbę moli NaOH w docelowym roztworze: C1V1 = C2V2, gdzie C1 = 1 mol/dm3, V1 to objętość, C2 = 0,4 mol/dm3 i V2 = 50 cm3 = 0,05 dm3. Z równania mamy: 1 * V1 = 0,4 * 0,05. Obliczając V1, otrzymujemy V1 = 0,4 * 0,05 = 0,02 dm3 = 20 cm3. Takie podejście jest standardem w laboratoriach chemicznych, gdzie precyzyjne przygotowanie roztworów jest kluczowe dla uzyskania powtarzalnych i wiarygodnych wyników. Przykładem zastosowania może być przygotowanie roztworów do titracji, gdzie dokładność stężenia reagentu jest niezbędna dla prawidłowego przeprowadzenia analizy. Warto również zauważyć, że w praktyce często stosuje się wzory rozcieńczania, co zapewnia efektywność i bezpieczeństwo pracy w laboratorium chemicznym.

Pytanie 12

Aby otrzymać 200 g roztworu siarczanu(VI) sodu o stężeniu 12%, należy wykorzystać

(Na – 23 g/mol; S – 32 g/mol; H – 1 g/mol; O – 16 g/mol)

A. 56,6 g Na2SO4·10H2O i 143,4 g H2O

B. 54,4 g Na2SO4·10H2O i 145,6 g H2O

C. 68,5 g Na2SO4·10H2O i 131,5 g H2O

D. 22,4 g Na2SO4·10H2O i 177,6 g H2O

Wiele osób ma problem z takimi obliczeniami, co może prowadzić do błędnych odpowiedzi. Często zdarza się, że mylą się w rozumieniu, że 12% to nie masa siarczanu(VI) sodu, tylko masa całego roztworu. Niektóre odpowiedzi, które podają inne masy Na2SO4·10H2O, mogą wynikać z nieprawidłowych wyliczeń lub błędnych założeń co do stężeń. Ważne, żeby pamiętać, że masa molowa Na2SO4·10H2O jest 322 g/mol – to bardzo ważne w tych kalkulacjach. Wiesz, czasem mały błąd przy liczeniu może zrujnować wyniki, więc warto być uważnym i nie spieszyć się. Z mojego doświadczenia, to proste rzeczy, a jednak łatwo je przeoczyć. Dlatego zrozumienie jak przygotować roztwór i umiejętność przeliczania mas molowych to klucz do sukcesu w naszej pracy laboratoryjnej.

Pytanie 13

Mianowanie roztworu o stężeniu przybliżonym można wykonać poprzez

A. miareczkowanie innym roztworem mianowanym o ściśle określonym stężeniu.

B. miareczkowanie innym roztworem, który nie jest mianowany.

C. zmierzenie gęstości tego roztworu.

D. miareczkowanie tym samym roztworem mianowanym o ściśle określonym stężeniu.

Mianowanie roztworu o stężeniu przybliżonym można skutecznie przeprowadzić poprzez miareczkowanie innym roztworem mianowanym o ściśle określonym stężeniu, ponieważ pozwala to na precyzyjne określenie ilości molesów substancji czynnej w analizowanym roztworze. W praktyce, podczas miareczkowania wykorzystuje się znany roztwór o dokładnie zmierzonym stężeniu, co pozwala na dokładne obliczenia i analizę wyników. Na przykład, w laboratoriach chemicznych często wykorzystuje się miareczkowanie kwasu solnego roztworem wodorotlenku sodu o znanym stężeniu, co umożliwia precyzyjne określenie stężenia kwasu. Zgodnie z normami branżowymi, takimi jak ISO 8655, precyzyjne miareczkowanie jest kluczowe dla uzyskania wiarygodnych wyników analitycznych. Dodatkowo, stosowanie roztworów mianowanych eliminuje wiele zmiennych, które mogłyby wpłynąć na wynik, takich jak niejednorodność roztworów niemianowanych, co czyni je bardziej niezawodnymi w kontekście stosowania w analizach laboratoryjnych.

Pytanie 14

Ogrzewanie organicznych substancji w atmosferze powietrza w otwartym naczyniu, mające na celu przemianę tych substancji w związki nieorganiczne, określa się jako mineralizacja?

A. na sucho

B. na mokro

C. mikrofalową

D. UV

Odpowiedź "na sucho" jest prawidłowa, ponieważ mineralizacja substancji organicznej w atmosferze powietrza polega na utlenianiu tych substancji w warunkach braku wody. Proces ten jest stosowany w różnych dziedzinach, takich jak przemysł biopaliwowy, gdzie organiczne odpady są przekształcane w użyteczne substancje, jak biometan. Mineralizacja ma kluczowe znaczenie w cyklu nutrientów w ekosystemach, gdzie przyczynia się do uwalniania składników odżywczych do gleby, co jest istotne dla wzrostu roślin. Dobrze zorganizowany proces mineralizacji pozwala na efektywne zarządzanie odpadami organicznymi, zmniejszając ich wpływ na środowisko. W kontekście standardów branżowych, uwzględnienie metod mineralizacji w zarządzaniu odpadami organicznymi jest częścią dobrych praktyk, które podkreślają znaczenie recyklingu i ponownego wykorzystania zasobów.

Pytanie 15

W jakiej standardowej temperaturze są kalibrowane szklane naczynia pomiarowe?

A. 20°C

B. 19°C

C. 21°C

D. 25°C

Szklane naczynia miarowe, takie jak pipety, kolby czy cylinder miarowy, są kalibrowane w standardowej temperaturze 20°C. Kalibracja w tej temperaturze jest uznawana za normę, ponieważ zmiany temperatury mogą wpływać na objętość cieczy oraz na precyzję pomiarów. Przykładowo, w laboratoriach chemicznych, gdzie dokładność pomiarów jest kluczowa, naczynia miarowe są używane przy tej temperaturze, aby zapewnić wiarygodność wyników eksperymentów. W praktyce oznacza to, że przy pomiarach z użyciem tych naczyń, operatorzy powinni dążyć do utrzymania temperatury 20°C, aby uniknąć błędów wynikających z rozszerzalności cieczy oraz materiałów, z których wykonane są naczynia. Ponadto, zgodnie z międzynarodowymi standardami ISO i zaleceniami PTB (Physikalisch-Technische Bundesanstalt), kalibracja powinna być przeprowadzana w 20°C dla wszystkich podstawowych pomiarów objętości, co wzmacnia znaczenie tej wartości w praktyce laboratoryjnej.

Pytanie 16

W wyniku rozkładu 100 g węglanu wapnia, otrzymano 25 g tlenku wapnia. Wydajność procentowa reakcji wynosi

M_CaCO₃ = 100g / mol

M_CaO = 56g / mol

A. 100%

B. 56,0%

C. 44,6%

D. 4,4%

Wydajność procentowa reakcji chemicznych jest kluczowym wskaźnikiem efektywności procesów chemicznych. W omawianym przypadku, mając 100 g węglanu wapnia (CaCO3), teoretyczna masa tlenku wapnia (CaO), który można uzyskać w wyniku rozkładu, wynosi 56 g. Otrzymana masa 25 g tlenku wapnia pozwala na obliczenie wydajności procentowej, stosując wzór: (rzeczywista masa / teoretyczna masa) * 100%. Obliczenia prowadzą do wartości 44,6%, co wskazuje na to, że tylko część teoretycznej ilości produktu została uzyskana w rzeczywistej reakcji. Taka sytuacja może być efektem różnych czynników, w tym niepełnego rozkładu, strat materiałowych podczas procesu, czy też niewłaściwych warunków reakcji. W praktyce, zrozumienie i obliczanie wydajności reakcji chemicznych jest niezbędne w przemyśle chemicznym i farmaceutycznym, gdzie optymalizacja procesów jest kluczowa dla efektywności kosztowej i jakości produktów. Utrzymywanie wysokiej wydajności jest również zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju, co jest istotne w nowoczesnych procesach produkcyjnych.

Pytanie 17

Aby wykonać chromatografię cienkowarstwową, należy przygotować eluent składający się z toluenu, acetonu oraz kwasu mrówkowego w proporcjach objętościowych 10:4:1. Jakie ilości poszczególnych składników powinny być wykorzystane do uzyskania 300 cm³ eluentu?

A. 200 cm3 toluenu, 80 cm3 acetonu oraz 20 cm3 kwasu mrówkowego

B. 80 cm3 toluenu, 200 cm3 acetonu oraz 20 cm3 kwasu mrówkowego

C. 150 cm3 toluenu, 60 cm3 acetonu oraz 15 cm3 kwasu mrówkowego

D. 300 cm3 toluenu, 75 cm3 acetonu oraz 30 cm3 kwasu mrówkowego

Aby przygotować eluent w chromatografii cienkowarstwowej, musimy zachować odpowiednie proporcje objętości składników. W przypadku stosunku 10:4:1 oznacza to, że na każde 10 części toluenu przypada 4 części acetonu i 1 część kwasu mrówkowego. Sumując te proporcje, otrzymujemy 15 części łącznie. Dla 300 cm³ eluentu obliczamy objętości poszczególnych składników w następujący sposób: (10/15) * 300 cm³ = 200 cm³ toluenu, (4/15) * 300 cm³ = 80 cm³ acetonu, oraz (1/15) * 300 cm³ = 20 cm³ kwasu mrówkowego. Przygotowanie eluentu w tych dokładnych proporcjach zapewnia optymalne warunki separacji składników w chromatografii. W praktyce, takie precyzyjne przygotowanie roztworów jest istotne, aby zapewnić powtarzalność wyników oraz zgodność z normami laboratoryjnymi dotyczących analizy chemicznej. Warto również zauważyć, że stosowanie odpowiednich proporcji składników eluentu może wpływać na efektywność separacji i rozdziału substancji, co jest kluczowe w analityce chemicznej.

Pytanie 18

Po zakończeniu pomiarów pH, elektrody powinny być przepłukane

A. wodą destylowaną

B. wodą destylowaną z dodatkiem roztworu wzorcowego

C. roztworem buforowym o ustalonym pH

D. roztworem chlorku potasu

Przemywanie elektrod pH wodą destylowaną jest kluczowym krokiem po zakończeniu pomiarów, ponieważ pozwala na usunięcie resztek substancji, które mogłyby wpłynąć na dokładność kolejnych pomiarów. Woda destylowana jest wolna od zanieczyszczeń, co sprawia, że jest idealnym rozwiązaniem do czyszczenia elektrody. Nie wprowadza dodatkowych jonów, które mogłyby zmienić pH roztworu, co jest szczególnie istotne w przypadku elektrochemicznych pomiarów pH. Przykładem zastosowania tej procedury jest przygotowanie elektrody do kolejnego pomiaru po analizie próbek zawierających różne chemikalia. W laboratoriach analitycznych i chemicznych, procedura przemywania elektrod wodą destylowaną jest zgodna z normami ISO oraz dobrymi praktykami laboratoryjnymi, co zapewnia rzetelność i powtarzalność wyników. Ponadto, woda destylowana nie powoduje korozji ani uszkodzeń, co zapewnia dłuższą żywotność elektrody, a także minimalizuje potrzebę jej kalibracji przed każdym pomiarem.

Pytanie 19

Aby odcedzić galaretowaty osad, konieczne jest użycie sączka

A. miękki

B. utwardzony

C. sztywny

D. średni

Odpowiedzi takie jak 'twardy', 'utwardzony' oraz 'średni' nie są właściwe w kontekście filtracji galaretowatego osadu. Twarde i utwardzone sączki są zaprojektowane do pracy z bardziej szorstkimi lub stałymi materiałami, gdzie ich odporność na mechaniczne uszkodzenia jest istotna. W przypadku filtracji galaretowatych substancji, twarde materiały mogą nie tylko ograniczać efektywność procesu, ale również prowadzić do zatykania się porów, co zwiększa opór i wydłuża czas filtracji. Użycie sączka twardego może także spowodować uszkodzenie struktury galaretowatego osadu, co wpływa na jakość uzyskanego filtratu. Odpowiedź 'średni' sugeruje, że powinno się stosować coś pomiędzy, co nie ma sensu w kontekście filtracji galaretowatych osadów. W praktyce, zastosowanie średnich materiałów filtracyjnych również może skutkować nieefektywnym oddzielaniem cząstek. Kluczowym błędem myślowym jest przekonanie, że tylko twardość lub średnia porowatość materiału wpływa na efekty filtracji, podczas gdy ważniejsze są specyfikacje dotyczące porowatości oraz zdolności absorpcyjnych, które w przypadku galaretowatych osadów są kluczowe.

Pytanie 20

Wskaż sprzęt, którego należy użyć, aby przygotować 100 cm³ roztworu NaOH o stężeniu 0,1 mol/dm³.

1	2	3	4	5
naczynko wagowe	waga analityczna	kolba stożkowa	kolba miarowa pojemności 50 cm³	kolba miarowa pojemności 100 cm³

A. 1,2,5

B. 2,3,4

C. 1,2,3

D. 1,2,4

Aby przygotować 100 cm³ roztworu NaOH o stężeniu 0,1 mol/dm³, konieczne jest zastosowanie odpowiedniego sprzętu laboratoryjnego. W pierwszej kolejności, do odważenia 0,4 g NaOH, wykorzystujemy naczynko wagowe oraz wagę analityczną, które zapewniają wysoką precyzję ważenia. Zgodnie z dobrymi praktykami laboratoryjnymi, waga analityczna powinna być kalibrowana przed każdym użyciem, co gwarantuje dokładność pomiarów. Następnie, do przygotowania roztworu używamy kolby miarowej o pojemności 100 cm³. Kolba miarowa umożliwia precyzyjne odmierzanie objętości roztworu, co jest kluczowe dla uzyskania żądanego stężenia. Przygotowanie roztworu w kolbie miarowej jest standardową procedurą w chemii analitycznej i przemysłowej, pozwalającą na powtarzalność wyników. Użycie niewłaściwego naczynia, takiego jak kolby o innych pojemnościach, może prowadzić do błędnych stężeń, co ma istotne znaczenie w kontekście reakcji chemicznych, w których stosunki molowe są kluczowe.

Pytanie 21

Proces mineralizacji próbki, który polega na jej spopieleniu w piecu muflowym w temperaturze 300-500°C i rozpuszczeniu pozostałych resztek w kwasach w celu oznaczenia zawartości metali ciężkich, to mineralizacja

A. mokre.

B. ciśnieniowe.

C. suche.

D. mikrofalowe.

Mineralizacja sucha to proces, który polega na spalaniu próbki w piecu muflowym w temperaturze 300-500°C. Taki sposób mineralizacji jest szeroko stosowany w analizach środowiskowych i chemicznych w celu oznaczania zawartości metali ciężkich. Po spaleniu próbki, pozostałości popiołu są rozpuszczane w odpowiednich kwasach, co umożliwia ich dalszą analizę, na przykład przez spektroskopię absorpcyjną czy atomową. Zastosowanie mineralizacji suchej jest zgodne z normami ISO dla analizy metali ciężkich, co zapewnia wysoką jakość i powtarzalność wyników. Dzięki tej metodzie można efektywnie eliminować materię organiczną, co zapewnia dokładniejsze pomiary stężenia metali. Praktyczne zastosowania obejmują badania gleby, osadów dennych oraz próbek biochemicznych, co czyni tę metodę kluczową w monitorowaniu zanieczyszczenia środowiska.

Pytanie 22

Przedstawiony sposób dotyczy pobierania próbki wody do przeprowadzenia badań

Sposób pobierania próbki wody do przeprowadzenia badań:
- próbki pobrać do sterylnych butelek;
- przed przystąpieniem do pobierania wody zdjąć z kurka wszelkie urządzenia, zeskrobać zanieczyszczenia, następnie całkowicie otwierając i zamykając zawór, wielokrotnie płukać;
- metalowy kurek wysterylizować płomieniem, a kurek z tworzywa sztucznego alkoholem etylowym;
- kurek otworzyć do połowy przepływu i spuszczać wodę przez około 2-3 minuty do osiągnięcia stałej temperatury;
- pobrać próbkę wody napełniając butelkę do około ¾ objętości i natychmiast zamknąć korkiem.

A. w celu oznaczenia zawartości rozpuszczonych gazów.

B. mikrobiologicznych.

C. fizykochemicznych.

D. w celu oznaczenia zawartości metali ciężkich.

Odpowiedź wskazująca na badania mikrobiologiczne jest poprawna, ponieważ proces pobierania próbki wody wymaga szczególnej dbałości o sterylność, aby uniknąć zanieczyszczenia mikroorganizmami. W kontekście badań mikrobiologicznych, każde wprowadzenie obcych mikroorganizmów może zafałszować wyniki analizy. Przykładowo, w laboratoriach stosuje się specjalne techniki sterylizacji, takie jak autoklawowanie, aby zapewnić, że wszystkie sprzęty i pojemniki są wolne od patogenów i niespecyficznych mikroorganizmów. Standardy takie jak ISO 17025 określają wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów, w tym procedury pobierania próbki wody do badań mikrobiologicznych. W praktyce, jeśli próbka zostanie zanieczyszczona, może to prowadzić do błędnych wyników, co z kolei może mieć poważne konsekwencje dla bezpieczeństwa wody pitnej i zdrowia publicznego.

Pytanie 23

Wodę do badań mikrobiologicznych powinno się pobierać do butelek

A. zanurzonych wcześniej na 2-3 minuty w alkoholu etylowym

B. sterylnych

C. starannie wypłukanych, na przykład po niegazowanej wodzie mineralnej

D. umytych wodorotlenkiem sodu

Pobieranie próbek wody do badań mikrobiologicznych powinno odbywać się wyłącznie w sterylnych butelkach, co ma kluczowe znaczenie dla uzyskania wiarygodnych wyników. Sterylność opakowania eliminuje ryzyko kontaminacji próbki przez mikroorganizmy z otoczenia. W praktyce, butelki do pobierania wody mikrobiologicznej są zazwyczaj produkowane z materiałów, które można wysterylizować, a ich zamknięcia są zaprojektowane tak, aby zapobiegać wszelkim kontaktom z zanieczyszczeniami. Ponadto, w przypadku badań mikrobiologicznych, takie wymagania są zgodne z normami, takimi jak ISO 5667, które określają procedury pobierania wody. Użycie sterylnych pojemników jest szczególnie istotne, gdyż mikroorganizmy mogą być obecne w różnych formach, a nawet niewielka ilość zanieczyszczeń może prowadzić do fałszywych wyników. Dlatego w laboratoriach oraz w trakcie inspekcji sanitarno-epidemiologicznych stosuje się ściśle określone procedury, aby zapewnić wysoką jakość i wiarygodność badań.

Pytanie 24

Aby przygotować roztwór wzorcowy potrzebny do oznaczania miana, konieczne jest użycie odczynnika chemicznego o czystości przynajmniej

A. czystości drugorzędnej analitycznej

B. czystości chemicznej

C. czystości

D. spektralnej czystości

Odpowiedź 'cz.d.a.' oznacza 'czystość do analizy', co jest kluczowe w kontekście przygotowania roztworu wzorcowego. Użycie odczynnika chemicznego o czystości co najmniej cz.d.a. zapewnia, że jego skład chemiczny jest znany i dobrze określony, co jest fundamentalne dla uzyskania wiarygodnych wyników analiz chemicznych. W praktyce, zastosowanie reagentów o tej czystości jest powszechnie wymagane w laboratoriach analitycznych, ponieważ wszelkie zanieczyszczenia mogą prowadzić do błędnych wyników pomiarów. Na przykład w titracji, gdzie miano substancji analitycznej jest określane na podstawie reakcji z roztworem wzorcowym, jakiekolwiek zanieczyszczenie może wpływać na ilość środka titrującego potrzebnego do reakcji. Dodatkowo, standardy takie jak ISO czy ASTM podkreślają znaczenie użycia reagentów wysokiej czystości dla zapewnienia powtarzalności i dokładności analiz, co jest niezbędne w badaniach jakościowych i ilościowych. Dlatego stosowanie reagentów o czystości cz.d.a. jest nie tylko praktyką laboratoryjną, ale również wymogiem zgodności z międzynarodowymi standardami jakości.

Pytanie 25

Czego brakuje w zestawie pokazanym na ilustracji?

A. bagietka, termometr oraz siatka

B. stojak, łącznik i łapa

C. stojak, termometr oraz siatka

D. stojak, łącznik oraz termometr

Odpowiedź 'statyw, łącznik i łapa' jest poprawna, ponieważ te elementy są niezbędne do stabilizacji i prawidłowego montażu sprzętu laboratoryjnego. Statyw jest kluczowym elementem w każdej pracowni chemicznej lub fizycznej, umożliwiającym bezpieczne trzymanie różnych akcesoriów, takich jak naczynia reakcyjne czy przyrządy pomiarowe. Łącznik służy do łączenia różnych elementów sprzętu, co pozwala na bardziej złożone konfiguracje, które mogą być wymagane w trakcie eksperymentów. Łapa natomiast zapewnia pewne uchwycenie i stabilizację, co jest szczególnie ważne w przypadku użycia szkła laboratoryjnego, które jest wrażliwe na uszkodzenia. W praktyce, zastosowanie tych elementów pozwala na przeprowadzanie doświadczeń w sposób bezpieczny oraz efektywny, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w laboratoriach. Użycie statywów i uchwytów jest standardem w każdym laboratorium, co podkreśla ich fundamentalne znaczenie w pracy naukowej.

Pytanie 26

Laboratoryjna apteczka powinna zawierać m.in.

A. bandaż, watę higroskopijną, gips

B. adrenalinę, bandaż, wodę utlenioną

C. gazę opatrunkową, wodę utlenioną, plaster

D. alkohol etylowy, perhydrol, płyn Lugola

Poprawna odpowiedź to gazę opatrunkową, wodę utlenioną i plaster, ponieważ te elementy są kluczowe w przypadku udzielania pierwszej pomocy w laboratoriach. Gazę opatrunkową można wykorzystać do pokrywania ran, aby zabezpieczyć je przed zanieczyszczeniem oraz zminimalizować ryzyko infekcji. Woda utleniona jest skutecznym środkiem dezynfekującym, który może być użyty do oczyszczania ran, usuwania zanieczyszczeń oraz wspomagania procesu gojenia. Plaster z kolei jest niezbędny do zabezpieczenia drobnych ran i otarć, a także może służyć do ochrony miejsca urazu przed dalszym uszkodzeniem. Zgodnie z normami BHP oraz dobrymi praktykami w zakresie bezpieczeństwa pracy, apteczka laboratoryjna powinna być kompletnie zaopatrzona w te podstawowe materiały pierwszej pomocy, aby szybko reagować na sytuacje awaryjne i minimalizować ryzyko poważniejszych urazów. Warto również pamiętać o regularnym sprawdzaniu dat ważności tych produktów oraz ich dostępności w apteczce, aby zapewnić skuteczność udzielanej pomocy.

Pytanie 27

Preparaty zawierające KOH (tzw. żrący potaż), oznaczone są symbolem S 1/2. Na podstawie informacji zawartych w tabeli, określ zasady przechowywania tych preparatów.

Numer zwrotu S	Warunki bezpiecznego stosowania	Numer zwrotu S	Warunki bezpiecznego stosowania
S1	Przechowywać pod zamknięciem	S12	Nie przechowywać pojemnika szczelnie zamkniętego
S2	Chronić przed dziećmi	S13	Nie przechowywać razem z żywnością, napojami i karmą dla zwierząt
S3	Przechowywać w chłodnym miejscu	S15	Przechowywać z dala od źródeł ciepła
S4	Nie przechowywać w pomieszczeniach mieszkalnych	S16	Nie przechowywać w pobliżu źródeł zapłonu – nie palić tytoniu

A. Przechowywać w zamknięciu, z daleka od dzieci.

B. Nie przechowywać w szczelnie zamkniętym pojemniku.

C. Przechowywać w zamkniętym, chłodnym miejscu.

D. Przechowywać z dala od źródeł ciepła i ognia.

Przechowywanie substancji chemicznych, takich jak preparaty zawierające KOH, wymaga szczególnej uwagi i zrozumienia zasad bezpieczeństwa. Odpowiedzi, które sugerują przechowywanie w otwartych pojemnikach, daleko od źródeł ciepła lub ognia, mogą wydawać się logiczne, ale w rzeczywistości ignorują kluczowe aspekty bezpieczeństwa. Zasady dotyczące przechowywania substancji niebezpiecznych, takie jak KOH, są ściśle określone i opierają się na regulacjach dotyczących ochrony zdrowia i środowiska. Przechowywanie w zamknięciu jest absolutnie niezbędne, aby zapobiec dostępowi osób nieuprawnionych, w tym dzieci, które mogą nie być świadome niebezpieczeństw związanych z tymi substancjami. Co więcej, przechowywanie w chłodnym miejscu, mimo że może wydawać się korzystne, nie rekompensuje braku zamknięcia, co jest kluczowe dla zapobiegania przypadkowemu dostępowi. Zdarza się, że osoby sądzą, iż preparaty chemiczne mogą być przechowywane w specyficznych warunkach, takich jak blisko źródeł ciepła, co jest niezgodne z podstawowymi zasadami bezpieczeństwa. Ignorowanie tych zasad nie tylko naraża zdrowie osób w otoczeniu, ale również może prowadzić do poważnych wypadków chemicznych. Dlatego tak ważne jest przestrzeganie standardów i dobrych praktyk w zakresie przechowywania substancji chemicznych.

Pytanie 28

Na podstawie informacji zawartych w tabeli określ, który parametr spośród podanych należy oznaczyć w pierwszej kolejności.

Tabela. Sposoby utrwalania próbek wody i ścieków, miejsce analizy, dopuszczalny czas przechowywania próbek
Oznaczany parametr	Rodzaj naczynia do przechowywania próbki	Sposób utrwalania próbki	Miejsce wykonania analizy	Dopuszczalny czas przechowywania próbki
Chlorki	szklane lub polietylenowe	-	laboratorium	96 godzin
Chlor pozostały	szklane	-	w miejscu pobrania próbki	-
ChZT	szklane	zakwaszenie do pH<2, schłodzenie do temperatury 2-5°C	laboratorium	24 godziny
Kwasowość	szklane lub polietylenowe	schłodzenie do temperatury 2-5°C	laboratorium	4 godziny
Mangan	szklane lub polietylenowe	zakwaszenie do pH<2, schłodzenie do temperatury 2-5°C	laboratorium	48 godziny

A. Chlor pozostały.

B. Mangan.

C. Chemiczne zapotrzebowanie na tlen (ChZT).

D. Kwasowość.

Odpowiedź 'Chlor pozostały' jest prawidłowa, ponieważ w kontekście monitorowania jakości wody, zwłaszcza w systemach wodociągowych, oznaczanie pozostałego chloru jest kluczowym wskaźnikiem efektywności dezynfekcji. Chlor pozostały jest to ilość chloru, która pozostaje w wodzie po procesie dezynfekcji i jest niezbędna do zapewnienia, że woda pozostaje wolna od patogenów. Zgodnie z normami, takimi jak PN-EN ISO 7393-2, regularne monitorowanie poziomu chloru pozostałego jest standardem branżowym, aby zapewnić bezpieczeństwo wody pitnej. Niewystarczający poziom chloru może wskazywać na niewłaściwe procesy dezynfekcji, co może prowadzić do zagrożeń zdrowotnych. W praktyce oznaczanie chloru pozostałego powinno być wykonywane systematycznie, a wyniki interpretowane w kontekście całego systemu uzdatniania wody, co pozwala na podejmowanie odpowiednich działań korygujących.

Pytanie 29

Metoda przygotowania próbki do badania, która nie jest

A. spopielenie

B. mineralizacja

C. miareczkowanie

D. stapianie

Spopielenie, stapianie i mineralizacja to różne metody przygotowania próbek do analizy, które mogą być stosowane w laboratoriach analitycznych. Spopielenie polega na poddawaniu próbki działaniu wysokiej temperatury w obecności tlenu, co prowadzi do usunięcia organicznych składników, pozostawiając jedynie popioły, które można następnie analizować. Ta technika jest często wykorzystywana w analizach materiałów stałych, takich jak gleby czy odpady. Z kolei stapianie to proces, w którym próbka jest poddawana wysokiej temperaturze w celu uzyskania jednorodnej masy, co ułatwia późniejszą analizę, zwłaszcza w przypadku minerałów. Mineralizacja to zaawansowana technika, która polega na rozkładzie próbki na jej składniki mineralne, zwykle przy użyciu kwasów, co jest kluczowe w analizach chemicznych, takich jak badania zawartości metali ciężkich w próbkach środowiskowych. Wybór odpowiedniej metody przygotowania próbki ma kluczowe znaczenie dla uzyskania dokładnych i wiarygodnych wyników analizy. Osoby przystępujące do analiz chemicznych muszą być świadome, że miareczkowanie to etap, który następuje po przygotowaniu próbki, a nie proces, który wchodzi w skład przygotowania samej próbki. Typowe błędy myślowe związane z tym zagadnieniem obejmują mylenie etapów analizy i niezrozumienie roli każdej z metod w kontekście całego procesu analitycznego.

Pytanie 30

Jaką masę wodorotlenku potasu trzeba odważyć, żeby przygotować 500 cm3 roztworu o stężeniu 0,02 mola? Masy molowe poszczególnych pierwiastków wynoszą: potas K - 39 g/mol, tlen O - 16 g/mol, wodór H - 1 g/mol?

A. 56,00 g

B. 0,28 g

C. 0,56 g

D. 5,60 g

Aby obliczyć, ile gramów wodorotlenku potasu (KOH) należy odważyć do przygotowania 500 cm³ 0,02-molowego roztworu, należy zastosować wzór na obliczenie masy substancji w roztworze: m = C × V × M, gdzie m to masa w gramach, C to stężenie molowe, V to objętość roztworu w litrach, a M to masa molowa substancji. Masa molowa KOH wynosi: 39 g/mol (K) + 16 g/mol (O) + 1 g/mol (H) = 56 g/mol. Podstawiając dane do wzoru, otrzymujemy: m = 0,02 mol/L × 0,5 L × 56 g/mol = 0,56 g. W praktyce, precyzyjne odważenie substancji chemicznych jest kluczowe w laboratoriach, aby uzyskać odpowiednie stężenie roztworu, co jest istotne w wielu procesach chemicznych, takich jak syntezy, analizach chemicznych czy w badaniach naukowych.

Pytanie 31

Co oznacza zapis cz.d.a. na etykiecie opakowania odczynnika chemicznego?

A. zawiera maksymalnie 0,1% zanieczyszczeń

B. zawiera co najmniej 0,1% zanieczyszczeń

C. zawiera maksymalnie 0,05% zanieczyszczeń

D. zawiera co najmniej 0,05% zanieczyszczeń

Wybór odpowiedzi, że odczynnik zawiera maksymalnie 0,1% zanieczyszczeń jest poprawny, ponieważ termin "cz.d.a." oznacza "czystość do analizy". Standardy analityczne, takie jak te określone przez European Pharmacopoeia oraz American Chemical Society, wskazują, że substancje oznaczone jako cz.d.a. spełniają wymogi czystości, które ograniczają zawartość zanieczyszczeń. W praktyce oznacza to, że odczynniki te mogą być wykorzystywane w analizach laboratoryjnych, gdzie niska zawartość zanieczyszczeń jest kluczowa dla uzyskania dokładnych wyników. Na przykład, w chemii analitycznej, zanieczyszczenia mogą wpływać na wyniki pomiarów spektroskopowych, dlatego istotne jest, aby stosowane odczynniki były wysokiej czystości. Właściwe zrozumienie oznaczeń na etykietach odczynników chemicznych jest zatem niezbędne dla każdego, kto pracuje w laboratoriach, aby zapewnić wiarygodność wyników badań.

Pytanie 32

Wagi laboratoryjne można klasyfikować według nośności oraz precyzji na

A. periodyczne i aperiodyczne

B. dźwigniowe i elektroniczne

C. techniczne i analityczne

D. analityczne i szalkowe

Wagi laboratoryjne można podzielić na dwie główne grupy: techniczne i analityczne. Wagi techniczne używamy w różnych sytuacjach, gdzie nie potrzebujemy aż tak precyzyjnych pomiarów. Przykłady to przemysł czy laboratoria ogólne. Z kolei wagi analityczne są znacznie dokładniejsze, co czyni je niezbędnymi w badaniach chemicznych. Tam każdy gram, a nawet mikrogram, ma znaczenie. W laboratoriach farmaceutycznych, na przykład, dokładne ważenie składników aktywnych jest kluczowe dla skuteczności leków. Spełniają one określone normy ISO, więc mamy pewność, że wyniki są wiarygodne. To naprawdę ważne, bo chodzi o bezpieczeństwo pacjentów i jakość terapii.

Pytanie 33

Naczynia z roztworem kwasu siarkowego(VI) o dużym stężeniu nie powinny być pozostawiane otwarte nie tylko za względów bezpieczeństwa, ale także dlatego, że kwas

A. zmniejszy swoją masę, ponieważ jest higroskopijny

B. zwiększy swoją masę, ponieważ jest higroskopijny

C. zwiększy swoje stężenie, ponieważ wyparuje woda

D. zmniejszy swoją masę, ponieważ jest lotny

Odpowiedź jest poprawna, ponieważ stężony roztwór kwasu siarkowego(VI) jest substancją higroskopijną, co oznacza, że ma zdolność do absorbowania wilgoci z otoczenia. Gdy naczynie z takim roztworem jest otwarte, kwas siarkowy może wchłaniać pary wodne z powietrza, co prowadzi do zwiększenia jego masy. Jest to istotne z perspektywy bezpieczeństwa, ponieważ przyrost masy roztworu może wpływać na jego stężenie oraz właściwości chemiczne. Na przykład, w praktyce laboratoryjnej, jeżeli kwas siarkowy jest przechowywany w otwartych naczyniach, może dojść do niezamierzonego wzrostu stężenia kwasu, co zwiększa ryzyko reakcji niepożądanych. W przemyśle chemicznym, gdzie kwas siarkowy jest powszechnie stosowany, kluczowe jest przestrzeganie odpowiednich norm i procedur przechowywania, aby uniknąć niebezpiecznych sytuacji. Dobrą praktyką jest stosowanie szczelnych pojemników oraz regularne monitorowanie właściwości roztworów, co pozwala na zapewnienie ich stabilności i bezpieczeństwa użytkowania.

Pytanie 34

Próbka wzorcowa to próbka

A. przygotowana z próbki laboratoryjnej przez jej zmniejszenie

B. o dokładnie znanym składzie

C. otrzymana w wyniku zmieszania próbek jednostkowych

D. przeznaczona w całości do jednego oznaczenia

Próbka wzorcowa to próbka o dokładnie znanym składzie, co czyni ją kluczowym elementem w procesach analitycznych. W analizie chemicznej i badaniach laboratoryjnych próbki wzorcowe są niezbędne do kalibracji instrumentów pomiarowych, a także do walidacji metod analitycznych. Przykładem może być stosowanie standardów w technikach spektroskopowych, gdzie próbki wzorcowe pozwalają na uzyskanie precyzyjnych wyników pomiarów. Zgodnie z normami ISO, próbki wzorcowe powinny być przygotowane z najwyższą starannością, aby zminimalizować błędy pomiarowe. W praktyce, ich zastosowanie obejmuje również monitorowanie jakości procesu produkcyjnego, co pozwala na wykrywanie potencjalnych nieprawidłowości. Stosowanie próbki wzorcowej jest również zgodne z dobrymi praktykami laboratoryjnymi (GLP), które podkreślają znaczenie znanego składu prób w zapewnieniu wiarygodności wyników i umożliwieniu ich porównywalności. Dlatego też, rozwiązując problemy analityczne, znajomość i umiejętność wykorzystania próbek wzorcowych jest niezbędna dla każdego specjalisty w dziedzinie analizy chemicznej i biologicznej.

Pytanie 35

Sączenie na gorąco powinno być użyte, aby

A. nie doszło do rozpuszczenia substancji obecnych w roztworze

B. miało miejsce wydzielanie kryształów z roztworu

C. doszło do rozpuszczenia substancji obecnych w roztworze

D. nie miało miejsca wydzielanie kryształów z roztworu

Odpowiedzi, które sugerują, że sączenie na gorąco ma na celu rozpuszczenie substancji zawartych w roztworze lub zapobieganie ich wydzielaniu w postaci kryształów, nie uwzględniają rzeczywistych zasad fizykochemicznych, które rządzą tym procesem. Sącząc na gorąco, dąży się do tego, aby zminimalizować ryzyko krystalizacji, a nie do rozpuszczania substancji. W rzeczywistości, podczas podgrzewania roztworu, substancje, które są mniej rozpuszczalne w wyższych temperaturach, mogą zacząć wytrącać się w postaci kryształów, co jest niepożądane w kontekście oczyszczania. Sącząc na gorąco, kluczowe jest również zrozumienie, że proces ten pozwala na przeprowadzenie filtracji w warunkach, które zapobiegają osadzaniu się zanieczyszczeń na dnie naczynia, co może prowadzić do błędnych wniosków analitycznych. W praktyce laboratoryjnej ignorowanie tych aspektów może prowadzić do nieefektywnego oczyszczania i uzyskiwania produktów o niższej jakości, co jest niezgodne z dobrymi praktykami w chemii analitycznej. Zrozumienie zasad działania sączenia na gorąco jest kluczowe dla prawidłowego przeprowadzania analiz chemicznych oraz procesów syntezy.

Pytanie 36

Miesięczne zapotrzebowanie laboratorium analitycznego na 2-propanol wynosi 500 cm³. Na jak długo wystarczy ta substancja?

A. 7 miesięcy

B. 1 miesiąc

C. 3 miesiące

D. 5 miesięcy

Odpowiedzi wskazujące na krótszy czas trwania zaopatrzenia w 2-propanol są wynikiem błędnych obliczeń dotyczących zapotrzebowania na tę substancję. Prawidłowe obliczenie czasu, na który wystarczy zapas, wymaga znajomości obu wartości: całkowitej ilości substancji chemicznej oraz miesięcznego zapotrzebowania. Użytkownicy, którzy wskazali okresy takie jak 3, 1 czy 7 miesięcy, nieprawidłowo oszacowali stosunek tych dwóch wartości. Na przykład, założenie, że 2500 cm³ wystarczy na 3 miesiące, sugeruje, że miesięczne zapotrzebowanie wynosiłoby 833,33 cm³, co nie jest zgodne z założonymi wartościami. Innym typowym błędem jest zakładanie, że zapas może trwać dłużej, niż wynika to z rzeczywistego zapotrzebowania, co prowadzi do nieefektywnego zarządzania stanami magazynowymi. W praktyce laboratoryjnej, wiedza o czasie wyczerpania się substancji chemicznej jest kluczowa dla planowania zakupów, aby uniknąć przestojów w pracy oraz zapewnić ciągłość procesów. Dlatego ważne jest, aby dokładnie zrozumieć obliczenia związane z zapotrzebowaniem na materiały i odpowiednio planować ich zakupy.

Pytanie 37

Wskaż jaka zawartość chlorków w próbce wody pozwala na wykorzystanie tej wody do produkcji betonu zgodnie z normą PN-EN 1008.

Wymagania dotyczące zawartości chlorków w wodzie do produkcji betonu według normy PN-EN 1008
substancja	dopuszczalna wartość w mg/dm³
chlorki	1000

A. 1000 g/m3

B. 107 mg/m3

C. 1000 g/dm3

D. 10 g/dm3

Wybierając odpowiedzi, takie jak 1000 g/dm3 czy 10 g/dm3, można zauważyć pewne nieporozumienia dotyczące jednostek i norm. Odpowiedź 1000 g/dm3 jest zdecydowanie zbyt wysoka, ponieważ oznaczałaby, że woda zawiera 1000 gramów chlorków na każdy litr, co jest równoważne stężeniu 1 kg/dm3. Tego rodzaju stężenie jest nierealistyczne w kontekście wody pitnej czy technologicznej, a także przekracza wszelkie normy dotyczące jakości wody. Z kolei 10 g/dm3, chociaż teoretycznie dopuszczalne, również jest niewłaściwe, ponieważ w kontekście normy PN-EN 1008, odpowiednia wartość wynosi 1000 mg/dm3, co odpowiada 1 g/dm3. W tym przypadku istnieje nieporozumienie związane z konwersją jednostek, które są kluczowe w inżynierii budowlanej. Wybór 107 mg/m3 również wykazuje zrozumienie problemu, ale nie odnosi się do normy, w której wartość dla chlorków jest znacznie wyższa. Stąd wynika, że często błędy w odpowiedziach są efektem niepewności co do prawidłowego przeliczenia jednostek oraz niezrozumienia znaczenia norm, które mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa i trwałości konstrukcji. Każdy inżynier budowlany powinien być dobrze zaznajomiony z odpowiednimi normami oraz umieć prawidłowo interpretować wyniki badań, co jest niezbędne do podejmowania właściwych decyzji technologicznych.

Pytanie 38

Piknometr służy do określania

A. gęstości

B. rozpuszczalności

C. lepkości

D. wilgotności

Piknometr jest precyzyjnym przyrządem służącym do pomiaru gęstości substancji, co jest niezwykle istotne w wielu dziedzinach, takich jak chemia, biochemia czy inżynieria materiałowa. Gęstość jest definiowana jako masa na jednostkę objętości i ma kluczowe znaczenie w identyfikacji substancji oraz w kontrolowaniu jakości produktów. Piknometry są wykorzystywane w laboratoriach do pomiaru gęstości cieczy, a także ciał stałych po uprzednim ich przekształceniu w zawiesiny. Przykładowo, w analizie chemicznej, znajomość gęstości substancji pozwala na obliczenie stężenia roztworów, co jest krytyczne dla wielu procesów syntezy chemicznej i analitycznej. Zgodnie z zasadami metrologii, pomiar gęstości powinien być przeprowadzany w warunkach kontrolowanej temperatury, a piknometry muszą być kalibrowane, aby zapewnić wiarygodność wyników. Standardy, takie jak ASTM D1481, wyznaczają metody pomiaru gęstości z wykorzystaniem piknometrów, co dodatkowo podkreśla ich znaczenie w praktyce laboratywnej.

Pytanie 39

Proces nastawiania miana kwasu solnego na wodorowęglan potasu KHCO₃ przebiega zgodnie z następującą instrukcją:
Na wadze analitycznej odmierzyć 1 g KHCO₃ (z precyzją 0,00001 g) i przesypać go ilościowo do kolby stożkowej, dodać około 50 cm³ destylowanej wody i dokładnie wymieszać roztwór. Następnie dodać kilka kropel roztworu czerwieni metylowej. Przeprowadzić miareczkowanie kwasem aż do pierwszej zmiany koloru wskaźnika.
W tym przypadku titrantem jest

A. czerwień metylowa

B. kwas

C. woda destylowana

D. roztwór wodorowęglanu potasu

Poprawną odpowiedzią jest kwas, ponieważ w procesie miareczkowania to on pełni rolę titranta, czyli substancji, której stężenie jest znane i która jest dodawana do próbki w celu ustalenia jej stężenia. W opisanym eksperymencie miareczkowanie polega na dodawaniu kwasu solnego do roztworu wodorowęglanu potasu, co powoduje jego neutralizację. W wyniku reakcji kwasu z wodorowęglanem potasu dochodzi do uwolnienia dwutlenku węgla oraz powstania soli i wody. Kwas solny, jako mocny kwas, jest w stanie szybko zareagować z wodorowęglanem, co czyni go idealnym titrantem w tej procedurze. W praktyce, miareczkowanie jest powszechnie stosowane w laboratoriach do analizy jakościowej i ilościowej substancji chemicznych, a umiejętność prawidłowego przeprowadzania tego procesu jest kluczowa dla chemików. Dobrym przykładem zastosowania miareczkowania jest określenie zawartości kwasu w różnych produktach spożywczych, co jest istotne z punktu widzenia ich jakości i bezpieczeństwa dla konsumentów.

Pytanie 40

Jaką próbkę stanowi woreczek gleby pobranej zgodnie z instrukcją?

Instrukcja pobierania próbek glebowych

Próbki pierwotne pobiera się laską glebową z wierzchniej warstwy gleby 0-20 cm, kolejno wykonując czynności:
– w miejscu pobierania próbki pierwotnej (pojedynczej), rolę świeżo zaoraną przydeptać,
– pionowo ustawić laskę do powierzchni gleby,
– wcisnąć laskę do oporu (na wysokość poprzeczki ograniczającej),
– wykonać pełny obrót i wyjąć laskę,
– zawartość wgłębienia (zasobnika) przenieść do pojemnika skrobaczki.
Po pobraniu próbek pojedynczych, całość wymieszać i napełnić kartonik lub woreczek.

A. Laboratoryjną.

B. Jednostkową.

C. Analityczną.

D. Ogólną.

Woreczek gleby pobrany zgodnie z instrukcją stanowi próbkę ogólną, ponieważ jego celem jest uzyskanie reprezentatywnej analizy gleby z określonego obszaru. Przykładowo, jeżeli pobieramy próbki z pola uprawnego, wykonujemy to w różnych punktach, aby uwzględnić zmienność gleby, jak np. różnice w składzie mineralnym, wilgotności czy strukturze. Próbka ogólna, będąca wynikiem połączenia kilku próbek jednostkowych, pozwala na dokładniejsze zrozumienie średnich właściwości gleby, co jest kluczowe dla rolnictwa, oceny jakości gleby oraz zrównoważonego zarządzania zasobami naturalnymi. Zgodnie z normami ISO, takie podejście do pobierania próbek jest standardem w ocenie jakości gleby, co potwierdza znaczenie próbki ogólnej w badaniach środowiskowych oraz rolniczych.

Rozpocznij nowy egzamin

Powrót do strony głównej