Wyniki egzaminu

Informacje o egzaminie:
  • Zawód: Technik elektryk
  • Kwalifikacja: ELE.02 - Montaż, uruchamianie i konserwacja instalacji, maszyn i urządzeń elektrycznych
  • Data rozpoczęcia: 30 maja 2025 06:04
  • Data zakończenia: 30 maja 2025 06:26

Egzamin zdany!

Wynik: 31/40 punktów (77,5%)

Wymagane minimum: 20 punktów (50%)

Pochwal się swoim wynikiem!
Szczegółowe wyniki:
Pytanie 1

W rozdzielnicy zasilającej instalację niskiego napięcia w budynku doszło do wyzwolenia wyłącznika różnicowoprądowego, podczas gdy inne zabezpieczenia nie zareagowały. Jaką można wskazać przyczynę?

A. Uszkodzenie lub przepalenie przewodu neutralnego
B. Zwarcie rezystancyjne do obudowy odbiornika
C. Awaria wyłącznika nadprądowego w rozdzielnicy
D. Przeciążenie obwodu
Zwarcie rezystancyjne do obudowy odbiornika jest jedną z najczęstszych przyczyn zadziałania wyłącznika różnicowoprądowego, ponieważ polega na niepożądanym połączeniu między przewodami roboczymi a obudową urządzenia. W takiej sytuacji część prądu 'ucieka' do ziemi poprzez obudowę, co skutkuje wywołaniem różnicy potencjałów. Wyłącznik różnicowoprądowy działa na zasadzie porównania prądów wpływających i wypływających z obwodu. Kiedy wystąpi niewielka, ale zauważalna różnica, wyłącznik uruchamia się, aby chronić ludzi przed ryzykiem porażenia prądem. W praktyce, aby zminimalizować ryzyko tego typu awarii, należy regularnie kontrolować stan techniczny urządzeń oraz ich instalacji, a także stosować odpowiednie materiały oraz zapewnić właściwą wentylację. Normy takie jak PN-EN 61008-1 wskazują na konieczność stosowania wyłączników różnicowoprądowych w instalacjach niskiego napięcia, co pomaga w ochronie życia i zdrowia użytkowników oraz minimalizuje ryzyko uszkodzeń sprzętu.

Pytanie 2

Przygotowując się do wymiany uszkodzonego gniazda trójfazowego w systemie elektrycznym, po odłączeniu napięcia w obwodzie tego gniazda, należy przede wszystkim

A. poinformować dostawcę energii o zamiarze przeprowadzenia naprawy
B. rozłożyć dywanik elektroizolacyjny w obszarze roboczym
C. oznaczyć miejsce pracy
D. zabezpieczyć obwód przed niezamierzonym włączeniem napięcia
Zabezpieczenie obwodu przed przypadkowym załączeniem napięcia jest kluczowym krokiem w procesie wymiany gniazda trójfazowego, co wynika z podstawowych zasad bezpieczeństwa w pracy z instalacjami elektrycznymi. Po wyłączeniu napięcia, warto zastosować wyłącznik rozłączający lub blokadę, aby uniemożliwić przypadkowe włączenie zasilania. Dobrym przykładem praktycznym jest użycie blokady w systemach, w których dostęp do urządzeń jest wspólny, co minimalizuje ryzyko niebezpiecznych sytuacji. Dodatkowo, zgodnie z normami PN-IEC 60364, należy stosować odpowiednie procedury bezpieczeństwa, w tym oznaczenie obszaru pracy oraz zapewnienie, że osoba pracująca ma odpowiednie kwalifikacje. Takie działania nie tylko chronią pracowników, ale również klientów i innych osób znajdujących się w pobliżu. Warto również pamiętać o stosowaniu odpowiednich środków ochrony osobistej, takich jak rękawice izolacyjne oraz okulary ochronne, aby dodatkowo zminimalizować ryzyko wystąpienia wypadków.

Pytanie 3

Jaka jest wielkość prądu znamionowego, przy której działają wyzwalacze zwarciowe w wyłącznikach instalacyjnych nadprądowych typu Z?

A. 2 do 3
B. 5 do 10
C. 3 do 5
D. 10 do 20
Odpowiedź "2 do 3" jest poprawna, ponieważ wyzwalacze zwarciowe w wyłącznikach instalacyjnych nadprądowych typu Z działają w granicach krotności prądu znamionowego na poziomie od 2 do 3. To oznacza, że wyzwalacz zareaguje w przypadku, gdy prąd zwarciowy osiągnie wartość 2-3 razy wyższą od prądu znamionowego urządzenia. Wyłączniki te są przeznaczone do ochrony obwodów z wysoką odpornością na prądy rozruchowe, co czyni je idealnymi do stosowania w instalacjach z urządzeniami takimi jak transformatory czy silniki elektryczne. Standardy takie jak PN-EN 60947-2 definiują wymagania dotyczące wyłączników, a ich zastosowanie w praktyce pomaga w minimalizacji ryzyka uszkodzenia instalacji oraz zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników. Przykładem może być sytuacja, w której w obwodzie z silnikiem występuje krótki impuls prądowy, co może prowadzić do zadziałania wyłącznika, zanim dojdzie do poważniejszych uszkodzeń. Stosując wyłączniki typu Z, można skutecznie ograniczyć ryzyko zwarć w obwodach o niskiej tolerancji na prądy zwarciowe.

Pytanie 4

Który z wymienionych przełączników instalacyjnych służy do kontrolowania dwóch sekcji źródeł światła w żyrandolu?

A. Dwubiegunowy
B. Świecznikowy
C. Schodowy
D. Krzyżowy
Odpowiedź 'Świecznikowy' jest poprawna, ponieważ łącznik świecznikowy jest dedykowany do sterowania różnymi sekcjami źródeł światła w żyrandolach. Dzięki niemu można niezależnie włączać i wyłączać poszczególne źródła światła, co pozwala na regulację natężenia oświetlenia w pomieszczeniu oraz na tworzenie różnorodnych efektów świetlnych. Przykładem zastosowania łącznika świecznikowego może być sytuacja, gdy w jednym pomieszczeniu zainstalowany jest żyrandol z dwoma sekcjami, na przykład w salonie, gdzie można włączyć tylko jedną część żyrandola na wieczorny relaks, a drugą podczas spotkań rodzinnych. Stosowanie łączników świecznikowych jest zgodne z normami instalacji elektrycznych, co zapewnia bezpieczeństwo i komfort użytkowania. Dobre praktyki sugerują ich wykorzystanie w pomieszczeniach, gdzie różne źródła światła pełnią istotną rolę w aranżacji przestrzeni oraz atmosferze wnętrza.

Pytanie 5

Który z podanych łączników elektrycznych jest przeznaczony do osobnego sterowania dwiema sekcjami oświetlenia w żyrandolu?

A. Świecznikowy
B. Krzyżowy
C. Schodowy
D. Dwubiegunowy
Wybór łączników schodowych, krzyżowych czy dwubiegunowych nie jest właściwy w kontekście niezależnego sterowania sekcjami źródeł światła w żyrandolu. Łączniki schodowe są używane głównie do włączania i wyłączania jednego źródła światła z dwóch różnych miejsc, co jest idealne na klatkach schodowych lub w długich korytarzach. Umożliwiają one jedynie podstawową funkcjonalność, nie pozwalając na kontrolę poszczególnych sekcji, co jest istotne w przypadku żyrandoli. Krzyżowe łączniki z kolei poszerzają możliwości sterowania w systemach z wieloma przełącznikami, ale również nie są przeznaczone do niezależnego zarządzania różnymi sekcjami oświetlenia. Ich zastosowanie ogranicza się do sytuacji, w których potrzeba włączania lub wyłączania jednego źródła światła z różnych lokalizacji. Dwubiegunowe łączniki są stosowane przede wszystkim w sytuacjach, gdzie wymagane jest przełączenie jednej linii zasilającej, co nie przekłada się na elastyczność potrzebną w żyrandolach z wieloma źródłami światła. Wybór niewłaściwego typu łącznika może prowadzić do ograniczeń w zakresie praktycznego użytkowania oświetlenia i zmniejszenia komfortu jego stosowania w codziennych sytuacjach.

Pytanie 6

Jakie rury instalacyjne powinny być używane do kładzenia przewodów na łatwopalnym podłożu?

A. Z PVC lub gumowe
B. Metalowe lub gumowe
C. Tylko z PVC
D. Tylko metalowe
Kiedy stosujemy metalowe rury do układania przewodów na podłożu palnym, to tak naprawdę działamy zgodnie z normami bezpieczeństwa, które mówią, że musimy chronić instalacje elektryczne przed ryzykiem pożaru. Metalowe rury, na przykład stalowe, są odporne na wysokie temperatury i są niepalne, co czyni je super opcją w miejscach, gdzie mogą mieć kontakt z materiałami palnymi. Dodatkowo te rury lepiej chronią przewody przed mechanicznymi uszkodzeniami, co jest bardzo ważne, gdy instalacje eksploatowane są w trudnych warunkach. Wiele budynków przemysłowych i publicznych korzysta z metalowych rur, bo to nie tylko podnosi bezpieczeństwo, ale także spełnia różne przepisy budowlane i normy, jak PN-IEC 60364 dla instalacji elektrycznych. Co więcej, w razie awarii metalowe rury mogą być łatwiejsze do naprawy niż te z plastiku.

Pytanie 7

Jakie parametry wyłącznika różnicowoprądowego powinny być zmierzone, aby ocenić jego poprawne działanie?

A. Prąd różnicowy oraz czas reakcji
B. Napięcie w sieci oraz prąd różnicowy
C. Obciążenie prądowe i czas reakcji
D. Napięcie w sieci oraz prąd obciążeniowy
Odpowiedź, która wskazuje na pomiar prądu różnicowego oraz czasu zadziałania wyłącznika różnicowoprądowego, jest poprawna, ponieważ te parametry są kluczowe dla oceny skuteczności działania tego urządzenia. Prąd różnicowy to różnica między prądami wpływającymi i wypływającymi z obwodu, a jego pomiar pozwala zidentyfikować potencjalne nieprawidłowości, takie jak upływ prądu do ziemi. Czas zadziałania, z kolei, określa, jak szybko wyłącznik reaguje na wykrycie tego prądu różnicowego, co jest istotne dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników. Przykładem zastosowania jest sytuacja, gdy osoba dotyka uszkodzonego przewodu; w tym przypadku wyłącznik różnicowoprądowy powinien natychmiast zadziałać, aby uniknąć porażenia prądem. Zgodnie z normami IEC 61008 oraz IEC 61009, wyłączniki różnicowoprądowe powinny mieć określone wartości prądu różnicowego i czasu zadziałania, co podkreśla ich znaczenie w systemach zabezpieczeń. Regularne testowanie tych parametrów jest niezbędne do utrzymania wysokiego poziomu bezpieczeństwa w instalacjach elektrycznych.

Pytanie 8

Który typ silnika elektrycznego najczęściej stosuje się w urządzeniach gospodarstwa domowego?

A. Silnik liniowy
B. Silnik synchroniczny trójfazowy
C. Silnik krokowy
D. Silnik indukcyjny jednofazowy
Silniki synchroniczne trójfazowe, choć są niezwykle wydajne i precyzyjne, nie są powszechnie używane w urządzeniach gospodarstwa domowego. Ich konstrukcja wymaga bardziej skomplikowanego układu zasilania oraz większego nakładu na utrzymanie synchronizacji prędkości wirnika z częstotliwością zasilania. Z tego powodu znajdują zastosowanie głównie w przemyśle, gdzie precyzyjna kontrola prędkości jest kluczowa, na przykład w maszynach produkcyjnych lub generatorach prądu. Silniki krokowe natomiast, choć używane w sytuacjach wymagających precyzyjnego sterowania pozycyjnego, takich jak w drukarkach czy robotyce, nie są typowe dla podstawowych urządzeń AGD. Ich koszt oraz specyficzne wymagania co do sterowania czynią je mniej optymalnym wyborem dla prostych zastosowań domowych. Silniki liniowe, choć interesujące ze względu na ich zdolność do generowania ruchu liniowego bezpośrednio, są rzadko spotykane w urządzeniach AGD z powodu kosztów i skomplikowanej konstrukcji. Zwykle znajdują zastosowanie w specjalistycznych aplikacjach, takich jak transport wewnętrzny w zakładach produkcyjnych czy w kolejkach magnetycznych. Typowe błędy myślowe, które mogą prowadzić do wyboru tych silników do urządzeń domowych, wynikają z niezrozumienia specyficznych potrzeb i ograniczeń każdego z tych rodzajów silników.

Pytanie 9

Który z podanych odbiorników energii elektrycznej charakteryzuje się najkorzystniejszym współczynnikiem mocy w aspekcie ekonomicznym?

A. Piec oporowy
B. Wzbudnik indukcyjny
C. Silnik uniwersalny
D. Silnik asynchroniczny
Piec oporowy jest odbiornikiem energii elektrycznej, który charakteryzuje się bardzo wysokim współczynnikiem mocy wynoszącym blisko 1. Oznacza to, że prawie cała energia elektryczna jest przekształcana w ciepło, co czyni go bardzo efektywnym urządzeniem w zastosowaniach grzewczych. W praktyce, piece oporowe są powszechnie wykorzystywane w domach i przemysłu do ogrzewania pomieszczeń, wody oraz w procesach technologicznych wymagających precyzyjnego i kontrolowanego źródła ciepła. Dzięki ich wysokiej efektywności energetycznej, użytkownicy mogą znacząco obniżyć koszty eksploatacyjne. Ponadto, ich działanie jest zgodne z normami efektywności energetycznej, co wpływa na zmniejszenie negatywnego wpływu na środowisko. Warto zwrócić uwagę, że stosowanie pieców oporowych powinno być dostosowane do konkretnego zastosowania, co może wymagać analizy kosztów oraz rozwoju systemów automatyzacji, aby maksymalnie wykorzystać ich potencjał.

Pytanie 10

Której klasy ogranicznik przepięciowy przedstawiono na rysunku?

Ilustracja do pytania
A. Klasy D
B. Klasy C
C. Klasy B
D. Klasy A
Wybór odpowiedzi z klas A, B, C niestety nie odpowiada rzeczywistym potrzebom ochrony przed przepięciami, jeśli mówimy o ogranicznikach klasy D. Klasa A jest do ochrony sprzętu przed przepięciami z atmosfery, ale to działa przy średnio niskich energiach, więc przy silnych przepięciach to może być za mało. Klasa B, która jest stworzona do ochrony przed przepięciami z zewnątrz, też nie bardzo sobie poradzi w aplikacjach, które mogą dostać nagłe, wysokie przepięcia. Klasa C, mimo że daje jakąś formę ochrony, nie nadaje się do intensywnej ochrony przed przepięciami, jak w przypadku systemów komputerowych czy telekomunikacyjnych. Ważne jest, żeby znać różnice między tymi klasami i ich zastosowania, bo źle dobrane rozwiązanie może skutkować poważnymi uszkodzeniami sprzętu i kosztownymi naprawami. Często ludzie błędnie myślą, że te klasy są równoważne, co prowadzi do zaniżania ryzyka, a to jest naprawdę powszechna pułapka przy projektowaniu systemów ochrony przeciwprzepięciowej.

Pytanie 11

W układzie zasilania jakiej lampy oświetleniowej wykorzystuje się tyrystorowy system zapłonowy?

A. Żarowej
B. Halogenowej
C. Rtęciowej
D. Sodowej
Tyrystorowy układ zapłonowy znajduje zastosowanie głównie w obwodach zasilania lamp sodowych, ze względu na ich specyfikę działania oraz wymagania dotyczące zapłonu. Lampy sodowe, znane z wysokiej efektywności świetlnej oraz długu czasu życia, potrzebują odpowiedniego układu, który umożliwia ich szybkie i stabilne zapłonienie. Tyrystory, jako elementy półprzewodnikowe, pozwalają na kontrolowanie dużych prądów oraz napięć, co jest niezbędne w przypadku lamp sodowych, które charakteryzują się dużymi wartościami prądów startowych. Dodatkowo, tyrystory umożliwiają oszczędność energii poprzez precyzyjne zarządzanie cyklem pracy lampy, co jest zgodne z najlepszymi praktykami w projektowaniu systemów oświetleniowych, które dążą do minimalizacji strat energii oraz wydłużenia żywotności źródeł światła. Warto również zauważyć, że tyrystory, jako elementy zabezpieczające i sterujące, są często wykorzystywane w różnych zastosowaniach przemysłowych, co podkreśla ich wszechstronność i znaczenie w nowoczesnych systemach oświetleniowych.

Pytanie 12

Jakie narzędzia powinny być zastosowane przy trasowaniu instalacji elektrycznej w ścianach w pomieszczeniach mieszkalnych?

A. Ołówek, miarka taśmowa, kleszcze monterskie, młotek
B. Zestaw wkrętaków, kleszcze monterskie, sznurek traserski, młotek
C. Poziomnica, kleszcze monterskie, zestaw wkrętaków, młotek
D. Ołówek, poziomnica, miarka taśmowa, sznurek traserski
Wybór odpowiedzi "Ołówek, poziomnica, przymiar taśmowy, sznurek traserski" jest właściwy, ponieważ te narzędzia są kluczowe dla precyzyjnego trasowania instalacji elektrycznej podtynkowej w pomieszczeniach mieszkalnych. Ołówek służy do nanoszenia punktów oraz linii na ścianach, co ułatwia późniejsze wiercenie i układanie kabli. Poziomnica jest niezastąpiona przy sprawdzaniu poziomu instalacji, co jest niezbędne dla zachowania estetyki i funkcjonalności. Przymiar taśmowy pozwala na dokładne mierzenie odległości, co jest kluczowe dla precyzyjnego układania kabli, gniazdek oraz przełączników. Sznurek traserski umożliwia szybkie i łatwe zaznaczanie prostych linii na dużych powierzchniach, co znacznie przyspiesza proces trasowania. Te narzędzia są zgodne z najlepszymi praktykami branżowymi oraz standardami bezpieczeństwa, co czyni je niezbędnymi w procesie przygotowawczym przed wykonaniem instalacji elektrycznej.

Pytanie 13

Które urządzenie przedstawiono na ilustracji?

Ilustracja do pytania
A. Wyłącznik różnicowoprądowy z członem nadprądowym.
B. Wyłącznik nadprądowy dwubiegunowy.
C. Czujnik zaniku i kolejności faz.
D. Ogranicznik przepięć.
Wyłącznik różnicowoprądowy z członem nadprądowym to urządzenie o kluczowym znaczeniu w systemach elektroenergetycznych, które zapewnia zarówno ochronę przed przeciążeniem, jak i przed porażeniem prądem elektrycznym. Jego charakterystyczne oznaczenia i symbole na obudowie pozwalają na łatwe zidentyfikowanie go wśród innych urządzeń elektrycznych. W praktyce, wyłączniki różnicowoprądowe z członem nadprądowym są często stosowane w instalacjach domowych oraz przemysłowych, gdzie zabezpieczają przed skutkami zwarć i przeciążeń. Zgodnie z normami PN-EN 61008 oraz PN-EN 60947, urządzenia te powinny być stosowane w obwodach, gdzie istnieje ryzyko porażenia prądem, zwłaszcza w pomieszczeniach wilgotnych, jak łazienki czy kuchnie. Regularne testowanie tych wyłączników jest kluczowe dla zapewnienia ich skuteczności. Dobrą praktyką jest również ich instalacja w obwodach, gdzie zasilane są urządzenia o dużym poborze mocy, co minimalizuje ryzyko uszkodzenia sprzętu i zapewnia bezpieczeństwo użytkowników.

Pytanie 14

Który z wymienionych czynników wpływa na częstotliwość, z jaką powinno się przeprowadzać okresowe kontrole instalacji elektrycznej?

A. Warunki zewnętrzne, którym instalacja jest poddawana
B. Liczba urządzeń zasilanych z tej instalacji
C. Metoda montażu instalacji
D. Kształt budynku w przestrzeni
Warunki zewnętrzne, na jakie jest narażona instalacja, mają kluczowe znaczenie dla określenia częstotliwości okresowych kontroli instalacji elektrycznej. W praktyce oznacza to, że instalacje znajdujące się w trudnych warunkach, takich jak znaczne zmiany temperatur, wilgotność, zanieczyszczenia chemiczne czy fizyczne uszkodzenia, wymagają częstszej inspekcji. Na przykład, instalacje elektryczne w zakładach przemysłowych, gdzie mogą występować agresywne substancje chemiczne, powinny być sprawdzane regularnie, aby zminimalizować ryzyko awarii i zapewnić bezpieczeństwo pracowników. Ponadto, normy branżowe, takie jak PN-EN 60364, zaznaczają, że różne środowiska pracy mają różne wymagania dotyczące przeglądów. Przykładowo, instalacje w budynkach użyteczności publicznej powinny być kontrolowane co najmniej raz w roku, ale w warunkach ekstremalnych, takich jak miejsca o dużym natężeniu ruchu lub narażone na czynniki zewnętrzne, kontrole powinny być dokonywane jeszcze częściej. Dbanie o regularne przeglądy pozwala na identyfikację potencjalnych zagrożeń i utrzymanie wysokiego poziomu bezpieczeństwa.

Pytanie 15

Z oznaczenia kabla YDYp 3x1 mm2 300/500 V wynika, że maksymalne wartości skuteczne napięć pomiędzy żyłą przewodu a ziemią oraz pomiędzy poszczególnymi żyłami wynoszą odpowiednio

A. 300 V i 500 V
B. 200 V i 300 V
C. 500 V i 300 V
D. 200 V i 500 V
Wybór 300 V i 500 V jest jak najbardziej trafny. Przewód YDYp 3x1 mm2 300/500 V ma dwa ważne parametry. Pierwszy, 300 V, to maksymalne napięcie między żyłą a ziemią, a drugi, 500 V, dotyczy napięcia między żyłami. Te oznaczenia są zgodne z normami bezpieczeństwa, co jest istotne, gdy instalujemy elektrykę w domach czy biurach. W praktyce używa się takich przewodów do zasilania różnych rzeczy, jak oświetlenie czy gniazdka. Dzięki tym wartościom nie tylko efektywnie działamy, ale przede wszystkim dbamy o bezpieczeństwo, zmniejszając ryzyko porażenia prądem. Pamiętaj, że wybór odpowiednich przewodów jest kluczowy, by spełniały one polskie normy PN-IEC dotyczące instalacji elektrycznych.

Pytanie 16

Korzystając z podanego wzoru i tabeli wyznacz wartość rezystancji izolacji uzwojeń silnika w temperaturze
20 oC, jeżeli rezystancja izolacji uzwojeń tego silnika zmierzona w temperaturze 23 oC wyniosła 6,8 MΩ.

Współczynniki przeliczeniowe K20 dla rezystancji izolacji uzwojeń silników
R20 = K20·Rx
Temperatura, w °C0111417202326293235445262
Współczynnik przeliczeniowy K200,670,730,810,901,01,101,211,341,481,642,503,335,00

A. 7,48 MΩ
B. 6,73 MΩ
C. 6,87 MΩ
D. 6,18 MΩ
Obliczenie rezystancji izolacji uzwojeń silnika w temperaturze 20°C wymaga zastosowania odpowiednich współczynników przeliczeniowych, które uwzględniają zmiany rezystancji w zależności od temperatury. W tym przypadku zastosowaliśmy wzór R20 = K20 * Rs, gdzie Rs to zmierzona rezystancja w temperaturze 23°C, a K20 to współczynnik przeliczeniowy dla temperatury 20°C. Z tabeli uzyskujemy wartości K20 = 1,0 dla 20°C i K23 = 1,1 dla 23°C. Zatem, dzieląc zmierzoną rezystancję 6,8 MΩ przez 1,1, uzyskujemy rezystancję w niższej temperaturze, co daje wynik 6,18 MΩ. Jednak w praktyce, biorąc pod uwagę zastosowania w przemyśle, znajomość tych wartości jest kluczowa do oceny stanu izolacji silnika. Izolacja musi spełniać normy, aby zapewniać bezpieczeństwo operacyjne i zapobiegać awariom. Takie obliczenia są standardem w diagnostyce stanu technicznego maszyn elektrycznych.

Pytanie 17

Którym z kluczy nie da się skręcić stojana silnika elektrycznego śrubami jak przedstawiona na ilustracji?

Ilustracja do pytania
A. Nasadowym.
B. Imbusowym.
C. Oczkowym.
D. Płaskim.
Odpowiedź "imbusowym" jest poprawna, ponieważ klucz imbusowy jest przeznaczony do stosowania ze śrubami, które mają gniazdo sześciokątne wewnętrzne. W przypadku przedstawionym na ilustracji mamy do czynienia z klasyczną śrubą o sześciokątnej główce, co oznacza, że do jej dokręcenia można zastosować inne rodzaje kluczy, takie jak klucz nasadowy, oczkowy lub płaski. Każdy z tych kluczy posiada odpowiedni kształt, który umożliwia odpowiednie dopasowanie do główki śruby, co zapewnia efektywne przenoszenie momentu obrotowego. Klucz nasadowy jest powszechnie używany w mechanice, ponieważ jego konstrukcja pozwala na łatwe dokręcanie oraz odkręcanie śrub w trudnodostępnych miejscach. Klucz oczkowy z kolei umożliwia precyzyjne dokręcanie w ciasnych przestrzeniach, a klucz płaski jest podstawowym narzędziem w warsztatach mechanicznych. Wiedza na temat właściwego doboru narzędzi jest kluczowa dla zapewnienia efektywności i bezpieczeństwa pracy w każdej aplikacji mechanicznej.

Pytanie 18

Jaka jest bezwzględna wartość błędu pomiarowego natężenia prądu, jeśli multimetr pokazał wynik 30,0 mA, a dokładność miernika podana przez producenta dla zastosowanego zakresu pomiarowego wynosi
±(1 % + 2) cyfry?

A. ±3,2 mA
B. ±2,0 mA
C. ±0,5 mA
D. ±0,3 mA
W przypadku błędnych odpowiedzi, zwykle wynikają one z nieprawidłowej interpretacji podanych danych dotyczących dokładności pomiaru. Często mylone są różne składniki błędu. Na przykład, jeżeli obliczamy błąd jako samą wartość procentową, pomijając dodatek 2 cyfry, możemy uzyskać wynik, który nie odzwierciedla rzeczywistego błędu pomiaru. Warto również zauważyć, że pomiar z użyciem multimetru wymaga świadomego podejścia do jego specyfikacji, ponieważ różne urządzenia mogą mieć różne poziomy dokładności w zależności od zastosowanego zakresu pomiarowego. W praktyce, pomiar natężenia prądu powinien być zawsze przeprowadzany z uwzględnieniem całkowitego błędu pomiaru, a nie tylko jego części, co prowadzi do zafałszowania wyników. Dodatkowo, pomiar błędu jako np. ±3,2 mA lub ±2,0 mA zakładałby niewłaściwą interpretację zarówno błędu procentowego, jak i błędu w cyfrach. W inżynierii, gdzie dokładność jest kluczowa, błędne obliczenia mogą prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak uszkodzenia sprzętu lub niewłaściwe decyzje projektowe. Użycie zbyt dużych wartości błędu, które byłyby niemożliwe do zaakceptowania w kontekście standardów branżowych, pokazuje brak zrozumienia dla mechanizmów pomiarowych oraz ich ograniczeń.

Pytanie 19

Jaką rolę pełnią uzwojenia pomocnicze w silniku prądu stałego?

A. Usuwają niekorzystne efekty wynikające z działania twornika
B. Obniżają rezystancję obwodu twornika
C. Przeciwdziałają rozbieganiu się silnika w przypadku spadku obciążenia
D. Generują napięcie remanentu
Uzwojenia pomocnicze w silniku prądu stałego to naprawdę ważny temat, bo mają spory wpływ na to, jak ten silnik działa. Kiedy silnik jest w ruchu, to nieuniknione są pewne zjawiska, jak efekt rozbiegowy czy spadek momentu obrotowego. Uzwojenia pomocnicze, poprzez swoje połączenia, pomagają w stabilizacji tego momentu obrotowego i wpływają na ogólną wydajność silnika. W praktyce widać to na przykład w elektromagnesach czy w napędach maszyn przemysłowych, gdzie te uzwojenia zwiększają stabilność pracy silnika. Co więcej, ich zastosowanie pomaga w poprawie charakterystyk silnika, gdy obciążenie się zmienia, co jest naprawdę istotne w inżynierii elektrycznej. Warto też zwrócić uwagę na to, że dobrze zaprojektowane uzwojenia pomocnicze mogą zmniejszyć wahania prądu i wydłużyć żywotność silnika. Zgodność z normami IEC i IEEE przy ich implementacji jest kluczowa, żeby silnik działał na optymalnym poziomie i był niezawodny przez długi czas.

Pytanie 20

Po zmianie podłączenia do budynku zauważono, że trójfazowy silnik napędzający hydrofor kręci się w przeciwną stronę niż przed wymianą podłączenia. Co jest przyczyną takiego działania silnika?

A. zamiana dwóch faz miejscami
B. brak podłączenia dwóch faz
C. zamiana jednej fazy z przewodem neutralnym
D. brak podłączenia jednej fazy
Zamiana dwóch faz między sobą jest kluczowym zjawiskiem w trójfazowych układach zasilania, które wpływa na kierunek obrotów silników asynchronicznych. W przypadku silników trójfazowych, kierunek ich obrotów można zmieniać poprzez zamianę miejscami dwóch dowolnych faz zasilających. W praktyce, jeśli podłączymy fazy w inny sposób, silnik zacznie obracać się w przeciwną stronę, co można zaobserwować w przypadku hydroforów, które są często używane do pompowania wody w różnych aplikacjach domowych. W takiej sytuacji, ważne jest, aby zwracać uwagę na prawidłowe oznaczenia faz oraz standardy instalacyjne, które powinny być przestrzegane dla zapewnienia prawidłowego działania urządzeń. Przykładem zastosowania tej wiedzy jest również sytuacja, gdy wykonujemy konserwację instalacji elektrycznej, w której zmieniamy przyłącze, co może prowadzić do niezamierzonych skutków, takich jak zmiana kierunku obrotów silnika. Dlatego ważne jest, aby zawsze upewnić się, że połączenia faz są zgodne z dokumentacją oraz zaleceniami producentów urządzeń.

Pytanie 21

Aby prawidłowo wykonać otwór w twardym betonie pod gniazdo sieciowe, konieczne jest użycie wiertarki oraz

A. otwornicy z nasypem wolframowym
B. młotka z przecinakiem
C. wyrzynarki do głębokich cięć
D. otwornicy z segmentami diamentowymi
Otwornice z diamentowymi segmentami to naprawdę najlepsze narzędzie, jeśli chodzi o wiercenie w twardym betonie. Dzięki swojej konstrukcji świetnie radzą sobie z usuwaniem materiału w bardzo precyzyjny sposób. Diamentowe segmenty są super twarde i odporne na ścieranie, co czyni je idealnym wyborem, zwłaszcza w trudnych warunkach. Na przykład, gdy instalujesz gniazda sieciowe w betonowych murach, to otwornica diamentowa daje czyste krawędzie, co wygląda lepiej i bardziej profesjonalnie. Z mojej perspektywy, korzystanie z takich narzędzi pomaga uniknąć uszkodzenia otaczających materiałów i naprawdę przyspiesza cały proces pracy. I fajnie, że otwornice są w różnych rozmiarach, więc można dobrać coś odpowiedniego do konkretnego projektu.

Pytanie 22

Podczas wymiany uszkodzonego gniazda wtykowego w instalacji podtynkowej, prowadzonej w rurach karbowanych, zauważono, że w wyniku poluzowania zacisku, izolacja jednego z przewodów na długości kilku centymetrów straciła swoją elastyczność i zmieniła kolor. Jak powinno się naprawić to uszkodzenie?

A. Wymienić wszystkie przewody na nowe o większym przekroju
B. Wymienić uszkodzony przewód na nowy o takim samym przekroju
C. Polakierować uszkodzoną izolację przewodu
D. Nałożyć gumowy wąż na uszkodzoną izolację przewodu
Wymiana uszkodzonego przewodu na nowy o takim samym przekroju jest prawidłowym rozwiązaniem, ponieważ uszkodzenie izolacji przewodu może prowadzić do poważnych zagrożeń, takich jak zwarcia, przegrzewanie się oraz porażenia prądem. Przewody elektryczne muszą spełniać określone normy techniczne, a ich izolacja powinna być w dobrym stanie, aby zapewnić bezpieczeństwo użytkowania instalacji. W przypadku uszkodzenia izolacji, jak w tym przypadku, zaleca się wymianę całego przewodu, aby uniknąć ryzyka. Przykład zastosowania tej zasady można znaleźć w przepisach elektrycznych, takich jak normy PN-IEC dotyczące instalacji elektrycznych. Warto również pamiętać o tym, że przewody o różnym przekroju mają różne właściwości prądowe, co oznacza, że wymiana na przewód o innym przekroju może prowadzić do przekroczenia dopuszczalnych obciążeń prądowych. Dobrą praktyką w takich sytuacjach jest również przeprowadzenie przeglądu całej instalacji, aby zidentyfikować inne potencjalne problemy.

Pytanie 23

Jaką rolę pełni uzwojenie pomocnicze w silniku prądu stałego?

A. Generuje napięcie remanentu
B. Obniża rezystancję obwodu twornika
C. Wytwarza pole magnetyczne wzbudzenia
D. Eliminuje niekorzystne zjawiska oddziaływania wirnika
Uzwojenie pomocnicze w silniku prądu stałego to naprawdę ważny element. Dzięki niemu można lepiej kontrolować, jak silnik działa, a to pomaga w unikaniu różnych dziwnych problemów, jak wibracje czy drgania. To wszystko może wpłynąć na trwałość silnika, więc to nie jest mała sprawa. W praktyce uzwojenie pomocnicze działa trochę jak pomocnik, który sprawia, że moment obrotowy jest optymalizowany w różnych warunkach. Jak dobrze się nad tym zastanowić, to silniki z takim uzwojeniem są bardziej efektywne i mogą lepiej działać w sytuacjach, gdzie precyzja jest na wagę złota, jak w robotyce czy automatyce. Wiem, że to może wydawać się skomplikowane, ale standardy jak IEC 60034 pokazują, jak te rzeczy najlepiej zaprojektować, więc warto się z nimi zapoznać.

Pytanie 24

Powstanie napięcia na obudowie urządzenia AGD zasilanego z sieci TN-S jest rezultatem braku działania

A. odłącznika
B. wyłącznika nadprądowego
C. wyłącznika różnicowoprądowego
D. rozłącznika
Wyłącznik różnicowoprądowy, czyli RCD, to naprawdę ważne urządzenie, które czuwa nad bezpieczeństwem w naszych instalacjach elektrycznych. Jego zadanie polega na tym, że sprawdza, czy prąd, który płynie do urządzenia, jest równy prądowi, który z niego wypływa. Kiedy te dwa prądy się różnią, to może znaczyć, że coś jest nie tak, na przykład prąd może uciekać do ziemi. W takiej sytuacji RCD odłącza zasilanie, co znacznie zmniejsza ryzyko porażenia prądem. Jeśli chodzi o obudowy urządzeń AGD, to napięcie na ich powierzchni może być oznaką problemów z izolacją. Gdy urządzenie ma uszkodzenie, może dojść do niebezpiecznego kontaktu między elementami pod napięciem a obudową. Dlatego tak ważne są wyłączniki różnicowoprądowe, które spełniają normy IEC 61008, bo pomagają one zminimalizować ryzyko. Regularne sprawdzanie ich działania powinno być rutyną w każdym gospodarstwie domowym, żeby wszystko było bezpieczne.

Pytanie 25

Jakie czynności powinny być przeprowadzone po serwisie silnika elektrycznego?

A. Sprawdzenie układów rozruchowych i regulacyjnych
B. Sprawdzenie układów sterowania i sygnalizacji
C. Pomiar rezystancji izolacji i próbne uruchomienie
D. Impregnację uzwojeń i wyważenie wirnika
Pomiar rezystancji izolacji oraz wykonanie próbnego uruchomienia silnika elektrycznego to kluczowe czynności po jego konserwacji. Rezystancja izolacji jest istotnym wskaźnikiem stanu izolacji uzwojeń silnika; jej wysoka wartość sygnalizuje dobrą izolację, co jest niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa eksploatacji. Standardy takie jak IEC 60034-1 zalecają, aby rezystancja izolacji była co najmniej 1 MΩ na każdy kV napięcia roboczego, co chroni przed przebiciem i zwarciem. Próbne uruchomienie pozwala na ocenę rzeczywistej pracy silnika, w tym jego momentu obrotowego, prędkości i stabilności działania. W praktyce, te czynności pozwalają na wczesne wykrycie potencjalnych usterek, co może zapobiec poważnym awariom i zwiększyć trwałość urządzenia. Regularne pomiary izolacji i testy operacyjne są zgodne z najlepszymi praktykami w branży, co przekłada się na wydajność i bezpieczeństwo operacyjne.

Pytanie 26

Który element instalacji elektrycznej przedstawiono na rysunku?

Ilustracja do pytania
A. Wyłącznik ciśnieniowy.
B. Wyłącznik priorytetowy.
C. Ogranicznik przepięć.
D. Ogranicznik mocy.
Odpowiedź jest trafna! Na tym rysunku widzimy urządzenie elektryczne, które ma oznaczenia związane z mocą, takie jak Pm. Ogranicznik mocy odgrywa naprawdę ważną rolę w nowoczesnych instalacjach elektrycznych. Jego zadaniem jest pilnowanie i regulowanie, ile energii zużywamy, co pomaga uniknąć przepięć i przeciążeń. W praktyce, takie urządzenia często spotykamy w obiektach komercyjnych i przemysłowych, gdzie ryzyko przekroczenia przydzielonej mocy jest spore. Dzięki temu, osoby zarządzające instalacjami mogą lepiej kontrolować zużycie prądu, co przekłada się na niższe koszty i większe bezpieczeństwo. Co więcej, ograniczniki mocy muszą być zgodne z europejskimi normami, jak na przykład EN 61000, które mówią o jakości energii elektrycznej oraz o ochronie instalacji przed napięciami, które są za wysokie.

Pytanie 27

Elektryczne połączenie, które umożliwia przesył energii elektrycznej, znajdujące się pomiędzy złączem a systemem odbiorczym w budynku, określane jest mianem

A. przyłącza kablowego
B. przyłącza napowietrznego
C. instalacji wewnętrznej
D. wewnętrznej linii zasilającej
Odpowiedź "wewnętrzna linia zasilająca" jest poprawna, ponieważ odnosi się do połączenia elektrycznego, które służy do dostarczania energii elektrycznej wewnątrz budynków. Tego rodzaju linie zasilające są kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania instalacji elektrycznych, zapewniając stabilne i bezpieczne przesyłanie energii do urządzeń i systemów odbiorczych. W praktyce, wewnętrzne linie zasilające są projektowane zgodnie z normami, takimi jak PN-IEC 60364, które określają wymagania dotyczące bezpieczeństwa, jakości oraz efektywności energetycznej. Stosowanie odpowiednich materiałów, takich jak przewody miedziane lub aluminiowe oraz odpowiednie zabezpieczenia, takie jak wyłączniki nadprądowe, jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników. W przypadku budynków komercyjnych, takich jak biura czy hale produkcyjne, projektowanie wewnętrznych linii zasilających wymaga szczególnej uwagi na obciążenia energetyczne oraz możliwość przyszłej rozbudowy instalacji.

Pytanie 28

W oprawie oświetleniowej należy wymienić uszkodzony kondensator o danych 9 µF/230 VAC/50 Hz. Dobierz dwa kondensatory spośród dostępnych i określ sposób ich połączenia w celu wymiany uszkodzonego.

Dostępne kondensatory:
10 μF/100 VAC/50 Hz
18 μF/100 VAC/50 Hz
2,0 μF/230 VAC/50 Hz
4,0 μF/230 VAC/50 Hz
4,5 μF/230 VAC/50 Hz

A. 18 µF i połączyć równolegle.
B. 4,5 µF i połączyć szeregowo.
C. 18 µF i połączyć szeregowo.
D. 4,5 µF i połączyć równolegle.
Twoja odpowiedź jest poprawna, ponieważ połączenie równoległe dwóch kondensatorów o pojemności 4,5 µF tworzy łączną pojemność równą 9 µF, co jest dokładnie wymagane do zastąpienia uszkodzonego kondensatora. W praktyce, w przypadku układów elektrycznych, zachowanie odpowiedniej pojemności jest kluczowe dla stabilności działania urządzenia. Połączenie równoległe jest również zgodne z dobrymi praktykami projektowania układów elektronicznych, gdyż pozwala na zwiększenie pojemności, podczas gdy napięcie pracy kondensatorów musi być zgodne z wymaganiami sieci, w tym przypadku 230 VAC. Wybierając kondensatory, zwróć uwagę na ich maksymalne napięcie pracy oraz pojemność. Takie podejście zapewnia nie tylko bezpieczeństwo, ale także długotrwałe i niezawodne działanie zasilanych układów. Upewnij się, że nowo zastosowane kondensatory są odpowiednio zabezpieczone przed przeciążeniem, co może znacząco wpłynąć na ich żywotność.

Pytanie 29

Ile maksymalnie jednofazowych gniazd wtykowych o napięciu 230 V można zainstalować w pomieszczeniach mieszkalnych zasilanych z jednego obwodu?

A. 13 szt.
B. 6 szt.
C. 3 szt.
D. 10 szt.
Maksymalna zalecana liczba jednofazowych gniazd wtykowych o napięciu 230 V w pomieszczeniach mieszkalnych, zasilanych z jednego obwodu, wynosi 10 sztuk. Jest to zgodne z polskimi normami budowlanymi oraz standardami ochrony przeciwpożarowej. W praktyce oznacza to, że na jednym obwodzie elektrycznym możemy bezpiecznie podłączyć do 10 gniazd, co umożliwia równomierne rozłożenie obciążenia elektrycznego. Przy projektowaniu instalacji elektrycznej konieczne jest uwzględnienie nie tylko liczby gniazd, ale także ich przewidywanego obciążenia. W sytuacji, kiedy przez gniazda będą podłączane urządzenia o dużym poborze mocy, jak np. odkurzacze czy grzejniki, warto ograniczyć liczbę gniazd na obwodzie do mniejszej wartości, aby uniknąć przeciążenia. Dla obwodów o większej liczbie gniazd wtykowych można zastosować dodatkowe zabezpieczenia, takie jak wyłączniki różnicowoprądowe, co zapewnia dodatkową ochronę użytkowników. Dobra praktyka obejmuje również regularne sprawdzanie stanu technicznego instalacji oraz wymianę zużytych komponentów, co zwiększa bezpieczeństwo użytkowania.

Pytanie 30

Jakie oznaczenia oraz jaka minimalna wartość prądu znamionowego powinna mieć wkładka topikowa stosowana do ochrony przewodów przed skutkami zwarć i przeciążeń w obwodzie jednofazowego bojlera elektrycznego o parametrach: PN = 3 kW, UN = 230 V?

A. gG 16 A
B. aM 20 A
C. aR 16 A
D. gB 20 A
Wybór wkładki topikowej gG 16 A jako zabezpieczenia dla obwodu jednofazowego bojlera elektrycznego o mocy 3 kW i napięciu 230 V jest właściwy z kilku powodów. Przede wszystkim, wkładki gG są stosowane do ochrony obwodów przed przeciążeniem oraz zwarciem, co jest kluczowe w przypadku urządzeń grzewczych, takich jak bojler. Znamionowy prąd bojlera można obliczyć, dzieląc moc przez napięcie, co daje wynik P/N = 3000 W / 230 V ≈ 13 A. Wybierając wkładkę o wartości 16 A, zapewniamy odpowiedni margines bezpieczeństwa, który zapobiega przypadkowemu wyłączeniu z powodu chwilowych przeciążeń. Standardy branżowe, takie jak PN-EN 60269, wskazują na odpowiednie zastosowanie wkładek gG w instalacjach, gdzie wymagane jest zabezpieczenie przed skutkami zwarć i przegrzania. W praktyce, wkładki topikowe gG są powszechnie stosowane w domowych instalacjach elektrycznych i zapewniają skuteczną ochronę oraz niezawodność działania.

Pytanie 31

W układzie przedstawionym na rysunku łącznik nie powoduje wyłączenia żarówki. W celu zdiagnozowania usterki wykonano pomiary, których wyniki zapisano w tabeli.

Lp.Pomiar rezystancji między punktamiWartość
Ω
12 – 30
23 – 50
35 – 6 (łącznik w pozycji otwarty)0
45 – 6 (łącznik w pozycji zamknięty)0
54 – 70

Ilustracja do pytania
A. niepewne zamocowanie puszki rozgałęźnej do podłoża.
B. uszkodzenie przewodu między punktami 2 – 3.
C. zwarcie międzyprzewodowe między punktami 5 – 6.
D. przerwa w przewodzie neutralnym.
Wybór odpowiedzi dotyczącej uszkodzenia przewodu między punktami 2 – 3 jest często wynikiem błędnego rozumienia pojęcia obwodu elektrycznego oraz sposobu działania łączników. Użytkownicy mogą myśleć, że każde uszkodzenie przewodu prowadzi do braku działania urządzenia, jednak w przypadku otwartego obwodu żarówka nie świeci. Z drugiej strony, niepewne zamocowanie puszki rozgałęźnej do podłoża nie ma wpływu na działanie obwodu elektrycznego, gdyż fizyczne położenie nie wpływa na przewodnictwo elektryczne, o ile połączenia są właściwie wykonane. Podobnie, przerwa w przewodzie neutralnym może wydawać się problematyczna, jednak w przypadku obwodu z żarówką i wyłącznikiem nie spowoduje stałego świecenia. Kluczowym błędem myślowym jest przypisywanie problemów z oświetleniem do uszkodzeń przewodów, gdy w rzeczywistości może to być efekt zwarcia, jak wskazuje analiza pomiarów. Takie myślenie wprowadza w błąd i może prowadzić do nieprawidłowych diagnoz oraz nieefektywnego usuwania usterek w instalacji elektrycznej. W celu uniknięcia takich pomyłek, ważne jest zrozumienie działania obwodów oraz umiejętność analizy wyników pomiarów, co powinno być częścią każdych badań nad układami elektrycznymi.

Pytanie 32

Jakie działania należy podjąć po odłączeniu zasilania, aby zgodnie z PN-HD 60364-6:2008 Instalacje elektryczne niskiego napięcia, przeprowadzić pomiar rezystancji izolacji kabli?

A. Zasilić badaną instalację napięciem stałym oraz zapewnić skuteczną ochronę przed możliwością przypadkowego, ponownego załączenia napięcia zasilającego
B. Odłączyć odbiorniki, zewrzeć łączniki oraz zapewnić skuteczną ochronę przed dotykiem bezpośrednim
C. Wyłączyć odbiorniki oraz zapewnić skuteczną ochronę przed możliwością przypadkowego, ponownego załączenia napięcia zasilającego
D. Rozłączyć oprawy oświetleniowe, zewrzeć łączniki oświetlenia oraz zapewnić skuteczną ochronę przed możliwością przypadkowego, ponownego załączenia napięcia zasilającego
Wybór innych odpowiedzi, takich jak zewrzenie łączników czy zasilanie instalacji napięciem stałym, jest nieodpowiedni i stwarza poważne zagrożenia. Zewrzenie łączników oświetleniowych lub innych elementów instalacji przed pomiarem rezystancji izolacji jest niebezpieczne, ponieważ może prowadzić do niezamierzonych skutków ubocznych, w tym do uszkodzenia sprzętu lub wystąpienia zwarcia. Na przykład, jeśli zewnętrzne źródło zasilania jest wciąż aktywne, a łączniki są zwarte, może to prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, takich jak porażenie prądem lub pożar. Zasilanie instalacji napięciem stałym podczas pomiarów również jest niezgodne z najlepszymi praktykami, ponieważ pomiar rezystancji izolacji powinien być przeprowadzany na odłączonej instalacji. Działanie to ma na celu ochronę zarówno osób wykonujących pomiar, jak i samej instalacji, ponieważ wiele urządzeń elektrycznych nie jest przystosowanych do pracy przy wyższych napięciach generowanych przez megomierze. Kluczowe jest, aby podczas prac związanych z instalacjami elektrycznymi przestrzegać standardów bezpieczeństwa oraz procedur operacyjnych, co jest nie tylko kwestią zgodności z przepisami, ale również zdrowego rozsądku. Zaniedbanie tych zasad może prowadzić do poważnych, a nawet tragicznych w skutkach zdarzeń w miejscu pracy.

Pytanie 33

W zakres inspekcji instalacji elektrycznej nie wchodzi

A. pomiar rezystancji uziemienia
B. ocena dostępu do urządzeń, co umożliwia ich wygodną obsługę oraz eksploatację
C. sprawdzenie oznaczeń obwodów i urządzeń zabezpieczających
D. weryfikacja poprawności oznaczeń przewodów neutralnych oraz ochronnych
Pomiar rezystancji uziemienia to kluczowy element zapewnienia bezpieczeństwa i prawidłowego funkcjonowania instalacji elektrycznych. Uziemienie ma na celu odprowadzenie nadmiaru prądu do ziemi, co chroni przed porażeniem elektrycznym i uszkodzeniem urządzeń. Przykładowo, w instalacjach przemysłowych, gdzie stosowane są maszyny o wysokich mocach, pomiar rezystancji uziemienia jest niezbędny do zapewnienia, że układ uziemiający jest skuteczny. Zgodnie z normą PN-EN 61557-4, rezystancja uziemienia powinna być mniejsza niż 10 Ω, co zapewnia odpowiednią ochronę przed skutkami udarów elektrycznych. Regularne pomiary rezystancji uziemienia pozwalają na wczesne wykrywanie problemów, takich jak korozja elementów uziemiających, co może prowadzić do ich degradacji. W praktyce, takie pomiary powinny być przeprowadzane co najmniej raz w roku lub częściej w przypadku instalacji narażonych na zmienne warunki atmosferyczne. Właściwe utrzymanie systemu uziemiającego jest nie tylko wymogiem prawnym, ale także kluczowym elementem ochrony osób i mienia.

Pytanie 34

Jaka jest znamionowa efektywność silnika trójfazowego, jeśli P = 2,2 kW (mocy mechanicznej), UN = 400 V, IN = 4,6 A oraz cos φ = 0,82?

A. 0,39
B. 0,69
C. 0,49
D. 0,84
Odpowiedzi, które nie zgadzają się z poprawnym wynikiem, zazwyczaj wynikają z błędów w obliczeniach lub złego zrozumienia podstawowych pojęć związanych z mocą silników elektrycznych. Na przykład, wartość 0,69 może sugerować, że obliczenia nie uwzględniają współczynnika mocy lub są oparte na błędnie podanych danych. Często można się spotkać z błędnym założeniem, że moc czynna jest równa mocy mechanicznej, co jest nieprawdziwe, ponieważ moc dostarczona do silnika zawsze jest większa niż moc wyjściowa ze względu na straty energetyczne. Inne odpowiedzi, takie jak 0,49 czy 0,39, mogą wynikać z niepoprawnego przeliczenia wartości mocy czynnej, co w praktyce prowadzi do znacznego niedoszacowania efektywności silnika. Niezrozumienie roli współczynnika mocy w obliczeniach sprawności także często prowadzi do błędnych wyników. Warto zaznaczyć, że efektywność silników ma ogromne znaczenie w kontekście zrównoważonego rozwoju, a wybór silników o wyższej sprawności wpływa na oszczędności energii oraz redukcję emisji CO2. Prawidłowe obliczenia związane z mocą czynnościową oraz jasne zrozumienie relacji między mocą a sprawnością są kluczowe w projektowaniu i eksploatacji systemów napędowych.

Pytanie 35

W instalacjach TN-S wyłączniki różnicowoprądowe są używane jako ochrona przed

A. porażeniem
B. przeciążeniem
C. przepięciem
D. zwarciem
Wyłączniki różnicowoprądowe (RCD) są kluczowymi urządzeniami w systemach elektrycznych, szczególnie w sieciach TN-S, gdzie pełnią funkcję zabezpieczenia przed porażeniem elektrycznym. Ich działanie opiera się na wykrywaniu różnic prądów między przewodami fazowymi a przewodem neutralnym. W przypadku, gdy wystąpi upływ prądu do ziemi (np. wskutek przypadkowego dotknięcia uszkodzonego sprzętu) RCD natychmiast odcina zasilanie, minimalizując ryzyko porażenia. Stosowanie RCD jest zgodne z normami, takimi jak PN-EN 61008, które określają wymogi dotyczące ochrony przed porażeniem elektrycznym. W praktyce, RCD są często instalowane w obwodach zasilających gniazdka w domach oraz w obiektach użyteczności publicznej, gdzie dostęp do energii elektrycznej mają osoby nieprzeszkolone. Dodatkowo, RCD powinny być regularnie testowane, aby zapewnić ich prawidłowe funkcjonowanie, co jest standardową praktyką w utrzymaniu instalacji elektrycznych.

Pytanie 36

Kontrolę przeciwpożarową wyłącznika prądu powinno się przeprowadzać w terminach określonych przez producenta, jednak nie rzadziej niż raz na

A. trzy lata
B. pięć lat
C. rok
D. dwa lata
Wybór odpowiedzi, która sugeruje dłuższy okres między przeglądami, jest błędny i może prowadzić do poważnych konsekwencji. W kontekście przeglądów przeciwpożarowych wyłączników prądu, istotne jest, aby każde urządzenie było regularnie monitorowane pod kątem sprawności. Wiele osób mylnie uważa, że rzadkie przeglądy, takie jak co dwa lub trzy lata, są wystarczające, co w rzeczywistości może prowadzić do niedopuszczalnego ryzyka. Wyłączniki prądu są kluczowymi elementami systemów zabezpieczeń elektrycznych, a ich awaria w momencie, gdy są najbardziej potrzebne, może prowadzić do katastrofalnych skutków. Użytkownicy często zapominają, że komponenty elektryczne mogą ulegać zużyciu oraz że czynniki zewnętrzne, takie jak wilgoć czy zanieczyszczenia, mogą wpływać na ich działanie. Dlatego przegląd roczny jest nie tylko zalecany, ale wręcz obligatoryjny, aby zapewnić ich prawidłowe funkcjonowanie. Ponadto, regulacje prawne w wielu krajach określają, że organizacje powinny mieć opracowane procedury konserwacji urządzeń elektrycznych, w tym wyłączników, co dodatkowo podkreśla znaczenie regularnych przeglądów. Ignorowanie tego aspektu jest niezgodne z dobrą praktyką inżynierską oraz wymogami normatywnymi, co może prowadzić do konieczności ponoszenia kosztów naprawy uszkodzeń lub nawet strat materialnych i osobowych w wyniku awarii.

Pytanie 37

Który wyłącznik jest oznaczony symbolem CLS6-B6/2?

A. Dwubiegunowy przepięciowy
B. Dwubiegunowy instalacyjny nadprądowy
C. Dwubiegunowy podnapięciowy
D. Dwubiegunowy różnicowoprądowy
Wyłącznik oznaczony symbolem CLS6-B6/2 to instalacyjny nadprądowy wyłącznik dwubiegunowy, który jest kluczowym elementem w systemach elektrycznych. Jego główną funkcją jest ochrona obwodów przed przeciążeniem i zwarciem, co zapobiega uszkodzeniom urządzeń, a także minimalizuje ryzyko pożaru. Instalacyjne wyłączniki nadprądowe są projektowane zgodnie z normą IEC 60898, co zapewnia ich wysoką jakość i niezawodność. Przykładowe zastosowanie to użycie tego typu wyłączników w instalacjach domowych, gdzie chronią obwody oświetleniowe oraz gniazda elektryczne. W zależności od specyfikacji, wyłączniki mogą być skonfigurowane do ochrony obwodów jednofazowych lub trójfazowych, co sprawia, że są wszechstronne. Dodatkowo, ich funkcjonalność może być wzbogacona o elementy takie jak współpraca z urządzeniami różnicowoprądowymi, co zwiększa bezpieczeństwo instalacji. Wybór odpowiedniego wyłącznika jest kluczowy dla efektywności i bezpieczeństwa całego systemu elektrycznego.

Pytanie 38

Korzystając z podanego wzoru i tabeli wyznacz wartość rezystancji izolacji uzwojeń silnika w temperaturze 20 °C, jeżeli rezystancja izolacji uzwojeń tego silnika zmierzona w temperaturze 17 °C wyniosła 7,3 MΩ.

Współczynniki przeliczeniowe K20 dla rezystancji izolacji uzwojeń silników
R20 = K20·Rt
Temperatura w °C01114172023262932
Współczynnik przeliczeniowy K200,670,730,810,901,001,101,211,341,48

A. 6,40 MΩ
B. 8,20 MΩ
C. 6,57 MΩ
D. 8,11 MΩ
Poprawna odpowiedź to 6,57 MΩ, co można obliczyć przy użyciu wzoru R20 = k20 * Rs. W tym przypadku, k20 wynosi 1,00, a Rs to zmierzona rezystancja w temperaturze 17 °C, która wynosi 7,3 MΩ. Zgodnie z danymi z tabeli, k17 = 0,90. Obliczamy współczynnik przeliczeniowy: k20/k17 = 1,00/0,90 = 1,11. Następnie, mnożymy tę wartość przez zmierzoną rezystancję: R20 = 1,11 * 7,3 MΩ ≈ 8,11 MΩ. Wartość ta jest istotna, ponieważ rezystancja izolacji jest kluczowym parametrem w ocenie stanu technicznego uzwojeń silników elektrycznych. Zbyt niska rezystancja może prowadzić do zwarć lub uszkodzeń, dlatego regularne pomiary i obliczenia te są konieczne dla zachowania bezpieczeństwa i efektywności pracy urządzeń. Zgodnie z normami, takich jak IEC 60034-1, zaleca się regularne monitorowanie rezystancji izolacji, aby zapewnić długotrwałą i niezawodną pracę silników.

Pytanie 39

Wiatrołap jest oświetlany dwoma żarówkami. Żarówki w oprawach są włączane przez wyłącznik zmierzchowy. Gdy jedna z żarówek przestała świecić, jakie kroki należy podjąć, aby zidentyfikować i usunąć potencjalne przyczyny tej usterki?

A. Zweryfikować przewody, sprawdzić działanie wyłącznika, wymienić żarówkę
B. Zamienić żarówkę, która nie świeci, sprawdzić funkcjonowanie wyłącznika oraz oprawy oświetleniowej
C. Sprawdzić działanie wyłącznika, zweryfikować oprawę i przewody
D. Wymienić żarówkę, która się nie świeci, sprawdzić przewody i oprawę oświetleniową
Analizując inne odpowiedzi, można zauważyć, że skupiają się one na fragmentarycznych rozwiązaniach, co może prowadzić do niepełnej diagnozy problemu. Na przykład, wymiana tylko żarówki, bez sprawdzenia innych elementów instalacji, może spowodować, że użytkownik nie zauważyłby dalszych problemów, na przykład uszkodzenia przewodów lub wyłącznika. Zignorowanie konieczności weryfikacji przewodów może prowadzić do sytuacji, w której nowa żarówka również przestanie działać z powodu braku zasilania, co byłoby nieefektywnym i kosztownym rozwiązaniem. Podobnie, choć sprawdzenie działania wyłącznika jest istotne, nie powinno być to jedyne działanie, ponieważ uszkodzenie oprawy oświetleniowej też może być przyczyną problemu. Takie podejście jest typowe dla błędów myślowych, gdzie użytkownicy koncentrują się na jednym elemencie systemu, zaniedbując jego całościową analizę. Praktyczne podejście do diagnozowania usterek elektrycznych wymaga holistycznego spojrzenia na całą instalację, co zapewnia skuteczną identyfikację i eliminację problemów. Właściwe postępowanie zgodne z zasadami bezpieczeństwa i dobrymi praktykami branżowymi powinno obejmować kompleksowe sprawdzenie wszystkich komponentów systemu oświetleniowego, co jest kluczowe dla utrzymania efektywności energetycznej i niezawodności instalacji.

Pytanie 40

Jakiego typu miernik należy zastosować do pomiaru rezystancji uziemienia systemu odgromowego?

A. Mostka rezystancyjnego
B. Multimetru
C. Miernika rezystancji uziemienia
D. Miernika rezystancji izolacji
Miernik rezystancji uziemienia to naprawdę przydatne narzędzie, które wykorzystywane jest do pomiaru rezystancji punktu uziemienia. To bardzo ważne w przypadku systemów odgromowych, bo dobra rezystancja to bezpieczeństwo. W odróżnieniu od multimetru, który może robić dużo różnych rzeczy, miernik rezystancji uziemienia jest stworzony specjalnie do tych pomiarów, szczególnie w trudnych warunkach, gdzie różne rzeczy, jak na przykład wilgoć, mogą wpłynąć na wyniki. Przykładowo, używa się go, żeby sprawdzić, czy system odgromowy działa jak należy, zanim zacznie działać albo po jakichś zmianach. Ważne, żeby rezystancja była na poziomie mniejszym niż 10 omów, zgodnie z normami takimi jak PN-EN 62305. To pokazuje, jak istotne są regularne przeglądy, żeby zajechać ryzyko porażenia prądem i lepiej chronić się przed wyładowaniami atmosferycznymi.